نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دبیر تربت بدنی
2 استاد
چکیده
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
The study is to explain the role of mediating sports attitude in the relationship between the theory of documents on the fitness of sports players in Iran's volleyball league based on the players' point of view and the model of the model. Descriptive and applied research method, the statistical society of Iran's volleyball players was 24 teams and 288 people. The instruments used in this study were three questionnaires: attribution styles, athletic athletic attitude and sport orientation. Descriptive statistics, regression test, t-test, Pearson, Friedman, variance, and Watson and structural equations for modeling were used. The results showed that there is a significant relationship between athletic attitude with victorious component and sport orientation with optimistic component. Prioritizing the attitudes of sports includes the success, power and failure of the defeat, but at the post of Libero, the failure and the power post. Sport orientation components at the post of Libero, behind and behind the line of women Objectivism, victoriousness, competition, the power of Spokker and defense, victoriousness, competition, goal-oriented and fast-paced post, goal-oriented, competitive, victory in rankings The first is Tassom. In the documentary style, the post is an optimistic and pessimistic component. And the fit of the structural model is moderately upward.
کلیدواژه‌ها [English]
نقش میانجی گری نگرش ورزشی در رابطه علی با جهت گیری ورزشی بازیکنان لیگ والیبال ایران
10.22034/SSYS.2022.517.1342
تاریخ دریافت مقاله: 23/7/1397
تاریخ پذیرش مقاله:31/1/1398
مقدمه
انگیزش یکی از عوامل بسیار تأثیرگذار بر موفقیت و کیفیت مطلوب عملکرد ورزشکاران است. این در حالی است که تحقیقات محدودی درباره تعیین صفات انگیزشی در ورزشکاران ایران انجام گرفته است (ابوالقاسمی و آریاپوران، 1396). به طور کلی انگیزه رقابت در ورزش های انفرادی بیشتر از ورزش های تیمی بود. بالا بودن انگیزه توان در ورزش های انفرادی را می توان به دلیل متکی بودن ورزشکاران این رشته ها به عملکرد خودشان در نظر گرفت (احمدی و همکاران، 1395). بر این اساس به نظرمی رسد که در ورزش های انفرادی ورزشکاران تأثیر بسیاری بر رفتار دیگران دارند. با اینکه به نظر می رسید انگیزش اجتناب از شکست اثر منفی بر اجراکننده دارد، مقایسه بین انگیزه در بازیکنان تیم های فوتبال برنده و بازنده نشان داد تیم های برنده ترس از شکست بیشتری دارند و درواقع اجتناب از شکست تسهیل کننده اجراست (باقرزاده و همکاران، 1395). یکی از احتمالات این امر که انگیزه اجتناب از شکست ورزشکاران ماهر بیشتر از مبتدی است، به سطح مهارت این ورزشکاران وابسته است. در ورزشکاران ماهر به دلیل سطوح بالاتر مهارت انتظارات از آنها به خصوص در میادین حرف های بسیار بالاست. برگزاری دوره های مرتبط با مدیریت انگیزه در ورزشکاران ماهر و مبتدی رشته های مختلف برای رشد و شکوفایی هرچه بیشتر ورزش ملی توصیه می شود (بهرام و همکاران، 1391). در رقابت های ورزشی، اجتناب از شکست در مقابل انگیزش موفقیت و سعی و تلاش برای دستیابی به پیروزی قرار می گیرد. این مسأله برای مربیان و بازیکنان اهمیت جدی دارد، در واقع مربیان می توانند با برقراری رابطه دوستانه با بازیکنان، بررسی مشکلات بازیکنان، همچنین حل وفصل اختلافات بین اعضای تیم، در صدد حفظ و افزایش انگیزش موفقیت و به دنبال آن کاهش انگیزش اجتناب از شکست وعملکرد بهتر تیم ها برآیند (کریمی و همکاران، 1394). اسناد: فرایندی است که افراد به کار می برند تا رویدادها یا رفتارها را به عوامل زیربنایی آنها پیوند می دهند. سبک اسناد: سبک خاصی است که هر فرد برای تعبیر و تفسیر رفتارها و رویدادها دارد.به عبارت دیگرسبک تبیین به عادت های نسبتاً پایدار فرد در بیان علت رویدادهای خوب و بد اشاره دارد (وینر[4]،2006).
انگیزش موفقیت تمایلی که باعث میل به پیروزی و موفقیت در فرد میشود. فردی که انگیزش موفقیت بالایی دارد، تمایل به انجام کارهای سخت داشته، وظیفه شناس و ریسک پذیر است و به رقابت با معیارهای برتری علاقه دارد. انگیزش اجتناب از شکست : نیرویی در فرد است که به‌علت ترس از شکست، باعث پرهیز او از موقعیتهای پیشرفت‌زا میشود. فردی که انگیزش اجتناب از شکست بالایی دارد، خلاقیت خود را از دست داده، از شرکت در فعالیتهای موفقیت زا اجتناب می کند و تمایلی به انجام کارهای ماهرانه ندارد. انگیزش قدرت: توانایی یا استعداد شخص در ایجاد تأثیرات موردنظر بر هیجانهای شخص دیگر (آگاهانه یا ناآگاهانه). هدف های انگیزش قدرت در یک فرد عبارتند از: نفوذ، کنترل، ترغیب، رهبری و افزودن شهرت و اعتبار خود (ویلیس[5]، 1998). جهت گیری ورزشی یا سنجش انگیزه پیشرفت ورزشی شامل سه زیر مقیاس رقابت جویی، پیروزی گرایی، و هدف گرایی می باشد (گیل و دیتر، 1988[6]) بررسی انگیزههای ورزشکار از آن جهت حائز اهمیت است که نقشهای مهمی را در رقابتهای ورزشی ایفاء میکند. باوجود علاقه‌مندان زیاد به ورزش و توسعه پیوسته مجموعه دانش مربوط به اجرا و عملکرد ورزشی، فرایند رقابت یا تفاوت افراد در انگیزش رقابت، کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی مشکل ورزشکارانی که در تمرینات بسیار خوب ظاهر می‌شوند و از نظر مهارتی در سطح خوبی قرار دارند، اما در موقعیتهایی که باید بهترین عملکردشان را به نمایش بگذارند، با شکست روبه‌رو می‌شوند، مسأله مورد توجه محققان بوده است (ویلیس، 1982:[7]). بازآموزی اسنادی موجب افزایش انگیزه پیشرفت در دانش آموزان با اختلال یادگیری خاص میشود. بازآموزی اسنادی موجب افزایش سبک اسناد خوشبینانه در افراد با اختلال یادگیری خاص میشود. بازآموزی اسنادی موجب کاهش اسنادبدبینانه در افراد با اختلال یادگیری خاص می شود (اسلامی و همکاران، 1396). نتایج پژوهش نشان داد که روابط مثبت معناداری بین خودکارآمدی و خوش بینی با انگیزه پیشرفت ورزشی وجود دارد (جویت، 2014:[8]). بین خودکارآمدی و ابعاد آن و انگیزه پیشرفت ورزشی زنان در فعالیتهای بدنی رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد، به طوریکه هرچه خودکارآمدی زنان بالاتر برود، انگیزه آنها در فعالیتهای بدنی نیز بیشتر می شود. براری و همکاران[9]، (1396) در پژوهشی با عنوان پیشبینی خوشبینی افراد با توجه به ادراک آنها از انتظارات مربی، نحوۀ تعامل با خودکارآمدی گزارش کردند که خودکارآمدی می تواند نقش واسطه ای بین ابعاد و همچنین انتظارات معلم و خوشبینی داشته باشد. در پایان نتایج فرضیه های این پژوهش نشان داد که بین خودکارآمدی و خوشبینی با انگیزه پیشرفت ورزشی در رابطه بین خوشبینی و خودکارآمدی با انگیزه پیشرفت ورزشی دانشجویان رشته تربیت بدنی ارتباط معنی دار و مستقیمی وجود دارد و همچنین خودکارآمدی و خوشبینی پیشبینی کننده قوی برای انگیزه پیشرفت ورزشی است (فلتز، 2015 :[10]). مردها بیشتر از زنان در معرض بازخوردهای منفی قرار میگیرند، ولی گرایش آنها این است. که بازخوردها را به عواملی غیر از توانایی، مانند نگرش مربی یا کمبودن تلاش خودشان نسبت دهند (پیرموسی و همکاران، 1392). اما در زنان، برعکس، بازخورد شکست بر توانایی متمرکز است. در نتیجه، دختران خیلی بیشتر از پسران تمایل دارند موفقیتهای خود را به عوامل بیرونی نسبت دهند، درعین حال خودشان را برای شکستها مقصر میدانند. همچنین، در برخی مواقع، مقاومت دختران پس از شکست کاهش می یابد. هنگامی که به شکست تهدید می شوند، عملکردشان مختل می شود، و در مقایسه با پسران، انتظارات منفی تری از خود دارند. قلی پور (1391) جهت گیری ورزشی را میل به مسابقه یا تمایل به پیروزی تعریف کرده که براساس آن ورزشکاران اهدافی را در طول رقابت برمیگزینند. ابعاد جهت گیری ورزشی را گیل و دی تر [11] بردگرایی، هدف چینی و رقابت تعیین کرده اند. باومن و همکاران (2001) [12]رقابت طلبی را میل و تلاش برای موفقیت در رقابت، شرکت جدی در ورزش، دستیابی به مهارت ورزشی و تسلط در آن و همچنین میل به مسابقه می دانند که نشان دهنده برجسته ترین بعد جهت گیری ورزشی است. بردگرایی یا میل به پیروزی، بعد دیگر جهت گیری ورزشی است که در آن میل به شکست حریفان بسیار مهمتر از پیشرفت در مهارت های ورزشی است. هدف گرایی یا تدوین هدف نیز یکی دیگر از ابعاد جهت گیری ورزشی است که بر تعیین و تدوین اهداف ورزشی برای کسب موفقیت ورزشکاران دلالت دارد (اسکوردیلیز، 2006)[13].
نتایج تحقیقات دویک[14] (1975) نشان داد که اگر به افراد آموزش داده شود که علت شکست خود را به تلاش نکردن نسبت دهند، بعد از شکست، پافشاری در رفتار افزایش خواهند یافت. نظریه‌‌های درماندگی درونی‌شده، انگیزش کم پیشرفت و آموزش تغییر علتهای نسبت داده شده، در موقعیتهای ورزشی، از کاربردهای مشخصی برخوردارند. بدیهی است که می‌توان از تکنیکهای اسنادی برای افزایش پافشاری در رفتارهای شخص در شرایط ورزشی استفاده نمود (استیفن جی بول[15]، 2016). ورزشکاری که هدف اصلی‌اش از شرکت در ورزش، اجرای خوب مهارت، بدون درنظر گرفتن نتیجه است، فردی بهره‌مند از مطلوب‌جویی ورزشی به‌شمار می‌رود. این نوع اهداف انگیزشی، مانند اهداف مهارتی در نظریه نیکولز است. رابرتز از بین سه هدفی که مطرح کرد، هدف توانایی رقابتی را عاملی برای کناره‌گیری افراد در ورزش معرفی کرد. بنا بر نظر رابرتز، برای یافتن راهِ‌‌حل این موضوع، باید جهتگیری پیشرفت را به خودِ هدف معطوف کرد. از مقایسه اجتماعی اجتناب شده و استفاده از ارزیابی شخصی تشویق شود. به‌اعتقاد رابرتز، مطلوبترین انگیزه برای شرکت افراد در مسابقات ورزشی، ازلحاظ شایستگی، خودکنترلی و عواطف مثبت، مطلوب‌جویی ورزشی است (برد[16]، 2017). یکی از انگیزههایی که بر انگیزش موفقیت تاثیر مستقیم دارد انگیزش لیاقت است. تحقیقات زیادی نشان داده اند که مربی با اثر بر این انگیزش میتواند انگیزش درونی و به تبع آن انگیزش موفقیت ورزشکار را افزایش دهد اصانلو (1377). دسی[17] (1978) در مطالعاتی پیرامون انگیزش درونی ورزشکار، اعلام کرد: عامل تأثیرگذارنده بر ادراک فرد از مسئولیت شخصی خود در قبال موفقیت و شکست، پاداشهای بیرونی است. وقتی به فعالیتهایی که ازلحاظ درونی انگیخته شده‌اند، پاداشهای بیرونی داده شود، چندین نتیجه محتمل حاصل میشود. ازنظر دسی، انگیزش درونی میتواند به همان صورت باقی بماند، ارتقاء یابد یا سرکوب شود. تحلیل وی چنین بود که پاداشها می‌توانند دو عملکرد متفاوت کنترلی و اطلاعاتی داشته باشند. اگر پاداش کنترلی مورد تأکید باشد، اشخاص شروع به درک همبستگی میان اجرای یک رفتار و دریافت پاداش خواهند کرد. در چنین شرایطی، انگیزش درونی (مبتنی بر شایستگی) کاهش مییابد. این افراد ممکن است با خود چنین استدلال کنند که «بدون پاداش، پاسخی در کار نیست.» مثلاً ورزشکاری که بهسبب شرکت در یک فعالیت از نظر درونی برایش جالب است، پاداش دریافت میکند، شاید به این تصمیم برسد که اگر در آینده پاداشی به او داده نشود، دیگر بازی نکند. او در مطالعات خود مشاهده کرد که 75% از ورزشکارانی که به فعالیت ورزشی در دانشگاه میپرداختند، انگیزش فعالیت شان کمک هزینه دانشجویی بود نه عوامل درونی. با توجه به بیان مطالب ارائه شده تحقیق حاضر بر آن است که به مسائلی پیرامون نقش میانجی گری نگرش ورزشی در رابطه علی با جهت گیری ورزشی بازیکنان لیگ والیبال ایران بر اساس پست بازیکنان و ارایه مدل دقیق بپردازد.
شکل 1: مدل مفهومی تحقیق
روش شناسی پژوهش
به منظور سازمان دادن، خلاصه کردن، طبقه بندی نمرات خام و توصیف اندازه های نمونه از آمارتوصیفی (فراوانی، میانگین، درصدها، انحراف استانداردها و رسم جداول) استفاده شده است. برای پیش بینی سهم و نقش متغیر پیش بین بر متغیر ملاک از رگرسیون چند متغیری و آزمون t تک نمونه ای و جهت بررسی رابطه از آزمون پیرسون و جهت رتبه بندی از آزمون فریدمن و جهت پیش بینی از آزمون واریانس استفاده شد و در راستای تحلیل های تکمیلی از حیطه معادلات ساختاری برای مدل سازی روابط علّی با تاکید بر نرم افزار لیزرل[18] 2/9 ، و آزمون واتسون استفاده شده است. همچنبن برای روانسنجی پرسشنامهها در روایی سازه، روایی بیرونی، تجانس درونی و بازآزمایی از ضریب همبستگی پیرسون استفاده گردید. علاوه بر توصیف عینی، واقعی خصوصیات موضوع مورد بررسی به تجزیه و تحلیل و تفسیر شرایط یا روابط بین متغیرهای تحقیق پرداخته شود. و از نظر هدف کاربردی که به روش میدانی اجرا شده است. جامعه آماری مورد نظر این تحقیق تمامی بازیکنان لیگ والیبال زنان و مردان ایران در غالب 24 تیم و به تعداد 288 نفر می باشند. کل جامعه آماری به عنوان نمونه تحقیق در نظر گرفته شده است.
ابزار تحقیق
پرسشنامه شامل: 1-سبک های اسنادی (ASQ) یک وسیله خود گزارشی است و برای تعیین سبک اسنادی افراد یعنی منبع کنترل (درونی/ بیرونی)، میزان پایداری (باثبات/ بی ثبات)، کلیت (عمومی / اختصاصی) و قابلیت کنترل (کنترل پذیر / کنترل ناپذیر) ساخته شده است. این وسیله اندازه گیری نمراتی را برای تفاوت های فردی در زمینه گرایش افراد به اسناد علل وقایع خوشایند و ناخوشایند به عوامل درونی (در برابر بیرونی)، پایدار (در برابر ناپایدار) کلی (در برابر اختصاصی)، کنترل پذیر (در برابر کنترل ناپذیر) به دست می دهد. 2- نگرش ورزشی شامل خصوصیات بازیکنان از نظر سه ویژگی انگیزشی یعنی انگیزش موفقیت، انگیزش اجتناب از شکست و انگیزش قدرت است. ویژگیهای فوق توسط پرسشنامه ویلیس[19] و توسط مقیاس پنج ارزشی لیکرت اندازهگیری شده است.- انگیزش موفقیت: انگیزش بازیکنان برای دستیابی به موفقیت است و توسط سوالهای (17-1) اندازهگیری شده است. انگیزش اجتناب از شکست: انگیزش بازیکنان برای پرهیز از شکست و تبعات آن است و توسط سوالهای (28-18) اندازه گیری شده است. انگیزش قدرت: انگیزش بازیکنان برای رهبری، کسب قدرت و تحت نفوذ قرار دادن سایر هم تیمیهایش است و توسط سوالهای (40- 29) اندازه گیری شده است. 3 - پرسشنامه جهت گیری ورزشی (SOQ)، پرسشنامه ورزش گرایی گیل و دیتر، این پرسشنامه توسط گیل و دیتر (1988) طراحی شده و برای سنجش جهت گیری ورزشی یا سنجش انگیزه پیشرفت ورزشی مورد استفاده قرار می گیرد و مشتمل بر 25 سوال و سه زیر مقیاس رقابت جویی، پیروزی گرایی، و هدف گرایی می باشد. نحوه نمره گذاری این پرسشنامه به صورت مقیاس لیکرت 5 امتیازی است.
یافته های پژوهش
متغیر پست بازیکن
نمودار 1: تعداد بر اساس پست بازیکنان
بر طبق نمودار 1، درصدهای مربوط به لیبرو، پاسور، اسپوکر قدرتی، سرعتی زن، پشت خط زن و دفاع به ترتیب برابر با 16، 4/18، 3/25، 1/19، 5/12 و 7/8 می باشد.
فرضیه صفر اول: بین نگرش ورزشی با مولفههای جهت گیری ورزشی رابطه معناداری وجود ندارد.
جدول 1: نتایج آزمون پیرسون درخصوص رابطه نگرش ورزشی با مولفه های جهت گیری ورزشی
|
ردیف |
متغیرها |
رقابت جویی |
پیروزگرایی |
هدف گرایی |
|
|
1 |
نگرش ورزشی |
R |
113/0 |
208/0 |
056/0 |
|
Sig |
056/0 |
001/0 |
34/0 |
||
|
ضریب تعین |
1% |
4% |
3/0% |
||
براساس دادههای جدول1، فقط بین نگرش ورزشی با مولفه پیروزگرایی(05/0>P)رابطه معناداری وجود دارد.
فرضیه صفر دوم: بین نگرش ورزشی با مولفههای سبک های اسنادی رابطه معناداری وجود ندارد.
جدول 2: نتایج آزمون پیرسون درباره رابطه نگرش ورزشی با مولفه های سبک های اسنادی
|
ردیف |
متغیرها |
خوشبینانه |
بدبینانه |
|
|
1 |
نگرش ورزشی |
R |
071/0- |
011/0 |
|
Sig |
23/0 |
86/0 |
||
|
ضریب تعین |
5/0% |
01/0% |
||
براساس دادههای جدول 2، بین نگرش ورزشی با مولفههای سبک های اسنادی (05/0<P) رابطه معناداری وجود ندارد.
فرضیه صفر سوم: الویت بندی مولفه های نگرش ورزشی (به تفکیک پست بازیکن) تفاوت معناداری با هم ندارند.
جدول 3: نتایج آزمون فریدمن درباره مولفه های نگرش ورزشی (به تفکیک پست بازیکن)
|
پست بازیکن |
مولفه های نگرش ورزشی |
میانگین رتبه |
خی - دو |
درجه آزادی |
سطح معناداری |
|
لیبرو |
موفقیت |
54/1 |
60/19 |
2 |
001/0 |
|
اجتناب از شکست |
96/2 |
||||
|
قدرت |
2 |
||||
|
پاسور |
موفقیت |
60/2 |
42/37 |
2 |
001/0 |
|
اجتناب از شکست |
42/1 |
||||
|
قدرت |
98/2 |
||||
|
اسپوکر قدرتی |
موفقیت |
45/1 |
97/15 |
2 |
001/0 |
|
اجتناب از شکست |
68/1 |
||||
|
قدرت |
97/1 |
||||
|
سرعتی زن |
موفقیت |
44/2 |
11/20 |
2 |
001/0 |
|
اجتناب از شکست |
58/1 |
||||
|
قدرت |
98/1 |
||||
|
پشت خط زن |
موفقیت |
44/2 |
06/12 |
2 |
002/0 |
|
اجتناب از شکست |
64/1 |
||||
|
قدرت |
92/1 |
||||
|
دفاع |
موفقیت |
44/2 |
76/11 |
2 |
003/0 |
|
اجتناب از شکست |
48/1 |
||||
|
قدرت |
08/2 |
نتایج جدول 3، نشان دهنده آن است که اختلاف معناداری بین میانگین رتبه های مولفه های نگرش ورزشی (به تفکیک پست بازیکن) وجود دارد. جهت مقایسه توصیفی رتبه ها به جدول (4) مراجعه شود.
جدول 4: قیاس رتبه های مولفه های نگرش ورزشی (به تفکیک پست بازیکن)
|
مولفه های نگرش ورزشی پست بازیکن |
رتبه ها |
||
|
موفقیت |
اجتناب از شکست |
قدرت |
|
|
لیبرو |
سوم |
اول |
دوم |
|
پاسور |
دوم |
سوم |
اول |
|
اسپوکر قدرتی |
اول |
سوم |
دوم |
|
سرعتی زن |
اول |
سوم |
دوم |
|
پشت خط زن |
اول |
سوم |
دوم |
|
دفاع |
اول |
سوم |
دوم |
بر اساس جدول 4، رتبه اول مربوط به مولفه موفقیت، رتبه دوم مربوط به مولفه قدرت و رتبه سوم مربوط به مولفه اجتناب از شکست می باشد.اما فقط در پست لیبرو رتبه اول مربوط به مولفه اجتناب از شکست و در پست پاسور رتبه اول مربوط به مولفه قدرت می باشد.
فرضیه صفر چهارم: الویت بندی مولفه های جهت گیری ورزشی (به تفکیک پست بازیکن) تفاوت معناداری با هم ندارند.
جدول 5: نتایج آزمون فریدمن درباره مولفه های جهت گیری ورزشی (به تفکیک پست بازیکن)
|
پست بازیکن |
مولفه های جهت گیری ورزشی |
میانگین رتبه |
خی - دو |
درجه آزادی |
سطح معناداری |
|
لیبرو |
رقابت جویی |
93/1 |
459/0 |
2 |
80/0 |
|
پیروزگرایی |
2 |
||||
|
هدف گرایی |
07/2 |
||||
|
پاسور |
رقابت جویی |
92/1 |
04/3 |
2 |
22/0 |
|
پیروزگرایی |
90/1 |
||||
|
هدف گرایی |
19/2 |
||||
|
اسپوکر قدرتی |
رقابت جویی |
99/1 |
24/0 |
2 |
89/0 |
|
پیروزگرایی |
04/2 |
||||
|
هدف گرایی |
97/1 |
||||
|
سرعتی زن |
رقابت جویی |
96/1 |
08/2 |
2 |
45/0 |
|
پیروزگرایی |
89/1 |
||||
|
هدف گرایی |
15/2 |
||||
|
پشت خط زن |
رقابت جویی |
92/1 |
2 |
2 |
37/0 |
|
پیروزگرایی |
90/1 |
||||
|
هدف گرایی |
18/2 |
||||
|
دفاع |
رقابت جویی |
74/1 |
85/2 |
2 |
24/0 |
|
پیروزگرایی |
12/2 |
||||
|
هدف گرایی |
14/1 |
نتایج جدول 5، نشان دهنده آن است که بین رتبه های مولفه های جهت گیری ورزشی(به تفکیک پست بازیکن) هیچگونه تفاوت معناداری وجود ندارد. اما با توجه به آمار به دست آمده از نظر الویت مولفه ها بر اساس پست بازیکنان تا حدودی متفاوت است. در پست لیبرو، پاسور و پشت خط زن هدف گرایی، دوم پیروزگرایی، رقابت جویی در پست اسپوکر قدرتی و دفاع، پیروزگرایی، رقابت جویی، هدف گرایی و در پست اسپوکر سرعتی، هدف گرایی، رقابت جویی، پیروزگرایی در رتبه های اول تا سوم قرار دارند.
فرضیه صفر پنجم: الویت بندی مولفه های سبک های اسنادی(به تفکیک پست بازیکن) تفاوت معناداری با هم ندارند.
جدول 6: نتایج آزمون فریدمن درباره مولفه های سبک های اسنادی (به تفکیک پست بازیکن)
|
پست بازیکن |
مولفه های سبک های اسنادی |
میانگین رتبه |
خی - دو |
درجه آزادی |
سطح معناداری |
|
لیبرو |
بدبینانه |
80/1 |
67/18 |
1 |
001/0 |
|
خوش بینانه |
20/1 |
||||
|
پاسور |
بدبینانه |
22/1 |
08/24 |
1 |
001/0 |
|
خوش بینانه |
82/1 |
||||
|
اسپوکر قدرتی |
بدبینانه |
84/1 |
82/33 |
1 |
001/0 |
|
خوش بینانه |
16/1 |
||||
|
سرعتی زن |
بدبینانه |
76/1 |
29/15 |
1 |
001/0 |
|
خوش بینانه |
24/1 |
||||
|
پشت خط زن |
بدبینانه |
83/1 |
01/18 |
1 |
001/0 |
|
خوش بینانه |
17/1 |
||||
|
دفاع |
بدبینانه |
78/1 |
17/8 |
1 |
001/0 |
|
خوش بینانه |
22/1 |
نتایج جدول 6، نشان دهنده آن است که بین رتبه مولفه های سبک های اسنادی(به تفکیک پست بازیکن)تفاوت معناداری وجود دارد. جهت مقایسه توصیفی رتبه ها به جدول بعدی مراجعه شود.
قیاس رتبه های مولفه های سبک های اسنادی(به تفکیک پست بازیکن)
|
مولفه های سبک های اسنادی پست بازیکن |
رتبه ها |
|
|
بدبینانه |
خوش بینانه |
|
|
لیبرو |
اول |
دوم |
|
پاسور |
دوم |
اول |
|
اسپوکر قدرتی |
اول |
دوم |
|
سرعتی زن |
اول |
دوم |
|
پشت خط زن |
اول |
دوم |
|
دفاع |
اول |
دوم |
بر اساس جدول بالا، رتبه اول مربوط به مولفه بدبینانه و رتبه دوم مربوط به مولفه خوشبینانه می باشد.اما در پست پاسور رتبه اول مربوط به مولفه خوشبینانه و رتبه دوم مربوط به مولفه بدبینانه می باشد.
فرضیه ششم: مدل نقش میانجی گری نگرش ورزشی در رابطه علی سبک های اسنادی با جهت گیری ورزشی از برازش مناسب برخوردار نیست.
نمودار 2: رابطه علی متغیرها درحالت استاندارد
نمودار 3: رابطه علی متغیرها درحالت معناداری
برازش مدل ساختاری(GOF)
|
GOF |
ملاک |
وضعیت |
نتیجه |
|
295/0 |
01/0 |
ضعیف |
برازش مدل ساختاری به صورت متوسط رو به بالاست |
|
25/0 |
متوسط |
||
|
36/0 |
قوی |
بر اساس جدول فوق برازش مدل ساختاری به صورت متوسط رو به بالا است. بنابراین متغیرهای برون زای مدل بر متغیر درون زای مدل اثرگذار هستند.
بر اساس نتایج به دست آمده مدل، اثر سبک های اسنادی بر نگرش ورزشی مثبت غیر معنادار و اثر سبک های اسنادی بر جهت گیری ورزشی و نگرش ورزشی بر جهت گیری ورزشی صورت مثبت و معنادار است. قدرت پیش بینی مدل ساختاری (پیش بینی متغیرهای برون زای سبک های اسنادی و نگرش ورزشی) در حد ضعیف است. به عبارتی مقدار اعتبار افزونگی برابر با 040/0 است و چون یک عدد مثبت است، نشانگر کیفیت مناسب مدل است. به عبارتی حدود 06/0 (6%) از اثرات متغیر سبک های اسنادی بر جهت گیری ورزشی از طریق غیر مستقیم توسط متغیر نگرش ورزشی تبیین می شود. همچنین افرادی که داوطلب شرکت در تمرینات سخت بودند، انگیزش موفقیت و انگیزش قدرت بالاتری نسبت به غیرداوطلبان داشتند؛ ولی ازنظر انگیزش اجتناب از شکست، با یکدیگر تفاوتی را نشان ندادند.
بحث و نتیجه گیری
براساس نتایج بدست آمده، فقط بین نگرش ورزشی با مولفه پیروزگرایی رابطه معناداری وجود دارد. نگرش ورزشی دربرگیرنده سه محور انگیزش پیشرفت، انگیزش اجتناب از شکست و انگیزش قدرت است. ورزشکاری که از انگیزش پیشرفت بالایی بهره‌مند است، شکست را به تلاش نکردن نسبت می‌دهد و خود را مسئول اعمال خود می‌داند و باور دارد که با افزایش تلاش میتواند سرنوشت خود را تغییر دهد؛ بنابراین پس از شکست به تلاش بیشتری ادامه می‌دهد؛ در مقابل ورزشکاری که انگیزش اجتناب از شکست بالایی داشته باشد، به علت ترس از شکست، از شرکت در موقعیت های پیشرفت‌زا و رقابتی که امکان شکست در آنها وجود دارد، دوری میکند که به عدم ریسک پذیری، احساس اضطراب و نهایتاً عملکرد ضعیف او منتهی میشود. عیدی (1395) در پژوهشی به بررسی رابطه انگیزه مصرف مجازی ورزشی با جهتگیری و هویت ورزشی، رابطه معناداری بین جهت گیری ورزشی و انگیزه ورزشی وجود داشت که با نتایج تحقیق همخوانی داشت. همان گونه که کانگ در تحقیقی در سال1990 نشان داد که هر چه افراد ورزشکار، حرفه ای تر باشند، رقابت طلب تر و هدف گراتر خواهند بود، با توجه به اینکه آزمودنی های تحقیق حاضر از بهترین های ورزش لیگ والیبال انتخاب شده اند، از این رو در این تحقیق بازیکنان در پست های مختلف در والیبال تمایل بیشتری به پیروزی گرایی دارند که این تحقیق با مطالعات کازنت میهالی (1996) مغایرت دارد او معتقد بود که افراد با انگیزش موفقیت بالا، به رقابت به‌عنوان یک چالش می‌نگرند و از فعالیت لذت زیادی می‌برند؛ بدون توجه به‌اینکه در رقابت ببرند یا ببازند. به اعتقاد ویلیس (1982 ) انگیزش موفقیت، به تمایل فرد به موفقیت، پرهیز از شکست و تمایل به رقابت با معیارهای برتری اطلاق می شود، به علاوه او معتقد است ستارگان تیم های ورزشی از انگیزش موفقیت بالاتری نسبت به غیرستارگان برخوردارند. این تحقیق با تحقیقات بون و بیتل (1997) در بررسی سبک های مربیگری با انسجام گروهی و موفقیت تیم های والیبال نتایج پژوهش حاضر نشان داد بین انسجام گروهی (انسجام تکلیف، انسجام اجتماعی) و موفقیت تیم ها رابطه مثبت و معنی داری وجود ندارد مغایرت دارد. نتایج تحقیقات دانیل آرچک و همکاران (2001 ) نشان داد که بین جهت گیری ورزشی ورزشکاران زن و مرد اختلاف معنی داری وجود دارد. این یافته با نتایج تحقیقات امانوئل و گیل (1988) همخوانی دارد، اما با نتایج تحقیقات، کانگ و همکاران (1990)، رمضانی نژاد و همکاران (1384) که نشان دادند بین جهت گیری ورزشی مردان و زنان ورزشکار تفاوت معنی داری وجود ندارد، مغایر است. این عدم هماهنگی احتمالاً ناشی از تفاوت سطح ورزشکاران است. تحقیقات نوربخش و همکاران (1385) در مقایسه جهت گیری ورزشی، اگر چه در ابعاد رقابت طلبی و هدف چینی دانشجویان ورزشکار رشته های گروهی نسبت به انفرادی برتری داشتند. بین ابعاد جهت گیری ورزشی و انگیزه های رقابتی رابطه مثبت و معناداری وجود داشت.که با تحقیق حاضر همخوانی دارد. خادمی (1394) هدف بررسی تأثیر خوشبینی آموخته شده بر انگیزش پیشرفت و تاب‌آوری نوجوانان دختر انجام شد. نتایج حاصل از تحلیل نشان داد خوشبینی آموخته شده در افزایش انگیزش پیشرفت و ابعاد آن (اعتماد به نفس و پشتکار) تأثیر معنادار داشت، که با تحقیق همخوانی داشت.
با توجه به نتایج به دست آمده بین نگرش ورزشی با مولفههای سبک های اسنادی رابطه معناداری وجود ندارد. عیدی، (1395) در پژوهشی به بررسی رابطه انگیزه مصرف مجازی ورزشی با جهتگیری و هویت ورزشی، رابطه معناداری بین جهت گیری ورزشی و انگیزه ای ورزشی وجود داشت. که با تحقیق همخوانی داشت. و با تحقیق ابوالقاسمی و همکاران (1386) با عنوان ارتباط راهبردهای مقابله ای، جهت گیری هدف و اضطراب رقابتی با عملکرد ورزشی دانشجویان ورزشکار گروهی و انفرادی ورزشی دریافتند که قویترین پیش بینی کننده عملکرد ورزشی در ورزشکاران انفرادی، جهت گیری هدف و در ورزشکاران گروهی، جهت گیری هدف و اضطراب رقابتی بود همخوانی معناداری با برد گرایی ندارد و فقط با مولفه هدف گرایی رابطه معناداری دارد. یوسفی (1392) بررسی رابطه جهتگیری هدفی، فضای انگیزشی ادراک شده با شاخصهای اخلاق ورزشکاری بود که نشان دهنده رابطه مثبت و معنی‌دار جهتگیری تکلیفگرا و همچنین فضای ادراک شده انگیزشی تکلیفمدار و رعایت قواعد اجتماعی بود. واین امر باعث درک بهتری از ورزش و اجتناب از شکست و عملکرد بهتری می شود. عبدی (1396) در بررسی نقش میانجی جهتگیری اهداف پیشرفت در رابطه بین کمالگرایی و عملکرد فرد، یافته‌ها نشان داد کمالگرایی مثبت تأثیر نیرومند معنی‌داری بر جهتگیری اهداف تسلط-گرایش، عملکرد-گرایش و عملکرد-اجتناب و کمالگرایی منفی تأثیر مثبت معنی‌داری بر جهتگیری عملکرد-گرایش و عملکرد-اجتناب دارد. جمشیدی و همکاران (1391) هدف از پژوهش، بررسی ارتباط جهت گیری ورزشی و اضطراب رقابتی در ورزشکاران زن و مرد رشته های ورزشی تیمی و انفرادی نتایج نشان داد که جهت گیری ورزشی، اضطراب رقابتی را پیش بینی می کند. دون (2001) در تحقیقی پیرامون ارتباط بین درک شایستگی و ترس از شکست، نشان داد که شکست در رقابت های ورزشی میتواند منتهی به ایجاد ارزیابی منفی ورزشکار از نظر مربی، تماشاچیان و حریفان شود. ترس ورزشکار از این ارزیابی منفی، باعث افزایش انگیزش اجتناب از شکست در میشود. او در نهایت نتیجه‌گیری نمود که ترس از شکست و ترس از ارزیابی منفی در اجتماع، پیشگوی اضطراب حالتی و عملکرد ضعیف در ورزشکاران است. در تحیق حاضر نگرش ورزشی که شامل سه مولفه انگیزش موفقیت، قدرت و اجتناب از شکست می باشد ارتباطی با اسناد خوشبینانه و بدبینانه ندارد و بازیکنان والیبال توجه ای به علل درونی و بیرونی ندارند. دسی و ریان (1999) در پژوهشی ارتباط پاداش با انگیزش ورزشکار مورد بررسی قرار می گیرد، نشان دادند که پاداش ها باعث کاهش انگیزش درونی ورزشکار میشود. برخی از محققان به بررسی اثر پاداش بر انگیزش ورزشکار پرداخته اند. در این مطالعات، انگیزش درونی مورد توجه محققان بوده است. که با تحقیق دسی و دون همخوانی دارد. عسگری و همکاران (1391) در بررسی بر روی نگرش ورزشی بازیکنان گروهی اغلب موفقیّتها را به عوامل درونی مانند توانایی و کوشش و شکست هایشان را به عوامل بیرونی نسبت می دهند. حسینی (1394) یافته های حاصل از پژوهش رابطه سبک اسنادی و سرسختی با انگیزه پیشرفت در ورزشکاران انفرادی و گروهی بیانگر این است که متغیر کنترل پیش بینی کننده انگیزش پیشرفت در ورزشکاران است و همچنین رابطه سبک اسنادی و سرسختی با انگیزش پیشرفت در زنان بیشتر از مردان است. آنچه از این نتیجه بدست آمد که افراد، دارای یک سیستم اسناد خودمحورانه می باشند که با تحقیق حاضر همخوانی ندارد.
بر طبق نتایج به دست آمده نشان دهنده آن است که اختلاف معناداری بین میانگین رتبه های مولفه های نگرش ورزشی (به تفکیک پست بازیکن) وجود دارد. رتبه اول مربوط به مولفه موفقیت، رتبه دوم مربوط به مولفه قدرت و رتبه سوم مربوط به مولفه اجتناب از شکست می باشد.اما فقط در پست لیبرو رتبه اول مربوط به مولفه اجتناب از شکست و در پست پاسور رتبه اول مربوط به مولفه قدرت می باشد. کهندل و همکاران (1390) در تحقیقات خود نشان دادند که در میزان انگیزش دستیابی به موفقیت و انگیزش توان بازیکنان والیبال جوان و بزرگسال اختلاف معنی داری وجود دارد؛ اما در میزان انگیزش اجتناب از شکست و انگیزش رقابت بین آنها اختلاف معنی داری مشاهده نشد. ارتباط معنی داری بین سابقه فعالیت در رشته والیبال با اجزای انگیزش در بازیکنان والیبال بزرگسال و جوان وجود نداشت. بناب، (1375) نیاز به کسب قدرت یعنی میل به اثرگذاری بر دیگران، میل به اعمال نفوذ و کنترل سایر افراد. کسانی که به‌شدت چنین نیازی را احساس میکنند، از این امر لذت خواهند برد که «مسئولیتی» را بپذیرند و درجهت ِاعمال نفوذ بر دیگران گام بردارند. مارشال ریو (1383) گرایش به اجتناب از شکست، افراد را برمی‌انگیزد تا از خود دربرابر از دست دادن عزت نفس، از دست دادن احترام اجتماعی و ترس از شرمندگی دفاع کنند. باقرزاده و همکاران (1395) در مقایسه بین انگیزه در بازیکنان تیم های فوتبال برنده و بازنده نشان داد تیم های برنده ترس از شکست بیشتری دارند و در واقع اجتناب از شکست تسهیل کننده اجراست.
بین رتبه های مولفه های جهت گیری ورزشی (به تفکیک پست بازیکن) هیچگونه تفاوت معناداری وجود ندارد. اما با توجه به آمار به دست آمده از نظرالویت مولفه ها بر اساس پست بازیکنان تا حدودی متفاوت است. در پست لیبرو، پاسور و پشت خط زن هدف گرایی، پیروزگرایی، رقابت جویی در پست اسپوکر قدرتی و دفاع، پیروزگرایی، رقابت جویی، هدف گرایی و در پست اسپوکر سرعتی، هدف گرایی، رقابت جویی، پیروزگرایی در رتبه های اول تا سوم قرار دارند. مرادی و همکاران (1390 ) در تحقیقی با عنوان مقایسه جهت گیری ورزشی دانشجویان ورزشکار دانشگاههای کرمان یافته های تحقیق نشان داد که بین ابعاد جهت گیری ورزشی دانشجویان ورزشکار اولویت و ترتیب خاصی به صورت معنی دار وجود دارد که ابعاد 1. هدف گرایی2. رقابت طلبی 3. میل به پیروزی بدست عوامل وابسته به آن هستند. ولی تفاوت معنی داری در اولویت جهت گیری ورزشی دانشجویان با توجه به ویژگی جنسیت، رشته ورزشی تیمی یا انفرادی و سابقه کسب مقام مشاهده نشد که با تحقیق همخوانی داشت. جمشیدی و همکاران (1391) در پژوهشی ، بررسی ارتباط جهت گیری ورزشی و اضطراب رقابتی در ورزشکاران زن و مرد رشته های ورزشی تیمی و انفرادی، نتایج نشان داد که مردان ورزشکار رقابت طلب تر بودند و تمایل به پیروزی بیشتری نسبت به زنان ورزشکار داشتند، درحالی که زنان ورزشکار هدف گراتر از مردان ورزشکار بودند. اما بین جهت گیری ورزشی ورزشکاران رشته های تیمی و انفرادی تفاوت معنی داری مشاهده نشد. که با تحقیق همخوانی داشت. کانگ (1990) در تحقیقی نشان داد که هر چه افراد ورزشکار، حرفه ای تر باشند، رقابت طلب تر و هدف گراتر خواهند بود. کانگ و همکاران (1990)، رمضانی نژاد و همکاران (1384) نتایج تحقیقات، نشان دادند بین جهت گیری ورزشی مردان و زنان ورزشکار تفاوت معنی داری وجود ندارد، مغایر است. این عدم هماهنگی احتمالاً ناشی از تفاوت سطح ورزشکاران است. کانگ و هانی، (1980)، ابعاد جهت گیری ورزشی را در میان ورزشکاران و غیرورزشکاران تایوانی را بررسی کرد و دریافت که ورزشکاران به طور معنی داری در رقابت طلبی، هدف گرایی و تمایل به پیروزی نمره های بیشتر دارند. که با تحقیق همخوانی نداشت. اسکوردیلیس و همکاران (2006) در پژوهش خود به بررسی مقایسه جهت گیری ورزشی در ورزشکاران رشته بسکتبال با ویلچر نتایج پژوهش وی حاکی از تفاوت معناداری بین ابعاد مختلف جهت گیری بود که با تحقیق فوق همخوانی نداشت.
الویت بندی مولفه های سبک های اسنادی (به تفکیک پست بازیکن)، نشان دهنده آن است که بین رتبه مولفه های سبک های اسنادی (به تفکیک پست بازیکن) تفاوت معناداری وجود دارد. بر اساس جدول، رتبه اول مربوط به مولفه بدبینانه و رتبه دوم مربوط به مولفه خوشبینانه می باشد. اما در پست پاسور رتبه اول مربوط به مولفه خوشبینانه و رتبه دوم مربوط به مولفه بدبینانه می باشد. کامرون و بانکو (2001) در تحقیقی فراتحلیلی باعنوان «اثرات منفی پاداش بر انگیزش درونی»، گزارش دادند که ارائه پاداش، باعث کاهش انگیزش درونی ورزشکار میشود. آنها عنوان کردند که پاداش برای وظایفی که نسبت به آنها علاقه کمی وجود دارد، باعث ایجاد انگیزش درونی میشود. در وظایفی که علاقه زیادی به انجام آنها وجود دارد، ارائه پاداش شفاهی برای ایجاد انگیزش کافی است. همچنین آنان نتیجه گرفتند که پاداش وقتی اثرات منفی دارد که به وظایف مورد علاقه و توجه فرد، پاداش محسوس ارائه شود. شهر آرای و همکاران (2005) در مطالعه رابطه بین سبکهای اسنادی و انگیزه پیشرفت، نتایج نشان دادند که: (1) بین انگیزه و پیشرفت در هر دو جنس رابطه مثبت معنادار وجود دارد؛ (2) بین سبکهای اسنادی برای حوادث خوب و حوادث بد در ابعاد درونی، بیرونی، کلی ـ اختصاصی و پایدارـ ناپایدار با پیشرفت تحصیلی رابطه ای به دست نیامد؛ (3) بین انگیزه پیشرفت و سبکهای اسنادی برای حوادث خوب در ابعاد درونی ـ بیرونی، کلی ـ اختصاصی و پایدارـ ناپایدار رابطه مثبت معنادار و بین انگیزه پیشرفت با سبکهای اسنادی برای حوادث بد در بعد درونی ـ بیرونی رابطه منفی معنادار بود؛ (4) بین انگیزه پیشرفت با سبکهای اسنادی برای حوادث بد در ابعاد پایدارـ ناپایدار و کلی ـ اختصاصی رابطه ای مشاهده نشد.
در ارتباط با اثر سبک های اسنادی بر نگرش ورزشی مثبت غیر معنادار و اثر سبک های اسنادی بر جهت گیری ورزشی و نگرش ورزشی بر جهت گیری ورزشی صورت مثبت و معنادار است. قدرت پیش بینی مدل ساختاری (پیش بینی متغیرهای برون زای سبک های اسنادی و نگرش ورزشی) در حد ضعیف است. به عبارتی مقدار اعتبار افزونگی برابر با 040/0 است و چون یک عدد مثبت است، نشانگر کیفیت مناسب مدل است. عبدی (1396) هدف در بررسی نقش میانجی جهتگیری اهداف پیشرفت در رابطه با عملکرد در کمال گرایی مثبت تأثیر نیرومند معنی‌داری بر جهت گیری اهداف تسلط-گرایش، عملکرد-گرایش و عملکرد اجتناب و کمال گرایی منفی تأثیر مثبت معنی‌داری بر جهتگیری عملکرد-گرایش و عملکرد-اجتناب دارد؛ همچنین کمال گرایی مثبت تأثیر مثبتی بر عملکرد دارد. علاوه براین جهت گیری هدف تسلط-اجتناب و عملکرد-اجتناب تأثیر معنی‌دار منفی بر عملکرد تحصیلی دارند. در نهایت یافته ها نشان داد که جهت گیری هدف عملکرد-اجتناب در رابطه بین کمال گرایی مثبت و عملکرد نقش میانجی داشته و موجب کاهش تأثیر مثبت کمال گرایی مثبت بر عملکرد فرد می شود. همچنین جهتگیری عملکرد اجتناب در رابطه کمالگرایی منفی و عملکرد نقش میانجی داشته و موجب شده است که ضریب تأثیر کل منفی باشد. ویلیس و لیان (1989) در تحقیقی بازیکنان فوتبال کالج را از نظرِ سه مقیاس انگیزشی مرتبط با رقابت، یعنی انگیزش موفقیت، انگیزش ا جتناب از شکست و انگیزش قدرت بررسی کردند. نتایج نشان داد ستارگان ازنظرِ انگیزش موفقیت و انگیزش اجتناب از شکست، نسبت به غیرستارگان، امتیاز بالاتری داشتند؛ اما این تفاوت از نظرِ انگیزش قدرت معنی‌دار نبود. محققان بالاتر بودن انگیزش اجتناب از شکست را در ستارگان، غیرمنتظره دانستند و علت آن را به سابقه نسبتاً ضعیف موفقیت در این تیم ها نسبت دادند. درمجموع، محققان میزان بالاتر انگیزش اجتناب از شکست را در این مطالعه عاملی برای دستیابی به موفقیت ذکر کردند (تا به عنوان عاملی بازدارنده). نتایج نشان داد افرادی که در تیم باقی ماندند، نسبت به آنهایی که تیم را ترک کردند، انگیزش موفقیت بالاتری دارند؛ اما از نظر انگیزش اجتناب از شکست و انگیزش قدرت، در این مورد تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد. همچنین افرادی که داوطلب شرکت در تمرینات سخت بودند، انگیزش موفقیت و انگیزش قدرت بالاتری نسبت به غیرداوطلبان داشتند؛ ولی ازنظر انگیزش اجتناب از شکست، با یکدیگر تفاوتی را نشان ندادند.
خودباوری مهمترین عامل برای توسعه گرایش به موفقیت است، زیرا که یکی از قویترین پیش‌بینی‌کننده‌های موفقیت و پیشرفت در انجام وظیفه است. تحقیقات نشان داده‌اند که تجربه‌های قبلی فرد از موفقیت، یکی از مهمترین پیش‌بینی‌کننده‌های خودباوری است. بنابراین مربی برای افزایش خودباوری، باید فرصتها را برای موفقیت به حداکثر برساند و وظایف کاری را به اجزاء قابل کنترل و کوچکتر تقسیم کند. در این صورت، فرد میتواند تجربه‌های موفق کوچکتری را از این راه کسب کند و که این خود باعث ایجاد اعتماد به نفس و انگیزش درونی در او میشود؛ همچنین برای افزایش خودباوری، مربیان باید ابعاد رفتاری و شناختی رفتار فرد را مورد توجه قرار دهند وبا به کارگیری اصول درمانی در زمینه های شناختی و رفتاری و آموختن مهارتهای لازم، فرد را برای چالش و مبارزه با افکار منفی تجهیز کند. بومن (2001) در مطالعاتی که دانشمندان به‌دنبال یافتن عامل یا عوامل برانگیزاننده بوده‌اند، باعنوان نظریه‌‌های محتوایی مطرح شده‌اند. نظریه سلسله مراتب نیازهای مازلو، نظریه دوجنبه‌ای مکگریگور، نظریه انگیزش موفقیت اتکینسون، نظریه مککللند، نظریه انگیزش بهداشت هرزبرگ و نظریه سه‌گانه آلدرفر، از نظریه‌‌های محتوایی هستند. نظریه اسنادی به نگرشها و باورهای ایجاد کننده انگیزش پیشرفت توجه کرده است. بر اساس این نظریه نسبت دادن علت شکست و پیروزی به عوامل درونی و بیرونی و با ثبات و بی ثبات بر انگیزش موفقیت و انگیزش اجتناب ازشکست ورزشکار موثر است. نظریه اهداف پیشرفت رویکردی شناختی به انگیزش پیشرفت است که بر روی هدفهایی تمرکز دارد که افراد در موقعیتهای پیشرفت اختیار می کنند. بر اساس این نظریه افراد با یکی از دو برداشت مربوط به توانایی، به انجام تکلیف می‌پردازند و این برداشت بر ادراک و باورهای آنها در مورد فعالیت اثر می‌گذارد. در افراد تکلیفگرا نمایش توانایی بر مبنای حداکثر تلاش فرد نسبت به خود است. در افراد خودگرا نحوه نمایش توانایی او در مقایسه با دیگران اهمیت دارد و فرد ترغیب میشود برای رسیدن به هدف کمتر تلاش میکند. جهت گیری هدفی، الگوی یکپارچه ای از باورهاست، که فرد بر اساس آن در باره شایستگی خود قضاوت میکند. نتایج نشان داد که بین خوش بینی و نگرش به زندگی با جهت گیری هدفی، رابطه معنی دار و مثبتی وجود دارد. اما بین متغیرهای دیگر ارتباط وجود نداشت. غزیلی و همکاران (1396) طبق مبانی نظری و پژوهشی افراد دلبسته ی ناایمن توانایی تنظیم هیجاناتشان را به طور درونی و با استفاده از راهبردهایی که برای کاهش و مدیریت فشارهای تجربه نشده ، رشد یافته اند را ندارند. انطباق ویژگی های صفتی شاگردان با شیوه های آموزش و تمرین مهارت های ورزشی مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. یافته ها به وضوح بیان می کنند فراگیران مهارت سرویس والیبال با داشتن خودپنداره بدنی بالا و انجام تمرین به روش خودتنظیم بیشترین میزان اکتساب و یادگیری مهارت را خواهند داشت صفوی و همکاران (1395). افرادی که مسئولیت اتفاق هایی که در زندگی برای آنها می افتد به قدرت های دیگر مثل سرنوشت- شانس-فرصت نسبت می دهند و احساس میکنند که پاداش و یا مجازات تحت کنترل این قدرتها می باشد. این افراد برون گرا هستند. سوکانی (2016) مطالعه رابطه بین سبکهای اسنادی و انگیزه پیشرفت با پیشرفت نتایج نشان دادند که: (1) بین انگیزه پیشرفت و اسناد در هر دو جنس رابطه مثبت معنادار وجود دارد؛ (2) بین سبکهای اسنادی برای حوادث خوب و حوادث بد در ابعاد درونی، بیرونی، کلی ـ اختصاصی و پایدارـ ناپایدار با پیشرفت تحصیلی رابطه ای به دست نیامد؛ (3) بین انگیزه پیشرفت و سبکهای اسنادی برای حوادث خوب در ابعاد درونی ـ بیرونی، کلی ـ اختصاصی و پایدارـ ناپایدار رابطه مثبت معنادار و بین انگیزه پیشرفت با سبکهای اسنادی برای حوادث بد در بعد درونی ـ بیرونی رابطه منفی معنادار بود؛ (4) بین انگیزه پیشرفت با سبکهای اسنادی برای حوادث بد در ابعاد پایدارـ ناپایدار و کلی ـ اختصاصی رابطه ای مشاهده نشد شهر آرای (2005). در تحقیقات گذشته بر روی پست ورزشی بازیکنان بررسی های محدودی انجام گرفته است و در این تحقیق بازیکنان والیبال را بر اساس پست آنها مورد بررسی قرار دادیم.
منابع
)