نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری مدیریت ورزشی دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه صنعتی شاهرود
2 دانشیار مدیریت ورزشی دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه صنعتی شاهرود
3 هیئت علمی دانشگاه صنعتی شاهرود
4 دانشیارمدیریت ورزشی دانشکده علوم ورزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایران (خوراسگان)، ایران، ایران
چکیده
از آنجا که شناخت تفاوت های منطقه ای و مطالعه ساختارها و عوامل موثر بر ورزش به منظور رسیدن به توسعه پایدار اجتناب ناپذیر است، هدف پژوهش حاضر تحلیل راهبردی آمایش سرزمینی منابع انسانی ورزش استان فارس بود. روش پژوهش حاضر از منظر جهت گیری جزو پژوهش های توسعه ای می باشد که به صورت پیمایشی انجام گردید. مشارکت کنندگان پژوهش، خبرگان ورزش استان فارس بودند. با استفاده از دو روش نمونه‌گیری نظری و گلوله برفی تا رسیدن به اشباع نظری (50 نفر) نمونه گیری ادامه پیدا کرد. ابزار پژوهش، چک لیست محقق ساخته بود که در آن از پاسخ دهندگان خواسته شد وضعیت موجود منابع انسانی ورزشی را فهرست کنند، ضمن اینکه با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) ارائه مدل به روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفت و بخشی از اطلاعات به دست آمده در محیط نرم افزار Arc – GIS تحلیل و بررسی شد.
نتیجه کلی مطالعات آمایش منابع انسانی ورزش استان فارس نشان داد که توزیع غیرمتوازنی از زیرساخت های انسان افزاری ورزشی در پهنه ورزش استان فارس وجود دارد. به طور کلی می توان اذعان نمود که ایجاد و تعمیق نگرش آمایشی برای برقراری توازن در عوامل آمایشی، هم افزایی هر چه بهتر فعالیت های ورزشی سازمان ها می تواند به عنوان مهمترین راهبرد های بخش ورزش استان در نظر گرفته شود.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The strategic Analysis of human resources in sport of Fars province: land-use planning approach
نویسندگان [English]
- Mohsen Salari 1
- Hasan Bahrololom 2
- Reza Andam 3
- Rasool Nazari 4
1 Ph.D Student of sport management, University of Shahrood, Shahrood, Iran.
2 Associate Professor, University of Shahrood, Iran.
3 Faculty of Shahrood University of Technology
4 Associate Professor, Islamic Azad University, Isfahan (Khorasgan) branch, Isfahan, Iran.
چکیده [English]
Objective: Since the recognition of regional differences and the study of the structures and factors affecting sport in order to achieve sustainable development is inevitable, the aim of the present study was to analyze the strategic territorial analysis of human resources in the sport of Fars province.
Methodology: The statistical population of the research was experts in sport in Fars province. Sampling was done using two theoretical sampling methods and snowball to reach the theoretical saturation (50 people). The research tool was a researcher checklist in which respondents were asked to list the current status of sports human resources, while using the GIS, a descriptive-analytical model was presented and part of the information the results obtained in the ArcGIS software environment were analyzed and evaluated.
Results: The overall result of Fars province human resources research studies showed that there is an uncompetitive distribution of sports human resources infrastructure in the sport area of Fars province.
Conclusion: In general, it can be admitted that creating and deepening a survey approach to balancing the factors of the event, improving the coordination of the sports activities of the organizations can be considered as the most important strategies in the sport sector of the province.
کلیدواژه‌ها [English]
- Land Planning
- Schedule
- Distribution
- Sports
- Human Resources
تدوین مضامین راهبردی منابع انسانی رشته های ورزشی اولویت دار استان فارس با رویکرد آمایش سرزمینی
محسن سالاری[1]
. حسن بحرالعلوم[2]
رضا اندام[3]
رسول نظری[4]
10.22034/SSYS.2022.777.1529
تاریخ دریافت مقاله: 16/2/1398
تاریخ پذیرش مقاله:10/4/1398
مقدمه
برنامهریزی راهبردی فرآیندی است که از طریق آن سازمان ها محیط داخلی و خارجی خود را تحلیل کرده و شناخت کسب می‌کنند، علاوه بر آن مسیر راهبردی خود را پایه‌گذاری کرده و راهبردهایی را خلق می‌کنند (نظری و پورعابدی، 2013:104). در همین راستا، تفکر راهبردی به مفهوم آمادگی ذهنی و اجرایی فرد برای انطباق با شرایط و تقدم زمانی و معنایی برای تغییرات محیطی می‌باشد. تفکر راهبردی پیش بینی آینده نیست، بلکه تشخیص به موقع خصوصیات میدان رقابت و دیدن فرصت‌هایی است که رقبا نسبت به آن غافل هستند (شاپیرا[5] و همکاران،277:2017). در این زمینه به منظور پاسخگویی معنادار و سازشکاری در محیط رقابتی رهبران سازمان ها می‌بایست از مهارتهای راهبردی برخوردار باشند که بتوانند سازمان خود را با محیط وفق دهند و با پاسخگویی به موقع و مناسب سازمان را از ضربه‌های ناشی از محیط مصون نمایند (نظری و همکاران،1396: 61). اندیشمندان حوزه مدیریت، مدیریت راهبردی را به عنوان عاملی مهم و حیاتی برای سازمان ها به منظور ایجاد ارزش و مزیت رقابتی پایدار در محیط پیچیده امروزی لحاظ کرده اند (مونتس[6]، 2004: 167).
فرایند هوشمندی راهبردی، با تحلیل اطلاعات داخلی و محیطی سازمان، فعالیتهای رقبای مستقیم و غیرمستیم را در ابعاد مختلف پیگیری مینماید. از این رو، تحلیل محیطهای درونی و بیرونی سازمان و تفسیر مستمر اطلاعات دریافتی از محیط، تأثیر به سزایی در تصمیمات آتی مدیران برای موفقیت بیشتر سازمان خواهد داشت (روچ و سانتی[7]، 2001: 552). جهان در شرایط متغیری از فرآیندها قرار دارد. در این بین سازمان ها به شدت متأثر از تغییرات شتابناک قرن حاضر قرار دارند. بدین منظور سازمان ها نیازمندند فرآیندها و روش‌ها را به منظور ایفای نقش معنادار در محیط مورد بررسی قرار دهند و فرآیندهای عملیاتی را به منظور دستیابی به رسالت‌ها، ارزش‌ها و مطلوبیت‌ها سازمان‌دهی کنند (جانکوارت و همکاران[8]،2017 :55). همه سازمان ها همانند یک سیستم پویا و ارگانیک در داخل محیطی قرار دارند که با دیگر اجزای محیط در تعامل متقابل هستند و از هم دیگر تأثیر می‌پذیرند (مبینی و حیدری، 1393: 43). امروزه سازمان های پاسخگو با شرایط محیط بیرونی به طور موفقیت‌آمیزی تعامل برقرار کرده و سازمان را به طور اثربخش در جهت اهداف و مقاصد اصلی خود هدایت می‌کند (نظری و همکاران، 1395: 680). از این رو سازمان ها برای بقا و رشد خود در این محیط متغیر رقابتی و ناپایدار عصر امروزی، ناگزیر از پذیر راهبردمحوری می باشند و برای خروج از این چالش بایستی به فرآیند مدیریت راهبردی تکیه زنند (هربیناک[9]، 2006: 12).
هدف از مطالعات آمایش سرزمینی، توسعه مناطق و روابط متقابل درونی و بیرونی آنها، استفاده معقول از منابع، توزیع عادلانه ثروت و درآمدها، توسعه متعادل، ایجاد خدمات و تسهیلات اجتماعی متناسب با نیازهای جامعه را شامل می شود ( احسانی و همکاران، 136:1387). به لحاظ مفهوم آمایش سرزمین ایجاد تعادل بین سه عنصر انسان، فضا و فعالیت تعریف شده و مقوله آمایش، تلفیقی از سه علم اقتصاد، جغرافیا و جامعه شناسی است (محمودی، 1388: 35)، لذا آمایش ســرزمین از تنظیم روابط بین انســان، ســرزمین و فعالیت های انســانی در سرزمین، برای استفاده مناســب و پایدار از کلیه امکانات انسانی و فضایی سرزمین در جهت بهبود وضعیت اجتماع در طول زمان برای همه نســل ها می باشد (نوروزی و همکاران، 1392: 5). از این رو آﻣﺎﻳﺶ ﺳﺮزﻣﻴﻦ را ﺳﺎزﻣﺎندﻫﻲ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ و ﺳﺰاوار ﻓﻀﺎی ﺣﻴﺎﺗﻲ در ﻗﺎﻟـﺐ ﺳﻴﺎﺳـﺖ ﻫـﺎی ﻛﻠﻲ، ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻧﺒﻪ داﻧﺴـﺘﻪ اﻧـﺪ (زرگان و موست[10]، 2011: 141). از جملـه اسـتفاده هایی که از اطلاعات حاصل از طرحهای آمایش سـرزمین می تـوان به عمل آورد، ارائه نقشـه آزمایش براسـاس شـرایط اقتصادی، اجتماعی مناطق مختلف می باشد، لذا دانش توسعه پایدار برای انطباق توسعه هر مقولهای با توجه به شرایط اقلیمی و زیست محیطی است(حسینی و همکاران، 1392: 33).
توسعه ورزش بخش مهمی از توسعه اقتصادی – اجتماعی در هر جامعه است و ارائه برنامه های راهبردی در بخش های مختلف آن از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. دستاوردهای توسعه ورزش حوزه گسترده دارد و موجب رونق اقتصادی و شکوفایی اجتماعی می شود، بر این مبنا است که پیروزی پیوسته ملت ها در عرصه رقابت های ورزشی، موضوعی اساسی است (کنلی و توهی[11]، 2014: 407). سازمان های ورزشی کشورهای مختلف بر حسب ماموریت خود راهبرد لازم را تهیه کردند و با اجرای آن به موفقیت های خوبی دست یافتند. با حاکمیت چنین تفکری، برخی از سازمان های ورزشی برای توفیق در ماموریت خود راهبرد سازمانی خود را تدوین نموده اند. از همین رو راه برون رفت از دایره توسعه نیافتگی را برنامه ای عملکردن حوزه ورزش می داند. با چنین اندیشه ای سازمان های ورزشی علاوه بر دارا بودن برنامه راهبردی و چشم انداز شفاف، به دنبال حضوری موفق در عرصه های ملی و بین المللی نیز هستند و امیدوارند با اجرای این راهبردها به اهداف تعیین شده، با حداقل انرژی و منابع دست یابند (گوهر رستمی و همکاران،1391: 959). سالانه بخش چشمگیری از منابع در ورزش صرف می شود، اما باید اذعان کرد که اولویت بندی مشخصیدر رابطه با توزیع منابع در ورزش کشور وجود ندارد. با توجه به اهمیت برنامه ریزی راهبردی در توسعه مقوله های مختلف از جمله ورزش، ضرورت توجه به این مهم در کشور نیز بیش از پیش واجب است و بدون شک یکی از دلایل عدم توسعه کشور در عرصه ورزش،کم توجهی مسئولان به این مقوله مهم و سلیقه ای عملکردن است (نظری و همکاران، 1394: 172).
توسعه ورزش را همان سیاستهای ورزشی تعریف کرده اند، در صورتی که برخی دیگر از محققان این مفهوم را مشتمل بر ساختارها، سیستم ها، فرصت ها و فرایندهایی می دانند که افراد جامعه را قادر می سازد در گروه ها و طبقات خاصی در ورزش و تفریحات شرکت کنند و عملکرد خود را تا سطح دلخواه ارتقا دهند (صابری و همکاران، 2018: 49). چرا که ورزش کنشی است که سبب افزایش مهارت های بدنی در کنشگر اجتماعی با هدف بهبود موقعیت های ذهنی یا بدنی شده و اهداف اقتصادی را نیز دنبال بنماید(نظری و مختاری، 1397: 71). اولین بعد اهمیت ورزش برای قدرت ها، کنترل بدنی جامعه به مثابه پایه کنترل عمومی سیاسی است. بعد دیگر، برای دولت ها، به ویژه دولتهای رفاه و مدرن، کاهش هزینه های اقتصادی جامعه از خلال تعمیم رفتارهای ورزشی است (نظری و قوامی، 1396: 71).
در جهان معاصر که سازمان ها در حال تغییر و تحول هستند، مدیران سازمان ها باید اندیشه و افکار نو داشته باشند، لذا مدیران قرن 21 می‌بایست با هوشیاری و گوش به زنگ بودن، حساس بودن، سخت کوشی و علاقه و با یادگیری مستمر موفق شوند (نظری و همکاران،1393: 102). آنچه مسلم است مباحثی از قبیل عوامل انگیزشی، توانمندی شناختی، عزت و نفس سرمایه های انسانی از سازه های روان شناسی ورزشی محسوب می گردند که در مدیریت ورزشی نیز کاربرد داشته و با شناسایی عوامل موثر بر بهداشت روانی، ویژگیهای شخصیتی، خلاقیت سرمایه های فکری، سازمانی و اجتماعی بستر مناسبی را برای ارتقای عملکرد سازمانی فراهم می آورد (شامانیا و همکاران،2012؛ 69). بی شک، تراکم جمعیت و تجمع امکانات در کنار توجه به موقعیت مکانی یکی از مهمترین ملاحظات برنامهریزی برای هر مکان ورزشی است. پژوهشهای موجود در مورد اماکن ورزشی و تفریحی، بر مسائل مالی، آثار اقتصادی و منافع نامحسوس مربوط به ساخت مکان ورزشی متمرکز شده است. مباحث فراگیری چون تأثیرات اقتصادی ملموس و غیرملموس و منافع فرهنگی، هسته اصلی پژوهش در زمینه اماکن ورزشی در دوره پیشرفت آن در سالهای اخیر بوده است (برونسون[12] و همکارن،2001: 91).
از طرف دیگر، تعداد زیادی از افراد کم درآمد، به مراکز ورزشی – تفریحی مانند سالنهای ورزشی و زمینهای ورزشی دسترسی ندارند، همچنین هزینه یکی از موانع سد راه شرکت ساکنان مناطق کم درآمد در فعالیت های ورزشی می باشد (حسینی و همکاران، 1392: 54). باید توجه داشت امروزه دسترسی عادلانه به فضاهای ورزشی و استفاده بهینه از آن و ساماندهی مکانها ورزشی از مؤلفه های اساسی توسعه پایدار به حساب می آید (رحمانی نیا،1386: 57). آنچه مسلم است مدیریت و اجرای مطلوب برنامه های راهبردی در حوزه ورزش، مستلزم فراهم آوردن مجموعه از شرایط و امکانات است. از جمله مهمترین این شرایط، ایجاد و توسعه و بهره برداری مطلوب از اماکن و تأسیسات ورزشی و فراهم آوردن تسهیلات لازم برای دسترسی آسان افراد به این فضاهاست. این موضوع یکی از ارکان مهم تعیین مکان بهینه فضاهای ورزشی است(حسینی و همکاران، 1392: 33).
به نظر می رسد راه برون رفت از دایره توسعه نیافتگی را برنامه ای عمل کردن حوزه ورزش باید دانست (قالیباف، 1389: 3). برنامهریزی و ایجاد تأسیسات، تجهیزات و نهادهای ورزشی نیازمند درجه خاصی از تراکم جمعیت است. بنابراین از نظر دسترسی، در مکانهایی با تراکم جمعیت بیشتر، ارائه خدمات و استفاده از آنها آسانتر خواهد بود. این نکته حائز اهمیت است که فضاهای ورزشی باید در مکانهایی ساخته شوند که همگان بتوانند استفاده کنند. یکی از مهمترین مشکلات کنونی استقرار نامناسب فضاهای ورزشی است. به نحوی که بسیاری از افراد جامعه به علت عدم دسترسی به آنها نمی توانند از مکانهای ورزشی به صورت مطلوب استفاده کنند و حل آنها به برنامه ریزی و مدیریت در زمینه مکان یابی و ساماندهی فضاهای ورزشی نیاز دارد (نظری و همکاران، 172:1393).
هر چند نتیجه کلی مطالعات آمایش بخش ورزش ایران نشان از این دارد که سرانه نسبت ورزشکار به کل جمعیت زیر 10 درصد می باشد و در بخش سخت افزاری نیز وضعیت کلی ورزش کشور حدود 72/0 متر مربع می باشد، ضمن اینکه توزیع غیرمتوازنی از اماکن و فضاهای ورزشی در پهنه کشور وجود دارد. با توجه به اهمیت برنامه ریزی راهبردی در توسعه مقوله های مختلف از جمله ورزش، ضرورت توجه به این مهم در کشور نیز بیش از پیش واجب است و بی شک یکی از دلایل عدم توسعه کشور در عرصه ورزش، کم توجهی مسئولان به این مقوله مهم و سلیقه ای عمل کردن است. برای مقابله با این مشکل متخصصان علم مدیریت ابزار خاصی را به سازمان ها پیشنهاد کرده اند تا با به کارگیری آنها بتوانند راهبرد سازمانی خود را تدوین، اجرا و ارزیابی کنند.بی شک مدیریت و اجرای مطلوب برنامه های راهبردی در حوزه ورزش، مستلزم فراهم آوردن مجموعه ایی از شرایط و امکانات از جمله دسترسی عادلانه به فضاهای ورزشی و استفاده بهینه از آن و ساماندهی مکان های ورزشی متناسب با نیروی انسانی، فراینده ها و شرایط جغرافیایی هر منطقه می باشد. از آنجایی که براساس برنامه های راهبردی، افزایش تاثیر گذاری بر حوزه های سلامت، اقتصاد، فرهنگ و عزت و اقتدار ملی از اهداف کلان ورزش می باشند، تلفیق برنامه راهبردی و آمایش سرزمین این امکان را فراهم می آورد که زمینه تحقق هر هدف از برنامه راهبردی با توجه به الگوی مطلوب مکان یابی اماکن و فضاهای ورزشی همراه با فرایند های مناسب و متناسب با نیروی انسانی و شرایط جغرافیایی فراهم گردد.
در حال حاضر استان پهناور فارس با داشتن 29 اداره ورزش و جوانان و 49 هیات ورزشی استانی و 770 هیات ورزشی شهرستانی به دلیل نداشتن برنامه راهبردی مبتنی بر آمایش سرزمین، دارای توزیع متفاوت امکانات سخت افزاری و نرم افزاری و عدم دسترسی مطلوب ذینفعان عمومی و اختصاصی به منابع ورزش استان می باشد. این بدان معنا است که نه اهداف و راهبردها و نه الگوی مطلوب توسعه اماکن و فضاهای ورزشی همراه با فرایندهای مناسب و متناسب با نیروی انسانی و شرایط جغرافیایی، به صورت مدون و شفاف مشخص هستند. همچنین اولویت بندی رشته های ورزشی توسعه یافته و قابل توسعه در استان مشخص نیست. همان طورکه اشاره شد آمایش سرزمین، تنظیم روابط بین انسان، سرزمین و فعالیت های انسانی، برای استفاده مناسب و پایدار از کلیه امکانات انسانی و فضایی سرزمین در جهت بهبود وضعیت اجتماع در طول زمان برای همه نسل هاست. آمایش در واقع تا تعیین تکلیف برای نوع کاربری زمین پیش می رود و خواستار آن است که برای هر نوع استفاده یا کاربری مشخص شده، طرح مدیریت برای اجرای بهره برداری توسط سازمان های ذی ربط، در چارچوب طرح منطقه ای ریخته شود. از اطلاعات حاصل از طرح های آمایش سرزمین می توان برای ارائه نقشه آزمایش براساس شرایط اقتصادی، اجتماعی مناطق مختلف استفاده کرد. یکی از مهم ترین مشکلات کنونی ورزش استان، عدم تدوین مضامین راهبردی توسعه بخش ورزش بر مبنای الگوی مطلوب توسعه اماکن، فرایند های مناسب و متناسب با نیروی انسانی و شرایط جغرافیایی می باشد به نحوی که بسیاری از افراد جامعه به علت دسترسی نداشتن به آنها نمی توانند از خدمات ورزشی به صورت مطلوب استفاده کنند و حل آنها به برنامه ریزی و مدیریت در زمینه مکان یابی و ساماندهی فضاهای ورزشی، فرایند های مناسب و متناسب با نیروی انسانی و شرایط جغرافیایی نیاز دارد. استان فارس به عنوان یکی از استان هایی که همیشه سهم مهمی در ورزش کشور داشته است، باید زمینه استمرار این موفقیتها را بیش از پیش فراهم کند. از این رو به نظر می رسد نتایج این پژوهش می تواند نبود اطلاعات یاد شده را جبران نماید و شرایط بهتری را در زمینه تصمیم گیری در اختیار مدیران قرار دهد. این پژوهش با این هدف انجام می گیرد که وضعیت فضاها و اماکن ورزشی استان فارس با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، تجزیه و تحلیل شود و با توجه به اطلاعات، الگوی مطلوب اماکن و فضاهای ورزشی جدید به دست آید، ضمن اینکه مضامین راهبردی توسعه بخش ورزش استان فارس را نیز تدوین کند. به نظر می رسد جایگاه ورزش استان فارس در کشور نسبت به سایر استان ها و با توجه به زیرساخت هاس انسان افزاری، فرایندهای نرم افزاری و از طرف دیگر وضعیت سخت افزاری ورزشی در استان فارس، ضرورت انجام مطالعات آمایش سرزمینی ورزش با رویکرد راهبردی را چند برابر می کند، لذا هدف از پژوهش حاضر تحلیل راهبردی آمایش سرزمینی منابع انسانی ورزش استان فارس می باشد.
روش شناسی پژوهش
پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ نحوه گردآوری داده ها توصیفی است و از ترکیبی از روشهای کیفی و کمی برای گردآوری و تجزیه و تحلیل داده ها به منظور دستیابی به منظرهای راهبردی پراکنش زیرساخت های انسان افزاری ورزشی با رویکرد آمایش سرزمینی از طریق GIS در استان فارس استفاده شد، از این رو روش پژوهش حاضر از منظر جهت گیری جزء پژوهش های توسعه ای می باشد که به صورت پیمایشی انجام گردید. مشارکت کنندگان تحقیق، نخبگان و خبرگان ورزش استان فارس بودند و با استفاده از دو روش نمونه‌گیری نظری و گلوله‌برفی تا رسیدن به اشباع نظری (50 نفر) ادامه پیدا کرد. در روش نمونه گیری نظری، تعداد نمونه خاصی از قبل تعیین نمیشود و تا زمانی که محقق به مرحله اشباع نرسیده است نمونه گیری ادامه پیدا می‌کند. این نوع نمونه‌گیری را که طی آن افراد بخاطر اطلاعات دست اولی که درباره یک پدیده دارند یا به دلیل این که پدیده مورد نظر را تجربه نموده یا دیدگاه‌های خاصی درباره آن دارند، انتخاب می‌شوند، نمونه‌گیری مبتنی بر هدف نیز می‌گویند. در این تحقیق نمونه گیری گلوله برفی، بدین صورت بود که شرکتکنندگان اگر افراد دیگری را می‌شناختند که در زمینه مورد بررسی دارای تجربیات و دیدگاه‌هایی هستند، برای شرکت در مطالعه معرفی مینمودند. نمونه‌گیری تا جایی ادامه یافت که گروه تحقیق به این نتیجه رسیدند که اطلاعات جدید، همان تکرار اطلاعات قبلی است و دیگر اطلاعات مفهومی جدیدی که نیاز به کد جدید یا گسترش کدهای موجود داشته باشد بدست نمیداد. ابزار پژوهش، چک لیست محقق ساخته بود که در آن از پاسخ دهندگان خواسته شد وضعیت موجود منابع انسانی ورزشی را فهرست کنند. فرایند تحلیل داده ها به این صورت بود که اطلاعات در قالب فرم هایی که به تائید کمیته راهبردی تدوین سند آمایش ورزش رسیده بود در اختیار صاحبنظران خبره ورزش استان قرار گرفت و ایشان براساس قضاوت های شهودی شرایط زیرساختهای انسان افزاری ورزش استان در شاخصه های مختلف سخت افزاری، نرم افزاری و مغز افزاری تشریح نمودند. روایی صوری و محتوایی توسط 10 نفر از متخصصان مدیریت ورزشی، مطالعات راهبردی و آمایش سرزمینی مورد تائید قرار گرفت، ضمن اینکه پایایی ابزار پژوهش بر اساس آلفای کرونباخ 85/0 محاسبه گردید. در این بخش کیفی برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش استقرای منطقی به منظور مفهوم سازی استفاده شد. به منظور تحلیل پراکنش منابع انسانی ورزش در محدوده های جغرافیایی استان فارس داده های جمع آوری شده از طریق نرم افزارArc GIS تحلیل و نقشه های پهنه بندی در شهرستان های استان طراحی گردید.
یافته های پژوهش
ماموریت: توسعه کمی و کیفی ورزش در پهنه جغرافیایی استان فارس به عنوان ماموریت در نظر گرفته شد. بیانیه ماموریت: ارکان ورزش استان فارس برآنند تا با بهره گیری از مدیریت راهبردی و استفاده بهینه از منابع و امکانات، در توسعه بعد همگانی و قهرمانی ورزش استان فارس نقش آفرینی نماید و از طریق ساماندهی رویدادهای تفریحی، فرهنگی و ورزشی در سطح استان، از یک سو موجبات ارتقاء سلامت و نشاط اجتماعی و از سوی دیگر بستری مناسب جهت شکوفایی استعدادها و پرورش نخبگان و ارتقاء جایگاه ورزش استان فارس را فراهم آورد. چشم انداز: فارس استانی است با مردمی سالم، شاداب و اخلاق مدار برخوردار از سبک زندگی فعال با مشارکت حداکثری و مستمر در فعالیت های ورزشی سرآمد و الهام بخش در کشور با رونق در صنعت ورزش و ورزش قهرمانی پاک و پایدار در سال 1404باشد. بیانیه چشم انداز: با توسعه متوازن زیرساختهای سخت افزاری، استفاده مناسب از تخصص منابع انسانی افزاری و ارتقای سطح بهره وری فرایندهای نرم افزاری ورزش استان فارس با گسترش فعالیت در بعد همگانی، بر ارتقای سطح سلامت و نشاط اجتماعی تأکید دارد و همچنین از طریق کشف استعدادها و نخبه پروری زمینه حضور قهرمانان در سطح ملی و بین المللی را فراهم نموده و در سال 1404 استانی توسعه یافته در حوزه ورزش ایران قرار گیرد. خط مشی کلان: تعامل هم افزا و سازنده تمامی ارکان در جهت توسعه ورزش استان حرکت خواهند نمود.
جدول 1: اهداف کلان ورزش استان فارس
|
ردیف |
عنوان اهداف |
|
1 |
ü افزایش سهم ورزش در ارتقای هویت ، عزت و اقتدار ملی |
|
2 |
ü افزایش سهم ورزش در ارتقای سلامت مردم |
|
3 |
ü افزایش سهم ورزش در بهبود فرهنگ جامعه |
|
4 |
ü افزایش سهم ورزش در رونق اقتصاد استان |
بر اساس اطلاعات جدول 1، افزایش سهم ورزش در ارتقای هویت، عزت و اقتدار ملی به عنوان هدف کلان اول، پس از آن افزایش سهم ورزش در ارتقای سلامت مردم در رتبه دوم قرار گرفت، افزایش سهم ورزش در بهبود فرهنگ جامعه و افزایش سهم ورزش در رونق اقتصاد استان در رتبه چهارم قرار گرفت.
یافتهها در شکل 1، رتبههای بدست آمده از راهبردهای قدرت صنعت، مزیت رقابتی، قدرت مالی و ثبات محیطی را برای تعیین حاصل جمع راهبردها نشان میدهد سپس مقدار X و Y مشخص و در نهایت به ماتریس ارزیابی موقعیت و اقدام راهبردی انتقال داده میشود تا نوع راهبرد مشخص گردد.
شکل 1: ماتریس ارزیابی موقعیت راهبردهای بخش ورزش فارس
براساس رتبه بندی راهبردهای عوامل داخلی و خارجی توسعه پایدار بخش ورزش فارس، راهبرد منتخب را در موقعیت راهبرد تهاجمی ( منتهی تهاجمی مایل به حد پایین ) نشان میدهد. این امر نشان دهنده آن است که راهبرد های بخش ورزش فارس بر اساس مزیتهای رقابتی بالایی که در بخش ورزش فارس وجود دارد. تهاجمی بوده منتهی با توجه به فرصتهای بزرگ و تهدیدهای سرسختی که در محیط خارجی وجود داشته و با عنایت به برخی از ضعفهای محیط درونی در رویکردهای راهبردی بخش ورزش فارس راهبردهای رقابتی، محافظه کارانه و تدافعی نیز خود را نشان میدهد.
جدول 2: ماتریس راهبردهای کمی
|
ردیف |
راهبردها |
امتیاز |
عنوان راهبرد |
|
1 |
SO1 |
65/3 |
سرمایه گذاری در ورزش تربیتی |
|
2 |
SO2 |
27/3 |
کاهش تصدی گری و حمایت از بخش خصوصی با تاکید بر رویکرد رقابتی و حرفه ای |
|
3 |
SO3 |
27/3 |
تعامل و هم افزایی موثر بین دستگاه های اجرایی، بخش خصوصی و نهاد های عمومی |
بر اساس اطلاعات جدول 2 مشاهده می شود، سرمایه گذاری در ورزش تربیتی، ضمن اینکه کاهش تصدی گری و حمایت از بخش خصوصی با تاکید بر رویکرد های رقابتی و حرفه ای، تعامل و هم افزایی موثر بین دستگاه های اجرایی، بخش خصوصی و نهاد های عمومی در رتبه های سوم قرار دارند.
مراحل اجرای طرح رشته های اولویت دار بخش ورزش:
تعیین شاخصها: به منظور تعیین این شاخصها، جلساتی با حضور معاونت ورزشی اداره کل، رئیس گروههای ورزشی و کارشناسان برگزار گردید و پس بحث و تبادل نظر شاخصهای کلی نیروی انسانی رشته، سخت افزار رشته، ماهیت رشته، وضعیت موجود قهرمانی رشته مورد تأیید قرار گرفت. اولویت بندی شاخصها توسط کارشناسان اداره کل: شاخصهای تعیین شده در اختیار کارشناسان حوزه توسعه ورزش قرار گرفت تا اولویت هر شاخص از نظر کارشناسان با رتبه 1-4 مشخص گردد. اولویت بندی شاخصها بر اساس نظر کارشناسان وضعیت موجود قهرمانی، ماهیت رشته، نیروی انسانی رشته و سخت افزار رشته در نظر گرفته شد. امتیازدهی و تعیین زیرشاخصها: سپس امتیاز کلی هر شاخص، زیرشاخصها و امتیاز زیرشاخصها تعیین شد. امتیازدهی و رتبه بندی هیئتهای ورزشی بر اساس شاخصها: امتیازدهی به هیئتهای ورزشی بر اساس جداول تهیه شده در هر شاخص انجام گرفت. از آنجا که طرح رتبهبندی هیئتهای ورزشی در بخش قهرمانی صورت پذیرفت. با توجه به اینکه بازیهای المپیک و آسیایی بالاترین معیار و شاخص ورزش قهرمانی به شمار میآیند و در نهایت موفقیت در بخش قهرمانی با حضور و کسب مدال در این بازیها سنجیده میشود. در این مرحله هر رشته ورزشی با توجه به جدولهای طراحی شده بر اساس شاخصها و زیرشاخصها امتیازبندی شد.
جدول 3: امتیاز هیئتهای ورزشی بر اساس شاخصها تعریف شده در بخش سخت افزاری
|
سخت افزاری |
قابلیت مسابقه |
تجهیزات |
امکانات جانبی |
سالن شهرستانها |
تجهیزات |
امکانات جانبی |
باشگاه حرفه ای |
باشگاه آماتور |
سایر نهادها |
جمع |
|
تکواندو |
17 |
10 |
5 |
9 |
10 |
5 |
12 |
10 |
2 |
97 |
|
جودو |
17 |
10 |
5 |
9 |
10 |
5 |
12 |
5 |
2 |
92 |
|
کاراته |
0 |
15 |
5 |
15 |
10 |
5 |
12 |
10 |
2 |
91 |
|
کشتی |
17 |
15 |
10 |
48 |
10 |
5 |
12 |
5 |
2 |
149 |
|
هندبال |
17 |
15 |
5 |
- |
10 |
5 |
12 |
5 |
2 |
86 |
سخت افزاری: 160 امتیاز؛ در این شاخص، امتیاز هیئتهای ورزشی در 4 زیرشاخص مورد ارزیابی قرار گرفت، سالنهای شیراز: 62 امتیاز، سالن شهرستانها: 53 امتیاز، باشگاهها: 29 امتیاز و سالن سایر نهادها: 15 امتیاز
جدول 4: امتیاز هیئتهای ورزشی بر اساس شاخصها و زیرشاخصهای بخش نیروی انسانی
|
نیروی انسانی |
مربی ملی |
مربی فعال |
داور |
ورزشکار |
شهرستانهای قهرمان پرور |
کرسی |
مدیر استان |
جمع |
|
تکواندو |
15 |
53 |
33 |
. |
35 |
0 |
43 |
179 |
|
جودو |
10 |
60 |
27 |
0 |
35 |
0 |
33 |
165 |
|
کاراته |
0 |
60 |
33 |
0 |
20 |
0 |
50 |
163 |
|
کشتی |
10 |
36 |
25 |
10 |
35 |
0 |
45 |
141 |
|
هندبال |
0 |
60 |
33 |
20 |
35 |
44 |
45 |
237 |
نیروی انسانی: 260؛ در این بخش، امتیاز هیئتهای ورزشی در 7 شاخص اصلی و زیرشاخصهای آن تعیین گردید. مربی: 75 امتیاز، مرکز استان (5 امتیاز): حداقل 10 نفر فعال، داور: 33 امتیاز، ورزشکار: 55 امتیاز، شهرستانهای قهرمان پرور 35 امتیاز، کرسی 44 امتیاز، مدیر استان 55 امتیاز
جدول 5: امتیاز هیئتهای ورزشی در بخش ماهیت رشته
|
ماهیت رشته |
تعداد مدال |
پتانسیل مدالی |
وضعیت ایران |
عدم محدودیت بانوان |
امتیاز |
|
تکواندو |
40 |
20 |
60 |
22 |
142 |
|
جودو |
70 |
20 |
20 |
22 |
132 |
|
کاراته |
40 |
20 |
60 |
22 |
142 |
|
کشتی |
70 |
20 |
60 |
22 |
172 |
|
هندبال |
10 |
10 |
38 |
22 |
80 |
ماهیت رشته 240 امتیاز؛ تعداد مدال: 70 امتیاز، پتانسیل مدالی هر نفر: 38 امتیاز، وضعیت ایران در رشته: 58، هزینه قهرمان پروری: 40 امتیاز، طول دوره قهرمانی در رشته: 12، عدم محدودیت بانوان در رشته: 22 امتیاز
جدول 6: امتیاز هیئتهای ورزشی در بخش وضعیت موجود قهرمانی
|
قهرمانی |
مدال جهانی |
مدال آسیایی |
مدال قهرمانی کشور |
ملی پوش |
امتیاز |
|||||
|
تعداد |
امتیاز |
تعداد |
امتیاز |
تعداد |
درصد کل |
امتیاز |
تعداد |
درصد ملی |
||
|
تکواندو |
3 |
45 |
8 |
59 |
46 |
- |
12 |
11 |
- |
34 |
|
جودو |
0 |
0 |
2 |
29 |
5 |
- |
5 |
6 |
- |
14 |
|
کاراته |
3 |
45 |
2 |
29 |
970 |
- |
5 |
11 |
- |
14 |
|
کشتی |
5 |
75 |
2 |
29 |
67 |
64 |
5 |
7 |
10 |
14 |
|
هندبال |
0 |
0 |
0 |
0 |
1 |
- |
5 |
1 |
- |
5 |
وضعیت موجود قهرمانی: 240 امتیاز؛ در این بخش، امتیاز هیئتها در 4 شاخص و زیرشاخصهای آنها مورد ارزیابی قرار گرفت: مدل جهانی: 75 امتیاز، مدال آسیایی: 59 امتیاز، مدال کشوری: 52 امتیاز و ملی پوش: 54 امتیاز
براساس اطلاعات بدست آمده کشتی با امتیار 476 در رتیه اول، تکواندو 452 در رتبه دوم کاراته 410 رتیه سوم، هندبال 408 رتبه چهارم و در نهایت جودو با 403 امتیاز در تبه پنج قرار گرفتند.
نقشه های آمایشی ورزش استان فارس:
نقشه 1: نقشه طیفی پراکنش ورزشکاران رشته های ورزشی اولویت دار استان فارس
براساس اطلاعات نقشه 1، در پراکنش ورزشکاران رشته های اولویت دار استان فارس شهرستان شیراز در بهترین وضعیت قرار دارد، به طوری که 24171 نفر از ورزشکاران مربوط به رشته های اولویت دار در این شهرستان مشغول فعالیت ورزشی می باشند. پس از آن شهرستانهای مرودشت، کازرون، فسا، جهرم، لارستان و لامرد قرار دارند. براساس اطلاعات فوق شهرستانهای قیر و کارزین، بوانات و رستم در وضعیت نامناسبی قرار دارند.
نقشه 2: نقشه پراکنش مربیان رشته های آمایش ورزش استان فارس
براساس اطلاعات نقشه 2، در پراکنش مربیان رشته های اولویت دار استان فارس شهرستان شیراز در بهترین وضعیت قرار دارد، به طوری که 1530 نفر از مربیان مربوط به رشته های اولویت دار در این شهرستان مشغول فعالیت ورزشی می باشند. پس از آن شهرستانهای فیروزآباد، مرودشت، کازرون، فسا، جهرم و لارستان قرار دارند. براساس اطلاعات فوق شهرستانهای گراش، بوانات، رستم، خنج، فراشبند، سروستان، خرامه و خرم بید در وضعیت نامناسبی قرار دارند.
نقشه 3: نقشه طیفی پراکنش داوران رشته های آمایشی ورزش استان فارس
براساس اطلاعات نقشه 3، در پراکنش داوران رشته های اولویت دار استان فارس شهرستان شیراز در بهترین وضعیت قرار دارد، به طوری که 1425 نفر از داوران مربوط به رشته های اولویت دار در این شهرستان مشغول فعالیت ورزشی می باشند. پس از آن شهرستانهای نیریز، آباده، لامرد، مرودشت، کازرون، فسا، جهرم و لارستان قرار دارند. براساس اطلاعات فوق شهرستانهای اقلید، سپیدان، خرامه، بوانات، رستم، خرامه و خرم بید در وضعیت نامناسبی قرار دارند.
نقشه 4: نقشه طیفی پراکنش مدیران فعال بخش ورزش استان فارس
براساس اطلاعات نقشه 4، در پراکنش مدیران ورزشی فعال استان فارس شامل روسا و معاونین ورزشی ادارات شهرستانها، روسا و نواب رییس هیاتهای ورزشی رشته های الویت دار، کارشناسان مسوول ورزشی ادارات آموزش و پرورش، دانشگاه ها و نهادهای حاکمیتی و دولتی و عمومی مرتبط با حوزه ورزش شهرستان شیراز در بهترین وضعیت قرار دارد، به طوری که 402 نفر از مدیران مربوط به رشته های اولویت دار در این شهرستان مشغول فعالیت ورزشی می باشند. پس از آن شهرستانهای نیریز، داراب، مرودشت و لارستان قرار دارند. براساس اطلاعات فوق شهرستانهای رستم، ارسنجان، زرین دشت، سروستان، قیر و کارزین، خنج و مهر وضعیت نامناسبی قرار دارند.
نقشه 5: نقشه طیفی پراکنش مربیان کشتی استان فارس
براساس اطلاعات نقشه 5، در پراکنش ورزشکاران فعال رشته ورزشی کشتی در استان فارس شهرستان شیراز بیشترین تعداد ورزشکار را به خود اختصاص داده و پس از آن شهرستانهای داراب، فسا، مرودشت و آباده قرار دارند.
نقشه 6: نقشه طیفی پراکنش مربیان کشتی استان فارس
براساس اطلاعات نقشه 6، در پراکنش مربیان فعال رشته ورزشی کشتی در استان فارس شهرستان شیراز بیشترین تعداد مربی را به خود اختصاص داده و پس از آن شهرستانهای نیریز و مرودشت قرار دارند.
بحث و نتیجه گیری
این تحقیق با هدف تدوین سند راهبردی آمایش سرزمینی نیروری انسانی ورزش استان فارس از طریق پیمایش 297 مدیر بخش ورزش استان فارس صورت پذیرفت. نتایج نشان داد که در 15 رشته دارای بالاترین رتبه از بین 50 رشته ورزشی موجود در استان، تعداد 59447 نفر نیروی ورزشی در سرتاسر استان فارس مشغول فعالیت می باشند. از این تعداد، 297 نفر مدیر، 51319 نفر ورزشکار سازمان یافته، 4696 نفر مربی و 3135 نفر نیز داور هستند. با بررسی دقیق آمایش سرزمینی بخش نیروی انسانی ورزشی در استان فارس، جمعیت نیروی انسانی ورزشی هر شهرستان نسبت به کل جمعیت آن شهرستان، نتایج نشان داد که میانگین درصد جمعیت ورزشی شهرستان ها نسبت به کل جمعیت هر شهرستان، یک و بیست صدم درصد می باشد که این درصد برای شهرستان پهناور و مستعدی مثل استان فارس درصد قابل قبول و اثرگذاری نیست.
بر اساس شاخص های وضعیت موجود قهرمانی، ماهیت رشته، نیروی انسانی رشته و سخت افزار رشته، هیئت های ورزشی کشتی، تکواندو و کاراته به ترتیب رتبه اول تا سوم استان فارس را دارا می باشند. لذا به نظر می رسد که جهت تحقق اهداف و دستیابی به چشم انداز توسعه، مسئولین استان فارس باید با توجه به شرایط، رشته های موجود در پایین جداول را از نظر نیروی انسانی و سخت افزاری توسعه دهند تا ضمن امکان حضور گسترده تر جوانان نوجوانان در ورزش، موجب ترقی و رشد ورزش فارس را فراهم سازند.
نتایج بررسی پراکنش مدیران ورزشی در استان فارس، نشان داد که پراکنش مدیران ورزشی استان فارس تقریباَ به شکل نرمالی صورت گرفته است بطوری که بیشترین تعداد مدیران در مرکز استان، شهر شیراز و کمترین تعداد مدیران در شهرستان های زرین دشت، خنج و گراش در جنوب استان و شهرستانهای رستم و آباده در شمال استان حضور دارند. در واقع، حضور مدیران ورزشی بصورت نرمال در سطح استان، این فرصت را جهت پراکنش عادلانه امکانات و تجهیزات و ایجاد فرصت های ورزشی در شهرستان های مختلف برقرار می کند. شاید دلیل این مساله توزیع مدیران بر اساس ساختار در هر شهرستان باشد، چرا که در تمامی شهرستانها مدیران ادارات ورزش و جوانا، آموزشی و پرورش، باشگاه ها و نهادهای دولتی و حاکمیتی به امر ورزش مشغول هستند.
هر چند به طور کلی باید اذعان نمود نتایج بررسی پراکنش نیروی انسانی ورزشی در استان فارس، پراکنش نیروی انسانی ورزشی استان، تقریبا به شکل نامتوازن صورت گرفته است بطوری که بیشترین تعداد نیروی انسانی ورزشی در مرکز استان، شهر شیراز، و شهر مرودشت در کنار مرکز استان و کمترین تعداد نیروی انسانی ورزشی در شهرستان های زرین دشت، قیر و کارزین و گراش در جنوب استان و شهرستان های خرامه و سروستان در مرکز استان و شهرستان های ارسنجان، پاسارگاد، خرم بید و رستم در شمال استان حضور دارند. پراکنش نیروی انسانی ورزشی در سطح استان، با پراکنش مدیران ورزشی چندان رابطه ای برقرار نکرده است و این می تواند بر موفقیت تیم های ورزشی موجود در سطح ورزش قهرمانی و حتی روی گرایش افراد به سمت ورزش همگانی اثرگذار باشد.
نتایج تحقیق نشان داد که تدوین برنامه راهبردی ورزش استان به عنوان مهم ترین نقطه قوت در استان و همچنین، پایین بودن بهرهوری و پراکندگی نامناسب اماکن موجود به عنوان مهم ترین عامل ضعف می باشند. در زمینه عوامل فرصت ها و تهدیدها نیز وجود استعدادهای فراوان و متنوع ورزشی به عنوان مهم ترین فرصت و عدم حمایت و سرمایه گذاری ناچیز بخش های دولتی و غیر دولتی به عنوان مهم ترین تهدید شناسایی شدند. این نتایج تحقیق نشان می دهد که وضعیت ورزشی استان فارس در حد متوسط است. به عبارت بهتر، این نتایج نشان می دهد که در زمینه نقاط قوت، استان فارس نتوانسته از فرصت ها، بهره برداری لازم را کند و یا اینکه باید بیشتر در استفاده از این فرصت ها و موقعیت های خود تلاش کند.
استان فارس، نتوانسته از عواملی دوری کند که موجب ضعف یا تهدید آن می شود. بنابراین، وضعیت ورزشی استان فارس در حد میانی قرار دارد که می توان با تدوین برنامه راهبردی اصلاح شده در جهت بهره وری بیشتر و رفع برخی نقاط ضعف و تهدیدها برآمد. لذا به نظر می رسد که برای دستیابی به اهداف کلان و چشم انداز ورزش استان فارس، ضمن استفاده از برنامه راهبردی، توزیع اماکن ورزشی اصلاح گردد تا با بر استعدادهای فراوان در سراسرتر استان فارس بویژه در مناطق دور افتاده و کمتر توسعه یافته و البته جلب حمایت و سرمایه گذاری مناسب بخش های دولتی و غیر دولتی، شاهد توسعه پایدار در امر ورزش فارس باشیم.
با بررسی نهایی راهبردهای موجود نتایج تحقیق نشان داد که استفاده از پتانسیل های موجود در تدوین، اجرا، ارزیابی و اصلاح برنامه راهبردی مهمترین راهبرد در تدوین برنامه ریزی راهبردی می باشد. بهره گیری از تعالیم دینی، ظرفیت های قانونی و حمایت مسئولین ارشد کشوری و استانی و همچنین استانداردسازی منابع سخت افزاری و نرم افزاری(نیروی انسانی، فضای ورزشی، اعتبارات) نیز به ترتیب در رتبه های بعدی قرار دارند. برای شکل گیری منسجم ورزش حرفه ای استان فارس نیازمند استفاده منظم از برنامه راهبردی می باشد تا ضمن اجرای دقیق برنامه راهبردی، بطور مستمر نیز ارزیابی و در صورت لزوم اصلاح گردد. همچنین برای پیشبرد اهداف کلان ورزش استان فارس، بهره گیری اصولی و علمی از تعالیم دینی و ظرفیت های قانونی در کنار حمایت های همه جانبه مسئولین استانی و شهرستان ها بسیار حائز اهمیت می باشد. البته این مهم زمانی مثمر ثمر واقع می گردد که زیرساخت های مناسب سخت افزاری و نرم افزاری به مقدار کافی در اختیار دست اندرکاران ورزش نیرو محرکه دیگر امورات کشور قرار گیرد، یافته ای این بخش از پژوهش با یافته های نظری و همکاران(1393) که اذعان داشتندراهبردهای برنامه راهبردی ورزش استان اصفهان می بایست مورد پایش قرار گیرد همسو می باشد.
بر اساس دستاوردهای پژوهش حاضر وضعیت کشتی استان فارس از حیث منابع انسان افزاری در حد مناسبی می باشد هر چند با وضعیت مطلوب فاصله داشته و مدیران این عرصه می بایست با اصلاح فرایندهای نرم افزاری به تعمیق سطح دانش مربیان استان بپردازند، همین مساله برای رشته های تکواندو، کاراته، هندبال و جودو به عنوان 5 ارشته اولویت دار استان مد نظر می باشد. در منظر منابع انسانی متوازن نمودن منابع انسان افزاری در سطح استان در رشته های اولیت دار می تواند به عنوان یکی از راهبردهای اولویت دار متولیان ورزش استان در دستور کار قرار گیرد. از این رو می توان اذعان نمود وضعیت موجود آمایش سرزمینی ورزش در ایران در وضعیت ایده آل قرار نگرفته و با توزیع متوازن زیر ساخت های سخت افزاری، استفاده بهینه از زیر ساخت های انسان افزاری و ارتقای سطح کمی و کیفی زیر ساخت های نرم افزاری می توان به سمت وضعیت مطلوب حرکت نماید.
رویکرد راهبرد های ورزش استان فارس را در موقیعت رقابتی نسبت به استانهای رقیب نشان می دهد که راهبردهای موثر بر ارتقای محیط درون زا ورزش در کنار راهبردهای برون زا موجبات ارتقای سطح ورزش استان فارس را فراهم خواهد نمود. این امر حاکی از این است که در محیط بیرون رقابای جدی پیش روی ورزش استان فارس به عنوان وجود دارد و می بایست با استفاده حداکثری از قوتهای محیط درون تهدیدهای محیط بیرونی را کنار زده و بتواند از فرصتها نهایت استفاده را ببرد. آنچه مسلم است ظرفیتهای ورزش در ورزش فارس قابلیت رفع بسیاری از کاستی ها را دارا می باشد که مدیریت یکپارچه از این امکانات می تواند بخش عمده ای از نیازهای مردم را در زمان حال پاسخگو باشد. مسلمأ تهیه برنامه ای مدون برای استفاده از ظرفیتهای صنایع در توسعه اماکن ورزش ی نقش بسیار مهمی را ایفا می کند.
نتیجه کلی که از مطالعات آمایش ورزش استان فارس با رویکرد راهبردی استنباط می گردد حاکی از این است که توزیع غیرمتوازنی از منابع انسانی ورزشی در پهنه استان وجود دارد، یافته ای این بخش از پژوهش حاضر با دستاوردهای نظری و همکاران(1395) که اذعان نمودند منابع سخت افزاری و نرم افزاری بخش ورزش استان اصفهان از وضعیت غیر متوازنی برخوردار است همسو می باشد. ضمن اینکه براساس مطالعات صورت گرفته با نگاه جنسیتی به فضاهای ورزشی نیز این توزیع غیرمتوازن مشاهده می گردد. در بخش نرم افزاری حوزه ورزش اعم از فرایندها و فعالیتهای ورزشی، شامل فعالیتهای آموزشی، میزبانی و قهرمانی می بایست چابک سازی گردد.
از این رو مهمترین پیشنهادهای مورد نظر جهت متوازن ساختن توزیع منابع در پهنه استان فارس شامل: ایجاد و تعمیق نگرش آمایشی برای برقراری توازن در عوامل آمایشی ورزش استان فارس، هم افزایی هر چه بهتر فعالیت های ورزشی سازمان ها و ارگانهای دولتی، غیردولتی و بخش خصوص و در نهایت برای موفقیت هر چه بیشتر این ورزش ایران تمرکز نمود. براساس تحلیل یافته های پژوهش حاضر مشخص گردید که چشم انداز فارس استانی است با مردمی سالم، شاداب و اخلاق مدار برخوردار از سبک زندگی فعال با مشارکت حداکثری و مستمر در فعالیت های ورزشی سرآمد و الهام بخش در کشور با رونق در صنعت ورزش و ورزش قهرمانی پاک و پایدار در سال 1404باشد. در بیانیه چشم انداز آمده است با توسعه متوازن زیرساختهای سخت افزاری، استفاده مناسب از تخصص منابع انسان افزاری و ارتقای سطح بهره وری فرایندهای نرم افزاری ورزش استان فارس با گسترش فعالیت در بعد همگانی، بر ارتقای سطح سلامت و نشاط اجتماعی تأکید دارد و همچنین از طریق کشف استعدادها و نخبه پروری زمینه ی حضور قهرمانان در سطح ملی و بین المللی را فراهم نموده و در سال 1404 قدرت برتر ورزش ایران گردد، لذا راهبردهای اولویت دار ورزش استان فارس برای توسعه ورزش شامل؛ سرمایه گذاری در ورزش تربیتی، ضمن اینکه کاهش تصدی گری و حمایت از بخش خصوصی با تاکید بر رویکرد های رقابتی و حرفه ای، تعامل و هم افزایی موثر بین دستگاه های اجرایی، بخش خصوصی و نهاد های عمومی در رتبه های سوم قرار دارند.
منابع
- احسانی، محمد وقره خانی ،حسن. (1387). «بررسی وضعیت منابع انسانی در ورزش حرفه ای کشور». مجله تربیت بدنی و علوم ورزشی. 3 ، صص 15-22.
- حسینی، شاهو. حمیدی، مهرزاد. قربانیان، آسیه. سجادی، نصرالله.(1392). "شناسایی قوتها، ضعفها، فرصتها وتهدیدهای تهدیدهای استعدادیابی استعدادیابی در ورزش قهرمانی قهرمانی جمهوری اسلامی ایران وتنگناها تنگناها و چالشهای فراروی آن". نشریه مدیریت ورزشی دانشگاه تهران.1392. 17. ص 29-54
- حسینی، شاهو. حمیدی، مهرزاد. رجبی، آسیه. سجادی، نصرالله.(1392). شناسایی قوتها، ضعفها، فرصتها و تهدیدهای استعداد یابی در ورزش جمهوری اسلامی ایران. نشریه مدیریت ورزشی. دوره 2 شماره 2. صص 29-54
- رحمانی نیا، بهمن(1386). "ایجاد بانک اطلاعات مستند و موثق از فضاهای سرپوشیده و روباز ورزشی استان گلستان". طرح پژوهشاتی اداره کل تربیت بدنی استان گلستان ؛ 57-89.
- گوهر رستمی، حمید رضا. کوزچیان، هاشم. امیری، مجتبی. هنری، حبیب(1391). گونه شناسی ذینفعان و مدیریت راهبردی آنها درسیستم ورزش کشور. مطالعات مدیریت ورزشی ؛ 5(19): 959-971.
- قالیباف، محمدباقر. (1389). نگاه راهبردی به نظام ورزش در کشور از برنامه پیشرفت و عدالت. تهران: نشر نگارستان
- مبینی دهکردی، علی و حیدری، حامد. (1393). مبانی دانش محیط شناسی راهبردی. چاپ اول، تهران: انتشارات صفار
- محمودی، سعید(1388). ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ﺑﺮ ﺳـﻴﺮﺗﺤﻮﻻت ﻛـﻼن آﻣـﺎﻳﺶ ﺳـﺮزﻣﻴﻦ ﻓﺮاﻧﺴـﻪ، ﻣﺠﻠـﻪ آﻣـﺎﻳﺶ ﺳﺮزﻣﻴﻦ.1388(1): 35-45.
- نظری، رسول؛ احسانی، محمد؛ حمیدی، مهرزاد؛ سالاری، محسن (1393). تدوین و معرفی منظرهای راهبردی اداره کل ورزش و جوانان استان اصفهان از طریق مدل دیوید، نشریه مدیریت ورزشی، دوره 6، شماره 1، صص 172-157.
- نظری رسول. قاسمی حمید. سهرابی زهرا. (1394). بررسی رابطه‌ی بین مهارتهای ارتباطی، الگوهای مدیریتی فرهنگ‌سازمانی و اثربخشی مدیران در سازمان های ورزشی: مدل معادلات ساختاری. پژوهش‌نامه مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی.شماره: 21.ص: 102-93.
- نظری ر، قوامی کومله ف. (1396). تأثیر اعتبار برند بر استراتژی اتّحاد برند به منظور ارتقاء جایگاه استراتژیک برند: مطالعه موردی باشگاه سپاهان اصفهان. پژوهش های کاربردی در مدیریت ورزش، دوره ششم، شماره 1، صص 71-61.
- نظری ر، حدادی س. (1396). اثر کیفیت خدمات بر رضایتمندی و وفاداری مشتریان و ارتقای جایگاه استراتژیک برند باشگاه های خصوصی: ارائه مدل. رویکردهای نوین در مدیریت ورزشی، دوره 5، شماره 17، صص 56-45.
- نظری، ر. یغمایی، ل. سهرابی، ز. (1395). سند راهبردی آمایش سرزمینی بخش ورزش استان اصفهان. نظریه مدیریت ورزشی. 8(5). 680-665.
- نظری، ر. طباطبایی، م. کریمیان،ج.(1396). تحلیل موانع اجرای برنامه های راهبردی در ورزش ایران بر اساس مدل فورچون. نظریه مدیریت ورزشی دانشگاه تهران. 9(1). 99-112.
- نظری، ر. مختاری، م. (1397). ارائه مدل عناصر سازنده برند باشگاههای حرفهای فوتبال براساس ارزش ویژهی برند از دیدگاه مشتریان. مدیریت و توسعه ورزش . 5(7). 16،. 71-80.
- نوروزی سید حسینی، رسول. دهقانی زاد، رضا. هنری، حبیب. یوسفی، بهرام. نوروزی حسینی، ابراهیم(1392). ارائه مدل (GIS) تحلیل مکانی فضاهای ورزشی با استفاده از سیستم اطلالاعات جغرافیایی مطلوب (مطالعه موردی : منطقه یک شهر تهران). نشریه مدیریت ورزشی؛ 5(4): 5-28
- Brownson, E A. Baker, R. A. Houseman, R C. (2001). “Environmental and policy determinants of physical activity in the united states”. American journal of public health, 12(1). P: 91.
- Houlihan, B. and M. Green. (2008). "Comparative Elite Sport Development: Systems, Structures and Public Policy", Published by Elsevier Ltd, ISBN: 978-0-7506-8281-7.
- Hrebiniak, L.G. (2006). "Obstacles to effective strategy implementation". Organizational Dynamics, 35(1), pp 12-31.
- Jeanquart Miles, Sandra. Clieaf, Mark Van. (2017). "Strategic fit: Key to growing enterprise value through organizational capital". Business Horizons, 60(1). 55-65.
- Kriemadis, Thanos (2009). "Strategic planning in University Athletic Departments in the United Kingdom". The sport Journal, Month refereed Journal, Published by the United State Sport Academy. 12 (2),
- Montes, F.J.L. and Moreno, A.R. and Fernandez, L.M.M. (2004). Assessing the Organizational Climate and Contractual Relationship for Perceptions of Support for Innovation, International Journal of Manpower. 25(1). 167–80.
- Nazari R, PourAbedi (2013). "Development of Perspectives and Strategic Planning in Sport". Management and Administrative Sciences Review. 104-113.
- Rouach, D. Santi, P. (2001). "Competitive Intelligence Adds Value: Five Intelligence Attitides". European Management Journal, 19(5). 552-559.
- Saberi,A. Kalateh Seifari,M. Dosti, M. Razavi,SMH. Farzan, F .(2018).Designing a Sport Development Model in Iran’s Free Trade Industrial Zones. Annal Applied Sport Science. 6(4): 49-58
- Shamoniyan, A. Faghani, MB. Tojari, F. (2012). "Psychological examination of Iran's elite cyclists". Journal of Sport Psychology.2012; 1 (1): p. 69-80.
- Shapira, Hila. Ketchie, Adela. Nehe, Meret. (2017). “The integration of Design thinking and strategic Sustainable Development”. Journal of Cleaner Production, 140(1): 277-287.
- Zarghan, S H. Most, H. (2011). “Analysis of the military-security considerations in the planning and site selection, emphasizing the centers and military lodgments Razavi Khorasan Province”. Journal of Humanities lecturer (Spatial Planning), 15 (2). Pp. 141-161.
)