Document Type : Original Article

Authors

1 Master Degree in Sport Management, Faculty of Physical Education and Sport Sciences, Southern Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

2 Ph.D., Associate Professor, Sport Management Department, Faculty of Physical Education and Sport Sciences, Southern Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

3 Ph.D., Full Professor, Physical Education and Sport Sciences Department, Researches and SciencesBranch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

Abstract

The study is to identify the strategic situation of Equestrian Federation in Iran and present its plans and developmental strategies. So, identifying the strengths, weaknesses opportunities and threats of Equestrian Federation in Islamic Republic of Iran, was investigated as a special purpose. Accordingly, the present research has focused on the types of applied-developmental researches and based on the subject and objectives, a descriptive survey of the field was conducted analytically by collecting the field form strategic studies. The statistical population of the research included all the members of the board of directors and chairmen of the committees of the Equestrian Federation, the university elites and experts of the federation, which according to the limited number of research community, sampling was done as a whole(N=n=62). To collect data, a researcher-made questionnaire was used based on SWOT's strategic planning model. In total, 2 questionnaires were used including personal characteristics questionnaire and a questionnaire to determine the impact of strength, weakness, opportunity and threats of Islamic Republic of Iran Federation for Equestrian.
The content validity of the questionnaires was approved after applying the views of sports management professors and academic experts. The reliability of the questionnaire was obtained through Cronbach's alpha coefficient more than α = 0/8. Then Friedman and Khy-2 tests were used to prioritize strengths, weaknesses, opportunities and threats. For other items in strategic planning, strategic analysis, in particular SWOT analysis, was used in terms of topic.
The results showed that there was a significant difference between prioritizing strengths, weaknesses, prioritizing opportunities and prioritizing the threats of Islamic Republic of Iran Federation for Equestrian from the viewpoint of the research sample. In general, 8 strengths, 13 weaknesses, 9 opportunities and 8 threats were identified. According to the results of the internal and external matrix, the position of Islamic Republic of Iran Federation for Equestrian is located in the conservative competitive zone (WO), for which five strategies were developed.

Keywords

تدوین برنامه راهبردی فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران

بهناز آقاسیدعزیزاله[1]

رضا نیک بخش[2]

علی محمدصفانیا[3]

تاریخ دریافت مقاله: 25/11/1396

                                                                                 تاریخ پذیرش مقاله:11/12/1396

 

مقدمه

امروزه شاهد رشد و تحول عظیمی در جهان ورزش هستیم که از آن جمله جا به جا شدن رکوردها در رشته­های مختلف ورزشی است. با گسترش حرفه­ای­گری در ورزش، برنامه­ریزان و دست اندرکاران دنیای ورزش به دنبال آن هستند تا از آخرین دستآوردهای علمی و عملی بهره جویند (جاریس، 1380). سال­های زیادی است که ورزش از حالت سنتی خارج شده و اگر ملتی در این مبارزه عملی از قافله عقب بماند در جهان ورزش حرفی برای گفتن ندارد (جمشیدی، 1386). افزایش تقاضای شرکت در فعالیت­های جسمانی و ورزشی باعث رشد و گسترش این فعالیت­ها در سطح جهان شده است؛ به طوری که برای پاسخگویی به این تقاضا، جنبش­ها، سازمان و نهادهای مختلفی به وجود آمده است که حاکی از اهمیت تربیت­بدنی و ورزش در جوامع برای بهبود و ارتقای سطح سلامتی و نشاط عمومی و کسب موفقیت­های بین­المللی است (خسروی­زاده، 1387). امروزه، سازمان­ها ناگزیرند به طور دائم بر رویدادهای داخلی و خارجی نظارت کنند تا بتوانند در زمان مناسب و بر حسب ضرورت، خود را با تغییرات وفق دهند. در دنیای کنونی که با سرعتی سرسام آور در حال تغییر است، دیگر نمی­توان از تصمیم­گیری­های یک باره و مبتنی بر قضاوت­های شهودی و تجربی استفاده کرد. به این ترتیب سازمان­هایی موفق خواهند بود که بتوانند از علم مدیریت راهبردی  استفاده کنند (افخمی، 1374).

بنابر این همه سازمان­ها ناگزیرند که عهده­دار مدیریت راهبرد یا راهبردی شوند. گاهی راهبردها از موضع قدرت تعریف می­شوند و زمانی برای فائق آمدن بر مسائل بروز می­کنند. دانشمندان بسیاری اهمیت برنامه را از جوانب مختلف مورد بررسی قرار داده اند (آنسف[4]، 1994) و همگی بر روی همبستگی برنامه­ریزی راهبردی با عملکرد مطلوب سازمان­ها توافق نظر دارند. به اعتقاد آن­ها برنامه­ریزی راهبردی، فرآیندی پویا و منطقی است (هوپکینز و هوپکینز[5]، 1997). بررسی عملکرد برخی از سازمان­های ورزشی نشان می­دهد که آن سازمان­هایی که برای انجام ماموریت و دستیابی به اهداف خود از مدیریتی قوی و مبتنی بر برنامه­ریزی راهبردی استفاده کردند توانستند در فعالیت­های مختلف از جمله  ورزش قهرمانی و تأمین منابع مورد نیاز به موفقیت­های چشم­گیری دست یابند. به عنوان نمونه، کشور چین از رتبه چهارم المپیک 1996 آتلانتا به رتبه سوم در المپیک 2000 سیدنی و رتبه دوم در المپیک 2004 آتن دست یافته و کشور استرالیا از رتبه هفتم در المپیک آتلانتا به رتبه­های چهارم در المپیک سیدنی و آتن رسیده است (خسروی­زاده، 1387). همچنین تحقیقات نشان داده است که عملکرد سازمان­هایی که به مدیریت راهبردی می­پردازند بیشتر و بالاتر از دیگر سازمان­هاست و دست­یابی به یک حلقه ارتباط مناسب بین محیط یک سازمان و راهبرد، ساختار و فرآیندهای آن سازمان آثار مثبتی بر عملکرد آن دارد (اعرابی، 1384).

افزایش تقاضای شرکت در فعالیت­های جسمانی و ورزشی باعث رشد و گسترش این فعالیت­ها در سطح جهان شده است؛ به طوری که برای پاسخگویی به این تقاضا، جنبش­ها، سازمان­ها و نهادهای مختلفی به وجود آمده اند که حاکی از اهمیت تربیت­بدنی و ورزش در جوامع در راستای بهبود و ارتقای سطح سلامتی و نشاط عمومی و کسب موفقیت­های بین­المللی است (سجادی، 1385). همچنین یکی از برجسته‌ترین ویژگی کشورهای توسعه یافته، توجه به دانش مدیریت به عنوان یکی از ضروریات بلامنازع پیشرفت، توسعه، رشد اقتصادی و اجتماعی است که در این میان آن چه به عنوان اصلی‌ترین کارکرد مدیریت (در سطوح مختلف) هر کشور مورد بحث بوده، همانا برنامه‌ریزی و تلاش برای نیل به هدف‌های پیش‌بینی‌شده در آن است. رخدادهای چند دهه گذشته همراه با نیازهای جدید حادث در این سال‌ها از خصوصیتی برخوردارند که با تکیه صرف بر برنامه‌های متداول و غیر منعطف نمی‌توان با این رخدادها و نیازها مقابله و همگامی کرد. از این رو، از سه دهه قبل توجه مدیران اجرایی و صاحب‌نظران به سمت برنامه‌ریزی بلندمدت و به ویژه برنامه‌ریزی راهبردی جلب شده است (انسف و مک دانل[6]، 1383). مدیریت راهبردی، برخورد نظام یافته با یک وظیفه بزرگ و یک مسئولیت روز افزون در قلمرو مدیریت عمومی است؛ به طوری که موفقیت مستدام مؤسسه را تضمین و از پیشامدهای ناگهانی پیشگیری می­کند، موسسه را با بستر حرکت خود (محیط) ارتباط می­دهد و برای موضع­گیری آماده می­نماید.

اولین قدم در تدوین مدیریت راهبردی در سال­های آخر دهه 50 برداشته شد. مدیران ورزشی ابداع کردند که برای کجایی و چرایی حرکت مؤسسه خود در آینده تصمیم­گیری کنند (علیدوست و همکاران، 1393). قسمت تحلیلی این روش را «طراحی راهبردی» نامیده و فرآیند طراحی گروهی آن را «برنامه­ریزی راهبردی» خوانده­اند (منوریان، 1381). بنابراین همه سازمان­ها ناگزیرند که عهده­دار مدیریت راهبرد یا راهبردی شوند. دانشمندان بسیاری اهمیت برنامه­ریزی راهبردی را از جنبه­های مختلف مورد بررسی قرار داده­اند و همگی بر روی همبستگی برنامه­ریزی راهبردی با عملکرد مطلوب سازمان­ها توافق نظر دارند. به اعتقاد آن­ها برنامه­ریزی راهبردی، فرایندی پویا و منطقی است (غفرانی، 1387). برنامه­ریزی راهبردی، تلاشی منظم و سازمان یافته در جهت اتخاذ تصمیم­ها و مبادرت به اقدامات بنیادی می باشد که به موجب آن اینکه یک سازمان چیست، چه می­کند و چرا اموری را انجام می­دهد مشخص خواهد کرد (منوریان، 1381). فرای و استونر[7](1995) و فرد دیوید[8](1998) برنامه­ریزی راهبردی را ابـزار مدیریتی تعریف می­کنند که برای کمک به سازمان­های کوچک طراحی می­شود تا آن­ها به صورت رقابتی خود را با تغییرات پیش­بینی شده محیط تطبیق دهند (فرای و استونر، 1995و فرد دیوید، 1998). پیتر دراکر[9] (1997) بر این باور است که آینده مطلوب خود به خود شکل نمی­گیرد، حتی اگر آدمی مشتاق آن باشد. از این رو اکنون باید تصمیم گرفت، قبول مخاطره کرد، دست به اقدام زد، منابع را تخصیص داد و مهمتر از همه این که منابع انسانی کیفی را باید به خدمت گرفت و سخت تلاش کرد تا آینده به طور مطلوب ساخته شود (رضائیان، 1387).  برنامه­ریزی برای ورزش، از دغدغه­های اصلی حکومت­ها شده است. این ضرورت از اواخر دهه پنجاه و اوایل شصت میلادی به دلیل شرایط ویژه جهانی و رشد تدریجی ارتباطات بیشتر نمود پیدا کرده است (حمیدی­زاده، 1380). کشورهای مختلف به دلایل گوناگون وارد عرصه ورزش شده­اند. ورزش اینک به صنعتی تبدیل شده که بر شاخص­های اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی کشورها اثر عمیق و با اهمیت دارد. هر کشوری مجبور است برای تسلط هر چه بیشتر به منابع تعیین کننده و منافع خود، به متغیرهای اصلی مؤثر بر آن توجه کند. اکنون آشکار شده است که برنامه­ریزی برای هر پدیده­ای مستلزم دارا بودن نگرش جهانی است و ورزش از این قاعده مستثنی نیست. شناخت سیاست­های درست و تعیین راهبردهای منطقی، سرنوشت هر جامعه را رقم ­می­زند (غفرانی، 1387). بدون شک، عدم توجه به عوامل مؤثر بر پدیده­های مختلف اجتماعی منجر به آسیب دیدن جامعه خواهد شد. ورزش و میزان اهمیت سرمایه­گذاری بر روی آن به یکی از عمده­ترین چالش­های دولت­ها در هزاره سوم تبدیل شده است؛ به طوری که منافع کلان ورزش قهرمانی موجب ترغیب سیاست­گذاران به توسعه آن در جهت کسب سود بیشتر برای خود شده است. بنابراین همه سازمان­ها ناگزیرند که عهده­دار مدیریت راهبرد یا راهبردی شوند. گاهی راهبردها از موضع قدرت تعریف می­شوند و زمانی برای فائق آمدن بر مسائل بروز می­کنند. بنابراین برای کسب توانایی رویارویی با موقعیت­های خاص ایجاب می­کند که جهت­گیری­های راهبردی سازمان­ها و دلیل اهمیت آن­ها مورد مطالعه قرار گیرد. به علاوه آشنایی با چگونگی اتخاذ تصمیم­های راهبردی و روش­ها و فنونی که می­تواند در مؤثر واقع شدن آن تصمیم­ها نقش داشته باشد، ضروری است (غفرانی، 1387). دقت در این ملاحظات نشان می­دهد که در هر سازمان، حوزه مسئولیتی وجود دارد که در حیطه هیچ یک از مدیریت­های تخصصی قرار نمی­گیرد و آن همان مدیریت راهبردی است. برای تعیین مسیر خود و تحقق هدف­ها، ایجاد فضای همراه با تعهد مشترک درباره برنامه­ها و حرکت به سوی موفقیت لازم است (ورونتیس و همکاران[10]، 2006). با توجه به موارد  مذکور و اهمیت برنامه­ریزی راهبردی در توسعه مقوله­های مختلف از جمله ورزش، ضرورت توجه به این مهم در کشور ما نیز بیش از پیش بر مسئولان کشور واجب است.  بدون شک، از مهمترین دلایل عقب افتادگی کشورمان در عرصه ورزش با توجه به مشارکت پایین مردم در فعالیت­های ورزشی- بر اساس آمارهای وزارت ورزش و جوانان (20 درصد)- کم توجهی مسئولان به این مقوله مهم است. هر چند در سال­های اخیر گام­هایی در این راستا بر داشته شده است، اما کافی نبوده و باید بیشتر  به این مهم توجه شود، چرا که کشورهای مختلف به دلایل گوناگون وارد عرصه ورزشی شده­اند. ورزش اینک به صنعتی تبدیل شده که بر شاخص­های اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی کشورها اثر عمیق و با اهمیت دارد. هر کشوری مجبور است برای تسلط هرچه بیش­تر به منابع تعیین کننده و منافع خود، به متغیرهای اصلی مؤثر بر آن توجه کند. اکنون آشکار شده است که برنامه­ریزی برای هر پدیده­ای مستلزم دارا بودن نگرش جهانی است و ورزش از این قاعده مستثنی نیست. شناخت سیاست­های درست و تعیین راهبردهای منطقی، سرنوشت هر جامعه را رقم می­زند. دقت در این ملاحظات نشان می­دهد که در هر سازمان، حوزه مسئولیتی وجود دارد که درحیطه هیچ یک از مدیریت­های تخصصی قرار  نمی­گیرد و آن همان مدیریت راهبرد است.

سوارکاری از ورزش­هایی است که در چند دهه اخیر مورد توجه خاصی قرار گرفته ‌است. با وجود این، سابقه‌ای طولانی داشته ‌است و می‌توان آن را از کهن‌ترین ورزش‌ها به‌ شمار آورد. این ورزش امروزه نه تنها به عنوان یک رقابت سالم و مفید، بلکه به عنوان سرگرمی و به منظور گذراندن اوقات فراغت مورد توجه قرار گرفته ‌است و با این که نسبت به بسیاری از ورزش‌ها پرهزینه به نظر می‌رسد، هر ساله تعداد بیشتری طرفدار به سوی خود جلب می‌کند. سوارکاری در ایران طی چند دهه اخیر مورد توجه قرار گرفته ‌است و باشگاه‌های متعددی تأسیس شده اند و در حال پیشرفت هستند. سوارکاری بانوان نیز مورد توجه قرار گرفته ‌است و بر طرفداران آن روز به روز افزوده می‌شود. طبق اساسنامه، وظیفه اصلی فدراسیون سوارکاری، سیاست­گذاری، برنامه­ریزی و اجرای برنامه­ها و امور مربوط در ابعاد همگانی، تفریحی و گردشگری و قهرمانی در سطح کشور است. با توجه موارد ذکر شده و مشکلات و تنگناهایی موجود، از یک طرف و همچنین نبود برنامه راهبردی در فدراسیون سوارکاری از طرف دیگر، محقق درصدد پاسخگویی به این سئوالات برآمد:

 برنامه راهبردی فدراسیون سوارکاری برای پیشبرد اهداف آن در سطح ملی و بین المللی چیست؟

رسالت و چشم‌انداز آن چیست؟

نقاط فرصت و تهدید این فدراسیون کدام اند؟

این فدراسیون دارای چه موقعیت راهبردی است؟

 از تحلیل ماتریس SWOT کدام راهبرد به دست می­آید؟

برنامه­های عملیاتی متناظر با هر یک از راهبرد­های فدراسیون سوارکاری کدام اند؟

روش شناسی پژوهش

روش تحقیق حاضر به لحاظ هدف از انواع تحقیقات کاربردی- توسعه­ای و با توجه به موضوع و اهداف، توصیفی از نوع پیمایشی (زمینه­یابی) می باشد که به روش تحلیلی و با جمع­آوری میدانی داده ها انجام گرفت و به صورت مطالعه موردی با بررسی و مطالعه وضعیت موجود و ترسیم وضعیت مطلوب فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران در حیطه مطالعات راهبردی انجام شد.

جامعه آماری تحقیق حاضر عبارت بود از اعضای هیئت رئیسه (11 نفر) و رؤسای کمیته­های فدراسیون سوارکاری (13 نفر)، نخبگان و کارشناسان ارشد مدیریت ورزشی (38 نفر) آشنا به وضعیت رشته سوارکاری در ایران که تقریبا برابر با 62 نفر بودند.  در این تحقیق به علت محدود بودن تعداد افراد جامعه، نمونه برابر با جامعه در نظر گرفته شد و از روش نمونه گیری تمام شمار استفاده گردید. روش و ابزار گردآوری داده­های این تحقیق به‌صورت آمیخته بود. ابتدا از طریق مصاحبه عمیق از نمونه­های آماری و به روش اشباع نظری به شناسایی نقاط قوت و ضعف و فرصت و تهدیدهای فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران پرداخته شد. سپس پرسشنامه­ای بر اساس یافته­های مصاحبه ای حضوری آماده شد و در اختیار نمونه­های تحقیق قرار گرفت که از تعداد 62 پرسشنامه همه آنها به صورت کامل تکمیل گردیدند و داخل روند پژوهش شدند.

در این تحقیق از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. پرسشنامه شامل دو بخش به شرح زیر است:

بخش اول شامل اطلاعات فردی است که ویژگی‌های فردی آزمودنی­ها شامل سن، میزان تحصیلات، رشته تحصیلی، شغل، سابقه کار و سابقه مدیریت ورزشی را اندازه‌گیری می‌نمود.

بخش دوم شامل سوالاتی است که نقاط قوت، ضعف، تهدید و فرصت فدراسیون سوارکاری را می­سنجد. در این پژوهش جهت دست­یابی به بخش دوم، پرسشنامه­هایی برای شناخت نقاط قوت، ضعف، تهدید و فرصت فدراسیون سوارکاری محقق ساخته استفاده گردید. به منظور تعیین قوت­ها، ضعف­ها، فرصت­ها و تهدیدهای فدراسیون سوارکاری با بهره­مندی از منابع موجود و بررسی آرا و نظرات متخصصان مدیریت ورزشی کشور، پس از بررسی وضعیت موجود طی پرسشنامه اولیه­ای به تعداد 20 پرسشنامه فهرستی مقدماتی از نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید استخراج گردید که روایی آن توسط اساتید و پایایی آن توسط روش آلفای کرونباخ محاسبه گردید. پس از مشاوره با نخبگان ورزش کشور و طرح فهرست مقدماتی SWOT، محقق با بهره­گیری از تکنیک­های تعیین میانگین، تعیین رتبه و اولویت­بندی و بهره­گیری از میزان شدت هر یک از عوامل، فهرست نهایی SWOT را استخراج نمود- که در نهایت، بعضی از سؤالات حذف یا تعدیل و بعضی سؤالات نیز به فهرست SWOT اضافه گردید. برای توصیف دقیق آماری براساس ویژگی­های جمعیت شناختی پاسخ دهندگان (جنسیت، مدرک تحصیلی، وضعیت شغلی، تحصیلات و سابقه شغلی) استان از آمار توصیفی و برای رتبه­بندی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید از آزمون رتبه­بندی فریدمن استفاده گردید. برای تدوین راهبرد فدراسیون سوارکاری از تحلیل SWOT استفاده گردید و سپس برای اولویت­بندی راهبرد­های به دست آمده از ماتریس برنامه­ریزی راهبردی کمی (QSPM) بهره گیری شد.

یافته های پژوهش

برای بررسی طبیعی بودن توزیع متغیر‌های تحقیق از آزمون کلموگروف اسمیرونف (K-S) استفاده شد و نتایج نشان داد تمام توزیع‌ها از لحاظ آماری نرمال می باشند (05/0≤P).

جهت رتبه‌بندی نقاط قوت فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران از آزمون فریدمن در سطح 05/0 استفاده شد.

 

 

جدول 1: تفاوت بین نقاط قوت فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران (نتایج آزمون فریدمن)

آماره

کای اسکوآر (2χ)

درجه آزادی

سطح معناداری

نتیجه

62/67

8

01/0

 

بر اساس نتایج حاصل از آزمون فریدمن، بین نقاط قوت فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه نمونه تحقیق تفاوت معناداری وجود دارد (01/0=Sig، 62/67=2χ).

نتایج نشان داد «در اختیار داشتن باشگاه یا امکانات مناسب»، «وجود عزم و اراده استوار رئیس و هیئت رئیسه فدراسیون» و «وجود پیشکسوتان متخصص» مهم­ترین نقاط قوت و «مطرح بودن بانوان سوارکار» و «ساختار و تشکیلات فدراسیون سوارکاری» در اولویت آخر قرار داشتند.

جهت رتبه‌بندی نقاط ضعف توسعه فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران از آزمون فریدمن در سطح 05/0 استفاده شد.

جدول 2: تفاوت بین نقاط ضعف فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران (نتایج آزمون فریدمن)

آماره

کای اسکوآر (2χ)

درجه آزادی

سطح معناداری

نتیجه

35/99

26

01/0

 

بر اساس نتایج حاصل از آزمون فریدمن، بین نقاط ضعف فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه نمونه تحقیق تفاوت معناداری وجود دارد (001/0=Sig، 35/99=2χ).

 بر اساس نتایج، «امکانات محدود »، «بودجه محدود» و «عدم تولید تجهیزات سوارکاری در داخل کشور» مهم­ترین نقاط ضعف و «تعداد کم سوارکاران» و «کمبود مربیان و داوران» در اولویت آخر قرار داشتند.

ماتریس ارزیابی عوامل داخلی فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران حاصل بررسی راهبردی عوامل داخلی (نقاط قوت و ضعف) فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران می‌باشد. جهت تعیین جایگاه فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران، ماتریس داخلی و ماتریس خارجی به‌صورت مجزا استخراج و سپس با یکدیگر تلفیق شد. ماتریس ارزیابی عوامل داخلی (IFE) یا مجموع ضرایب اهمیت عوامل درونی به میزان 45/2 به دست آمد. همان‌طور که مشاهده می­شود با توجه به مقدار 45/2 به‌دست‌آمده که کمتر از 5/2 است، در فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران نقاط ضعف بر نقاط قوت غلبه داشته­اند.

جهت رتبه‌بندی فرصت­ها و تهدیدها از آزمون فریدمن در سطح کوچکتر از 05/0 استفاده گردید.

جدول 3: تفاوت بین فرصت‌های فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران (نتایج آزمون فریدمن)

آماره

کای اسکوآر (2χ)

درجه آزادی

سطح معناداری

نتیجه

18/135

8

01/0

بر اساس نتایج حاصل از آزمون فریدمن بین فرصت­های فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه نمونه تحقیق تفاوت معناداری وجود دارد (01/0=Sig، 18/135=2χ).

بر اساس نتایج، «وجود نژادهای خوب اسب در ایران»، « وجود علاقه مندان زیاد در کشور» و «توجه توریسم ورزشی برای سوارکاری از لحاظ اینکه ایران یکی از قطب های سوارکاری منطقه می باشد و می تواند در جذب توریسم موثر باشد» مهم­ترین فرصت­های توسعه ورزش سوارکاری و « حمایت نیروهای مسلح » و «وجود استعداد های درخشان در کشور» در اولویت آخر قرار داشتند.

همچنین به‌منظور شناسایی و اولویت­بندی تهدیدهای شناسایی شده، از آزمون رتبه­بندی فریدمن در سطح معناداری کمتر از 05/0 استفاده شد.

جدول ‏4: تفاوت بین تهدیدهای فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران (نتایج آزمون فریدمن)

آماره

کای اسکوآر (2χ)

درجه آزادی

سطح معناداری

نتیجه

78/32

7

01/0

 

بر اساس نتایج حاصل از آزمون فریدمن، بین فرصت­های فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه نمونه تحقیق تفاوت معناداری وجود دارد (01/0=Sig، 78/32=2χ).

بر اساس نتایج، «رکود اقتصادی»، «نداشتن مجوز واردات اسب جهت فدراسیون» و «دشواری تهیه زمین مناسب» مهم­ترین تهدیدهای توسعه ورزش سوارکاری و «هزینه های بالای تهیه اسب» و «گران بودن تجهیزات سوارکاری در داخل کشور» در اولویت آخر قرار داشتند.

ماتریس ارزیابی عوامل خارجی، حاصل بررسی راهبردی عوامل خارجی فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران می‌باشد. این ماتریس فرصت‌ها و تهدیدهای اصلی فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران را تدوین و ارزیابی می‌کند. مشابه ماتریس ارزیابی عوامل داخلی (IFE) یا مجموع ضرایب اهمیت عوامل بیرونی در این تحقیق مقدار 98/2 به دست آمد.

همان‌طور که مشاهده می­شود با توجه به مقدار 98/2 به‌دست‌آمده که بیشتر از 5/2 است، در فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران فرصت­های پیش روی توسعه ورزش سوارکاری بر تهدیدهای پیش روی آن غلبه داشته­اند.

به منظور تدوین ماتریس داخلی و خارجی (IE) فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران، در ابتدا به‌منظور تعیین جایگاه راهبردی فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران با استفاده از مقادیر به‌دست‌آمده از ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی اقدام به تعیین جایگاه راهبردی فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران شده است.

 

45/2

98/2

شکل 1: ماتریس داخلی و خارجی فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران

جهت تجزیه‌وتحلیل عوامل داخلی و خارجی از ابزاری به نام «ماتریس داخلی و خارجی» استفاده می­شود. این ماتریس برای تعیین موقعیت فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران به کار می­رود. برای تشکیل این ماتریس، بایستی نمرات حاصل از ماتریس­های ارزیابی داخلی و خارجی را در ابعاد افقی و عمودی این ماتریس قرار داد تا جایگاه فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران در خانه­های این ماتریس مشخص گردد و با توجه به آن بتوان راهبرد­های مناسبی اتخاذ نمود. همان‌طور که در شکل ‏1 نشان داده شده است با توجه به اینکه نمره ماتریس ارزیابی عوامل داخلی 45/2 و نمره ماتریس ارزیابی عوامل خارجی 98/2 به دست آمد، موقعیت فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران در منطقه محافظه­کارانه قرار دارد. بر مبنای این یافته تعیین و نمره نهایی ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی، جایگاه فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران در منطقه WO قرار دارد. با توجه به این جایگاه، هدف از تعیین استراتژی­ها در این جایگاه، کاستن و به حداقل رسانیدن نقاط ضعف و جنبه­های آسیب­پذیر سازمان و به حداکثر رسانیدن فرصت­ها، موقعیت­ها و تقاضاهاست. بنابراین، سازمان باید بتواند نقاط ضعف و موارد آسیب­پذیر خود را در داخل سازمان رفع کند و مزایای محیط بیرون از قبیل فن­آوری جدید، امکانات بهبود و ترمیم فن­آوری موجود یا نیروی تخصصی با مهارت­های بالا را برای حل مشکلات خود به خدمت بگیرد.

با توجه به قرارگیری ورزش سوارکاری استان در موقعیت محافظه کارانه، راهبردهای مربوط به این جایگاه تدوین می شود:

هدف از این راهبرد­ها، کاستن و به حداقل رسانیدن نقاط ضعف و جنبه­های آسیب­پذیر سازمان و به حداکثر رسانیدن فرصت­ها، موقعیت­ها و تقاضاهاست. بنابراین، سازمان باید بتواند نقاط ضعف و موارد آسیب­پذیر خود را در داخل سازمان رفع کند و مزایای محیط بیرون از قبیل فن­آوری جدید، امکانات بهبود و ترمیم فن­آوری موجود یا نیروی تخصصی با مهارت­های بالا را برای حل مشکلات خود به خدمت بگیرد.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جدول 5: ماتریس SWOT (استراتژی‌های WO)

 

 

 

عوامل داخلی

 

 

 

 

 

 

 

 عوامل خارجی

نقاط ضعف فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران

1W-  امکانات محدود

2W-  بودجه محدود

3W-  عدم تولید تجهیزات سوارکاری در داخل کشور

4W-  تعداد کم هیئت های فعال

5W-  عدم توجه کافی وزارت ورزش

6W-  کمبود اسب آزموده

7W-  هزینه بر بودن تربیت اسب

8W-  هزینه بر بودن تربیت سوارکار

9W-  تعداد کم باشگاه ها

10W-  کمبود مقالات علمی پژوهشی در خصوص سوارکاری

11W-  کم توجهی صدا و سیما به سوارکاری

12W-     تعداد کم سوارکار

13W-     کمبود مربیان و داوران

فرصت‌های فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران

استراتژی‌های WO

1O-  وجود نژادهای خوب اسب در ایران

2O-  وجود علاقه مندان زیاد در کشور

3O-  توجه توریسم ورزشی برای سوارکاری

4O-  حمایت فدراسیون جهانی

5O-  داشتن قدیمی ترین زمین سوارکاری

6O-  تاکید مقام معظم رهبری

7O-  پیشینه و غنای تاریخی و فرهنگی

8O-  حمایت نیروهای مسلح

9O-  وجود استعداد های درخشان در کشور

◄  استفاده از نظرات کارشناسان، نتایج تحقیقات و مشارکت دستگاه­های اجرایی جهت استفاده بهینه از امکانات موجود سوارکاری کشور

◄   تدوین برنامه عملیاتی توسعه ورزش سوارکاری

◄  برگزاری منظم جشنواره های روستایی و عشایری برای ترغیب روستاییان به ورزش سوارکاری به صورت حرفه ای

◄  تلاش برای ترغیب بخش خصوصی برای سرمایه گذاری در سوارکاری

◄  تلاش برای جذب مشارکت نیروهای مسلح جهت افزایش مربیان، داوران و ورزشکاران سوارکاری

 

 

 

بنابراین اولویت های فدراسیون سوارکاری عبارت اند از:

  • تلاش برای ترغیب بخش خصوصی برای سرمایه گذاری در سوارکاری؛
  • برگزاری منظم جشنواره های روستایی و عشایری برای ترغیب روستاییان به ورزش سوارکاری به صورت حرفه ای؛
  • استفاده از نظرات کارشناسان، نتایج تحقیقات و مشارکت دستگاه­های اجرایی جهت استفاده بهینه از امکانات موجود سوارکاری کشور؛
  • تلاش برای جذب مشارکت نیروهای مسلح جهت افزایش مربیان، داوران و ورزشکاران سوارکاری؛
  • تدوین برنامه عملیاتی توسعه ورزش سوارکاری.

بحث و نتیجه گیری

نقطه قوت یک سازمان، کاربرد موفق از یک شایستگی یا بهره برداری از یک عامل کلیدی در جهت توسعه رقابت پذیری سازمان می­باشد. در واقع، نقاط قوت اشاره به شایستگی ها و توانایی های داخلی سازمان برای رقابت در بازار دارد و این نقاط قوت می­تواند در بخش های مختلف مالی، انسانی، مدیریتی و کالبدی باشد. سازمان­ها باید با تکیه بر نقاط قوت داخلی خود بر نقاط ضعف خود فائق آیند و از فرصت های محیطی موجود بیشترین بهره را ببرند. با توجه به این توضیحات و نقطه نظر متخصصان نمونه تحقیق، فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران دارای هشت نقطه قوت بود که در بالا به ترتیب اولویت بیان شدند. در توضیح نتایج به دست آمده باید گفت که فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران با توجه به در اختیار داشتن باشگاه و امکانات مناسب برای انجام این رشته، از پتانسیل بالایی جهت جذب علاقمندان و ورزشکاران برخوردار است، چرا که یکی از مهم ترین عوامل و مشکلات در زمینه توسعه ورزش سوارکاری را امکانات و تجهیزات گران قیمت آن تشکیل می دهد. با این حال، فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران در این زمینه در وضعیت مناسبی قرار دارد و یکی از مهم­ترین نقاط قوت فدراسیون همین موضوع است. همچنین، رئیس و هیئت رئیسه فدراسیون نیز از عزم و اراده راسخ و استوار در راستای توسعه این ورزش برخوردارند که این موضوع نیز موجب تلاش مضاعف آنان شده است و می تواند در اجرای برنامه های فدراسیون تاثیر بسیار جدی داشته باشد. در همین راستا، شعبانی و همکاران (1394) در پژوهش خود، وجود فدراسیون ورزش همگانی را مهمترین نقطه قوت ورزش همگانی کشور بیان نموده اند. کشاورز و همکاران (1393) نیز ده نقطه قوت در توسعه ورزش قهرمانی کشف نموده اند که مهم ترین آن ها حمایت دولت و مجلس از ورزش قهرمانی و جهانی بودن برخی از رشته­های ورزشی مانند کشتی، تکواندو، وزنه برداری و .... بود. باید توجه داشت که نتایج این تحقیقات با توجه به اهداف متفاوت در جوامع مختلف، با نتایج تحقیق حاضر ناهمسو است.

نتایج آزمون فریدمن مربوط به سوال دوم تحقیق نشان داد که بین نقاط ضعف فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه نمونه تحقیق تفاوت معناداری وجود دارد (01/0=Sig، 35/99=2χ)؛ به طوری که «امکانات محدود»، «بودجه محدود» و «عدم تولید تجهیزات سوارکاری در داخل کشور» مهم­ترین نقاط ضعف و «تعداد کم سوارکاران» و «کمبود مربیان و داوران» در اولویت آخر قرار داشتند.

نقاط ضعف اشاره به نقایص و کمبودهای سازمانی در رابطه با ماموریت های سازمانی دارد که توان رقابتی سازمان را کاهش می­دهد. بنابراین سازمان ها باید تا حد امکان در کاهش و یا رفع این نقاط ضعف تلاش کنند و آن ها را بهبود بخشند. نمی توان سازمانی را خالی از نقاط ضعف یافت. به همین دلیل سازمان ها باید روش های خاصی برای غلبه بر نقاط ضعف خود داشته باشند تا بتوانند در دنیای رقابتی امروزی دوام بیاورند. فدراسیون اسب سواری جمهوری اسلامی ایران نیز از این قاعده مستثنا نبوده و با نقاط ضعفی همراه است که باید تمام تلاش خود را بنماید تا با برنامه های صحیح و اصولی، به رفع و یا کاهش اثرات منفی آن ها اقدام کند. مهم ترین نقاط ضعف این فدراسیون را امکانات و بودجه محدود تشکیل می دهد. در این راستا باید مدیران فدراسیون سوارکاری به دنبال راهکارهایی در جهت افزایش منابع درآمدی فدراسیون از جمله جذب اسپانسرهای ورزشی برآیند. در کنار این منابع و امکانات محدود، عدم تولید تجهیزات سوارکاری در داخل کشور نیز در راستای کمبود بودجه موجود مزید بر علت شده است. در واقع در صورت تولید تجهیزات سوارکاری در داخل کشور، احتمالا هزینه تمام شده آن برای فدراسیون نیز کاهش می یابد و می توان در جهت توسعه و اعتلای رشته مذکور گام های مهمی برداشت. در همین راستا، شعبانی و همکاران (1394) در پژوهش خود، عدم بهره گیری از نیروهای متخصص و کارشناس را مهمترین نقطه ضعف ورزش همگانی کشور بیان نموده اند. کشاورز و همکاران (1393) پانزده نقطه ضعف در توسعه ورزش قهرمانی کشف نموده اند که مهم ترین آن ها شامل عدم توزیع مناسب امکانات، اماکن و تأسیسات ورزشی در سطح کشور و ناهماهنگی در برگزاری مسابقات ورزشی در بین نهادهای مختلف متولی ورزش بود. در اینجا نیز با توجه به جوامع مختلف با اهداف و رسالت های متفاوت، مشاهده می شود که در نوع نقاط ضعف ناهمسویی وجود دارد، اما در وجود نقاط ضعف، همسویی مشاهده می شود.

نتایج آزمون فریدمن مربوط به سوال سوم تحقیق نشان داد که بین فرصت­های فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه نمونه تحقیق تفاوت معناداری وجود دارد (01/0=Sig، 18/135=2χ)؛ به طوری که «وجود نژادهای خوب اسب در ایران»، «وجود علاقه مندان زیاد در کشور» و «توجه توریسم ورزشی برای سوارکاری» مهم­ترین فرصت­های توسعه ورزش سوارکاری و «حمایت نیروهای مسلح» و «وجود استعداد­های درخشان در کشور» در اولویت آخر قرار داشتند.

فرصت پیش روی یک سازمان درواقع یک حالت خارجی است که می­تواند به صورت مثبت بر پارامترهای عملکردی شرکت تاثیر گذاشته و مزیت رقابتی که ایجاد کننده اقدامات مثبت در زمان مناسب است را بهبود دهد. در این حالت باید سازمان ها فرصت های پیش روی خود را شناسایی کنند و با استفاده از نقاط قوت های داخلی خود، در جهت استفاده از فرصت های پیش رو تمام تلاش خود را به کارگیرند و میزان اثربخشی و کارایی سازمانی را ارتقا بخشند. فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران نیز با فرصت هایی که در بالا ذکر شد مواجه است که در صورت استفاده مفید از این فرصت ها، می­تواند به افزایش کارایی و بهره وری خود امیدوار باشد. به عنوان نمونه، وجود نژادهای خوب اسب در ایران می تواند فرصت مناسبی برای فدراسیون سوارکاری باشد. یکی از ارکان اصلی رشته سوارکاری را وجود اسب های اصیل و مناسب تشکیل می دهد و بر کسی پوشیده نیست که قیمت اسب های مخصوص سوارکاری با نژاد های خوب و اصیل بسیار گزاف است. این در حالی است که در کشور ایران نژادهای خوب اسب وجود دارد و این موضوع فرصت مناسبی در اختیار فدراسیون سوارکاری قرار می دهد تا بتواند در استان های مختلف به توسعه این رشته ورزشی بپردازد. از طرف دیگر، رکن دیگر سوارکاری را سوارکار تشکیل می دهد که در این زمینه نیز فدراسیون از پتانسیل های مناسبی برخوردار است، چرا که علاقمندان زیادی به سوارکاری در کشور وجود دارند که با برنامه ریزی مناسب می توان آنان را پرورش داد و به نخبه های سوارکاری تبدیل کرد. در همین راستا، کشاورز و همکاران (1393) شش فرصت پیش روی توسعه ورزش قهرمانی کشف نموده اند که مهم ترین آن ها شامل اعتبارات مناسب ورزش قهرمانی در مقایسه با ورزش همگانی و وجود قهرمانان المپیک، جهانی و آسیایی تحصیلکرده در رشتۀ تربیت­بدنی و علوم ورزشی بود. در اینجا نیز مشاهده می شود که سازمان های نام برده در این تحقیقات، فرصت هایی را پیش روی خود می بینند که نیازمند استفاده بهینه از آن ها هستند.

نتایج آزمون فریدمن مربوط به سوال چهارم تحقیق نشان داد که بین فرصت­های فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه نمونه تحقیق تفاوت معناداری وجود دارد (01/0=Sig، 78/32=2χ)؛ به طوری که «رکود اقتصادی»، «نداشتن مجوز واردات اسب جهت فدراسیون» و «دشواری تهیه زمین مناسب» مهم­ترین تهدیدهای توسعه ورزش سوارکاری و «هزینه های بالای تهیه اسب» و «گران بودن تجهیزات سوارکاری در داخل کشور» در اولویت آخر قرار داشتند.

تهدید یک حالت خارجی است که می تواند به صورت منفی بر پارامترهای عملکردی شرکت تاثیر بگذارد و مزیت رقابتی که ایجاد کننده اقدامات مثبت در زمان مناسب است را کاهش دهد. در واقع چنانچه سازمان ها تهدیدها پیش روی خود را به موقع شناسایی نکنند و برای مقابله با آن راه حل های صحیحی انتخاب نکنند، چه بسا در آینده ای نزدیک در ورطه این تهدیدها سقوط کنند و نتوانند به چشم انداز سازمانی دست یابند. بنابراین باید سازمان ها با تکیه بر نقاط قوت خود و استفاده به موقع از فرصت­های پیش رو، نقاط ضعف خود را پوشش دهند و با تهدیدها پیش رو مقابله نمایند. در بخش پیش مشاهده شد که فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران از فرصت هایی برخوردار است. به عنوان نمونه،  وجود نژادهای خوب اسب در ایران  فرصت مناسبی را پیش روی فدارسیون قرار می دهد تا نقاط ضعفی همچون نداشتن مجوز واردات اسب جهت فدراسیون را پوشش داهد و اثرات آن را بسیار کمرنگ نماید یا اینکه حمایت فدراسیون جهانی و تاکید مقام معظم رهبری فرصت­های مناسبی است که می توان از آن استفاده نمود و کم توجهی وزارت ورزش به سوارکاری را تحت پوشش قرار داد. بنابراین، مسئولین و مدیران فدراسیون سوارکاری باید بسیار هوشمندانه عمل کنند و تهدیدها پیش روی فدراسیون را با فرصت های موجود از بین ببرند و در جهت اعتلای هرچه بیشتر این رشته ورزشی کوشش نمایند. در همین راستا، نظری و همکاران (1393) در تحقیق خود با عنوان «شناسایی تنگناها و موانع پیش­روی والیبال ساحلی ایران با استفاده  از تحلیل سوات» دریافتند که فدراسیون والیبال در بخش والیبال ساحلی در وضعیت کنونی دارای 13 تهدید است که مهم­ترین آن­ها شامل وجود انگیزه­های مالی بیشتر در رشته­های دیگر، توجه بیشتر به والیبال سالنی و در حاشیه قرار گرفتن والیبال ساحلی و برخی محدودیت­ها بر برگزاری مسابقات بین­المللی در کشور بود.

با توجه به نتایج ماتریس داخلی و خارجی مربوط به سوال پنجم تحقیق، موقعیت فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران در منطقه محافظه کارانه به دست آمد. بر مبنای نمره نهایی ماتریس ارزیابی عوامل داخلی (45/2) و خارجی (98/2)، جایگاه فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران در منطقه WO قرار دارد که بر این مبنا، استراتژی های منطقه محافظه کارانه تدوین شد. به طور کلی باید گفت که راهبرد در واقع راه و روش تحقق ماموریت سازمان تلقی می شود؛ به گونه ای که از این راه، سازمان عوامل خارجی و عوامل داخلی را بررسی و شناسایی می کند و از قوت های داخلی و فرصت های خارجی به درستی بهره برداری می نماید تا ضعف های داخلی را از بین ببرد و از تهدیدهای خارجی نیز بپرهیزد. توجه همزمان به اطلاعات داخلی و خارجی سازمان (تجزیه و تحلیل SWOT) مبنایی به دست می دهد که می توان بر اساس آن، راهبردهای قابل اجرا را شناسایی و مورد ارزیابی قرار داد. با تجزیه و تحلیل موارد فوق، نتیجه تحقیق بیانگر موقعیت محافظه کارانه فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران بود. در واقع، فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران باید راهبردهای محافظه کارانه را برای موفقیت آینده خود در دستیابی به چشم اندازش در پیش بگیرد. هدف از این راهبرد، استفاده از فرصت های پیش روی سازمان برای کاهش و یا از بین بردن نقاط ضعف موجود در محیط داخلی سازمان است. البته هیچ سازمانی وجود ندارد که فاقد نقاط ضعف باشد. مهم استفاده از فرصت های پیش رو برای پوشش نقاط ضعف سازمان است. در اینجاست که فدراسیون سوارکاری جمهوری اسلامی ایران به منظور غلبه بر نقاط ضعف و استفاده از فرصت های موجود، باید راهبرد­های ویژه ای اتخاذ کند. در این تحقیق، راهبرد های یاد شده در منطقه محافظه کارانه به شرح زیر به دست آمد:

  • استفاده از نظرات کارشناسان، نتایج تحقیقات و مشارکت دستگاه های اجرایی جهت استفاده بهینه از امکانات موجود سوارکاری کشور؛
  • تدوین برنامه عملیاتی توسعه ورزش سوارکاری؛
  • برگزاری منظم جشنواره های روستایی و عشایری برای ترغیب روستاییان به ورزش سوارکاری به صورت حرفه ای؛
  • تلاش برای ترغیب بخش خصوصی برای سرمایه گذاری در سوارکاری؛
  • تلاش برای جذب مشارکت نیروهای مسلح جهت افزایش مربیان، داوران و ورزشکاران سوارکاری.

 

  • منابع

    • اعرابی، محمد و حقیقی، مهدی. (1383). «الگوی هماهنگی تلاطم محیطی و راهبرد سازمانی». مطالعات مدیریت. شماره­های 41 و 42.
    • آنسف، ایگور اچ و مک دانل، ادوارد جی. (1389). استقرار مدیریت راهبردی. عبداله زندیه. چاپ ششم، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه­ها (سمت)
    • بختیاری، محمود. (1390). سازمان­های راهبرد محور. کاپلان روبرت و نورتون دیوید. چاپ نهم، تهران:  انتشارات سازمان مدیریت صنعتی
    • جارویس، مت. (1380). روانشناسی ورزش.  محمدتقی اقدسی. چاپ اول، تبریز: انتشارات دانشگاه تبریز
    • جمشیدی، عارفه. (1386). «مقایسه ویژگی­های شخصیتی تماشاگران فوتبال و والیبال».  پایان نامه کارشناسی، دانشگاه تبریز.
    • حمیدی، مهرزاد. (1385). مدیریت سازمان­های ورزشی. چاپ چهارم، انتشارات پیام نور
    • خسروی­زاده، اسفندیار. (1387). «مطالعه و طراحی برنامه راهبردی کمیته ملی المپیک جمهوری اسلامی ایران». رساله دکتری، دانشگاه تهران.
    • رضائیان، علی. (1387). مبانی سازمان ومدیریت. چاپ یازدهم، تهران: انتشارات سمت
    • سجادی، سیدنصراله؛ حمیدی، مهرزاد؛ خبیری، محمد و راسخ، نازنین. (1391). «طراحی و تدوین برنامة راهبردی ورزش قهرمانی بانوان کشور ایران». مدیریت ورزشی. دوره 7، شماره 3، صص 334-309.
    • سیف، پناهی و شعبانی، جبار. (1388). «طراحی و تدوین راهبرد توسعه ورزش قهرمانی استان کردستان». پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
    • شعبانی، عباس و رضایی صوفی، مرتضی. (1393). «تحلیل محیطی ورزش همگانی ایران». مطالعات مدیریت رفتار سازمانی در ورزش. 1 (4)، 25-34.
    • غفرانی، محسن. (1387). «طراحی و تدوین راهبرد توسعه ورزش همگانی و قهرمانی استان سیستان و بلوچستان». رساله دکتری، دانشگاه تهران.
    • قره، محمدعلی و کلهر، رستم. (1394). «تدوین برنامه استراتژی فدراسیون اسکی جمهوری اسلامی ایران به روش تحلیلیSWOT». پژوهش های کاربردی در مدیریت ورزشی. شماره 14.
    • کشاورز و همکاران. (1393). «تبیین مدل پیاده سازی راهبرد­های کمیته ملی المپیک با روش ارزیابی متوازن». پژوهشنامه مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی. دوره 9، شماره 18، صص: 42-15.
    • گودرزی، محمد و هنری، حبیب. (1386). «طراحی و تدوین نظام جامع ورزش کشتی کشور». نشریه پژوهش در علوم ورزشی. 5 (14). 33- 54.
    • گودرزی، محمود؛ نصیرزاده، مهدی؛ فراهانی، ابوالفضل و وطن دوست، مریم. (1392). «طراحی و تدوین راهبرد توسعه ورزش همگانی استان کرمان». مدیرت ورزشی. 17، 172- 149.
    • گودرزی، مهدی. (1393). «تدوین برنامه راهبردی فدراسیون ورزش سه‌گانه با استفاده از مدل SPP». مطالعات مدیریت رفتار سازمانی در ورزش. دوره 1، شماره 4.
    • منوریان، عباس. (1381). برنامه­ریزی راهبردی. جان. ام. برایسون. مرکز آموزش مدیریت دولتی

     

    • Ansoff, H.I. (1994). “Comment on Henry Mintzberg's rethinking strategic planning”. Long Range Plan, 27 [3]: 31-20.
    • Fred R. David. (1998). “How Companies define their mission”. long range planning 22, no 3.
    • Fry, L.F. and Stoner, R. Charles. (1995). Strategic Planning for the new and smallbusiness. Upstart publishing company, INC.
    • Hopkins, W.E., Hopkins, S.A. (1997). “Strategic planning Financial performance relationships in bank: a causal examination”. Strategy manage; 18: 635.52
    • Vrentis, D., Kogetsdis, H. and stavrou, A. (2006). “Strategic marketing planning for supplier of liquid feed packaging products in Cyprus”.  Journal of Business & Industrial marketing role. 24 No. 4, pp. 250-61, ISSNO 885-8624.