ارائه الگو و استراتژی های توسعه ورزش همگانی  در ایران   

دکتر محمد جوادی­پور^[1]، مونا سمیع نیا[2]

مقدمه

با پیشرفت روزافزون علم وتکنولوژی، مدیریت وبرنامه‌ریزی نقش‌ مؤثری در سازمانهای اجتماعی و اجرایی یافته ­­­است. صاحب­نظرانی که برای رشد و شکوفایی اقتصادی، پیشرفت علم وتکنولوژی، رسیدن به رفاه همگانی و بهبود شرایط زندگی­، توسعه را تنها راه اصولی و منطقی معرفی می­کنند و دولت‌مردان را به­ حرکت در چهارچوب برنامه­های توسعه تشویق می­نمایند، به کرات در این رابطه سخن گفته­اند. توسعه فرآیندی هدفدار است که بوسیله انسان آغاز می­شود و هدف ­آن بهبود بخشیدن به شرایط زیستن ­کلیه افرادی است که دریک جامعه زندگی می­کنند. توسعه بر پایه هر تعریف و یا هر تعبیر و دیدگاهی در نهایت بیانگر مفهوم واحد برای رسیدن به شادابی، بالندگی، عدالت، آزادی و پویایی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. بنابراین باید بپذیریم که توسعه امری نیست که خود بخود به وقوع پیوندد بلکه جهت نیل به آن بایستی برنامه و هدف داشت و در راه رسیدن به آن کوشش نمود (1). رویکردهای متفاوتی نسبت به پدیده ورزش وجود دارد که برخی از آنها با نگاه قهرمانی و در برخی موارد نگاه سلامت عمومی و نشاط جامعه و در رویکرد دیگر نگاه اقتصادی مدنظر قرار می گیرد اما صرفنظر از همه آنها اهمیت تربیت بدنی و ورزش روز به روز در حال افزایش است. ارتباط ورزش با پدیده­های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی حاکی از اهمیت این پدیده و نقش آن در برنامه­های توسعه ملی کشورهاست و در یک نگاه کلی توسعه و پیشرفت ورزش در هر کشور با اقتدار و قدرت آن کشور ارتباط نزدیکی دارد (2). یک بخش عمده از ورزش که با سلامتی و نشاط جامعه ارتباط نزدیک دارد و بسیاری از کارکردهای اساسی ورزش در آن خلاصه می­شود ورزش همگانی و یا ورزش برای همه است. بسیاری از کشورهای توسعه یافته از میان رویکردهای مختلف ورزش، ورزش با رویکرد بخش سلامت را پذیرفته و بر اساس آن عمل می­نمایند (1). ریچارد مول[3] ورزش‌های همگانی را شامل ورزش‌های داخل سالن، برنامه‌های تفریحات سالم، فعالیت‌های جسمانی در محیط طبیعی، فعالیت‌های تفریحی یا آمادگی جسمانی می‌داند. برخی از صاحب‌نظران، ورزش‌های همگانی را ورزش‌هایی می‌دانند که تحت هر شرایطی قابل اجراء بوده و نیاز به تاسیسات و امکانات تخصصی ویژه‌ای نداشته و برای سلامتی و گذراندن اوقات فراغت به اجرا در می‌آیند. دوچرخه سواری، راهپیمایی و کوهنوردی از جمله این فعالیت‌ها محسوب می‌شوند (3). رویکردهای ورزش همگانی عبارتند از: کسب نشاط و احساس لذت، غنی­سازی اوقات فراغت، کسب سلامتی و آمادگی جسمانی، بهبود روابط شغلی، پیوند و ارتباطات اجتماعی و شیوه زندگی، پیشگیری و درمان بیماری­ها، دستیابی به فواید و آثار ورزش، فرح­بخشی و بی­خطر بودن، تخلیه انرژی و دفع سموم، مدیریت و کاهش وزن و برخورداری از تناسب اندام، برخورداری از عواطف اجتماعی، گسترش تعامل و روابط اجتماعی (1).

 ورزش همگانی نیز همانند هر سیستم دیگر نیازمند تدوین اهداف کلان ، استراتژی‌ها و برنامه‌های عملیاتی است تا ضمن آگاهی از مسیر حرکت بتواند از هرگونه دوباره کاری ، بیراهه رفتن و به هدر رفتن منابع مالی ، انسانی، فیزیکی و اطلاعاتی خود اجتناب ورزد.

 مهم­ترین ضرورت و وظیفه سیاست­گذاران ورزشی، توجه به گسترش ورزش در بین عموم جامعه می­باشد. از طرفی، ورزش به عنوان یک حق اجتماعی برای انسانها مطرح است به گونه­ای که سازمان ملل متحد در سال ۲۰۰۳ ورزش را یک حق اجتماعی قلمداد کرده و بیان می دارد که فرصت مشارکت در ورزش وفعالیت های بدنی یک حق انسانی بوده و دولت ها موظفند فرصت مشارکت در ورزش را برای همگان فراهم آورند. با توجه به تاریخچه ورزشهای همگانی در جهان با رویکردهای جدید و فلسفه روشن آن در بسیاری از کشورها و تمرکز روی رویکردهای چندگانه سلامت، شادابی جامعه، غنی­سازی اوقات فراغت، بهبود روابط شغلی، پیوند و ارتباطات اجتماعی، پیشگیری و درمان، فرح­بخش بودن، تخلیه انرژی، برخورداری از عواطف اجتماعی و دستیابی به فواید و آثار ورزش بنظر می­رسد استفاده از همه ظرفیتهای جامعه برای توسعه ورزش همگانی ضروری است، ضمن آنکه برای نهادینه نمودن این موضوع در جامعه افزایش آگاهی مردم می تواند نقش محوری در این رابطه ایفا نماید. تجربه کشورهای صاحب نام در این رابطه حاکی از آن است که دلایل پیشرفت و توسعه ورزش همگانی در این کشورها مرهون سرمایه گذاری دولت و مردم و همکاری گسترده آنهاست. (4،5،6 ،7،8، 9،10).

مطالعه ای که روی ١٢٦ کشور جهان انجام شده، مشخص گردید که هر چند ٩٢ درصد از این کشورها، تربیت بدنی را اجباری و لازم الاجرا برای تمامی اقشار جامعه می دانند، تنها در ٧١ درصد کشورها، تربیت­بدنی با نیازهای اجتماعی هماهنگ و در ٢٩ در صد موارد وسیله­ای برای رسیدن به اهدافی غیر از ماهیت ورزش است. در مورد کشورهای در حال توسعه، در ٦٠ درصد موارد، سیاست­های ورزشی در حد شعار و روی کاغذ باقی می­ماند. همچنین در این مطالعه مشخص شد که فاصله آنچه قانون تعیین کرده و آنچه اجرا می­شود، فراوان است (5).

رمضانی خلیلآبادی (1373) در تحقیقی، انگیزه افراد شرکت کننده در ورزش همگانی را مورد و مطالعه قرار داده است. وی از ٩٧٥ نفراز افراد شرکت کننده در ایستگاه های ورزش همگانی، بوسیله پرسشنامه، اطلاعات جمع آوری کرد. نتایج این تحقیق چنین بود: نخستین انگیزه کسب نشاط و احساس لذت بود. پس از آن لمس فواید و آثار مثبت ورزش، فرح بخش بودن و بی خطر بودن ورزش همگانی قررا داشت. کم هزینه بودن و عدم نیاز به وسایل و امکانات ویژه و پر کردن اوقات فراغت نیز جزو انگیزه های شرکت افراد در ورزش همگانی بوده است. شرکت­کنندگان در این پژوهش رسانه­ها را به میزان 2/42 درصد در برانگیختگی خود به ورزش مفید دانسته اند. سرانجام عدم توانایی شرکت در ورزش قهرمانی، از علت های مهم گرایش مردم به ورزش همگانی ذکر شده است (11). نتایج تحقیقی در اروپا نشان می‌دهد رویداد اصلی در کشورهای این قاره ورزش همگانی است و حدود 400 میلیون نفر (25درصد زن و 75 درصد مرد) به فعالیت ورزشی مستمر می‌پردازند (12).

غفوری (1382)، به منظور تعیین عوامل اصلی موثر بر گرایش به ورزش همگانی و قهرمانی برای تعیین راهبردهای ورزش در جمهوری اسلامی ایران به مطالعه پرداخت. در این تحقیق هدف، تعیین اثر پنج خرده مقیاس یا عوامل اصلی (رسانه های گروهی، سازمان های ورزشی، تقاضای اجتماعی، سازمان های غیر ورزشی و جهانی سازی و ارتباطات) بر راهبرداهای ورزش و گرایش مردم به سمت ورزش همگانی و قهرمانی، عمدتاًَ از دیدگاه مطلعان و کارشناسان بوده است که نتایج حاصله به شرح زیر بود: هر پنج خرده مقیاس دارای اثر تعیین کننده و معنی دار بر یکدیگر بودند. در این میان خرده مقیاس های ساختار سازمان های ورزشی و غیر ورزشی رابطه قوی تری با یکدیگر داشتند. سازمان های ورزشی و ساختار آن ها رابطه معنا داری با تقاضای اجتماعی داشتند. در میان پنج خرده مقیاس رسانه ها، تقاضای اجتماعی، سازمان های غیر ورزشی، سازمان های ورزشی، و جهانی سازی، موثرترین عامل بر راهبرداهای ورزشی و کمترین آن ها سازمان های غیر ورزشی بود(13). قلینیا (1383) طی تحقیقی اقدام به بررسی وضعیت کلی ورزش همگانی و چالشهای مشارکت ورزشی در ایران و نیز برنامه­ریزی برای همگانی کردن ورزش پرداخت. وی تعداد ۷۰ نفر از مدیران و کارشناسان سازمان تربیت بدنی و ۵۲۴ نفر از شهروندان ۱۰ استان مختلف کشور را به عنوان نمونه آماری انتخاب نمود. نتایج بدست آمده گویای بهره­گیری از رویکردهای ترکیبی فرهنگی- اجتماعی و سلامت بخشی فردی- گروهی (جهت اجرا)، رویکردهای ترکیبی مداخله­گری فعال، مشارکتی و نظارتی (جهت اعمال وظایف تولی­گری)، رویکردهای تفریحی- طبیعت­گرا و فرهنگی محلی (جهت اولویت­یابی رشته­های ورزشی)، رویکردهای تلفیق­پذیری فضایی (استفاده از فضاها)، رویکردهای الزام بخشی اجرایی به قوانین (ابعاد حقوقی)، رویکردهای الگوسازی از پایین و فرهنگ­سازی از بالا (پیاده سازی)، رویکرد فعالیت فرابخشی (همکاریهای نهادی) و مواردی همانند در قالب استراتژی تهاجم- توسعه­ای و تنوع می­باشد (14). غفوری (1386) در تحقیقی به مطالعه انواع ورزش­های همگانی و تفریحات مطلوب جامعه و ارائه مدل برای برنامه­ریزی­های آینده پرداخت. نتایج تحقیق نشان داد که مهمترین موانع پرداختن به ورزش اظهار شده از سوی نمونه­های پژوهش به ترتیب عبارتند از: «نداشتن انگیزه»، «بالا بودن هزینه ورزش کردن»، «نبود فضا و امکانات»، «نداشتن وقت». از نظر اولویت توجه به بخشهای ورزش کشور نیز نتایج جالب توجهی بدست آمد. پاسخ­دهندگان بخش ورزش اعتقاد داشتند که در برنامه­ریزی­های آتی ورزش کشور، بیشترین توجه بایستی معطوف به «ورزش همگانی و تفریحی» باشد. پس از آن و با فاصله اندک «ورزش مدارس و دانشگاهها» (ورزش آموزشی) قرار داشت. اولویت «ورزش قهرمانی» و «ورزش حرفه­ای» بسیار نزدیک به هم اما به اختلاف زیاد نسبت به ورزش همگانی و تفریحی و ورزش آموزشی در رده­های سوم و چهارم قرار داشت (5). غفوری و همکاران (1390)،درتحقیقی با عنوان تحلیل عوامل موثر بر توسعه ورزش همگانی از دیدگاه مدیران ورزش شهرداری تهران، عوامل اقتصادی را مهمترین عامل اثرگذار برای شرکت در ورزش همگانی معرفی کردند و نتیجه گرفتند با تقویت شرایط اقتصادی جامعه می توان گامی موثر در جهت توسعه ورزش همگانی برداشت. این در حالی است که در برخی کشورهای غربی عامل اقتصادی در زمره عوامل گسترش ورزش همگانی قرار ندارد. در این تحقیق، عوامل فرهنگی و زیرساخت ها در اولویت بعدی قرار دارند(15). شعبانی مقدم (1390)، به بررسی ورزش همگانی در ایران و مقایسه آن با چند کشور جهان پرداخت و موانع زیر را برای ورزش همگانی ایران برشمرد: کمبود نیروی انسانی، کمبود بودجه و مسائل مالی، کیفیت و کمیت اماکن و تجهیزات ورزشی. در این تحقیق دو راهکار برای رفع موانع ارائه شد: شناسایی و بکارگیری سازمان‌های همکار بالقوه و ارائه برنامه‌های ورزشی با تنوع بیشتر برای گروه‌های مختلف(16). کاشف و عراقی (1390)، در تحقیقی با عنوان چالش‌های پیش روی ورزش همگانی و تفریحی در ایران و راهبردهای آن و با بررسی 2000 شرکت‌کننده ورزش همگانی از مراکز استان 15 استان کشور، مهمترین موانع توسعه ورزش همگانی و تفریحی را به ترتیب، کمبود امکانات، کمبود آگاهی و مشکلات اقتصادی دانستند(15). در تحقیقی که فیلیپوئن[4] و ژاک اوپدناکر[5] در سال 2007 با موضوع گسترش عمومی شرکت کنندگان در ورزش انجام دادند و این نتیجه به دست آمد که گسترش ورزش به صورت عمومی در جامعه، از طریق شرکت دادن محققین، سیاست مداران و افراد با تجربه به وجود می آید (17). نتایج تحقیقی در اروپا نشان می‌دهد رویداد اصلی در کشورهای این قاره ورزش همگانی است و حدود 400 میلیون نفر (25درصد زن و 75 درصد مرد) به فعالیت ورزشی مستمر می‌پردازند (12).

 جوادی‌پور (1390)، در بررسی وضعیت ورزش همگانی در کشورهای استرالیا، آلمان، ژاپن، مالزی، فنلاند و دانمارک به این نتیجه دست یافت که برنامه‌ی منظم برای رشد و توسعه‌ی ورزش همگانی در این کشورها بیش از 50 سال سابقه دارد. عوامل متعددی در این موفقیت نقش دارد که قبل از هر چیز می‌توان به رشد برنامه‌ی ورزش همگانی در چارچوب برنامه­های ملی این کشورها و حمایت مؤثر دولتها از این برنامه‌ها اشاره کرد. علاوه بر آن، توسعه‌ی باشگاه‌ها و اماکن عمومی ورزش و تأسیس و شکل­گیری انجمن‌های تخصصی مربوط به ورزش همگانی نیز قابل ذکر است. برای مثال تحقیقی در خصوص فعالیت های تفریحی استرالیا در سال 1985 نشان داد که 54 درصد از استرالیائیهایی که بیش از 15 سال داشته اند یا به ورزش سازماندهی شده ای مثل تنیس رقابتی و یا به برخی انواع ورزشهای غیر رسمی نظیر شنا کردن منظم در استخر یا در امواج دریا می پردازند. (دپارتمان مشترک المنافع ورزش ، گردشگری و تفریح ، 1987 )^[6] تا سال 1998 آمار کسانی که به ورزش می پرداختند به 59% افزایش یافت. (نشریه آمار استرالیا ، 1999 ). همچنین در آلمان، رشد ده رشته ورزشی بین سال‌های 1970 تا 2000 به‌شرح ذیل است:سوارکاری 300%، بیلیارد 400%، تنیس 500%، بسکتبال 500%، ماهی‌گیری 600%، ورزش‌های پنج‌گانه 800%، بدمینتون 950%، گلف 1500%، غواصی 1800% و والیبال 2200%. همینطور در مالزی، به منظور ارتقاء شیوه زندگی فعال در میان مردم مالزی ، دولت با شعار «سرگاس مالزی » (مالزی آماده ومتناسب) [7] تطبیق یافته است . برنامه « سرگاس مالزی » در 12 آوریل 1983 همزمان با هفته ملی ورزش شروع به کار نمود . این برنامه تلاشی برای مشارکت کل جامعه در فعالیتهای ورزشی تفریحی و اوقات فراغت  می باشد . هدف از این برنامه ارتقاء آمادگی جسمانی ملی به منظور افزایش رشد اقتصادی و بهبود کیفیت زندگی ( وان منصور ، 1983 ) [8] و کاهش بیماریهای اجتماعی ( عبدل العزیز ابدان ، 1992 ) می باشد ...(17). عوامل اصلی توسعه ورزش همگانی در این کشورها عبارتند از : حمایت از توسعه باشگاه های ورزشی توسط دولت. توسعه برنامه­های ورزش همگانی به صورت مداوم. توسعه اماکن ورزشی. توسعه انجمن های تخصصی مربوط به ورزش همگانی. نقش موسسات دولتی. برگزاری جشنواره ها و برنامه های مختلف اجتماعی. بازاریابی. فرهنگ سازی برای توسعه ورزش همگانی. حمایت مالی دولت ملی و ایالتی. افزایش فعالیت ها در گروه های هدف شامل: جوانان، سالمندان، معلولین، مدارس، زنان، کارگران و کارمندان..... . داشتن استراتژی و سیاست های روشن و مدون برای توسعه ورزش همگانی. نقش بخش خصوص(1).

 امروزه سازمان‌ها ناگریزند به طور دائم بر رویدادهای داخلی و خارجی نظارت کنند تا بتوانند در زمان مناسب و بر حسب ضرورت، خود را با تغییرات تطبیق دهند. سازمان‌ها بایستی به شیوه‌ای اصولی این تغییرات را شناسایی و خود را با آن‌ها وفق دهند. در دنیای کنونی که با سرعتی سرسام آور در حال تغییر است، دیگر نمی‌توان از تصمیم‌گیری‌های یکباره و مبتنی بر قضاوت‌های شهودی استفاده کرد. امروزه سازمان‌هایی موفق خواهند بود که بتوانند از علم و مدیریت استراتژیک نهایت استفاده را ببرند. دانشمندان بسیاری اهمیت برنامه ریزی استراتژیک را از جنبه های مختلف مورد بررسی قرار داده‌اند. همگی روی همبستگی برنامه ریزی استراتژیک با عملکرد مطلوب سازمان‌ها توافق دارند و معتقدند که برنامه‌ریزی استراتژیک فرآیندی پویا و منطقی است(18). در این فرایند ، قوّت‌ها و ضعف‌های داخلی و فرصت‌ها و تهدیدهای بیرونی سازمان ( تحلیل SWOT ) شناسایی می شوند و با توجه به مأموریت سازمان ، اهداف بلندمدت برای آن تدوین می‌گردد و برای دستیابی به این اهداف، از بین گزینه‌های راهبردی اقدام به انتخاب راهبردهایی می‌شود که با تکیه بر قوّت‌ها و با بهره‌گیری از فرصت‌ها ، ضعف‌ها از بین برود و از تهدیدها پرهیز شود تا در صورت اجرای صحیح باعث موفقیت سازمان گردد (19).

استراتژی یک برنامه نیست بلکه یک طرز نگرش است که اساس آن بر تشخیص فرصت‌های اساسی و تحقق منافع نهفته در آن قرار دارد. این نگرش ماهوی دو مفهوم مجزا و در عین حال وابسته به هم را مطرح می‌کند: اول تشخیص فرصت (فرصت یابی) و دوم محقق ساختن منافع نهفته در فرصت. آنچه استراتژی را با فرآیند برنامه ریزی مشبه می‌سازد، شباهت اقداماتی است که برای تحقق فرصت انجام می‌گیرد. فرصت‌ها درونمایه اصلی استراتژی هستند و بدون آن هیچ تحولی در کار نخواهد بود(20). پس استراتژی چیزی نیست جز تعیین موقعیت و جایگاه یک سازمان در مقایسه با نیروهای رقیب (21). با توجه به فراوانی موضوعات مطرح شده در ورزش همگانی و تئوریها و نظریه­های آن در سطح جهان که مؤلفه­های اصلی این ورزش را مشخص و نوع تعامل موجود در بین آنها را تعیین نموده و ارتباط آن را با انواع ورزشها برقرار نموده است که از حیث نظری راهنمای مشخصی برای عملیات برنامه­ریزی توسعه ورزش همگانی می­باشد و عمدتاً رشد و پویایی ورزش همگانی در کشورهای توسه یافته مرهون برنامه­ریزی مدون و اجرای برنامه­ها  بر اساس یک روش علمی است، در کشور ما علی­رغم مطالعات مختلفی که در این حوزه انجام شده است اما در زمینه مبانی نظری و مدلسازی توسعه ورزش همگانی کار علمی و دقیقی صورت نگرفته است. نظام برنامه ریزی در کشور، ساختار متفاوتی با سایر کشورها دارد. تقسیم کار ملی در حوزه ورزش همگانی و تفکیک مأموریتهای دولت در بخش حاکمیت و سازمانها و نهادهای دولتی و غیر دولتی اساساً به مدلی نیاز دارد که بتواند روابط موجود میان مؤلفه­های ورزش همگانی و مؤلفه­های بیرونی که در سایر ورزشها متمرکز است و مؤلفه­های پشتیبانی نظام ورزش همگانی را برقرار نماید که در این تحقیق با شناسایی نقاط قوت، نقاط ضعف، تهدیدها و فرصت های ورزش همگانی در ایران، مدل توسعه ارائه خواهد شد. با توجه به اینکه قانون اساسی و مصوبات دولت جمهوری‌اسلامی ایران اولین وظیفه ارگان‌های ورزشی کشور را همگانی نمودن ورزش تعیین نموده است، اعتقاد بر این است که نتایج تحقیق حاضر قادر خواهد بود تا به مسئولین ورزشی کشور مساعدت نماید، تا راهبردهای لازم را از این نتایج گرفته و بتوانند در توسعه برنامه‌های ورزش همگانی کشور اقدام مؤثر به عمل آورند.

روش شناسی پژوهش

برای ارائه مدل و استراتژی های توسعه ورزش­های همگانی با توجه به ماهیت مطالعه که اساساً پژوهش مدیریتی و برنامه­ریزی کلان محسوب می­شود از روش­های تحقیق مختلفی استفاده شده­است. دست­یابی به­ مدل مطالعه و نهایی­کردن آن برای تدوین برنامه، بررسی سوابق و اسناد موجود، مرور تحقیقات انجام شده، مطالعه اسنادبالادستی، مطالعه تطبیقی ونظرخواهی ازدست­اندرکاران و متخصصان رویکردهای مختلفی را می­طلبد که برخی­ از آنها مدیریتی و پاره­ای از آنها توصیفی و یا تحلیلی می­باشد. این تحقیق از نوع کاربردی است و اطلاعات مورد نیازباتوجه به شاخص­های موجود ورزش همگانی ازطریق تهیه و ارسال فرم­های آماری به هیئت­های استانی وانجمن­های ورزشی تحت­پوشش و نهادهای بخش تربیت­بدنی اخذ شده است. آمار و اطلاعات از وضعیت نیروی انسانی، تعداد و فراوانی هیئت­ها درسطح کشور، فضاهای ورزشی­تحت ­پوشش و رویدادهای ورزشی (مسابقات، پیاده­روی­های گسترده، همایش­های ملی، ... ) دراین بخش جمع­بندی شده­اند. جامعه آماری: جامعه آماری این طرح را مدیران فدراسیون­ ورزش همگانی، اعضای شورای راهبردی فدراسیون، انجمن­های ورزشی تحت پوشش فدراسیون و هیئت­های ورزش همگانی استانها تشکیل می­دهند. نمونه آماری و روش نمونه­گیری: در تحقیق حاضر نمونه آماری برابر با جامعه آماری در نظر گرفته شده است. ابزار جمع­آوری اطلاعات: به ­منظور بهره­برداری مناسب از دیدگاه­های کارشناسی صاحب­نظران و دست­اندرکاران پرسشنامه­ای در قالب مفاد تهیه ­شده برنامه راهبردی برای جامعه هدف، مدیران فدراسیون­ها و انجمن­های ورزشی، هیئت­های ورزشی استان، اعضای شورای راهبردی فدراسیون ارسال گردید. با توجه به مقیاس پرسشنامه که در طیف پنج سطحی لیکرت (کاملا موافقم، موافقم، نظری ندارم، مخالفم و کاملا مخالفم) طراحی شده است، در این تحقیق سعی گردیده در صورتی که70%  نظرات جامعه آماری تحقیق در گزینه­های کاملاً موافقم و موافقم قرار دارد آن نظر انتخاب و در صورتی که50% نظرات جامعه آماری در گزینه های کاملا مخالف و مخالفم قرار دارد آن عبارت از تحقیق حذف گردد. روش جمع­آوری اطلاعات: اطلاعات موردنیاز با توجه به شاخص­های موجود ورزش همگانی از طریق تهیه و ارسال فرم­های آماری به هیئت­های استانی و انجمن­های ورزشی تحت ­پوشش و نهادهای بخش تربیت­بدنی اخذ شده است.

یافته‌های پژوهش:

این قسمت به ارائه یافته‌های پژوهش اختصاص یافته است. به این منظور ابتدا به تعیین SWOT ورزش همگانی پرداخته شده و  در ادامه با استفاده از تکنیک‌های تدوین برنامه‌های راهبردی ، راهبردهای توسعه ورزش همگانی کشور تدوین شده است. در نهایت مدل نهایی توسعه ورزش همگانی در ایران ارائه می‌شود.

در جدول 1 نتیجه‌ی معنا‌داری پرسش‌ها و در جدول‌های 2 تا 5 نیز نتایج رتبه‌بندی نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدات ورزش همگانی کشور ارائه شده است.

جدول 1: نتایج آزمون تجزیه و تحلیل فریدمن در هر یک از فهرست های SWOT

همان‌گونه که ملاحظه می‌گردد، در هر چهار فهرست سطح معناداری به‌دست‌آمده از مقدار خطای آزمون کمتر است. بنابراین از نظر آماری بین گویه‌های هر یک از فهرست‌ها تفاوت معناداری وجود داشته است. همچنین به منظور رتبه‌بندی هر یک از گویه‌ها بر‌اساس میزان اهمیت آنها، مقدار رتبه میانگین مربوطه در نظر گرفته شده است. جدول‌های 2 تا 5  بیانگر رتبه‌بندی گویه‌های هر یک از فهرست‌های مربوط به قوت‌ها، ضعف‌ها، فرصت‌ها و تهدیدهاست.

1. تحلیل قوت‌ها، ضعف‌ها، فرصت‌ها و تهدیدها (SWOT)

جدول‌های 2 تا 5 نتایج آزمون پرسش‌های آماری در مورد تعیین معنا‌داریِ رتبه‌بندی هر یک از گویه‌های مربوط به پرسش‌نامه SWOT را نشان می‌دهد.

- رتبه‌بندی نقاط قوت ورزش همگانی کشور

بر‌اساس پرسش اول تحقیق و از آنجایی که طبق داده‌های جدول 1، رتبه‌بندی نقاط قوت ورزش همگانی کشور معنا‌دار است (P<0/05)، طبق جدول 2 رتبه‌بندی نقاط قوت ورزش همگانی چنین است:

جدول 2: نتایج رتبه‌بندی قوت‌های مرتبط با ورزش همگانی کشور

- رتبه‌بندی نقاط ضعف ورزش همگانی کشور

بر‌اساس پرسش دوم تحقیق و از آنجایی که طبق داده‌های جدول 1 رتبه‌بندی نقاط ضعف ورزش همگانی کشور معنا‌دار است (P<0/05)، طبق جدول 3 رتبه‌بندی نقاط ضعف ورزش همگانی چنین است:

جدول 3: نتایج رتبه‌بندی ضعف‌های مرتبط با ورزش همگانی کشور

- رتبه‌بندی نقاط فرصت ورزش همگانی کشور

براساس پرسش سوم تحقیق و از آنجایی که طبق داده‌های جدول 1 رتبه‌بندی نقاط فرصت ورزش همگانی کشور معنا‌دار است (P<0/05)، طبق جدول 4 رتبه‌بندی نقاط فرصت ورزش همگانی چنین است:

جدول 4: نتایج رتبه‌بندی فرصت‌های مرتبط با ورزش همگانی کشور

- رتبه‌بندی نقاط تهدید ورزش همگانی کشور

بر اساس پرسش چهارم تحقیق و از آنجایی که طبق داده‌های جدول 1 رتبه‌بندی نقاط تهدید ورزش همگانی کشور معنا‌دار است (P<0/05)، طبق جدول 5 رتبه‌بندی نقاط تهدید ورزش همگانی چنین است:

جدول 5: نتایج رتبه‌بندی تهدیدهای مرتبط با ورزش همگانی کشور

1. موقعیت راهبردی ورزش همگانی

پس از آنکه عوامل درونی (قوت‌ها و ضعف‌ها) و همچنین عوامل محیطی (فرصت‌ها و تهدیدها) شناسایی شد و به آنها رتبه داده شد، مشخص گردید که بالاترین رتبه در بخش قوت‌ها مربوط به اشتیاق و انگیزه‌های فردی و سازمانی به توسعه و تعمیم ورزش همگانی و پایین‌ترین رتبه مربوط به داشتن شخصیت حقوقی مستقل و امکان بهره‌برداری از سازوکارهای مناسب مالی و معاملاتی است. در بخش ضعف‌ها، کمبود سهم ورزش همگانی از اعتبارات دولتیِ واگذاری از سوی سازمان تربیت‌بدنی و کمیته‌ی ملی المپیک بالاترین رتبه و وجود کمیت و کیفیت قابل توجه نیروی انسانی ناکارآمد، غیر موثر و غیر ضروری در فدراسیون و هیئت‌های وابسته پایین‌ترین رتبه را کسب کرد. همچنین مشخص گردید که در بخش فرصت‌ها، بالاترین رتبه به فرمایشات مقام معظم رهبری (مد ظله العالی) در ابتدای سال 89 در حرم رضوی و پایین‌ترین رتبه به استقبال مناسب شرکت‌ها و مؤسسات اقتصادی درتأمین منابع مالی موردنیازِ اجرای فعالیت­های فدراسیون تعلق گرفت. در بخش تهدیدها، بالاترین رتبه مربوط به نداشتن نظام برنامه‌ریزی منسجم برای جذب منابع مالی و اقتصادی غیردولتی و پایین‌ترین رتبه مربوط به کافی نبودن کمی و کیفی احرازِ کرسی‌های آسیایی، جهانی و المپیک درحوزه‌ی ورزش همگانی توسط مسئولین و کارشناسان مربوطه است. بنابراین با توجه به نمره‌ی ماتریس ارزیابی عوامل داخلی ورزش همگانی (03/3) و نمره‌ی ماتریس ارزیابی عوامل خارجی آن (24/3) و نیز تشکیل ماتریس ارزیابی داخلی و خارجی، مشخص شد که ورزش همگانی کشور در ناحیه‌ی SO قرار گرفته است، لذا از استراتژی تهاجمی می‌توان بهره برد. در اجرای استراتژی‌های SO، سازمان، با استفاده از نقاط قوت داخلی، می‌کوشد از فرصت‌های خارجی بهره‌برداری نماید. همه‌ی مدیران ترجیح می‌دهند که سازمان آنها در این موقعیت قرار گیرد.

جدول شماره6 : ماتریس عوامل داخلی و خارجی

راهبردهای توسعه ورزش همگانی

راهبرد اول:

توسعه کمی و کیفی  ورزش همگانی

سیاست‌ها:

    - فراهم‌کردن زمینه‌های‌حضوردانش‌آموزان، دانشجویان، طلاب، کارگران، کارکنان، بسیج ونظامیان در ورزش همگانی

    - فراهم کردن زمینه‌های حضور زنان در ورزش همگانی

    - فراهم کردن زمینه‌های حضور معلولین در ورزش همگانی

    - ارائه تسهیلات مورد نیاز برای حضور اقشار کم درآمد در ورزش همگانی.

راهبرد دوم:

توسعه دسترسی آسان مردم به ورزش همگانی

سیاست‌ها

    - افزایش ظرفیت امکانات و منابع موجود

    - بهبود الگوی توزیع منابع     

    - تأمین سرانه و توزیع عادلانه فضاها و امکانات ورزشی کشور.

    - گسترش امکانات برای گذران بهینه و بهره‌وری اوقات فراغت.

راهبردسوم:

ترویج فرهنگ ورزش و تحرک و سلامتی درجامعه 

  سیاست‌ها:    

    - ترویج فرهنگ نیاز به ورزش در زندگی روزمره وعادت به هزینه کردن برای ورزش.

    - مشارکت در توسعه دانش ورزش بومی و روز آمد کردن علم ورزش به عنوان زیرساخت‌های

کیفی گذران اوقات فراغت.

 - گسترش رابطه­مؤثربا مراکز آموزشی و پژوهشی وکاربردی ، بومی کردن پژوهش‌های‌علمی- ورزشی به‌عنوان زیرساخت‌های‌کیفی گذران اوقات فراغت.

 - ترویج و تقویت نشاط وامید ملی ازطریق تعمیم ورزش همگانی به­عنوان یکی ازعوامل مؤثر درپیشگیری ومقابله با ناهنجاری‌های اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی

- همکاری با رسانه‌های جمعی برای ارتقای آگاهی جامعه نسبت به ورزش همگانی

- بهره‌گیری از زمینه‌های مذهبی، قومی و عادات اجتماعی برای تشویق جامعه به ورزش و تحرک

- توجه وی‍‍ژه به ایجاد فرهنگ درکودکان و نوجوانان

راهبرد چهارم:

اصلاح و بهبود ساختار ملی ورزش همگانی

سیاست‌ها:

-         اجرایی کردن اصل 44 در ورزش و افزاش مشارکت مردم در ورزش همگانی

-         کاهش تصدی دولت

-         بهبود تعامل بین نهادهای ورزش همگانی

-         طراحی و استقرار نظام برنامه‌ریزی فراگیر و یکپارچه

-         طراحی و استقرار نظام ملی نظارت، ارزیابی و کنترل در ورزش

راهبرد پنجم:

گسترش مشارکت نهادهای عمومی و مردمی در توسعه ورزش همگانی

سیاست‌ها:

-         حمایت از ایجاد NGO  های فعال در ورزش همگانی

-         توجه ویژه به نهادهای قومی، مذهبی و صنفی

-         حمایت ویژه از تشکل‌های مردمی

-         ترویج فرهنگ داوطلبی در ورزش همگانی

راهبرد ششم:

توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در ورزش همگانی

سیاست‌ها:

-         ایجاد نظام آماری فراگیر و جامع در ورزش همگانی

بهره‌گیری از فن آوری‌های نو درآموزش و ترویج ورزش همگانی

1. ارائه الگو

برای انتخاب الگوی ورزش همگانی و تفریحی از منابع مختلفی استفاده شده که به دو مورد از مهمترین آنها اشاره خواهد شد. ضمن بهره برداری از منابع علمی در طراحی مدل نهایی سعی گردیده با توجه به فضای اجتماعی و فرهنگی جامعه ایران و ساختار مدیریتی و اداری ورزش ایران و به نیاز مدل توسعه ورزش همگانی در برنامه ریزی های کلان از مدل واقع گرا و جهت دهنده در نظام برنامه ریزی ورزش همگانی ایران استفاده گردد. یکی از مهترین تقسیم بندی های موجود مدل مول و همکاران (مول2005) است . او در کتاب مدیریت ورزشی و اوقات فراغت ورزش را به چهار گروه تقسیم کرد (نمودار 1):

نمودار 1. مول و همکاران ورزش را به چهار سطح تقسیم کردند (مول 2005)

مول و همکاران (مول2005) پس از آن مفاهیم موجود در ورزش همگانی و تفریحی را به پنج سطح تقسیم نمودند (نمودار 2):

نمودار 2. مول و همکاران ورزش را به پنج سطح تقسیم کردند (مول 2005)

پس از آن به تناسب نقش فرایندهای ورزش همگانی با سایر ورزشها و ارتباط آن با مؤلفه­های پشتیبانی، مدیریت و کنترل فرایند و فرهنگ و ارزشهای دینی، الگوی توسعه ورزش همگانی ایران با ساختار علمی مدیریت ورزشی،  ساختار فرایندی و ارتباط با سایر ورزشها و حلقه­های مدیریت کلان برای سیاست­گذاری و برنامه­ریزی کلان و سطوح پشتیبانی و اجرایی آن ارائه شده است.

الگوی نهایی پیشنهادی توسعه ورزش همگانی و تفریحی ایران:

ضمن بهره­برداری و استفاده از ادبیات موجود در منابع علمی ورزش همگانی به جهت سهولت در اجرای مفاهیم موجود در نظام برنامه­ریزی ورزش همگانی با توجه به ویژگی­های و خصوصیات ساختار مدیریتی نظام برنامه ریزی و فضای فرهنگی و اجتماعی جامعه ایران مدل زیر ارائه شده است. برای نهایی کردن مدل سعی گردیده از نظرات متخصصان تربیت بدنی و کارشناسان خبره استفاده گردد. این مطالعه در سطح اول شامل توسعه ورزش همگانی و تفریحی و در سطح دوم شامل فرایندهای اصلی زیر می­باشد که آنها در نمودار 3 نشان داده­ شده است.

1. ورزش برای سلامتی و تحرک
2. ورزش برای درمان وکاهش اثرات بیماری‌های مزمن
3. ورزش آموزشی بارویکردآموزش رشته‌های ورزشی وبسترسازی برای ورزش قهرمانی ‌

درفرایندهای پشتیبانی مدل توسعه ورزش همگانی، مولفه­های نیروی انسانی، نهادها، محیط­حقوقی، اماکن، علمی و پژوهشی، مدیریت وبرنامه­ریزی و ICT  طراحی شده­است.

بحث و نتیجه گیری

یافته‌های پژوهش نشان داد فدراسیون ورزش همگانی از قوت‌هایی همچون تمایل مردم به شرکت در ورزش همگانی، وجود هیأت‌های ورزش همگانی و فعالیت آن‌ها، حضور جامعه جوان و نواجوان در ورزش همگانی، گسترش برنامه های ورزشی رادیو و تلویزیون، ساخت و احداث ایستگاه های تندرستی در پارک ها و فضاهای سبز، برگزاری رویدادهای کشوری مانند پیاده روی خانوادگی ، همایش های دو ، مسابقات کارکنان دولت و جشنواره های بومی و محلی، تلاش بی وقفه مدیران فدراسیون جهت بهینه سازی فعالیت ها و انجام مطالعات علمی، انجام برخی تحقیقات در زمینه ورزش های تفریحی و همگانی، برخوردار است که با نتایج تحقیقات قلی نیا(1383)، یاراحمدی(1388)، نصیرزاده(1387) همخوانی دارد(14،22،23). این تحقیق دارای نقاط قوتی به شرح ذیل می باشد که تاکنون در تحقیقات انجام شده به این موارد اشاره ای نشده است: تحت پوشش داشتن بیش از 22 رشته ورزشی با ماهیت همگانی. اشتیاق و انگیزه های فردی و سازمانی به توسعه و تعمیم ورزش همگانی. ارتباط و عضویت با انجمن بین المللی ورزش برای همه(TAFISA) و انجمن آسیایی ورزش برای همه(ASFAA). برخورداری از ذخیره ارزشمند منابع انسانی خبره و با تجربه. داشتن شخصیت حقوقی مستقل و امکان بهره برداری از سازو کارهای مناسب مالی و معاملاتی. با این وجود نتایج حاصل نشان داد چنین قوت هایی می توانند به انجام رسالت فدراسیون کمک شایانی بنمایند، مشروط بر آن که در راستای به حداقل رساندن نقاط ضعف و کاهش اثرات تهدیدها و حداکثر استفاده از فرصت‌ها باشند. بنابراین، شایسته است که در جهت تقویت و حفظ این قوت ها تلاش شود. یافته‌های پژوهش همچنین نشان داد ورزش همگانی از ضعف هایی همچون نبود فرهنگ ورزش همگانی در کشور. کم توجهی به ورزش بانوان، روستائیان، معلولین، طبقات کم درآمد و ورزش های بومی محلی. ناکافی بودن امکانات، تجهیزات، و فضاهای ورزش متناسب با جمعیت. عدم اطلاع رسانی و تبلیغات در جهت توسعه ورزش همگانی. عدم برنامه ریزی جامع. فقدان نیروی کارآمد و متخصص به لحاظ کمی و کیفی. پایین بودن بودجه اختصاص یافته به ورزش همگانی. عدم همکاری و هماهنگی سازمان ها و نهادهای دولتی و تأثیر گذار در امر ورزش. عدم آگاهی از ضرورت ورزش همگانی و فواید آن. عدم مدیریت واحد و سیاست یکسان در ورزش همگانی، برخوردار است که با نتایج تحقیقات قلی نیا (1383)، نصیرزاده (1387)، جهان بینی(1388)، یاراحمدی(1388)، موسوی جهان آباد (1389) همسو است(14،25،23،22،24). تحقیق حاضر علاوه بر نکات ذکر شده، نقاط ضعف دیگری را برشمرده است که در هیچ کدام از تحقیقات دیگر به آن اشاره ای نشده است و این به دلیل گستردگی تحقیق می باشد. از جمله: فقدان دیدگاه اقتصادی و درآمدزایی از بستر فعالیت های فدراسیون با بازاریابی و بازرگانی برنامه ها. کمبود سهم ورزش همگانی از اعتبارات دولتی واگذاری از سوی سازمان تربیت بدنی و کمیته ملی المپیک. عدم اجرای سند راهبردی نظام جامع توسعه ورزش کشور. عدم سازماندهی و تشکیل کمیسیون ورزش همگانی کمیته ملی المپیک. عدم تعریف واحد، منسجم و همسو با نیاز جامعه از ورزش همگانی و فعالیت بدنی در دیدگاه ها و مفاهیم کاربردی ورزش در بین کارشناسان و مدیران سازمان ها و نهادهای مسئول کشور. بنابر یافته‌های پژوهش، اتخاذ راهکارهایی برای تبدیل این نقاط ضعف به نقاط قوت بر اساس فرصت‌ها و تهدیدهای محیطی ورزش همگانی ضروری است. علاوه بر این یافته‌های پژوهش نشان داد ورزش همگانی با فرصت‌هایی چون تأکید تعالیم دینی، قانون اساسی ، مسئولین عالی رتبه کشور و پزشکان. افزایش آگاهی مردم به ورزش. وجود فضاها و اماکن عمومی و طبیعی در کشور. پتانسیل های طبیعی جذاب جهت توسعه ورزش روباز و وجود آب و هوای معتدل(امکان پرداختن به ورزش در اکثر ماه های سال). وجود رسانه های بین المللی و اینترنت برای اطلاع رسانی. روند افزایش فارغ التحصیلان رشته های گوناگون تربیت بدنی جهت کمک به توسعه ورزش در جامعه. وجود فدراسیون، انجمن ها، سازمان های بین المللی فعال در زمینه ورزش همگانی. افزایش مشارکت مردم در ورزش همگانی به دلیل هزینه کمتر و دسترسی بیشتر نسبت به سایر ورزش ها. جوان بودن جامعه. استقبال مردم از همایش های پیاده روی. استقبال مناسب شرکت ها و موسسات اقتصادی در تأمین منابع مالی مورد نیاز اجرای فعالیت های فدراسیون روبرو است که با نتایج تحقیقات قلی نیا(1383)، نصیرزاده(1387)، جهان بینی(1388)، موسوی(1389)، یار احمدی(1388) همسو است (14،25،23،22،24). تحقیق حاضر علاوه بر نکات ذکر شده، فرصت های دیگری را برشمرده است که در هیچ کدام از تحقیقات انجام شده تاکنون، به آن اشاره ای نشده است: ایجاد دیدگاه‌های جدید و اثر بخش از طرف سازمان‌های کلیدی کشور نسبت به ترویج ورزش‌های همگانی. فراهم شدن امکان بهره برداری از ظرفیت‌ها و امکانات کلیه ادارات، سازمان و نهادها با تنظیم تفاهم نامه همکاری فی مابین. باید توجه داشت که این فرصت ها به خودی خود در اختیار فدراسیون قرار نمی‌گیرند، مگر آن که با استفاده از قوت‌ها بتوان آنها را به چنگ آورد و از آنها برای رفع نقاط ضعف و کم رنگ کردن تهدیدها بهره‌برداری نمود. از آن جایی که تحقیق حاضر در سطح ملی و با همکاری نزدیک فدراسیون انجام و از مجموعه ابزارهای پژوهشی استفاده شده است بنابراین نقاط تهدید با دقت بالایی استخراج شده‌اند که در نتیجه هیچ وجه مشترکی با سایر تحقیقات ندارد. عدم نظام برنامه‌ریزی منسجم درجهت جذب منابع مالی و اقتصادی غیردولتی. فقدان انگیزه لازم برای سرمایه‌گذاری بخش‌خصوصی درتوسعه اماکن و ترویج فعالیت‌های ورزشی کشور. شناخت ناکافی از ظرفیت‌های بین‌المللی حوزه ورزش­های همگانی و فعالیت­های‌بدنی عمومی. عدم تشکیل جلسات مشترک بین سازمان ها و ارگان های غعال در ورزش­های همگانی. رسوخ ناهنجاری‌های اجتماعی و رفتاری ناخواسته به محیط‌های ورزشی. برنامه ریزی و اجرای فعالیت های موازی و غیر اصولی سازمان ها و نهاد های کشور. ناکافی بودن کمی وکیفی احرازکرسی‌های آسیایی، جهانی والمپیک درحوزه ورزش همگانی توسط مسئولین و کارشناسان مربوطه. از سوی دیگر بررسی‌ها نشان می‌دهند اکثر استان‌های کشور در راستای اهداف و مأموریت‌های سند راهبردی توسعه تربیت‌بدنی و ورزش به تدوین سند توسعه استان اقدام نموده‌اند. اما تاکنون پژوهشی در راستای تدوین برنامه راهبردی ورزش همگانی کشور انجام نشده است. پس از مطالعه ورزش همگانی در ایران و چند کشور دیگر (در انتخاب این کشورها سعی شده که تناسب با ویژگیهای فرهنگی و اجتماعی ایران و میزان توسعه­یافتگی رعایت گردد) به شناخت و تحلیل عوامل نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت­ها و تهدیدها (SWOT) پرداخته شد و همچنین برنامه راهبردی فدراسیون نیز تنظیم گردید که در هیچ یک از پژوهش­های انجام شده در حوزه ورزش همگانی به طور مجزا به برنامه راهبردی فدراسیون ورزشهای همگانی اشاره نشده است. مطالعات انجام شده در طرح جامع تربیت بدنی و ورزش کشور به طور تفصیلی به روند این ورزش پرداخته که بخشهای مختلف آن از جمله تحلیل SWOT، چشم­انداز،‌ اهداف و راهبردهای آن در تدوین این برنامه استفاده شده است. مطالعات طرح جامع ورزش کشور یکی از مهمترین و راهبردی­ترین مطالعات در زمینه ورزش همگانی ایران است. در این زمینه سمیع­نیا (1388) به بررسی آسیب شناسی و توسعه ورزش همگانی در ایران براساس مدل SWOT پرداخت. همچنین در این تحقیق مدلی جهت توسعه ورزشهای همگانی و تفریحی به عنوان مدل نهایی ارائه شد. غفوری (1386) در تحقیق خود با عنوان مطالعه انواع ورزش های همگانی و تفریحات مطلوب جامعه و ارائه مدل برای برنامه­ریزی­های آینده به ارائه مدلی برای برنامه­ریزیهای آتی فدراسیون با هدف افزایش مشارکت مردم پرداخت. اما در سایر تحقیقات صورت گرفت در این زمینه مدلی ارائه نشده است. همچنین در سایر تحقیقات صورت گرفته در مورد ورزش همگانی بیشتر بر روی جایگاه ورزش همگانی در اوقات فراغت افراد و نیز وضعیت اقتصادی افراد شرکت­کننده در ورزشهای همگانی پرداخته شده است. در مدل ارائه شده در این مطالعه در سطح اول بر روی توسعه ورزش همگانی و در سطح دوم شامل ورزش برای سلامتی و تحرک، ورزش برای درمان و کاهش اثرات بیماریهای مزمن و ورزش آموزشی با رویکرد آموزش رشته‌های ورزشی و بسترسازی برای ورزش قهرمانی تأکید شده است. در تحقیقی کاشف (1379) به بررسی وضعیت ورزش همگانی در ایران و توصیه‌هایی برای توسعة آن پرداخت که بالاترین انگیزه شرکت­کنندگان در ورزش‌های همگانی، حفظ سلامتی عمومی و پس از آن تفریحات، کاهش وزن و درمان بیماری‌ها بود. با مروری بر تحقیقات انجام شده در خارج کشور، مشخص می شود که درصد تمایل مردم به شرکت در ورزش همگانی رو به افزایش می باشد. کشورهای استرالیا، آلمان، کانادا، سوئد، ژاپن، هلند، سوییس، و فرانسه در زمینه ورزش همگانی فعالیت بیشتری دارند. این موارد نشان می­دهد که سلامتی فردی و اجتماعی در جوامع پیشرفته از اهمیت بیشتری برخوردار است و این کشورها در تدوین سند راهبردی، رضایت و مشارکت اقشار جامعه در جهت زندگی سالم، همبستگی اجتماعی و توسعه اقتصادی را مد نظر قرار داده اند. برای این که ما نیز از ورزش همگانی سود و منافع خود را بهره برداری کنیم باید سرمایه گذاری لازم را در این زمینه انجام دهیم.