مقالة حاضر با روش فراسنتز، مطالعات سلامت و بهداشت جوانان را مورد بررسی قرار داده و ضمن پرداختن به مشکلات مفهومی آن بیان میکند که چرا علیرغم اهمیتی که امور بهداشتی در جامعة مدرن یافته است، به سلامت و بهداشت جوانان چندان توجه نمیشود. این مقاله ضمن طرح تلاشهای مفهومی که برای آوردن جوانان به متن سیاستهای سلامت و بهداشت صورت پذیرفته ...
بیشتر
مقالة حاضر با روش فراسنتز، مطالعات سلامت و بهداشت جوانان را مورد بررسی قرار داده و ضمن پرداختن به مشکلات مفهومی آن بیان میکند که چرا علیرغم اهمیتی که امور بهداشتی در جامعة مدرن یافته است، به سلامت و بهداشت جوانان چندان توجه نمیشود. این مقاله ضمن طرح تلاشهای مفهومی که برای آوردن جوانان به متن سیاستهای سلامت و بهداشت صورت پذیرفته است، شرح میدهد که اساساً بخش مهمی از این مشکل محصول برداشت و تعریف متفاوت سلامت و بهداشت نزد جوانان و بزرگسالان است. مقاله حاضر در بررسی وضعیت سلامت جوانان در ایران و جهان و مقایسة این دو- علیرغم مشکلات بسیاری که در امر جمعآوری و مقایسة اطلاعات ایران و جهان است- نشان میدهد که چگونه روند کلی سلامت جوانان در جهان به سوی بدترشدن است. برای این امر از جمعبندی مطالعات انجام شده در کشور و مقایسة آن با اطلاعات سلامت نوجوانان در کشورهای اروپا و آمریکای شمالی با عنوان "پیمایش اچ.بی.اس.سی."[1] سود برده شده است. مطالعات در بررسی علل تمایزات در بهداشت جوانان نشان میدهد که همچنان سن، جنس و طبقه مهمترین تعیینکنندههای وضعیت سلامت جوانان است. در این مورد اثر متغیرهای سن، جنس و وضعیت اقتصادی- اجتماعی در طول دورة جوانی و بنابر موقعیتهای مختلف زمانی و مکانی تغییر یافته و حتی جابجا میشود؛ به گونهای که در دوران کودکی اثر وضعیت اقتصادی- اجتماعی در سلامت فرد بیشتر و آشکارتر است، اما پس از بلوغ اثرات متغیر طبقه با تمایزی که در جریان بلوغ دختران و پسران ایجاد میشود و نیز در سایة تفاوتهای ناشی از نقشهای جنسیتی رنگ میبازد و به جای آن اثر متغیر جنس تعیینکنندهتر میشود. در همین حال مطالعات نشان میدهد که اثر متغیرهای سن، جنس و طبقه بر حوزههای مختلف سلامت جوانان نیز متفاوت است. در حالی که اثر طبقه و موقعیت اقتصادی- اجتماعی بر تغذیه بیشتر است، اثر متغیرهای دیگر از جمله جنسیت و سن بر تصور از بدن و بهداشت پوست و مو و حتی رفتارهای پرخطر تعیینکنندهتر است. در نهایت، مطالعات نشان داده علیرغم آن که ظاهراً اثر عوامل ساختاری بر سلامت جوانان در حال ضعیفترشدن و در مقابل اثر عاملیت فردی تعیینکنندهتر شده است، اما کماکان متغیرهای تعیینکننده سن، جنس و طبقه باقی ماندهاند. در تفسیرهایی که از این امر میشود، دو دیدگاه اثر سبک زندگی و خطای شناختشناسانة مدرنیتة متأخر با یکدیگر رقابت میکنند.
[1] Health Behavior in School-Aged Children (HBSC) study