نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری مدیریت ورزشی، گروه تربیت بدنی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
2 استادیار، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران (نویسنده مسئول) E-mail: M_boroumand@sbu.ac.ir
3 دانشیار، گروه تربیت بدنی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
چکیده
هدف تحقیق حاضر، تعیین و ارزیابی مؤلفه‌های شایستگی کانونی شغلی ورزشکاران حرفهای میباشد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- پیمایشی با هدف کاربردی است. جامعه پژوهش شامل تمامی افراد اگاه به موضوع پژوهش شامل مدیران، اساتید، مربیان و مشاوران شغلی حوزه ورزش حرفهای کشور بود. برآورد نمونه بر حسب تعداد قابل کفایت برای تحلیل در نرمافزار SmartPLS تعیین گردید (35 نفر) و به صورت هدفمند (قضاوتی) نمونهگیری شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته «شایستگی های کانونی شغلی ورزشکاران حرفه ای» که شامل 16 مولفه اصلی و 84 گویه بود بعد از تایید روایی و پایایی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نسخه سوم نرمافزار SmartPLS انجام شد.
یافتهها نشان داد که 16 شایستگی کانونی شغلی شناسایی شده برای ورزشکاران به ترتیب میزان اثر شامل سبک زندگی، شایستگی های موردی، دستیابی به شغل، انتخاب شغل، سلامت، محیط زیستی، حفظ شغل، استراتژیک، کسب و کار، روانشناسی، تاثیرگزاری، بین المللی، نرم افزاری، رهبری، سیاسی و مدیریت ورزشی است و تمامی این ابعاد به طور معنیداری تبیین کننده سازه شایستگی های کانونی شغلی ورزشکاران حرفه ای بودند. براساس نتایج پژوهش میتوان گفت که شایستگی های کانونی شغلی ورزشکاران حرفهای دارای تنوع و دامنه وسیعی از شایستگیهای مختلف میباشد. از این رو مسیر شغلی ورزشکاران دارای پویایی و پیچیدگی مهارتی است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
A Framework for Determining the Focal Job Competence of Professional Athletes
نویسندگان [English]
- Elham Shokrani 1
- Mohammad Reza Boroumand 2
- Abbass Khoda Yari 3
1 Ph. D. Student in Sport Management, Physical Education Department, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran
2 Ph. D., Associate Professor, Physical Education and Sport Sciences Department, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
3 Ph. D., Associate Professor, Physical Education Department, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran
چکیده [English]
The study is to determine and explain the components of focal job competence of professional athletes. The study is an applied descriptive-survey. The research population was included aware people of the research subject, managers, professors, coaches and career counselors in the field of professional sports in the country. The sample estimate was determined in terms of sufficient number for analysis in Smart PLS software (35 people) and was sampled purposefully. To collect the data, a researcher-made questionnaire of focal job competence of professional athletes was used which consisted of 16 main components and 84 items after validation and reliability. Data analysis was performed using the third version of Smart PLS software.
The results showed 16 focal job competencies identified for athletes were lifestyle, case competencies, job attainment, job selection, health, environment, job retention, strategic, business, psychology, impact, International, software, leadership, political and sports management. All of these dimensions were significantly explained the structure of the professional competencies of professional athletes.
Based on the research results, it can be said that the focal job competencies of professional athletes have a wide variety of different competencies. Therefore, the career path of athletes is of a dynamic and complexity skill.
کلیدواژه‌ها [English]
- Key Words: Focal Job Competence
- Job Preparation
- Career Future
- Employment of Athletes and Professional Sports
طراحی و تبیین چارچوب تعیین شایستگی کانونی شغلی در ورزشکاران حرفه ای
الهام شکرانی[1]
محمدرضا برومند[2]
عباس خدایاری[3]
تاریخ دریافت مقاله: 9/10/1398
تاریخ پذیرش مقاله:26/11/1398
مقدمه
اگر چه ورزش در کشور های توسعه یافته به عنوان یک شغل و حرفه مطرح شده است، اما در ایران هنوز گام های اولیه خود را برای حرفه ای شدن طی می کند. ورزشکاران حرفهای در تمام رشته‌های ورزشی در طول دوره ورزشی‌شان با تغییرات متفاوتی رو به رو می‌شوند. بنابراین داشتن سازماندهی و برنامهریزی برای هر مرحله مورد نیاز است و پرداختن به این موضوع باعث از بین رفتن بسیاری از مشکلات ورزشکاران حرفهای می شود (چری[4]، 2006). ورزشکار حرفهای علاوه بر اینکه ورزش را به عنوان شغل و حرفه خود انتخاب کرده است، باید نکات مربوط به حرفهای بودن را رعایت کند و خود را برای هر مرحله از این فرآیند آماده نماید (آبت[5]، 2006). چالشی که بسیاری از ورزشکاران حرفه ای و تراز اول با آن رو به رو هستند، مسئله آینده شغلی آنهاست و به نظر می‌رسد رهنمون‌ها و هدایت‌های لازم جهت ورود به بازار کار برای ورزشکاران وجود ندارد و ورزشکاران در این زمینه نیاز به راهنمایی های ویژه دارند تا با عوامل مهم تاثیرگذار در آینده شغلی شان بیشتر آشنا شوند.
اشتغال و کاریابی در ورزش مانند صنعت‌های دیگر با مشکلاتی مواجه است؛ با این تفاوت که افراد در ورزش با علاقه‌های کاری که تبدیل به کار ورزشی میشود، صنعت ورزش را با کیفیت نموده و باعث رشد کلیه شاخه‌ها به خصوص مدیریت ورزشی شده‌اند. از این رو، به نظر می رسد با به کارگیری و هدایت درست ورزشکاران و افراد حرفهای در ورزش میتوان به نتایج شغلی مناسبی در آینده دست یافت (هاچینسون[6]، 2008). یکی از وظایف بسیار اساسی و مهم در نظام مدیریتی، فراهم کردن شرایطی است که در آن افراد بتوانند از مهارت‌ها، توانایی‌ها و قابلیتهای کلیدی و متناسب با نیازها و شرایط دنیای صنعت و مشاغل برخوردار شوند (صالحی عمران و رحمانی قهدریجانی، 1391). در این راستا ارائه مفهوم شایستگیهای کانونی[7]شغلی به‌عنوان یک راهبرد جدید از اهمیت خاصی برخوردار می‌گردد؛ چراکه ورود به بازار کار و حتی بقای یک فرد در بازار کار، بستگی به میزان و نوع دانش‌ها، نگرش‌ها و مهارت‌های هر فرد دارد (صالحی عمران، 1393).
شایستگی ها را می توان دانش، بینش، نگرش‌ها و مهارت‌هایی دانست که موجب پویایی افراد در روابط با دیگران، دست یابی به شغل مناسب، انتقال موفق از شغلی به شغل دیگر، حضور موثر در فعالیت گروهی و نوآوری در حل مسائل اجتماعی میشود. این شایستگیها آنقدر اهمیت دارند که ادبیات مختلف از آنها با عنوان «شایستگیهای عام» یاد نموده است. این شایستگیها موجب قابلیت تحرک شغلی بیشتر نیروی کار میشود و افراد با این صلاحیت‌ها بهتر میتوانند نسبت به تحولات شغلی آینده واکنش نشان دهند (سازمان جهانی کار،2008). با نگاهی به ادبیات رایج در توسعه منابع انسانی، الگوی شایستگی شغلی برای مشاغل و حرفه های مختلف دیده می شود؛ برای مثال، الگوی شایستگی شغلی مدیران، الگوی شایستگی شغلی پزشکان، الگوی شایستگی شغلی مهندسان و الگوی شایستگی شغلی دانش آموختگان علوم ورزشی.
در بین انواع شایستگی های شغلی، مفهوم جدیدی با عنوان شایستگی های کانونی مطرح شده است. شایستگی های کانونی، مجموعه ای از شایستگی های اساسی و مورد نیاز برای شناخت وظایف شغلی مهم در سطحی رضایت بخش و یا ممتاز تعریف شده است. به عبارت دیگر، شایستگی های کانونی، مستقیما با وظایف کلیدی شغلی و خوشه های شایستگی های عمومی و شایستگی خاص هر حوزه در ارتباط هستند (سامیان و همکاران، 1396). اصطلاح شایستگی کانونی ضرورتاً بر دانش و مهارتی تاکید دارد که شامل مجموعه ای از ویژگی های شخصیتی و مرتبط به هم است و می تواند تعداد متغیرهایی را که عملکرد شغلی را تبیین و پیش بینی می کنند، افزایش دهد (کلاردی، 2008). بُنک[8] (1994) اشاره می کند کسی که دارای شایستگی شغلی است، ضمن اینکه دانش، مهارت و توانایی لازم برای انجام یک حرفه را دارد، قادر به حل مشکلات شغلی به شیوه ای مستقل و متغیر است.
چالشهای شایستگی در مسیر ورزشی- شغلی ورزشکاران تاکنون توسط برخی تحقیقات مورد بررسی قرار گرفته است. جانعلیزاده و همکاران (1391) نیز در تحقیقی به این نتیجه رسیدند که شایستگی های کانونی دانشجویان دانشگاه مازندران رضایت بخش نیست. هاشمی افوس و همکاران (1394) در تحقیق خود نشان دادند مشکلات مرتبط با شغل، مهمترین مشکلاتی بودند که ورزشکاران بازنشسته پس از دوران ورزش حرفه ای خود با آن مواجه اند. عیدانی (1395) نشان داد شایستگی های کانونی شغلی دانشجویان تربیت بدنی دانشگاه های تهران در وضعیت مطلوبی قرار ندارد.
در تحقیقات خارجی نیز کنهاون و همکاران (2003) مشخص نموده اند که بدون داشتن شایستگی، مراحل حرفهای بودن شخص کامل نمی‌شود. کسب شایستگی لازم بین حرفهای شدن و تمایلات فرد ارتباط برقرار می‌کند. شایستگی نباید یک راه ساده و یک‌طرفه به شمار بیاید، بلکه باید پیچیدگی‌های آن به درستی شناسایی شود و به صورت اجرایی و کاربردی مورد استفاده قرار بگیرد. مک‌کنا[9] و همکاران (2011) شایستگیهای کانونی را ابزارهای بسیار مفیدی می‌دانند که میتواند باعث یادگیری تجربی و نظری به طور همزمان شوند. آنها یازده شایستگی کانونی شامل حرفهای، ارزشی، اخلاقی، نیازسنجی، برنامهریزی، کاربرد، ارزشیابی، ارتباطات سیاسی- راهبردی، سازمانی- مدیریتی، کارگروهی و فناوری را مطرح کردهاند. کوئینگ و همکاران[10] (2013) در بررسی مؤلفه‌های شایستگی کانونی برای دانشجویان رشته پزشکی 9 نوع شایستگی جهت موفقیت در شغل آتی شناسایی کردند: 1- مسئولیت اخلاقی؛ 2 -قابلیت اعتماد و اطمینان؛ 3 – مهارت‌های اجتماعی؛ 4- انعطاف‌پذیری و سازگاری؛ 5- شایستگی فرهنگی؛ 6 - ارتباط شفاهی؛ 7- کار گروهی؛ 8- مهارت‌های جهت‌دهی و رهبری؛ 9- قابلیتهای رشد و پیشرفت سریع.
مرور تحقیقات نشان داد که تا کنون شایستگیهای کانونی شغلی در ورزشکاران کشور به صورت تخصصی مورد توجه قرار نگرفته است، این در حالی است که یکی از معیارهای استاندارد برای تعیین صلاحیت شغلی ورزشکاران برای دوره پس از قهرمانی، شایستگیهای کانونی شغلی هستند. از این رو، تحقیق حاضر با شناسایی مؤلفه‌های شایستگی کانونی شغلی ورزشکاران حرفهای، تلاش دارد مدلی مدون به منظور تقویت این شایستگیها و آمادگی شغلی بیشتر برای ورزشکاران حرفه ای ارائه نماید.
روششناسی پژوهش
پژوهش حاضر از نوع نظری- کاربردی است که به صورت پیمایشی انجام شد. جامعه پژوهش شامل صاحب نظران حوزه ورزش حرفه ای بودند. بدین منظور 35 نفر (15 زن و 20 مرد) از مدیران، اساتید، مربیان و مشاوران حوزه ورزش حرفهای کشور به صورت هدفمند انتخاب و در تحقیق شرکت نمودند. ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ از ﻃﺮﯾﻖ ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﻋﻠﻤﯽ ﺧﺎرﺟﯽ و ﻣﻨﺎﺑﻊ داﺧﻠﯽ در زﻣﯿﻨﻪ شایستگی کانونی ﺟﻤﻊ آوری ﺷﺪ و در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﭘﺲ از ﺑﺮرﺳﯽ و ﻏﺮﺑﺎﻟﮕﺮی، ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﺶ ﺗﺮﯾﻦ ﺗﮑﺮار و ﺗأﮐﯿﺪ را در ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎ و ﻣﻘﺎﻻت داشتند ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی اﺻﻠﯽ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪﻧﺪ. پرسشنامه نهایی پژوهش مشتمل بر 84 گویه بود که در 16 مؤلفه شایستگی کانونی دسته بندی شدند. ﭘﺮﺳﺶ ﻧﺎﻣﻪ ﺗﺤﻘﯿﻖ از ﻧﻮع ﭘﺎﺳﺦ ﺑﺴﺘﻪ و ﻣﻘﯿﺎس اﻧﺪازه ﮔﯿﺮی ﺳﻮاﻻت ﻟﯿﮑﺮت ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﺳﻮاﻻت 7 ﮔﺰﯾﻨﻪ ای و ﺷﺎﻣﻞ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎی ﮐﺎﻣﻼ ﻣﺨﺎﻟﻒ، ﻣﺨﺎﻟﻒ، ﮐﻤﯽ ﻣﺨﺎﻟﻒ، ﺑﺪون ﻧﻈﺮ، ﮐﻤﯽ ﻣﻮاﻓﻖ، ﻣﻮاﻓﻖ، ﮐﺎﻣﻼ ﻣﻮاﻓﻖ با روش اﻣﺘﯿﺎز ﮔﺬاری ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ 1، 2، 3، 4، 5، 6، 7 است. پرسشنامه ها به صورت حضوری بین نمونه ها توزیع و جمع آوری شد. در این پژوهش از مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) و روش حداقل مربعات جزئی (PLS) جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها و بررسی برازش مدل استفاده شده است. برای این منظور از نسخه سوم نرمافزار SmartPLS استفاده گردید.
یافته های پژوهش
در ابتدا روایی و پایایی سازه پژوهش طبق جدول ۱ مورد بررسی قرار گرفت.
جدول۱: نتایج مربوط به تحلیل‌های روایی و پایایی متغیرهای پژوهش
|
مؤلفه |
آلفای کرونباخ |
Rho |
پایایی مرکب |
میانگین واریانس |
وضعیت |
|
استراتژیک |
933/0 |
943/0 |
947/0 |
719/0 |
تایید |
|
انتخاب شغل |
900/0 |
905/0 |
931/0 |
772/0 |
تایید |
|
بین المللی |
922/0 |
928/0 |
942/0 |
765/0 |
تایید |
|
تاثیرگذاری و تاثیرپذیری |
910/0 |
914/0 |
937/0 |
789/0 |
تایید |
|
حفظ شغل |
953/0 |
959/0 |
962/0 |
809/0 |
تایید |
|
دستیابی به شغل |
911/0 |
915/0 |
933/0 |
737/0 |
تایید |
|
رهبری و پیشرفت فردی |
813/0 |
827/0 |
888/0 |
727/0 |
تایید |
|
روانشناسی |
939/0 |
943/0 |
953/0 |
804/0 |
تایید |
|
سبک زندگی |
939/0 |
941/0 |
952/0 |
768/0 |
تایید |
|
سلامت |
932/0 |
935/0 |
948/0 |
786/0 |
تایید |
|
سیاسی |
968/0 |
976/0 |
974/0 |
862/0 |
تایید |
|
محیط زیستی |
856/0 |
865/0 |
897/0 |
638/0 |
تایید |
|
مدیریت ورزشی |
933/0 |
935/0 |
949/0 |
790/0 |
تایید |
|
موردی |
947/0 |
950/0 |
956/0 |
731/0 |
تایید |
|
نرم افزاری |
924/0 |
930/0 |
943/0 |
768/0 |
تایید |
|
کسب و کار |
878/0 |
882/0 |
912/0 |
674/0 |
تایید |
بررسی جدول فوق نشان میدهد که شاخصهای مورد نظر در پژوهش حاضر از اعتبار مناسبی برخوردار هستند؛ بدین صورت که آلفای کرونباخ بالاتر از 7/0، شاخص Rho بالاتر از 7/0، پایایی مرکب بالاتر از ۷/0 و میانگین واریانس بیشتر از 5/0 میباشد.
با توجه به تایید روایی و پایایی ابزار تحقیق با اطمینان میتوان به گزارش نتایج مربوط به مدل نهایی پژوهش پرداخت. برای شناسایی همگرایی گویه ها با سازه خود، مقدار تی و بار عاملی آنان در جدول ۲ گزارش شده است.
جدول2: نتایج مربوط به تأیید گویه های شایستگی کانونی شغلی ورزشکاران حرفه ای
|
متغیر |
سوالات |
مقدار t |
بار عاملی |
نتیجه |
|
شایستگی های استراتژیک |
توانایی هدف گذاری بلند مدت |
466/36 |
927/0 |
تایید |
|
توانایی مشخص نمودن اهداف اصلی و اهداف فرعی |
501/29 |
917/0 |
تایید |
|
|
توانایی آینده نگری و تحلیل مسائل آتی پیش رو مرتبط با شغل |
029/44 |
929/0 |
تایید |
|
|
توانایی ارتقا و تمایل به یادگیری و یاددهی مادام العمر |
587/31 |
916/0 |
تایید |
|
|
توانایی برنامه ریزی شغلی |
811/35 |
924/0 |
تایید |
|
|
توانایی سازماندهی شغلی |
513/12 |
861/0 |
تایید |
|
|
توانایی کنترل شغلی |
105/8 |
759/0 |
تایید |
|
|
شایستگی های روانشناسی |
توانایی تشخیص نوع شخصیت |
202/17 |
867/0 |
تایید |
|
توانایی ارتباط نوع شخصیت با شغل مورد نظر |
577/37 |
931/0 |
تایید |
|
|
توانایی آشنایی با انواع انگیزش |
835/7 |
796/0 |
تایید |
|
|
توانایی ارائه انگیزه با توجه به شخصیت افراد |
060/27 |
891/0 |
تایید |
|
|
توانایی و تسلط به زبان بدن و استفاده به موقع از آن |
431/13 |
794/0 |
تایید |
|
|
شایستگی های سیاسی |
توانایی به روز رسانی اطلاعات سیاسی |
32.296 |
906/0 |
تایید |
|
توانایی جلب حمایت دیگران در جهت ارتقای شغلی |
309/74 |
948/0 |
تایید |
|
|
توانایی ارتقای تفکر سیاسی بین همکاران و افراد زیر مجموعه |
670/96 |
965/0 |
تایید |
|
|
توانایی استخراج مسائل موثر در ورزش |
659/54 |
936/0 |
تایید |
|
|
توانایی تحلیل ورزشی از نظر رفتارهای سیاسی |
929/18 |
864/0 |
تایید |
|
|
توانایی برقراری ارتباط میان رفتار سیاسی و شغل |
596/46 |
933/0 |
تایید |
|
|
شایستگی های کسب و کار |
توانایی استخراج اطلاعات مرتبط با کسب و کارهای ورزشی |
657/23 |
879/0 |
تایید |
|
توانایی به کارگیری فنون تجارت |
631/13 |
809/0 |
تایید |
|
|
توانایی جذب کمک های فکری شرکت های دولتی و غیردولتی موفق در کسب و کار |
102/19 |
873/0 |
تایید |
|
|
توانایی برقراری ارتباط با شرکت های برند در حیطه کسب و کار |
380/20 |
865/0 |
تایید |
|
|
توانایی جذب اسپانسر (حمایت های مالی) |
441/38 |
896/0 |
تایید |
|
|
شایستگی های مرتبط با سلامت |
توانایی حفظ سلامت جسمانی |
823/14 |
880/0 |
تایید |
|
توانایی انتقال اطلاعات مرتبط با سلامتی |
872/28 |
920/0 |
تایید |
|
|
توانایی به روز نگه داشتن اطلاعات مرتبط با سلامتی |
838/68 |
960/0 |
تایید |
|
|
توانایی استفاده از روش های نوین ارتقای سلامت جسمانی |
871/23 |
894/0 |
تایید |
|
|
توانایی استفاده از ظرفیت های ارگان های فعال در حیطه سلامت |
646/12 |
846/0 |
تایید |
|
|
شایستگی های مدیریت ورزشی |
توانایی مدیریت تیم ورزشی |
951/10 |
950/0 |
تایید |
|
توانایی مدیریت سازمان ورزشی |
684/9 |
882/0 |
تایید |
|
|
توانایی مدیریت رویدادهای ورزشی |
655/9 |
930/0 |
تایید |
|
|
توانایی مدیریت اماکن ورزشی |
442/10 |
872/0 |
تایید |
|
|
توانایی مدیریت و برنامه ریزی کلی |
608/5 |
733/0 |
تایید |
|
|
شایستگی های سبک زندگی |
توانایی تدوین سبک زندگی فعال، سالم و به روز |
151/4 |
598/0 |
تایید |
|
توانایی تحلیل و استفاده از انواع سبک های زندگی شغلی افراد موفق |
347/6 |
718/0 |
تایید |
|
|
توانایی تحلیل و استفاده از انواع سبک های زندگی شغلی افراد برتر ورزشی |
443/8 |
756/0 |
تایید |
|
|
توانایی به کارگیری برترین سبک زندگی شغلی در حیطه شغلی |
893/11 |
921/0 |
تایید |
|
|
توانایی القای سبک زندگی شغلی بهینه به دیگران |
507/10 |
888/0 |
تایید |
|
|
توانایی برقراری ارتباط بین سبک زندگی با آینده شغلی |
288/10 |
875/0 |
تایید |
|
|
شایستگی های نرم افزاری |
توانایی تسلط به امور رایانه ای |
381/8 |
820/0 |
تایید |
|
توانایی به کارگیری نرم افزارهای به روز در حیطه شغل ورزشی |
761/10 |
928/0 |
تایید |
|
|
توانایی رفع مشکلات نرم افزاری |
342/10 |
895/0 |
تایید |
|
|
توانایی رفع مشکلات سخت افزاری |
525/9 |
865/0 |
تایید |
|
|
توانایی استفاده حرفه ای از اینترنت و شبکه های بین المللی در جهت ارتقای شغل |
225/10 |
890/0 |
تایید |
|
|
شایستگی های تاثیرگذاری و تاثیرپذیری |
توانایی کنترل میزان تاثیرپذیری از سایر افراد و گروه ها |
806/9 |
895/0 |
تایید |
|
توانایی تاثیرگذاری در روند رسانه ای مرتبط با شغل |
711/10 |
941 |
تایید |
|
|
توانایی تاثیرگذاری بر روی گروه های مرجع |
348/10 |
932/0 |
تایید |
|
|
توانایی تشخیص میزان تاثیر پذیری از اطلاعات دریافتی و بررسی درست بودن آنها |
963/10 |
955/0 |
تایید |
|
|
شایستگی های بین المللی |
توانایی استفاده از تجارب بین المللی |
738/10 |
919/0 |
تایید |
|
توانایی برقراری ارتباط با افراد و سازمان های معتبر بین المللی |
099/9 |
858/0 |
تایید |
|
|
توانایی تسلط به زبان بین المللی |
466/6 |
700/0 |
تایید |
|
|
توانایی افزایش کیفیت شغلی از لحاظ بین المللی |
146/11 |
934/0 |
تایید |
|
|
توانایی رعایت اخلاق و احترام به دیگران در ارتباطات بین المللی |
727/9 |
850/0 |
تایید |
|
|
شایستگی های محیط زیستی |
توانایی استفاده از روش های نوین حفظ محیط زیست در حیطه شغلی |
239/9 |
825/0 |
تایید |
|
توانایی جذب ارگان های فعال در زمینه محیط زیست |
497/10 |
851/0 |
تایید |
|
|
توانایی ارتقای کیفیت شغلی در زمینه رعایت استانداردهای محیط زیستی |
075/10 |
866/0 |
تایید |
|
|
توانایی تدوین چارچوب های زیست محیطی براساس استانداردهای جهانی |
256/5 |
682/0 |
تایید |
|
|
توانایی حمایت از برنامه های ارائه شده زیست محیطی |
236/5 |
694/0 |
تایید |
|
|
شایستگی های انتخاب شغل |
توانایی شناسایی علایق، قابلیت ها و توانایی های شغل خود |
333/12 |
835/0 |
تایید |
|
توانایی مرتبط ساختن علایق ، قابلیت ها و توانایی ها با مشاغل مناسب |
702/12 |
885/0 |
تایید |
|
|
توانایی انتخاب یک هدف شغلی مناسب |
840/9 |
772/0 |
تایید |
|
|
توانایی تدوین یک مسیر شغلی مناسب |
301/18 |
845/0 |
تایید |
|
|
شایستگی های دستیابی به شغل |
توانایی تدوین یک رزومه شغلی |
684/12 |
844/0 |
تایید |
|
توانایی انجام یک پژوهش شغلی |
127/9 |
822/0 |
تایید |
|
|
توانایی تهیه یک نامه درخواست شغلی |
056/8 |
783/0 |
تایید |
|
|
توانایی در فن بیان |
205/24 |
884/0 |
تایید |
|
|
توانایی به کارگیری فنون مصاحبه شغلی |
712/10 |
781/0 |
تایید |
|
|
شایستگی های حفظ شغل |
سر وقت بودن |
354/14 |
912/0 |
تایید |
|
توانایی ایجاد روابط انسانی مؤثر با دیگران |
844/7 |
831/0 |
تایید |
|
|
مدیریت زمان |
767/20 |
906/0 |
تایید |
|
|
دلسوزی |
533/16 |
913/0 |
تایید |
|
|
توانایی جلوگیری از بروز مشکل |
832/10 |
854/0 |
تایید |
|
|
احترام به دیدگاه های مخالف دیگران |
297/5 |
741/0 |
تایید |
|
|
شایستگی های رهبری و پیشرفت فردی |
توانایی عضویت در گروه |
695/27 |
885/0 |
تایید |
|
توانایی انجام سخنرانی برای یک گروه |
739/13 |
901/0 |
تایید |
|
|
توانایی رقابت موفق با همتایان |
630/9 |
870/0 |
تایید |
|
|
شایستگیهای موردی |
وفاداری |
006/17 |
928/0 |
تایید |
|
نگرش مثبت |
166/18 |
912/0 |
تایید |
|
|
شوخ طبعی |
468/8 |
826/0 |
تایید |
|
|
قاطعیت |
236/22 |
956/0 |
تایید |
|
|
روحیه خدمتگزاری |
232/12 |
843/0 |
تایید |
|
|
ریسک پذیری بالا |
333/12 |
870/0 |
تایید |
|
|
انجام کار خوب بدون نظارت دیگران |
234/13 |
920/0 |
تایید |
|
|
روحیه خیرخواهی |
412/0 |
058/0 |
تایید |
نتایج نشان داد تمام گویه ها به غیر از گویه ۸۴ مورد تایید است. همچنین در جدول ۲، مقادیر ضریب مسیر ابعاد نیز تعیین گردید که نتایج نشان داد تمامی ضرایب مسیر معنی دارا هستند و تمامی ابعاد به خوبی شایستگی کانونی را تبیین میکنند.
جدول3: مقادیر ضریب مسیر ابعاد شایستگی کانونی شغلی
|
بُعد - متغیر |
ضریب مسیر |
نتیجه |
بُعد - متغیر |
ضریب مسیر |
نتیجه |
|
استراتژیک --- > شایستگی کانونی |
840/0 |
تایید |
نرم افزاری --- > شایستگی کانونی |
749/0 |
تایید |
|
روانشناسی --- > شایستگی کانونی |
826/0 |
تایید |
تاثیرگذاری --- > شایستگی کانونی |
804/0 |
تایید |
|
سیاسی --- > شایستگی کانونی |
722/0 |
تایید |
بین المللی --- > شایستگی کانونی |
764/0 |
تایید |
|
کسب و کار --- > شایستگی کانونی |
829/0 |
تایید |
محیط زیستی --- > شایستگی کانونی |
854/0 |
تایید |
|
سلامت --- > شایستگی کانونی |
869/0 |
تایید |
انتخاب شغل --- > شایستگی کانونی |
873/0 |
تایید |
|
مدیریت ورزشی --- > شایستگی کانونی |
653/0 |
تایید |
دستیابی به شغل --- > شایستگی کانونی |
879/0 |
تایید |
|
سبک زندگی --- > شایستگی کانونی |
۰924/0 |
تایید |
حفظ شغل --- > شایستگی کانونی |
851/0 |
تایید |
|
موردی --- > شایستگی کانونی |
905/0 |
تایید |
رهبری --- > شایستگی کانونی |
731/0 |
تایید |
براساس نتایج مدل، ابعاد سبک زندگی (924/0)، موردی (905/0)،دستیابی به شغل (879/0)، انتخاب شغل (873/0)، سلامت (869/0)، محیط زیستی (854/0)، حفظ شغل (851/0)، استراتژیک (840/0)، کسب و کار (829/0)، روانشناسی (826/0)، تاثیرگذاری (804/0)، بین المللی (764/0)، نرم افزاری (749/0)، رهبری (731/0)، سیاسی (722/0) و مدیریت ورزشی (653/0) به ترتیب میزان اثر به صورت معنیداری شایستگی کانونی را تبیین میکنند.
شکل 1: مدل تایید شده شایستگی های کانونی شغلی ورزشکاران حرفه ای
بحث و نتیجه گیری
هدف تحقیق حاضر، تعیین و ارزیابی مؤلفه‌های شایستگی کانونی شغلی ورزشکاران حرفهای میباشد. یافتههای مدل پژوهش نشان داد که تمامی ابعاد شایستگی کانونی ورزشکاران حرفهای مورد مطالعه به صورت معنیداری تبیین کننده آن بودند و به ترتیب میزان اثر شامل سبک زندگی، موردی، دستیابی به شغل، انتخاب شغل، سلامت، محیط زیستی، حفظ شغل، استراتژیک، کسب و کار، روانشناسی، تاثیرگذاری، بین المللی، نرم افزاری، رهبری، سیاسی و مدیریت ورزشی هستند.
در تفسیر معنیداری نقش اثر ابعاد مذکور در تبیین مقوله شایستگیهای کانونی ورزشکاران میتوان گفت از آنجا که ورزشکاران مهمترین سرمایه انسانی و دارای نقش عملکردی در حوزه ورزش هستند و دوره ورزشکاری به عنوان یک دوره پایه در مسیر ورزشی- شغلی است- چنان که خیلی از افراد در حوزه ورزش بعد از دوره ورزشکاری حرفه و شغل انتخاب میکنند- بنابراین شایستگیهای شغلی و کارآفرینی برای آنها دامنه و تنوع بیشتری دارد. علاوه براین، ورزش حرفهای از دو منظر الف) پیشرفته و فنیبودن و ب) تجاری و شغلی بودن با مولفههای مختلفی از این شایستگیها سروکار دارد. همچنین به دلیل شرایط اقتصادی کشور و پیچیده شدن فرایند اشتغال ورزشکارن میتوان گفت که آنها به شایستگیهای بیشتری نیاز دارند تا آمادگی شغلی برای مشاغل بیشتری داشته باشند.
در تفسیر اولویت شایستگیهای سبک زندگی و موردی نسبت به سایر شایستگیها نیز میتوان گفت از آنجا که دوره ورزشکاری به دلیل نیاز به حفظ قابلیتهای ورزشی در مسابقات نیازمند یک سبک زندگی (رفاهی، تغذیهای، فراغتی، و ...) میباشد و همچنین منش ورزشکاری با مولفههای ویژهای در جامعه شناخته میشود، لذا این دو مولفه نقش محوری در موفقیت ورزشی و شغلی آنها ایفا میکنند و میتوانند نسبت به سایر مولفهها اولویت داشته باشند. بیشتر تحقیقات گزارش کردهاند که شایستگی کانونی ضرورتاً بر دانش و مهارتی تأکید دارد که شامل ویژگی‌های مرتبط به هم است و میتواند تعداد متغیرهایی را که عملکرد شغلی را تبیین و پیش‌بینی میکنند، افزایش دهد (کلاردی، 2008). به صورت کاربردیتر میتواند گفت که ورزشکاران حرفه ای با بهبود سبک زندگی و ارتقای مولفههای موردی خود بهتر می توانند مسیر اشتغال خود را برنامهریزی و پیگیری نمایند.
در همین راستا شایستگیهای مدیریتی و سیاسی از کمترین اولویت برخوردار بود که میتواند بیانگر کارکرد این دو شایستگی در حرفه ورزشکاری باشد، زیرا حرفه ورزشکاری از جنبههای بسیاری منحصر به فرد و قائل به یک سازوکار ورزشی- اجتماعی- تجاری میباشد و شایستگیهای مدیریتی و سیاسی نقش کمتر مشهودی در موفقیت آنها دارد.
نکته دیگری که در ارتباط با تبیین اولویت ابعاد شایستگی کانونی تحلیل شده در این پژوهش میتوان گفت این است که آن چه موجب تفاوت یک شایستگی کانونی بین اعضای یک مجموعه میشود، نوع شایستگی نیست، بلکه سطوح شایستگی است- ورزش حرفهای نیز بالاترین سطح ورزش از لحاظ مهارتی و فنی است. شایستگیهای کانونی و سطوح آن از یک فرد به فرد دیگر تفاوت دارد و لزوماً نمی‌توان مجموعه شایستگی‌هایی که به فرض در یک حرفه خاص تعریف شده است و مورد استفاده قرار می‌گیرد را به سایر حرفه ها تعمیم داد. بنابراین ابعاد مختلف شایستگی هر کدام در شرایط مرتبط با خود دارای اهمیت هستند.
ابعاد شناسایی شده در تحقیقات داخلی مانند خروشی و همکاران (1396)، صالحی عمران و همکاران (1395)، ایرجی راد و ارداغیان (1395)، تنو (1394)و گل‌باز و یعقوبی(1394) و تحقیقات خارجی مانند تانلوت و تامسوک (2011)، کوئینگ و همکاران (2013) و براون و همکاران (2016) با بسیاری از ابعاد این پژوهش از لحاظ نوع و اولویت تشابه دارند، اما به دلیل تفاوت در جامعه آماری برخی موارد در این پژوهش متفاوت است. در تحقیقات داخلی حوزه ورزش، قلی پور (1395)، عیدانی (1395) و میرقاسمی (1394) نیز در بررسی شایستگیهای شغلی دانشجویان تربیت بدنی مولفههای مرتبط با شغل را در اولویت بالاتری گزارش کردهاند.
در نهایت چارچوب و نتایج پژوهش را میتوان به صورت کاربردی و سیستمی مانند شکل زیر مورد بررسی قرار داد. براساس شکل میتوان گفت در مسیر ورزش حرفه ای، شایستگیهای کانونی میتوانند به عنوان یک برنامه محوری ورودی سیستم، همینطور در قالب یک فعالیت آموزشی و مشاوره ای در فرایند و به عنوان یک معیار صلاحیت و ارزیابی در فرایند خروجی که موجب اشتغال مطلوب و موفقیت شغلی گردد مورد توجه قرار بگیرد.
شکل 2: مدل تفسیری پژوهش
به صورت کلی براساس یافتههای پژوهش میتوان گفت شایستگی های کانونی به عنوان یک توانمندی و نگرش به آینده شغلی و نیز تفکر پیشبرنده، علاوه براینکه ارتباط قوی و پویایی با هم دارند میتوانند در اشتغال و کارآفرینی ورزشکاران حرفهای بسیار تعیین کننده باشند. از این رو، توجه مدیران و خود ورزشکاران به شایستگیهای کانونی میتواند سبب افزایش اهمیت آن در جامعه ورزشکاران شود و به ارتقای آمادگی شغلی در ورزشکاران بینجامد.
در نهایت براساس یافتههای پژوهش پیشنهادهای زیر جهت ارتقای سیستم مدیریت خدمات شغلی ورزشکاران کشور ارائه می گردد:
- ابعاد و مولفههای شناسایی شده در این پژوهش به عنوان یک چارچوب ارزیابی صلاحیت حرفهای برای ورزشکاران مورد ارزیابی قرار گیرد.
- برنامههای آموزش و توانمندسازی شغلی ورزشکاران برای دوران پس از قهرمانی بر این ابعاد شایستگی متمرکز شوند.
- در اعطای فرصتهای شغلی و تسهیلات حمایتی کارآفرینی برای اشتغال ورزشکاران به شایستگیهای بحث شده در این پژوهش توجه شود.
منابع
- ایرجی راد، ارسلان و ارداغیان، زهره. (1395). «تحلیل عاملی مؤلفه های شایستگی های کانونی در برنامه آموزشی». فصلنامه اندازه گیری تربیتی (دانشگاه علامه طباطبائی). دوره هفتم، شماره26 ، صص 77 - 100.
- تنو، زهره. (1393). «تدوین الگوی شایستگی کانونی تخصصی و سنجش آن در میان دانشجویان دوره کارشناسی علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه های تهران، شهید چمران اهواز، شیراز و فردوسی مشهد». پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه چمران اهواز.
- جانعلی زاده چوب بستی، حیدر؛ خاکزاد، سیده زینب و مرادی، فاطمه. (1392). «شایستگی های کانونی دانشجویانِ دانشگاه مازندران؛ ارتقا یافت؟». مطالعات برنامه ریزی آموزشی. دوره ۱، شماره ۲، صص 61-112.
- روابط عمومی کمیته بین ملی المپیک. (2012). کنفرانس لس آنجلس. لس آنجلس، کمیته بین ملی المپیک
- سازمان جهانی کار. (2008). جوانان و کار. تهران: انتشارات سازمان ملی جوانان
- شعبانی، عباس. (1388). «مطالعه سیاست ها و راهبردهای ورزش همگانی نظام جامع توسعه ورزش کشور». پایان نامه.
- شهبازی، رحیم؛ فهیم نیا، فاطمه و حکیم زاده، رضوان. (1394). «تحلیل عاملی اکتشافی پرسشنامة تدوین مدل شایستگی آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی مبتنی بر فناوری اطلاعات براساس تحلیل سرفصل ها و نیازهای بازار کار». فصلنامه پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات. دوره 31، شماره 2، صص 511-483.
- عیدانی، علی. (1395). «بررسی شایستگی های کانونی شغلی دانشجویان ورودی و خروجی رشته تربیت‌بدنی و علوم ورزشی دانشگاه‌های دولتی شهر تهران». پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
- صالحی عمران، ابراهیم و حسن زاده بارانی کرد، سودابه. (1393). «آموزش شایستگی های کانونی در برنامه درسی به عنوان رویکرد جدید برای ایحاد ارتباط در مطالعات میان رشته ای». دو فصلنامه مطالعات برنامه درسی آموزش عالی. سال 5، شماره 10، صص 45-62.
- فیض، مهدی و بهادری نژاد، مهدی. (1389). «الگوی شایستگی؛ حرف های دانش آموختگان دانشکده های مهندسی نظام آموزش عالی ایران (مورد پژوهشی: داانش آموختگان دانشگاه صنعتی شریف)». آموزش مهندسی ایران. 12(46)، صص 37-68.
- قلی پور، علی. (1396). «تأثیر شایستگی های کانونی بر امید به اشتغال دانشجویان تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه های دولتی شهر تهران». پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
- گرایی، احسان و حیدری، غلامرضا. (1394). «نظریه شایستگی های کانونی، الگویی برای برنامه ریزی آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی». تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی. دوره 21، شماره 3، صص 467-490.
- هاشمی افوس، محمود؛ همتی نژاد طولی، مهر علی؛ بنار، نوشین؛ مومنی پیری، سجاد و نوروزی، سعید. (1394). پژوهش در مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی. شماره 26، صص 57 – 69.
- Abbott, A. (2006). “Talent Identification and Development in Sport”. A thesis submitted in partial fulfilment of the requirement of Edinburgh University for the degree of Doctor of Philosophy
- Brown, L. (2010). “Towards Defining Interprofessional Competences for Global Health Education: Drawing on Educational Frameworks and the Experience of the UW-Madison Global Health Institute”. Global Health Governance, 10(2).
- Bunk, G. P. (1994). “La transmisión de las competencias en la formación y perfeccionamiento profesionales en la RFA in Revista”. CEDEFOP No.1.
- Cardwell, P., & Corkin, D. (2007). “Mentorship: The art and science”. Paediatric Nursing, 19(4), 31 – 32.
- Cherry, M. (2006). “Planning for the After Life: AFL footballers' perception of career developmentprograms”. 4th National Honours Colloquium University of New South Wales.
- Clardy, A. (2008). “Human Resource Development and the Resource-Based Model of Core Competencies: Methods for Diagnosis and Assessment”. Human Resource Development Review, Vol 7(4), pp:387-407.
- Deacon, K., Baldwin, A., Donnelly, K., Freeman, P., Himsworth, A., Kinoulty, S., Kynaston, M., Platten, J., Price, A. M., Rumsby, N. and Witton, N. (2017). “The National Competency Framework for Registered Nurses in Adult Critical Care: anoverview”. Journal of the Intensive Care Society, ISSN 1751-1437.
- Free, K. (2012). “Toward an understanding of elite femail athletes career choices postcompetition”. A dissertation submitted to the faculty of The University of Utah in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy.
- Hutchinson, M. ( ). “Early Career Development in the Spot Industry: Factos Affecting Employment”. Submitted to the Office of Graduate Studies of Texas A&M University in partial fulfillment of the requirements for the degree of Master of Science.
- Koenig, T. W., Parrish, S. K., Terregino, C. A., Williams, J. P., Dunleavy, D. M., & Volsch, J. M. (2013). “Core personal competencies important to entering students’ success in medical school: what are they and how could they be assessed early in the admission process?”. Academic Medicine, 88(5): 613-603.
- Kouwenhoven, W. Howie, S. Plomp, T. (2003). “The role of needs ssessments in developing competence-based education in Mozambican higher education”. Perspectives in Education, Volume 21(1),
- Leedy, P. D., & Ormrod, J. E. (2013). Practical research: Planning and design. Upper Saddle River, NJ: Pearson Education Inc.
- McKenna, V. & Connolly, C. & Hodgins, M. (2011). “Usefulness of a competency-based reflective portfolio for stude nt learning on a Masters Health Promotion programme”. Health Education Journal,770, pp. 170-.571
- Nuntamanop, P, Kauranen, I, & Igel, B. (2013). “A new model of strategic thinking competency”. Journal of Strategy and Management, 6(3), 242- 264
- Oregon Survey Reserch Laboratory. (2008). Thinking about Your Future Jobs and Career: A Questionnaire.
- Stormer, E. et al. (2014). The Future of Work: Jobs and skills in 2030. pp 10-12
- Takeda, Y. (2010). Questionnaire Survey on Career Choice.
- Tanloet, P. &Tuamsuk, K. (2011). “Core com petencies for informationprofessionals of That academic libraries in the next decade (A.D. 2010-2019)”. The International Information & Library Review,43, pp. 122-129
- Van, M. (2016). IT CORE COMPETENCIES AND EMPLOYEE’S JOB PERFORMANCE: A DESCRIPTIVE CORRELATION STUDY IN SELECTED ORGANIZATIONS IN DAVAO CITY.
- Vinzi, V., Trinchera, L., & Amato, S. (2010). “PLS Path Modeling: From Foundations to Recent Developments and Open Issues for Model Assessment and Improvement”. In V. Esposito Vinzi, W. W. Chin, J. Henseler & H. Wang (Eds.). Handbook of Partial Least Squares (pp. 47-82): Springer Berlin Heidelberg.
)