زینب محمدزاده؛ علی باصری؛ شهلا حجت؛ شیوا ازادفدا؛ زهرا علیپور درویشی
چکیده
هدف از این پژوهش تحلیل و تبیین جامعهشناختی راهبردهای نقش خانواده در جامعهپذیری ورزشی در والیبال است. روش پژوهش حاضر کیفی با رویکرد گلیزر و از نوع اکتشافی است. جامعه آماری پژوهش حاضر اساتید و اعضای هیئتعلمی دانشگاه در رشتههای جامعهشناسی، جامعهشناسی ورزشی که در زمینه تحقیق و پژوهش حاضر تخصص و آشنایی لازم را داشته باشند و ...
بیشتر
هدف از این پژوهش تحلیل و تبیین جامعهشناختی راهبردهای نقش خانواده در جامعهپذیری ورزشی در والیبال است. روش پژوهش حاضر کیفی با رویکرد گلیزر و از نوع اکتشافی است. جامعه آماری پژوهش حاضر اساتید و اعضای هیئتعلمی دانشگاه در رشتههای جامعهشناسی، جامعهشناسی ورزشی که در زمینه تحقیق و پژوهش حاضر تخصص و آشنایی لازم را داشته باشند و اینکه حداقل در این زمینه دارای مقالات، کتاب، سابقه آموزشی و پژوهشی و یا سابقه تدریس در این حوزه را داشته باشند و همچنین مربیان و بازیکنان بین المللی رشته والیبال بودند. روش نمونهگیری به صورت نمونهگیری غیر احتمالی، با انتخاب هدفمند و با حداکثر تنوع یا ناهمگونی استفاده شد. اندازه نمونه در این پژوهش بر مبنای شاخص اشباع نظری برابر با 14 نفر بود. ابزار اندازهگیری مصاحبه باز بود و بر مبنای سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی تحلیل شد. راهبردها دربردارنده 6 مقوله اصلی شامل ترویج فرهنگ ورزشی در خانواده، مداخله والدین، سرمایهگذاری خانواده بر روی کودکان، ایجاد مثلث تقویتکنندهها، حمایت اعضای خانواده از ورزش کردن، بهکارگیری روشهای نهادینه کردن ورزش؛ و 16 زیر مقوله از قبیل ایجاد عادات ورزش در والدین، تفریح و اوقات فراغت در خانواده، تقویت شبکههای از درون بههمپیوسته در بین خانوادهها، حمایتهای ابزاری در خانواده، وجود قوانین تشویقی در حمایت از خانوادههای ورزشکار، وجود قوانین تشویقی در خانواده، انتقال فرهنگ ورزشی از والدین به فرزند، مداخله مستقیم والدین، مداخله غیرمستقیم والدین، پرورش شخصیت اجتماعی، سرمایههای فرهنگی، سرمایههای اقتصادی، سرمایههای اجتماعی، استفاده از رسانهها، برجستهسازی الگوهای ورزشی، افزایش سطح آگاهی ورزشی شده است.
اعظم کریمی
دوره 20، شماره 52 ، شهریور 1400، ، صفحه 275-292
چکیده
بخش عمده شکلدهنده و ساختاربخش جامعه حتی با وجود تغییرات سریع مدرنیته شامل ازدواج، خانواده و فرزندآوری است که در بیشتر کشورها با جدیت به آن پرداخته میشود و اهتمام به خانواده به ویژه فرزندآوری، جزو راهبردها و برنامههای توسعه آن کشورهاست. این پژوهش با هدف بررسی و تحلیل نگرش جوانان شهری و روستایی به ازدواج و فرزندآوری با استفاده ...
بیشتر
بخش عمده شکلدهنده و ساختاربخش جامعه حتی با وجود تغییرات سریع مدرنیته شامل ازدواج، خانواده و فرزندآوری است که در بیشتر کشورها با جدیت به آن پرداخته میشود و اهتمام به خانواده به ویژه فرزندآوری، جزو راهبردها و برنامههای توسعه آن کشورهاست. این پژوهش با هدف بررسی و تحلیل نگرش جوانان شهری و روستایی به ازدواج و فرزندآوری با استفاده از روش پیمایش در سطح کل کشور انجام شده است. دادههای تحقیق از طریق SPSS تحلیل و آزمون کای اسکوئر گرفته شده است.
یافتههای تحقیق نشان داد که مطابق با بیشتر نظرات و تحقیقات موجود، هنوز بیش از 60 درصد جوانان به ضرورت ازدواج باور دارند و داشتن دو فرزند را مطلوب خانوادهها میبینند. همچنین در صورت حل مسائل اقتصادی، بیش از 60 درصد جوانانی که حتی به ازدواج فکر نمیکنند، نیز آمادگی خود را به ازدواج نشان خواهند داد.
طبق یافتهها، عشق، مهمترین دلیل برای ازدواج از نظر جوانان است که در کنار داشتن علایق مشترک به عنوان مهمترین عامل مؤثر در ازدواج موفق بیان شده است. نتایج این تحقیق گویای آن است که از دید جوانان، ازدواج مسئلهای مهم است که باید در سنی مطلوب انجام شود و داشتن فرزند، یکی از عوامل خوشبختی خانواده ایرانی است.
مرضیه ابراهیمی
دوره 18، شماره 45 ، آذر 1398، ، صفحه 127-148
چکیده
جوانان به عنوان سرمایههای انسانی جامعه محسوب میشوند و با توجه به تغییر و تحولات سریع جامعه لزوم پژوهش و شناخت وضعیت آنها از اهمیت زیادی برخوردار است. همخانگی از جمله مسائلی است که اخیراً در میان جوانان مشاهده میشود. دغدغه اصلی این مقاله بررسی علل، زمینهها و پیامدهای گرایش جوانان به این سبک از زندگی است. این پژوهش با روش ...
بیشتر
جوانان به عنوان سرمایههای انسانی جامعه محسوب میشوند و با توجه به تغییر و تحولات سریع جامعه لزوم پژوهش و شناخت وضعیت آنها از اهمیت زیادی برخوردار است. همخانگی از جمله مسائلی است که اخیراً در میان جوانان مشاهده میشود. دغدغه اصلی این مقاله بررسی علل، زمینهها و پیامدهای گرایش جوانان به این سبک از زندگی است. این پژوهش با روش گراندد تئوری و تکنیک مصاحبه عمیق با 10 جوان در شهر تهران انجام شد. برای انتخاب نمونهها از روش نمونهگیری گلوله برفی استفاده شد. یافتههای پژوهش نشان میدهد شرایط علی گرایش جوانان به همخانگی شامل تغییر نگرش آنها به ازدواج و ارزشهای خانوادگی، تقدم بلوغ جنسی بر بلوغ اجتماعی و نگرانی از آینده است. مهمترین زمینههای گرایش به همخانگی نیز زمینههای خانوادگی مشارکتکنندگان، تجربههای ناموفق ارتباط با جنس مخالف و ضعف اعتقادات دینی است. همچنین، رسانه و عضویت در گروههای دوستی دارای تجربه همخانگی، شرایط مداخلهگر برای گرایش جوانان به همخانگی بوده است. یافتهها نشان داد راهبرد جوانان در مقابل انتخاب این سبک زندگی، توجیهسازی و مقصرانگاری خانواده و جامعه و ناکارآمد دانستن هنجارهای رسمی و غیررسمی است. بیشتر مشارکتکنندگان در پژوهش، پیامدهای گرایش به همخانگی را کاهش تمایل به ازدواج، از دست دادن فرصتهای ازدواج، کاهش سرمایه اجتماعی و قرار گرفتن در معرض بیماریهای جسمی و روحی میدانستند.
سهیلا صادقی فسایی؛ سید محسن بنی جمالی
دوره 18، شماره 44 ، شهریور 1398، ، صفحه 167-192
چکیده
مطالعۀ حاضر با روش کیفی و به وسیلۀ مصاحبۀ نیمهساختاریافته و با هدف وارسی نقش خانواده در چگونگی مدیریت ازدواج از منظر جوانان انجام شده است. نمونهها که تعداد آنها 25 تن است، بر اساس رویههای انتخاب مبتنی بر بیشترین اطلاعات و حداکثر تغییرات انتخاب شده و در آن صفات جنسیت، وضع تأهل، سن، طبقه و دسترسی مورد ملاحظه قرار گرفته است. تحقیق ...
بیشتر
مطالعۀ حاضر با روش کیفی و به وسیلۀ مصاحبۀ نیمهساختاریافته و با هدف وارسی نقش خانواده در چگونگی مدیریت ازدواج از منظر جوانان انجام شده است. نمونهها که تعداد آنها 25 تن است، بر اساس رویههای انتخاب مبتنی بر بیشترین اطلاعات و حداکثر تغییرات انتخاب شده و در آن صفات جنسیت، وضع تأهل، سن، طبقه و دسترسی مورد ملاحظه قرار گرفته است. تحقیق نشان داد که بار اصلی در ازدواج و گذار به بزرگسالی جوانان بر عهده خانواده است که خود منابع لازم را برای مدیریت چنین امری، در اختیار ندارد. این قضیه به دلیل نقش سنتی خانواده در ازدواج جوانان تقویت میشود، ضمن آنکه به علت نوع رژیم رفاهی در ایران روز به روز مسئولیت های بیشتری در مدیریت زندگی جوانان برعهده خانواده قرار میگیرد. از این لحاظ میتوان گفت خانوادهها در عرصۀ گذار به بزرگسالی و ازدواج جوانان درگیر فشار احتمالی مضاعف و تشدید نابرابری فزاینده خواهند بود که در نهایت فرسودگی ایشان را در آن حوزه سبب خواهد شد. فرسودگی خانواده در نتیجۀ برعهده داشتن مسئولیت های متنوع گذار به بزرگسالی جوانان یکی از مهمترین مفاهیم پیشنهادی این مقاله است.
همین حال مطالعه نشان داد که روابط جوانان و خانواده در فرآیند مدیریت ازدواج بر پایۀ تعامل و به گونهای منعطف و بازاندیشانه تنظیم میشود. در این مورد جوانان ضمن آنکه بر حق انتخاب خود و همزمان بهرهبردن از امکانات خانواده تأکید میکنند، نقش خانواده در نظارت بر آشنایی و سازمان دادن به جریان ازدواج را نیز میپذیرند. مطابق با چنین تحولاتی روابط جدیدی در مدیریت گذار به بزرگسالی بین فرزندان و خانوادهها شکل یافته است که بر اساس آن خانوادهها با خواستههای جوانان کنار میآیند و استقلال و فردگرایی آنها را در آشنایی و انتخاب میپذیرند، اما حمایت خود را نیز از آنها همچنان حفظ میکنند.
سهیلا مبارک؛ زهرا حضرتی صومعه؛ باقر ساروخانی
دوره 18، شماره 44 ، شهریور 1398، ، صفحه 193-216
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی جامعه شناختی انتقال فرهنگ دینی از طریق خانواده ها به جوانان در چهار دهه اخیر انجام پذیرفت. در تدوین چارچوپ نظری پژوهش حاضر از نظریات برگر و لاکمن، اینگلهارت، گیدنز ، گلاک و استارک سود جسته شده است. روش پژوهش، پیمایشی و از نوع توصیفی- تبیینی است. جامعه آماری شامل جوانان چهار دهه اخیر در شهر تهران بود و حجم ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی جامعه شناختی انتقال فرهنگ دینی از طریق خانواده ها به جوانان در چهار دهه اخیر انجام پذیرفت. در تدوین چارچوپ نظری پژوهش حاضر از نظریات برگر و لاکمن، اینگلهارت، گیدنز ، گلاک و استارک سود جسته شده است. روش پژوهش، پیمایشی و از نوع توصیفی- تبیینی است. جامعه آماری شامل جوانان چهار دهه اخیر در شهر تهران بود و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 390 نفر به دست آمد که نمونه ها با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای و تصادفی انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از تکنیک «پرسش نامه توام با مصاحبه و مشاهده » استفاده شد که با اعتبار محتوایی صوری و پایایی از طریق تکنیک آلفای کرونباخ 83/0 انجام یافت. یافته ها بیانگر آن است که فرهنگ دینی به طور معناداری با نهادینه شدن دین در خانواده رابطه مستقیم و معنی داری دارد. در بین گروه های سنی مورد مطالعه، تفاوت منفی و معناداری در فرهنگ دینی چهار دهه اخیر دیده شد. همچنین یافته های مستخرج از مدل رگرسیون چندگانه نشان داد که متغیرهای آموزش های دینی، اعتقادات و باورها، تربیت، التزام و تعهد خانواده نسبت به دین از جمله عوامل تاثیر گذار و معنادار در انتقال فرهنگ دینی در چهار دهه اخیر به شمار می آیند.
امید مظلومی مقدم؛ سید علیرضا افشانی
دوره 16، شماره 35 ، خرداد 1396، ، صفحه 111-130
چکیده
انسان، موجودی اجتماعی است و از روی غریزه و فطرت خود به دنبال برقرار کردن ارتباط با سایر هم نوعان خود است تا از این طریق، خود را در زیر چتر حمایتی آن ها قرار دهد و از مزیت های با هم بودن بهره و نصیبی ببرد. افراد از طریق پیوند و اتصال به شبکه ها و گروه های مختلف در جامعه- اعم از رسمی و غیر رسمی- و ارتباط نزدیک با اعضای این شبکه ها می توانند ...
بیشتر
انسان، موجودی اجتماعی است و از روی غریزه و فطرت خود به دنبال برقرار کردن ارتباط با سایر هم نوعان خود است تا از این طریق، خود را در زیر چتر حمایتی آن ها قرار دهد و از مزیت های با هم بودن بهره و نصیبی ببرد. افراد از طریق پیوند و اتصال به شبکه ها و گروه های مختلف در جامعه- اعم از رسمی و غیر رسمی- و ارتباط نزدیک با اعضای این شبکه ها می توانند از توجه و حمایت آن ها برخوردار شوند، از احساس انزوا و تک افتادگی رهایی یابند و به عنوان یک شهروند آگاه و مسئول، در وهله اول سلامت خود و اطرافیان و در وهله بعدی، سلامت یک جامعه را تضمین کنند. به این منظور و جهت پی بردن به تاثیر چنین حمایت هایی که یک شخص از پیوندهای اطراف خود می گیرد بر سلامت اجتماعی اش، 361 نفر از دانشجویان دانشگاه خوارزمی تهران به شیوه طبقه ای متناسب و با ابزار پرسش نامه مورد پیمایش قرار گرفتند. یافته ها بیان گر آن است که ارتباط معنادار و مستقیمی بین دو متغیر حمایت اجتماعی و سلامت اجتماعی وجود دارد. ضریب همبستگی چندگانه r نشان می دهد که ابعاد مختلف حمایت اجتماعی بر روی هم به اندازه 298/0 با سلامت اجتماعی همبستگی دارند. هم چنین ضریب تبیین r2 بیان گر این است که ابعاد سه گانه حمایت اجتماعی 9/8 درصد از تغییرات سلامت اجتماعی را تبیین می کنند. بر اساس ضرایب بتای استاندارد شده (beta)، بعد "حمایت خانواده" با ضریب 169/0 بیش ترین سهم را در تبیین سلامت اجتماعی دارد و بعد از آن "حمایت دیگران مهم" است که ضریبش 143/0 می باشد. در مورد بعد حمایت دوستان نیز از آن جایی که ضریب معناداری آن زیر 05/0 است می توان گفت که در تبیین سلامت اجتماعی سهم بسیار ناچیزی ایفا می کند. همچنین، نتایج مدل سازی معادله های ساختاری و شاخص های برازش آن نشان داد که با افزایش حمایت اجتماعی، سلامت اجتماعی نیز افزایش می یابد.
حسین افراسیابی؛ حامد سیار خلج؛ کاوه شکوهی فر
دوره 14، شماره 30 ، اسفند 1394، ، صفحه 161-177
چکیده
مدگرایی یکی از مهمترین پدیدههای اجتماعی مدرن است که هم زاده تحولات فرهنگی و اجتماعی معاصر و هم ریشه بروز بسیاری از تغییرات فرهنگی به شمار می آید. هدف این تحقیق، بررسی مدگرایی جوانان در یک رویکرد جامعه شناختی است. مبنای نظری برای طرح فرضیه چندمتغیره، نظریات بوردیو، گیدنز، بلاو، تاجفل و ترنر است و فرضیه پژوهش در قالب یک مدل ...
بیشتر
مدگرایی یکی از مهمترین پدیدههای اجتماعی مدرن است که هم زاده تحولات فرهنگی و اجتماعی معاصر و هم ریشه بروز بسیاری از تغییرات فرهنگی به شمار می آید. هدف این تحقیق، بررسی مدگرایی جوانان در یک رویکرد جامعه شناختی است. مبنای نظری برای طرح فرضیه چندمتغیره، نظریات بوردیو، گیدنز، بلاو، تاجفل و ترنر است و فرضیه پژوهش در قالب یک مدل ساختاری و چندمتغیره طرح شده است. مطالعه به روش پیمایشی، با نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای با حجم 400 نفر در میان جوانان 15 تا 29 ساله شهر یزد با استفاده از پرسشنامه انجام شد. نتایج نشان داد میانگین شاخص کلی مدگرایی پایین تر از متوسط است. بیشترین تأثیرات بر مدگرایی بهترتیب ناشی از مدگرایی خانواده، منش، همنوایی اجتماعی، دینداری و دلبستگی به خانواده است. برآورد شاخصهای کلی برازش و همچنین ضرایب ساختاری و اندازهگیری، کلیت مدل طرح شده را تأیید میکند.- هرچند برخی اصلاحات در آن میتواند به بهبود مدل در مطالعات آینده کمک کند.
شراره مهدیزاده؛ عاطفه شمس بیرانوند
دوره 14، شماره 30 ، اسفند 1394، ، صفحه 203-219
چکیده
ازدواج، سنگ بنای تشکیل خانواده است. با توجه به اهمیت ازدواج، از یک سو و افزایش استفاده جوانان از اینترنت در زندگی روزمره، از سویی دیگر و پیدایش و رواج پدیدهای به نام "ازدواج اینترنتی"، این تحقیق با هدف بررسی و شناخت نگرش جوانان به ازدواج از طریق سایتهای همسریابی و عوامل موثر بر آن انجام شده است. سوالات اساسی این پژوهش عبارت ...
بیشتر
ازدواج، سنگ بنای تشکیل خانواده است. با توجه به اهمیت ازدواج، از یک سو و افزایش استفاده جوانان از اینترنت در زندگی روزمره، از سویی دیگر و پیدایش و رواج پدیدهای به نام "ازدواج اینترنتی"، این تحقیق با هدف بررسی و شناخت نگرش جوانان به ازدواج از طریق سایتهای همسریابی و عوامل موثر بر آن انجام شده است. سوالات اساسی این پژوهش عبارت اند از:
ا- جوانان چه نگرشی به استفاده از سایتهای همسریابی دارند؟
2- عوامل موثر برنگرش جوانان به استفاده از سایتهای همسریابی کدام اند؟
در پژوهش حاضر از نظریات حوزه فضای مجازی، نظریات روانشناسی اجتماعی و نظریات مرتبط با جامعهپذیری استفاده شده است. این پژوهش با روش پیمایش انجام شده و جامعه آماری آن، جوانان 18 تا 29 سال شهر تهران است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 266 نفر محاسبه شد که به صورت نمونهگیری خوشهای تصادفی از میان مناطق 22 گانه شهر تهران سه منطقه 3 ، 11 و 18 انتخاب شدند. با استخراج و تحلیل دادهها این نتیجه حاصل شد که از میان متغیرهای مستقل، نگرش خانواده و نگرش دوستان به استفاده از سایتهای همسریابی، دینداری، گمنامی فضای مجازی، اعتماد به سایتهای اینترنتی، در دسترس بودن اینترنت و متغیر زمینهای جنسیت با متغیر وابسته دارای رابطه معنادار بودند.
کاوش کامرانی
دوره 12، شماره 20 ، شهریور 1392، ، صفحه 125-152
چکیده
دانشگاه، میدانی است که روحیه فردگرایی را در دانشجویان بر میانگیزد. سپس این روحیه، در راهبردهای مختلف و ترکیبی بازتاب مییابد؛ به طوری که دانشجویان در تعامل با خانواده در زمینههایی که بر سر آن تعارض دارند، ابتدا راهبرد «مقاومت» و در ادامه، راهبرد «ایجاد تغییر» را اتخاذ می کنند. پس از آن، در کنار راهبرد مقاومت و ایجاد ...
بیشتر
دانشگاه، میدانی است که روحیه فردگرایی را در دانشجویان بر میانگیزد. سپس این روحیه، در راهبردهای مختلف و ترکیبی بازتاب مییابد؛ به طوری که دانشجویان در تعامل با خانواده در زمینههایی که بر سر آن تعارض دارند، ابتدا راهبرد «مقاومت» و در ادامه، راهبرد «ایجاد تغییر» را اتخاذ می کنند. پس از آن، در کنار راهبرد مقاومت و ایجاد تغییر، راهبردهای «مدارا»، «تحمل»، «دوری گزیدن» و در برخی موارد «همنوایی» را در پیش میگیرند. راهبردهای هویتی دانشجویان نیز ترکیبی از «هویت مقاومت» و «هویت برنامه دار» است.
عوامل متعددی سبب میشود که راهبردهای دانشجویان چنین روندی داشته باشد که از آن میان، «اهمیت خانواده» و نقشی که در زندگی فرد ایفا میکند، بیش از همه تعیین کننده است؛ زیرا که نیاز به تأیید شدن از سوی خانواده برای افراد حیاتی است و اگر از سوی خانواده طرد شوند یا مورد بیتوجهی قرار گیرند، مهمترین منابع حیاتی خود را از دست می دهند و با چالشهای بیشماری رویارو خواهند گشت.
در مجموع، با اینکه دانشجویان دارای روحیات، نگرشها و تمایلات بسیار فردگرایانهای هستند و به طورعمده خواهان مقاومت در برابر خانواده و تغییر ساختار آن هستند، اما چون بقا و دوام زندگیشان وابسته به بودن با خانواده و تأیید شدن از سوی آن است، راهبردهایی غیر از «مقاومت» را نیز در پیش می گیرند- با این همه اتخاذ سایر راهبردها از سوی دانشجویان حاکی از ضعف یا کاهش فردگرایی آنها نیست.
این پژوهش با روش نظریه مبنایی صورت گرفته و یافتههای آن از طریق مصاحبه با 21 نفر از دانشجویان دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی به دست آمده است.
