رقیه علائی
چکیده
یکی از مسائل جوانان در جامعه ایران، اعتیاد و مصرف مواد است. مصرف مواد مخدر تحت‌تأثیر عوامل مختلف (محیطی و فردی) شکل می‌گیرد. در نظریه یادگیری شناختی- اجتماعی بندورا، بر فرایند به‌هم‌پیوسته تأثیر عوامل فردی و اجتماعی بر یکدیگر تأکید شده است. هدف این مقاله، تدوین مدل مصرف مواد مخدر سبک و سنگین براساس پیشایندهای فردی و محیطی (منبع کنترل، ...
بیشتر
یکی از مسائل جوانان در جامعه ایران، اعتیاد و مصرف مواد است. مصرف مواد مخدر تحت‌تأثیر عوامل مختلف (محیطی و فردی) شکل می‌گیرد. در نظریه یادگیری شناختی- اجتماعی بندورا، بر فرایند به‌هم‌پیوسته تأثیر عوامل فردی و اجتماعی بر یکدیگر تأکید شده است. هدف این مقاله، تدوین مدل مصرف مواد مخدر سبک و سنگین براساس پیشایندهای فردی و محیطی (منبع کنترل، اهمال‌کاری تحصیلی، فرسودگی تحصیلی، نگرش مثبت به مواد، نظارت خانواده، تعارض خانوادگی، مصرف مواد خانواده، همسالان و محل زندگی) در بین دانشجویان شهر تهران براساس نظریه بندوراست. این مقاله از نوع طرح‌های همبستگی مبتنی بر روش مدل‌یابی معادلات ساختاری (SEM) به‌طور خاص معادلات رگرسیونی است. حجم گروه نمونه در این تحقیق 460 نفر (54 نفر دختر و 406 نفر پسر) انتخاب شد.
یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که به‌طورکلی مدل پژوهش دارای برازش مناسبی است و 9 متغیر، توان پیش‌بینی و تبیین (44/0=R2) از متغیر مصرف مواد سبک و (64/0=R2) از متغیر مصرف مواد سنگین را دارا می‌باشند. با توجه به نتایج تحلیل انجام شده، متغیرهای نظارت منفی خانواده، تعارضات خانواده، مصرف مواد در خانواده، نقش منفی محله و همسالان منحرف با میانجی‌گری منبع کنترل بیرونی، اهمال‌کاری تحصیلی، فرسودگی تحصیلی و نگرش مثبت به مواد اثر غیرمستقیم معنادار بر مصرف مواد سبک و سنگین دارند. در تحلیل اثر مستقیم متغیرها، متغیرهای نظارت منفی خانواده، تعارضات خانواده، مصرف مواد در خانواده، نقش منفی محله، همسالان منحرف، منبع کنترل بیرونی، اهمال‌کاری تحصیلی، فرسودگی تحصیلی و نگرش مثبت به مواد از اثر مستقیم معنادار بر مصرف مواد سبک و سنگین برخوردار می‌باشند.
