محسن طاهری دمنه؛ علی ذاکری
دوره 19، شماره 47 ، خرداد 1399، ، صفحه 31-52
چکیده
آینده قابل پیش بینی نیست، اما مطالعه ذهنیت افراد نسبت به آینده امکان پذیر است. ذهنیت فرد نسبت به آینده خودش و آینده جامعه، مبنای تصمیم گیری اوست و از این جهت بررسی نظاممند تصاویر ذهنی از آینده به خصوص در میان جوانان که مالکان اصلی آینده هستند، موضوع مهمی است. در این راستا، پژوهش حاضر به عنوان یک پژوهش بنیادی که در سنت پژوهشهای ...
بیشتر
آینده قابل پیش بینی نیست، اما مطالعه ذهنیت افراد نسبت به آینده امکان پذیر است. ذهنیت فرد نسبت به آینده خودش و آینده جامعه، مبنای تصمیم گیری اوست و از این جهت بررسی نظاممند تصاویر ذهنی از آینده به خصوص در میان جوانان که مالکان اصلی آینده هستند، موضوع مهمی است. در این راستا، پژوهش حاضر به عنوان یک پژوهش بنیادی که در سنت پژوهشهای کیفی انجام شده است، به بررسی تصاویر آینده جامعهِ ایرانی در ذهن جوانان تحصیلکرده کشور پرداخته است. دادههای تحقیق با استفاده از مصاحبههای نیمه ساختاریافته جمع آوری و با استفاده از روشهای تحلیل مضمون و تحلیل لایهای علّی تحلیل شدهاند. نتایج پژوهش نشان میدهد که تصاویر آینده در بین مشارکت کنندگان، از هفت مضمون اصلی ساخته شدهاند که به ترتیب عبارت اند از: ۱. وزن زمان حال؛ ۲. حسرتها، عجزها و نداشتهها؛ ۳. فهم آینده؛ ۴. سایه جامعه؛ ۵. در راهی که دیگران قدم گذاشتهاند؛ ۶. آثار تاریخی به جای مانده از گذشته؛ ۷. حدسهایی درباره آینده.
برای فهم عمیقتر ذهنیت مشارکت کنندگان با استفاده از روش تحلیل لایهای علی، در هر لایه بنابر ماهیت همان لایه، مضامین اصلی و فرعی بازخوانی شدند و گزارههای اصلی آنها به دست آمد. نتایج پایانی نشان داد که ذهنیت جوانان از آینده، مقولهای پیچیده و چند بعدی است و برای اثرگذاری بر روی آن نیاز به برنامهریزی منسجم و کار فرهنگی عمیق است.
