نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه تربیت بدنی، دانشکده علوم انسانی و علوم ورزشی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران (نویسنده مسئول)

2 استاد، گروه مدیریت ورزشی، دانشکده تربیت بدنی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

3 دانشیار، گروه مدیریت ورزشی، دانشکده تربیت بدنی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

چکیده

شناسایی روندها و پیشران‌های اصلی موثر و شناخت مدلی مناسب می‌تواند در آینده ورزش سوارکاری و صنعت اسب تاثیر گذار باشد. لذا هدف از پژوهش حاضر طراحی الگوی مناسب در ورزش سوارکاری می‌باشد. بدین منظور یک طرح آمیخته اکتشافی در دوفاز کیفی (26 نفر) به روش نمونه‌گیری گلوله‌برفی و فاز کمی (395 نفر) با استفاده از نمونه‌برداری تصادفی ساده انجام گرفت. جامعه پژوهش شامل افراد آگاه در حوزه صنعت اسب و سوارکاری بودند. به منظور جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه محقق-ساخته با هشت پیشران مدیریتی، اجتماعی و فرهنگی، اقتصادی، علم و فناوری، قانونی، محیط زیست، کالبدی و صنعت اسب به صورت مقیاس لیکرت 5 ارزشی استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار smartPLS استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که در پیشران‌های مدیریتی ( ) وپیشران اقتصادی ( )، مهمترین مولفه‌های اصلی تبیین‌کننده الگوی مسیر در ورزش سوارکاری بودند. لذا با توجه به نتایج تحقیقات حاضر تهیه پروفایل مناسب از روندهای موثر در قالب پیشران‌های ذکر شده و همچنین هماهنگی بین سازمان‌ها ازجمله وزارت ورزش جوانان، وزارت جهاد کشاورزی و فدراسیون سوارکاری، بتوان آینده درخشانی را در حوزه صنعت اسب و سوارکاری در نظر داشت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Designing a suitable model in equestrian sports in Iran

نویسندگان [English]

  • ALI CHORI 1
  • seyed mohamad hossein razavi 2
  • Morteza Dousti 3
  • farzam farzan 3

1 Ph.D., Assistant Professor, Department of Physical Education, Faculty of Humanities and Sport Sciences, Gonbad Kavous University, Gonbad Kavous, Iran

2 Ph.D., Professor, Department of Sport Management, Faculty of Physical Education, University of Mazandaran, Babolsar, Iran

3 Ph.D., Associate Professor, Department of Sport Management, Faculty of Physical Education, University of Mazandaran, Babolsar, Iran

چکیده [English]

Identifying key effective trends and propels and recognizing the right pattern can have an impact on the future of equestrian sport and the horse industry. Therefore, the purpose of this study was to design a suitable model in equestrian sport. For this purpose, a qualitative two-phase exploratory design (n = 26) was performed by snowball sampling and quantitative phase (n = 395) using simple random sampling. The research population included knowledgeable people in the field of horse and horse riding. A five-point Likert scale was used to collect the data. SmartPLS software was used to analyze the data. Factor analysis results showed that in managerial and economic propulsion , the most important components explaining the path pattern in equestrian sport. Therefore, according to the results of the present study, preparing a suitable profile of effective trends in the form of the mentioned initiatives and also coordination between organizations such as the Ministry of Youth Sports, the Ministry of Jihad Agriculture and the Equestrian Federation can be considered a bright future in the field of horse industry and equestrianism.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Model design
  • The horse industry
  • Equestrian Exercise

طراحی مدلی مناسب در ورزش سوارکاری ایران

علی چوری[1]

 سید محمدحسین رضوی[2]

 مرتضی دوستی[3]

 فرزام فرزان[4]

10.22034/SSYS.2022.1180.1814

تاریخ دریافت مقاله: 7/11/1398

                                                                                 تاریخ پذیرش مقاله:19/7/1399

 

مقدمه

ورزش به عنوان پدیده­ای اجتماعی، نقش اساسی در زندگی بشر دارد. ورزش به عنوان یک فرهنگ و هویت ملی شناخته شده است. امروزه ورزش را با ورزش­های همگانی، پرورشی، قهرمانی و حرفه­ای در جوامع می­شناسند (کاشف، سید عامری، احمدی و معرفت، 1397و دی بوسچر و همکاران، 2015). حضور اسب در فرهنگ کهن و تاریخ نمایان است. با توجه به اینکه در اسلام به سوارکاری زیاد تاکید شده،  در حال حاضر به‌عنوان یک رشته ورزشی مهیج در ایران محسوب می‌گردد. ورزش سوارکاری از زمان­های گذشته با دو کاربرد استفاده در کار و تفریح رواج داشته است. پیشرفت جوامع و علافه­ای که انسان­ها به بعضی حیوانات از جمله اسب دارند، باعث شده است که در کنار تفریح و پر کردن اوقات­فراغت به ورزش سوارکاری رو آورند. سوارکاری از جمله ورزش‌هایی است که سابقه طولانی در ایران دارد و ظی چند دهه گذشته به آن توجه خاصی شده است، اما متاسفانه در تمام نقاط کشور از جایگاه مناسب اجتماعی و اقتصادی خوبی برخوردار نیست. اسب در مناطق محدودی از ایران جایگاه خاص خود را دارد. در لرستان در مراسم مختلف از اسب استفاده می­شود. در خراسان اسب در بین مردم این منطقه طرفدارهای خاص خودش را دارد و با برگزاری جشنواره­های زیبایی اسب بر جذابیت آن می­افزاید. در استان گلستان برگزاری مسابقات کورس در مجموعه سوارکاری  و برگزاری جشنواره اسب‌های ورزشی طرفداران بی­شماری از تمام کشور را دارد (مخدومی، پورغفور لتگرودی، مازندرانی و میربهبهانی، 1390).

صنعت اسب به عنوان یک صنعت پول ساز برای کشورهایی همچون امریکا، استرالیا و بیشتر کشورهای اروپایی است و با توجه به شیوه نگهداری استاندارد، به لحاظ اقتصادی برای کشورها شناخته شده است. تبلیغات و رسانه­های جمعی با نمایش و برگزاری جشنواره‌های مربوط به اسب به نوعی بازاری برای این صنعت ایجاد کردند. در کشورهایی همچون انگلستان، صنعت اسب عامل مهم رونق اقتصادی است. در این کشور راهبرد­های ده ساله برای توسعه صنعت اسب، بهداشت و رفاه اسب و حفظ نژادهای بومی و اصیل تدوین شده و در حال اجراست. کشور انگلستان در سال‌های اخیر دارای 5000 مرکز پرورش اسب است که این امر ضمن ایجاد اشتغال­زایی برای بیش از 250000 نفر، توانسته سودی اقتصادی برابر با 4 میلیارد پوند ایجاد کند. همچنین از صنعت اسب به عنوان عامل اقتصادی به­ویژه در شکوفایی و رونق اقتصادی مناطق روستایی بهره می‌گیرد. میزان تآثیر صنعت اسب بر تولید ناخالص داخلی آمریکا بیش از 101 میلیارد دلار برآورد شده است. اسپانیا با داشتن 500 هزار راس اسب و 9 هزار پرورش‌دهنده در کنار 50 هزار کسب‌وکار مرتبط با اسب، نشان از اهمیت بخش اسب در این کشور اروپایی دارد (مولادوست و مقدسی، 1394). کشورهایی همچون آلمان و فرانسه که جمعیت زیادی از اسب‌های ورزشی دارند، اغلب صادرکننده اسب هستند، در حالی که کشورهای کم جمعیت واردات اسب را انجام می‌دهند. رولت و همکاران[5]، (2017) اذعان داشتند صنعت اسب‌های ورزشی به عنوان عامل اقتصادی در دنیا مطرح شده و با توجه به ارزش سودآور این صنعت در حوزه اقتصاد، هر کشور می‌تواند دخیل باشد. پهلوان­زاده و محمدی استادکلایه (1390) بیان کردند که کشور ما می‌تواند در پرورش اسب و سوارکاری نقش بسیار مهمی را در شرایط اقتصادی و اجتماعی ایجاد ‌کند. دولت نیز از این دو لحاظ به عنوان یک رشته ورزشی تفریحی و اشتغال­زایی به این صنعت اهمیت داده است و برای گسترش فعالیت­های مرتبط با اسب تلاش می­کند. مولادوست و همکاران (1397) تاکید داشتند که این ورزش نه تنها به عنوان یک رقابت سالم و مفید است، بلکه به عنوان سرگرمی و به منظور گذراندن اوقات­فراغت مورد توجه اقشار مختلف جامعه قرار دارد- ولی نسبت به بسیاری از ورزش ها پر هزینه می‌باشد. اسب ترکمن و عرب ایرانی طرفداران بیشتری نسبت به نژادهای دره‌شوری، کرد، کاسپین و... دارد.

مسابقه سنتی سوارکاری از رویدادهای ورزشی شناخته شده است که در کشورهایی همچون آمریکا، انگلستان، استرالیا و دبی به عنوان پر­طرفدارترین و پر‌­رونق‌ترین ورزش شناخته شده است (کارکن و همکاران، 1392). با توجه به جایگاه ورزش سوارکاری در کشورهای مختلف، این ورزش توانسته محبوبیت بیشتری را به خود اختصاص دهد. در ایالات متحده هر سال 30 میلیون نفر سوار اسب می­شوند که این به نوعی جذاب و مفرح بودن این ورزش را بیان می­کند. کشورهایی همچون آلمان و فرانسه که جمعیت زیادی از اسب­های ورزشی دارند، اغلب صادرکننده اسب هستند- در حالی که کشورهای کم جمعیت واردات اسب را انجام می­دهند (کنیون، آلدردیگ و فیلیپسون[6]، 2004). در تحقیقی کارکن و همکاران(1392) بیان کردند ورزش اسب‌سواری و توسعه آن به شکل حرفه‌ای در منطقه خلیج‌فارس به‌خصوص در میان کشور‌های همسایه، تقریبا به یک دهه اخیر باز می‌گردد. در این میان دبی با ارتقای سطح این ورزش به استانداردهای جهانی تبدیل به یکی از قطب‌های اصلی اسب‌سواری در جهان شده است. همچنین مسابقات اسبدوانی از بزرگ‌ترین رویداد‌های ورزشی در سطح جهان و از جذاب­ترین ورزش‌ها در کشورهای آمریکا، استرالیا، انگلستان و دبی می‌باشد. اسبدوانی از پر­رونق‌ترین ورزش‌ها در این کشورها به‌شمار می‌رود و سالانه مسابقات زیادی در تمام فصول در این کشورها برگزار می‌شود و توانسته گردشگران زیادی را به خود جذب کند. مسابقات سالیانه کنتاکی و بریدرکاپ دو رویداد مهم اسبدوانی است که به صورت سالانه در آمریکا برگزار می‌شود. ورزش سوارکاری در استرالیا نیز از جایگاه ویژه و اصالت خوبی برخوردار است. شهر ملبورن از دیدگاه ورزشی بسیار فعال است و بزرگترین مسابقات اسبدوانی استرالیا با نام «ملبورن‌کاپ» در این شهر برگزار می‌شود. مسابقات اسبدوانی در ایران نیز برگزار می‌شود. استان گلستان و منطقه ترکمن‌صحرا که یکی از مقاصد گردشگری ورزشی کشور در زمینه برگزاری مسابقات اسبدوانی با سه پیست بین‌المللی و ملی است، طرفداران زیادی در منطقه دارد و از توانمندی‌ها و جاذبه‌های مهم گردشگری ورزشی استان گلستان جهت توسعه گردشگری ورزشی و جذب تعداد زیادی گردشگر محسوب می‌شود. همچنین یکی از مهمترین عوامل جهت جذب نیروی انسانی ازجمله گردشگر داخلی و خارجی در اماکن ورزشی سوارکاری رعایت استانداردهای بهداشتی، ایمنی و محیط زیست می‌باشد. جواد ممشلی و همکاران (2019) در تحقیقی با عنوان «ارائه مدل یکپارچه مدیریت ([7]HSE) در اماکن ورزشی» دریافتند که با استقرار فناوری‌های مرتبط در سازمان‌ها و اماکن ورزشی الزامات بهداشتی، ایمنی و محیط زیستی بسیار ضروری به نظر می‌رسد.

یکی از چالش‌های بزرگ در صنعت اسب و سوارکاری ایران عدم­مدیریت یکپارچه و هماهنگ در بین سازمان‌هایی ازجمله وزارت جهاد کشاورزی جهت پرورش، اصلاح نژاد، واردات و صادرات و فدراسیون سوارکاری جهت آموزش چابکسوار و اسب‌های ورزشی و اعزام به مسابقات است، چرا که کشورهایی ازجمله امریکا، آلمان، انگلیس، فرانسه و حتی کشورهای منطقه قطر و امارات توانسته‌اند ورزش‌های سوارکاری و مسابقات المپیکی را از فعالیت‌های صنعت اسب جدا و مدیریت جداگانه‌ای برای بخش صنعت اسب و مساقات اسبدوانی به نام «جاکی کلاب»[8] معرفی کنند. در ایران آمار و اطلاعاتی در زمینه تولید، پرورش، تبارنامه کل اسب‌ها با نژادهای مختلف، ورود و خروج سالانه اسب‌ها به کشور‌، میکروچیپ‌گذاری، شرط‌بندی‌های غیر مجاز در مسابقات اسبدوانی و پژوهش­های کاربردی در این صنعت و ورزش سوارکاری وجود ندارد، اما می‌توان در آینده با ورود دانشگاهیان بخش امور دام و متخصص ژنتیک اسب بیشتر مشکلات در این صنعت را مرتفع کرد. چالش بزرگ دیگر در این حوزه، عدم تعادل بین تقاضا و عرضه اسب­ها به علت مشکلات مدیریتی در دو سازمان مدعی برای متولی صنعت اسب و ورزش سوارکاری است که این عدم تعادل با عدم تقارن اطلاعات مربوط به ویژگی‌ها، شرایط جسمی و سطح آموزش و تدارک اسب­ها که می‌تواند باعث کاهش چشمگیر تنوع زیستی در معرض توسعه پایدار صنعت اسب شود. همچنین اهمیت ندادن به برگزاری جشنواره‌های اسب‌های ورزشی و بازارهای محلی، منطقه‌ای و بین‌المللی برای گسترش فرهنگ، تبلیغ و توسعه برند اسب اصیل ایرانی و از همه مهمتر جذب گردشگر داخلی و خارجی در رشد منافع اقتصادی(سیگوداتیر، 2018) از طریق صنعت اسب کشور ما دارای ضعف عمده است. با توجه به پیشینه ورزشی و قهرمانی رشته سوارکاری و اسبدوانی که حتی نتوانسته­ایم در مسابقات المپیک حضور پیدا کنیم، اهمیت برنامه­ریزی راهبردی و آینده­نگری در حوزه صنعت اسب و رشته‌های سوارکاری داخلی در زمینه‌های مدیریتی، اجتماعی و فرهنگی، اقتصادی، علم و فنلوری، محیط زیست و کالبدی آشکار است. به نظر می­رسد به منظور شناخت و آگاهی از روش­های توسعه ورزش سوارکاری در کشور، نیاز به فعالیت­های پژوهشی می­باشد. بسیاری از تحقیقات موجود صرفا به بررسی وضعیت ورزش­های چوگان و بیماری­های ناشی از اسب در کشور پرداخته­اند، درحالی‌که لازم است مطالعات جامعی توسط محققان کشورمان برای شناخت عوامل موثر و استفاده از یک مدل مفهومی برای ورزش سوارکاری و حوزه صنعت اسب صورت گیرد.

روش­شناسی پژوهش

تحقیق حاضر از نوع تحقیقات میدانی است که به صورت آمیخته اکتشافی[9] در دو فاز کیفی و کمی انجام شد.

در فاز اول تحقیق به صورت کیفی از طریق مصاحبه نیمه­ساختار­یافته با استفاده از نمونه­گیری گلوله برفی[10] تا دستیابی به اشباع نظری با خبرگان در حوزه صنعت اسب و سوارکاری (26N=) داده­ها جمع­آوری شد. بعد از استخراج روندهای حاصل از مرحله قبلی، روش دلفی در دو راند اجرا شد. روایی مرحله دلفی نیز از طریق ضریب توافق (بالای 60 درصد) محاسبه و مورد تایید قرار گرفت. با توجه پژوهش‌های اندک در زمینه سوارکاری، پس از مصاحبه 26، یک جلسه گروه کانونی در قالب بحث آزاد و گروهی به صورت هدفمند و هدایت شده متشکل از 9 نفر از افراد متخصص و اساتید دانشگاه فعال در حوزه صنعت اسب در جامعه کیفی پژوهش تشکیل گردید تا به شناسایی کامل و تایید روندها از حوزه مورد نظر منجر شود. پس از شناسایی روندهای کلی مفاهیم، موارد مشابه و مشترک با یکدیگر مقایسه و در قالب پیشران‌های اصلی تحقیق قرار گرفتند. همچنین ممیزی فاز کیفی پژوهش با استفاده از روش پایایی کدگذار به شکل انتخاب دو مصاحبه در فاصله زمانی مشخص (30 روز) حاکی از پایایی مطلوب اطلاعات مستخرج از فاز کیفی پژوهش بود (80/0-79/0α=). در مرحله کمی پژوهش، از میان جامعه نامحدود شامل تولید کنندگان، اعضای فدراسیون، اعضای امور دام وزارت جهاد کشاورزی و سازمان دامپزشکی، چابکسواران، مربیان، مهتران و تماشاگران خبره در حوزه صنعت اسب و سوارکاری، تعداد 395 به عنوان نمونه آماری و به صورت تصادفی ساده برای تحلیل انتخاب شدند. پرسش­نامه اولیه با توجه به مرحله کیفی تدوین گردید. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه به تایید هفت نفر از اساتید رسید و روایی سازه با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی مورد تایید قرار گرفت. پس از اطمینان شاخص‌های پایایی ترکیبی و آلفای کرونباخ برای گویه­های پرسش­نامه که بالاتر از 7/0 بودند، پرسشنامه تحقیق در قالب 60 روند در 8 پیشران مدیریتی، اجتماعی و فرهنگی، اقتصادی، علم و فناوری، قانونی، محیط زیست، کالبدی و صنعت اسب در قالب مقیاس لیکرت پنج ارزشی (1: کاملا مخالفم و یا به ندرت و 5: کاملا موافقم و یا اکثر مواقع) در اختیار نمونه­ها قرار گرفت. برای تحلیل داده‌ها در بخش کمی از آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزار spss25  و برای تحلیل الگوی پژوهش از روش معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار PLS-2 استفاده گردید.

یافته‌های پژوهش

ویژگی­های جمعیت شناختی در این پژوهش شامل جنس، سن، تحصیلات و زمینه فعالیت (وضعیت شغلی در حوزه صنعت اسب و سوارکاری) بود که در دو مرحله کیفی و کمی اجرا شد.

جدول1: ویژگی‌های جمعیت­شناختی در بخش آمار توصیفی

مراحل

کیفی

کمی

ویژگی

فراوانی

درصد

فراوانی

درصد

جنس

مرد

23

46/88

307

7/77

زن

3

54/11

88

3/22

سن

زیر35

4

38/15

75

0/19

45-36

8

77/30

107

1/27

55-46

9

61/34

127

2/32

بالای56

5

23/19

86

8/21

تحصیلات

دیپلم

3

53/11

52

2/13

لیسانس

7

92/26

167

3/42

فوق­لیسانس

11

31/42

127

2/32

دکتری

5

23/19

49

4/12

زمینه فعالیت

تولیدکننده

6

07/23

64

2/16

فدراسیون

4

38/15

10

5/2

مدرس

4

38/15

25

3/6

مدیریت دام

2

96/7

20

1/5

مربی

5

23/19

50

7/12

چابک­سوار

2

96/7

26

6/6

دامپزشک

2

96/7

8

0/2

تماشاگر

1

48/3

192

6/48

یافته‌ها در بخش آمار توصیفی در جدول 1 نشان داد 7/77 درصد از حجم نمونه در مرحله کمی و 46/88 درصد در مرحله کیفی به مردان تعلق داشت. گروه­های سنی شرکت­کننده بین 46 تا 55 سال بیشترین حجم نمونه را با 2/32 درصد در مرحله کمی و 61/34 در مرحله کیفی به خود اختصاص دادند. افراد با تحصیلات لیسانس و فوق­لیسانس در مرحله کمی و کیفی به ترتیب بیشترین حجم نمونه را با 3/42 و 31/42 درصد داشتند. همچنین افراد تماشاگر و تولیدکننده در مرحله کمی و کیفی به ترتیب بیشترین حجم نمونه را با  6/48 و 07/23 به خود اختصاص دادند.

جدول 2: شاخص­های مرکزی  و پراکندگی سازه­های تحقیق

سازه

میانگین

میانه

کمترین مقدار

بیشترین مقدار

انحراف معیار

عوامل اقتصادی

92/3

92/3

12/2

00/5

715/0

عوامل زیست محیطی

86/2

00/3

00/1

00/5

088/1

توسعه صنعت اسب

85/3

76/3

00/2

00/5

703/0

عوامل قانونی

72/3

00/4

00/1

00/5

902/0

عوامل مدیریتی

02/3

94/2

63/1

88/4

840/0

عوامل کالبدی

67/2

67/2

00/1

67/4

906/0

عوامل اجتماعی و فرهنگی

86/2

77/2

44/1

82/4

838/0

عوامل فناوری

76/3

77/3

0/2

0/5

748/0

 جدول 2 نشان می‌دهد بیشترین میانگین مربوط به عوامل توسعه صنعت اسب (85/3) و کمترین میانگین مربوط به عوامل کالبدی (67/2) می‌باشد.

جدول 3، شاخص مرکزی و عدم­پراکندگی بین سازه‌های تحقیق را نشان می‌دهد. روایی مدل اندازه­گیری با روایی همگرا و روایی افتراقی سنجیده شده است. همچنین نتایج ارزیابی مدل­های اندازه­گیری سازه­های تحقیق را نشان می­دهد.

جدول3: نتایج ارزیابی برازش الگوی تفهیمی پژوهش بر اساس شاخص­های سه­گانه لاکر و فورنل

سازه ها

سوال

بارعاملی

T

AVE

CR

X

عوامل مدیریتی

Q1-Q15

Q≥68/0

t>±96/1(971/19)

781/0

982/0

980/0

عوامل فرهنگی واجتماعی

Q16-Q24

Q≥69/0

t>±96/1(398/41)

725/0

959/0

952/0

عوامل اقتصادی

Q25-Q33

Q≥84/0

t>±96/1(12/53)

873/0

984/0

982/0

عوامل فناوری

Q34-Q37

Q9/0≤

t>±96/1(48/81)

901/0

973/0

963/0

عوامل قانونی

Q38-Q45

Q≥8/0

t>±96/1(16/29)

820/0

973/0

969/0

عوامل زیست محیطی

Q46-Q50

Q≥89/0

t>±96/1(99/63)

910/0

981/0

975/0

عوامل کالبدی

Q51-Q56

Q≥73/0

t>±96/1(72/20)

718/0

938/0

921/0

عوامل توسعه صنعت اسب

Q57-Q60

Q≥85/0

t>±96/1(98/70)

820/0

948/0

927/0

        برمبنای جدول 3، اگر بار عاملی و میانگین واریانس استخراج شده (AVE) بزرگتر از 5/0 باشند، روایی همگرا تایید می­شود. بارهای عاملی متغیرهای مشاهده­شده روی سازه­های مرتبط بیشتر از حداقل مقدار قابل قبول بوده و همه آن­ها در سطح خطای 1 درصد معنادار هستند. مقادیر میانگین واریانس استخراج­شده برای همه سازه­ها، بالاتر از 5/0 است. در نتیجه روایی همگرایی همه سازه­ها تأیید می­شود. همچنین پایایی ترکیبی به دست آمده بیشتر از 9/0 برای تمامی سازه­ها نشان می­دهد که سازگاری درونی سازه­های مورد مطالعه، مقادیر مطلوبی دارند (هنسلر، رینگل و سینکوویچ، 2009). در کنار ارزیابی روایی همگرا و پایایی، ارزیابی کامل ابزار اندازه­گیری به بررسی روایی واگرا نیز نیاز دارد. معیار فرنل و لارکر (1981) برای ارزیابی روایی واگرای سازه­ها به کار رفته است؛ به این معنی که ریشه دوم میانگین واریانس استخراج شده یک سازه خاص باید از ضریب همبستگی آن سازه با سایر سازه­ها بزرگتر باشد (ریگدان، رینگل، سارست و گودرگان، 2011، هنسلر، رینگل و سینکوییچ، 2009)، به این ترتیب که هر سازه (متغیر مکنون) نسبت به سایر سازه­ها با مجموعه­ شاخص خودشان، بیشترین واریانس را با مجموعه­­ شاخص­های مربوط به خود به اشتراک می­گذارد (هنسلر و همکاران، 2009). جدول 3 نتایج روایی واگرا با معیار فرنل و لارکر (1981) برای سازه­های تحقیق را نشان می­هد:

جدول4: روایی افتراقی سازه­ها

سازه­ها

مدیریتی

اجتماعی فرهنگی

اقتصادی

فناوری

قانونی

محیط زیست

کالبدی

صنعت اسب

عوامل اقتصادی

934/0

 

 

 

 

 

 

 

عوامل زیست محیطی

061/0

954/0

 

 

 

 

 

 

توسعه صنعت اسب

241/0

192/0

906/0

 

 

 

 

 

عوامل قانونی

052/0-

047/0-

211/0

905/0

 

 

 

 

عوامل مدیریتی

114/0

093/0

411/0

173/0

884/0

 

 

 

عوامل کالبدی

021/0-

042/0

343/0

136/0

557/0

847/0

 

 

عوامل اجتماعی و فرهنگی

080/0

037/0

322/0

028/0

423/0

430/0

851/0

 

عوامل علم و فناوری

112/0

023/0

0231/0

023/0

058/0

053/0

048/0

949/0

* مقادیر قطری جذر AVE را نشان می­دهد.

     همان­گونه که در جدول 4 مشاهده می­شود، ریشه دوم میانگین واریانس استخراج شده برای تمامی سازه­ها، بیشتر از همبستگی با سایر سازه­هاست. به عبارت دیگر، معیار فرنل و لارکر (1981) در تمامی سازه­ها محقق شده است. بنابراین روایی افتراقی سازه­ها تأیید می­گردد. همچنین این جدول نشان می­دهد بین سازه­ها همخطی وجود ندارد، چون ضرایب همبستگی کمتر از 7/0  هستند.

در ارزیابی مدل ساختاری، معنا‌داری ضرایب مسیر مدل تحقیق با 5000 نمونه­گیری متوالی با حجم 395 نفر، مطابق نظر هایر، رینگل و سارست (2011) ارزیابی شد. اصلی­ترین معیار در ارزیابی مدل ساختاری، ضریب تعیین می­باشد که به مقدار واریانس تبیین شده توسط سازه­های برون­زا اشاره دارد (هایر، سارست، رینگل و منا، 2012). در نهایت قابلیت پیش­بینی مدل نیز با استفاده از آزمون ناپارامتری استون گیسر مورد ارزیابی قرار گرفت. در آزمون استون گیسر دو مقدار (مقادیر ) ارائه می­شود: افزونگی با روایی متقاطع[11] و  اشتراک با روایی متقاطع[12]. مقدار افزونگی با روایی متقاطع به ارزیابی مدل ساختاری و مقدار اشتراک با روایی متقاطع به ارزیابی مدل سنجش می­پردازد. پیش­بینی به وسیله­ افزونگی با روایی متقاطع کاملا متناسب با رویکرد حداقل مربعات جزیی در مدل معادلات ساختاری است (هایر و همکاران، 2012).  مثبت و بزرگ، نشان از قابلیت بالای پیش­بینی مدل دارد و مقادیر  منفی نشان­دهنده­ تخمین بسیار ضعیف متغیر پنهان است (وونگ، 2013). ضرایب تعیین و مقادیر ، ضرایب مسیر و مقادیر آماره تی مدل تحقیق به ترتیب در جدول 5 و اشکال 1 و 2 نشان داده شده است:

جدول5: مقادیر ضرایب تعیین و افزونگی با روایی متقاطع

سازه­ها

ضریب تعیین ( )

CV.Red

توسعه صنعت اسب

326/0

267/0

 

 همان‌طور که در جدول 5 مشاهده می‌گردد 6/32 درصد از تغییرات سازه توسعه صنعت اسب، توسط سازه­های واردشونده به آن تبیین می­شود. مقدار CV.Red نیز منفی نبوده و حداقل مقادیر لازم برای پیش­بینی، برآورده شده است.

 

شکل 1: ضرایب مسیر مدل تحقیق

 

 

شکل 2: مقادیر آماره­ تی مدل تحقیق

تاثیر پیشران­ها با استفاده از آماره تی

     در این بخش، سوالات تحقیق به­وسیله آماره تی مورد آزمون قرار گرفته­اند. چنانچه مقدار آماره تی برای مسیری (سوال) بزرگتر از 96/1 باشد، می­توان نتیجه گرفت که این مسیر در سطح خطای 5 درصد معنا­دار است و تأثیرگذاری موردنظر تایید می­شود. جدول 6، نتایج حاصل از آزمون تی را نشان می­دهد:

جدول 6: نتایج آزمون تی؛ بررسی سوالات تحقیق

سوال

سازه

ضریب مسیر ( )

آماره­ی تی

تأثیرگذاری

مستقل

وابسته

1

عوامل اقتصادی

توسعه صنعت اسب

189/0

470/4

دارد

2

عوامل زیست محیطی

155/0

843/3

دارد

3

عوامل قانونی

167/0

826/3

دارد

4

عوامل مدیریتی

199/0

903/3

دارد

5

عوامل کالبدی

135/0

920/2

دارد

6

عوامل اجتماعی و فرهنگی

145/0

943/2

دارد

7

عوامل علم و فناوری

176/0

791/3

دارد

  همان­گونه که در جدول 6 مشاهده می­شود در سطح خطای 1 درصد، سازه «عوامل اقتصادی» بر سازه­ «توسعه صنعت اسب » تأثیر مثبت و معنادار دارد ( ). سازه­ «عوامل زیست محیطی» بر سازه­ «توسعه صنعت اسب» در سطح خطای 1 درصد تأثیر مثبت و معنادار دارد ( ). «عوامل قانونی» در سطح خطای 1 درصد بر سازه­ «توسعه صنعت اسب» تأثیر مثبت و معنادار دارد ( ). سازه­ «عوامل مدیریتی» در سطح خطای 1 درصد بر سازه­ «توسعه صنعت اسب» تأثیر مثبت و معنادار دارد ( ).سازه «عوامل فیزیکی» در سطح خطای 1 درصد بر سازه­ «توسعه صنعت اسب» تأثیر مثبت و معنادار دارد ( ). سازه­ «عوامل اجتماعی و فرهنگی» در سطح خطای 1 درصد بر سازه­ «توسعه صنعت اسب» تأثیر مثبت و معنادار دارد ( ). «عوامل فناوری» در سطح خطای 1 درصد بر سازه­ «توسعه صنعت اسب» تأثیر مثبت و معنادار دارد ( ).

بحث و نتیجه­گیری 

 هدف از پژوهش حاضر، طراحی مدل با توجه به عوامل موثر بر آینده ورزش سوارکاری می­باشد. نتایج تحلیل معادلات ساختاری الگوی پژوهش نشان داد که پیشران (عوامل) اقتصادی، مدیریتی، زیست‌محیطی، قانونی، علم و فناوری، فرهنگی و اجتماعی و کالبدی به ترتیب بیشترین تاثیر را در حوزه ورزش سوارکاری و صنعت اسب داشتند. با توجه به نتایج این تحقیق عوامل موثر (روند) در قالب پیشران‌های اصلی تحقیق مورد بحث قرار گرفتند.

مطابق با اولین مسیر الگوی پژوهش پیشران "اقتصادی" بیشترین نقش را در تبیین عوامل مؤثر صنعت اسب و سوارکاری ایفا می­کند. در تبیین این مسئله می­توان اظهار داشت که یکی از موارد اصلی تأثیرگذار مرتبط با این پیشران، صادرات و واردات، خرید و فروش اسب‌های ورزشی و پیش‌بینی‌ها در مسابقات سوارکاری است. از این رو می‌توان دریافت که یکی از روند‌های موثر بر آینده ورزش سوارکاری، فضای حمایتی کسب و کار کارآفرینان از سوی دولت در توسعه پرورش اسب و نقش آن در اشتغال­زایی است که در توسعه اقتصادی کشورهای توسعه­یافته نقش محوری دارد. از جمله راهکارهای توسعه کسب و کار کارآفرینی می­توان به شناسایی فرصت­های کارآفرینی در ورزش سوارکاری از جمله توسعه کسب و کار روستایی برای نگهداری و تربیت اسب‌های ورزشی (مدارس طبیعت و تعاونی بانوان)، بازارچه داد و ‌ستد بر اساس میزان تناسب، نهادینه شدن علم در جامعه و افزایش سطح مهارت و تخصص افراد با تشکیل سمینار‌های کاریابی، اتخاذ سیاست منع ورود نژادهای خارجی فاقد برند به داخل کشور از سوی دولت، اعطای وام‌هایی با سود کم، وجود دفتر کارآفرینی و گسترش بیمه کسب و کارهای کارآفرینی در ورزش سوارکاری اشاره کرد. در همین راستا، مند‌علیزاده (2018) و عاشوری و همکاران (1396) نیز با تأکید بر توانمندی­های صنعت ورزش در فعال کردن بنگاه­های اقتصادی مولد معتقدند برنامه‌ریزی در زمینه کسب و کار در ورزش باید به صورت هوشمندانه و منطقی مدنظر قرار گیرد، زیرا روند توسعه اقتصادی در کشورهای توسعه‌یافته، نشان از تحت تاثیر بودن اقتصاد از کارآفرینی و نقش محوری آن دارد و توسعه ورزش کشور از جمله ورزش سوارکاری در گرو رشد اقتصادی این حوزه است که رشد اقتصاد حوزه ورزش بدون توسعه علمی و پژوهشی میسر نخواهد بود. این پدیده نوظهور نیازمند برنامه‌ریزی و توجه بسیار زیاد به آن می‌باشد تا بتوان هم مشکلات اشتغال را در کشور حل نمود و هم شاهد رشد اقتصادی حوزه ورزش بود. لذا با توجه به اظهارات جامعه آماری در بخش کیفی پژوهش، وجود پیست­های بین­المللی متعدد درکشور به­ویژه سه پیست بین­المللی در استان گلستان به همراه موقعیت توپولوژیک ویژه استان گلستان در همسایگی کشورهای فعال در صنعت اسب در مجاورت دریای خزر و فعال بودن بسیاری از مراکز پرورش اسب در این استان و استان‌های فعال صنعت اسب، ظرفیت توانمندی در فعال کردن بنگاه­های متنوعی از کسب و کارهای کوچک و متوسط مرتبط با صنعت اسب و تبدیل شدن به قطب صنعت اسب کشور وجود دارد که این امر مستلزم بسترسازی مناسب از طریق ایجاد هماهنگی بین کمیته کارآفرینی وزارت ورزش با فدراسیون اسب سواری و همچنین پیش­بینی سیاست­های تشویقی از سوی نهادهای قانون­گذار می باشد.

 روند موثر دیگر بر آینده ورزش سوارکاری روند اهمیت و رشد اقتصادی در صنعت اسب است. صنعت اسب به عنوان یک صنعت پول‌ساز برای کشورهای پیشرو همچون امریکا، استرالیا و کشورهای منطقه از جمله روسیه، ترکیه و ترکمنستان به معنای واقعی کلمه صنعت در این کشور‌ها تعریف شده است (پهلوان‌زاده و همکاران، 1390). مهمترین چالش موجود دراین زمینه از این واقعیت سرچشمه می­گیرد که علیرغم وجود نژادهای اصیل سیلمی و مادیان در ایران، کشور ما در این صنعت واردکننده محض می‌باشد و با ادامه این روند، در آینده آسیب جدی به تولیدکنندگان اسب در داخل و وضعیت اقتصادی کشور وارد خواهد شد. پس ضروری است که دولت با تدوین مقررات کاربری نژاد داخلی اسب، نسبت به تضمین فروش اسب‌های تولید شده در بازار داخلی و ایجاد انگیزه برای تولید‌کنندگان اسب اصیل ایرانی اقدامات لازم از جمله برطرف کردن مشکلات قرنطینه اسب و تسهیل در صادرات را به عمل آورد. برای شناسایی و فروش اسب‌های داخلی سالانه می‌توان بازار بین‌المللی و منطقه‌ای حراج در کشور برگزار گردد که ارزآوری از طریق صنعت اسب و کمک به رشد تولید ناخالص با تاکید بر نژادهای داخلی را به همراه خواهد داشت. روسیه در 30 سال گذشته با برگزاری جشنواره اسب خالص ترکمن و نژاد آخال‌تکه (اکوپیروس)، ضمن فروش و جذب تولید‌کننده‌ها و سرمایه‌گذاران جدید از کشور‌های مختلف، توانسته انحصار مالکیت این محصول تجاری را به‌نام خود ثبت کند. به نظر می­رسد تلاش هیئت­های سوارکاری استان­های فعال در صنعت اسب در راستای ارتقای کمی و کیفی برگزاری فستیوال­های اسب از قبیل فستیوال اسب ترکمن در صوفیان، راهبرد­ی کاربردی جهت شناساندن ظرفیت اسب کشور به بازارهای بین­المللی و ورود به تجارتی رقابتی در خارج از مرزهای کشور باشد که این یافته­ها با نتایج پژوهش مولادوست و مقدسی (1394) و کارکن و همکاران (1392) در زمینه مطالعه تطبیقی رشد اقتصادی کشور‌های مختلف در رشته سوارکاری و صنعت اسب همسو بود/ نتایج پژوهش تطبیقی آنها نشان داد که علاقه‌مندان زیادی برای نگهداری و پرورش اسب‌های ورزشی وجود دارد و این صنعت به شکل وزارت‌خانه کاملا مجزا و در بعضی کشورها زیر نظر وزارت اقتصادی فعالیت دارد.

آنچه که مسلم است این حوزه از صنعت ورزش نیز همانند سایر حوزه­های ورزش، علیرغم وجود ظرفیت­های بالقوه اقتصادی، به دلیل عدم­وجود برنامه­ای جامع به صورت بایسته­ای مورد بهره­برداری قرار نگرفته است و فعالان و متخصصان این صنعت فقط به تصرف بخش کوچک و ناچیزی از بازار آسیایی قناعت کرده­اند. آنچنان که مندعلی زاده (2018) و توروکلا[13] (2013) در بررسی پیامدهای مالی این صنعت اظهار داشته­اند ناتوانی مدیران در جذب حامی مالی، نبود درآمد کافی در هیئت سوارکاری برای برگزاری مسابقات و عدم­توجه به جذب گردشگر برای تماشای مسابقات سوارکاری از جمله مواردی هستند که باید مورد توجه مسئولان قرار گیرد. امروزه در کشور ما با توجه به مسائل سیاسی و شرایط خاص اقتصادی، صادرات در صنعت اسب وجود ندارد، ولی در آینده می‌تواند آسیب بسیار جدی به این صنعت و اقتصاد وارد نماید و باعث کاهش رشد تولید ناخالص داخلی گردد. به اعتقاد تورن و همکاران (2016) نیز یکی از فعالیت‌های مهم اقتصادی که می‌تواند رشد تولید ناخالص داخلی کشور‌ها را ارتقا بخشد، صادرات در صنعت اسب است، اما اهمیت دادن به بخش خدماتی و رفاه بازار داخلی اسب را در درجه اول و بازار بین‌المللی را در درجه دوم به عنوان «پتانسیل‌های اقتصاد ملی» معرفی کرد. به نظر می­رسد یکی از نکات مهم در ایجاد صنعت اسب پویا در کشورمان توجه به این مقوله می­باشد که متولیان آن کسانی باشند که به اسب ها علاقه دارند، نه به کسب و کارشان. بنابراین پرورش اسب و سوارکاری می‌تواند نقش مهمی را با توجه به پتانسیل بالای در‌آمدی در آینده اقتصاد کشور ایفا نماید. از مهم‌ترین فعالیت‌هایی که می‌توان در صنعت اسب به آن پرداخت، خوشه‌های کسب و کار، مدارس طبیعت و بازار داد و ستد به­خصوص در روستاها با پشتوانه علم و فناوری است که این امر گامی بزرگ در جهت اشتغال­زایی با محوریت اسب‌های ورزشی می‌باشد. با توجه به تحقیقات و مصاحبه­ها، یک اسب می‌تواند حداقل برای دو الی سه نفر ایجاد اشتغال کند که در تایید آن قمی و همکاران (1388) برخی از راهکار‌های اشتغال­زایی را بر اساس کاربرد علم و فناوری، بهبود فضای کسب و کار و تاکید بر آموزش‌های تقاضا‌محور، ایجاد ارتباط بین آموزش­های فنی و حرفه­ای و نیازهای بازار کار، متنوع سازی فعالیت­های اقتصادی و بهره‌گیری از فرصت­های بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات معرفی کرده­اند.

از دیگر یافته­های پژوهش حاضر توجه به نقش پیشران مدیریتی در صنعت اسب می باشد. بررسی نتایج پژوهش در پیشران مدیریت حاکی از آن بود که روند ایجاد نظام جامع و وجود ابزارهای لازم استعدادیابی، روند توسعه صنعت گردشگری فعال در حوزه صنعت اسب جهت بهره­برداری از منافع اقتصادی، تسهیل روال قانونی قرنطینه توسط سازمان دامپزشکی و دولت و تسهیل در قوانین و مقررات بین­المللی صادرات و واردات اسب، تصویب سیاست­های حمایتی برای ورود بخش خصوصی (شناسایی سرمایه­گذار خصوصی و ایجاد انگیزه برای ورود) و تکمیل شجره کامل اسب‌های اصیل در روند زمانی آینده توسط سازمان مربوطه بیشترین اهمیت را دارا می‌باشند. یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که امروزه در ورزش مطرح است و در آینده کاربرد فراوانی در ورزش قهرمانی می‌تواند داشته باشد، فرآیند کشف ورزشکاران با استعداد است. ایران از لحاظ استعداد نیروی انسانی بسیار غنی است و می‌توان با ابزارهای مناسب استعدادیابی و استعدادپروری به نتایج مطلوب در ورزش قهرمانی از جمله ورزش سوارکاری دست یافت. فدراسیون‌ سوارکاری باید با توجه به وظایف اصلی که در این زمینه دارد، نقش پررنگ‌تری در زمینه شناخت استعدادیابی در بین نوجوان و جوانان داشته باشد. استعدادیابی ورزشی در کشور هنوز به‌صورت کاملا سنتی و بدون استفاده از ابزارهای روز دنیا و با استفاده از مشاهده میدانی صورت می‌گیرد. کشف افراد بااستعداد در سنین پایین و سپس هدایت آن‌ها طبق یک نظام معین، دارای پیامدهای مثبتی مثل افزایش احتمال رسیدن ورزشکاران مستعد به اوج اجرای ورزشی است. استان گلستان یکی از استان‌هایی است که استعدادهای فراوانی در ورزش سوارکاری و اسبدوانی دارد و این را از حضور تعداد زیاد چابک­سواران این استان در سطوح مختلف سوارکاری کشور می‌توان دریافت. نتایج این تحقیق با نتایج تحقیق قزلسفلو و همکاران(1394) و سقایی(1388) همسوست. دی بوسچر و همکاران (2015) نیز در پژوهشی بر عواملی چون سرمایه‌گذاری سازمان‌های ورزشی برای شناسایی استعدادهای احتمالی ورزشی در آینده را از طریق سیاست­گذاری مناسب و مدل‌های ارزیابی استعدادیابی در سنین پایه وآگاهی سازمان‌ها از سطوح فیزیولوژی، روانشناسی و مهارت‌های آموزشی ورزشکاران تاکید کردند. در ورزش سوارکاری باید ساختار رقابت‌ها از سنین پایین طبقه بندی گردد و سن و سال عامل محدود کننده نیست­؛ این بدین معناست که سوارکاران می‌توانند در المپیک‌های بیشماری از فرصت پیش آمده برای رقابت استفاده کنند. بنابراین شناخت دقیق سازمان‌های متولی از روش‌های انتخاب استعدادیابی و استفاده از مربیان کارآمد و موثر در جهت استعدادپروری می‌تواند ورزشکاران را از سنین پایین تا مرحله حرفه‌ای شدن رهنمون سازد. بنابراین باید کمک حامیان مالی که از راه خرید و فروش  اسب و سوارکار درآمدزایی می‌کنند و بیشتر درآمد‌های آنها از راه اختلاط نژاد‌های برترشان با اسب‌های دیگران است، جلب گردد. دی‌هان (2017) نیز در تحقیق خود بر یک روش استعدادیابی و سیستم‌های توسعه­یافته قوی و منحصر به فرد در زمینه اسب و سوارکار در کنار شناسایی استعدادها و پرورش آنها تا مرحله مدال‌آوری المپیک از طریق حمایت مالی برای تربیت سوارکار شایسته در یک رشته و اسب‌های با پتانسیل بالا برای موفقیت تاکید کرده است. لذا توجه به ایجاد ساختارهای مدیریتی کارا از طریق ایجاد هماهنگی بین فدراسیون، سازمان جهاد کشاورزی و همچنین وزارت صنعت، معدن و تجارت به همراه سایر نهادهای قانون­گذار برای ایجاد شبکه­ای مشترک، هماهنگ و همسو در زمینه بسترسازی صادرات اسب و حتی در نظر گرفتن رایزن فرهنگی و فعال نمودن کمیته روابط بین­الملل فدراسیون اسب سواری در معرفی چابک­سوران و مربیان آگاه و مستعد در صنعت اسب، اقداماتی اساسی در برخورداری از صنعت پویای اسب در ایران می­باشد که این مباحث  در راستای پیشران فرهنگی – اجتماعی در پژوهش حاضر نیز مورد نوجه است.

اما مهمترین مزیت صنعت اسب، وجود ظرفیت­های بالقوه و بی­نظیر در ایجاد تجارب گردشگری بی­نظیر می­باشد؛ چنان­که یافته‌های تحقیق نشان داد که یکی از روند‌های تاثیرگذار بر پیشران اقتصادی، گردشگری ورزشی با محوریت اسب است. لذا تقویت صنعت گردشگری و گردشگری ورزشی با توجه به رشد صنعت اسب مورد توجه است. ضروری به نظر می‌رسد که افزایش امکانات ورزشی، ساخت و تجهیز سایت‌های تخصصی و تکامل سریع فناوری گردشگری ورزشی رشته سوارکاری در مناطق مختلف اقلیمی کشور با توجه به تفاوت‌های محیطی، برگزاری بازار‌ اسب با نژاد‌های مختلف و صنایع مرتبط با اسب‌های داخلی جهت جذب گردشگر مورد توجه قرار گیرد. در همین راستا قزلسفلو (1394) با اشاره به وجود ریشه­های تاریخی و فرهنگی بسیار غنی در ورزش­های بومی و سنتی استان گلستان، وجود تشابهات فرهنگی با کشورهای حاشیه دریای خزر در زمینه اسب را فرصتی استثنایی و بی­نظیر در توسعه و ایجاد صنعت پایداری از گردشگری ورزشی اسب­مدار می­داند. لذا برنامه‌ریزی راهبردی مسئولان و سیاست‌گذاران بخش گردشگری، تعامل برخی سازمان‌ها از جمله وزارت ورزش و جوانان، فدراسیون سوارکاری، سازمان محیط زیست، سازمان میراث فرهنگی و شهرداری‌ها در جهت هدایت صنعت گردشگری ورزشی به عنوان عاملی جهت کسب درآمد و منافع اقتصادی ضروری است. علاوه برآن در گردشگری مبتنی بر اسب، اسب‌ها به عنوان بخشی از محصول گردشگری، جاذبه اصلی را به عهده دارند. از این رو، کیفیت اسب و نژاد آن در ایجاد جذابیت اولین اصل بنیادین در گردشگری مبتنی بر اسب اهمیت دارد. اصالت نژادی و همخوانی کیفیت اسب با فعالیت‌های گردشگری مرتبط از ارکان اصلی شکل‌گیری دقیق گردشگری اسب است. نتایج این پژوهش با یافته‌های هلگادوتیر (2015)، کارکن و همکاران(1392) و خواجه‌پور و دوستی(1396) در این زمینه همسو بود.

 گردشگری سوارکاری به دلیل تاثیر عوامل فرهنگی و اجتماعی و روابط سیاسی می‌تواند جریان مثبتی از گردشگر ملی را فراهم نماید. ورود و جذب گردشگر بین­المللی به شدت از عوامل امنیت، کیفیت خدمات - به ویژه خدمات ارزی بین­المللی، عوامل فرهنگی، ثبات سیاسی و بسترسازی ورود توریسم خانوادگی تاثیر می‌پذیرد که توجهبه این عوامل در قالب عوامل داخلی و خارجی گردشگری سوارکاری با نتایج قزلسفلو و همکاران (1396) همسویی داشت. با توجه به همجواری ایران با کشور‌های فعال در صنعت اسب، از طریق تبلیغات مناسب و برندسازی اسب‌های ورزشی  می­توان به عنوان مرکز اصلی گردشگری در منطقه برای جذب گردشگر بین‌المللی اقدام کرد. این نتایج با یافته‌های قره باش (1395) و امین سایاکر و همکاران (2015) همخوانی داشت. سیگورادوتیر (2018) نیز عواملی را که باعث جذب گردشگر اسب می‌شود تفریحات سالم سوارکاری با مسافت‌های مناسب، شرکت در رقابت‌های سوارکاری از جمله درساژ، پرش اسب، رویداد‌های سه روزه، کورس، اسب‌درمانی و مسابقات زیبایی اسب برشمرده است که اگر سازمان‌های متولی در صنعت گردشگری و صنعت اسب فعال باشند می‌توانند در آینده گردشگران زیادی را در این صنعت جذب و رشد اقتصادی را هموار سازند. از جمله کشورهایی که توانسته‌اند برای آینده در جهت جذب گردشگر اسب و توسعه رشته‌های سوارکاری عمل کنند، ارائه‌دهندگان خدمات گردشگری اسب مانند ایتالیا، ایسلند، فرانسه و ایرلند- که به عنوان «سرزمین اسب» شناخته می شود= هستند. وی معتقد است که ایجاد تصویر و توسعه محصولات گردشگری منحصر به فرد برای ایجاد مزیت رقابتی و تجارت به عنوان مقاصد مهم در این صنعت است که می‌تواند فرصت‌هایی را در جهت توسعه، رفاه و نوع‌آوری در محصولات گردشگری اسب از سوی کار‌آفرینان و حمایت بخش خصوصی ایجاد کند.

یکی از مشکلات آینده حوزه صنعت اسب، صادرات اسب‌های اصیل ایرانی است. با اینکه اسب ایرانی در تمام دنیا شناخته شده است، اما به دلیل عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی و سوء­مدیریت در زمینه قرنطینه از سوی وزارت جهاد کشاورزی و سازمان دامپژشکی کشور، متولیان امر حوزه صنعت اسب کشور در حال حاضر نتوانسته‌اند صادرات اسب‌های اصیل ایرانی را به دیگر نقاط جهان  مهیا سازند (مولادوست و همکاران 1397)- در صورتی که اسب‌های با نژاد‌های مختلف و بدون برند به­راحتی وارد کشور می‌شوند. بنابراین سازمان‌های متولی از جمله فدراسیون سوارکاری و سازمان دامپزشکی وزارت جهاد کشاورزی و در نهایت دولت باید در جهت تسهیل روند و شکل‌گیری قانونی آیتم‌های قرنطینه برای استان‌های اسب‌‎خیز، برنامه‌ریزی مدون و مجزایی داشته باشند تا به چرخه اقتصادی و رشد تولید ناخالص داخلی و ملی کمک شود و ضمن بهبود صادرات از طریق اسب‌های اصیل ایرانی، زمینه‌ شناسایی اسب اصیل ایرانی به کشور‌های خارجی و شرکت و آمادگی در مسابقات بین‌المللی فراهم آید. این نتایج با تحقیقات مولادوست و همکاران (1397) و قره‌باش (1395) همسو بود. پیشنهاد می‌شود سازمان دامپزشکی وزارت جهاد کشاورزی در جهت تسهیل مراحل فعالیت‌های قرنطینه، ازجمله: کنترل و تجهیزات تشخیص بیماری‌های عفونی، ایجاد مرکز درمانی و دانشکده‌های تخصصی دامپزشکی، تعیین نژادهای خالص، ساخت قرنطینه استانی، افزایش اسب‌های با شرایط صادرات و...، شرایط را برای خروج  و صادرات اسب‌های ایرانی تسهیل نماید. حمایت دولت نسبت به تخصیص بودجه جداگانه در موارد یاد شده می‌تواند شرایط را برای صادرات اسب‌های داخلی هموار کند.

از سوی دیگر، مطالعه وضعیت صنعت اسب در کشورهای پیشرو از قبیل دبی، امارات، استرالیا و کانادا حاکی از آن است که ورود  بخش خصوصی به ورزش می‌تواند نقش موثری در توسعه ورزش قهرمانی و حصول کارآیی اقتصادی و اجتماعی بیشتر رشته سوارکاری و همچنین افزایش بهره‌وری از اماکن و تجهیزات ورزشی و اشتغالزایی در این رشته داشته باشد. امروزه بیشتر اماکن ورزشی دولتی و استادیوم‌های سوارکاری، مانژها، اصطبل‌ها و پیست‌ها به دلیل کمبود بودجه از شرایط کیفی، کارآیی و بهره‌وری مطلوبی برخوردار نیستند که این وضعیت باعث کاهش خدمات و برگزاری رویداد‌های ورزشی سوارکاری بوسیله این موسسات شده است. ضروری است که سیاست­های حمایتی از طرف دولت وضع گردد تا سازمان‌ها، شرکت‌ها و نهاد‌های خصوصی در صنعت ورزش سوارکاری مطابق با اصل 44 قانون اساسی مشارکت نمایند. کوچک سازی دولت در برنامه خصوصی‌سازی نتیجه عدم رقابت دولت، واگذاری بخش اعظمی از فعالیت‌های دولت و واگذاری بخش کم‌بازده و راکد ورزشی به بخش خصوصی است. همچنین باید سیاست‌هایی اعمال گردد که وزارت ورزش و جوانان و شرکت تجهیز و توسعه برای اجاره و دراختیار گذاشتن اماکن و استادیوم‌ها با فدراسیون سوارکاری بیشتر در تعامل باشد و مرکز تحقیقات مدیریت امور دام وزارت جهاد کشاورزی نیز در واگذاری و شناسایی (میکروچیپ‌گذاری)، شناسنامه‌دار کردن اسب‌های ورزشی به بخش خصوصی از جمله انجمن‌های صنفی و یا نهاد‌های تخصصی دیگر تلاش نماید- متاسفانه اتلاف منابع مالی بر اثر فقدان مدیریت یکپارچه در بین سازمان‌های متولی ورزش سوارکاری به چشم می‌خورد. نتایج در بخش خصوصی‌سازی ورزش قهرمانی با یافته‌های رضوی و همکاران (1385) مبنی بر واگذاری ورزش قهرمانی از بخش دولتی به بخش غیردولتی مثل کمیته ملی المپیک و نتایج توماسینی و همکاران (2004) که یکی از راه‌های موفقیت در ورزش سوارکاری را توجه به روند توسعه خصوصی‌سازی می‌دانند، همخوانی داشت.

یافته‌های پژوهش نشان داد که پیشران محیط‌زیست می‌تواند برروی صنعت اسب تاثیر‌گذار باشد. فضاهای ورزشی یکی از عرصه‌های فعالیت گسترده انسانی است و می‌تواند نقش مهمی در فرآیند حفظ محیط‌زیست و کاهش آلودگی‌های محیطی داشته باشد که با طراحی هوشمندانه از انرژی پاک، کیفیت محیط‌زیست در اماکن مرتبط با صنعت اسب را می‌توان حفظ نمود و در کاهش مصرف منابع تجدید‌ناپذیر و بهینه‌سازی مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر موثر واقع شد. علاوه بر آن با مطالعه آثار زیست‌محیطی از زمین‌ها، تاسیسات و اماکن در رشته سوارکاری از لحاظ ایمنی، سلامت و بهداشتی محیط‌زیست به‌طور کامل در برنامه‌ریزی‌های راهبردی سازمان‌های متولی قرار گیرد. یافته‌های تحقیق با نتایج تحقیق جواد ممشلی (2019) با عنوان «ارائه مدل یکپارچه مدیریت در اماکن ورزشی» همسویی داشت. استفاده از معماری پایدار، معماری سبز و یا معماری زیست‌محیطی اماکن ورزشی سوارکاری در جهانی که انسان در اکوسیستم‌های شکننده و حساس قرار دارد، امری ضروری و راهبردی به‌نظر می‌رسد. وزارت ورزش و جوانان باید در جهت جانمایی، طراحی و ساخت اماکن ورزشی سوارکاری در راستای کمک به محیط‌زیست به سمت سبز شدن در همه استان‌های کشور گام موثر بردارد که سامانه مدیریت ایمنی، بهداشت و محیط زیست یکی از کاملترین و موثرترین سامانه‌های مدیریتی است که با تکیه بر آن می‌توان محیطی را ایجاد نمود که تمامی عوامل آسیب‌رسان شناسایی، ارزیابی، حذف یا کنترل گردد و شرایط سلامت، ایمنی و محیط زیست در اماکن ورزشی تضمین شود.

در نهایت با توجه به یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که محدودیت‌هایی از جمله عدم حضور در مسابقات جهانی و المپیک و عدم صادرات اسب اصیل ایرانی به دلیل عدم احداث قرنطینه ملی می‌تواند آینده اقتصاد صنعت اسب و ورزش سوارکاری را تحت تاثیر (منفی) قرار دهد که این ضعف در مدیریت ناشی از عدم تدوین و تصویب مقررات صادرات و واردات اسب در کشور می‌باشد. تدوین مقررات در آینده می‌تواند از ورود و خروج غیر­قانونی اسب‌هایی که شرایط لازم و آیتم‌های قانونی قرنطینه را ندارند جلوگیری کند و ورود سیلمی‌هایی که شرایط ژنتیکی و فیزیولوژیکی مناسب را ندارند، می‌تواند آسیب جدی به آینده ورزش سوارکاری و تولید‌کنندگان اسب‌های داخلی وارد نماید. بنابراین پیشنهاد می‌شود با توجه به قوانین موجود در اسناد بالادستی کشور و لزوم عدم موازی‌کاری در سازمان‌های متولی، فدراسیون سوارکاری و وزارت جهاد کشاورزی با تدوین نظام یکپارچه و تعاملی شرایط را برای ورود اسب‌ها با تبارنامه قوی و برگزاری مسابقات بین‌المللی در داخل کشور را فراهم کنند. بی شک، این روند می‌تواند جایگاه ورزش سوارکاری ایران و همچنین شناسایی اسب اصیل ایرانی در جهت رونق اقتصادی را در سطح بین‌الملل بهبود بخشد.

 

  • منابع

    • Top of Form
    • Bottom of Form
    • Amir S, Osman MM, Bachok S, Ibrahim M. (2015). “Sustaining local community economy through tourism: Melaka UNESCO world heritage city”. Procedia Environmental Sciences, Jan 1; 28: 443-52.
    • Ashouri, T., Dousti, M., Razavi, S. M. H., & Hosseini, S. A. (2017). “Content analysis research of sport entrepreneurship in Iran”. 6 (23) 2, 75-86. (Persian)
    • De Bosscher, V., Shibli, S., Westerbeek, H., & Van Bottenburg, M. (2015). Successful elite sport policies: an international comparison of the sports policy factors leading to international sporting success (SPLISS 2.0) in 15 nations. Meyer & Meyer Sport.
    • De Haan, D. M. (2017). “A Review of the Appropriateness of Existing Micro-and Meso-level Models of Athlete Development within Equestrian Sport”. International Journal of Human Movement and Sports Sciences, 5(1), 1-8.
    • Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). “Structural equation models with unobservable variables and measurement error”. Algebra and statistics.
    • Gharehbash, A. M. (2016). “Role of horse training in tourism development and job creation in Golestan province”. The Second National Conference in Iran's macroeconomics, 1-5. (Persian)
    • Ghezelseflou, H. R., Kalateh Seifari, M., Chourli, A., Qorbanzadeh, Q. (2015). “Study of sport tourism absorption challenges of Golestan province in local games of anniversary”. Sport Management and Motion Behaviory Bulletin, 11 (23), 211-218. (Persian)
    • Ghezelseflou, H. R., Razavi M, H, Kalateh Seifari, M, Esfahani, N. (2017). “Designing a Behavioral Tendency Model for Indigenous and Traditional Sports Tourists Based on Ecotourism Capabilities”. Journal of Sport Management and Development, Volume 7, Number 1 - Issue 13 Page 88-108 (Persian)
    • Hair, J. F., Ringle, C. M., & Sarstedt, M. (2011). “PLS-SEM: Indeed a silver bullet”.Journal of Marketing theory and Practice, 19(2), 139-152.
    • Hair, J. F., Sarstedt, M., Ringle, C. M., & Mena, J. A. (2012). “An assessment of the use of partial least squares structural equation modeling in marketing research”.Journal of the academy of marketing science, 40(3), 414-433.
    • Helgadóttir, G. (2015). “Horse round-ups: harvest festival and/or tourism magnet.Cheval, Tourisme & Sociétés/Horse, Tourism & Societies”. Mondes du Tourisme, special issue–hors série, June, 216-223.
    • Henseler, J., Ringle, C. M., & Sinkovics, R. R. (2009). “The use of partial least squares path modeling in international marketing”. In New challenges to international marketing(pp. 277-319). Emerald Group Publishing Limited.
    • Mamashli, J., Dousti, M., Tabesh, S., Farzan, F., & Abdavi, F. (2019). “Provision of an Integrated Health, Safety, and Environment Management Model in Sports Facilities in Iran”.Journal Homepage, Arch Hyg Sci 2019, 8(4), 268-298.
    • Karkon, L., Asadi, H., & Zeitonli, A. (2013). “The Impact of Horse Racing Sport on the Development of Sport Tourism in Golestan Province”. Sport Management Studies, 9-17. (Persian)
    • Kashef, S M; Seyed Ameri, Mir H-Ahmadi, M- Marefat, D. (2018). “Strategic model of development of championship sport East Azarbaijan Province Using Method SWOT and BSC”. Journal of Applied Research in Sport Management, Issue 24, the period 6, 27-38. (Persian)
    • Khajehpour, A., Dousti, M. (2016). “Study of role of management relationship with costumers in developing sports tourism industry from perspective of women laboring Olympiad’s athletes and employers”. Planning and Tourisn Development, 5 (17), 115-127. (Persian)
    • Koenen, E. P. C., Aldridge, L. I., & Philipsson, J. (2004). “An overview of breeding objectives for warm blood sport horses”.Livestock Production Science, 88(1-2), 77-84.
    • Makhdomi, M. A., Pourghafour Langroudi, P., Mazandarani, E., & Mirbehbahani, J. (2011). “Horse in Iranian culture”. Conference of Horse Industry and Horse keeping in Iran, 124-127. (Persian)
    • Moladoust, K., Shah Amiri, R., Bahador, H. (2017). “Development and Development of Polarity Tourism Based on Event Tourism (Case Study: Caserone Polo Strait)”. Journal of Heritage and Tourism, Volume 2, Number 8; pp, 52-37. (Persian)
    • Moladoust, K. Samani Qotbabadi, S, Zakarian, A. (2016). “Identifying and Prioritizing the Problems of Polo Sport Tourism in Iran”. Journal of Tourism Space, Volume, 6 Issue, and 22 pp. 109-126. (Persian)
    • Moladoust, K., & Moghaddasi, R. (2015). Elaboration of ways of caspiyan horse industry development; government's fundamental responsibilities, hygiene and veterinary. 25-29. (Persian)
    • Mondalizadeh, Z. (2018). “Entrepreneurship Challenges in Sport Colleges”.Journal of Entrepreneurship, Business and Economics, 6(2), 12-28.
    • Pahlevanzadeh, H., & Mohammadi Ostadkalayeh, A. (2011). “Study of opportunities and challenges of horse training in Golestan province tourism development”. National Conference of Horse Riding, 137-142. (Persian)
    • Qomi; Sh, Asadi; H, Chabchian, A. S. (2009). Familiarity or Self-Employment Practices. Second Edition. Tehran: Payame Noor University. (Persian)
    • Razavi, s, m, h. (2005). “To privatize and reform the structure of the championship sport in the country”. Harakat Journal, 27(27): 19-31. (Persian)
    • Rigdon, E. E., Ringle, C. M., Sarstedt, M., & Gudergan, S. P. (2011). “Assessing heterogeneity in customer satisfaction studies: across industry similarities and within industry differences”. In Measurement and Research Methods in International Marketing (pp. 169-194). Emerald Group Publishing Limited.
    • Roult, R., Lavigne, M. A., & Auger, D. (2017). “The horse racing industry in Canada: current status and prospects”. Managing Sport and Leisure, 22(1), 19-32.
    • Saqqaee, M. (2008). “Needs analysis of ecotourism in Iran: tourism and stable development”. A collection of International Conference of Geography. Azad University of Shahr-e-Rey, 43-56. (Persian)
    • Sigurðardóttir, I. (2018). “Wellness and equestrian tourism–new kind of adventure?”Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 18(4), 377-392.
    • Tomasini, N. (2005). “NCAA corporate sponsor objectives: Are there differences between divisions”. Sport Marketing Quarterly, 13, pp: 53 - 264 .
    • Torkkola, J. (2013). “Seeing the world from horseback: An overview of Hungarian and Finnish equestrian tourism with special focus on Akác-tanya Farm”.
    • Türen, U., Gökmen, Y., & Keser, A. (2016). “National ICT, economic freedom and human development: a cross-country dynamic panel data analysis”.Researchers World, 7(2), 1.
    • Wong, K. K. K. (2013). “Partial least squares structural equation modeling (PLS-SEM) techniques using SmartPLS”.Marketing Bulletin, 24(1), 1-32.