نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری مدیریت ورزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد آیت اله آملی، مازندران، ایران
2 استادیار مدیریت ورزشی دانشگاه پیام نور
3 دانشیار دانشگاه مازندران
4 استادیار دانشگاه هنر
چکیده
کسب موفقیت و عملکرد مطلوب ورزشکاران در مسابقات ورزشی از موضوعاتی است که بیشترین توجه سازمان های متولی ورزش در کشورهای مختلف را به خود معطوف نموده است. هدف از انجام تحقیق شناسایی عوامل موثر در موفقیت بسکتبال ایران با رویکرد داده بنیاد بود. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از نوع تحقیقات کیفی با روش گراندد تئوری (تئوری داده بنیاد) بود. جامعه آماری متشکل از خبرگانی است که در زمینه مدیریت ورزشی تخصص علمی، اجرایی و یا هر دو را دارند. در پژوهش حاضر نظرات 15 نفر از افراد خبره در طی مصاحبه نیمه ساختار یافته به روش هدفمند تا رسیدن به حد اشباع نظری جمع آوری گردید. پایایی مصاحبه‌ها نیز با استقاده از روش مطالعه توافق درون موضوعی 78/0 بدست آمد. برای تحلیل دادهها از روش مقایسه مداوم در طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی استفاده شده است. نتایج نشان داد که 205 کد در مرحله کد گذاری باز و 11 محور در کدگذاری محوری بدست آمد و در نهایت مدل عوامل موثر بر موفقیت بسکتبال ایران با هشت عامل استعدادیابی، مدیریت، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، آموزش، تجهیزات و سخت افزار و ورزشکار ارائه گردید. بنابراین حمایت از تیمهای پایه، تعریف فرآیند خاص برای شناسایی استعدادهای درخشان و رعایت عدالت در توزیع امکانات، تشکیل اتاق فکری برای حمایت از قهرمانان ورزشی، برنامه محوری برای درآمدزایی پیشنهاد می شود.
تازه های تحقیق
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Identifying the Factors Influencing the Success of Iranian Basketball with the Foundation's Data Approach
نویسندگان [English]
- Elham jeyhouni 1
- Nasrolah Mohamadi 2
- Morteza Dousti 3
- saeed Amirnejad 4
1 PhD Student in Sports Management, Islamic Azad University, Ayatollah Amoli Branch, Mazandaran, Iran
2 Assistant Professor of sports management Payne Noor university
3 Associate Professor of Mazandaran University
4 Assistant Professor of Art University
چکیده [English]
Achieving success and good performance of athletes in sports competitions is one of the topics that have attracted the most attention of sports organizations in different countries. The aim of the study was to identifying the factors influencing the success of Iranian basketball with the foundation's data approach. The present study was applied in terms of practical purpose and was of qualitative research type with Grand Theory method (Foundation Data Theory). The statistical population consists of experts who have scientific, executive or both specializations in the field of sports management. In the present study, the opinions of 15 experts were collected during a semi-structured interview in a targeted manner to reach theoretical saturation. The reliability of the interviews was also obtained by using the method of studying the agreement within the subject matter of 0.78. To analyze the data, continuous comparison method has been used during three stages of open, central and selective coding. The results showed that 205 codes were obtained in the open source code phase and 11 axes in axial coding, and finally the model of Iran's basketball success paths was presented with eight factors: talent search, management, economic, political, social and cultural, education, environment and athlete. Therefore, supporting basic teams, defining a specific process for identifying brilliant talents and observing justice in the distribution of facilities, forming an think tank to support sports champions, a central program for generating income is suggested.
کلیدواژه‌ها [English]
- Talent identification
- management
- economic
- political
- social
شناسایی عوامل موثر در موفقیت بسکتبال ایران با رویکرد داده بنیاد
الهام جیحون[1]
نصراله محمدی[2]
مرتضی دوستی[3]
سعید امیرنژاد[4]
10.22034/SSYS.2022.1363.1941
تاریخ دریافت مقاله: 1/3/1399
تاریخ پذیرش مقاله:31/3/1399
مقدمه
ﺑﺎ اﻓـﺰاﻳﺶ ﭼﺸـﻤﮕﻴر ﻧﻘـﺶ ورزش در ﺗﻮﺳـﻌه اﻗﺘﺼﺎدی، اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ، ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و حتی سیاسیﻛﺸـﻮرﻫﺎ، پیشرفت در زمینه ورزشی ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از اوﻟوﻳﺖ ﻫﺎی راﻫﺒﺮدی ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳـﺰان در ﻛﺸــﻮرﻫﺎی مختلف دنیا ﺗﺒــﺪﻳﻞ ﺷــﺪه اﺳﺖ. از این رو، ﺑﺴﻴﺎری از ﻛﺸــﻮرﻫﺎ در ﺗﻼش اند ﺑــﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣــﻪ رﻳــﺰی، ورزﺷﻜﺎراﻧﻲ را آﻣﺎده و روانه ﻣﺴﺎﺑﻘﺎت ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ موفقیت آن ﻫـــﺎ را در روﻳـــﺪادﻫﺎی ﺑـــﺰرگ تضمین ﻛﻨﻨﺪ (علی دوست قهفرخی و همکاران، 1393: 232).
در بین رشته های ورزشی مختلف، بسکتبال یکی از ورزشهای مهم، زیبا و پرطرفدار در سطح جهان است که در المپیک نیز جایگاه ویژه ای دارد (هادیان، برومند، امیرنژاد و نجفی، 1396: 182). از عمر این ورزش مهیج در ایران حدود 88 سال میگذرد. بسکتبال در ایران در سالهای 1310 به بعد به طور غیررسمی فعالیتش را در بعضی مدارس آغاز کرد و در سال 1314 به طور رسمی به وسیله فریدون شریف زاده معرفی شد و خیلی سریع در کلیه استان های کشور از طریق مدارس اشاعه پیدا کرد. یکی از چالش های مهم در ورزش بسکتبال، شناسایی عوامل موثر در اکتساب و حفظ موفقیت ورزشکاران این رشته است. موفقیت ورزشی، فرایند یادگیری فعالی است که در اثر تمرین هدفمند و بهبود مهارت های ضروری برای رسیدن به سطح بالای عملکرد ورزشی و پیروزی به دست می آید (رمضانینژاد، 1385: 176). یکی از راه های درک بهتر مفهوم موفقیت ورزشی، بررسی عناصر و مؤلفه هایی است که برای موفقیت ورزشی در نظر گرفته شده است. منظور از مؤلفه، رفتاری است که مصداق عینی موفقیت ورزشی محسوب میشود. مقیاس منسجمی که بتواند مفهوم چندبعدی موفقیت ورزشکاران را بسنجد، طراحی نشده است. بیشتر سنجش‌های مرتبط، یا به صورت چک لیست مخصوص مربیان و داوران بوده و یا به صورت آزمون های مرتبط به انگیزه ورزشی تدوین شده است (استارکز و اریکسون[5]، 2003: 151). یکی از اﺑﻌﺎد ورزش ﻛـﻪ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﻧﮕﻴﺰه ﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺮای ورزش ﻛﺮدن در اﻓﺮاد ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ وﻳﮋه ﺟﻮاﻧﺎن اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ، ورزش ﻗﻬﺮﻣـﺎﻧﻲ اﺳـﺖ. پیروزی ﻫﺎی ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﺑﻪ وﻳﮋه ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ دررﻗﺎﺑـﺖ ﻫـﺎی المپیک در عرصه ورزش، ﺑﻪ ﻃﻮر فزاینده ای ﻣﻮﺟﺐ رﺷﺪ و ﺗﻮﺳـﻌﻪ در ﺑﺴﻴﺎری از ﻛﺸـﻮرﻫﺎ ﺷـﺪه اﺳـﺖ. این برتری و موفقیت ورزﺷﻜﺎران ﻧﺨﺒﻪ در عرصه ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠـﻲ ﻫﻮﻳـﺖ وﺷﺨﺼـﻴﺖ وﻳﮋه ای ﺑﻪ آن ﻛﺸﻮر می دﻫـﺪ. ﺑـﺮﻫﻤﻴﻦ اﺳـﺎس دوﻟـﺖ ﻫـﺎ ﺗﻤﺎﻳﻞ ﺑﻴﺸﺘﺮی دارنند با ﺳﺮﻣﺎیه ﮔﺬاری ﻣـﺎﻟﻲ زﻳـﺎد، موفقیت ورزﺷــﻜﺎران ﻧﺨﺒــه ﺧــﻮد را در عرصه ﺑــﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠــﻲ ﻓــﺮاﻫﻢ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﻪ ﺑﺴﻂ وتوسعه ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎ و ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎی ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﭘﺮورش و ﺗﻮﺳﻌه ورزشکاران نخبه در بعد ورزش قهرمانی منجر شده است (دی بوسچر[6]، 2009: 192). بدون وجود میل برای موفقیت، دیگر عوامل از جمله تواناییها و خصیصههای روان شناختی تأثیر زیادی روی موفقیت افراد ندارند (سینگ و ساینی[7]، 2013: 73). یکی از چالش های درک رفتار ماهرانه در ورزشکاران، تشخیص مؤلفه ها و ابعادی است که در اکتساب و حفظ موفقیت ورزشی مؤثرند. بررسی پژوهش های مربوط به موفقیت ورزشی نشان می دهد عوامل زیادی در پیشرفت ورزشی ورزشکاران نقش دارند. محققان این عوامل را شامل تمرین، آموزش، توانایی درونی، سن، مهارت های روانشناختی، تعهد و لذت بردن از ورزش می دانند. مطالعات دیگر نشان داده اند که تفاوت اساسی ورزشکاران نخبه با ورزشکاران دیگر، در میزان مهارت های روانشناختی آنان است. براساس این مطالعات، ورزشکاران موفق از طریق اعتماد به نفس بیشتر، خودکنترلی، تمرکز بهتر، نگرش مثبت، برنامه های رقابتی و آمادگی روانی مشخص می شوند (نایدفر و سگال[8]، 2001: 156). برخی از پژوهشگران نیز عوامل ژنتیکی را مسئول عملکرد ورزشی ورزشکاران نخبه در ورزش های خاص می دانند (یانگ، مک آرتور و گالبین[9]، 2003: 629). قربانی مورینه، خداداد کاشی و نظریان (1398) معتقدند میزان اعتبار تیم‌ها، سرمایه‌گذاری در تیمهای پایه و وجود هوادار بیشتر در ورزشگاه، اثری مثبت و معنادار بر موفقیت آنها داشته، اما میزان حمایت مالی، شهر محل استقرار تیم‌ها، تحصیلات کادر فنی و برخورداری از مربی خارجی بر موفقیت تیم‌ها اثری معنادار نداشته است. در همین راستا موسوی راد (1398) طی تحقیقات خود عواملی چون: انگیزه‌های مالی برای ورزشکاران، توجه به ورزش بانوان، استفاده از مربیان توانمند، ارزیابی صحیح، اردوهای منظم، توجه به رشته‌های پرمدال، مدیریت استعدادیابی، توجه به آموزش ورزشکاران، توجه به آموزش مربیان و عوامل مدیریتی را به عنوان عوامل موفقیت ایران در بازی های المپیک شناسایی کرده است. همچنین کشاورز، بهمن زاده و کشاورز (1398) بیان کردهاند برای موفقیت کاروان ورزشی ایران در بازی های آسیایی 2022 عوامل مدیریتی و علمی، برنامه ریزی، سازماندهی، مالی و انگیزشی، استعدادیابی و آموزشی، رقیب شناسی، تدارکات، تجهیزات و امکانات و فنی در رفتار مدیران ورزش کشور تأثیرگذار هستند. نادریان (1396) نیز در تحقیقات خود دریافت که یکی از راههای موفقیت باشگاه ها و تیم های ورزشی، توانایی و میزان سرمایه گذاری در شناسایی، پرورش و استفاده بهینه از بازیکنان جوان برای جانشینی بازیکنان فعلی است. بعلاوه خدادای کاشی و کریم نیا (1395) مطالعه ای با عنوان «بررسی تاثیر عامل های اقتصادی و اجتماعی بر موفقیت ورزشی کشورها در بازی های المپیک (2012-1996)» انجام دادند. نتایج دلالت برآن داشت که شاخص توسعه انسانی، تعداد شرکت کننـدگان، تراز تجـاری، درآمد سرانه و عملکرد ورزشی دوره قبل احتمال موفقیت ورزشـی کشـورها در بـازی های المپیک را افزایش می دهد. شعبانی بهار، عرفانی، گودرزی و منصف (1393) نیز شاخصهای مؤثر بر موفقیت ورزشی تیم های ایران در رویدادهای بین المللی را دو عامل بیرونی حمایت مالی و محیط قهرمانی از طریق ساختار و سیاست گذاری در نظر گرفته اند.
همچنین ضمیریکامل، سلیمانی و ایزدیمهر (1393) طی پژوهشی دریافتند که از بین عوامل تجهیزات وامکانات «توسعه تعداد اماکن تخصصی»، از بین عوامل مالی «نظام تقسیم عادلانه منابع مالی»، از عوامل انسانی «دانش و فداکاری مربیان»، و از بین عوامل روانی- انگیزشی «تأثیر پاداش بر موفقیت ورزشکاران» بالاترین تاثیر را در موفقیت ورزشکاران استان همدان در راهیابی به تیمهای ملی دارند. واعظ موسوی و موسوی (1393) براساس نظریه های مرتبط با موفقیت ورزشی و یافته های پژوهشی نشان دادند که عوامل بسیاری مانند انگیزش پیشرفت بالا، جهتگیری هدف مهارتمدار، انگیختگی مطلوب و تمرینات هدفمند از طریق مهارتهای شناختی- ادراکی مانند پیش بینی و تصمیم گیری باعث ارتقای موفقیت ورزشی می شود. در تحقیات انجام شده در خارج از کشور ایشاک[10] (2020) بیان میکند که عوامل سیاسی و اقتصادی بر موفقیت ورزشی تاثیر دارد. استورم و یاکوبسن[11] (2020) نیز نشان دادند که افتخارات ملی و میزبانی مسابقات ورزشی می تواند بر موفقیت ورزشی تاثیر دارد. به علاوه، مامکویست و همستروم[12] (2019) معتقدند که سلامت مالی موجب موفقیت ورزشی می شود. والنتی، سلز و مورو[13] (2019) عواملی مانند منابع انسانی، توسعه اقتصادی و استعدادیابی را بر موفقیت ورزشی بین المللی تاثیرگذار دانسته اند. داولینگ و دیگران[14] (2018) معتقدند سیاست های ورزشی بر موفقیت ورزشکاران تاثیر دارد. دی بوسچر، شیبلی و وبر[15] (2018) نیز بیان میکنند که سیاست های تخصیص منابع مالی در کشورها بر موفقیت ورزشی ورزشکاران تاثیر دارد. در همین راستا راموس[16] (2017) معتقد است سیاستگذاری بیشترین تاثیر را بر موفقیت ورزشی بین المللی فیلیپین از دیدگاه ورزشکاران دارد. بروورز، ستیریادو و دیبوسچر[17] (2015) مطالعه ای با هدف بررسی سیاست ها و عوامل خاص ورزشی که بر موفقیت بین المللی تأثیر می گذارد انجام دادند. مهمترین مشارکت این مقاله به ظهور دو موضوع زمینه ای، یعنی فرهنگ و محیط تجاری مربوط می شود که به تبیین زمینه ای که تنیس در آن فعالیت می کند، کمک می کند. گاملستر[18] (2013) نقش سرمربیان را در عملکرد تیمهای ورزشی ویژه می داند و معتقد است موفقیت تیم های ورزشی، حاصل از رهبری موفقیت آمیز و مؤثر سرمربیان آنهاست. کاشین، فرد و ویلیامز [19] (2012) معتقدند که عملکرد خوب و بیشتر موفقیت های ورزشی ناشی از دانش فنی، رفتارها و عملکرد یک مربی خبره است. شیپی[20] (2012) عوامل اجتماعی و سیاسی مؤثر بر موفقیت ورزشی در کشورهای کوچک را مورد بررسی قرار داد و دریافت که ورزشکاران نخبه فرصت های رقابت محدودی دارند. کودکان قبرس با پیشینه اقتصادی اجتماعی پایین تر شانس بالاتری برای ورزشکاران سطح بالا داشتند. دختران جوان به سختی امکان دسترسی به ورزش رقابتی را داشتند. بر اساس تجزیه و تحلیل اسناد می توان اظهار داشت که نه تنها اقلیت های کشور و تعداد کمی از جمعیت، بلکه سنت و فرهنگ ورزشی و همچنین سیاست های سازگار ورزش نیز به ورزشکاران نخبه قبرس کمک می کند. بلاک[21] (2011) معتقد است که مربیان محور اصلی و رکن مهم تیم های ورزشی هستند و در اختیار داشتن مربیان قوی با دانش روز دنیا، راه رسیدن به موفقیت را هموارتر می نمایند- از این منظر استخدام مربیان خارجی به عنوان سریعترین راه دستیابی به افراد متخصص و کارآمد و نهایتا موفقیت تلقی می شود. بوهلک و رابینسون[22] (2009) بیان کرده اند ساختار استعدادیابی، حمایت علمی از ورزش، سیستم آموزشی و حمایت مالی بر موفقیت بین المللی ورزشکاران تاثیر دارد. بررسی تحقیقات گذشته نشان می دهد در هر یک از پژوهش های موجود پیرامون موفقیت ورزشی، یک نظریه یا یک بعد از موفقیت بررسی شده یا تنها عوامل خاصی از جمله عوامل اجتماعی و فرهنگی، سیاست های مالی، نقش مربیان و... به صورت جداگانه بررسی گردیده است و به مسیرهای موفقیت در تمامی سطوح پرداخته نشده است. ضمن اینکه متاسفانه، عوامل موثر در موفقیت بسکتبال ایران مورد بررسی قرار نگرفته است و خلاء علمی در این زمینه وجود دارد. به همین دلیل انجام چنین تحقیقی ضرورت دارد. ضمن اینکه بسکتبال ایران اکنون بیش از هر زمان دیگری با توجه به رشد و موفقیت های کسب شده و با در نظر گرفتن جایگاهی که باید درتمام رده های سنی در آسیا و جهان به دست آورد، نیازمند توجه بیش از پیش به امر آموزش و یاددهی آکادمیک و علمی به مربیان و بسکتبال آموزان پایه با بر خورداری از امکانات و فناوری مدرن و تدابیر مدیریتی سازمان یافته می باشد. لذا اﻣﺮوزه رسیدن به موفقیت و کسب مدال در میادین بین المللی بیشتر مستلزم کسب دانش است. در ارتباط با موفقیت ورزشی مطالعاتی انجام شده است که چرا بعضی از کشورها در عرصه بین المللی موفق هستند و بعضی دیگر به موفقیت دست پیدا نمیکنند،. اﻣﺎ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺗﻔﺎوتﻫﺎی گوناگون جوامع، ﺗﻮﺳﻌه ﻳﻚ مدل ﺟﺎﻣﻊ ﻛـﻪ در آن ﻫﻤـه ﻋﻮاﻣـﻞ اﺛﺮﮔﺬار ﺑﺮ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ورزﺷﻲ را بتوان ﻟﺤـﺎظ نمود اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﻧﻴﺴﺖ. این در حالی است که بررسی های محقق نیز نشان داده است مدلی بومی که بتواند چراغ راهی برای فعالان این رشته ورزشی در ایران باشد نیز یافت نشد. این امر موجب ایجاد خلاء علمی در رشته بسکتبال شده است. به همین منظور بررسی و تحلیل مسیرهای موفقیت و بومیسازی این مسیرها می تواند بر پیشرفت بسکتبال ایران نقش به سزایی داشته باشد. و اگر توجه به این زمینه نشود باعث عدم موفقیت و عقب ماندگی در این ورزش می گردد. لذا هدف از انجام این تحقیق، ارائه مدل مسیر های موفقیت بسکتبال ایران با رویکرد گراندد تئوری می باشد. نتایج تحقیق می تواند برای مدیران، مربیان، برنامه ریزان و تصمیمگیران و تمامی افرادی که در مسیر موفقیت بسکتبال ایران در حال فعالیت هستند، مفید واقع گردد. پس تحقیق حاضر در نظر دارد به این سوال پاسخ دهد:
عوامل موثر بر موفقیت بسکتبال ایران کدام اند؟
روش شناسی پژوهش
تحقیق حاضر از نظر ماهیت پژوهش، اکتشافی- کاربردی؛ نحوه و روش پژوهش، کیفی؛ رویکرد پژوهش، استقرایی؛ پارادایم حاکم بر پژوهش، تفسیری؛ روش تجزیه و تحلیل داده ها تئوری داده بنیاد به شیوه استراس و کوربین و منبع گردآوری دادهها شامل مصاحبه میباشد. جامعه آماری متشکل از خبرگانی است که در زمینه مدیریت ورزشی تخصص علمی، اجرایی و یا هر دو را دارند (مدیران سطح ستادی فدراسیون بسکتبال و متخصصان مدیریت ورزشی کشور). برای انجام مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته، مدیران سطح فوقانی فدراسیون بسکتبال و متخصصان مدیریت ورزشی کشور به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و به بیان آرا و دیدگاههای خود درباره سؤالات مصاحبه پرداختند. نمونه گیری تا زمان اشباع دادهها ادامه یافت. در نتیجه تعداد 15 نفر در بخش کیفی به منظور انجام مصاحبه در این پژوهش مشارکت نمودند.
جدول 1: وضعیت تخصص مصاحبه شوندگان
|
تخصص |
فراوانی |
درصد فراوانی |
|
اساتید مدیریت ورزشی |
4 |
6/26 |
|
مدیران |
9 |
60 |
|
مربیان و کارشناسان |
2 |
4/13 |
|
جمع |
15 |
100 |
به منظور بررسی پایایی مصاحبه، از روش توافق درون موضوعی دو کدگذار استفاده گردید. به همین منظور از یک دانشجو مقطع دکتری مدیریت ورزشی درخواست شد تا به عنوان همکار پژوهش در بخش کدگذاری مشارکت نماید. سه مصاحبه انتخاب شد و نتایج حاصل از کدگذاری دو نفر در جدول گزارش شد. درصد پایایی درون موضوعی نیز از فرمول زیر محاسبه گردید:
جدول2: پایایی داده ها
|
عنوان مصاحبه |
تعداد کل کدها |
تعداد توافقات |
عدم توافقات |
پایایی باز آزمون |
|
مصاحبه اول |
13 |
5 |
8 |
76/0 |
|
مصاحبه دوم |
20 |
7 |
13 |
70/0 |
|
مصاحبه سوم |
18 |
8 |
10 |
88/0 |
|
جمع |
51 |
20 |
31 |
78/0 |
به منظور تجزیه و تحلیل مصاحبه های انجام شده از روش گرندد تئوری استفاده شد. این روش دارای سه مرحله می باشد. مرحله اول کدگذاری باز انجام میشود. کدگذاری باز، فرآیند تحلیل است که از طریق آن، مفاهیم شناسایی شده و ویژگی‌ها و ابعاد آنها در دادهها کشف می‌شوند (لی[23]، 2001). در این مرحله نظریه پرداز داده بنیاد، مقوله‌های اولیه اطلاعات در خصوص پدیده در حال مطالعه را به وسیله بخش بندی اطلاعات شکل می دهد. (کرسول[24]، 2005). به عبارت دیگر، به منظور استخراج داده ها از مصاحبه‌های انجام شده در مرحله کدگذاری باز بعد از پیاده سازی مصاحبه‌ها به متن، کدگذاری باز به صورت کدگذاری مفاهیم کلیدی انجام و با تجزیه و تحلیل متن مصاحبه‌های موجود، کدهای باز اولیه ایجاد میشود. در این تحقیق از 15 مصاحبه انجام شده، 205 کد باز اولیه به دست آمد که پس از خلاصه سازی کدهای مشابه، تعداد آنها به 97 کد کاهش یافت.
جدول 3: کدهای باز نهایی مسیرهای موفقیت بسکتبال ایران
|
· رفاه اقتصادی |
· جنسیت |
· همایش ها و کلینیک های آموزشی |
· تحقیقات علمی |
|
· نظام سیاسی |
· مدرس های تربیت شده |
· استفاده از مدیران حرفه ای |
· حفظ و نگهداری ورزشکار |
|
· میزان شهر نشینی |
· یک شکل شدن نظام اموزشی |
· چشم انداز 10 ساله |
· رشد ورزشکاران |
|
· منابع انسانی |
· پرورش مربیان |
· حمایت مالی |
· استعدادیابان متخصص |
|
· منابع مالی |
· عوامل مدیریتی |
· بازاریابی رسانه ها |
|
|
· سازماندهی |
· ارتباط بین کمیته ملی المپیک، وزارت ورزش و فدراسیون |
· سیاستگذاری ورزش بسکتبال |
|
|
· شبکه سازی اطلاعات |
· سیاستگذاری دولت |
· درآمدزایی |
|
|
· فعال بودن باشگاه ها |
· عومل اجتماعی و فرهنگی |
· جذب اسپانسر |
|
|
· جذب حداکثری والدین |
· ورزش مدارس پایه |
· قراردادهای مالی |
|
|
· نیاز سنجی از والدین |
· برنامه ریزی و اهداف بلند مدت |
· بازاریابی صدا و سیما |
|
|
· توجه به سطوح پایه |
· مدیریت استعداد |
· برگزاری مسابقات داخلی و خارجی |
|
|
· برگزاری جشنواره ها |
· زیرساخت ها |
· دیدگاه های مردم به بسکتبال |
|
|
· عوامل اقتصادی |
· ساختارهای سازمانی |
· روابط بین سازمان ها |
|
|
· حامیان مالی |
· کسب مدال |
· استفاده از مدیران نخبه |
|
|
· تشویق برای حضور تماشاگران |
· اخلاق مداری |
· استفاده از منابع انسانی متخصص |
|
|
· برنامه اقتصادی ورزش بسکتبال |
· تجهیزات و امکانات |
· گسترس آکادمی ها |
|
|
· اموزش مربیان |
· مربیان تخصصی |
· توجه به ورزش مدارس |
|
|
· لیگ برتر |
· نظام آموزشی مدارس |
· کمیته ملی المپیک |
|
|
· حضور مربیان خارجی در لیگ |
· یکسان سازی سطوح مدیریتی |
· سبک آموزش |
|
|
· استفاده از بازیکنان خارجی |
· سیاستگذاری فدراسیون |
· شیوه نامه برگزاری مسابقات |
|
|
· مسابقات تدارکاتی |
· میزان مسابقات ملی و بین المللی |
· فرهنگی |
|
|
· روابط عمومی |
· عوامل محیطی |
· لیگ های پایه |
|
|
· نگاه ویژه به بسکتبال کشور توسط دولت |
· فضاهای ورزشی سالن ها |
· رسانه ها |
|
|
· پوشش رسانه ای |
· امکانات تخصصی بسکتبال |
· تبلیغات |
|
|
· درآمد زایی |
· جهت گیری سیاسی |
· جذب تماشاگران |
|
|
· جذب منابع انسانی |
· فرهنگسازی از طریق رسانه |
· علاقمندسازی خانواده ها به ورزش بسکتیال |
|
|
· بازاریابی |
· ورزش بسکتبال 3 به 3 |
· کسب مدال |
|
|
· ایجاد انگیزه و علاقه به ورزش همگانی بسکتبال |
· روابط سازمانی |
· اندازه جمعیت |
|
|
· استفاده از رسانه های |
· سالن های ورزشی |
· تسهیلات و امکانات حمایتی |
|
|
· سبک زندگی مردم |
· استفاده از مدرس های خارجی |
· میزان توسعه شهری |
|
در مرحله دوم، کدگذاری محوری انجام شد. کدگذاری محوری، فرآیند ربط دهی مقوله ها و پیوند دادن مقوله ها در سطح ویژگی ها و ابعاد است. این کدگذاری به این دلیل محوری نامیده می شود که کدگذاری حول محور یک مقوله تحقق می یابد (لی، 2001). در این مرحله مقوله ها، ویژگی ها و ابعاد حاصل از کدگذاری باز تدوین می شوند و سر جای خود قرار می گیرد تا دانش فزایندهای در مورد روابط ایجاد گردد (لی، 2001). به عبارت دیگر، کدگذاری محوری موجب ایجاد مقوله ها و زیر مقوله ها می گردد. در این مرحله تمامی کدهای باز نهایی دوباره بازبینی و با ادبیات تحقیق مقایسه گردید.
جدول 4: مقوله محوری و کدهای باز نهایی
|
مقوله های محوری |
کدهای باز نهایی |
|
|
1. استعدادیابی |
1. توجه به سطوح پایه 2. برگزاری جشنواره ها 3. استعدادیابان متخصص 4. تسهیلات و امکانات حمایتی 5. سرویس‌ها و خدمات حمایتی |
6. ورزش مدارس پایه 7. پایگاه های استعدادیابی 8. مدیریت استعداد 9. ساختار و فرایند انتخاب افراد مستعد |
|
2. آموزش |
1. استفاده از مدرسان خارجی 2. پرورش مربیان در تمام سطوح 3. پرروش مدیران حرفه ای 4. یک شکل شدن نظام آموزشی |
5. تحقیقات علمی 6. همایش ها و کلینیک های آموزشی 7. مربیان تخصصی 8. سبک آموزش |
|
3. برگزاری مسابقات |
1. لیگ های پایه 2. لیگ برتر 3. حضور مربیان خارجی در لیگ |
4. شیوه نامه برگزاری مسابقات 5. مسابقات تدارکاتی 6. میزان مسابقات ملی و بین المللی |
|
4. مدیریت |
1. یکسان سازی سطوح مدیریتی 2. روابط بین سازمان ها 3. مدیران نخبه 4. برنامه ریزی راهبردی |
5. جذب منابع انسانی 6. شبکه سازی اطلاعات 7. سازماندهی 8. ساختار سازمانی |
|
5. تجهیزات و سخت افزار |
1. زیرساخت ها 2. تجهیزات و امکانات |
3. فضاهای ورزشی سالن ها 12. امکانات تخصصی بسکتبال |
|
6. فرهنگ سازی |
1. جذب حداکثری مخاطبان 2. پوشش رسانه ای 3. ایجاد انگیزه |
4. دیدگاه مردم 5. علاقمندسازی خانواده ها 6. ورزش بسکتبال 3 به 3 |
|
7. سیاسی |
1. نگاه ویژه دولت 2. جهت گیری سیاسی |
3. اخلاق مداری 4. کسب مدال |
|
8. اقتصادی |
1. حامیان مالی 2. خصوصی شدن 3. بازاریابی 4. ثروت کشور |
5. جذب تماشاگران 6. درآمدزایی 7. جذب اسپانسر
|
|
9. روابط عمومی |
1. گسترش ورزش بسکتبال 2. فضاهای مجازی |
3. ارتباط با رسانه ها |
|
10. ورزشکار |
1. ویژگی های ژنتیک 2. والدین |
3. انگیزه |
|
11. موقعیت اجتماعی و فرهنگی محل زندگی |
1. رفاه اقتصادی 2. اندازه جمعیت 3. توسعه شهری |
4. سبک زندگی
|
مرحله سوم استفاده از کدگذاری انتخابی
کدگذاری انتخابی عبارت است از: فرآیند انتخاب دسته بندی اصلی، مرتبط کردن نظام مند آن با دیگر دسته بندی ها، تأیید اعتبار این روابط و تکمیل دسته بندی هایی که نیاز به اصلاح و توسعه بیشتری دارند. کدگذاری انتخابی بر اساس نتایج کدگذاری باز و کدگذاری محوری، مرحله اصلی نظریه پردازی است؛ به این ترتیب که مقوله محوری را به شکل نظام مند به دیگر مقوله ها ربط می دهد و آن روابط را در چارچوب یک روایت ارائه می کند و مقوله هایی را که به بهبود و توسعه بیشتری نیاز دارند، اصلاح می نماید. در تحقیق حاضر نتایج به دست آمده به شکل مدل ارائه می شود. این نظریه سازوکارهایی را عرضه می کند که از طریق آنها جامعه هدف تحقیق (فدراسیون بسکتبال، باشگاه های بسکتبال و ....) نیازهای کسب موفقیت را شناسایی و با توجه به مولفه های به دست آمده در جهت کسب موفقیت می توانند گام بردارند.
جدول5: محورهای نهایی
|
استعدادیابی |
عوامل اجتماعی و فرهنگی |
|
مدیریت |
تجهیزات و سخت افزار |
|
اقتصادی |
آموزش |
|
سیاسی |
ورزشکار |
به طور کلی 8 عامل به عنوان عوامل موثر بر موفقیت ورزشی شناسایی شد که به صورت مدل زیر می توان آنها را ارائه داد:
شکل1: مدل داده بنیاد موفقیت بسکتبال ایران
شکل 2: مدل فرایندی موفقیت بسکتبال ایران
بحث و نتیجه گیری
همراه با افزایش توجه به ورزش قهرمانی، علـوم ورزشـی نیز بـه کمـک ورزشـکاران آمـده اسـت تـا راه هـای بهبـود عملکـرد و ربـودن گـوی سـبقت از دیگـران را بـرای آنهـا همـوار کنـد. بـه ایـن ترتیـب شـناخت عوامـل مـؤثر در بـه موفقیت رسیدن تـیم هـای حرفـه ای حـائز اهمیـت اسـت و استفاده از شیوه هـا و راهبردهـای علمـی جدیـد را بـیش از پیش ضروری می سـازد. به همین منظور هدف از انجام این تحقیق، طراحی مدل مسیر های موفقیت بسکتبال ایران با رویکرد گراندد تئوری بود که نتایج پژوهش پارادایم های موفقیت ورزشی را در محورهای نهایی زیر دسته بندی می کند.
استعدادیابی شامل توجه به سطوح پایه، برگزاری جشنواره ها، استعدادیابان متخصص، تسهیلات و امکانات حمایتی، سرویس‌ها و خدمات حمایتی، ورزش مدارس پایه، پایگاه های استعدادیابی، مدیریت استعداد، ساختار و فرایند انتخاب افراد مستعد، اثر مهمی بر موفقیت ورزشی دارد. نتایج این تحقیق با نتایج تحقیقات موسوی راد (1398) و نادریان (1396) همخوان می باشد. همچنین در همین زمینه والنتی و دیگران (2019) و بوهلک و روبینسون (2009) بیان کردند که ساختارهای استعدادیابی می تواند بر موفقیت بین المللی ورزشکاران تاثیر بگذارد. استعدادیابی، سرمایه‌گذاری درازمدت محسوب میشود و با خطر اتلاف منابع بسیاری روبه‌رو است. شاید ورزشکاران پس از چند سال به خارج از کشور مهاجرت کنند، درصورتی‌که سرمایه‌گذاری و تمرکز منابع روی تعدادی از ورزشکاران نخبه، شانس موفقیت کوتاه‌مدت را به دنبال دارد. در شوروی و آلمان شرقی از یک سیستم متمرکز دولتی برای کشف و انتخاب استعداد استفاده میشد و در کوبا، حاکمیت دولتی با توجه به ممنوعیت ورزش حرفه‌ای، انواع بورس و پاداش و خدمات دولتی برای ورزشکاران نخبه در نظر گرفته میشود. پیشنهاد می شود فدراسیون بسکتبال از برنامههای منسجمی برای استعدادیابی از قبیل توجه به سطوح پایه و ورزش مدارس، ایجاد پایگاه های استعدادیابی، ایجاد ساختار و فرایند انتخاب افراد مستعد، استفاده از شبکه‌های اختصاصی منطقه‌ای مشابه پایگاه‌های قهرمانی سابق در ایران با دوره‌های آموزشی برای نظارت بر پتانسیل‌های کشور استفاده کند.
مدیریت شامل یکسان سازی سطوح مدیریتی، روابط بین سازمان ها، مدیران نخبه، برنامه ریزی راهبردی، جذب منابع انسانی، شبکه سازی اطلاعات، سازماندهی و ساختار سازمانی اثر مهمی بر موفقیت ورزشی دارد. موسوی راد (1398)، کشاورز و همکاران (1398) و گاملستر (2013) نیز در نتایج تحقیقات خود بیان کردهاند که عوامل مدیریتی بر موفقیت ورزشکاران تاثیر دارد و با یافته های این تحقیق همسویی دارد. نقش مدیریت موضوعات مرتبط با سازمان‌های ورزشی در رسیدن ورزشکاران به موفقیت بسیار مهم است. گرین و اکلین (۲۰۰۱) در تحقیق کیفی و اکتشافی با مصاحبه نظام‌مند با ورزشکاران المپیکی نشان دادند که متغیرهای عمده‌ای مانند سرویس‌ها و خدمات حمایتی، تسهیلات و امکانات حمایتی، مربی کیفی و سطح بالا و ارتباط مثبت مربی- ورزشکار رابطه بالایی با عملکرد موفق ورزشکاران دارند. بخش مدیریت منابع انسانی (ورزشکاران، کلیدی‌ترین نیروی انسانی راهبردی در ورزش)، علاوه بر موضوعات سازمانی باید موضوعات مرتبط با ورزشکاران و عملکرد آنان را بررسی کند. گلد و گرین لیف و همچنین چانگ و دیگران (۲۰۰۲) نیز متغیرهای اثرگذار بر عملکرد ورزشکاران المپیکی را بررسی کردند و نشان دادند که مهمترین عوامل سازمانی اثرگذار بر پیشرفت ورزشکاران، انسجام قوی تیمی، روابط اجتماعی عمومی، تردد و حمل‌ونقل و مشکلات دهکده المپیک بودند. لذا با توجه نتایج میتوان گفت که مدیران با اشراف بر وظایف مدیریتی، تدوین برنامههای مختلف، ایجاد ارتباط با مسئولان بالا دستی و پایین دستی ملی و بین المللی، جذب منابع انسانی متخصص، شبکه سازی اطلاعات از طریق ایجاد بانک اطلاعاتی و ایجاد ساختاری نظامند و برنامهریزی راهبردی میتوانند در موفقیت بسکتبال ایران تاثیر مثبتی داشته باشند.
نتایج نشان داد که عوامل اقتصادی اثر مهمی بر موفقیت ورزشی دارد. در تحقیق حاضر عوامل اقتصادی شامل نگاه ویژه دولت، جهت گیری سیاسی، اخلاق مداری، کسب مدال، حامیان مالی، خصوصی شدن، بازاریابی، ثروت کشور، جذب تماشاگران، درآمدزایی و جذب حامی مالی بود. این یافته با نتایج تحقیقات قربانی مورینه و دیگران (1398)، خدادای کاشی و کریم نیا (1395) و مامکویست و همستروم (2019) همسو بود- مورآو (۲۰۰۸) و هافمن، لی و راماسامی (۲۰۰۲) این رابطه را معکوس می‌دانند و معتقدند اقتصاد کشور بر نتایج و عملکرد ورزشی تأثیر می‌گذارد (به نقل از مورآو، ۲۰۱۰: 16). ایشاک (2020) بیان می کند که عوامل اقتصادی بر موفقیت ورزشی تاثیر دارد. استورم و یاکوبسن (2020) نشان دادند که افتخارات ملی و میزبانی مسابقات ورزشی می تواند بر موفقیت ورزشی تاثیر بگذارد. مامکویست و همستروم (2019) معتقدند که سلامت مالی موجب موفقیت ورزشی می شود. ورزش در ایران همیشه به عنوان یکی از مباحث فرعی در اقتصاد مورد توجه قرار گرفته است، در حالی که در کشورهای توسعه یافته به عنوان یک رکن مهم اقتصادی به آن نگاه می شود. در کشورهای پیشرفته، بخش قابل توجهی از تولید ناخالص داخلی از طریق رونق اقتصادی ورزش به دست می آید، اما در ایران کمتر از 1 درصد از تولید ناخالص داخلی از طریق اقتصاد ورزش تأمین می شود. از این رو می توان گفت که اقتصاد در موفقیت یا عدم موفقیت ورزشی نقش مهمی را ایفا می کند به ویژه در ایران که بودجه ورزش قهرمانی وابسته به دولت می باشد.
عوامل سیاسی شامل نگاه ویژه دولت، جهت گیری سیاسی، اخلاق مداری و کسب مدال میتواند اثر قابل توجهی بر موفقیت ورزشی داشته باشد. همسو با نتایج این تحقیق، دی بوسچر و همکاران (2018) بیان می کنند که سیاست های تخصیص منابع مالی در کشورها بر موفقیت ورزشی ورزشکاران تاثیر دارد. راموس (2017) معتقد است سیاستگذاری بیشترین تاثیر را بر موفقیت ورزشی بین المللی فیلیپین از دیدگاه ورزشکاران دارد. بروورز و همکاران (2015) مطالعه ای با هدف بررسی سیاست ها و عوامل خاص ورزشی که بر موفقیت بین المللی تأثیر می گذارد، انجام دادند. سوتیریاد و دیگران (۲۰۰۹) با بررسی ۷۴ نسخه گزارش سالانه ۳۵ سازمان ورزش ملی استرالیا در سالهای ۲۰۰۲-۱۹۹۹ نشان دادند که دو عامل اصلی اثرگذار سطح کلان، عوامل سیاسی و اقتصادی هستند. مداخله و تمرکز دولت در ورزش نخبه فقط به دلیل پرستیژ بین‌المللی و رقابت ایدئولوژیک نیست، چون فواید سیاسی ورزش نخبه ممکن است از منافع ورزشی و اقتصادی آن بیشتر باشد. البته تلاش دولتها برای میزبانی رویدادهای ورزشی بزرگ برای رشد اقتصادی در حوزه توریسم و تربیت شهروندی نسل جدید شهری سودمند است. دولتمردان از تاثیر ورزش برای رسیدن به اهداف سیاسی خود استفاده میکنند و ورزش را به عنوان ابزاری برای دستیابی به اهداف غیر ورزشی در جامعه به کار می گیرند.
عوامل اجتماعی و فرهنگی شامل جذب حداکثری مخاطبان، پوشش رسانه ای، ایجاد انگیزه، دیدگاه مردم، علاقمندسازی خانواده ها، ورزش بسکتبال 3 به 3، رفاه اقتصادی، اندازه جمعیت، توسعه شهری و سبک زندگی، اثر مهمی بر موفقیت ورزشی دارد. در تایید این مطلب درک پدیده اجتماعی ورزش بدون درک روشن از فرهنگ، میسر نیست. از دیدگاه جامعه شناسان، فرهنگ ورزش در بین اقشار و آحاد مختلف جامعه در اصل نوعی خرده فرهنگ محسوب میگردد که کلیه باورها، ارزشها، هنجارها، عادات و رفتارهای اجتماعی انسان در مورد ورزش را در بر می گیرد و به طورکلی با فرهنگ جامعه در تعامل و ارتباط متقابل میباشد و می تواند بر موفقیت ورزشی تاثیر داشته باشد.
عوامل تجهیزات و سخت افزار شامل زیرساخت ها، تجهیزات و امکانات، فضاهای ورزشی سالن ها و امکانات تخصصی بسکتبال، اثر مهمی بر موفقیت ورزشی دارد. خدادای کاشی و کریم نیا (1395) نیز عوامل محیطی را بر موفقیت ورزشی کشورها در بازی های المپیک (2012-1996) موثر می دانند. ضمیریکامل و دیگران (1393) در مطالعات خود بیان می کنند که عوامل تجهیزات، امکانات و اماکن ورزشی بر موفقیت ورزشی تاثیر گذار است. بر کسی پوشیده نیست که یکی دیگر از پایه های اصلی موفقیت ورزشی را عوامل محیطی تشکیل می دهد. در واقع، برای پیشرفت در هر امری، ابتدا باید زیرساخت های آن فراهم آید که یکی از اصلی ترین این زیرساخت ها، امکانات و تجهیزات است. در مورد بسکتبال باید بیان داشت که امکانات و تجهیزاتی نظیر سالن های مجهز، تجهیزات شخصی و تمرینی، وسایل آموزشی و کمک آموزشی و ... برای گسترش نیاز است. گرین و هلیهان (2008) در پژوهشی دریافتند که چهار بعد گسترش ورزش نخبگان به نحو بارز و چشمگیری در تعیین ماهیت و کفایت هر گونه سیستم ورزش نخبگان ایفای نقش می نمایند: توسعه تسهیلات یا ملزومات ورزش نخبگان، ظهور و پیدایش ورزشکاران تمام وقت، رشد و توسعه مربیگری، علوم ورزشی و پزشکی ورزش و فرصت های رقابت برای ورزشکاران در سطح برتر یا در حد نخبه. ویکر و همکاران (2013) در پژوهشی تأثیر زیرساخت های ورزشی را بر مشارکت افراد براساس مختصات جغرافیایی بررسی کردند. آنها در تحقیق خود به تأثیر مثبت تعداد بالای مکان های ورزشی در مشارکت نوجوانان در ورزش پی بردند. نتایج نشان داد که به طور کل بیشترین مشارکت زمانی اتفاق میافتد که مکان ورزشی نزدیک محل زندگی باشد. لذا با برطرف نمودن موانع مالی بسکتبال، به نظر می رسد که این عوامل مربوط به اماکن و تجهیزات نیز به خودی خود ارتقا خواهند یافت. با وجود این ضروری است که اقدامات مناسبی به منظور بهبود این عامل با استفاده از راهکارهایی همچون: مدیریت صحیح فضاهای ورزشی در اختیار فدراسیون ها و هیات ها، به روز نمودن باشگاه های ورزشی در اختیار فدراسیون و هیات ها، مدیریت صحیح سالنهای ورزشی در اختیار فدراسیون و هیات ها، توجه به درآمدزایی از امکانات و فضاهای در اختیار فدراسیون و هیات ها و استفاده چند منظوره از فضاهای ورزشی (مسابقه، تمرین و استعدادیابی) انجام پذیرد.
عوامل آموزشی هم اثر مهمی بر موفقیت ورزشی دارد. همراستا با نتایج این پژوهش، بوهلک و رابینسون (2009) بیان کردهاند که حمایت علمی از ورزش و سیستم آموزشی بر موفقیت بین المللی ورزشکاران تاثیر دارد. کشاورز و همکاران (1398) و موسوی راد (1398) توجه به آموزش ورزشکاران را بر موفقیت ورزشکاران موثر ارزیابی کردهاند. متأسفانه تجارب ارزشمند مدیران و سازمان‌های ورزشی مانند برگزاری رویدادها، وضعیت ورزشکاران، مربیان و غیره در ایران مستندسازی نمیشود و سیستم آموزش و ارتقا نیز گسترش لازم را پیدا نکرده است. استفاده از مدرسان خارجی، پرورش مربیان در تمام سطوح، پرروش مدیران حرفه ای، یک شکل شدن نظام آموزشی، تحقیقات علمی، همایش ها و کلینیک های آموزشی، مربیان تخصصی، سبک آموزش می تواند خلاء آموزشی حاکم بر فضای ورزشی را تا حدودی بهبود ببخشد.
ورزشکار می تواند بر موفقیت ورزشی اثر گذار باشد. برخی از پژوهشگران نیز عوامل ژنتیکی را مسئول عملکرد ورزشی ورزشکاران نخبه در ورزش های خاص می دانند (یانگ، مک آرتور و گالبین، 2003). ورزشکاران نخبه را میتوان «رویکرد با حرکت از سطح پایین به بالا» نامید. دولت‌هایی که منابع را به‌طور مستقیم به سطوح بالا و حرفه‌ای ورزش اختصاص می‌دهند، تأثیر از بالا به پایین مورد انتظار آنهاست با این پیش‌فرض که عملکرد موفق ورزشکاران نخبه، مردم را به مشارکت در فعالیتهای بدنی و افزایش مشارکت همگانی تشویق میکند. مطالعات زیادی در این باره نشان داده است که عواملی مانند ویژگی‌های وراثتی، نژاد و قوم، محیط اطراف ورزشکاران مانند مربی، دوستان والدین، خصوصیات روانشناختی و شخصیتی، مدل‌های نقش، وضعیت تمرین و رقابت، تسهیلات ورزشی و مشاوره‌های تخصصی در رشد ورزشکار بسیار مؤثرند. بلک و ویز (2011) معتقدند که بسیاری از تعیین‌کننده‌های توسعه ورزشکاران نخبه فراتر از کنترل فوری سیاستمداران، دولت و سازمان‌هاست. بوسچر و دیگران (2015) معتقدند که نخبه شدن در ورزش به ۱۰ سال زمان و ۱۰ هزار ساعت تمرین نیاز دارد و هزینه آن برای هر نفر ۳۷ میلیون دلار برای کسب هر مدال طلاست. بنابراین سه عامل ویژگی های ژنتیک، والدین و انگیزه می توانند بر موفقیت ورزشکاران اثرگذار باشند.
به تازگی نوعی افزایش هوشیاری درباره ارزش موفقیت ورزش قهرمانی در میان کشورها و دولتها رخ داده است. کسب مقام در میادین ورزشی در کانون توجه بسیاری از کشورها قرار گرفته و می تواند شرایط اقتصادی، سیاسی و اجتماعی یک جامعه را تحت تأثیر قرار دهد، این در حالی است که بسیاری از کشورها تلاش میکنند با راهبردهای مناسب، ورزشکارانی با آمادگی بالا را روانه مسابقات کنند که موفقیت آنها را در میادین بین المللی بزرگ تضمین کنند. یکی از عوامل مهم در ورزش کشور، ورزش قهرمانی است. برای رسیدن به موفقیت در رویدادهای جهانی و المپیک باید ورزش قهرمانی را توسعه داد. ورزش و برنامه ریزی برای رشد و تقویت فعالیتهای ورزشی در کشور ما بیشتر شامل ورزشهای قهرمانی میشود. با توجه به تاثیر استعدادیابی بر مسیرهای موفقیت بسکتبال ایران، ایجاد بانک اطلاعاتی پژوهشگران استعدادیابی ورزش بر اساس اهداف و سیاست‌های تعیین شده، برگزاری دوره‌های تخصصی استعدادیابی برای کارشناسان پایگاه‌ها، انجام تحقیقات و پژوهشهای مورد نیاز در استعدادیابی و به‌روز کردن روشهای استعدادیابی در کشور در راستای سیاست‌ها و اهداف توسعه ورزش قهرمانی پیشنهاد می شود. با توجه به تاثیر عوامل اقتصادی همکاری با فدراسیون‌های ورزشی در جهت جذب حامیان مالی فراملی و تهیه و تدوین و بازنگری دستورالعمل‌های اجرایی پایگاه‌های قهرمانی در راستای سیاست‌ها و اهداف رسیدن به موفقیت پیشنهاد می شود. همچنین در بخش سیاسی استفاده از اخلاق مداری و جهت گیری سیاسی همراستا با اندازه جمعیت و توسعه شهری پیشنهاد می گردد. در مورد ورزشکاران این رشته نیز باید به مواردی از قبیل ویژگی های ژنتیکی و انگیزه در رسیدن به موفقیت توجه بیشتری گردد تا افرادی وارد این رشته شوند که مستعد رسیدن به موفقیت باشند. به منظور بهبود عوامل اجتماعی و فرهنگی توجه به سبک زندگی و رفاه اقتصادی خانوادهها پیشنهاد میگردد. گسترش روابط بین سازمانها، استفاده از مدیران نخبه، برنامه ریزی راهبردی و جذب منابع انسانی متخصص به منظور ارتقای سطح مدیریت پیشنهاد می شود. آموزش یکی دیگر از عوامل موثر بر مسیر های موفقیت بسکتبال ایران است که استفاده از مدرسان خارجی و پرورش مربیان در تمامی سطوح پیشنهاد می شود. در نهایت نظارت بر اماکن و تأسیسات ورزشی و اداری فدراسیون‌ها و توزیع عادلانه اماکن موردنیاز به آنها در جهت بهبود شرایط محیطی به منظور کسب موفقیت پیشنهاد می شود.
یکی از محدودیتهای پژوهشهای کیفی، امکان تفاسیر مختلف از پدیده مورد بررسی است و بی شک، تفسیر صورت گرفته از پدیده مورد مطالعه در این پژوهش، تنها یکی از تفاسیر ممکن و پذیرفتنی در مورد آن است که تحقیق حاضر نیز از این قاعده مستثنی نمی باشد. همچنین دسترسی به خبرگان پژوهش و حضور در محل کار آنها برای انجام مصاحبه، یکی دیگر از محدودیت های پژوهش بود.
در پایان پیشنهاد میشود پژوهشگران روشهای دیگر کیفی را بررسی و معرفی کنند و با توجه به چالشهای مربوط به روش تحقیق کیفی که در بخش محدودیت ها اشاره شد، راهحل هایی نوآورانه در این شیوه ارائه دهند.
منابع
- خدادای کاشی، فرهاد و کریم نیا، الهام. (1395). «بررسی تاثیر عامل های اقتصادی و اجتماعی بر موفقیت ورزشی کشورها در بازی های المپیک (2012-1996)». فصلنامه تحقیقات مدلسازی اقتصادی. 25، صص 44- 67.
- رمضان نژاد، رحیم. (1385). آشنایی با تاریخ ورزش. چاپ دوم، گیلان: انتشارات دانشگاه گیلان
- شعبانی بهار، غلامرضا؛ عرفانی، نصرالله؛ گودرزی، محمود و منصف، علی. (1393). «کاربرد مدل تحلیل مسیر در تبیین شاخص های مؤثر بر موفقیت ورزشی تیم های ایران دررویدادهای بین المللی». پژوهش های کاربردی در مدیریت ورزشی. 3(3)، صص 117-131.
- ضمیریکامل، علی؛ سلیمانی، مجید و ایزدیمهر، اعظم. (1393). «اولویت بندی عوامل مؤثر بر موفقیت ورزشکاران استان همدان در راه یابی به تیمهای ملی». پژوهش های معاصر در مدیریت ورزشی. 4(8)، صص 112-103.
- ظهرابی، فاطمه؛ صابونچی، رضا و رهام، مهدیه. (1391). «نقش رسانه ها در جهاد اقتصادی ورزش قهرمانی». مدیریت و رفتار سازمانی در ورزش. 1(1)، صص 13- 19.
- علی دوست قهفرخی، ابراهیم؛ سجادی، سیدنصرالله؛ محمودی، احمد و ساعتچیان، وحید. (1393). «بررسی اولویت ها و راهکارهای پیشرفت ورزش قهرمانی جودوی کشور». مدیریت ورزشی. 6(2)، 231- 246.
- قربانی مورینه، لیلی و خداداد کاشی، فرهاد. (1398). «ارزیابی عوامل اقتصادی مؤثر در موفقیت ورزشی تیمهای لیگ برتر فوتبال ایران». مجله علوم حرکتی و رفتاری. 2(2)، صص 150- 160.
- موسوی راد، سیده طاهره. (1398). «شناسایی عوامل موفقیت ایران در بازی های المپیک». پژوهش های کاربردی در مدیریت ورزشی. 8(2)، صص 53- 62.
- واعظ موسوی، سید محمدکاظم و موسوی، سیده افروز. (1393). «عوامل مؤثر در موفقیت ورزشی مبتنی بر نظریه ها و مدل های مرتبط». مطالعات روانشناسی ورزشی. 3(10)، صص 25-50.
- هادیان، همتا؛ برومند، محمدرضا؛ امیرنژاد، سعید و نجفی، مسعود. (1396). «برنامه راهبردی آکادمی های فدراسیون بسکتبال ایران». پژوهشنامه مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی. 13(26)، صص 171- 194.
- Black, S. J. Weiss, M. R. (2011). “The relationship among perceived Coaching Behaviors Perceptions of Ability and Motivation in Competitive age – group swimmer”. Journal of Sport & Exercise Psychology, 14(3), 94-77.
- Bohlek N. Rabinson L. (2009). “Bench marking of elite sport systems”. Management Decision. 47(1), 67 – 84.
- Brouwers, J., Sotiriadou, P., & De Bosscher, V. (2015). “Sport-specific policies and factors that influence international success: The case of tennis”. Sport Management Review, 18(3), 343-358.
- Creswell, J. W. (2005). “Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative qesearch”. (2nd edition).
- Cushion C. Ford P R. Williams A. M. (2012). “Coach behavior and practice structures in youth soccer”. Journal of Sports Sciences, 30(15), 1631- 1641.
- De Bosscher, V., De Knop, P., Van Bottenburg, M., Shibli, S., & Bingham, J. (2009). “Explaining international sporting success: An international comparison of elite sport systems and policies in six countries”. Sport management review, 12(3), 113-136.
- De Bosscher, V., Shibli, S., & Weber, A. C. (2019). “Is prioritisation of funding in elite sport effective? An analysis of the investment strategies in 16 countries”. European Sport Management Quarterly, 19(2), 221-243.
- De Bosscher, V., Shibli, S., Westerbeek, H., & Van Bottenburg, M. (2015). “Successful elite sport policies: an international comparison of the sports policy factors leading to international sporting success (SPLISS 2.0) in 15 nations”. Meyer & Meyer Sport.
- Gammelsater H. (2013). “Leader succession and effectiveness in team sport”. Sport Business and Management: An International Journal. 3(4), 285-296.
- Green, M., & Collins, S. (2008). “Policy, politics and path dependency: Sport development in Australia and Finland”. Sport management review, 11(3), 225-251.
- Green, M., & Oakley, B. (2001). “Elite sport development systems and playing to win: uniformity and diversity in international approaches”. Leisure studies, 20(4), 247-267.
- Ishak, M. M. (2020). “The sports, politics and economics of the hosting of mega sports events in Malaysia: exploring the Commonwealth Games of 1998 and the F1 Grand Prix”. Journal of international studies, 1, 121-131.
- Lee, F., (2001). “Li Furong tan ruhe nuli chengwei yi ming youxiu jiaolianyuan [Li Furong's speech on how to become an outstanding coach) ”, Zhongguo tiyu bao [China Sports Daily], 12(4), 2 [Li Furong is a Vice Minister of Sport in China)
- Malmqvist, A., & Hammarström, M. (2019). “Is financial health a determinant of sport success?”
- Ramos, R. (2017). “Critical factors influencing international sporting success of the Philippines: the athletes’ perspective”. Asia Pacific Journal of Sport and Social Science, 6(2), 143-159.
- Ramos, R. (2017). “Critical factors influencing international sporting success of the Philippines: the athletes’ perspective”. Asia Pacific Journal of Sport and Social Science, 6(2), 143-159.
- Shippi, P. (2012). “Social and political factors affecting sporting success in small countries: The case of Cyprus”. Biomedical Human Kinetics, 4, 38-44.
- Singh, D., Saini, S (2013). “Sports achievement motivation among wrestlers and judokas – a comparative study”. International Journal of Behavioral Social and Movement Sciences, 2 (1), 70 – 75.
- Storm, R. K., & Jakobsen, T. G. (2020). “National pride, sporting success and event hosting: an analysis of intangible effects related to major athletic tournaments”. International Journal of Sport Policy and Politics, 12(1), 163-178.
- Valenti, M., Scelles, N., & Morrow, S. (2019). “Elite sport policies and international sporting success: a panel data analysis of European women’s national football team performance”. European Sport Management Quarterly, 1-21.
- Wicker, P., Hallmann, K., & Breuer, C. (2013). “Analyzing the impact of sport infrastructure on sport participation using geo-coded data: Evidence from multi-level models”. Sport management review, 16(1), 54-67.
- Wicker, P., Hallmann, K., & Breuer, C. (2013). “Analyzing the impact of sport infrastructure on sport participation using geo-coded data: Evidence from multi-level models”.Sport management review, 16(1), 54-67.
- Yang, N., Mac Arthur, D. G., Gulbin, J. P., Hahn, A. G., Beggs, A. H., Easteal, S., & North, K. (2003). “ACTN3 genotype is associated with human elite athletic performance”. Am J Hum Genet, 73 (3): 627- 31.
)