نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 کارشناس ارشد مدیریت ورزشی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد آیت الله آملی(نویسنده مسئول) E-mail: sharam4@yahoo.com
2 دانشیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد آیت الله آملی
3 استادیار، دانشگاه آزاد، واحد کرج
چکیده
هدف این مطالعه، شناسایی و رتبهبندی مهمترین چالش های ورزش قهرمانی ایران در رشته های پر مدال المپیکی و تفاوت دیدگاه ها در این زمینه بود. مطالعه حاضر، به روش آمیخته اکتشافی و در دو فاز کیفی و کمی و به صورت پی در پی انجام شد: در مرحله اول، با روش نمونهگیری هدفمند به 19 متخصص حوزه ورزش قهرمانی در ایران مراجعه و از طریق مصاحبه عمیق به جمع آوری اطلاعات از آنها پرداخته شد. سپس دادههای حاصل از بیست مصاحبه به روش رمز گذاری گزینشی تجزیه و تحلیل گردید. نتیجه گروهبندی دادهها، ارائه سیزده عامل ساختاری اثر گذار زیر بود: تجهیزات و امکانات، استعدادیابی و استعدادپروری، مدیریتی، آموزش و مربیان، آموزش و پرورش، رسانه، رویدادهای ورزشی، اقتصادی، دانشگاه و تحقیقات، انگیزش، حمایت قانونی، فرهنگی، سیاسی.
در مرحله دوم، پرسشنامهای براساس یافتههای مرحله اول و ادبیات موضوع طراحی و پس از بررسی و تایید ویژگیهای روانسنجی آن بین 260 نفر شامل 151 نفر ورزشکار، 36 نفرمربی، 38 نفرمدیر و 35 نفر هیئت علمی که به روش نمونهگیری تصادفی طبقهای تعیین شده بودند، توزیع و جمع آوری گردید. سپس از آزمون واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی توکی و برای رتبه بندی نظرات از آزمون فریدمن استفاده گردید. یافته ها نشان داد که استعدادیابی و استعداد پروری، رسانهها، اقتصاد، تجهیزات و امکانات، مهمترین چالش ها هستند. همچنین، تفاوت معنی داری بین دیدگاه نخبگان در مولفه های استعداد یابی، رسانهها، حمایت قانونی و آموزش و پرورش مشاهده گردید.
نقش استعدادیابی و استعدادپروری، رسانه ها، مسائل اقتصادی و تجهیزات و امکانات در موفقیت رشته های ورزشی پر مدال در نتیجه این تحقیق بارز گردید. از این رو، لازم است که متولیان ورزش کشور نسبت به رفع چالش های معرفی شده در این تحقیق اقدام نمایند تا شاهد شکوفایی رشته های پر مدال المپیکی در ایران باشیم.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Identification of Iran Athletics Challenges in Olympic Medalist Sports
نویسندگان [English]
- Shahram Monkaresi 1
- Ali Mohammad Safania 2
- Hamid Ghasemi 3
1 Master degree in Sport Management, Islamic Azad University, Ayatollah Amoli Branch
2 Ph.D., Associate Professor, Islamic Azad University, Ayatollah Amoli Branch
3 Ph.D., Assistant Professor, Islamic Azad University, Karaj Branch
چکیده [English]
The purpose of this research is to identify challenges in the fields of athletics and sports experts and sport elites opinions and priorities about Olympic Medalist Sports. This study used a combination of research methods (qualitative- descriptive) and semi-structured interviews as the methods of measurement. 19 experts in the sports management (athletes, coaches and administrators) were interviewed on survey phase of the country and sports,. The relative number of the 700 people who were randomly selected 260 subjects. Semi-structured interviews were used to define the research instrument, a questionnaire of 87 questions to prioritize and compare the views of an elite athlete respectively. The validity of the questionnaire was confirmed by experts. Also reliability using Cronbach's alpha (86/0 = α) was confirmed in the interviews and analyzing the data to identify the components and challenges in the navigation through the views and opinions of coding and saturation using spss software. The descriptive statistics of tables, relative frequency, mean and standard deviation and inferential statistical methods for prioritization and the Friedman ANOVA and Scheffe post hoc test were used for comparison of elite opinion. The results of the first study showed the challenge for the championship in the sport in Olympic medalist sports as: facilities, talent, management, training and mentoring, education, mass media, sports, business, academia and research, motivation, support legal, cultural and political. Challenges can be investigated and 87 were identified in these areas. The results of the study showed the role of talent-finding and nurturing talent, media, economy and the challenges of sports equipment Olympic medalist sports champion from the sports elite point of view. According to the elite sports talent in the state, component of challenges in Olympic medalist sports athletics are the media, education, legal protection, although no significant difference was observed.
کلیدواژه‌ها [English]
- Athletics Challenge
- Olympic Medalist Sports
- Sports Experts and Sport Elites
شناسایی چالش های ورزش قهرمانی ایران در رشتههای پر مدال المپیکی
شهرام منکرسی[1]
علی محمد صفانیا[2]
حمید قاسمی[3]
تاریخ دریافت مقاله: 14/7/1393
تاریخ پذیرش مقاله:28/10/1393
مقدمه
ارتقای ورزش قهرمانی موجب مطرح‌شدن نام ملت‌های پیروز در سطح جهان می‌شود. سرفرازی و افتخار ملی، یکی از عوامل روحیه آفرین در میان ملت‌هاست. ازاین‌رو، دستاوردها و پیامدهای توسعه ورزش ملی دایره گسترده‌ای دارد و موجب رونق اقتصادی و شکوفایی اجتماعی می‌شود. بر این مبناست که پیروزی پیوستۀ ملت‌ها در عرصه رقابت‌های ورزش فراملی، موضوعی درخور اعتنای ویژه است و دولت‌ها برای تحقق آن به ملت‌ها تعهد دارند. رقابت بین ملت‌ها همیشه مهمترین خصوصیت بازیهای المپیک بوده است و با وجود اعتراض‌های مکرر کمیته بین‌المللی المپیک نسبت به جدول مدالهای المپیک، تعداد و رنگ مدال‌ها از طرف سیاست‌گذاران و همچنین رسانههای جمعی مبنای مقایسه موفقیت‌های بین‌المللی در میان کشورها قرار گرفته است (مونی جونگ چا
[4]، 2004).
ورزش قهرمانی همواره مورد توجه و علاقه مردم و مسئولان کشور میباشد. به همین دلیل هرساله سعی می‌شود بودجه قابل توجهی به ورزش قهرمانی اختصاص داده شود. با وجود این، بیشتر فعالیت‌ها و برنامه‌ها بدون در نظر داشتن اهداف منطقی به اجرا گذاشته می‌شوند و تحقق آرزوهای بزرگ به‌صورت تصادفی و سلیقه‌ای دنبال می‌شود. این در حالی است که امر توسعه و موفقیت ورزشی در بسیاری از کشورها با نگاهی علمی در حال تحقق است و قله‌های بلند یکی پس از دیگری فتح می‌شود. کشور ما، ایران نیز دریای استعداد انسانی است و از این حیث زمینه مناسبی وجود دارد، ولی ظاهراً ریشه مشکل را باید در فقدان برنامه‌ریزی شایسته و مناسب جستجو کرد- خود این مسئله نیز احتمالاً ریشه عمیق‌تری در عدم شناخت و آگاهی نسبت به نیازهای اصلی و واقعی دارد (قره خانلو، 1387).
در مورد ورزش و ورزش قهرمانی در ابعاد و جنبه‌های مختلف، مطالعات، تحقیقات و اظهارنظرهای فراوانی شده است. فعالیت های قشر دانشگاهی و دست‌اندرکاران تجربی ورزش، از یک سو و برنامه‌ها و استراتژی‌های علمی و غیرعلمی، همایش‌ها و چاپ مقالات و کتاب‌های متنوع از سوی دیگر، در سال‌های اخیر رشد چشمگیری داشته است، ولی همچنان این سؤال باقی است که چرا برنامه‌ها و استراتژی‌ها در مورد ورزش قهرمانی در همان مرحله نخست دچار مشکل می شوند و قابلیت اجرایی پیدا نمی‌کنند یا آن‌هایی که به‌صورت برنامه‌های کوتاه‌مدت و میان‌مدت اجرا می‌شوند، نتایج مطلوب چندانی ندارند؛ چنان که جز در دو یا سه مورد در رشته‌هایی همچون: کشتی، تکواندو، وزنه‌برداری و اخیراً تنها در پرتاب دیسک در دوومیدانی در هیچ‌یک از رشتههای ورزشی در بازیهای المپیک مقامی کسب نکرده ایم.
نتایج بازیهای المپیک
از سال 1948 تاکنون، ایران در 15 دوره بازیهای المپیک تابستانی شرکت کرده که حاصل تلاش ورزشکاران ایرانی 60 مدال شامل 15 مدال طلا، 20 مدال نقره و 25 مدال برنز بوده است. (جدول 1)
جدول 1: نتایج کلی تیم ایران از شرکت در بازیهای المپیک تابستانی
|
سال |
شهر میزبان بازی‌ها |
تعداد رشتههای ورزشی |
تعداد کشورهای شرکت‌کننده |
تعداد کل ورزشکاران شرکت‌کننده |
تعداد ورزشکاران ایران |
طلا |
نقره |
برنز |
مجموع مدال‌ها |
رتبه ایران |
||
|
لندن |
17 |
59 |
4099 |
36 |
۰ |
۰ |
۱ |
۱ |
34 |
|||
|
هلسینکی |
17 |
69 |
4925 |
22 |
۰ |
۳ |
۴ |
۷ |
30 |
|||
|
ملبورن |
17 |
67 |
3184 |
17 |
۲ |
۲ |
۱ |
۵ |
14 |
|||
|
رم |
17 |
83 |
5346 |
25 |
۰ |
۱ |
۳ |
۴ |
27 |
|||
|
توکیو |
19 |
93 |
5140 |
63 |
۰ |
۰ |
۲ |
۲ |
34 |
|||
|
مکزیکوسیتی |
18 |
112 |
5530 |
14 |
۲ |
۱ |
۲ |
۵ |
19 |
|||
|
مونیخ |
21 |
122 |
7156 |
50 |
۰ |
۲ |
۱ |
۳ |
28 |
|||
|
مونترآل |
21 |
92 |
6085 |
86 |
۰ |
۱ |
۱ |
۲ |
33 |
|||
|
مسکو |
شرکت نکرد (تحریم کرد) |
|||||||||||
|
لس‌آنجلس |
شرکت نکرد (تحریم کرد) |
|||||||||||
|
سئول |
23 |
159 |
8473 |
27 |
۰ |
۱ |
۰ |
۱ |
36 |
|||
|
بارسلون |
25 |
169 |
9368 |
40 |
۰ |
۱ |
۲ |
۳ |
44 |
|||
|
آتلانتا |
26 |
197 |
10738 |
18 |
۱ |
۱ |
۱ |
۳ |
34 |
|||
|
سیدنی |
28 |
198 |
10999 |
35 |
۳ |
۰ |
۱ |
۴ |
27 |
|||
|
آتن |
28 |
202 |
10700 |
38 |
۲ |
۲ |
۲ |
۶ |
29 |
|||
|
پکن |
28 |
205 |
10700 |
55 |
۱ |
۰ |
۱ |
۲ |
51 |
|||
|
لندن |
28 |
204 |
10820 |
53 |
۴ |
۵ |
۳ |
۱۲ |
17 |
|||
|
مجموع |
۱۵ |
۲۰ |
۲۵ |
۶۰ |
|
|||||||
منبع: وب‌سایت رسمی کمیته ملی المپیک جمهوری اسلامی ایران
همان طور که در جدول فوق مشاهده می‌شود، بیشترین تعداد مدال در المپیک 2012 لندن با 12 مدال (4 طلا، 5 نقره و 3 برنز) و کمترین مدال در المپیک 1948 لندن (1 برنز) و 1988 سئول (1 نقره) بوده است.
جدول 2: مدالهای کسب شده بر پایه رشته در 15 دوره المپیک
|
مسابقات |
طلا |
نقره |
برنز |
جمع |
|
دو و میدانی |
۰ |
۱ |
۰ |
۱ |
|
تکواندو |
۲ |
۱ |
۲ |
۵ |
|
وزنه برداری |
۵ |
۵ |
۶ |
۱۶ |
|
کشتی |
۸ |
۱۳ |
۱۷ |
۳۸ |
|
مجموع |
۱۵ |
۲۰ |
۲۵ |
۶۰ |
منبع: وب‌سایت رسمی کمیته ملی المپیک جمهوری اسلامی ایران
بهترین جایگاه ایران در مسابقات المپیک 1956 ملبورن (رده 14 ام) و بدترین رتبه ایران در تمام دوره‌های حاضر در مسابقات المپیک در مسابقات المپیک 2008 پکن با رده‌بندی کلی 51 بوده است.
سجادی (1388) در تحقیقی با عنوان "مقایسه قاره‌ای نتایج و مدالهای بازیهای المپیک تابستانی (1896-2004)" اذعان داشت که پنج رشته پر مدال و باسابقه در بازیهای المپیک عبارت اند از: دوومیدانی، قایقرانی، شنا، کشتی و ژیمناستیک که کسب مدال در این رشته‌ها در کشورها و قاره‌ها در جدول رده‌بندی مدالهای بازیهای المپیک نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. بیش از 50 درصد کل مدالهای توزیع‌شده در بازیهای المپیک تابستانی به این پنج رشته اختصاص دارد. البته رشته‌هایی همچون بوکس، تیراندازی و دوچرخه‌سواری نیز نسبتاً پر مدال و باسابقه‌اند که در جایگاه بعد از این پنج رشته قرار دارند.
بدیهی است که شناخت چالش های موجود و سرمایه‌گذاری در رشتههای ورزشی پر مدال المپیکی و رفع موانع فراروی آنها می‌تواند گامی مؤثر در کسب رکوردهای بهتر و جایگاه مطلوب‌تر در رده‌بندی‌های نهایی باشد.
متولیان ورزش به‌ویژه ورزش قهرمانی با سیاست‌گذاری‌های ورزشی به‌طور مستقیم تنها می‌توانند بر عوامل سطح میانی(منابع مالی، مشارکت در ورزش، استعدادیابی، امکانات و تجهیزات ورزشی، رویکرد جامع به توسعه ورزش قهرمانی، رقابت، تحقیقات علمی و حمایت شغلی ورزش) اثرگذار باشند(دی بوسچر و همکاران، 2009).
در تحقیقی دیگر، فیروزی، رضوی و فرزان (1391) به بررسی چالش ها و مشکلات رشتههای مدال‌آور دوومیدانی، قایقرانی و شنای ایران پرداختند و به این نتیجه دست یافتند که فقدان برنامه‌ریزی بلندمدت و عدم‌حمایت رسانهها به‌عنوان مهمترین چالش های فراروی رشتههای مدال‌آور مطرح شده میباشد. نتیجه این دو تحقیق باهم مشابه و مؤلفه‌های انتخاب شده و شیوه اجرای آنها نیز شبیه به هم بوده است.
تندنویس و قاسمی (1386) در مقایسه دیدگاه ورزشکاران، مربیان و صاحبنظران در مورد راهکارهای پیشرفت ورزش قهرمانی ژیمناستیک به این نتیجه رسیدند که هر سه گروه مشترکا در بین متغیرهای تحقیق، ارتقای سطح دانش علمی و فنی مربیان، کنترل و نظارت بر فعالیت مربیان، استعدادیابی نوآموزان به روش علمی و تخصصی، افزایش تأسیسات و سالن‌های ویژه مخصوص ژیمناستیک و تجهیز کامل سالن‌ها به امکانات تخصصی و کمک‌آموزشی را مهمترین عوامل در پیشرفت بعد قهرمانی ورزش ژیمناستیک بیان کردند.
رضوی (1385) در تحقیق با عنوان "خصوصی‌سازی و اصلاح ساختار ورزش قهرمانی کشور" به این نتیجه رسید که 89 درصد مدیران ورزش کشور با تعدیل ساختار ورزش کشور از طریق خصوصی‌سازی موافق‌اند. در این میان، مدیران آموزشی بیشترین توافق و مدیران اجرایی کمترین توافق را با این نظر داشتند.
غفوری و همکاران (1382) در بررسی نقش رسانههای گروهی در گرایش مردم به ورزش قهرمانی و همگانی، نقش رسانهها به‌ویژه تلویزیون را در ورزش قهرمانی بارز یافتند و بیان کردند که توجه رسانههای گروهی به ورزش قهرمانی بیشتر به خاطر بعد مادی آن است و طبق بررسی‌های محققان، رسانهها تا حدود 78 درصد بر گرایش مردم به ورزش مؤثرند.
احمدی (1390) در بررسی و تعیین عوامل اثرگذار بر موفقیت ورزش قهرمانی ایران واولویت بندی آنها به این نتیجه رسید که متغیر های ثروت، جمعیت، سیاست، فرهنگ، شرایط جغرافیایی و شهرنشینی معرف خوبی برای مفهوم سطح کلان، متغیرهای منابع مالی، مربیگری، رویکرد جامع به توسعه ورزش قهرمانی، رقابت، استعدادیابی، امکانات، تحقیقات علمی، حمایت شغلی و مشارکت در ورزش معرف خوبی برای مفهوم سطح میانی و متغیرهای ژنتیک، انگیزش و والدین معرف خوبی برای مفهوم سطح خرد و متغیرهای آموزش وپرورش، رسانه ها، حامیان مالی، تماشاگران، سابقه ورزش قهرمانی و بخش خصوصی معرف خوبی برای مفهوم محیط ورزش قهرمانی هستند.
روش شناسی پژوهش
این تحقیق به روش آمیخته اکتشافی (کیفی، کمی) در دو فاز و به صورت پی درپی انجام شد. به لحاظ مسیر اجرا، از دو شیوه مصاحبه نیمه ساختارمند و پیمایش نظرات جمع آوری گردید.
جامعه آماری و حجم نمونهتحقیق
بخش کیفی: در مرحله اول، با توجه به کیفی بودن مطالعه از نمونه گیری هدفمند و تکنیک گلوله برفی[5] استفاده شد. مشارکتکنندگان در این مرحله شامل متخصصان حوزههای مدیریت ورزشهای قهرمانی در دو بخشی علمی و اجرایی بودند. منظور از متخصص در پژوهش حاضر، افرادی بودند که در سازمانهای مرتبط با ورزشهای قهرمانی سابقه مدیریت داشتند و در بخش دانشگاهی، از اعضای هیئت علمی که دارای پژوهش یا کتاب و یا سابقه اجرایی در حوزه یاده شده بودند، کمک گرفته شد. در مجموع، با 19 نفر مصاحبه انجام گردید.
بخش کمی: در مرحله دوم تحقیق، جامعه آماری شامل موارد زیر بود: مدیران رده اول ورزش کشور در فدراسیون‌های ورزشی مرتبط با موضوع تحقیق، کمیته ملی المپیک، وزارت ورزش و جوان، اساتید دانشگاهی در رشته تربیت‌بدنی(مدیریت ورزشی)، مربیان و قهرمانان ورزشی رشتههای مرتبط با موضوع تحقیق از جمله ورزشکاران منتخب تیم‌های ملی رشتههای ورزشی پر مدال المپیکی موردنظر محقق که حداقل طی ده سال گذشته در یک مسابقه رسمی قهرمانی جهانی و یا بازیهای آسیایی و یا در المپیک به‌عنوان ورزشکار ملی شرکت داشته‌اند، همچنین مربیان تیم‌های ملی رشتههای ورزشی پر مدال المپیکی موردنظر محقق که طی ده سال گذشته حداقل در یک مسابقه رسمی جهانی یا بازیهای آسیایی و یا المپیک به‌عنوان سرمربی یا مربی حضور داشته‌اند. با توجه به آمار گرفته شده، جامعه آماری تقریبا 700 نفر بودند. حجم نمونه براساس جدول مورگان برابر با 260 نفر تعیین شد و روش نمونهگیری به صورت تصادفی طبقهای بود.
ابزار اندازه‌گیری داده ها
ابزار جمع‌آوری اطلاعات در این پژوهش در مرحله کیفی مصاحبه عمیق ( نیمه ساختدار مند) بود؛ به طوری که ابتدا عوامل ساختاری مرتبط با ورزش قهرمانی در ادبیات داخلی و بین المللی مورد بررسی قرار گرفت و براین اساس، راهنمای مصاحبه شامل مولفههای برآمده از ادبیات تدوین شد. سپس با متخصصان ورزش قهرمانی در مورد عوامل ساختاری موثر بر ورزش قهرمانی مصاحبه انجام شد. درمصاحبه چهاردهم، پژوهشگر به نقطه اشباع[6] رسید، ولی مصاحبهها تا نوزدهمین متخصص ادامه یافت.
در مرحله دوم(کمی) نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل دادههای کیفی برآمده از مصاحبهها و ادبیات موضوع، تبدیل به پرسشنامهای محقق ساخته شامل 87 گویه به شرح جدول 3 شد. برای بررسی محتوای پرسشنامه از متخصصان رشته مدیریت ورزشی خواسته شد تا گویه های پرسشنامه را مورد بررسی قرار دهند. سپس پرسشنامه بین 260 نفر شامل 151 نفر ورزشکار، 36 نفرمربی، 38 نفرمدیر و 35 نفر هیئت علمی که به روش نمونهگیری تصادفی نسبی تعیین شده بودند، توزیع و جمع آوری گردید. برای بررسی پایایی پرسشنامه از آزمون آلفای کرونباخ بر روی نمونه 30 تایی از پرسشنامه استفاده شد. پایایی پرسشنامه 86/0 به دست آمد. همچنین، پایایی مولفهها همگی بالای 7/0 به دست آمد.
جدول 3: مولفه های شناسایی شده و تعداد گویه ها
|
تعدادگویه ها |
مولفه ها |
ردیف |
|
10 |
تجهیزات و امکانات |
1 |
|
10 |
آموزش و مربیان |
2 |
|
9 |
انگیزش |
3 |
|
5 |
دانشگاه و تحقیقات |
4 |
|
8 |
رویدادهای ورزشی |
5 |
|
4 |
فرهنگی |
6 |
|
3 |
رسانه ها |
7 |
|
4 |
استعدادیابی و استعداد پروری |
8 |
|
6 |
اقتصاد |
9 |
|
21 |
مدیریت |
10 |
|
2 |
حمایت قانونی |
11 |
|
3 |
آموزش و پرورش |
12 |
|
2 |
سیاسی |
13 |
|
87 |
جمع |
|
یافته های پژوهش
یافتههای پژوهش حاضر در دو بخش کیفی و کمی به شرح زیر بود:
داده های بخش کیفی
در این مرحله، شناسایی چالش های ورزش قهرمانی ایران در رشتههای ورزشی پر مدال المپیکی با استفاده از نظرات خبرگان منتخب ورزش کشورصورت پذیرفت.
دادههای حاصل از مصاحبه با متخصصان شامل شناسایی13 مولفه اصلی موثر در ورزش قهرمانی(جدول 4) و 87 مورد زیرمولفه(چالش) بود که با توجه به میزان فراوانی دسته بندی گردیدند (جدول 5) و به ترتیب اهمیت عبارت اند از: تجهیزات و امکانات، استعدادیابی و استعدادپروری، مدیریتی، آموزش و مربیان، آموزش و پرورش، رسانه، رویدادهای ورزشی، اقتصادی، دانشگاه و تحقیقات، انگیزش و حمایت قانونی، فرهنگی، سیاسی.
جدول 4: مولفه های اصلی و زیر مولفه های شناسایی شده در نتیجه مصاحبه
|
مولفه های اصلی |
زیر مولفه ها |
|
|
تجهیزات و امکانات |
کمبود فضای ورزشی استاندارد در سطح کشور |
|
|
نبود باشگاه های حرفه ای مؤثر و مناسب غیر دولتی |
||
|
نبود کلوپ های ورزشی در رشته های پر مدال |
|
|
|
توزیع نامناسب فضاها و امکانات ورزشی در سطح کشور در رشته های پر مدال |
|
|
|
فقدان تولید کالاهای ورزشی استاندارد و کم هزینه در داخل کشور برای رشته های پرمدال |
|
|
|
کمبود تجهیزات و لوازم ورزشی استانداردوارداتی |
|
|
|
بالا بودن هزینه استفاده از فضاها و امکانات ورزشی |
|
|
|
محدودیت در دسترسی آسان به فضاها و امکانات ورزشی مناسب |
|
|
|
بالا بودن قیمت تجهیزات ورزشی |
||
|
پایین بودن سطح دسترسی به لوازم و تجهیزات ورزشی با آخرین تکنولوژی روز دنیا |
||
|
آموزش و مربیان |
پایین بودن دانش مربیان داخلی در مقابل سرعت پیشرفت علوم ورزشی در جهان |
|
|
کمبود مربیان حرفه ای و تمام وقت |
||
|
چند شغله بودن مربیان و عدم تمرکز همه جانبه بر مربیگری |
|
|
|
عدم تعریف مربیگری به عنوان یک شغل و یا حرفه در کشور |
|
|
|
بی توجهی در بکارگیری مربیان تراز اول در رده های سنی پایین |
|
|
|
عدم آموزش و رعایت سبک زندگی قهرمانی به ورزشکاران |
|
|
|
فقدان نظام آموزشی مؤثر برای تربیت مربیان |
|
|
|
نبود نظام شناسایی و جذب مربیان نخبه و مستعد |
|
|
|
عدم تعامل مربیان داخلی با مربیان تراز اول جهان |
|
|
|
عدم تعامل مربیان داخلی با مراکز علمی آموزشی ورزشی داخلی و خارجی |
|
|
|
انگیزش |
کمبود حقوق مکفی مادام العمر به قهرمانان المپیک |
|
|
بی توجهی به شرایط شغلی و معیشتی ورزشکاران پس از دوران قهرمانی |
|
|
|
پاداش نامناسب به قهرمانان در رشته های پر مدال |
|
|
|
کم توجهی به مربیان موفق در رشته های پرمدال |
|
|
|
کم توجهی به ورزشکاران موفق در رشته های پرمدال |
|
|
|
کمبود قوانین اجتماعی تسهیل کننده مناسب برای قهرمانان در رشته های پرمدال |
|
|
|
عدم وجود شرایط رقابتی بین مربیان رشته های پرمدال |
|
|
|
کمبود جاذبه های مالی و حمایتی در رشته های پرمدال |
|
|
|
پایین بودن علاقه وگرایش جوانان برای حضور در عرصه قهرمانی در رشته های پر مدال |
||
|
دانشگاه و تحقیقات |
تمرکز دانشگاه ها بر مباحث تئوریک ورزشی و عدم ورود به عرصه عمل |
|
|
فقدان آزمایشگاه های علمی پیشرفته در علوم مورد نیاز ورزش قهرمانی در رشته های پر مدال |
|
|
|
فقدان تعامل موثر بیندانشگاههاو فدراسیون های ورزشی پرمدال |
||
|
کمبود تحقیقات علمی کاربردی موثر درارتقای ورزش قهرمانی کشور در رشته های پرمدال |
|
|
|
کمبود کتابخانه های تخصصی در ورزش قهرمانی |
||
|
رویدادها ورزشی |
فراهم نبودن امکان کافی برای شرکت در رقابت های مهم بین المللی |
|
|
کمبود برگزاری رویدادهای مهم بین المللی در کشور به صورت هدفمند |
|
|
|
محدودیت حضور بانوان در رقابت ها |
|
|
|
کم توجهی به رویدادهای رقابتی در رده های سنی پایین |
|
|
|
فقدان حضور بازیکنان ایرانی در لیگ های مطرح دنیا |
|
|
|
پایین بودن جذابیت رویدادهای داخلی |
|
|
|
پایین بودن سطح کیفی رویدادهای ورزشی داخلی |
|
|
|
عدم توسعه موثر رقابت های باشگاهی در رشته های پرمدال |
|
|
|
فرهنگی |
کم توجهی اجتماعی به قهرمانان رشته های پرمدال |
|
|
فقدان مراکز مشاوره تخصصی در سازمان های ورزشی برای خانواده ها به منظورسوق دادن فرزندان آنها به سمت رشته های پرمدال |
|
|
|
بی توجهی به اخلاق حرفه ای ورزشی |
|
|
|
فقدان اهمیت اجتماعی رشته های ورزشی پرمدال بین جامعه و خانواده ها |
|
|
|
رسانه ها |
کم توجهی رسانه ملی ( صدا و سیما ) و ارباب جراید به رشته های ورزشی پر مدال |
|
|
کمبود خبرنگاران و گزارشگران تحلیل گر با اخلاق حرفه ای برای ایجاد جذابیت رشته های ورزشی پرمدال بین عموم جامعه |
|
|
|
عدم وجود سند بالا دستی ملی به منظور توجه رسانه ملی به رشته های پر مدال به عنوان یک وظیفه |
|
|
|
استعدادیابی و استعدادپروری |
استفاده نکردن از روش های علمی موثر جهت استعدادیابی |
|
|
فقدان نظام موثر شناسایی استعداد |
|
|
|
فقدان نظام موثر پرورش ورزشکاران مستعد |
|
|
|
فقدان نظام موثرحمایت و حفظورزشکاران مستعد |
|
|
|
اقتصادی |
عدم سرمایه گذاری دولتی مناسب در رشته های پرمدال |
|
|
متکی بودن بیش از حد فدراسیون های مرتبط با رشته های پر مدال به منابع مالی دولتی |
|
|
|
کمبود منابع مالی |
|
|
|
تخصیص نامتوازن منابع مالی |
|
|
|
پایین بودن جذابیت اقتصادی برای سرمایه گذاری بخش خصوصی در رشته های پرمدال |
|
|
|
نبود انگیزه برای ورود حامیان مالی (اسپانسر) |
|
|
|
مدیریتی |
ناهمگونی تفکرات و اقدامات کمیته ملی المپیک و وزارت ورزش وجوانان |
|
|
عدم توجه به ورزش های پرمدال از سوی باشگاه ها |
||
|
کم توجهی به ورزش بانوان |
||
|
فقدان چرخه نظام مند قهرمان پروری |
|
|
|
کمبود توجه مدیران ورزشی به اقدامات بنیادی و زیر بنایی در رشته های پرمدال |
|
|
|
عدم اختصاص بودجه مناسب برای تحقیقات کاربردی در رشته های پرمدال |
|
|
|
کمبود جمعیت ورزشکار در رشته های پرمدال |
|
|
|
عدم استفاده از ظرفیت های موجود اجتماعی برای توسعه و تحکیم پایه های رشته های پرمدال ( نظیر اقبال عمومی مردم از شنای تفریحی ، ژیمناستیک) و.... |
|
|
|
نبود منطقه بندی و آمایش سرزمین موثر در رشته های پرمدال |
|
|
|
عدم توجه مدیران ورزشی به استقرار ورزش حرفه ای |
|
|
|
عدم بازاریابی موثر در توسعه همه جانبه رشته های پرمدال |
|
|
|
عدم وجود باشگاه های مولد ورزشکار قهرمان |
|
|
|
عدم برنامه ریزی های راهبردی و عملیاتی مناسب در رشته های پرمدال |
|
|
|
عدم تناسب ساخت و سازهای ورزشی با نیازهای واقعی ورزش قهرمانی در رشته های پرمدال |
|
|
|
کاستی های موجود در اساسنامه فدراسیون های ورزشی |
|
|
|
به کارگماردن مدیران ناآشنا به علم مدیریت ورزشی در رشته های پرمدال |
|
|
|
سوء مدیریت وبرنامه ریزی در رشته های ورزشی پرمدال |
|
|
|
تعدد مراکز تصمیم گیری در ورزش قهرمانی |
|
|
|
عدم تعامل موثر مراکز تصمیم گیر در ورزش قهرمانی |
|
|
|
عدم توجه مدیران و مسئولان ورزش کشور به اهمیت جایگاه رشته های پرمدال در کسب رتبه در المپیک |
|
|
|
هزینه ناکافی و نامناسب برای کسب مدال در رشته های پرمدال |
|
|
|
کمبود قوانین حمایتی از ورزشکاران دررشته های پرمدال |
||
|
حمایت قانونی |
||
|
نبود قوانین حمایتی از رشته های پرمدال |
|
|
|
آموزش و پرورش |
عدم مشارکت آموزش و پرورش در توسعه رشته های ورزشی پر مدال |
|
|
عدم تعامل موثر فدراسیون های ورزشی پرمدال با آموزش و پرورش برای استفاده از ظرفیت های موجود |
|
|
|
عدم توجه به ورزش و تربیت بدنی در مهد کودک ها و مدارس ابتدایی |
|
|
|
سیاسی |
دخالت سیاسیون و مدیران غیرورزشی در امور جاری ورزش قهرمانی در رشته های پرمدال |
|
جدول5: دسته بندی مولفههای استخراج شده و فراوانی چالش های به دست آمده از مصاحبه عمیق
|
مولفهها |
فراوانی مورد اشاره بر فاکتورهای مربوط به مولفه |
|
تجهیزات و امکانات |
77 |
|
استعدادیابی و استعدادپروری |
70 |
|
مدیریتی |
65 |
|
آموزش و مربیان |
59 |
|
آموزش و پرورش |
32 |
|
رسانه |
47 |
|
رویدادهای ورزشی |
46 |
|
اقتصادی |
43 |
|
دانشگاه و تحقیقات |
42 |
|
انگیزش |
38 |
|
حمایت قانونی |
20 |
|
فرهنگی |
25 |
|
سیاسی |
13 |
یافته های بخش کمی
در بخش دوم به این سوالات پاسخ داده شد:
-الویت بندی چالش های ورزش قهرمانی ایران در رشتههای ورزشی پر مدال المپیکی از نظر نخبگان ورزش قهرمانی کشور کدامند؟
-تفاوت دیدگاههای نخبگان ورزش قهرمانی کشور در رشتههای ورزشی پر مدال المپیکی در مورد چالش های ورزش قهرمانی ایران در رشتههای پر مدال المپیکی کدامند؟
تجزیه و تحلیل دادههای گردآوری شده از پیمایش نظرات در دو بخش صورت پذیرفت: در بخش اول، از روشهای آمار توصیفی جهت توصیف متغیرهای مربوط به مشخصات فردی پاسخگویان شامل سن، وظیفه، تحصیلات، رشته تحصیلی، سابقه عضویت، سابقه مدیریت استفاده شد. در بخش دوم، از روشهای آمار استنباطی به منظور تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیهها استفاده گردید.
تحلیل توصیفی اطلاعات مربوط به متغیرهای عینی (مشخصات فردی) جامعة تحت بررسی نشاندهنده این بود که 31 درصد از نمونه تحقیق در بازه سنی 20 الی 30، 1/31 درصد در بازه 31 الی 40 سال، 6/24درصد در بازه 41 الی 50 سال و 5/13درصد در بازه بالای 50 سال قرار دارند.
همچنین، نشان توصیفی بر حسب جایگاه نشان میدهد که 151 نفر از نمونه تحقیق ورزشکار، 36 نفر مربی،38 نفر مدیر و 35 نفر هیئت علمی دانشگاه بودند.
نتایج توصیفی بر حسب مدرک تحصیلی نشان داد که 9/6درصد زیر دیپلم، 5/23درصد دیپلم، 8/10درصد فوق دیپلم، 2/34درصد لیسانس، 6/14درصد فوق لیسانس و 0/10درصد دکترا میباشند.
نتایج توصیفی بر حسب رشته تحصیلی نشان میدهد که 39 نفر در رشته مدیریت ورزشی، 109 نفر در سایر رشته های تربیت بدنی و 112 نفر در سایر رشته ها بودند.
نحوه توزیع نمونه تحت بررسی بر اساس سابقه عضویت در تیم ملی نشان داد که 20 درصد افراد سابقه زیر سه سال، 46 درصد سه تا شش سال، 19 درصد هفت تا 10 سال و 13 درصد هم بالای 10 سال سابقه حضور و عضویت در تیم ملی را داشتند.
جدول 6: آمار توصیفی مربوط به چالش های ورزش قهرمانی ایران در رشته های ورزشی پر مدال
|
مولفهها |
میانگین |
انحراف استاندارد |
حداقل |
حداکثر |
|
تجهیزات و امکانات |
21/4 |
67/0 |
00/3 |
00/5 |
|
استعدادیابی و استعدادپروری |
34/4 |
57/0 |
00/2 |
00/5 |
|
مدیریتی |
01/4 |
61/0 |
00/3 |
00/5 |
|
آموزش و مربیان |
96/3 |
77/0 |
00/2 |
00/5 |
|
آموزش و پرورش |
06/4 |
67 |
80/1 |
00/5 |
|
رسانه |
43/4 |
53/2 |
50/2 |
00/5 |
|
رویدادهای ورزشی |
01/4 |
68/0 |
00/3 |
00/5 |
|
اقتصادی |
32/4 |
61/0 |
50/2 |
00/5 |
|
دانشگاه و تحقیقات |
89/3 |
73/0 |
33/3 |
00/5 |
|
انگیزش |
99/3 |
69/0 |
66/2 |
00/5 |
|
حمایت قانونی |
97/3 |
82/0 |
20/2 |
00/5 |
|
فرهنگی |
95/3 |
69/0 |
70/1 |
00/5 |
|
سیاسی |
86/3 |
70/0 |
00/1 |
00/5 |
همانطور که جدول 6 نشان میدهد، از بین چالش های ورزش قهرمانی ایران در رشته های ورزشی پر مدال مولفه رسانه با میانگین 43/4 بیشترین و مولفه سیاسی با میانگین 86/3 کمترین میانگین را دارند.
برای بررسی طبیعی بودن توزیع متغیرهای تحقیق از آزمون کلموگروف اسمیرونف (K-S) استفاده شد که با توجه به نتایج آن، تمام توزیع‌ها از لحاظ آماری نرمال تشخیص داده شد (05/0<p).
برای اولویت بندی چالش های ورزش قهرمانی ایران در رشتههای ورزشی پرمدال المپیکی از نظر نخبگان ورزشی از آزمون فریدمن استفاده شد که نتایج در جدول 5 آمده است.
با توجه به نتایج، بین چالش های ورزش قهرمانی ایران در رشتههای ورزشی پرمدال المپیکی از نظر نخبگان ورزش اولویت معنیداری مشاهده شد. جدول 7 ، اولویت چالش های ورزش قهرمانی ایران در رشتههای ورزشی پرمدال المپیکی را از نظر نخبگان ورزش نشان میدهد.
جدول 7: اولویت بندی چالشهای ورزش قهرمانی ایران
|
رسانه |
میانگین رتبه |
|
تجهیزات و امکانات |
27/7 |
|
استعدادیابی و استعدادپروری |
73/9 |
|
مدیریتی |
63/6 |
|
آموزش و مربیان |
62/6 |
|
آموزش و پرورش |
72/6 |
|
سیاسی |
02/5 |
|
رویدادهای ورزشی |
55/6 |
|
اقتصادی |
27/8 |
|
دانشگاه و تحقیقات |
17/6 |
|
انگیزش |
62/6 |
|
حمایت قانونی |
37/6 |
|
فرهنگی |
39/6 |
|
رسانهها |
63/8 |
با توجه به نتایج جدول 7، استعداد یابی و استعداد پروری، رسانهها، اقتصاد و تجهیزات و امکانات مهمترین چالش های ورزش قهرمانی ایران در رشتههای ورزشی پرمدال المپیکی از نظر نخبگان ورزش میباشد.
با توجه به طبیعی بودن دادهها، برای بررسی تفاوت دیدگاههای نخبگان ورزش قهرمانی کشور پیرامون چالش های ورزش قهرمانی ایران در رشته های پر مدال المپیکی و تایید یا رد فرضیه ها از آزمون آنوا(تحلیل واریانس یک راهه) و جهت مقایسه نظر نخبگان، از آزمون تعقیبی توکی بهره گرفته شد.
فرضیه های پژوهش
1- بین دیدگاه نخبگان ورزش قهرمانی کشور در مورد چالش استعدادیابی در رشته های پر مدال المپیکی تفاوت معنیداری وجود دارد.
2- بین دیدگاه نخبگان ورزش قهرمانی کشور در مورد چالش مدیریتی در رشته های پر مدال المپیکی تفاوت معنیداری وجود دارد.
3- بین دیدگاه نخبگان ورزش قهرمانی کشور در مورد چالش آموزش و مربیان در رشته های پر مدال المپیکی تفاوت معنیداری وجود دارد.
4- بین دیدگاه نخبگان ورزش قهرمانی کشور در مورد چالش انگیزش در رشته های پر مدال المپیکی تفاوت معنیداری وجود دارد.
5- بین دیدگاه نخبگان ورزش قهرمانی کشور در مورد چالش فرهنگی در رشته های پر مدال المپیکی تفاوت معنیداری وجود دارد.
6- بین دیدگاه نخبگان ورزش قهرمانی کشور در مورد چالش سیاسی در رشته های پر مدال المپیکی تفاوت معنیداری وجود دارد.
7- بین دیدگاه نخبگان ورزش قهرمانی کشور در مورد چالش رسانهها در رشته های پر مدال المپیکی تفاوت معنیداری وجود دارد.
8- بین دیدگاه نخبگان ورزش قهرمانی کشور در مورد چالش حمایت قانونی در رشته های پر مدال المپیکی تفاوت معنیداری وجود دارد.
9- بین دیدگاه نخبگان ورزش قهرمانی کشور در مورد چالش آموزش و پرورش در رشته های پر مدال المپیکی تفاوت معنیداری وجود دارد.
10- بین دیدگاه نخبگان ورزش قهرمانی کشور در مورد چالش رویدادهای ورزشی در رشته های پر مدال المپیکی تفاوت معنیداری وجود دارد.
11- بین دیدگاه نخبگان ورزش قهرمانی کشور در مورد چالش تحقیقات در رشته های پر مدال المپیکی تفاوت معنیداری وجود دارد.
12- بین دیدگاه نخبگان ورزش قهرمانی کشور در مورد چالش اقتصادی در رشته های پر مدال المپیکی تفاوت معنیداری وجود دارد.
13- بین دیدگاه نخبگان ورزش قهرمانی کشور در مورد چالش تجهیزات در رشته های پر مدال المپیکی تفاوت معنیداری وجود دارد.
با توجه به نتایج، از بین مولفههای چالش های ورزش قهرمانی ایران در رشتههای ورزشی پرمدال المپیکی و با توجه به جایگاه نخبگان ورزش، در مولفههای استعداد یابی، رسانهها، حمایت قانونی و آموزش و پرورش تفاوت معنیداری مشاهده شد. با توجه به نتایج بدست آمده از آزمون آنوا برای فرضیات تحقیق، چهار فرضیه محقق در مورد وجود اختلاف معنی دار بین چالش های استعدادیابی، رسانه، حمایت قانونی و آموزش و پرورش تایید و فرض صفر رد گردید- سایر فرضیه های محقق رد و فرض صفر تایید شد. از آزمون تعقیبی توکی[7] برای بررسی تفاوت به صورت دو به دو استفاده شد. نتایج نشان داد که در مولفه استعدادیابی فقط بین نظر ورزشکاران و اعضای هیئت علمی اختلاف معنیداری وجود داشت (05/0>P). با این تفسیر که از نظر اعضای هیئت علمی نسبت به نظر ورزشکاران، مولفه استعدایابی اهمیت بیشتری دارد.
همچنین، نتایج نشان داد که در مولفه رسانه بین نظر ورزشکاران و اعضای هیئت علمی (01/0>P) و نیز بین نظر مربیان و اعضای هیئت علمی اختلاف معنیداری مشاهده شد (05/0>P). با این تفسیر که از نظر اعضای هیئت علمی نسبت به نظر ورزشکاران و مربیان، مولفه رسانه اهمیت بیشتری دارد. در مولفه حمایت قانونی بین نظر ورزشکاران و اعضای هیئت علمی (01/0>P) و نیز بین نظر ورزشکاران و مدیران اختلاف معنیداری مشاهده شد (05/0>P). با این تفسیر که از نظر اعضای هیئت علمی و مدیران نسبت به نظر ورزشکاران، مولفه حمایت قانونی اهمیت بیشتری دارد. در مولفه آموزش و پرورش بین نظر ورزشکاران و اعضای هیئت علمی اختلاف معنیداری مشاهده شد (05/0>P). با این تفسیر که از نظر اعضای هیئت علمی نسبت به نظر ورزشکاران، مولفه آموزش و پرورش اهمیت بیشتری دارد.
بحث و نتیجه گیری
نتایج نشان داد که مولفه های اصلی در ورزش قهرمانی ایران در رشتههای ورزشی پرمدال المپیکی عبارت بودند از: تجهیزات و امکانات، استعدادیابی و استعدادپروری، مدیریتی، آموزش و مربیان، آموزش و پرورش، رسانه، رویدادهای ورزشی، اقتصادی، دانشگاه و تحقیقات، انگیزش و حمایت قانونی، فرهنگی و سیاسی.
نتایج اولویت بندی چالش های مطرح شده از سوی نخبگان، نشاندهنده این بود که 1- استعداد یابی و استعداد پروری2- رسانه ها3- اقتصاد 4- تجهیزات و امکانات در رأس چالش های مطرح شده از سوی جامعه تحقیق قرار گرفتند که این نتیجه با نتایج تحقیقات فراهانی و عبدوی، (1383)، تندنویس و قاسمی (1386)، شعبانی و همکاران (1387)، ویلیامز (1988)، اسولیون، سیدنتوپ و تانوهیل (1994)، چاد و همکاران، (2005)، دی بوسچر و همکاران (2008)، سوتریادو (2009)،بوهلک و رابینسون[8] (2009) کالیوپی[9] (2009) و فریموث (2010) همسو می باشد.
متولیان ورزش به‌ویژه ورزش قهرمانی با سیاست‌گذاری‌های ورزشی به‌طور مستقیم تنها می‌توانند بر عواملی همچون: منابع مالی، مشارکت در ورزش، استعدادیابی، امکانات و تجهیزات ورزشی، رویکرد جامع به توسعه ورزش قهرمانی، رقابت، تحقیقات علمی، حمایت شغلی ورزش اثرگذار باشند(دی بوسچر و همکاران، 2009). موفقیت در المپیک و دیگر رقابت‌های بین‌المللی بر اساس یک برنامه‌ریزی بلندمدت و استراتژیک و همچنین میزان منابعی که کشورها جهت ارتقای ورزش قهرمانی سرمایه‌گذاری می‌کنند، به دست می‌آید. فرآیند و معیارهای موفقیت شامل جمعیت (انتخاب استعداد)، آموزش (کمپ‌های تمرینی، مدارس ویژه)، علوم ورزشی، آموزش مربی و تکنولوژی (تأسیسات و تجهیزات ورزشی)، مدیریت (مورد ورزشکاران)، مالی (حمایت دولت، درآمدهای تبلیغاتی) عواملی هستند که بر موفقیت ورزش تأثیر می‌گذارند. بر اساس یافته‌ها (دی بوسچر و همکاران 2001) موفقیت ورزشکار یا تیم به مقدار زیادی به توانایی عملکرد سیستم‌های ورزشی و اثربخشی آنها در استفاده از همۀ منابع بستگی دارد. از آنجا که وجود برنامه ها، نیروی انسانی متخصص و امکانات و تجهیزات استاندارد و مناسب با رسیدن به اهداف پایگاه های ورزش قهرمانی و استفاده بهینه از پایگاه ها رابطه مستقیم دارد، لازم است ابتدا وضعیت موجود پایگاه های ورزش قهرمانی از نظر امکانات و تجهیزات و دانش و اطلاعات تخصصی مدیران پایگاه ها مورد ارزیابی قرار گیرد تا بر اساس این اطلاعات و شناخت حاصله با توجه به اهداف، اصول و امکانات مادی موجود بتوان برنامه های صحیح و اصولی مورد نیاز را تدوین و اجرا کرد (فراهانی و عبدوی، 1383).
در بحث استعدادیابی، این یک قانون کلی است که برای اینکه فردی به مرحله خبرگی در ورزش برسد، تقریباً تمرین از سن 8 تا 10 سالگی و ده هزار ساعت تمرین سنجیده نیاز است (اریکسون، 2003). بلوم در سال 1985 بیان کرد که سه مرحله یا سه شکل در توسعه ورزش، هنر و علم مشترک است. این سه مرحله عبارت‌اند از: مرحله آشنایی یا مشارکت، مرحله شناسایی و پرورش استعداد و مرحله رسیدن به اوج عملکرد.
بر اساس الگوهای مختلف استعدادیابی، برای رسیدن به اوج عملکرد در هر رشته ورزشی، تخصصی شدن در آن رشته مهم و ضروری است. تخصصی شدن موجب تطابق و سازگاری ورزشکار با رشته ورزشی ازنظر جسمی، روانی، تکنیکی و تاکتیکی می‌شود. فرآیند تخصصی شدن بسیار پیچیده است. شروع این فرآیند زمانی است که ورزشکار علاقه‌مند و متمایل به تخصصی شدن در یک رشته ورزشی خاص است.
مطالعات اسولیون، سیدنتوپ و تانوهیل (1994) بر اهمیت و ضرورت وجود متخصصان با تجربه و تأسیسات و تجهیزات مناسب و قابل استفاده در وضعیت تربیت بدنی و ورزش مدارس تأکید داشته اند. همچنین، ویلیامز (1988) تأسیسات و تجهیزات را عامل مؤثری در میزان مشارکت جوانان در فعالیت های بدنی دانسته است.
یکی دیگر از ارکان موفقیت ورزش قهرمانی، تسهیلات ویژه با اولویت دسترسی برای ورزشکاران قهرمانی میباشد. زمانی که ورزشکاران مستعد و نوجوان به یک سطح رقابتی بالاتر می‌روند (از نوجوانان به جوانان و بزرگسالان) و به‌طور منظم تمرین می‌کنند، به تجهیزات و تسهیلات تخصصی‌تر با قابلیت دستیابی مناسب نیاز دارند (دی بوسچر و همکاران، 2008). سوتریادو (2009)بیان کرد همه سازمانهای ملی ورزشی به این نکته توجه دارند که تسهیلات تمرینی با کیفیت بالا و محل رقابت می‌تواند تا حد زیادی بر موفقیت ورزشکاران تأثیر بگذارد و به آمادگی آنها برای عملکرد بهتر و موفقیت‌آمیز در بالاترین سطح رقابت مثل رقابت‌های جهانی و بازیهای المپیک کمک کند.
جدید بودن تسهیلات و تجهیزات ورزشی نیز بسیار مهم است. بررسی تأثیر سن تأسیسات و اماکن ورزشی بر حضور تماشاگران نشان داد که تجهیزات و امکانات جدید و مدرن باعث افزایش تعداد تماشاگران می‌شود و از آنجا که حضور تماشاگران از عوامل توسعه ورزش قهرمانی است، اهمیت تجهیزات و تسهیلات به‌خوبی مشهود می باشد(چاد و همکاران[10]، 2005). البته نباید نادیده انگاشت که با وجود افزایش ده‌ها برابری بودجه ورزش طی این سال‌ها و توسعه زیرساخت‌ها و تجهیزات مورد نیاز به منظور رشد و توسعه متوازن در ورزش، هنوز کمبود امکانات چه به لحاظ مالی و چه زیرساختی، در درجه و مرتبه‌ای قرار ندارد که بتوان در سایه آن چشم‌انداز بهتر و روشنی را پیش روی جامعه ورزش ایران قرار داد. از این منظر و با توجه به کمبود‌های مالی، بودجه ورزش باید حساب شده و بر اساسی منطقی قابل دفاع، هزینه و خرج شود تا بر مبنای آن بتوان بهره‌وری لازم را از سرمایه‌گذاری‌های انجام شده به‌عمل آورد (یزدان پناه، 1382).
شعبانی و همکاران (1387) دریافتند که دو میدانی ایران از چالش ها و مشکلات فراوانی رنج میبرد و عوامل متفاوتی در این امر دخیل اند. این تحقیق نشان داد که کمبود بودجه و امکانات مالی اختصاص یافته به دو میدانی، کمبود دستمزد مالی ورزشکاران و مربیان این رشته، کمبود اسپانسرها برای حمایت مالی، کم کاری رسانههای گروهی از عمدهترین مشکلات دو و میدانی ایران میباشند. فریموث[11] (2010) دانش اندک در زمینه علوم ورزشی مسئولان و مربیان، عدم اطلاع مسئولان از استانداردهای بین‌المللی، ضعف شدید امکانات فنی و تجهیزات مورد نیاز برای ورزشکاران، نوپا بودن فدراسیون دومیدانی و کمبود بودجه به منظور توسعه بناها و اهداف علمی در زمینه دومیدانی را از مهمترین چالش ها و موانع و مشکلات دومیدانی ویتنام می‌داند.
در مولفه رسانه بین نظر ورزشکاران و اعضای هیئت علمی و نیز بین نظر مربیان و اعضای هیئت علمی اختلاف معنیداری مشاهده شد. با این تفسیر که از نظر اعضای هیئت علمی نسبت به نظر ورزشکاران و مربیان، مولفه رسانه اهمیت بیشتری دارد. این نتیجه با نتایج تحقیقات غفوری و همکاران (1382)، کلامپنر (1994)، کوپر و استرکین (2001)، بیک و بوشارت (2003)، هانستید و اسکیل (2010) و چارپنتیر (2011) همخوانی دارد.
چنانچه یک ورزش در مرکز توجه رسانهها قرار گیرد، ورزشکاران بیشتری به آن جذب شوند و درنتیجه، آن ورزش تا حد زیادی رقابتی باقی می‌ماند. توجه رسانهها در مسابقاتی که خود کشور، میزبان بازی‌هاست خیلی بیشتر است. امروزه، ورزش و رسانهها هر دو صنعت هستند که خیلی به همدیگر وابسته اند. رسانهها که شامل رادیو، تلویزیون، روزنامه‌ها و اینترنت می‌شوند، نقش بسیار مهمی در ارتقای ورزش به‌ویژه در سطح قهرمانی ایفا می‌کنند. البته به همان اندازه که رسانهها برای رویدادهای ورزشی مهم و سودآور هستند، ورزش نیز برای رسانهها مهم و سودآور است.
با توجه به نتایج، در مولفه حمایت قانونی بین نظر ورزشکاران و اعضای هیئت علمی و همچنین بین نظر ورزشکاران و مدیران اختلاف معنیداری مشاهده شد. با این تفسیر که از نظر اعضای هیئت علمی و مدیران نسبت به نظر ورزشکاران، مولفه حمایت قانونی اهمیت بیشتری دارد که این نتیجه با نتایج تحقیقات هوگان و نورتون (2000)، دیوید و بیکر، (2007) و بوهلک و رابینسون(2009) هماهنگ می باشد.
خدمات حمایتی، سهم مؤثری بر عملکرد ورزشکاران نخبه دارد. خدمات فوق، جدای از خدمات پشتیبانی فرآیند قهرمان‌پروری است و به‌منظور ایجاد انگیزه در شخص ورزشکار و برای بالا بردن عملکرد و بهره‌وری به ورزشکاران خدمات حمایتی داده می‌شود. به عنوان مثال، یکی از اصول حمایت برای ورزشهای قهرمانی در آلمان، توسعه و حمایت همه جانبه از آنان است و ورزشکاران نه‌تنها حمایت در سطح ورزش، بلکه در تحصیل و شغلشان نیز دریافت می‌کنند. این اصول برای همه گروه‌های سنی و همۀ ورزش‌ها به کار می‌رود. در ایران نیز طبق آیین‌نامه، قهرمانان مسابقات بسیار مهم برون‌مرزی ازجمله مسابقات المپیک، آسیایی و قهرمانی جهان از تسهیلاتی استفاده می کنند که بر حسب نظر نخبگان این حمایت ها کافی و وافی نمی باشد و باید توسعه پیدا کند.
نتایج کلی نشان می دهد که استعداد یابی و استعدادپروری، مهمترین چالش مطرح شده از سوی نخبگان ورزش می باشد. ازجمله تأثیرات آموزش و پرورش هر کشور در توسعه ورزش قهرمانی، استعدادیابی مناسب و به‌موقع است. درواقع، فرایند استعدادیابی به‌عنوان یکی از پایه‌های ورزش قهرمانی در تعلیم و تربیت دنیا مطرح است، اما در کشور ما تاکنون استعدادیابی به‌صورت جامع و علمی انجام نگرفته و شناسایی و کشف نوجوانان ورزشکار به‌صورت میدانی و مشاهده‌ای و بر مبنای تشخیص مربیان، معلمان و امکانات مناطق است. سهم ساعات تربیت‌بدنی در مدارس نیز می‌تواند به‌عنوان پایه‌ای برای شناسایی استعدادها و توسعه و رشد ورزش قهرمانی مؤثر باشد. به طور کلی می توان گفت که ورزش قهرمانی ایران هنوز برنامه ریزی مدونی مانند کشورهایی چون روسیه و چین ندارد و چالش ها و مشکلات بسیار در کنار عدم استفاده از نظرات صاحب نظران و نتایج حاصل از تحقیقات محققان، نهاد های مرتبط با ورزش های قهرمانی و پرمدال کشور را از کارایی و کسب مدال در المپیک باز داشته است. با مشخص شدن بسیاری از چالش ها و مشکلات و همچنین عوامل موثر در رشد و بالندگی ورزش های پرمدال در این پژوهش، مسئولان کلان ورزش کشور باید از متخصصان لازم در عرصه مدیریت و برنامه ریزی راهبردی و بلند مدت بهره مند شوند تا مبحث استعداد یابی و همچنین استعداد پروری در رشته های پرمدال را بیش از پیش به پیش ببرند و زمینه ارائه حمایت های قانونی بیشتر را فراهم آورند. همچنین، رسانه ها به ویژه صدا و سیما را باید به توجه بیشتر به رشته های پرمدال ورزش قهرمانی ترغیب نمود؛ چنان که برقراری همکاری و تعامل لازم بین فدراسیون های مربوطه و صدا و سیما می تواند حمایت رسانه ها را در پی داشته باشد. انتشار روزنامه هایی با محتوای ورزش قهرمانی پرمدال و رشته مختلف ورزشی و نیز مجلات تخصصی در رشته های پرمدال المپیکی با کیفیت و طراحی زیبا نیز در گسترش و رشد ورزش قهرمانی ضروری می نماید. سایر موارد شناخته شده موثر در رشد و توسعه ورزش قهرمانی نیز به نوعی معلول، اقتصاد پویا و تجهیزات و امکانات است، چرا که توجه به این دو عامل نیز می تواند سایر موارد تأثیرگذار همانند ضعف استعدادیابی، عدم حمایت قانونی و ... را به فرصت و در نهایت به نقطه قوت بدل سازد.
منابع
- احمدی، سیروس (1391) "شناسایی عوامل اثرگذار بر موفقیت ورزش قهرمانی ایران". پایان نامه دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران مرکز.
- تندنویس، فریدون و قاسمی، محمدهادی (1386) "مقایسه دیدگاه ورزشکاران، مربیان و صاحبنظران در مورد راه کارهای پیشرفت ورزش قهرمانی ژیمناستیک کشور". فصلنامه المپیک. سال پانزدهم، شماره 4 (پیاپی 40) .
- جکسون، راجر و پالمر، ریچارد (1380) راهنمای مدیریت ورزشی. محمد خبیری، نصرالله سجادی، رحمت الله صدیق سروستانی، محمد عزیزی، عباسعلی گائینی و شکوه نوابی نژاد. تهران: انتشارات کمیته ملی المپیک
- جلالی فراهانی، مجید (1384) " بررسی قوت ها و ضعف های تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی فرانسه (1998) به منظور ارائه راهکار برای جام جهانی 2006". نشریه حرکت. شماره پیاپی 26-59.
- خواجه، فرزاد (1388) "تحلیل شاخص ها و عوامل اثرگذار بر توسعه ورزش قهرمانی". پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
- رضوی، سید محمد حسین (1385) "خصوصی سازی، تمرکز زدایی و انتقال وظایف ورزش قهرمانی به کمیته ملی المپیک".فصلنامه المپیک. سال چهاردهم، شماره 1(پیاپی 33) .
- رضوی، سید محمد حسین (1384) "خصوص سازی و اصلاح ساختار ورزش قهرمانی کشور". نشریه حرکت. شماره 27.
- سازمان تربیت بدنی جمهوری اسلامی ایران (1384) سند تفصیلی نظام جامع توسعه تربیت بدنی و ورزش کشور-توسعه ورزش قهرمانی.
- سازمان تربیت بدنی جمهوری اسلامی ایران (1382)"مطالعات تفضیلی توسعه ورزش قهرمانی ".
- سازمان تربیت بدنی جمهوری اسلامی ایران (1381) طرح اجمالی سند راهبرد توسعه نظام جامع تربیت‌بدنی و ورزش. جلد اول.
- · سجادی، سید نصرالله (1379) "بررسی علل ناکامی تیم های ملی فوتبال جوانان در مسابقات آسیایی
1978- 1998". طرح پژوهشی، پژوهشکده تربیت بدنی، تهران.
- سجادی، سیدنصرالله (1387) جنبش صدساله المپیک. تهران: انتشارات نور
- سجادی، سیدنصرالله (1383) مدیریت سازمان های ورزشی. تهران: انتشارات سمت
- عبدی، حامد و سجادی، سید نصرالله (1388) "مقایسه قاره ای نتایج و مدال های بازیهای المپیک تابستانی (1896-2004)". فصلنامه المپیک. سال هفدهم، شماره 1(پیاپی 45) .
- غفوری، فرزاد (1386) "مطالعه انواع ورزش های همگانی و تفریحات مطلوب جامعه و ارائه مدل برای برنامه ریزی های آینده". طرح پژوهشی، سازمان تربیت بدنی، معاونت فرهنگی و امور استان ها، دفتر ملی مدیریت و توسعه ورزش کشور.
- غفوری فرزاد؛ رحمان سرشت، حسین؛ کوزه چیان، هاشم و احسانی، محمد (1382)" مطالعه و بررسی نگرش متخصصان تربیت بدنی به نقش رسانه های جمعی (رادیو، تلویزیون و نشریات) در گرایش مردم به ورزش قهرمانی و همگانی". نشریه حرکت. شماره 16.
- غفوری، فرزاد و هنرور، افشار (1386) "نظر متخصصان تربیت بدنی در باره اثر جهانی سازی برراهبردهای تربیت بدنی و ورزش". پژوهش در علوم ورزشی. شماره 17 .
- فیروزی، منصور؛ رضوی، حسین و فرزان، فرزام (1391) "بررسی چالش ها و مشکلات رشتههای مدال‌آور دو ومیدانی، قایقرانی و شنای ایران". پژوهش نامه مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی. سال هشتم، شماره پانزدهم، بهار و تابستان 1391.
- گرین، مایک و هولیهان، باری(1387) سیاست گذاری واولویت بندی در توسعه ورزش قهرمانی. رضا قراخانلو و احسان قراخانلو. تهران: انتشارات کمیته ملی المپیک جمهوری اسلامی ایران
- مظفری، احمد؛ الهی، علیرضا؛ عباسی، شهامت و احدپور، هنگامه (1391) "راهبردهای توسعه نظام ورزش قهرمانی ایران". نشریه مطالعات مدیریت ورزشی، شماره سیزدهم، بهار 1391، صص 48-33
- مظفری، امیراحمد؛ الهی، علیرضا و قره، محمدعلی (1388) "نظام جامع توسعه ورزش قهرمانی". طرح پژوهشی. پژوهشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، تهران.
- Baker, J., & Logan, A. J. (2007) "Developmental contexts and sporting success: Birth date and birthplace effects in national hockey league draftees 2000–2005". British Journal of Sports Medicine. 41, 515–517.
- Baker, J., Horton, S., Robertson-Wilson, J., & Wall, M. (2003) "Nurturing sport expertise: Factors influencing the development of elite athletes". Journal of Sports Science and Medicine. 2, 1–9.
- Bernard, E. and Ragnhild, H. W. (2007) Policy making in sport. The Norwegian Case,International Review for the Sociology the Sport. 42/2,201–216.
- Bloom, B.S. (1985) Developing Talent in Young People: In developing sport expertise. edited by Damian F, Joe B, Clare M, first published 2008 by routledge.
- Bo¨hlke, N., Robinson, L. (2009) "Benchmarking of elite sport Systems". Management Decision. Vol. 47, No. 1, pp. 67-84.
- Collins, S. (2008) An analysis of public policy toward adult lifelong participation in sport in Australia, New Zealand and Finland. Unpublished doctoral dissertation. Loughborough University, UK.
- Collins, S. (2008) Comparative elite sport development. New Zealand. In B. Houlihan & M. Green (Eds.), London: Elsevier.
- Cooke, G.(1996) Sport and politics: A History of Government Funding Sport.
- De Bosscher.V., De Knop. P., van Bottenburg, M. (2009) An analysis of homogeneityand heterogeneity of elite sports systems in six nations. International Journal ofSports Marketing & Sponsorship.111-131.
- De Bosscher, V., De Knop, P., Van Bottenburg, M., Shibli, S. & Bingham, J. (2009) 2-Explaining international sporting success: An international comparison of elite sport.
- Green,Mick and Oakley, Ben (2001) Elite sport development systems and playing towin: uniformity and diversity in international approaches. Leisure Studies.20.
- Kim, S. (2007) "International elite sport development in south Korea". Chronicle of Kinesiology & Physical Education in Higher Education. Vol 18(1).
- Monijoong, Tcha (2004)"The color of medals". Journal of Sport conomics.Vol.5, No.4.
)