حسن قراباغی؛ سید مرتضی هنرمند؛ محمد آتله خانی؛ کیومرث قیصری گودرزی
چکیده
ازدواج به‌عنوان مبنای شکل‌گیری نهاد خانواده همواره موردتوجه قرارگرفته است. پژوهش حاضر با هدف بررسی گرایش جوانان استان همدان به ازدواج با رویکرد به مبانی نگرشی(معرفتی و بلوغ فکری)، ارزشی، روانی(هیجانی) و سبک زندگی اجرا شد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه افراد 18 الی 35 سال استان همدان تشکیل میدادند. حجم نمونه آماری شامل 449 نفر با استفاده ...
بیشتر
ازدواج به‌عنوان مبنای شکل‌گیری نهاد خانواده همواره موردتوجه قرارگرفته است. پژوهش حاضر با هدف بررسی گرایش جوانان استان همدان به ازدواج با رویکرد به مبانی نگرشی(معرفتی و بلوغ فکری)، ارزشی، روانی(هیجانی) و سبک زندگی اجرا شد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه افراد 18 الی 35 سال استان همدان تشکیل میدادند. حجم نمونه آماری شامل 449 نفر با استفاده از فرمول کوکران محاسبه شد. ابزار اندازه گیری ، پرسشنامه محقق ساخته با مقیاس لیکرت بود. . یافته های پژوهش نشان داد:1. 4/80 درصد از جوانان گرایش متوسطی به ازدواج دارند.2. بین مردان و زنان در گرایش به ازدواج تفاوت معناداری وجود ندارد.3. از نظر پرسش شوندگان بلوغ فکری از موانع با اهمیت متوسط به پایین محسوب می شود و تأثیر بلوغ فکری بر میزان گرایش به ازدواج برای پسران با اهمیت تر از دختران محسوب می گردد.4. از نظر پرسش شوندگان(57% به بالا) شرایط اخلاقی جامعه از موانع با اهمیت متوسط به بالا محسوب میشود و تأثیر شرایط اخلاقی جامعه بر میزان گرایش به ازدواج برای پسران با اهمیت تر از دختران محسوب می‌گردد.5. جوانان استان همدان نسبت به ازدواج داری نگرش خوش بینانه هستند و پسران نسبت به دختران در ازدواج نگاه خوش بینانه‌تر بیشتری دارند و در عوض دختران در این قضیه از پسران واقع‌گرایانه‌تر هستند.6. هر چه گرایش به ازدواج افزایش می‌یابد اعتقاد بر این که ترویج سبک زندگی غربی مانع بزرگتری است افزایش می یابد.
فاطمه اکبرزاده؛ مجیدرضا کریمی؛ کرامت الله راسخ
چکیده
تحقیق حاضر باهدف مطالعه پدیدارشناختی زمینه های اجتماعی مؤثر بر مدیریت بدن بانوان جوان در آستانه ازدواج طراحی و اجرا گردید. تحقیق حاضر ازجمله تحقیقات کیفی بود که به‌صورت میدانی اجرایی گردید. روش کیفی مورداستفاده در تحقیق حاضر از نوع پدیدارشناسی بود. مشارکت‌کنندگان در تحقیق حاضر شامل بانوان جوان در آستانه ازدواج شهر شیراز بودند. ...
بیشتر
تحقیق حاضر باهدف مطالعه پدیدارشناختی زمینه های اجتماعی مؤثر بر مدیریت بدن بانوان جوان در آستانه ازدواج طراحی و اجرا گردید. تحقیق حاضر ازجمله تحقیقات کیفی بود که به‌صورت میدانی اجرایی گردید. روش کیفی مورداستفاده در تحقیق حاضر از نوع پدیدارشناسی بود. مشارکت‌کنندگان در تحقیق حاضر شامل بانوان جوان در آستانه ازدواج شهر شیراز بودند. مشارکت‌کنندگان در این پژوهش با استفاده از نمونهگیری هدفمند و با رویکرد انتخاب نمونهگیری همگون و درعینحال با رعایت حداکثر تنوع نمونهگیری شدند. این مسئله تا رسیدن به اشباع نظری شکل گرفت. درنهایت تعداد 15 مصاحبه در این خصوص انجام گردید. ابزار گردآوری اطلاعات در تحقیق حاضر مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. بهمنظور تجزیهوتحلیل دادهها، از تحلیل موضوعی استفاده گردید. نتایج نشان داد که 6 مضمون اصلی و 44 مضمون فرعی وجود دارد. با توجه به نتایج تحقیق حاضر عوامل اجتماعی مؤثر بر مدیریت بدن بانوان جوان در آستانه ازدواج در 6 بخش شامل سبک زندگی، مدگرایی، مقبولیت اجتماعی، شغل، نقشها و طبقه اجتماعی و تحصیلات مشخص گردید.
سهیلا صادقی فسایی؛ سید محسن بنی جمالی
دوره 18، شماره 44 ، شهریور 1398، ، صفحه 167-192
چکیده
مطالعۀ حاضر با روش کیفی و به وسیلۀ مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته و با هدف وارسی نقش خانواده در چگونگی مدیریت ازدواج از منظر جوانان انجام شده است. نمونه‌ها که تعداد آنها 25 تن است، بر اساس رویه‌های انتخاب مبتنی بر بیشترین اطلاعات و حداکثر تغییرات انتخاب شده و در آن صفات جنسیت، وضع تأهل، سن، طبقه و دسترسی مورد ملاحظه قرار گرفته است. تحقیق ...
بیشتر
مطالعۀ حاضر با روش کیفی و به وسیلۀ مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته و با هدف وارسی نقش خانواده در چگونگی مدیریت ازدواج از منظر جوانان انجام شده است. نمونه‌ها که تعداد آنها 25 تن است، بر اساس رویه‌های انتخاب مبتنی بر بیشترین اطلاعات و حداکثر تغییرات انتخاب شده و در آن صفات جنسیت، وضع تأهل، سن، طبقه و دسترسی مورد ملاحظه قرار گرفته است. تحقیق نشان داد که بار اصلی در ازدواج و گذار به بزرگسالی جوانان بر عهده خانواده است که خود منابع لازم را برای مدیریت چنین امری، در اختیار ندارد. این قضیه به دلیل نقش سنتی خانواده در ازدواج جوانان تقویت میشود، ضمن آنکه به علت نوع رژیم رفاهی در ایران روز به روز مسئولیت های بیشتری در مدیریت زندگی جوانان برعهده خانواده قرار میگیرد. از این لحاظ می‌توان گفت خانواده‌ها در عرصۀ گذار به بزرگسالی و ازدواج جوانان درگیر فشار احتمالی مضاعف و تشدید نابرابری فزاینده خواهند بود که در نهایت فرسودگی ایشان را در آن حوزه سبب خواهد شد. فرسودگی خانواده در نتیجۀ برعهده داشتن مسئولیت های متنوع گذار به بزرگسالی جوانان یکی از مهمترین مفاهیم پیشنهادی این مقاله است.
همین حال مطالعه نشان داد که روابط جوانان و خانواده در فرآیند مدیریت ازدواج بر پایۀ تعامل و به گونه‌ای منعطف و بازاندیشانه تنظیم میشود. در این مورد جوانان ضمن آنکه بر حق انتخاب خود و همزمان بهره‌بردن از امکانات خانواده تأکید می‌کنند، نقش خانواده در نظارت بر آشنایی و سازمان دادن به جریان ازدواج را نیز می‌پذیرند. مطابق با چنین تحولاتی روابط جدیدی در مدیریت گذار به بزرگسالی بین فرزندان و خانواده‌ها شکل یافته است که بر اساس آن خانواده‌ها با خواسته‌های جوانان کنار میآیند و استقلال و فردگرایی آنها را در آشنایی و انتخاب می‌پذیرند، اما حمایت خود را نیز از آنها همچنان حفظ می‌کنند.
پروین داداندیش؛ حمید رهنورد
دوره 18، شماره 44 ، شهریور 1398، ، صفحه 217-236
چکیده
جوانان، نیروی بالنده و موتور محرکه توسعه هر کشور و یکی از ابزارهای قدرت استراتژیک هر واحد ملی به حساب میآیند. اما داشتن این نیروی انسانی در وضعیتی بالقوه قرار دارد که تبدیل آن به نیروی فعال، نیازمند برنامهریزی دقیق در کلیه بخشها از سوی سیاستگذاران است. مسئله بیکاری در حوزه جوانان امروزه پدیدهای جهانی است، ولی کشورهای پیشرفته ...
بیشتر
جوانان، نیروی بالنده و موتور محرکه توسعه هر کشور و یکی از ابزارهای قدرت استراتژیک هر واحد ملی به حساب میآیند. اما داشتن این نیروی انسانی در وضعیتی بالقوه قرار دارد که تبدیل آن به نیروی فعال، نیازمند برنامهریزی دقیق در کلیه بخشها از سوی سیاستگذاران است. مسئله بیکاری در حوزه جوانان امروزه پدیدهای جهانی است، ولی کشورهای پیشرفته از طریق اتخاذ سیاستهای گوناگون درصدد کاهش آن هستند که یکی از مهمترین آن، توجه به مسئله آموزش کیفی است. آموزش باعث ارتقای استعداد، خلاقیت، توانمندی و کارآفرینی میشود. همچنین جوانان دارای تخصص، از آمادگی بهتری برای جذب در بازار کار داخلی و خارجی برخوردارند. از آنجا که سنگ بنای اصلی هویت فردی در مردان، داشتن اشتغال و در زنان، انجام ازدواج و تشکیل خانواده میباشد، آموزش کیفی میتواند منجر به اشتغال و اشتغال نیز منجر به ارتقای توانایی برای تشکیل خانواده در میان جوانان گردد. جوان دارای کار و خانواده از نگاه کارشناسان اجتماعی احتمال کمتری برای گرایش به سمت آسیبهای اجتماعی خواهد داشت. با ایجاد این رابطه علاوه بر نیل به جامعه سالم و جوانان پویا در بازار کار، کشور از رشد اقتصادی و امنیت ملی بیشتری برخوردار خواهد بود.
هدف این تحقیق از این مهم نشات میگیرد که ترکیب کنونی جمعیت 15 تا 29 سال ایران، 1/25 درصد است. لذا این فرصتی تاریخی است که با احصای اولویتهای سیاستگذاری در حوزه جوانان، علاوه بر توانمندسازی آنان در ساخت زندگی فردی، نقش بهسزایی در توسعه و پیشرفت ایران اسلامی داشته باشند.
سهیلا علیزاده
دوره 16، شماره 38 ، اسفند 1396، ، صفحه 185-204
چکیده
این مقاله در پی شناخت تاثیر عاطفه عاشقانه بر شکلبندی ازدواج است. روش پژوهش، روند پژوهی مردمنگارانه بود و دادهها در خلال یازده سال (1384 تا 1395) از طریق مصاحبههای عمیق و مشاهده گردآوری شد. نمونهگیری در این پژوهش، هدفمند بود و افراد عمدتا بر حسب تحصیلات، شغل و سن انتخاب شدند. این مقاله براساس یافتههای حاصل از مشارکت داوطلبانه ...
بیشتر
این مقاله در پی شناخت تاثیر عاطفه عاشقانه بر شکلبندی ازدواج است. روش پژوهش، روند پژوهی مردمنگارانه بود و دادهها در خلال یازده سال (1384 تا 1395) از طریق مصاحبههای عمیق و مشاهده گردآوری شد. نمونهگیری در این پژوهش، هدفمند بود و افراد عمدتا بر حسب تحصیلات، شغل و سن انتخاب شدند. این مقاله براساس یافتههای حاصل از مشارکت داوطلبانه 46 تن از زنان شاغل و دارای تحصیلات دانشگاهی ساکن تهران فراهم شد. یافتهها نشان می‌دهد که در نسلهای جوانتر زنان، عشق تبدیل به امری ضروری در ازدواج شده است، در حالیکه در بین زنان مسنتر عشق چندان مهم نبود و ازدواج از اهمیت زیادی برخوردار بود. همچنین، در خلال زمان ضرورت ازدواج به مثابه نابود کننده عشق، به چالش کشیده شد. با توجه به وجود یا عدم وجود عشق، سه نوع ازدواج سنتی، ازدواج انتخابی عاقلانه و ازدواج عاشقانه شناسایی شده است. چالشهای ازدواج عاشقانه از دوگانههای مهم حاصل از تجربه عاشقانه شامل عشق سنتی/رابطه مدرن، زن معشوق/عاشق، مرد عاشق/شوهر و زن معشوق/همسر ناشی میشود. در ازدواج سنتی و ازدواج انتخابی لزوما عشق پس از ازدواج دیده نشد.
سهیلا صادقی فسایی؛ سید محسن بنی جمالی
دوره 15، شماره 34 ، دی 1395، ، صفحه 195-219
چکیده
مقالۀ حاضر به مطالعۀ مقدمات ازدواج جوانان و نیز راهبردهایی که ایشان در رو به رو شدن با ازدواج اتخاذ می‌کنند، می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه درک جوانان از مقدمات ازدواج با راهبردهای ایشان در رو به رو شدن با ازدواج مرتبط است. روش مطالعه، کیفی و ابزار جمع‌آوری اطلاعات، مصاحبۀ نیمه ساختاریافته است. تحلیل اطلاعات با روش تحلیل تماتیک ...
بیشتر
مقالۀ حاضر به مطالعۀ مقدمات ازدواج جوانان و نیز راهبردهایی که ایشان در رو به رو شدن با ازدواج اتخاذ می‌کنند، می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه درک جوانان از مقدمات ازدواج با راهبردهای ایشان در رو به رو شدن با ازدواج مرتبط است. روش مطالعه، کیفی و ابزار جمع‌آوری اطلاعات، مصاحبۀ نیمه ساختاریافته است. تحلیل اطلاعات با روش تحلیل تماتیک صورت پذیرفته است. نمونۀ مورد مطالعه شامل 20 تن از افراد زن و مرد و مجرد و متأهل است که بیشتر بین سنین 20 تا 40 سال واقع اند.
مطالعه مقدمات ازدواج را در سه مقولۀ مقدمات غیرمادی، مقدمات مادی و مقدمات اجتماعی خلاصه می‌کند. سه گونه مقدمات ازدواج قابل تبدیل به یکدیگرند. از حیث طبقاتی هر چند تمام طبقات به جنبه‌های مادی در مقدمات ازدواج اشاره می‌کنند، امّا شدّت توجه طبقات پایین به این مقوله بیشتر است. نیز توجه به جنبه‌های ذهنی در بین طبقات متوسط و بالا بیشتر مشاهده میشود. بر این اساس برای فردی از طبقة متوسط یا بالا مقدمات ازدواج بیشتر امری ذهنی و برای افرادی از طبقات پایین، امری عینی و مربوط به شرایط مادی و عینی زندگی است. مطالعه نشان داد که در توجه به مقدمات ازدواج خانم ها تأکید بیشتری بر جنبه‌های ذهنی و حتی سرمایه اجتماعی و آقایان تأکید بیشتری بر جنبه‌های عینی و مادی دارند. نیز برای خانم ها وجود خواهان و خواستگار امری مفروض در ازدواج است که بسیار متأثر از سرمایة اجتماعی و یا حتی اعتبار اجتماعی خود فرد می باشد.
راهبردهای جوانان در رو به رو شدن با ازدواج برآمده از دو جهت‌گیری کلی ازدواج یکباره و ازدواج پیش‌بینی شده یا برنامهریزی شده است. شواهد آشکار می‌سازد که راهبردهای جوانان در رو به رو شدن با ازدواج تحت‌تأثیر جنسیت است. در این مورد بدان علت که جنبه‌های پیش‌بینی‌ناپذیر در ازدواج برای خانم ها بیشتر از آقایان است. راهبردهای آنها نیز در رو به روشدن با ازدواج پیش‌بینی‌ناپذیرتر و منعطف‌تر است.
تفوقِ رویۀ میانه در راهبرد‌هایِ رو به رو شدن با ازدواج آشکار می‌سازد که جوانان در این زمینه هم از برنامهریزی سود می‌برند و هم به خاطر طبیعت نامطمئن و پیش‌بینی‌ناپذیر گذار، از برنامه‌ریزیِ تمام جزئیات فاصله می‌گیرند. آنها یاد می‌گیرند که چگونه منعطف باشند و در این باره راهبرد برنامهریزی را با آنچه که پیش می‌آید، ترکیب کنند. در این مورد طبقه، آشکارا عامل تمایز است؛ به گونه‌ای که طبقات بالاتر بر جنبه‌های فردیِ تصمیم‌گیری، برنامهریزی و خطوط راهنما و طبقات پایین‌تر بر شانس و اقبال تکیه می‌کنند.
مطالعه آشکار می‌سازد علیرغم آنکه جوانان مسئولیت ازدواج را متوجه خود می‌دانند، اما همچنان در این زمینه تحت تأثیر عوامل ساختاری مثل طبقه و جنسیت هستند. براین اساس، جوانان درگیر آن موقعیتی هستند که با عنوان خطای شناخت شناسانۀ مدرنیتۀ متأخر از آن یاد میشود. از این منظر جوانان درگیر موقعیت متناقضی هستند که بر اساس آن ضمن اینکه اذعان می‌دارند بدون کمک خانواده نخواهند توانست از پس مقدمات ازدواج برآیند، اما در انتساب مسئولیت مقدمات ازدواج به خود نیز تردید نمی‌کنند. به عبارت دیگر، آنها در حالی مسئولیت مسئله را به گردن می‌گیرند که توانایی تسلط بر موقعیت را ندارند.
حسین محمودیان؛ احمد دُراهکی
دوره 13، شماره 23 ، خرداد 1393، ، صفحه 63-81
چکیده
همزمان با ورود جامعه ایرانی به نظم مدرن، نهاد خانواده و ازدواج تحولات مهمی را از سر گذرانده یا در حال گذراندن است. از جمله این تحولات، افزایش روابط دوستی دختر و پسر قبل از ازدواج است. جامعه ایرانی همواره برای دوام و استحکام نهاد خانواده و ازدواج کوشیده است و افراد را از عواملی که میتوانند بر این نهاد آثار زیانباری داشتهباشد برحذر ...
بیشتر
همزمان با ورود جامعه ایرانی به نظم مدرن، نهاد خانواده و ازدواج تحولات مهمی را از سر گذرانده یا در حال گذراندن است. از جمله این تحولات، افزایش روابط دوستی دختر و پسر قبل از ازدواج است. جامعه ایرانی همواره برای دوام و استحکام نهاد خانواده و ازدواج کوشیده است و افراد را از عواملی که میتوانند بر این نهاد آثار زیانباری داشتهباشد برحذر میدارد. دانشجویان و افراد دارای تحصیلات عالی از جمله اقشار جامعه هستند که در معرض این تحولات قرار دارند. در این راستا با استفاده از دادههای پیمایشی که در سال 1391 بر روی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تهران انجام گرفته سعی شده است تا به این سوالات اساسی پاسخ داده شود که دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تهران نسبت به روابط دوستی دختر و پسر قبل از ازدواج چه نگرشی دارند و عوامل موثر بر نگرش آنها نسبت به روابط دوستی دختر و پسر قبل از ازدواج چیست؟ روش نمونه گیری در این پژوهش، خوشهای چند مرحله ای و حجم نمونه 393 نفر میباشد. با توجه به تئوریهای موجود و پیشینه پژوهشی متغیرهای جنسیت، سن افراد، وضعیت تاهل، فرامادی گرایی، هزینه فرصت ازدواج و خانواده- محوری انتخاب و تاثیر آنها بر متغیر تابع نگرش به روابط دوستی دختر و پسر قبل از ازدواج مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان دهنده آن هستند که حدود 74 درصد از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تهران نگرش مثبت به رابطه دوستی دختر و پسر قبل از ازدواج دارند. همچنین، متغیر فرامادی گرایی بیشترین تاثیر را بر نگرش به روابط دوستی دختر و پسر قبل از ازدواج دارد و متغیرهای خانواده- محوری، هزینه فرصت ازدواج، وضعیت تاهل و جنسیت به ترتیب در مرتبههای بعدی قرار دارند. در مجموع، متغیرهای مستقل تحقیق توانستهاند حدود 39 درصد از تغییرات نگرش به روابط دوستی دختر و پسر قبل از ازدواج را تبیین نمایند.
