نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری مدیریت ورزشی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران
2 گروه مدیریت ورزشی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران.
3 گروه مدیریت ورزشی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران
چکیده
هدف از تحقیق حاضر، تعیین کارایی هیئتهای کاراته استانهای کشور با استفاده از مدل BCC بود. تحقیق حاضر از منظر پارادایم از نوع تحقیقات فرااثبات، رویکرد کمی، از لحاظ هدف کاربردی و تکنیک مورداستفاده در تحقیق تحلیل پوششی دادهها بود. جامعه آماری این پژوهش شامل 31 هیئت کاراته فعال در استانهای کشور و ابزار مورداستفاده پرسشنامه پنجارزشی در قالب روش فازی بود.
نتایج تحقیق حاکی از آن بود که در سالهای 1394، 1395 و 1396 خروجی «ورزش قهرمانی» نقش بیشتری در تعیین میزان کارایی هیئتها داشته است. در سال 1397 و 1398 نیز خروجی «ورزش همگانی» نقش بیشتری در میزان کارایی هیئتها داشت. با حذف این خروجیها میانگین کارایی هیئتها با کاهش بیشتری مواجه شده است. همچنین نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که بین خروجیهای هیئتها با میزان کارایی BCC هیئتها ارتباط معنیدار وجود داشت.
پیشنهاد میشود که مدیران و متصدیان هیئتهای استانی کاراته کشور با تلاش در جهت ارتقای میزان بودجه خود از طریق کسب اعتبارات دولتی و نیز جذب حامیان مالی، میزان بودجه سازمان تحت امر خود را ارتقا بخشند و بر کارایی آن بیفزایند. همچنین، با جذب و آموزش کارکنان، مربیان، داوران و سایر منابع انسانی توانمند، کارایی خود را افزایش دهند. در نهایت، تعامل مناسب آنها با ادارات ورزش و جوانان استان متبوع و نیز فدراسیون کاراته میتواند زمینهساز ارتقای سرانه ورزشی مربوط به این رشته گردد.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Evaluation and ranking of the Karate delegations of the country's provinces using the BCC model (data envelopment analysis)
نویسندگان [English]
- Seyyed Mohammad Ali Gooya 1
- Mohammad Hami 2
- vahid Shojaei 3
1 Ph. D. Student of Sport Management, Islamic Azad University, Sari Branch, Sari, Iran
2 Department of Sport Management, Sari Branch, Islamic Azad University, Sari, Iran.
3 Department of Sport Management, Sari Branch, Islamic Azad University, Sari, Iran
چکیده [English]
The study is to determine the efficiency of karate boards in the Iranian provinces using the BCC model. From the paradigm perspective, the study is a meta-proof research and quantitative approach, in terms of applied purpose. The statistical population included 31 karate teams active in the provinces of the country. The instrument used was a value-added questionnaire in the form of a fuzzy method.
The results showed that in 1394 to 1396, the output of championship sports has played a greater role in determining the efficiency of the staff. In 1397 and 1398 the output of public sports had a greater role in the efficiency of the staff. By eliminating these outputs, the average efficiency of staffs has been further reduced. Also, the results of Pearson correlation test showed that there was a significant relationship between staff outputs and staff BCC efficiency.
It is suggested that the managers and administrators of the provincial karate boards of the country, by trying to increase their budget through obtaining government funds and also attracting financial sponsors, improve the budget of the organization under their command and increase its efficiency. Also, by attracting and training staff, coaches, referees and other capable human resources, try to increase their efficiency as much as possible. Finally, their proper interaction with the sports and youth departments of the respective province as well as the Karate Federation can pave the way for the per capita promotion of sports related to this field.
کلیدواژهها [English]
- Performance
- data envelopment analysis
- BCC pattern
- championship sport
- budget
ارزیابی و رتبهبندی کارایی هیئتهای کاراته استانهای کشور با استفاده از الگوی BCC(تحلیل پوششی دادهها)
سیدمحمدعلی گویا[1]
محمد حامی[2]
وحید شجاعی[3]
تاریخ دریافت مقاله: 20/4/1400
تاریخ پذیرش مقاله:12/7/1400
مقدمه
امروزه روشهای زیادی برای ارزیابی کارایی وجود دارد. ارزیابی عملکرد و کارایی سازمانهای ورزشی علاوه بر اینکه وضعیت سازمان را از لحاظ رفاهی بهبود میبخشد، منجر به موفقیت سازمانهای ورزشی میشود و سازمان را از لحاظ درامدی و اقتصادی نیز در مسیر توسعه قرار میدهد(اسکاربالیوس[4] و همکاران، 2020). کارایی یک مفهوم مدیریتی است که سابقه طولانی در علم مدیریت دارد(وایتزل[5]، 2002) و نشان میدهد که سازمان چگونه از منابع خود در راستای تولید نسبت به بهترین عملکرد در مقطعی از زمان استفاده کرده است(پیرس[6]، 1996). کارایی یکی از شاخصهای کلیدی ارزیابی عملکرد است که در نتیجه ارزیابی مستمر واحدها، قابل سنجش خواهد بود(زبرانکا[7]، 2013). مفهوم کارایی بسته به اطلاعاتی که واحد خاص به آن نیاز دارد و نوع فعالیتی که در آن مشغول است، میتواند به روشهای مختلفی تعریف شود( ناوراکی[8]، 2015). در گذشته روشهای سنتی بسیاری برای سنجش کارایی وجود داشته است که عمدتا بسیار وقتگیر و غیرقابل اتکا بوده است. بنابراین روشهای غیرپارامتریکی در قرن حاضر رواج پیدا کرد که از آن به عنوان «تحلیل پوششی دادهها» یاد میشود- این روش یک روش تخمین ریاضی محسوب میگرددِ(استولا[9]، 2011). مدلهای بسیاری برای ارزیابی کارایی سازمان وجود دارند که باید یکی از آنها را برای سنجش کارایی سازمانها استفاده کرد( نواک و ماتوزکی[10]، 2014). در مقایسه بین همه روشها، تجزیه و تحلیل پوششی دادهها (DEA) برای سازماندهی و تجزیه و تحلیل دادهها بهترین روش است. بنابراین DEA بیش از سایر ابزارها در ارزیابی کارایی مورد استفاده قرار میگیرد و به عنوان یک روش مناسب برای مقایسه واحدهای تصمیمگیری در نظر گرفته میشود(آجالی و صفری،2012، ویو و همکاران[11]، 2006). DEA یکی از تکنیکهای قدرتمند مدیریتی است که ابزاری در اختیار مدیران قرار میدهد تا بتوانند به وسیله آن عملکرد شرکت خود را در قبال سایر رقبا محک بزنند و براساس نتایج آن برای آیندهای بهتر تصمیمگیری کنند (مزا و همکاران[12]، 2015). تحلیل پوششی دادهها یک رویکرد "جهتگیری داده" برای ارزیابی عملکرد مجموعهای از واحدها به نام DMUs است که چندین ورودی را به چندین خروجی تبدیل میکند (کوپر و همکاران[13]،2011). عمده تحقیقات مربوط به کارایی، به بهبود وضعیت اقتصادی و منابع در سازمانها اشاره دارند( کاپیگا[14]، 2009). تجزیه و تحلیل منابع یک سازمان به روش تحلیل پوششی دادهها، چشماندازی را برای سازمانها تدوین میکند که سازمانها نسبت به معایب و مزایای خود مقایسه درستی را داشته باشند( الساید و شابان[15]، 2017). یکی از مدلهایی که توسط چارنز و همکاران برای روش DEA معرفی شده، مدل BCC میباشد. مدلهای BCC امکان بازگشت به ارزیابیهای مقیاس را ممکن میسازند. بنابراین، مدل BCC به «متغیر بازگشت به مقیاس» (VRS) نیز گفته میشود و از مدل CCR متمایز می گردد که از آن به عنوان «مدل بازگشت به مقیاس» (CRS) استفاده میشود.(شریفی و رضاییان،2016). این مدل زمانی مناسب است که کلیه واحدها در مقیاس بهینه کار میکنند و راندمان فنی را اندازه میگیرند که هم کارایی فنی و هم مقیاس خالص را شامل میشود(امین[16]، 2017). بازده فنی خالص بازده در تبدیل ورودی به خروجی را نشان میدهد در حالی که راندمان مقیاس بیانگر این است که آیا DMU در اندازه مطلوب خود کار میکند؛ به طوری که هرگونه تغییر در اندازه آن باعث میشود واحد کمتر شود(امروز نژاد و یانگ[17]، 2018). ارزش تقسیم مقیاس با تقسیم بازده ناخالص با راندمان فنی به دست میآید. با این حال، محدودیتهای خاص ممکن است باعث شود DMU ها به دور از مقیاس بهینه کار کنند. منظور از واحدهای تصمیمگیرنده عبارت است از: یک واحد سازمانی یا یک سازمان مجزا که توسط فردی به نام «مسئول» یا «رئیس» یا «مدیر» اداره میشود به شرط آنکه این سازمان یا واحد سازمانی دارای فرایند سیستمی باشد؛ یعنی تعدادی عوامل تولید در آن واحد اداره میشود. این سازمان یا واحد سازمانی، به شرط آنکه سازمانی بهکار گرفته شوند تا تعدادی محصول به دست آید(زارعی محمودآبادی و رضوی، 2019). ورزش از نظر ارزیابی و ارزیابی عملکرد همواره مورد توجه جدی قرار گرفته و تیمها، بازیکنان، باشگاهها و سازمانهای ورزشی با روشهای مختلف رتبهبندی و ارزیابی میشوند. در عین حال ورزش اصول دنیای تجارت را کپی کرده و از جنبههای مختلف مانند بازیکنان، مربیان، مدیران و سرپرستان مدام حقوق میگیرند. بازیها و ورزشها به محصولات برند تبدیل شده اند، هوادران مشتری و وابستگی خود را به ورزش نشان میدهند و بخش خصوصی در ورزش تاسیس شده است که به تابعی از اقتصاد ورزشی تبدیل میشود(باهات و همکاران[18]، 2019). ماهیتهای متغیر ورزش را میتوان در هیئتهای ورزشی از طریق فعالیتهایی که انجام میدهند مشاهده کرد( گیرگینف و ساندانسکی[19]، 2008). هیئتهای ورزشی در واقع محلی برای مشارکت ورزشکاران در سیاستگذاریهای ورزش ملی نیز محسوب میشوند( بلوت و همکاران[20]، 2016). فدراسیونها و هیئتهای ورزشی نه تنها متولی سیاستها، قوانین و مقررات ورزشی خود هستند، بلکه فعالیتهای تجاری از جمله رویدادهای مهم ورزشی و قراردادهای تجاری را نیز مدیریت میکنند(کلوژن و بایل[21]، 2017). سادگی فهم و اجرای DEA و در کنار آن دقت بالا و کاربرد وسیع آن در زمینههای مختلف باعث شده است پژوهشگران زیادی از این روش برای دست یافتن به اهداف خود استفاده کنند(آدونسی و همکاران، 2009). برای بازیهای المپیک آتن دو نوع رتبهبندی توسط دو ملو، مزا و دا سیلوا[22] (2008) مشخص شد. در مرحله اول آنها هر رشته ورزشی را به طور مستقل و در مرحله دوم، اهمیت هر ورزش را با توجه به تعداد ملل شرکتکننده در هر رویداد اندازهگیری کردند. راندمان مدیریتی 8 تیم بیس بال کرهای توسط کانگ، لی و سیهونگ[23] (2007) برای فصل 2004 مورد بررسی قرار گرفت. آنها نتیجه گرفتند که در بین تیمهای بیس بال کره کسری مالی و عدم حضور هواداران وجود دارد. نتایج تحقیق رادوناویچ و همکاران[24] (2013) نشان داد که تمام بازیکنان NBA در محدوده کارایی از 70 درصد الی 116 درصد قرار داشتند و 7 بازیکن دارای نمره کارایی بیش از 100 درصد بودند که بازده واقعی را نشان می دادند. لوئیس، لاک و سکستون[25] (2009) در تحقیقی با استفاده از روش DEA نشان دادند که کارایی نقش مهمی را برای حضور تیمها در MLB بازی میکند. نتایج تحقیق میچل و ولز[26](2012) نشان داد که حدود یک سوم اعضای حاضر HOF باید توسط بازیکنان شایستهتری حذف شوند. علاوه بر این، برای درج بازیکنان در HOF، حداقل درصد آرا باید81 درصد باشد. لی و همکاران[27] (2015) با استفاده از دو مرحله DEA، عملکرد 85 کشور را که حداقل 1 مدال در بازیهای المپیک تابستانی 2012 لندن کسب کردهاند ارزیابی نمودند(لی و همکاران، 2015). راندمان اقتصادی 48 باشگاه اروپایی توسط پیاتونین[28] و همکاران(2016) بررسی شد و نتایج نشان داد که ثروتمندترین باشگاهها به دلیل دسترسی به همه مسابقات و منابع درآمد، کارآمدتر بودند. باهات[29] (2019) اظهار داشت که DEA بهترین شیوه برای ارزیابی کارایی در ورزش است و جهت و مسیر بهبود کارها را برای سازمانهای ورزشی به ارمغان میآورد(باهات و همکاران، 2019).
ازآنجا که هیئتهای کاراته استانهای کشور هم سازمانهایی خدماتی به شمار میروند، تعیین شاخصهای کارایی و اندازهگیری کارایی آنها به دلیل تنوع فعالیتها و گستردگی مخاطبان آنها از اهمیت و پیچیدگی فراوانی برخوردار است.
با توجه به این که کاراته کشورمان حاصل دسترنج استانهای کشور و هیئتهای کاراته استانی است، ضرورت این تحقیق در آن است که استانهای کارا و ناکارا را مشخص مینماید و فدراسیون کاراته را در جهت تخصیص منابع مالی و انسانی به هیئتهای تابعه یاری میرساند.
اهمیت و ضرورت ارزیابی عملکرد هیئتهای کاراته استانها و استفاده از بازتاب و تأثیرات ناشی از فعالیتهای انجام شده هنگامی بیشتر میشود که برنامهریزی راهبردی و عملکرد مبتنی بر اهداف و سیاستهای کلان در زمینه ورزش کاراته در کشور مورد توجه باشد. بررسی عملکرد هیئتهای کاراته استانها به روش علمی تحلیل پوششی دادهها میتواند به مدیران وزارت ورزش و جوانان و روسای فدراسیون کاراته در تخصیص صحیح منابع و امکانات به هیئتهای استانی کمک کتد و هیئتهای استانی موفق و ناموفق در استفاده از منابع اختصاص دادهشده را مشخص نماید. مقایسه وضعیت هر هیئت استانی با سایر هیئتهای استانها میتواند باعث ایجاد رقابت سالم بین این هیئتها شود. همچنین بررسی رابطه بین میزان کارایی هیئتهای کاراته استانها با سایر متغیرهای مرتبط با این هیئتها مانند بودجه و ... و بررسی تفاوتهای موجود در میزان کارایی هیئتها میتواند به شناخت بهتر علل کارآمدی هیئتهای استانی کارآ و ناکارآمدی احتمالی هیئتهای کاراته استانها کمک نماید. با توجه به نقش مهم هیئتهای کاراته استانها در توسعه و گسترش ورزش کاراته در سطح کشور و توجه به این نکته که استفاده صحیح و کارآمد آنها از منابع اختصاص داده شده از اهمیت به سزایی برخوردار است، در این پژوهش بر اساس رسالت و اهداف هیئتهای کاراته استانها، ابتدا شاخصهای اندازهگیری کارایی هیئتهای کاراته استانها مشخص شد و سپس با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها، کارایی هیئتهای کاراته استانها مورد بررسی قرار گرفت. هیئتهای کاراته استانها از چندین ورودی استفاده میکنند و فعالیتهای مختلفی را به عنوان خدمات ورزشی و فعالیت های بدنی به جامعه ارائه می نمایند. از این رو، پژوهشگر قصد دارد به سوالهای زیر پاسخ دهد:
شاخصهای ورودی و خروجی اندازهگیری کارایی هیئتهای کاراته استانها کداماند؟
آیا هیئتهای کاراته استانها به صورت کارآمد عمل میکنند و میزان کارایی این هیئتها چه اندازه است؟
رتبه هیئتهای کاراته استانها از نظر میزان کارایی چگونه است؟
مطلوبترین (تأثیرگذارترین) ورودیها و خروجیهای هیئتهای کاراته استانهای کشور کداماند؟
آیا بین ورودیها و خروجیهای هیئتهای کاراته استانها با میزان کارایی آنها ارتباطی وجود دارد؟
روششناسی پژوهش
هدف از این تحقیق، تجزیه و تحلیل پوششی دادهها با استفاده از مدل BCC به منظور ارزیابی کارایی هیئتهای کاراته فعال در کشور بود. تحقیق حاضر از منظر پارادایم از نوع تحقیقات فرااثبات و رویکرد تحقیق کمی است. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و تکنیک مورد استفاده در تحقیق تحلیل پوششی دادههاست. نوع فرضیات در این تحقیق به صورت توصیفی و همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش شامل 31 هیئت کاراته فعال در کشور بود که دادههای لازم از طریق روسای هیئتها جمع آوری شد. با توجه به هدف پژوهش، دادههای مربوط به فعالیتهای هیئتهای کاراته فعال در کشور در سالهای 1394 تا 1398 جمعآوری شد که تعداد نمونه با گستره جامعه برابر بود. ابزار مورد استفاده در این تحقیق که در واقع شاخصهای ورودیها (ماهیت هزینه) و خروجی دادهها (ماهیت تولید) بودند، در قالب پرسشنامه پنج ارزشی و روش فازی مورد ارزایابی قرار گرفت. گویهها و مولفههای پرسشنامه تحقیق با مراجعه به شرح وظایف، ورودیها و خروجیهای هیئتها استخراج گردید و پس از تایید روایی محتوایی و ظاهری در قالب فرمهای CVR و CVI توسط گروه کانونی تحقیق شامل اساتید راهنما و مشاور و دو تن از اساتید حوزه مدیریت ورزشی مورد تایید قرار گرفت. در نهایت این کارشناسان شامل 10 تن از روسای هیئتهای کاراته و هیئتهای استانی، 10 تن از مربیان بینالمللی در کشور و 10 تن از قهرمانان ورزشی کشور (که همگی دارای تحصیلات و تجارب در زمینه مدیریت ورزشی بودند) نسبت به اهمیت هر کدام از شاخصهای ورودی و خروجی اظهار نظر کردند؛ بدین صورت که در این پرسشنامه از کارشناسان خواسته شد تا شاخصی را که به نظر آنها مهم بوده و در پرسشنامه نیامده را بیان کنند. یافتههای حاصل از این پرسشنامه با استفاده از طیف 5 مقیاسی فازی در بازه 1-0 و روش میانگین فازی بوجادزیف تحلیل شد(شکل 1).
شکل 1: فازی زدایی میانگین فازی (بوجادزیف، 1381).
شکل 2: طیف 5 مقیاسی فازی در بازه {1-0} ( کاهرامان[30]، 2007)
پس از انجام مطالعات میدانی و کتابخانهای برای شناسایی کلی شاخصهای مورد نیاز اندازهگیری کارایی هیئتهای کاراته استانهای کشور، به منظور تعیین شاخصهای ورودی و خروجی اندازهگیری کارایی هیئتهای کاراته استانهای کشور، از نظرات 30 نفر از متخصصان و صاحبنظران رشته کاراته استفاده شد. به این منظور پرسشنامه تعیین شاخصهای ورودی و خروجی پژوهش آماده شد و با نظر خواهی از این کارشناسان و تجزیه و تحلیل پرسشنامه، شاخصهای ورودی و خروجی برای تعیین میزان کارایی هیئتهای کاراته استانهای کشور تعیین گردید. پس از انتخاب شاخصها، چک لیست مربوط به جمعآوری دادههای هیئتهای کاراته استانهای کشور آماده شد و پس از انجام هماهنگیهای لازم و کسب مجوز از اداره کل ورزش و جوانان استانها، برای هیئتهای کاراته استانهای کشور ارسال شد. سپس چک لیستهای تکمیل شده توسط هیئتهای کاراته استانهای کشور برای استفاده در الگوی تحلیل پوششی اندازهگیری کارایی به کار رفت. ابتدا ارزشگذاری لازم برای متغیرهایی که دارای چند سطح بودند، انجام گرفت و سپس دادهها با استفاده از الگوی اساسی BCC در روش تحلیل پوششی دادهها (DEA) به منظور محاسبه میزان کارایی هیئتهای کاراته استانهای کشور استفاده شد. الگوی BCC همانند الگوی CCR است، ولی در شکل پوششی آن محدودیت به سایر محدودیتهای الگوی CCR اضافه شد و در نتیجه در شکل مضربی آن نیز متغیرهای متناظر با آن محدودیت به الگو افزوده گردید. با توجه به قیود اضافه شده در الگوی BCC ، کارایی حاصل در BCC بیشتر از کارایی در الگوی CCR میباشد. به طور کلی میتوان گفت که کارایی CCR هیچوقت از کارایی BCC بیشتر نیست. لذا اگر یک واحد تصمیمگیرنده (DMU)در الگوی CCR کارا باشد، حتمأ در الگوی BCC نیز کارا خواهد بود- اما عکس این موضوع صادق نیست (دانشور1383).
پایایی پرسشنامه با استفاده از فرمول تعیین ضریب آلفای کرونباخ، 87/0 محاسبه گردید که نشاندهنده پایایی مناسب پرسشنامه بود. پس از تجزیه و تحلیل پرسشنامه با استفاده از روش فازی، ورودیها و خروجیهای مناسب (با میزان اهمیت بالاتر از 7/0) به منظور تعیین میزان کارایی هیئتهای کاراته استانهای کشور تعیین شدند. تعداد ورودیها (3 ورودی) و خروجیهای (6 خروجی) به کار رفته برای روش تحلیل پوششی دادهها با توجه به تعداد واحدهای تحت بررسی محدود شد و از قاعده زیر تبعیت می کرد. به همین دلیل عدد 7/0 انتخاب شد تا مناسب ترین شاخصها در الگو به کار روند.
{ورودی ها + خروجی ها}*3 > تعداد DMU (واحد مورد بررسی)
{3 + 6}*3 > تعداد DMU (31 استان)
27 > 31
از آنجا که برخی از ورودیها و خروجیهای به کار رفته در الگو دارای چند سطح بودند و ارزش هر سطح نسبت به سطح دیگر تفاوت داشت، پس از جمعآوری دادهها، به منظور ارزشگذاری متغیرها از طیفهای سه مقیاسی و پنج مقیاسی در بازه 0 تا 10 استفاده شد. طیفهای فازی را در بازههای مختلف میتوان به کاربرد؛ از جمله بازه 0 تا 10 که برای تحلیل نظرات کارشناسان استفاده شد (چن و هوانگ،[31] 1992، کاهرامان، 2007) و همچنین بازه 0 تا 10 که در این بخش مورد استفاده قرار گرفت (یه[32]، 2000). برای انجام این کار ابتدا از اعداد فازی میانگین گرفته شد. سپس هر کدام از این میانگینها در دادههای به دست آمده از هیئتهای کاراته استانهای کشور (مربوط به همان سطح) ضرب شد و سپس این اعداد با هم جمع شد و عدد نهایی مربوط به هر کدام از ورودیها و خروجیهای پژوهش به دست آمد. جدولهای 1و 2، میانگین اعداد فازی طیف سه مقیاسی و پنج مقیاسی را در بازه 0 تا 10 نشان میدهند:
جدول 1: طیف سه مقیاسی فازی در بازه 0 تا 10
سطح |
عدد فازی |
میانگین فازی |
خیلی کم |
(3 ، 0 ، 0) |
1 |
کم |
(5 ، 3 ، 0) |
6/2 |
متوسط |
(7 ، 5 ، 3) |
5 |
زیاد |
(10 ، 7 ، 5) |
3/7 |
خیلی زیاد |
(10 ، 10 ، 7) |
9 |
جدول 2: طیف پنج مقیاسی فازی در بازه 0 تا 10
سطح |
عدد فازی |
میانگین فازی |
کم |
(4 ، 3 ، 0 ، 0) |
8/1 |
متوسط |
(8 ، 5 ، 2) |
5 |
زیاد |
(10 ، 10 ، 8 ، 6) |
3/8 |
در ادامه همچنین از الگوی رتبهبندی اندرسون و پیترسون[33] (اندرسون 1993) در تحلیل پوششی دادهها برای رتبهبندی هیئتهای کاراته استانهای کشور بهرهگیری شد و برای تعیین تاثیرگذارترین و مطلوبترین ورودی و خروجی در میزان کارایی هیئتهای کاراته از آزمون تحلیل حساسیت[34] در DEA استفاده گردید.[35]
یافتههای پژوهش
پس از تجزیه و تحلیل پرسشنامهها با استفاده از روش فازی، به منظور تعیین میزان کارایی هیئتها، ورودیها و خروجیهای مناسب با میزان اهمیت بالاتر از 7/0 انتخاب شدند. چون تعداد ورودیها و خروجیهای بهکاررفته برای الگو با توجه به تعداد واحدهای تحت بررسی محدود میشود و باید از قائده زیر تبعیت کند، به همین دلیل عدد 7/0 انتخاب شد تا مناسب ترین شاخصها در الگو به کار روند. جدول 3 نتایج حاصل از پاسخ به 29 پرسشنامه مربوط به نظرات خبرگان در مورد ورودیها و خروجیهای مهم را نشان میدهد:
جدول3: ورودیها و خروجیهای مهم از دیدگاه خبرگان
شاخصهای ورودی و خروجی |
تعداد پاسخها با توجه به میزان اهمیت |
میزان اهمیت |
|||||
کاملا مناسب |
مناسب |
متوسط |
نامناسب |
کاملا نامناسب |
|||
ورودیها |
کارکنان |
21 |
5 |
2 |
1 |
0 |
8627/0 |
بودجه |
27 |
2 |
0 |
0 |
0 |
9389/0 |
|
سرانه ورزشی |
17 |
7 |
3 |
2 |
0 |
8165/0 |
|
خروجیها |
ورزش همگانی |
19 |
7 |
2 |
1 |
0 |
8632/0 |
ورزش قهرمانی |
22 |
4 |
2 |
1 |
0 |
8891/0 |
|
ورزش حرفهای |
5 |
7 |
7 |
5 |
5 |
5160/0 |
|
ورزش پرورشی |
1 |
8 |
7 |
5 |
8 |
4344/0 |
|
آموزش ورزشی |
12 |
15 |
1 |
1 |
0 |
8365/0 |
|
پژوهش ورزشی |
11 |
11 |
2 |
3 |
2 |
7320/0 |
|
رویدادهای ورزشی |
18 |
7 |
3 |
1 |
0 |
8490/0 |
|
هیئتهای کاراته فعال |
16 |
5 |
2 |
5 |
1 |
7339/0 |
ضرایب اهمیت در شاخصهای ورودی نشان میدهد که شاخص «بودجه» با ضریب اهمیت 9389/0 مهمترین و پس از آن شاخص «کارکنان» با ضریب اهمیت 8627/0 و شاخص »سرانه ورزشی» با ضریب اهمیت 8165/0 قرار دارند. در مورد شاخصهای ورودی «کارکنان»، «بودجه» و «سرانه ورزشی» باید توجه داشت که مولفه بیانکننده برای شاخصهای ورودی در واقع خود همان شاخص بود. برای مثال، شاخص ورودی «کارکنان» با تعداد کارکنان مشخص میشد. به همین دلیل نیازی به بیان مولفه برای این شاخصها نبود.
جدول 4: میزان اهمیت مولفههای مربوط به خروجیها از دیدگاه کارشناسان
مولفههای مربوط به شاخصهای خروجی |
تعداد پاسخها با توجه به میزان اهمیت |
میزان اهمیت |
||||
کاملا مناسب |
مناسب |
متوسط |
نامناسب |
کاملا نامناسب |
||
زنان مشارکتکننده در ورزش همگانی کاراته |
12 |
12 |
4 |
1 |
0 |
8136/0 |
مردان مشارکتکننده در ورزش همگانی کاراته |
14 |
15 |
0 |
0 |
0 |
8767/0 |
تعداد ورزشکاران شرکتکننده در اردوهای تیم ملی کاراته |
11 |
9 |
6 |
2 |
0 |
7335/0 |
تعداد ورزشکاران عضو تیم ملی کاراته |
13 |
11 |
4 |
1 |
0 |
8290/0 |
مدالهای کسب شده در سطح ملی |
15 |
10 |
4 |
0 |
0 |
8459/0 |
مدالهای کسب شده در سطح بینالمللی |
14 |
8 |
3 |
4 |
0 |
7639/0 |
برگزاری دورههای آموزش مربیگری کاراته |
12 |
11 |
3 |
2 |
1 |
7789/0 |
تعداد نفرات اعزامی به دورههای مربیگری فدراسیون کاراته |
14 |
10 |
3 |
2 |
0 |
8342/0 |
برگزاری دورههای آموزش داوری کاراته |
13 |
11 |
3 |
1 |
1 |
8036/0 |
تعداد نفرات اعزامی به دورههای داوری فدراسیون کاراته |
14 |
0 |
4 |
2 |
1 |
7789/0 |
برگزاری دورههای تخصصی ورزشی |
15 |
10 |
2 |
1 |
1 |
8240/0 |
تعداد شرکتکنندگان در دورههای تخصصی |
14 |
9 |
4 |
1 |
1 |
7965/0 |
حمایت و انجام طرحهای تحقیقاتی در زمینه کاراته |
8 |
7 |
9 |
2 |
3 |
6411/0 |
همایشهای علمی برگزار شده در زمینه ورزش کاراته |
5 |
8 |
8 |
5 |
3 |
5723/0 |
تعداد مسابقات کاراته برگزار شده در سطح استان |
20 |
4 |
5 |
0 |
0 |
8658/0 |
میزبانی مسابقات داخلی کاراته در استان |
18 |
5 |
4 |
2 |
0 |
8209/0 |
میزبانی مسابقات بینالمللی کاراته در استان |
15 |
5 |
4 |
3 |
2 |
7454/0 |
اعزام تیمهای ورزشی استان به مسابقات داخلی |
19 |
5 |
4 |
1 |
0 |
8459/0 |
اعزام تیمهای ورزشی استان به رقابتهای بینالمللی |
10 |
11 |
4 |
3 |
1 |
7350/0 |
نسبت هیئتهای ورزشی کاراته فعال در سطح استان به تعداد شهرهای استان |
16 |
4 |
3 |
5 |
1 |
7348/0 |
جدول 5: ورودیها و خروجیهای هیئتهای کاراته استانهای کشور و مولفههای بیانکننده آنها
متغیرهای پژوهش |
مولفههای بیانکننده برای ورودیها و خروجیها |
واحد |
|
ورودیها |
1- کارکنان |
جمع کارکنان هیئت کاراته استان و هیئتهای شهرستانهای تابعه |
تعداد |
2- بودجه |
جمع بودجه جاری، درآمدهای آزمون کمربند، فروش احکام، کلاسهای آموزشی، حق شرکت در مسابقات |
تومان |
|
3- سرانه ورزشی |
جمع سرانه ورزشی سرپوشیده استان (متعلق به هیئتها) و سرانه ورزشی سرپوشیده استان متعلق به ادارات ورزش و جوانان استان که هیئتها از آن استفاده میکنند |
متر مربع |
|
خروجیها |
1- ورزش همگانی |
جمع مردان و زنان مشارکتکننده در برنامههای ورزش همگانی کاراته |
تعداد |
2- ورزش قهرمانی |
1- ورزشکاران کاراته استان، شرکتکننده در اردوهای تیم ملی، 2- ورزشکاران استان عضو تیم ملی، 3- مدالهای کسب شده ورزشکاران استان در مسابقات داخلی، 4- مدالهای کسب شده ورزشکاران استان در رقابتهای بینالمللی. |
تعداد |
|
3- آموزش ورزشی |
1- آموزش مربیگری، 2- آموزش داوری. |
تعداد |
|
4- پژوهش ورزشی |
1- دورههای تخصصی ورزشی، 2- تعداد شرکتکنندگان در دورههای تخصصی |
تعداد |
|
5- رویدادهای ورزشی |
1- تعداد مسابقات استانی برگزار شده، 2- میزبانی رقابتهای کاراته داخلی و بینالمللی، 3- اعزام تیمهای ورزشی استان به رقابتهای کاراته داخلی و تورنمنت بینالمللی |
تعداد |
|
6- هیئتهای کاراته فعال |
نسبت تعداد هیئتهای ورزشی کاراته فعال در استان به تعداد شهرهای استان در پایان سال قبل |
درصد |
در ادامه و به منظور فازی سازی ورودیها و خروجیها همانطور که در روش شناسی تحقیق گفته شد به ارزشگذاری ورودیهای اول(کارکنان) و بودجه از سالهای 1394-1398 و ورودی سرانه ورزشی در این بازه پرداخته شد. همچنین به فازیسازی خروجیها (ورزش همگانی، ورزش قهرمانی، آموزش ورزشی، پژوهش ورزشی و رویداد ورزشی) نیز مبادرت گردید. نتایج توصیفی مربوط به دادههای ارزشگذاری شده در جدول 6 آمده است:
جدول 6: میانگین دادههای ارزشگذاری شده کل هیئتهای کاراته استانها در سالهای 1394 تا 1398
|
کارکنان (تعداد) |
بودجه (میلیون تومان) |
سرانه ورزشی (متر مربع) |
ورزش همگانی (تعداد) |
ورزش قهرمانی (تعداد) |
آموزش ورزشی (تعداد) |
پژوهش ورزشی (تعداد) |
رویداد ورزشی (تعداد) |
هیئت های کاراته فعال (درصد) |
|
سال 94 |
میانگین |
99/56 |
639/37 |
6789/0 |
15/1400 |
52/244 |
92/90 |
29/81 |
49/5566 |
64/96 |
انحراف استاندارد |
35/12 |
89/8 |
1252/0 |
12/226 |
54/44 |
20/18 |
15/52 |
24/2458 |
25/20 |
|
سال 95 |
میانگین |
75/41 |
256/28 |
5901/0 |
19/776 |
78/87 |
01/61 |
78/74 |
46/5322 |
57/44 |
انحراف استاندارد |
26/13 |
79/13 |
1339/0 |
18/435 |
15/39 |
96/26 |
18/49 |
56/3274 |
21/42 |
|
سال 96 |
میانگین |
67/36 |
682/27 |
6059/0 |
58/751 |
75/75 |
37/54 |
05/60 |
92/4044 |
61/29 |
انحراف استاندارد |
19/10 |
66/14 |
0758/0 |
69/375 |
74/41 |
35/24 |
10/47 |
67/1289 |
20/77 |
|
سال 97 |
میانگین |
53/39 |
412/34 |
6066/0 |
43/752 |
48/85 |
66/55 |
85/63 |
01/4665 |
66/63 |
انحراف استاندارد |
18/14 |
87/15 |
0896/0 |
49/254 |
13/37 |
67/31 |
40/48 |
41/2987 |
15/34 |
|
سال 98 |
میانگین |
31/52 |
106/33 |
5974/0 |
00/792 |
92/93 |
69/63 |
38/71 |
12/6251 |
67/43 |
انحراف استاندارد |
26/16 |
96/14 |
0754/0 |
55/361 |
49/40 |
82/20 |
85/50 |
13/3162 |
19/59 |
در ادامه میانگین کل دادههای ارزشگذاری شده هیئتهای کاراته استانهای کشور در فاصله سالهای 1394-1398 در جدول 7 آمده است:
جدول7: آمار توصیفی مربوط به میانگین کل دادههای ارزشگذاری شده هیئتهای کاراته استانهای کشور در فاصله سالهای 1394-1398
|
استان |
کارکنان |
بودجه |
سرانه ورزشی |
ورزش همگانی |
ورزش قهرمانی |
آموزش ورزشی |
پژوهش ورزشی |
رویداد ورزشی |
ورزش پرورشی |
1 |
آذربایجانشرقی |
8/36 |
221/35 |
6217/0 |
902 |
1/36 |
3/61 |
67 |
5217 |
9/52 |
2 |
آذربایجانغربی |
1/42 |
342/32 |
5531/0 |
895 |
7/34 |
1/52 |
85 |
5915 |
1/75 |
3 |
اردبیل |
7/35 |
451/22 |
4167/0 |
440 |
6/7 |
7/46 |
40 |
4117 |
5/53 |
4 |
اصفهان |
5/86 |
671/50 |
5651/0 |
2112 |
1/55 |
1/76 |
201 |
6219 |
7/65 |
5 |
البرز |
0/48 |
217/39 |
6620/0 |
689 |
9/96 |
4/76 |
49 |
5322 |
0/90 |
6 |
ایلام |
5/36 |
430/35 |
4275/0 |
821 |
7/31 |
3/51 |
66 |
7671 |
5/47 |
7 |
بوشهر |
3/31 |
531/32 |
5100/0 |
771 |
4/32 |
1/45 |
45 |
4028 |
5/66 |
8 |
تهران |
3/92 |
213/66 |
6162/0 |
2536 |
0/305 |
6/207 |
375 |
10513 |
7/76 |
9 |
چهامحال وبختیاری |
4/32 |
514/21 |
4175/0 |
471 |
0/20 |
1/40 |
31 |
2103 |
1/45 |
10 |
خراسانجنوبی |
1/36 |
010/14 |
5691/0 |
430 |
1/9 |
7/60 |
49 |
2008 |
7/62 |
11 |
خراسانرضوی |
7/79 |
956/54 |
7050/0 |
2501 |
6/285 |
1/200 |
55 |
9925 |
5/86 |
12 |
خراسانشمالی |
9/45 |
415/37 |
7162/0 |
2432 |
8/209 |
3/75 |
40 |
10012 |
7/95 |
13 |
خوزستان |
6/67 |
172/40 |
6712/0 |
801 |
7/266 |
7/63 |
72 |
7113 |
3/61 |
14 |
زنجان |
0/41 |
217/35 |
6162/0 |
752 |
9/92 |
4/61 |
54 |
5117 |
0/83 |
15 |
سمنان |
8/34 |
568/18 |
5279/0 |
675 |
7/61 |
7/59 |
48 |
4712 |
0/79 |
16 |
سیستان و بلوچستان |
1/42 |
481/20 |
3182/0 |
390 |
1/16 |
5/41 |
19 |
1012 |
3/41 |
17 |
فارس |
2/89 |
426/51 |
7322/0 |
2473 |
8/253 |
8/102 |
340 |
8347 |
3/70 |
18 |
قزوین |
9/30 |
212/37 |
7751/0 |
635 |
7/266 |
9/76 |
71 |
6312 |
100 |
19 |
قم |
1/28 |
350/9 |
4413/0 |
212 |
3/91 |
7/41 |
25 |
2127 |
100 |
20 |
کردستان |
8/36 |
452/22 |
3117/0 |
557 |
7/91 |
9/62 |
47 |
5212 |
7/71 |
21 |
کرمان |
2/69 |
361/35 |
5113/0 |
1036 |
5/77 |
6/85 |
62 |
7213 |
1/76 |
22 |
کرمانشاه |
0/51 |
835/31 |
5432/0 |
2017 |
2/81 |
1/72 |
252 |
6317 |
1/72 |
23 |
کهگیلویه وبویراحمد |
6/22 |
632/20 |
4514/0 |
313 |
5/22 |
9/32 |
31 |
1020 |
7/43 |
24 |
گلستان |
6/49 |
312/39 |
6167/0 |
866 |
6/217 |
1/72 |
92 |
6319 |
6/81 |
25 |
گیلان |
5/72 |
435/42 |
6266/0 |
912 |
3/61 |
9/54 |
67 |
5728 |
1/67 |
26 |
لرستان |
7/56 |
650/40 |
6912/0 |
2010 |
6/109 |
5/47 |
54 |
6209 |
3/73 |
27 |
مازندران |
0/72 |
128/26 |
5915/0 |
946 |
7/222 |
3/91 |
102 |
8578 |
7/92 |
28 |
مرکزی |
1/35 |
169/31 |
5375/0 |
517 |
3/51 |
9/51 |
52 |
5175 |
3/64 |
29 |
هرمزگان |
2/30 |
220/27 |
5491/0 |
503 |
3/41 |
6/47 |
41 |
4298 |
8/42 |
30 |
همدان |
2/51 |
562/40 |
6261/0 |
712 |
7/62 |
1/52 |
45 |
5590 |
7/79 |
31 |
یزد |
7/46 |
627/34 |
5732/0 |
822 |
9/77 |
9/77 |
69 |
5703 |
1/62 |
- |
میانگین کل |
45/40 |
219/28 |
5609/0 |
67/838 |
29/90 |
73/64 |
87/74 |
00/5721 |
35/70 |
- |
انحراف استاندارد |
90/19 |
741/14 |
1153/0 |
80/385 |
61/60 |
34/21 |
64/59 |
14/2364 |
06/18 |
«کارکنان» دارای میانگین 45/40 و انحراف استاندارد 90/19، «بودجه» دارای میانگین 219/28 میلیون تومان و انحراف استاندارد 741/14، «سرانه ورزشی» دارای میانگین 5609/0 و انحراف استاندارد 1153/0، «ورزش همگانی» دارای میانگین 67/838 و انحراف استاندارد 80/385، «ورزش قهرمانی» دارای میانگین 29/90 و انحراف استاندارد 61/ 60، «آموزش ورزشی» دارای میانگین 73/64 و انحراف استاندارد 34/21، «پژوهش ورزشی» دارای میانگین 87/74 و انحراف استاندارد 64/59، «رویداد ورزشی» دارای میانگین 00/5721 و انحراف استاندارد 14/2364، «هیئتهای کاراته فعال» دارای میانگین 35/70 و انحراف استاندارد 06/18 بودند. برای پاسخگویی به این سوال از الگوی CCR خروجی محور در تحلیل پوششی دادهها استفاده شد. نتایج مربوط به میزان کارایی هیئتها در سالهای 1394 تا 1398 درجدول 8 آمده است:
جدول 8: نتایج کارایی هیئتهای کاراته استانها بر اساس الگوی BCC در سالهای 1394 تا 1398
|
استان |
1394 |
1395 |
1396 |
1397 |
1398 |
1 |
آذربایجانشرقی |
7616/0 |
7121/0 |
9623/0 |
8025/0 |
8553/0 |
2 |
آذربایجانغربی |
1 |
9910/0 |
1 |
9116/0 |
1 |
3 |
اردبیل |
6116/0 |
5812/0 |
6820/0 |
6812/0 |
7077/0 |
4 |
اصفهان |
1 |
1 |
1 |
9832/0 |
1 |
5 |
البرز |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
6 |
ایلام |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
7 |
بوشهر |
6370/0 |
6813/0 |
7393/0 |
7649/0 |
5831/0 |
8 |
تهران |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
9 |
چهارمحال و بختیاری |
5684/0 |
7112/0 |
6796/0 |
5211/0 |
6373/0 |
10 |
خراسانجنوبی |
5137/0 |
4770/0 |
5327/0 |
5589/0 |
5018/0 |
11 |
خراسانرضوی |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
12 |
خراسانشمالی |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
13 |
خوزستان |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
14 |
زنجان |
9517/0 |
1 |
7878/0 |
1 |
8510/0 |
15 |
سمنان |
8673/0 |
9050/0 |
6967/0 |
7038/0 |
8356/0 |
16 |
سیستان و بلوچستان |
4636/0 |
4318/0 |
5234/0 |
4403/0 |
5192/0 |
17 |
فارس |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
18 |
قزوین |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
19 |
قم |
8645/0 |
8075/0 |
7799/0 |
1 |
1 |
20 |
کردستان |
9921/0 |
9464/0 |
1 |
7918/0 |
1 |
21 |
کرمان |
9135/0 |
9047/0 |
8475/0 |
1 |
1 |
22 |
کرمانشاه |
9801/0 |
1 |
1 |
1 |
1 |
23 |
کهگیلویه و بویراحمد |
4644/0 |
4807/0 |
4714/0 |
5287/0 |
6304/0 |
24 |
گلستان |
1 |
1 |
1 |
8411/0 |
1 |
25 |
گیلان |
1 |
1 |
7230/0 |
9910/0 |
1 |
26 |
لرستان |
1 |
1 |
8993/0 |
1 |
1 |
27 |
مازندران |
1 |
1 |
8647/0 |
1 |
1 |
28 |
مرکزی |
9826/0 |
1 |
9525/0 |
1 |
9296/0 |
29 |
هرمزگان |
5204/0 |
5646/0 |
5034/0 |
4888/0 |
5259/0 |
30 |
همدان |
1 |
1 |
9646/0 |
8439/0 |
1 |
31 |
یزد |
1 |
1 |
9950/0 |
9854/0 |
1 |
- |
میانگین |
8748/0 |
8791/0 |
8575/0 |
8659/0 |
8922/0 |
- |
انحراف استاندارد |
2086/0 |
2065/0 |
1914/0 |
2019/0 |
1920/0 |
نتایج مربوط به کارایی هیئتهای کاراته استانهای کشور بر اساس الگوی BCC در سالهای 1394-1398 نشان داد که هیئتهای کاراته آذربایجان غربی، اصفهان، البرز، ایلام، تهران، خراسان رضوی، خراسان شمالی، خوزستان، فارس، قزوین، کرمانشاه، گلستان، گیلان، لرستان و مازندران در بیشتر سالها از کارایی لازم برخوردار بودند. در ادامه به منظور رتبهبندی هیئتهای کاراته استانهای کشور از الگوی اندرسون – پیترسون استفاده گردید (جدول 9).
جدول9: رتب بندی هیئتهای کاراته استانها در سال 1394 ، 95، 96، 97 و 98 بر اساس الگویAP
رتبه |
استان |
نمره |
استان |
نمره |
استان |
نمره |
استان |
نمره |
استان |
نمره |
1 |
تهران |
7550/2 |
خراسان رضوی |
3339/2 |
خراسان رضوی |
4542/3 |
فارس |
6610/2 |
تهران |
9728/4 |
2 |
ایلام |
1323/2 |
خراسان شمالی |
1265/2 |
تهران |
7985/2 |
تهران |
5130/2 |
خراسان شمالی |
9379/3 |
3 |
خراسان شمالی |
9209/1 |
تهران |
9741/1 |
اصفهان |
6105/2 |
خراسان رضوی |
9430/1 |
خراسان رضوی |
3566/2 |
4 |
خوزستان |
3384/1 |
فارس |
9427/1 |
فارس |
9734/1 |
خراسان شمالی |
5128/1 |
فارس |
9138/1 |
5 |
فارس |
1812/1 |
قزوین |
8925/1 |
لرستان |
9228/1 |
مازندران |
1615/1 |
مازندران |
5078/1 |
6 |
مازندران |
1 |
کردستان |
6032/1 |
یزد |
8902/1 |
لرستان |
1045/1 |
خوزستان |
4107/1 |
7 |
لرستان |
1 |
البرز |
5660/1 |
گلستان |
8626/1 |
خوزستان |
1 |
قزوین |
3925/1 |
8 |
گلستان |
1 |
کرمانشاه |
3741/1 |
قزوین |
7354/1 |
قزوین |
1 |
کردستان |
3629/1 |
9 |
مرکزی |
1 |
خوزستان |
2061/1 |
مازندران |
3391/1 |
کرمانشاه |
1 |
گیلان |
2029/1 |
10 |
خراسان رضوی |
1 |
اصفهان |
2012/1 |
گیلان |
2453/1 |
کرمان |
1 |
گلستان |
1971/1 |
11 |
اصفهان |
1 |
ایلام |
1235/1 |
خراسان شمالی |
1305/1 |
البرز |
1 |
اصفهان |
1721/1 |
12 |
زنجان |
1 |
آذربایجان غربی |
1049/1 |
خوزستان |
1 |
ایلام |
1 |
ایلام |
1669/1 |
13 |
قزوین |
1 |
گلستان |
1 |
البرز |
1 |
قم |
1 |
قم |
1553/1 |
14 |
کرمانشاه |
9850/0 |
یزد |
1 |
آذربایجان غربی |
1 |
زنجان |
1 |
کرمان |
1126/1 |
15 |
یزد |
9546/0 |
همدان |
1 |
ایلام |
1 |
مرکزی |
1 |
کرمانشاه |
1094/1 |
16 |
همدان |
9523/0 |
آذربایجان شرقی |
1 |
همدان |
1 |
گیلان |
9810/0 |
البرز |
1 |
17 |
گیلان |
9425/0 |
مرکزی |
1 |
کردستان |
9921/0 |
یزد |
9754/0 |
آذربایجان غربی |
1 |
18 |
البرز |
8893/0 |
لرستان |
1 |
مرکزی |
9826/0 |
اصفهان |
9732/0 |
همدان |
1 |
19 |
آذربایجان غربی |
8547/0 |
مازندران |
9900/0 |
کرمانشاه |
9801/0 |
آذربایجان غربی |
9016/0 |
لرستان |
1 |
20 |
کردستان |
8375/0 |
کرمان |
9364/0 |
زنجان |
9517/0 |
همدان |
8339/0 |
یزد |
1 |
21 |
سمنان |
7778/0 |
زنجان |
8950/0 |
کرمان |
9135/0 |
گلستان |
8311/0 |
مرکزی |
9196/0 |
22 |
کرمان |
7699/0 |
قم |
8947/0 |
سمنان |
8673/0 |
آذربایجان شرقی |
7925/0 |
آذربایجان شرقی |
8453/0 |
23 |
قم |
7293/0 |
بوشهر |
7975/0 |
قم |
8645/0 |
کردستان |
7818/0 |
زنجان |
8410/0 |
24 |
آذربایجان شرقی |
7130/0 |
گیلان |
7021/0 |
آذربایجان شرقی |
7616/0 |
بوشهر |
7549/0 |
سمنان |
8256/0 |
25 |
چهارمحال و بختیاری |
6867/0 |
سمنان |
7012/0 |
بوشهر |
6370/0 |
سمنان |
6938/0 |
اردبیل |
6977/0 |
26 |
بوشهر |
6720/0 |
اردبیل |
6713/0 |
اردبیل |
6116/0 |
اردبیل |
6712/0 |
چهارمحال و بختیاری |
6273/0 |
27 |
اردبیل |
6696/0 |
چهارمحال و بختیاری |
5712/0 |
چهارمحال و بختیاری |
5684/0 |
خراسان جنوبی |
5489/0 |
کهگیلویه و بویراحمد |
6204/0 |
28 |
هرمزگان |
5227/0 |
خراسان جنوبی |
5546/0 |
هرمزگان |
5204/0 |
کهگیلویه و بویراحمد |
5187/0 |
بوشهر |
5731/0 |
29 |
کهگیلویه و بویراحمد |
5134/0 |
سیستان و بلوچستان |
4707/0 |
خراسان جنوبی |
5137/0 |
چهارمحال و بختیاری |
5111/0 |
هرمزگان |
5159/0 |
30 |
خراسان جنوبی |
4934/0 |
هرمزگان |
4670/0 |
کهگیلویه و بویراحمد |
4644/0 |
هرمزگان |
4788/0 |
سیستان و بلوچستان |
5092/0 |
31 |
سیستان و بلوچستان |
4614/0 |
کهگیلویه و بویراحمد |
4218/0 |
سیستان و بلوچستان |
4636/0 |
سیستان و بلوچستان |
4303/0 |
خراسان جنوبی |
4918/0 |
نتایج جدول 9 نشاندهنده این است که در سال 1394 استانهای تهران، ایلام، خراسان شمالی، در سال 95 استانهای خراسان رضوی، شمالی و تهران ، در سال 1396 استانهای خراسان رضوی، تهران و اصفهان، در سال 1397 استان های فارس، تهران و خراسان رضوی و در سال 1398 استانهای تهران، خراسان شمالی و خراسان رضوی به ترتیب رتبههای اول تا سوم را کسب کردند.
به منظور تعیین مطلوبترین ورودیهای مورد استفاده هیئتها و مطلوبترین خروجیهایی که توسط هیئتها ارائه شده است، از آزمونهای تحلیل حساسیت استفاده شد. نتایج مربوط به آزمونهای تحلیل حساسیت ورودیها و خروجیهای هیئتهای کاراته استانهای کشور به منظور تعیین ورودیها و خروجیهایی که نقش بیشتری در میزان کارایی هیئتهای کاراته استانهای کشور داشتند در جدول 10 آمده است. در این جدولها میزان کارایی هیئتهای کاراته پس از حذف هر کدام از ورودیها و خروجیها آمده است:
جدول 10: نتایج آزمون تحلیل حساسیت ورودیها در الگوی BCC
متغیر حذف شده |
1394 |
1395 |
1396 |
1397 |
1398 |
|||||
میانگین |
تعداد واحد ناکارا |
میانگین |
تعداد واحد ناکارا |
میانگین |
تعداد واحد ناکارا |
میانگین |
تعداد واحد ناکارا |
میانگین |
تعداد واحد ناکارا |
|
کارکنان |
8525/0 |
16 |
8590/0 |
14 |
8320/0 |
20 |
8421/0 |
18 |
8757/0 |
13 |
بودجه |
7291/0 |
20 |
7418/0 |
19 |
7106/0 |
23 |
7189/0 |
22 |
7917/0 |
16 |
سرانه ورزشی |
8146/0 |
17 |
7999/0 |
16 |
7682/0 |
21 |
7866/0 |
20 |
8444/0 |
14 |
در سالهای 1394 تا 1398 در الگوی BCC ورودی «بودجه»، نقش بیشتری در تعیین میزان کارایی هیئتها داشته است. با حذف این ورودی میانگین کارایی هیئتها با کاهش بیشتری مواجه شده است. در الگوی BCC این ورودی به عنوان تأثیرگذارترین ورودی در میزان کارایی هیئتها محسوب میشود.
جدول 11: نتایج آزمون تحلیل حساسیت خروجیها در الگوی CCR
متغیر حذف شده |
1394 |
1395 |
1396 |
1397 |
1398 |
|||||
میانگین |
تعداد واحد ناکارا |
میانگین |
تعداد واحد ناکارا |
میانگین |
تعداد واحد ناکارا |
میانگین |
تعداد واحد ناکارا |
میانگین |
تعداد واحد ناکارا |
|
ورزش همگانی |
8431/0 |
18 |
8474/0 |
16 |
8258/0 |
19 |
8250/0 |
21 |
8513/0 |
14 |
ورزش قهرمانی |
8339/0 |
19 |
8382/0 |
17 |
8166/0 |
21 |
8342/0 |
20 |
8605/0 |
14 |
آموزش ورزشی |
8495/0 |
18 |
8538/0 |
15 |
8322/0 |
19 |
8406/0 |
19 |
8669/0 |
13 |
پژوهش ورزشی |
8542/0 |
15 |
8585/0 |
13 |
8369/0 |
18 |
8453/0 |
17 |
8716/0 |
11 |
رویداد ورزشی |
8474/0 |
16 |
8517/0 |
15 |
8301/0 |
20 |
8385/0 |
19 |
8648/0 |
13 |
هیئت کاراته فعال |
8487/0 |
17 |
8530/0 |
14 |
8314/0 |
20 |
8398/0 |
18 |
8661/0 |
12 |
در الگوی BCC در سالهای 1394، 1395 و 1396 خروجی «ورزش قهرمانی» نقش بیشتری در تعیین میزان کارایی هیئتها داشته است. در سال 1397 و 1398 نیز خروجی «ورزش همگانی کاراته» نقش بیشتری در میزان کارایی هیئتها داشت. با حذف این خروجیها میانگین کارایی هیئتها با کاهش بیشتری مواجه شده است(جدول 12).
جدول12: نتایج آزمون کالموگروف اسمیرنوف در مورد طبیعی بودن توزیع دادهها
شاخص آماری متغیرها |
تعداد |
آماره Z |
سطح معنیداری |
کارکنان |
31 |
972/0 |
301/0 |
بودجه |
31 |
720/0 |
679/0 |
سرانه ورزشی |
31 |
525/0 |
946/0 |
ورزش همگانی |
31 |
683/0 |
740/0 |
ورزش قهرمانی |
31 |
819/0 |
514/0 |
آموزش ورزشی |
31 |
836/0 |
487/0 |
پژوهش ورزشی |
31 |
566/1 |
054/0 |
رویداد ورزشی |
31 |
731/0 |
659/0 |
هیئت کاراته فعال |
31 |
411/0 |
996/0 |
میانگین نمرات BCC |
31 |
249/1 |
070/0 |
نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنوف نشان داد که میانگین دادههای ارزشگذاری شده هیئتها در طول پنج سال از توزیع طبیعی برخوردار بود. بنابراین از آزمون هبستگی پیرسون به منظور تبیین ارتباط بین میانگین ورودیهای هیئتها با میانگین کارایی BCC این هیئتها استفاده گردید(جدول 13).
جدول 13: نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین ورودیها و میانگین کارایی CCR
شاخص آماری ورودیها |
تعداد |
مقدار همبستگی |
سطح معنیداری |
کارکنان |
31 |
639/0 |
002/0 |
بودجه |
31 |
742/0 |
0001/0 |
سرانه ورزشی |
31 |
627/0 |
003/0 |
نتایج آزمون همبستگی نشان داد که بین میانگین ورودیهای هیئتها با میانگین کارایی هیئتها در الگوی BCC ارتباط معنیدار وجود داشت.
جدول 14: نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین خروجیها و میانگین کارایی BCC
شاخص آماری خروجیها |
تعداد |
مقدار همبستگی |
سطح معنیداری |
ورزش همگانی |
31 |
725/0 |
0001/0 |
ورزش قهرمانی |
31 |
782/0 |
0001/0 |
آموزش ورزشی |
31 |
678/0 |
001/0 |
پژوهش ورزشی |
31 |
523/0 |
020/0 |
رویداد ورزشی |
31 |
866/0 |
0001/0 |
هیئت کاراته فعال |
31 |
698/0 |
0001/0 |
نتایج آزمون همبستگی نشان داد که بین میانگین خروجیهای هیئتها با میانگین کارایی هیئتها در الگوی BCC ارتباط معنی دار وجود داشت.
بحث و نتیجهگیری
یافتههای این پژوهش پیرامون میزان کارایی هیئتهای کاراته در الگوی BCCنشان داد که در هر سال و در هر الگو تعدادی از هیئتها دارای کارایی برابر با یک و کامل برخوردار بودند. به منظور رتبهبندی هیئتهای کاراته و تعیین کارامدترین هیئتها از الگوی پیشنهادشده به وسیله اندرسون و پیترسون استفاده شد. نتایج بهکارگیری الگوی اندرسون و پیترسون نشان داد که در سال 1394 هیئت کاراته استان خراسان رضوی در الگوی BCC با نمره 4542/3 کارآمدترین هیئت کاراته استانهای کشور و هیئتهای کاراته استانهای تهران با نمره 7985/2 و اصفهان با نمره 6105/2 در رتبههای دوم و سوم قرار داشتند. همچنین، در این سال هیئتهای کاراته استانهای خراسان جنوبی، کهگیلویه و بویر احمد و سیستان و بلوچستان در پایینترین رتبهها قرار گرفتند. در سال 1395 هیئت کاراته استان خراسان رضوی در الگوی BCC با نمره 3339/2 کارآمدترین هیئت کاراته استانهای کشور و نیز هیئتهای کاراته استانهای ایلام با نمره 1265/2 و خراسان شمالی با نمره 9741/1 در رتبههای دوم و سوم قرار داشتند؛ در حالی که هیئتهای کاراته استانهای کهگیلویه و بویر احمد، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان در پایینترین رتبهها بودند. در ادامه مشخص شد که در سال 1396 هیئت کاراته استان تهران در الگوی BCC با نمره 7550/2 کارآمدترین هیئت کاراته استانهای کشور و هیئتهای کاراته استانهای ایلام با نمره 1323/2 و خراسان شمالی با نمره 9209/1 در رتبههای دوم و سوم قرار داشتند. در این سال، هیئتهای کاراته استانهای سیستان و بلوچستان، هرمزگان و کهگیلویه و بویر احمد در پایینترین رتبهها بودند. به همین ترتیب، نتایج بهکارگیری الگوی اندرسون و پیترسون نشان داد که در سال 1397 در الگوی BCC هیئت کاراته استان فارس با نمره 6610/2 کارآمدترین هیئت کاراته استانهای کشور و هیئتهای کاراته استانهای تهران با نمره 5130/2 و خراسان رضوی با نمره 9430/1 در رتبههای دوم و سوم قرار گرفتند و هیئتهای کاراته استانهای چهار محال و بختیاری، هرمزگان و سیستان و بلوچستان در پایینترین رتبهها بودند. در نهایت، در سال 1398 هیئت کاراته استان تهران در الگوی BCC با نمره 9728/4 کارآمدترین هیئت کاراته و هیئتهای کاراته استانهای خراسان شمالی با نمره 9379/3 و خراسان رضوی با نمره 3566/2 در رتبههای دوم و سوم قرار داشتند، در حالی که هیئتهای کاراته استانهای هرمزگان، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی در پایینترین رتبهها بودند. نتیجه بهدست آمده با یافته تحقیق ادبی فیروزجاه (1391) بجز در مورد استان تهران، با نتایج تحقیق حاضر همخوانی ندارد. باید توجه داشت که در تحقیق ادبی فیروز جاه (1391) اولا کارایی ادارات کل ورزش و جوانان استانهای کشور مورد بررسی قرار گرفته است و ثانیا، تحقیق نام برده در سال 1391 صورت گرفته است که این موارد میتواند بر ناهمسویی آن را دلالت کند. به هر حال، در بیشتر رتبهبندیهای انجام شده هیئتهای کاراته استانهای کشور، استان تهران و خراسان رضوی در رتبه های اول قرار داشتند که این امر میتواند از آنجا ناشی شود که اولا شهر تهران به عنوان پایتخت ایران در استان تهران قرار داشته و فدراسیون کاراته نیز در آنجا مستقر است؛ ثانیا، استان خراسان رضوی از قطبهای کاراته کشور محسوب و بیشتر مسابقات، اردوهای تیم ملی، کلاسهای برگزار شده برای ارتقای سطح مربیان و داوران و ... در این استانها برگزار میگردد و این امر خود میتواند فرصتهای بیشتری را برای همکاری و فعالیت بیشتر در اختیار هیئت کاراته استانهای تهران و خراسان رضوی قرار دهد.
در بخش دیگر تحقیق، نتایج نشاندهنده تأثیرگذاری بیشتر متغیر ورودی «بودجه» بر کارایی هیئتهای کاراته استانهای کشور است که این امر باید مورد توجه فدراسیون کاراته و هیئتهای استانی قرار بگیرد. همان طور که پیشتر نیز بیان شد، کارایی نشان میدهد که سازمان چگونه از منابع خود در راستای تولید نسبت به بهترین عملکرد در مقطعی از زمان استفاده کرده است (پیرس، 1996) و یکی از شاخصهای کلیدی ارزیابی عملکرد است که در نتیجه ارزیابی مستمر واحدها، قابل سنجش خواهد بود (زبرانکا، 2013). بنابراین، از آنجا که ورودی «بودجه» نقش مهمی در کارایی هیئتهای کاراته استانها دارد، توجه بیشتر به این ورودی و تهیه بهتر و بیشتر منابع مالی و استفاده بهتر از «بودجه» میتواند کارایی هیئتها را در ارائه خدمات ورزشی بهبود بخشد. هیئتهای کاراته استانها با برنامهریزی برای کسب منابع مالی بیشتر و استفاده بهتر از بودجه ورزشی موجود هیئت میتوانند نتیجه بهتری در زمینه کارایی بهدست بیاورند. لذا به نظر میرسد که برنامهریزی دقیقتر و بهتر به منظور فراهم نمودن منابع مالی از طریق بخشهای خصوصی و دولتی موجب توسعه بیشتر ورزش کاراته در سطح استانهای کشور میشود. از طرف دیگر، به نظر میرسد که خروجی «ورزش قهرمانی» تأثیرگذارترین خروجی در الگوی BCC در تعیین میزان کارایی هیئتهای کاراته استانها بود و پس از آن خروجی «ورزش همگانی» قرار داشت. از آنجا که یکی از مهمترین اهداف هیئتهای کاراته استانها به تبعیت از فدراسیون ملی کاراته، معرفی قهرمانان رشته ورزشی مذکور بوده و همچنین، امروزه بحث ورزش قهرمانی بیش از سایر حوزهها مد نظر مدیران قرار گرفته و لذا این مدیران اغلب موفقیت خود را در گرو تعداد قهرمانان ورزشی و مدالهای کسبشده در رقابتهای مختلف ملی و بینالمللی می بینند، لذا منطقی است که خروجی «ورزش قهرمانی» تأثیرگذارترین خروجی در الگوی BCC در تعیین میزان کارایی هیئتهای کاراته استانها باشد. حال آنکه برخی از هیئتهای کاراته استانها توجه کمتری نسبت به امر پژوهش و برگزاری دورههای تخصصی ورزشی در سطح استان از خود نشان دادند که این امر در نهایت موجب شد- که در نتیجه بررسی کلی، خروجی «پژوهش ورزشی» به عنوان کماثرترین خروجی در میزان کارایی هیئتهای کاراته استانهای کشور شناخته شود. این امر شاید به این دلیل باشد که روسای هیئتها و مربیان استانها، دورههای تخصصی ورزشی را لازمه پیشرفت کاراته استانهای کشور نمی دانند، بلکه همانطور که پیشتر نیز بیان شد، ملاک موفقیت خود را در معرفی قهرمانان ورزشی و ملی میبینند؛ در صورتی که آگاهی مربیان و ورزشکاران کاراته از مسائل علمی ورزشی در زمینههای تغذیه ورزشی، فیزیولوژی ورزشی، علم تمرین، مدیریت ورزشی، آناتومی، حرکات اصلاحی و ... میتواند کمک شایانی به پیشرفت ورزشکاران و در نتیجه بالا بردن کارایی هیئتها نماید.
یافتههای پژوهش در مورد ارتباط بین میانگین ورودیهای مورد استفاده هیئتها یعنی، «کارکنان»، «بودجه» و «سرانه ورزشی» با میانگین کارایی در الگوی BCC نشان داد که بین میانگین تمامی ورودیها با میانگین کارایی BCC ارتباط مستقیم وجود داشت. نتیجه بهدست آمده با یافته تحقیق ادبی فیروزجاه (1391) ناهمسو بود که این ناهمسویی میتواند ناشی از جوامع مختلف تحقیق و نیز سال انجام این تحقیق باشد. در توضیح این ناهمسویی باید توجه داشت که در سالهای اخیر، استفاده از منابع انسانی متخصص، علمی و تحصیلکرده بیش از سالهای ابتدایی دهه 90 بوده است که این موضوع میتواند نتیجه تحقیق ادبی فیروزجاه (1391) مبنی بر ارتباط معکوس بین ورودی «کارکنان» با میانگین کارایی BCC ادارات کل ورزش و جوانان کشور را توجیه نماید. همچنین، باید توجه داشت که ملاک ارزیابی کارایی هیئتهای ورزشی با ملاک ارزیابی کارایی ادارات ورزش و جوانان متفاوت است که این امر نیز میتواند ناهمسویی موجود را توجیه نماید. به هر حال، از بین ورودیهای الگوی BCC، ورودی «بودجه» با ضریب همبستگی 742/0 بیشترین میزان ارتباط را با کارایی BCC داشت؛ این امر بدان معنی است که افزایش مقدار بودجه هیئتها با افزایش میزان کارایی در الگوی BCC همراه است و لذا استانهایی که از بودجه بیشتری برخوردار بودند، دارای کارایی کلی بیشتری نیز بودند. همچنین، ارتباط معنادار بین میانگین ورودیهای سرانه ورزشی و کارکنان با میانگین کارایی در الگویBCC از این فرض حمایت میکند که افزایش و یا کاهش در ورودیهای سرانه ورزشی و کارکنان هیئتها با افزایش و یا کاهش در میزان کارایی هیئتها در الگوی BCC همراه است که این موضوع نیز امری منطقی است، چرا که کارکنان یا منابع انسانی هیئتهای ورزشی از جمله مربیان و داوران کاراته به عنوان مهم ترین منابع این سازمانها، اهمیت بسزایی در کارایی هیئتهای کاراته دارند و از طرف دیگر، میزان سرانه ورزشی میتواند زمینه ساز فعالیت هرچه بیشتر مردم در فعالیتهای ورزشی از جمله کاراته باشد. لذا انتظار میرود با افزایش سرانه ورزشی هر استانی، میزان ورزشکاران از جمله کاراتهکاها نیز در آن استانها افزایش یابد که طبیعتا با افزایش تعداد ورزشکاران در یک رشته ورزشی همچون کاراته، احتمال کشف و معرفی قهرمانان ورزشی آن نیز افزایش خواهد یافت.
در نهایت، یافتههای مربوط به ارتباط بین میانگین خروجیهای هیئتهای کاراته با میانگین کارایی آنها در الگوی BCC نشان داد که بین خروجیهای «ورزش همگانی»، «ورزش قهرمانی»، «آموزش ورزشی»، «پژوهش ورزشی»، «رویدادهای ورزشی» و «هیئت کاراته فعال» با کارایی هیئتهای کاراته در الگوی BCC ارتباط معنی دار وجود دارد. لذا این نتیجه از این فرض حمایت میکند که افزایش یا کاهش خروجیهای «ورزش همگانی»، «ورزش قهرمانی»، «آموزش ورزشی»، «پژوهش ورزشی»، «رویدادهای ورزشی» و «هیئت کاراته فعال» هیئتها با افزایش یا کاهش کارایی این هیئتها همراه است که این موضوع امری منطقی به نظر میرسد، چرا که با افزایش کارایی یک هیئت ورزشی، انتظار ارتقای وضعیت خروجیهای آن همچون «ورزش همگانی»، «ورزش قهرمانی»، «آموزش ورزشی»، «پژوهش ورزشی»، «رویدادهای ورزشی» و «هیئت کاراته فعال» امری بدیهی و قابل انتظار است. حال آنکه، بیشترین میزان این ارتباط بین خروجیهای «رویدادهای ورزشی» و «ورزش قهرمانی» با میزان کارایی BCC وجود داشت؛ این بدان معنی است که هیئتهای کاراته استانهایی که کارایی بالاتری دارند، درصد بیشتری از مردم در برنامههای ورزش همگانی کاراته شرکت میکنند، رویداد ورزشی بیشتری در زمینه ورزش کاراته را در استان خود برگزار میکنند و در نهایت، در امر قهرمان پروری و کسب مدال در مسابقات داخلی و بین المللی نتایج بهتری کسب مینمایند.
در یک نتیجه گیری کلی، میتوان گفت که سه عامل بودجه، کارکنان (منابع انسانی) و سرانه ورزشی به عنوان ورودیهای اصلی کارایی هیئتهای کاراته استانهای کشور میتوانند نقش بسزایی در کارایی این هیئتها داشته باشند و خروجیهایی نظیر «ورزش همگانی»، «ورزش قهرمانی»، «آموزش ورزشی»، «پژوهش ورزشی»، «رویدادهای ورزشی» و «هیئت کاراته فعال» را برای آنها به ارمغان بیاورند. نتیجه بهدست آمده نیز موید این موضوع بود که هیئتهای استانی دارای ورودیهای بهتر از کارایی بالاتری برخوردار بودند و همچنین، هیئتهای کاراته کاراتر خروجیهای بهتری داشتند. لذا پیشنهاد میشود که مدیران و متصدیان هیئتهای استانی کاراته کشور با تلاش در جهت ارتقای میزان بودجه خود از طریق کسب اعتبارات دولتی و نیز جذب حامیان مالی، میزان بودجه سازمان تحت امر خود را ارتقا ببخشند و بر کارایی آن بیفزایند. همچنین، با جذب و آموزش کارکنان، مربیان، داوران و سایر منابع انسانی توانمند، تلاش نمایند که کارایی خود را ارتقا دهند. در نهایت، تعامل مناسب آنها با ادارات ورزش و جوانان استان متبوع و نیز فدراسیون کاراته میتواند زمینهساز ارتقای سرانه ورزشی مربوط به این رشته گردد.
از سوی دیگر، باید توجه داشت که اگرچه مهمترین خروجی متاثر از کارایی هیئتهای کاراته استانهای کشور را ورزش قهرمانی و در واقع معرفی قهرمانان ملی و بینالمللی و کسب مدالهای ورزشی تشکیل میدهد، اما علاوه بر کارایی، ضروری است که مدیران و سایر دستاندرکاران این هیئتها به اثربخشی هیئت نیز توجه داشته باشند، چرا که علاوه بر ورزش قهرمانی، حمایت و توسعه سایر حوزههای ورزش شامل ورزش آموزشی، ورزش همگانی و ورزش حرفهای نیز باید مد نظر قرار گیرند و برای ارتقای آنها نیز برنامههای مناسبی پیش بینی گردد.
منابع
- ادبی فیروزجاه، جواد. (1391). «تعیین میزان کارایی ادارات کل استانی وزارت ورزش و جوانان با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها». رساله دکتری، دانشکده تربیت بدنی، دانشگاه تربیت معلم تهران.
- Amin, G. R. & Sharma, S. (2017). “Cricket team selection using data envelopment analysis”. European Journal of Sport Science, 14(S1), 369–376.
- Anderson, D., Peterson, S. (1993). Quantitative Methods for Business. South Western College Publishing
- Bhat, Z. U. H., Sultana, D., & Dar, Q. F. (2019). “A comprehensive review of data envelopment analysis (DEA). Approach in sports”.Journal of Sports Economics & Management, 9(2), 82-109.
- Capiga, M. (2009). “Determinanty i pomiar efektywności działania banku”. Prace Naukowe/Akademia Ekonomiczna w Katowicach, 43-78.
- De Mello, J. C. C. B. S., Meza, L. A., & da Silva, B. B. (2008). Some rankings for the
- Elsayed, A., & Shabaan, K. N. (2017). “Evaluate and analysis efficiency of safaga port using DEA-CCR, BCC and SBM models-comparison with DP world sokhna”. In IOP Conf. Ser. Mater. Sci. Eng (Vol. 245).
- Emrouznejad, A. & Yang, G. (2018). “A survey and analysis of the first 40 years of scholarly literature in DEA: 1978-2016”. Socio-Economic Planning Sciences, 61, 4–8.
- Cooper, W.W., Ruiz, J.L., & Sirvent, I. (2011). “Choice and uses of DEA weights”. In: Cooper W.W., Seiford, L.M., Zhu, J., editors. Handbook on data envelopment analysis. New York: Springer.
- Girginov, V., & Sandanski, I. (2008). “Understanding the changing nature of sports organisations in transforming societies”. Sport Management Review, 11(1), 21–50.
- Belot, M., Winand, M., & Kolyperas, D. (2016). “How do international sport federations communicate through social media: A content Analysis of FIFA’s Twitter Communications”. EURAM 2016: Manageable Cooperation? 1.6.-4.6.2016, Paris. Retrieved from: http://2016.euramfullpaper.org/ program/search.asp?qs=Dimitrios%20Kolyperas
- Clausen, J., & Bayle, E. (2017). “Major sport events at the centre of international sport federations’ resource strategy”. In M. Dodds, K. Heisey, & A. Ahonen (Eds.), Routledge handbook of international sport business (pp. 37–53). New York, NY: Routledge.
- Kang, J. H., Lee, Y. H., & Sihyeong, K. (2007). “Evaluating management efficiency of Korean professional baseball teams using data envelopment analysis (DEA)”. Journal of Sport and Health Science, 5, 125–134.
- Lewis, H. F., Lock, K. A., & Sexton, T. R. (2009). “Organizational capability, efficiency, and effectiveness in Major League Baseball: 1901 – 2002”. European Journal of Operational Research, 197(2), 731–740.
- Li, Y., Lei, X., Dai, Q., & Liang, L. (2015). “Performance evaluation of participating nations”. Journal of Operational Research, 243(3), 964–973.
- Meza, L. A., Valério, R. P., & de Mello, J. C. C. S. (2015). “Assessing the efficiency of sports in using financial resources with DEA models”. Procedia Computer Science, 55, 1151-1159.
- Miceli, T. J. & Volz, B. D. (2012). “Debating immortality: application of data envelopment analysis to voting for the baseball hall of fame”. Managerial and Decision Economics, 33(3), 177–188.
- Nowak, K., & Matuszyk, A. (2014). “Analiza możliwości zastosowania metody DEA w modelach scoringowych”. Studia Ekonomiczne /Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, 186(1), 113–126.
- Nawrocki, T.L. (2015). “The use of fuzzy logic in the enterprises business efficiency assessment”. In: T. Dud ycz, G. Osbert-Pichincha, B. Brycz (red.), The Essence and Measurement of Organizational Efficiency. Springer Proceedings in Business and Economics.Olympic Games using DEA models with a constant input. Investigacao Operacional,
- (1996). “Efficiency Progress in the Newsothwale Government”. Internet www.treesury.nsw.gov.edu.
- Pyatunin, A. V., Vishnyakova, A. B., Sherstneva, N. L., Mironova, S. P., Dneprov, S. A., & Grabozdin, Y. P. (2016). “The economic efficiency of european football clubs – data envelopment analysis (DEA) approach”. International Journal of Environmental and Science Education, 11(15), 7515–7534.
- Radovanović, S., Radojičić, M., Jeremić, V., & Savić, G. (2013). “A novel approach in evaluating efficiency of basketball players’ Management”. Journal for Theory and Practice Management, 67, 37–45.
- Sharifi, M., & Rezaeian, J. (2016). “Efficiency evaluation of Mazandaran industrial parks by using neuro-DEA approach”. International Journal of Industrial and Systems Engineering, 23(1), 111-123.
- Skarbalius, A., Vidūnaitė, G., Kniubaitė, A., Rėklaitienė, D., & Simanavičius, A. (2019). “IMPORTANCE OF SPORT PERFORMANCE MONITORING FOR SPORTS ORGANIZATION”.Transformations in Business & Economics, 18(2).
- Stola, E. (2011). Efektywność techniczna a efektywność finansowa banków komercyjnych. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, (37), 141-152.
- Udoncy Olugu, Ezutah, Yew Wong, Kuan. (2009). “Supply chain Performance Evaluation: Trends and Challenges”. American J. of Engineering and Applied sciences.
- Witzel, M., (2002). “A Short History of Efficiency”. Business Strategy Review, 13(4), 38-47.
- Wu, J., Zhou, Z., & Liang, L. (2010). “Measuring the performance of nations at Beijing summer olympics using integer-valued DEA model”. Journal of Sports Economics, 11(5), 549–566.
- Zarei Mahmoudabadi, M., razavi, S. (2019). “Performance Evaluation of Iranian Sports Federations in the Rio 2016 Olympic Games with Data Envelopment Analysis (DEA) Approach”.Sport Management and Development, 8(4), 221-230. doi: 10.22124/jsmd.2019.3959
- zbranek, peter. (2013). “Data Envelopment Analysis as a Tool for Evaluation of Employees Performance”. Acta Economical et Informatica.