نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری مدیریت راهبردی در سازمانها و اماکن ورزشی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
2 استاد، گروه مدیریت ورزشی، دانشگاه تهران، تهران، ایران (نویسنده مسئول)
3 دانشیار، گروه مدیریت ورزشی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده
هدف از انجام این پژوهش، طراحی مدل حفاظت ورزشکاران نخبه در برابر آزار و اذیت و سوءاستفاده در ورزش ایران بود. روش تحقیق کیفی و از نوع گراندد تئوری با رویکرد استراوس و کوربین بود و اطلاعات مورد نیاز با استفاده از مطالعات اسنادی و مصاحبه نیمهساختاریافته با خبرگان بهدست آمد. جامعه آماری پژوهش شامل ورزشکاران نخبه در رده بزرگسالان، رؤسای فدراسیونهای ورزشی، مدیران کمیته ملی المپیک و معاونان وزارت ورزش و جوانان و روش نمونهگیری بهصورت غیرتصادفی و هدفمند بود و مصاحبه با 14 نفر از خبرگان تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. برای تجزیه و تحلیل دادهها، از روش کد گذاری باز، محوری و گزینشی استفاده گردید. در اثر تجزیه و تحلیل دادهها 123 مفهوم یا کد باز، 15 مقوله فرعی و 5 مقوله اصلی شناسایی شد. نتایج نشان داد آگاهی، حقوق متقابل و آموزش به عنوان مهمترین عوامل علی مدل شناسایی شدند. عوامل قدرت رسانهها، افسر حفاظت و دستهبندی مخاطب به عنوان مهمترین عوامل زمینهای شناسایی شدند. عوامل مداخلهگر مدل نیز شامل محدودیت، زیرساخت و ناآگاهی مدیران بوده است. در نهایت راهبردها شامل سیاستها و خطمشیها، اعتمادسازی، روابط عمومی و رسانه و قانون پیشنهاد شدند. تأیید نظر اساتید و کسب و تأیید نظر دو نفر از متخصصان نظریه زمینهای در زمینه روند پژوهش در جهت افزایش اعتبار تحقیق صورت گرفت. همچنین برای تأیید دقت از بازبینی کدها( پایایی باز آزمون) و تأیید اساتید پژوهشی استفاده گردید. چنین به نظر میرسد که مدیران با اجرای مدل حفاظت ورزشکاران نخبه در برابر آزار و اذیت و سوءاستفاده میتوانند از دستاوردهای آن در سازمانهای ورزشی بهرهمند شوند.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Design model safeguarding elite athletes from harassment and abuse in sport of Iran
نویسندگان [English]
- Ahmad Bakhtiyari nia 1
- nasrollah sajadi 2
- mehrzad hamidi 3
1 Ph.D. Student in Strategic Management in Sports Organizations and Venues, University of Tehran, Tehran, Iran
2 Ph.D., Professor, Sports Management Department, University of Tehran, Tehran, Iran
3 Ph.D., Associate Professor, Sports Management Department, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]
The study is to design an optimal model for protecting elite athletes against harassment and abuse in Iranian sports. This qualitative study was conducted by using grounded theory methodology based on Strauss and Corbin approach. For gathering data, studying high level documents and semi-structured in-depth individual interviews with experts aware of the subject were done. The statistical population included elite athletes in adults, the heads of sports federations, the committee of National Olympic coaches and the deputy ministers of the Ministry of Sports and Youth. Sampling method was purposive and fourteen interviews with elites and experts were collected. For data analysis, the continuous comparison method was used in three stages: open, axial and selective coding. Base on the study results, 5 main components and 15 subcomponents and 123 open codes were extracted.
The results showed that awareness, mutual rights and education were identified as the most important causal factors of the model. Media power factors, protection officer and audience classification were identified as the most important contextual factors. The intervening factors of the model also included limitations, infrastructure and managers' ignorance. Finally, strategies including policies, trust building, public relations, media and law were suggested. It seems managers can benefit from its achievements in sports organizations by implementing the model of protecting elite athletes against harassment and abuse.
کلیدواژهها [English]
- harassment
- protection
- elite athlete
طراحی مدل حفاظت ورزشکاران نخبه در برابر آزار و اذیت و سوءاستفاده در ورزش ایران
احمد بختیاری نیا[1]
سیدنصراله سجادی[2]
مهرزاد حمیدی[3]
تاریخ دریافت مقاله: 30/7/1401
تاریخ پذیرش مقاله:25/11/1401
مقدمه
در دنیای کنونی انجام فعالیتهای ورزشی بهعنوان یک عنصری قوی و فعال، نقش مؤثری در جامعه روبهتوسعه امروز ایفا مینماید و استمرار و تداوم آن در ارتقای سطح فرهنگی مادی و معنوی جامعه مؤثر واقع میشود و سلامت جسمی و روحی افراد جامعه را تضمین مینماید. در حال حاضر ورزش و فعالیتهای مربوط به آن، زمان و انرژی فراوانی از افراد هر جامعه را به خود اختصاص داده و جایگاه مهمی در فرهنگ جوامع پیدا کرده است. رقابتهای ورزشی، ورزشکاران و تماشاگران را در وضعیتهایی قرار میدهند که ممکن است قواعد، هنجار و تقسیم کارهای رایج به آسانی نقض و به رویاروییهای پرخاشجویانه و خشونتآمیز منجر شود (محسنی، 1388: 76). رفتار اجتماعی ،پایه و اساس زندگی هر فرد است و رشد اجتماعی نیز سبب اعتلای رشد عقلانی سایر جنبههای رشدی فرد میشود. یکی از کارکردهای مهم ورزش کمک به رشد و تحول شخصیت روانی، اجتماعی وجسمانی افراد جامعه، تحکیم معاشرت جمعی و تسهیل دستیابی به رشد مسؤولیت اجتماعی و فردی می باشد (ظهیری و آقاپور، 1393: 98). در بیانیه اجماع کمیته بینالمللی المپیک آورده شده که آزار و اذیت و سوءاستفاده به پنج شکل میتواند ایجاد گردد که ممکن است بهصورت ترکیبی یا بهتنهایی اتفاق بیفتد: 1) سوءاستفاده روانی، 2) سوءاستفاده جسمی، 3) آزار جنسی، 4) سوءاستفاده جنسی، 5) بیتوجهی و غفلت (کمیته بینالمللی المپیک).
آثار مثبت و ابزار توسعه بودن ورزش وسیله و به خودی خود هدف است. ورزش علیه ناهنجاریها مبارزه میکند و آگاهی زنان را از حقوق و مسائل آنها افزایش میدهد- در عین حال با گرد هم آوردن افراد و گروهها به ساختن پل ارتباطی میان آنها کمک میکند. ورزش در ترمیم زخمها و آسیبهای اجتماعی مؤثر است و شادی و نشاط را به زندگی افراد هدیه میکند. ورزش که بخشی جدانشدنی از تعلیم و تربیت عمومی است، تأمین سلامت جسمی و روانی را به دنبال دارد و افراد را با نظام نهفته در فعالیت بدنی عجین میسازد(جکسون[4]، 2015). موفقیت در بین ورزشکاران نخبه، بیش از هر چیزی به تأمین رضایت دو سرمایه انسانی مهم در ورزش، یعنی ورزشکاران و مربیان وابسته است. رضایت ورزشکاران میتواند بیشترین نقش را در عملکرد و تعاملات تیمی ایفا کنند. ورزشکاران تا حد زیادی تعیینکننده وضعیت رقابتی و سرمایهای باشگاه هستند. بنابراین، رضایت و تعهد شغلی آنان اهمیت بسیاری دارد (رمضانینژاد و همکاران، 1396: 236).
محیط ورزش به دلیل مستقلبودن از سایر حوزههای زندگی همواره بهعنوان یک منطقه شفاف دیده شده و رشتههای ورزشی به عنوان یک منطقه متفاوت که فقط بر عملکرد فیزیکی یا توانایی در نظر گرفته شده بهعنوان یک زمینه متفاوت تأکید دارد، فعالیت نمیکنند. در حالی که آشکارکردن آزار و اذیت و سوءاستفاده در جامعه دشوار است، اما آزار و اذیت در ورزش بسیار مشهود است (ترکلی و کوبانگلو[5]، 2018: 171). ورزش ایمن باید بهطور مناسب بهعنوان یک عنصر اصلی از یک مدل کسب وکار قوی در ورزش یا حمایت خوب دولت از طریق بالا و پایین در هر سازمان ورزشی لحاظ شود. آزار و اذیـت و سوءاستفاده میتواند بر اساس هر دلیلی اعم از نژاد، مذهب، رنگ، عقیده، قومیت، خصوصیات جسمی، جنسیت، گرایش جنسی، ناتوانی سنی، وضعیت اجتماعی اقتصادی و توانایی جسمانی باشد. این امر میتواند شامل یک حادثه تکرارنشدنی یا یکسری حوادث باشد (مونتجوی و همکاران[6]، 2016: 50). خشونت علیه زنان و دختران در موقعیتهای ورزشی مانع اصلی برای مشارکت آنهاست. میزان و اشکال خشونت در ورزش که مردان، زنان، دختران و پسران تجربه میکنند، متفاوت است. اما شواهد نشان میدهد که دختران در معرض خطر خشونت جنسی، آزار و اذیت و استثمار بیشتری هستند. خشونت چه در ورزش و چه خارج از ورزش رخ دهد، اثرات منفی آن روی ورزشکاران زنی که در رشتههای انفرادی تمرین میکنند، قابل ملاحظه است. خشونتهایی که در خارج از ورزش اتفاق میافتد، میتواند قربانیان و کسانی که مورد آزار واقع شدهاند را در حالی که در حین آموزش هستند، دنبال کنند. (ترکلی و کوبانگلو[7]، 2018: 172). استرلینگ و کر[8] (2012) دریافتند که ورزشکاران زن و مرد نخبه بازنشسته آثار روانی (بیحوصلگی، خشم، خودسودمندی پایین، عزت نفس پایین و اضطراب) متعددی را از تجربیات خود از سوءرفتار عاطفی مربیان گزارش کردند. بریکندریج و همکاران[9] (2005) نیز با تأکید به میزان خشونتهای عاطفی و روانی، آن را بسیار شایعتر از آزارهای جنسی در حیطه ورزش بیان کردهاند.
با وجود مزایای بیشمار مشارکت در ورزش، شواهد نشان میدهد که آزار و اذیت و سوء استفاده در تمامی ورزشها و در همه سطوح اتفاق میافتد. این ممکن است با فقدان سیاستهای نظارتی و رویهها در سازمانهای ورزشی همراه باشد (مارکس[10]، 2011: 907). بسیاری از مردم بر این عقیدهاند که شرکت در ورزش، فعالیت بسیار مثبتی است و میدان ورزشی یک میدان امن است. بنابراین، دشوار است بپذیرند در محیط ورزشی نیز افرادی وجود دارند که ورزشکاران را مورد آزار و اذیت قرار میدهند. اما از آن جا که ورزش از بسیاری جهات آینه جامعه است، نباید تعجب کنیم (فاستینگ[11]، 2014: 28). فاستینگ (2010) بیان میدارد که بیشترین سطح آزار و اذیت در بالاترین سطح عملکرد نشان داده شده است. کاووسان و استرنجر[12] (2017) متغیرهای انگیزشی و اخلاقی را پیشبینیکنندههای مهم رفتارهای اجتماعی و ضداجتماعی ورزشکاران میدانند و اولویت سالمسازی را از عوامل روانی مربیان و ورزشکاران قلمداد میکنند.
بنابراین، وظیفه قانونی و اخلاقی، مراقبت از کسانی است که ورزش را سازمان میدهند تا اطمینان حاصل شود که خطرات خشونت غیرتصادفی شناسایی و کاهش مییابد. آسیبهای ناشی از آزار و اذیت هنوز هم برای بسیاری از سازمانهای ورزشی یک نقطه کور است- یا از طریق ترس از آسیب به شهرت یا از طریق ناآگاهی، سکوت و تبانی (مونتجوی و همکاران[13]، 2016: 174). افروزه و همکاران (1398) با تحلیل ابعاد خشونت علیه کودکان در حوزه ورزش بیان داشتند چهار عنصر فرد، خانواده، جامعه و باشگاه هستند که نقصان در هر عنصر میتواند راه را برای خشونت علیه کودک هموار کند. استرلینگ و کر (2008) به این نتیجه رسیدند که ورزشکاران معمولاً توسط رفتارهای زبانی، رفتارهای فیزیکی و بیتوجهی یا حمایتهای ویژه، مورد سوءرفتار عاطفی مربیان قرار گرفتهاند. رومین و همکاران[14] (2013) با بررسی در جامعه ورزشی هلند نشان دادند که 11 درصد از افراد 12 سال به بالا قربانی یا شاهد خشونتهای کلامی، 12 درصد قربانی برخوردهای فیزیکی و در حدود 1 درصد قربانی تجاوز جنسی در ورزش بودهاند. ورتمن[15] و همکاران (2016) نشان دادند که به ترتیب 38 درصد، 11 درصد و 18 درصد از ورزشکاران این خشونتها را تجربه کردهاند. علاوه براین، سوءاستفاده جنسی در ورزش در هر دو جنس مشهود بوده است. همچنین، سوءاستفاده در ورزشکاران مبتدی نسبت به ورزشکاران نخبه فراگیری بیشتری دارد. اوهلرت و همکاران[16] (2018) اذعان داشتند که بیش از یک سوم ورزشکاران کشور آلمان در طول زندگی خود خشونت جنسی را در ورزش تجربه کردهاند.
در کشورهای مختلف سوءاستفادههای مختلفی در ورزش دیده میشود، اما به دلیل ماهیت مسئلهبرانگیز این مسائل کمتر علنی میشوند. در واقع پرداختهنشدن به این مسائل به این معنی نیست که در ورزش کشورها این موضوع وجود ندارد، بلکه به واسطه شرایط خاص اجتماعی و فرهنگی به آنها پرداخته نمیشود. در سالهای گذشته مواردی از سوءاستفاده در ورزش گزارش شدهاند که از آنها میتوان به تنبیه بدنی ورزشکاران؛ فحاشیکردن و توپ و تشر به ورزشکاران؛ کودکآزاری و سوءاستفاده از دانشآموزان در درس تربیتبدنی؛ آزار و اذیت دختران در کلاس ورزش؛ اذیت و آزار جنسی در برخی مدارس فوتبال، تعرض به پسر بچهها در مدارس فوتبال؛ ضرب و شتم ورزشکاران و ... یاد کرد. افشای این سوء استفادهها در ورزش به واسطه ترس از آسیبهای ناشی از اعتبار، جهل، سکوت یا تبانی، در بسیاری از نهادهای ورزشی انجام نمیگردد و به مثابه یک نقطه کور در نظر گرفته میشود (مونتوایس و همکاران[17]، 2016). با توجه به مطالب یادشده و با در نظر گرفتن سیاستها و رویههای بینالمللی ورزش که شامل بحث حفاظت از ورزشکاران، مراقبت از یکپارچگی ورزش و سازمانهای ورزشی، حفاظت از افراد شاغل در سازمانهای ورزشی، گسترش ارزشهای ورزش ایمن و پا میشود، پژوهشگر بر آن است تا به طراحی مدل حفاظت ورزشکاران نخبه در برابر آزار و اذیت و سوءاستفاده در ورزش ایران به منظور دستیابی به اهداف مورد نظر و ارائه راهکارهای کاربردی بپردازد.
روششناسی پژوهش
روش تحقیق از نوع کیفی (دادهبنیاد)، به لحاظ اهداف پژوهش از نوع کاربردی و از نظر روش گردآوری دادهها، توصیفی ـ پیمایشی بود که به صورت میدانی اجرا شد.
جامعه آماری این پژوهش شامل ورزشکاران نخبه در رده بزرگسالان، رؤسای فدراسیونهای ورزشی، مدیران کمیته ملی المپیک و معاونان وزارت ورزش و جوانان بود که با روش نمونهگیری غیرتصادفی و هدفمند با 14 نفر از خبرگان تا رسیدن به اشباع نظری مصاحبه شذ.
به منظور جمعآوری دادهها از مصاحبههای نیمهساختاریافته با نخبگان استفاده شد. پژوهشگر پس از هماهنگیهای لازم در محل کار مصاحبهشونده حضور مییافت و با استفاده از ضبطصوت و با کسب اجازه از مصاحبهشونده مکالمات مصاحبه را ضبط میکرد تا کدها را استخراج کند- البته این عمل بعد از هر بار مصاحبه صورت گرفت. گفتنی است که مدت زمان انجام مصاحبه بین 30 تا 50 دقیقه بود و فرایند مصاحبه در سال 1399 و 1400 اجرا شد.
در نهایت برای تجزیه و تحلیل دادهها، از روش کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده گردید.
یافتههای پژوهش
با توجه به تحلیل دادههای جمعآوریشده، در مجموع پنج مقوله اصلی شرایط علی، شرایط زمینهای، شرایط مداخلهگر، راهبردها و پیامدها شناسایی شد که در ادامه به بررسی جزئیات هر کدام پرداخته میشود.
با توجه به نتایج جدول 1، با تجزیه و تحلیل دادهها در زمینه شرایط علی یا سببساز مدل حفاظت ورزشکاران نخبه در برابر آزار و اذیت و سوءاستفاده در ورزش ایران یک مقوله اصلی، 3 مقوله فرعی و 17 مفهوم یا کد باز شناسایی شد:
جدول1: کدگذاری باز و محوری شرایط علی
مقوله اصلی |
مقوله فرعی |
مفاهیم |
آگاهی |
آگاهی |
1. استفاده از ابزار رسانه و کارشناسان جهت آشنایی ورزشکاران و مربیان از حقوق متقابل. |
2. برگزاری دورههای آموزشی جهت آشنایی ورزشکاران، مربیان با مبانی آزار و اذیت. |
||
3. جذب مشاور آگاه به مسائل و حقوق ورزشکاران و مربیان. |
||
4. ایجاد کتابچههای آموزشی برای ورزشکاران و ارائه به آنها در حین برگزاری اردوهای ورزشی. |
||
5. اگاهی دادن والدین به ورزشکار بسیار مهم است و جلوی خیلی از این مسائل را میگیرد. |
||
6. ورزشکار در دوران ورزشی خود خیلی چشم و گوش بسته است و فقط روی تمرین تمرکز دارد. |
||
آموزش |
7. قابلیت رسانههای اجتماعی و شناخت آن بسیار مهم است. |
|
8. قدرت تعامل در رسانههای اجتماعی بسیار مهم است. |
||
9. این که هر کسی میتواند در رسانههای اجتماعی بنویسد، خوب است. |
||
10. مربیان و ورزشکاران سواد لازم و آشنایی با رسانههای اجتماعی ندارند. |
||
11. عدمآموزش لازم برای نوشتار در رسانهها و رسانههای اجتماعی. |
||
12. ایجاد کتابچههای آموزشی برای ورزشکاران و ارائه به آنها در حین برگزاری اردوهای ورزشی. |
||
13. آموزش ورزشکاران، مربیان و مدیران بسیار مهم است. |
||
14. حضور در کلاسها و دورههای شورای حفاظت از ورزشکاران ضروری به نظر میرسد. |
||
حقوق متقابل |
15. آشنایی ورزشکاران و مربیان از حقوق متقابل خود. |
|
16. قوانین و مقررات، قانون نباشد این اتفاقات ادامه پیدا میکند، هم در سطح کلان در کشور و هم در سطح سازمان. |
||
17. آزار و اذیت ورزشکاران به صورت جسمی، روحی و روانی، جنسی و حتی تخصصی است، اگرچه براساس فرهنگ و مذهب در همه کشورها مقاومت وجود داره ولی همه این ابعاد رو دارند، سازمانهای متولی ورزش قهرمانی موظف هستند محیط امن و خوشایندی را برای ورزشکار ایجاد نمایند. |
با توجه به نتایج جدول 2، با تجزیه و تحلیل دادهها در زمینه شرایط زمینهای مدل حفاظت ورزشکاران نخبه در برابر آزار و اذیت و سوءاستفاده در ورزش ایران، 1 مقوله اصلی، 3 مقوله فرعی و 24 مفهوم یا کد باز شناسایی شد:
جدول2: کد گذاری باز و محوری شرایط زمینهای
مقوله اصلی |
مقوله فرعی |
مفاهیم |
قدرت رسانه |
قدرت رسانه |
1. قدرت پخش زنده در رسانههای اجتماعی تفاوت دیگر است، چون پخش زنده در گذشته در اختیار حاکمیت بود. |
2. قدرت انتشار اطلاعات در رسانههای اجتماعی بسیار آسان است. |
||
3. دسترسی آسان به حاشیهها. |
||
4. رسانههای اجتماعی مرزها را از بین برده و دهکده جهانی ساخته است. |
||
5. رسانههای اجتماعی میتواند محبوبیت بازیکنان و کادر فنی و تمامی ارکان سازمان را افزایش دهد یا آنها را نابود کند. |
||
6. رسانههای اجتماعی انحصار رسانهها را از بین برده است. |
||
7. رسانههای اجتماعی تاثیر بیشتری از رسانههای سنتی دارند. |
||
8. طوفان رسانهای در رسانههای اجتماعی بسیار تاثیرگذار است. |
||
9. افرادی دارای منصب میترسند که جایی اشتباه کرده و از طریق رسانهها دیده شود. |
||
10. بحث تعرض مربی ژیمناستیک آمریکا در رسانهها مطرح شد و پس از آن سایر ورزشکارانی که مورد تعرض قرار گرفته بودند شکایتهای خود را مطرح کردند. |
||
11. بازیکنمطرح که اقدامات غیراخلاقی انجام داده بلافاصله با عکسالعمل رسانهها مواجه شد. |
||
12. بعضاً افراد به طور ناشناس میتوانند اخبار را در رسانههای اجتماعی به اشتراک بگذارند. |
||
افسر حفاظت |
13. کلیه موارد آزار و اذیت در جایی که تخلف صورت گرفته است، مطابق تعریف سازمان شما از آزار و اذیت و سوء استفاده باید از طریق یک رویه انضباطی گزارش شود. |
|
14. معلوم شود چهکسی گزارش آزار و اذیت را دریافت و از افرادمربوطه پشتیبانی میکند. |
||
15. افسر حفاظت باید با بخشها و افراد مربوطه سازمان برای ارزیابی اینکه آیا آزار و اذیت و سوء استفاده با تعریف سازمان مطابق بوده یا خیر هماهنگ باشد. |
||
16. مأمور بهزیستی و حراست بخشی از یک برنامه جامع ورزشی امن برای رویداد است. |
||
دستهبندی مخاطب |
17. ورزشکاران معلول ریسک بالایی برای سوء استفاده در مقایسه با همتایان سالم خود دارند. |
|
18. محافظت از ورزشکاران باید همه افراد درگیر در ورزش را نگران کند. |
||
19. هدف این باشد که بر پیشگیری از خشونت علیه زنان در ورزش متمرکز شود. |
||
20. خطمشی حراست از ورزشکاران بیشتر به سمت جوانان ورزشکار هدایت شود. |
||
21. خشونت علیه زنانودختران در موقعیتهایورزشی مانعاصلی برای مشارکت آنها است. |
||
22. میزان و اشکال خشونت در ورزش که مردان، زنان تجربه میکنند متفاوت است. |
||
23. دختران در معرض خطر خشونت جنسی، آزار و اذیت و استثمار بیشتری هستند. |
||
24. حمایت از کودکان در ورزش و جلوگیری از کودک آزاری. |
با توجه به نتایج جدول 3، با تجزیه و تحلیل دادهها در زمینه شرایط مداخلهگر مدل حفاظت ورزشکاران نخبه در برابر آزار و اذیت و سوءاستفاده در ورزش ایران، 1 مقوله اصلی، 3 مقوله فرعی و 21 مفهوم یا کد باز شناسایی شد:
جدول 3: کدگذاری باز و محوری شرایط مداخله گر
مقوله اصلی |
مقوله فرعی |
مفاهیم |
موانع عملکردی |
محدودیت |
1. رد تبعیض از هر نوع و به هر دلیلی، خواه نژاد، رنگ، جنسیت، گرایش جنسی، زبان، مذهب، عقاید سیاسی یا دیگر عقاید، منشأ ملی یا اجتماعی، دارایی، تولد یا وضعیتهای دیگر. |
2. عدمدرک آنچه آزار و اذیت و سوءاستفاده را تشکیل میدهد. |
||
3. ترس از گزارشدادن. |
||
4. اگرچه براساس فرهنگ و مذهب در همه کشورها مقاومت وجود دارد، ولی همه این ابعاد رو دارند، سازمانهای متولی ورزش قهرمانی موظف هستند محیط امن و خوشایندی را برای ورزشکار ایجاد نمایند. |
||
4. به دلیل مسایل فرهنکی و جلب اعتماد سازمانها کمتر به این مباحث ورود میکنند |
||
5. رشد و بلوغ اجتماعی ورزشکار در خانواده |
||
6. مربیگری، مسئولیت مقدسی است، کار فرهنگی و اخلاقی است، خیلی میتوانند جلوی سوءاستفاده رو بگیرند. |
||
7. نقش ورزشکار و والدین مهم هست، متاسفانه در ایران عنوان کردن این مسائل از لحاظ اجتماعی و فرهنگی مشکل است. |
||
8. فرهنگسازی زمان بر خواهد بود. |
||
زیرساخت |
9. عدمدرک آنچه آزار و اذیت و سوءاستفاده را تشکیل میدهد. |
|
10. عامل زیرساختها خیلی مهم است. |
||
11. امکان دسترسی و ارائه گزارش و شکایت برای ورزشکاران در سراسر کشور یکسان نیست. |
||
12. آئیننامههای رفتاری باید توسط همه سازمانهای ورزشی امضا شود. |
||
13. سیستم گزارشدهی آنلاین، جایی که ورزشکار میتواند گزارش آزار و اذیت و سوء استفاده را به کمیته ملی المپیک، فدراسیون جهانی، یا فدراسیون ملی ارائه دهد. |
||
14. عدماعتماد به روش گزارشدهی. |
||
15. داشتن چارچوبی برای شرکت ورزشکاران در ورزش پاک. |
||
ناآگاهی مدیران |
16. عدمآگاهی برخی مدیران از ابعاد و مفهوم آزار و اذیت. |
|
17. باید ملاحظات پنهان برداشته شود و از رسانهها استفاده بهینه بکنیم. |
||
18. ما از مسائل روز رسانههای اجتماعی عقب هستیم. |
||
19. بدآگاهی مدیران در باره اتفاقات و حوادث پشت پرده ورزش. |
||
20. عدمآگاهی مدیران در استفاده از افراد متخصص و کارشناسان این حوزه. |
||
21. عدمآشنایی با کنوانسیونهای بینالمللی در مورد حمایت از حقوق بشر. |
با توجه به نتایج جدول 4، با تجزیه و تحلیل دادهها در زمینه راهبردهای مدل حفاظت ورزشکاران نخبه در برابر آزار و اذیت و سوءاستفاده در ورزش ایران، 1 مقوله اصلی، 4 مقوله فرعی و 40 مفهوم یا کد باز شناسایی شد:
جدول 4: کدگذاری باز و محوری راهبردهای مدل
مقوله اصلی |
مقوله فرعی |
مفاهیم |
|
راهبردها |
سیاستها و خطمشیها |
1. نکته مهم این است که افراد در هر جایگاهی با هر سطح از سوادی و با هر سطح از لحاظ دانش بتوانند در جریان امور قرار گیرند. |
|
2. خطمشیها، بیانیههای هدفی هستند که پایبندی به ایجاد محیطی امن و مبتنی براحترام متقابل را به ترسیم میکشند. |
|||
3. بر پیادهسازی خطمشیها باید نظارت شود. |
|||
4. خطمشیها و سیاستها باید مسائل را شناسایی و به آنها بپردازند. |
|||
5. مسئولان اجرا، پیادهسازی و صیانت از سیاستها باید مشخص باشند. |
|||
6. دامنه پیامدهای مربوط به تخلفات را مشخص کنند. |
|||
7. هر آنچه تخلف محسوب میشود را تعریف کنند. |
|||
8.جزئیات مربوط به اینکه طرفین شکایت ازکجا میتوانند مشاورهوحمایت بگیرند راتوضیح دهند. |
|||
9. برای تمامی اعضا حق احترام، ایمنی و حفاظت قائل شوند. |
|||
10. سیاستها ساده، شفاف و قابلدرک باشند. |
|||
روابط عمومی و رسانه |
11. فرهنگ رسانهای در دنیا عوض شده است. |
||
12. تمامی افراد با هم از طریق رسانههای اجتماعی در ارتباط هستند. |
|||
13. رسانه اجتماعی این امکان را میدهند که در باره شما نظر دهند. |
|||
14. به روز بودن اطلاعات. |
|||
15. ایجاد بحران اخلاقی امکان دارد از طریق رسانههای اجتماعی صورت گیرد. |
|||
16. افراد در رسانههای اجتماعی میتوانند مستقل از رسانههای سنتی اخبار خودشون رو منتشر کنند و بازخورد مثبت بگیرند از مخاطبهای کلیدی خود این ویژگی ممتاز است. |
|||
17. آگاهیرسانی ازطریق رسانهها و ایجاد روابط دوطرفه امتیازی است که در جای دیگر نیست. |
|||
18. با توجه به قدرتی که رسانه پیدا کرده است، افراد شاغل در ورزش سعی میکنند کمتر دچار لغزش اخلاقی شوند. |
|||
19. روشنگری، ترویج و آگاهی رسانی، ایجاد ساختارهای مناسب، پیشبینیهای مناسب، پیشبینی سازو کارهای لازم برای مامن بودن ورزشکاران از اهمیت بالایی برخوردار است. |
|||
اعتمادسازی |
20. در ارائه گزارشات باید اعتمادسازی کنیم. |
||
21.ایجاد اعتماد باعث میشود که ورزشکاران و حتی مربیان راحتتر به بیان اتفاقات بپردازند. |
|||
22. امنیت در ارائه شکایتها بسیار مهم است. |
|||
23. اطلاعرسانی دقیق باعث میشود مخاطبان به آنها ایمان بیاورند. |
|||
24.باتوجه به حجم اطلاعات زیادی که امروزه مردم دریافت میکنند سازمانها باید منابع موثق باشند |
|||
25. احترام به کرامت انسانی. |
|||
26. کمک به مربیان در مواجهه با افشای آزار و اذیت و سوء استفاده ورزشکاران. |
|||
27. خطر رنج ورزشکارانی که مورد آزار و اذیت و سوء استفاده قرار گرفته اند را کاهش داده و در نتیجه اثرات منفی بر رشد ورزشکاران خواهد گذاشت. |
|||
28. رعایت امانت در گزارشنویسی و حفظ شان افراد. |
|||
29. عدمافشای اطلاعات گزارشات تا زمانی که به اثبات نرسیده است. |
|||
30. وجود افسران حفاظت معتمد همچون افسران دوپینگ. |
|||
قانون |
31. تدوین آیین نامههای رفتاری، مهم است که دقیقاً مشخص کنید که کد رفتاری به چه مواردی اشاره دارد و چه کسی بر آن اعمال میشود. |
||
32. کدهای رفتار می توانند بخش مهمی از راهبرد حفاظتی شما را تشکیل دهند. |
|||
33. تشریح استانداردهای رفتاری افراد وابسته به سازمان شماست که تخلف از آنها ممکن است بسته به مقررات خاصی که انجام میشود به اقدامات انضباطی بینجامد. |
|||
34. تدوین دستورالعملهایی برای مربیان میتواند باعث محافظت در برابر نقض مقررات حفاظت از ورزشکار باشد. |
|||
35. مراقبت از یکپارچگی ورزش و سازمانهای ورزشی. |
|||
36. حفاظت از افراد شاغل در ورزش. |
|||
37. برای منع سوءاستفاده از ورزشکاران جوان باید تمهیداتی اتخاذ شود. |
|||
38. آئین نامههای رفتاری باید توسط همه سازمان های ورزشی امضا شود. |
|||
39. حرف اول و آخر را قانون میزند، قوانین و مقررات، قانون نباشد این اتفاقات ادامه پیدا میکند، هم در سطح کلان یعنی کشور و هم در سطح باشگاههای ورزشی کوچک. |
|||
40. داشتن کمیته انضباطی مقتدر که به مسائل و حوادث مهم ورزش بپردازد و موارد بی اهمیت. |
|||
با توجه به نتایج جدول 5، با تجزیه و تحلیل دادهها پیرامون پیامدهای مدل حفاظت ورزشکاران نخبه در برابر آزار و اذیت و سوءاستفاده در ورزش ایران، 1 مقوله اصلی، 2 مقوله فرعی و 21 مفهوم یا کد باز شناسایی شد:
جدول 5: کدگذاری باز و محوری پیامدهای مدل
مقوله اصلی |
مقوله فرعی |
مفاهیم |
پیامدها |
توسعه منابع
|
1. بر منابع تاثیر میگذارد و باعث افزایش چهار منبع اصلی سازمان شامل منابع مالی، منابع انسانی، منابع فیزیکی و منابع نامحسوس میشود. |
2. رسانههای اجتماعی یک منبع مهم میباشد. |
||
3. توسعه سازمانی سیاست حفاظت از ورزشکاران. |
||
4. توصیه میشود که ورزشکاران در سیاستهای توسعه حفاظتی مشارکت داشته باشند. ممکن است بخواهید از طریق کمیسیون ورزشکاران سازمان خود همکاری کنید. ضروری است که صدای و نظرات ورزشکاران مورد توجه قرار گیرد. |
||
5.حفاظت ازورزشکاران بهطورذاتی برایحکمرانی خوب وباید درباور سازمانهایورزشی جاری باشد. |
||
6. توسعه منابع مالی جهت برگزاری دورهها و کارگاههای آموزشی. |
||
7. بهکارگیری منابع انسانی متخصص. |
||
حمایت از ورزشکار
|
8. خطر رنج ورزشکارانی که مورد آزار و اذیت و سوء استفاده قرار گرفتهاند را کاهش داده و در نتیجه اثرات منفی بر رشد ورزشکاران خواهد گذاشت. |
|
9. گزارش دریافتی توسط مامور حفاظت از ورزشکاران. |
||
10. محافظت از ورزشکاران در برابر آزار و اذیت در ورزش با عنوان «حمایت از ورزشکاران» در اصول بنیادین مدیریت بهینه جهانی المپیک و جنبشهای ورزشی گنجانده شده است. |
||
11. کد پزشکی جنبش المپیک، تقدم سلامت ورزشکاران را به رسمیت میشناسد و بهترین اقدامات پزشکی را در زمینه مراقبت از ورزشکاران و محافظت از آنها لازم میداند. |
||
12. تأثیر آزار و اذیت بر ورزشکاران میتواند ویرانکننده باشد. |
||
13. رفاه ورزشکاران هم در زمین مسابقه و هم خارج از آن، برای فدراسیونهای بینالمللی ورزش بسیار حائز اهمیت است. |
||
14. نتیجه توسعه سیاستهای حفاظتی ورزشکاران باید دغدغه تمامی کسانی باشد که در همه سطوح سازمانهای ورزشی فعالیت میکنند. |
||
15. ما با مربیشدن این وظیفه را قبول میکنیم که به ورزشکاران کمک کنیم تا در رشته خود به بهترین ورزشکار تبدیل شوند. این به معنای توانمندسازی و مراقبت از آنهاست. |
||
16. اساس سیاست جلوگیری از آزار و اذیت و سوء استفاده در ورزش است. |
||
17. باحمایت ازجنبشهای المپیکوپارالمپیک، آمریکا مرکز المپیک برای ورزش امن را درسال 2017 افتتاح کرد تا امنیت ورزشکاران را در سراسر 17 سازمان ملی مدیریت ورزشی توسعه دهد. |
||
18. اگرچه سیاستهای حفاظتی که در گروههای خاص ورزشکار هدف قرار میگیرد لازم و ضروری است، اما شواهد نشان میدهد که همه ورزشکاران ممکن است در معرض خطر آزار و اذیت و سوء استفاده در ورزش قرار بگیرند. |
||
19. سیاستهای کمیته بینالمللی المپیک در بحث جلوگیری از آزار و اذیت و سوء استفاده از ورزشکاران شامل حمایت از تمامی ورزشکاران بدون محدودیت میشود. |
||
20. خشونت چه در ورزش و چه خارج از ورزش رخ دهد، اثرات منفی آن روی ورزشکاران زنی که در رشتههای انفرادی تمرین میکنند، قابل ملاحظه است. |
||
21. بهعنوان بخش مهمی از برنامه جلوگیری از خشونت علیه زنان و دختران در ورزش، بخش زنان سازمان ملل متحد مجموعهای برای انجمنها و سازمانهای ورزشی فراهم کرده است. |
شکل 1: مدل حفاظت ورزشکاران نخبه در برابر آزار و اذیت و سوءاستفاده در ورزش ایران
بحث و نتیجهگیری
هدف از انجام این پژوهش، طراحی مدل حفاظت ورزشکاران نخبه در برابر آزار و اذیت و سوءاستفاده در ورزش ایران به منظور دستیابی به اهداف مورد نظر بود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد در زمینه شرایط علی یا سبب ساز مدل حفاظت ورزشکاران نخبه در برابر آزار و اذیت و سوءاستفاده در ورزش ایران 1 مقوله اصلی، 3 مقوله فرعی و 12 مفهوم یا کد باز وجود دارد. لذا شرایط علی شناساییشده در این پژوهش شامل آگاهی، حقوق متقابل و آموزش میباشد. با توجه به نتایج بهدستآمده، یکی از مهمترین عوامل شرایط علی، آگاهی است که عوامل زیادی از جمله مدیریت، ارتباطات، روابط عمومی و .. را شامل میشود. بدین منظور مدیران در شرایط علی لازم است ابتدا آگاهیها و آموزشهای لازم را به ورزشکاران بدهند و برای این کار میتوانند از نیروهای متخصص در این زمینه استفاده نمایند. به اذعان بسیاری از پژوهشگران ازجمله هیلیس و همکاران[18] (2٠17) آگاهی و آموزش میتواند تأثیر بسزایی بر کاهش خشونت علیه کودکان داشته باشد. سهرابزاده و راوندی (1396) آموزش در مدرسه و فرایندهای جامعهپذیری و پرنت[19] (2٠11) آموزش مدیران ورزشی را از ارکان افزایش آگاهی بیان نمودهاند. افزایش آگاهی جز از طریق آموزش میسر نیست که این فرایند نیز میتواند از سه طریق خانواده، جامعه و باشگاه ورزشی انجام شود- اما لازم است نوع آموزشها نیز مدنظر باشد. با توجه به نتایج پژوهش پیشنهاد میشود که آموزشها در چند حیطه ازجمله آموزش حقوقی به والدین ازطریق جامعه، آموزش مقابله با خشونت علیه کودکان از طریق خانواده و جامعه و در نهایت، آموزش مدیریت فضای مجازیِ دراختیار ورزشکاران از طریق فدراسیونها و رسانهها ارائه شود. همچنین، در برخی موارد، این خشونتها ناشی از تلقی فرد از خود است که ازطریق جامعه یا شخصی قویتر، باهوشتر یا ثروتمندتر به وی القا شده است که این مورد به «نظریه برچسبزنی»[20] مشهور است و معمولاً در محیطهای ورزشی میتواند فرصت بروز داشته باشد؛ زیرا در این مکانها، برخی افراد مهارت و قدرت بیشتری دارند و این امکان برای آنها وجود دارد که به زیردستان یا بازیکنان ضعیف برچسبهای خارج از اخلاق بزنند که این خود زمینه بروز خشونت جمعی را برای آنها آسان میکند.
نتایج حاصل از این پژوهش در زمینه شرایط زمینهای یا بستر ساز مدل مطلوب حفاظت ورزشکاران نخبه در برابر آزار و اذیت و سوءاستفاده در ورزش ایران 1 مقوله اصلی، 3 مقوله فرعی و 24 مفهوم یا کد باز را نشان داد که شامل قدرت رسانهها، افسر حفاظت و دستهبندی مخاطب میباشد. آنچه در بررسی شرایط زمینهای باید در نظر گرفت شناخت قدرت رسانههاست. امروزه رسانهها جایگاه بسیار مهمی در بین افراد و جوامع پیدا کردهاند. هر رسانهای بنا به اقتضائات خاص خودش میتواند تاثیراتی بر افراد به جای بگذارد. قدرت رسانهها را در شرایط کنونی دنیای امروز میتوان به انفجار ارتباطی تشبیه کرد که ارتباطات وسیعی را میان افراد و شهروندان ایجاد کرده که در دنیای واقعی به این وسعت امکانپذیر نبود (شکاری نمین و حاجیانی، 1393: 68). مامور یا دادرس حفاظت از ورزشکار باید در اختیار سازمان باشد و نسبت به گزارشهای ارائهشده بیطرف باشد. همچنین ضروری است که برای این موضوع هم افسر مرد و هم افسر زن حضور داشته باشند. افسر یا دادرس حفاظت از ورزشکاران، همان شخصی است که گزارشها را دریافت میکند و باید ارتباط شفافی برقرار شود تا شخص یا اشخاصی که گزارشها را دریافت میکنند مسوولیت رسیدگی به پروندهها را به عهده داشته باشند. مهم است که فدراسیونها در سیاست خود یک روش تحقیق و تفسیر تعیینشده را برای پاسخ به حوادث ادعاشده از آزار و اذیت و سوءاستفاده بیان کنند. این روش باید با هدف گردآوری اطلاعات جامع درباره حادثه انجام شود. این رویه معمولاً توسط افسر حفاظت از منافع و یا دادرس انجام میشود. کلیه گزارشهای ثبتشده توسط افسر محافظ/ دادرس در یک جای امن حفظ شوند. به طور مثال، یک افسر حفاظتی از سوی فدراسیون بینالمللی نت بال برای مسابقات جام جهانی نت بال جوانان در سال 2017 منصوب شد. برای نقش او بودجهای با عقد قرارداد بین سازمان کمیته محلی، کمیته ملی المپیک و پارالمپیک نروژ مقرر گردید. حضور مأمور بهزیستی و حراست بخشی از یک برنامه جامع ورزشی امن و خاص برای این رویداد بود. نقشها و مسئولیتهای مامور رفاه و حفاظت فدراسیون جهانی نت بال، آموزش حداقلهای اساسی برای حفظ آگاهی ورزشکاران بود و هر دو جنبه تجربه مدیریت و حفاظت را بایستی نشان میداد. خشونت علیه زنان و دختران در موقعیتهای ورزشی مانع اصلی برای مشارکت آنهاست. میزان و اشکال خشونت در ورزش که مردان ، زنان، دختران و پسران تجربه میکنند، متفاوت است. اما شواهد نشان میدهد که دختران در معرض خطر خشونت جنسی، آزار و اذیت و استثمار بیشتری هستند. خشونت چه در ورزش و چه خارج از ورزش رخ دهد و اثرات منفی آن روی ورزشکاران زنی که در رشتههای انفرادی تمرین میکنند، قابل ملاحظه است. خشونتهایی که در خارج از ورزش اتفاق میافتد، میتواند قربانیان و کسانی که مورد آزار واقع شدهاند را در حالی که در حین آموزش هستند، دنبال کنند. به عنوان مثال، تهدیدها یا اتفاقات واقعی خشونت خارج دنیای ورزش به محیط ورزش هم سرایت کند که گاهی اوقات با نتایج غمانگیزی برای قربانیان و سایر ورزشکاران همراه است (ترکلی و کوبانگلو[21]، 2018).
مدیران ورزش، مربیان، ورزشکاران و جامعه ورزشی فرصت بسیاری برای مقابله با خشونت علیه زنان و دختران دارند. در حالی که بسیاری از آنها ممکن است احساس کنند که خشونت علیه زنان و دختران موضوع خاصی در سازمان آنها نیست و آنها میتوانند برای اطمینان از این امر برای آینده گام بردارند.
نتایج حاصل از این پژوهش در زمینه عوامل مداخلهگر مدل مطلوب حفاظت ورزشکاران نخبه 1 مقوله اصلی، 3 مقوله فرعی و 21 مفهوم یا کد باز را نشان داد که شامل محدودیت، زیرساخت و نـاآگاهی مدیران میباشد. فرهنگ رایج و تابوهای موجود در جامعه است که میتواند به رشد خشونت و آزار علیه ورزشکاران دامن بزند. باید گفت جامعهپذیری، فرایندی است که طی آن عناصر اجتماعی و فرهنگی درونی میشوند. رحمانی نیا و همکاران (1380) به دو عامل فرهنگی مؤثر در ایجاد خشونت یعنی«خردهفرهنگ خشونت» و «بحران هویت» در جامعه اشاره کردهاند. در فرهنگ عمومی، بیش از صلح و گفت وگو و اندیشه ورزی، جنگاوری برجسته شده و در ادبیات فارسی و بیش از سایر متون به حماسه رستم و سهراب پرداخته شده است. دشنام دادن، استفاده از واژگان تحقیرآمیز و بهکارگیری اسامی حیوانات در مخاطب قراردادن کسانی که از آنها رنجیدهایم و دلخور هستیم، حتی برای اعضای خانواده، دوستان، همسایگان، همکاران و دانش آموزان در فرهنگ بسیاری از ایرانیان پرکاربرد و قبیح است. بنابراین، میتوان برخی از خشونتهای رایج در ورزش علیه کودکان ازجمله خشونت کلامی را محصول خردهفرهنگهای رایج جامعه دانست که اصلاح این خردهفرهنگها با انتقال تدریجی از پارادایم سنتی به پارادایم جدید و با آموزشهای صحیح در آینده میسر میشود. گیدنز ( 1387) معتقد است که خشونت، بخشی از یک فرهنگ است که دربردارنده جنگها، قتلها و جنایتهای خشونت باری است که میزان آنها در مقایسه با سایر جوامع بیشتر است. علاوه براین، تابوی آموزش و مهمتر از آن، آشکارکردن و افشای خشونتها بهویژه تجاوزهای جنسی علیه کودکان معمولاً به بستری برای توسعه آن بدل شده است؛ همانطورکه داوس و همکاران[22] (2٠٠6) نیز پنهانکاری این نوع خشونتها را تأیید کردهاند. باید گفت که رسانهها بهمثابه صدای جامعه گاهی از مسیر خود خارج میشوند و به جای پراختن به تحلیل خشونتهای جنسی در جامعه، پیشفرض ضعف اخلاقی را مرتب تکرار کردهاند (دارتنال و همکاران[23]، 2٠13: 6). استانداردهایی که در ورزش بریتانیا برای مبارزه با خشونت علیه ورزشکاران در ورزش تدوین شدهاند، بر موارد فیزیکی باشگاه بهصورت مستقیم تأکید کرده است؛ از آن جمله: نظارت بر باشگاهها برای مرحلهبندی رسیدگی به شکایتهای مرتبط با خشونت که جزو استاندارهای چندگانه است. همچنین، یکی از مهمترین عوامل در ساختار باشگاه تأیید صلاحیت مربیان پایه، داوطلبان و هر کسی است که با کودکان و ورزشکاران در ارتباط است؛ خواه در حوزه نظافت، خواه در حوزه حمل و نقل و خواه در حوزه آموزش که در ایران کمتر بر آن تأکید میشود. این درصورتی است که در بریتانیا بررسینداشتن سوءپیشینه براى کار در رده پایه، اساسیترین و مهمترین بخش کار در چنین ردهاى است. با بررسى همهجانبه تمامى زوایاى زندگى شخصی مربى موردنظر و درصورت نداشتن هیچگونه سوابق کیفرى، اجازه کار در چنین ردهاى براى او صادر میشود. دورههاى موردنظر و نیز نداشتن سوءپیشینه هر سه سال یکبار تمدید میشود و مربیان نه تنها باید یکبار دیگر در چنین دورههایى شرکت کنند، بلکه به نداشتن سوءپیشینه جدید نیز نیاز دارند (تقوی، 1396: 143). علاوه براین، شریفی و همکاران (1396) رابطه ویژگیهای جمعیتشناختی با آزارهای جنسی را معنادار دانستند که خود میتواند منبع الهامی برای مدیران باشگاه برای مدیریت خشونت علیه ورزشکاران در ورزش باشد. علاوه براین، آموزش مدیران و اقدامهای پیشگیرانه مانند نصب دوربینهای مداربسته، تأیید صلاحیتها، برگزاری دورههای آموزشی برای مربیان و عوامل باشگاه و والدین توسط باشگاه، ایجاد قوانین سختگیرانه و دوری از پنهانکاری میتوانند به کاهش مجراهای بروز خشونت کمک کنند.
نتایج حاصل از این پژوهش در زمینه راهبردهای مدل 1 مقوله اصلی، 4 مقوله فرعی و 40 مفهوم یا کد باز را نشان داد که شامل سیاستها و خط مشیها، اعتمادسازی، روابط عمومی و رسانه و قانون میباشد. راهبردهای عمل/ تعامل، کنشهایی هستند که از پدیده محوری ناشی میشوند، در بستر شرایط زمینهای رخ میدهند و از عوامل مداخلهگر تاثیر میپذیرند. آگاهی از این راهبردها، نقشه راه روشنی را برای پیادهسازی مدل مطلوب حفاظت ورزشکاران نخبه در برابر آزار و اذیت و سوءاستفاده در ورزش ایران پیش روی مدیران سازمانهای ورزشی قرار میدهد. سیاست سازمانی به سیاستی اطلاق میشود که در تمام طول سال وجود دارد. ممکن است برای محافظت از تمام ورزشکارانی که با سازمان شما در ارتباط هستند، خواه مستقیم باشد (به عنوان مثال، نمایندگانNOC) و خواه غیرمستقیم (مانند ورزشکاران تحت فدراسیون شما). یک سیاست سازمانی شامل همکاری با ذینفعان، از جمله اعضای سازمان شما و سازمانهای ملی است. سیاستهای حمایتی از ورزشکاران سازمانی، به سازمانها کمک میکند تا گزارشات آزار و اذیت و سوءاستفاده را که در محدوده این سیاست قرار دارند، بهطور مؤثر دریافت و مدیریت کنند. بسیاری از سیاستهای محافظت از ورزشکاران سازمانی، وظایف گزارشگری اجباری را توضیح میدهند که گستردهتر از تعهدات قانونی یک کشور / ایالت / منطقه است. با این حال، قانون قابل اجرا همیشه باید مورد توجه قرار گیرد. سازمان شما "ممکن است شما را ملزم به گزارش رفتارهای موردپسند کند؛ مانند بزرگسالانی که به یک ورزشکار هدیه ویژه میدهند یا وقت خود را با یک ورزشکار در خارج از تمرین سپری کنید که طبق قانون ممکن است گزارش نشود". بنابراین باید در نظر بگیرید که آیا مقررات گزارشدهی اجباری گستردهتری را در خطمشی خود لحاظ خواهید کرد - با توجه به نیازهای ملی/منطقهای که ممکن است اعمال شود. اگر چنین است، اهمیت دارد که بهطور واضح در سیاست خود در مورد اینکه چه کسی در سازمان شما پیرامون چگونگی آزار و اذیت و سوء استفاده گزارش میدهد، نظارت داشته باشید. این سیاست همچنین باید مشخص کند که چه کسی موظف نیست، اما ترغیب میشود که آزار و اذیت و سوءاستفاده مشکوک در سازمان خود را گزارش دهد. مولفه دیگری که به آن پرداخته شد، مبحث روابط عمومی بود. مهم است که سیاستهای حفظ ورزشکاران بهطور رسمی توسط کارمندان در بالاترین سطح سازمان شما تأیید شوند. همچنین مهم است که سیاست شما بهطور مؤثر به همه گروههای ذینفع ابلاغ شود. ورزشکاران و سایر ذینفعان باید بدانند که سیاستهایی در دست است که در آن میتوان اطلاعات و پشتیبانی بیشتری پیدا کرد و گزارشها به شکلی مناسب بررسی میشود. مراحل اساسی مربوط به ارتباطات سیاست در سه حوزه اصلی میباشد: ارتباطات داخلی، ارتباطات رقابت سیاست حفاظت از ورزشکاران و ارتباطات سیاستهای سازمانی. افرادی در سازمان شما هستند که نقش مستقیمی در اجرای سیاستها ندارند. مهم این است که در مورد اهمیت حفاظت از ورزشکار در کل سازمان شما، تفاهم و اتفاق نظر وجود داشته باشد و همه از سیاستها و رویههای محافظت از ورزشکاران آگاه باشند حتی اگر آنها بهطور مستقیم بر تمام اعضای سازمان شما تأثیر نگذارند. ارتباطات داخلی در مورد سیاستها و رویههای شما ممکن است از طریق ایمیل، خبرنامه یا دیگر بسترهای ارتباطی داخلی مورد استفاده سازمانتان انجام شود. به عنوان مثال، مقالاتی که در بستر ارتباطات داخلی کمیته بینالمللی المپیک، پیش از بازیهای المپیک ریو 2016، منتشر شد به کلیه اعضای اداری این نهاد درباره سیاستی که در طول بازیهای المپیک عملی میشود، آگاهی داد. همچنین سایر ابتکارات تحت برنامه پیشگیری از آزار و اذیت و سوءاستفاده در ورزش کمیته بینالمللی المپیک توسعه داده میشود.
نتایج حاصل از این پژوهش در زمینه پیامدهای مدل آزار و اذیت ورزشکاران 1 مقوله اصلی، 2 مقوله فرعی و 21 مفهوم یا کد باز را نشان داد که پیامدهای شناساییشده حاصل از راهبردها شامل توسعه منابع و توسعه منابع مالی سازمانهای ورزشی میشود که تا حدود زیادی منطبق با راهبردها نیز هستند که شامل توسعه منابع و حمایت از ورزشکار میباشد. توسعه منابع سازمان یکی از مهمترین مولفههای سازمانهای ورزشی و شامل منابع انسانی، منابع مالی، منابع زیرساختی و منابع مشهود و نامشهود است. به طور کلی، رسانهها میتوانند بر تمامی منابع سازمان تاثیر مستقیم بگذارند. کمیته ملی المپیک هلند و فدراسیونهای ورزشی هلند مانند چتری حمایتی برای ورزش سازمانیافته در هلند هستند. این مجموعه حمایتی همه ورزشها- از ورزشهای نخبه رشتههای المپیک و پارالمپیک گرفته تا ورزشهای ریشهای و پایه- را شامل میشود. 75 فدراسیون ورزشی وابسته به کمیته ملی المپیک وجود دارد و حدود 25000 باشگاه ورزشی وابسته به این 75 فدراسیون هستند. آمار و ارقام نشان میدهد که این باشگاههای ورزشی بیش از 5 میلیون عضو دارند. کمیته ملی المپیک و فدراسیونهای ورزشی هلند توسعه سیاست پیشگیری از سوءاستفاده را برای همه ورزشهای سازمانیافته آغاز کردهاند. سیاست این دو سازمان ورزشی برای جلوگیری و مقابله با ارعاب جنسی در ورزش در سال 1996 در مجمع عمومی به تصویب رسید. طیف وسیعی از منابع برای کمک به فدراسیونها در ایجاد هر دو اقدام پیشگیری برای کاهش احتمال سوءاستفاده و اقدامات سرکوبگر (پاسخگو) ایجاد شده است- بنابراین آنها میتوانند در صورت اقدام مناسب پاسخ مناسب دهند. دوم، برای اطمینان از استفاده مؤثر سیاست، اقداماتی راهبردی با برقراری ارتباط مستقیم با کلوپهای ورزشی محلی انجام شد و ابزارهایی که در ابتدا برای فدراسیونهای ورزشی ابداع شده بود، بازنویسی گردید تا آنها را برای باشگاههای ورزشی محلی قابل دسترستر کند. ممکن است حوادث آزار و اذیت و سوءاستفاده در سطح باشگاه یا فدراسیون ورزشی در هلند اتفاق بیفتد که مستقیماً از طریق یک خطمشی اختصاصی- که اکنون «ورزش نقطه اطمینان» نامیده میشود- به طور مستقیم به کمیته ملی المپیک و فدراسیونهای ورزشی هلند گزارش میشود. سپس کمیته ملی المپیک و فدراسیونهای ورزشی هلند از طریق مشاوران محرمانه آموزشدیده ویژه که مشاوره و پشتیبانی قربانیان زا هم بر عهده دارند، به این گزارشها پاسخ میدهند.
منابع
- افروزه؛ زارعیان و کاظمی کرانی، بهلول. (1398). «شناسایی و تحلیل ابعاد خشونت علیه کودکان در حوزه ورزش (رهیافت مبتنی بر تئوری دادهبنیاد). پژوهش در ورزش تربیتی. 7(16)، صص 213-
· تقوی رفسنجانی، احسان و پوررنجبر، محمد. (1396). «بررسی رابطه بین تاکتیکهای اعمال قدرت مربیان و سلامت سازمانی تیمهای فوتبال استان کرمان». اولین کنفرانس ملی مطالعات نوین مدیریت در ایران. ص143.
- رحمانینیا؛ صالحی، سیروس؛ کیالاشکی، رشاد و همتینژاد، مهرعلی. (1380). «بررسی عوامل پرخاشگری در میدان های ورزشی از دیدگاه ورزشکاران، تماشاگران و متخصصان تربیتبدنی». المپیک. 18(8)، صص 39-46.
- رمضانینژاد، رحیم و هژبری، کاظم. (1396). مبانی توسعه ورزش و کاربرد آن در ورزش ایران. مجلس و راهبرد. 91(24)، صص 233-264.
- سهراب زاده، مهران ومنصوریان راوندی، فاطمه. (1396). «تجربه زیسته زنان از خشونت کلامی در خانواده (مطالعه موردی: زنان شهر کاشان)». زن در فرهنگ و هنر. شماره 2، صص 264-245.
· شریفی، نیلوفر؛ مرادیان، علیرضا؛ مرادیان، پژمان و باقری، نگار. (1396). «بررسی عوامل خانوادگی مرتبط با کودکآزاری در میان والدین کودک آزار». اولین همایش ملی آسیبهای اجتماعی.
· شکاری نمین، رشید و حاجیانی، ابراهیم. (1393). «بررسی تاثیر شبکههای اجتماعی مجازی (فیس بوک) بر سبک زندگی جوانان». نشریه مدیریت فرهنگی. دوره 8، شماره 26، صص 79-63.
· ظهیری، مسعود و آقاپور، سیدمهدی. (1393). «اجتماعیشدن از طریق ورزش؛ ورزشیشدن از طریق جامعه«. همایش علمی انجمن تربیتبدنی و علوم ورزشی ایران. ص 98.
- محسنی، ر. (1388). «تحلیل رفتار پرخاشگری و خشونت ورزشی با تاکید بر رهیافت روانشناختی اجتماعی». مطالعات جامعه شناسی. 1(3)، صص 51-72.
- Brackenridge, C., Bringer, J., & Bishopp, D. (2005). “Managing cases of abuse in sport”. Child Abuse Review, 14, 259–274.
- Dartnall, , Post-Grad Dip: Counselling., Rachel, Jewkes. (2013). “Sexual violence against women: The scope of the problem”. Best Practice & Research Clinical Obstetrics & Gynaecology, 27(1): 3-13.
- Dawes, A., Long, W., Alexander, L. & Ward, C. (2006). “A situation analysis of children affected by maltreatment and violence in the Western Cape”. (Commissioned by the Research Directorate, Department of Social Services & Poverty Alleviation: Provincial Government of the Western Cape, Cape Town, South Africa, May). http://hdl.handle.net/20.500.11910/6594.
- Emilie Thienot., Ben Jackson., Jean F. Fournier. (2014). “Development and preliminary validation of the mindfulness inventory for sport”. Psychology of Sport and Exercise,15(1): 72-80.
- Fasting, k. (2014). “Sexual harassment and abuse in Sport: prevalence and prevention. SCIENTIFIC REPORT SERIES”. women and sports, issue 1. 4
- Fasting, K., Brackenridge, C., & Knorre, N. (2010). “Performance level and sexual harassment prevalence among female athletes in the Czech Republic”. Women in Sport and Physical Activity Journal, 19(1), 26–32.
- Hillis, Susan D., James A. Mercy & Janet R. Saul. (2017). “The enduring impact of violence against children”. Psychology, Health & Medicine. 22(4): 393-405.
- Jackson, S. J. (2015). “Assessing the sociology of sport: On media, advertising and the commodification of culture”. International Review for the Sociology of Sport, 50(4–5), 490–495.
- Jeannine Ohlert, Corinna Seidler, Thea Rau, Bettina Rulofs& Marc Allroggen. (2018). “Sexual violence in organized sport in Germany”. German Journal of Exercise and Sport Research, Vol.48:59–68.
- Kavussanu, M., Stanger, N. (2017). “Moral behavior in sport”. Current Opinion in Psychology, 16, 185-192.
- Marks, S., Mountjoy, M., Marcus, M. (2011). “Sexual harassment and abuse in sport: the role of the team doctor”. British Journal of Sports Medicine, 46(13) pp. 905–908.
- Mountjoy M, Brackenridge, C., Arrington, M., Blauwet, C., Carska-Sheppard, A., Fasting, K., Starr, K. (2016). “International Olympic Committee consensus statement: harassment and abuse (non-accidental violence) in sport”. British Journal of Sports Medicine;50.
- Mountjoy, M., Brackenridge, C., Arrington, M., Blauwet, C., Carska-Sheppard, A., Fasting, K., Budgett, R. (2016). “International Olympic Committee consensus statement: harassment and abuse (non-accidental violence) in sport”. British Journal of Sports Medicine, 50(17), 1019-1029.
- Parent, S. (2011). “Disclosure of sexual abuse in sport organizations: A case study”. Journal of Child Sexual Abuse, 20(3), 322-337.
- Romijn, D., van Kalmthout, J., Breedveld, K., Lucassen, J. (2013). “VSK-monitor 2013”. Voortgangsrapportage Actieplan Naar een veiliger sportklimaat. Utrecht.
- Stirling, A. E., Kerr, G. A. (2012). “Defining and categorizing emotional abuse in sport”. European Journal of Sport Science, 8(4), 173-181.
- Terekli MS, Çobanoglu, H. O. (2018). “Sexual Harassment and Abuse in Sports: In the Context of Turkey Sample Determination of Risk Factors in Relationship of Coaches and Female Athletes”. Journal of Education and Training Studies,6(10):169-76.
- Vertommen, T., Schipper-van Veldhoven, N., Wouters, K., Kampen, J., Brackenridge, C. H., Rhind, D. J. A., Eede, F. A. D. (2016). “Interpersonal violence against children in sport in the Netherlands and Belgium”. Child Abuse و Neglect, 51, 223-236.