نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری رفتار حرکتی، آموزش تربیت بدنی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، واحد اصفهان(خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی،اصفهان، ایران
2 دانشیار، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران (نویسنده مسئول) E-mail: Zmeshkati@gmail.com
3 دانشیار، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
4 مدرس دانشگاه، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، واحد اصفهان(خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
چکیده
هوش فرهنگی به مثابه یکی از مهمترین مهارتهای ارتباطی قرن بیست و یکم در حوزه ورزش، به افزایش ارتباطات مؤثر بین ورزشکاران، مربیان، مدیران ورزشی و ... با پیشینههای فرهنگی و اجتماعی متفاوت کمک مینماید تا بتوانند در تعاملاتی سازنده به پیشبرد اهداف ورزشی خود کمک کنند. با توجه به نقش مهم این مهارت در حوزه ورزش، پژوهش حاضر بهدنبال شناسایی بروندادهای هوش فرهنگی در جامعه ورزشی ایران با استفاده از رویکرد فراتحلیل در بین پژوهشهای صورت پذیرفته است. روش پژوهش حاضر، از نوع فراتحلیل کمی است. از بین 32 پژوهش معتبر (دارای روایی و پایایی مناسب)، بر حسب کیفیت، اعتبار و معیارهای فراتحلیلی، 17 سند به عنوان حجم نمونه برگزیده شده است. دادههای جمعآوری شده توسط نرمافزار CMA تحلیل گردید. طبق یافتههای تحقیق، 11 متغیر شناسایی شد. اندازه اثر کلی (41/0) بود. متغیرهای توانایی حل تعارض و کیفیت زندگی کاری دارای بیشترین اندازه اثر، لذت درک شده از فعالیت بدنی دارای کمترین اندازه اثر و متغیرهای اثربخشی، انگیزه موفقیت، سبک رهبری، عملکرد فردی، انسجام تیمی، مسئولیت اخلاقی، عملکرد شغلی و هوش سازمانی اندازه اثر متوسطی داشتند. با توجه به اهمیت مهارت هوش فرهنگی در برقراری ارتباطات مؤثر و افزایش دستیابی به موفقیتهای ورزشی در حوزه ورزش، توجه سیاستگذاران فرهنگی و ورزشی برای ایجاد، حفظ و ارتقای این مهم در قالب قابلیتی راهبردی ضروری است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
A Meta-Analysis on Cultural Intelligence Outputs of Iranian Sports Community with Emphasis on Its Effects
نویسندگان [English]
- Leila Mirvahedi 1
- Zohreh Meshkati 2
- Rokhsareh Badami 3
- Sahar Faeghi 4
1 Ph.D. Student in Motor Behavior, Physical Education Training, Faculty of Physical Education and Sport Sciences, Isfahan (Khorasgan) Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran
2 Ph.D., Associate Professor,Faculty of Physical Education and Sport Sciences, Isfahan (Khorasgan) Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran
3 Ph.D., Associate Professor, Faculty of Physical Education and Sport Sciences, Isfahan (Khorasgan) Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran
4 Ph.D., University Lecturer, Faculty of Physical Education and Sport Sciences, Isfahan (Khorasgan) Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran
چکیده [English]
Cultural intelligence, as one of the most important communication skills of the 21st century in the field of sport, helps increase effective communication between athletes, coaches and sport managers, and with diverse cultural and social backgrounds to enable them to interact. Builders help promote their sporting goals. Due to the important role of this skill in the field of sport, the study is to identify the cultural intelligence outputs in Iranian sports community using meta-analysis approach among the researches. The method of the study is quantitative meta-analysis. Of the 32 valid studies (with validity and reliability), 17 documents were selected as sample size in terms of quality, validity and meta-analysis criteria. The data collected were analyzed by CMA software. According to the research findings, 11 variables were identified: Conflict resolution ability and quality of work life had the highest effect size, perceived enjoyment of the least effective physical activity and variables of effectiveness, motivation for success, leadership style, individual performance, team cohesion, ethical responsibility, job performance, and organizational intelligence. The overall effect size was (0/419). Given the importance of cultural intelligence skills in communicating effectively and enhancing the achievement of sporting success in the field of sport, the attention of cultural and sporting policymakers is essential to create, maintain and promote this in a strategic capacity.
کلیدواژه‌ها [English]
- Key Words: Cultural Intelligence
- Sports Society
- Outputs and Meta-analysis
فراتحلیلی بر بروندادهای هوش فرهنگی در جامعه ورزشی ایران
لیلا میرواحدی[1]
زهره مشکاتی[2]
رخساره بادامی[3]
سحر فائقی[4]
تاریخ دریافت مقاله: 23/5/1398
تاریخ پذیرش مقاله:16/11/1398
مقدمه
هوش فرهنگی[5] بهچگونگی درک تجربیات فرهنگهای دیگر و توانایی تعامل اثربخش در یک موقعیت متقابل فرهنگی با زمینههای فرهنگی متفاوت اطلاق می شود (توفکسی و دینک[6]، 2014: 410؛ گوزولی و گازارولی[7]، 2018: 2 و لوک[8]،2019: 13). این هوش دامنه جدیدی از هوش است که برای نخستین بار توسط ارلی و انگ[9] در سال 2003 مطرح شد (بوستجانسیک و همکاران[10]، 2018: 386) که به‌عنوان توانایی عمل کردن به شیوهای مؤثر در زمینههای میان فرهنگی تعریف شده است (روستال و ون داین[11]،2011). ارلی و آنگ هوش فرهنگی را قابلیت یادگیری الگوهای جدید در تعاملات فرهنگی و ارائه پاسخهای رفتاری صحیح به این الگوها تعریف کرده‌اند. افراد زیادی با داشتن هوش شناختی بالا و مهارتهای اجتماعی مناسب، در تعاملات بینالمللی شکست می‌خورند که علت اصلی آن، پایین بودن سطح هوش فرهنگی است (استرنبرگ و گریگورنکو[12]، 2006).
هوش فرهنگی دارای یک ساختار چند بعدی است (گوزولی و گازارولی، 2018: 2) از جمله این ابعاد (آنگ و همکاران، 2004): 1-بعد فراشناختی (تدوین راهبرد پیش از برخورد میان فرهنگی، بررسی مفروضات در حین برخورد و تأیید و تغییر نقشه‌های ذهن در صورت متفاوت بودن تجارب واقعی از انتظارات پیشین)، 2-بعد شناختی (دانشی درباره هنجارها، اعمال و قراردادها در فرهنگهای مختلف)، 3-بعد انگیزشی (توانایی و تمایل به یادگیری و فعالیت در موقعیتهای فرهنگی مختلف) و 4-بعد رفتاری (توانایی انجام رفتار کلامی و غیرکلامی مناسب در هنگام برقراری ارتباط با افرادی از فرهنگهای دیگر) است که افراد با بهرهمندی از آن میتوانند در فرهنگها و موقعیتهای مختلف به‌خوبی ایفای نقش نمایند (امیری و همکاران، 2010)؛ چراکه به افراد اجازه میدهد تا تشخیص دهند که دیگران چگونه فکر میکنند و چگونه به الگوهای رفتاری پاسخ می‌دهند. در نتیجه موانع ارتباطی بین فرهنگی را کاهش و به افراد قدرت مدیریت تنوع فرهنگی میدهد (هادی زاده و عبداللهی، 53:2008). هوشفرهنگی متغیری مورد توجه پژوهشگران است که مطالعات، تئوریها و مفاهیم زیادی در ارتباط آن با سایر عوامل وجود دارد (فانفایروج و پیروسامبات[13]،145:2019). نگاه به مسیر حرکت سازه هوش فرهنگی حاکی از توسعه آن از یک مفهوم نظری به یک مهارت اکتسابی، سازه قابل‌سنجش با خصوصیت‌های روان‌سنجی قوی و چارچوب علمی مناسب آموزش جهانی میباشد (ان جی، داین و آنگ[14]، 2012: 584).
اگر در هر نهادی به ویژه نهادهای چندفرهنگی همچون نهاد ورزش و ساختارهای مرتبط با آن، به خصیصههای فرهنگی متفاوت و ظرفیتهای فردی توجه نشود، ممکن است با مشکلات مهم مانند درگیریهای بی شمار، نارضایتی شغلی، عملکرد بد و ترک فضا مواجه شوند. به عنوان مثال، در هر تیم ورزشی طیف وسیعی از خرده فرهنگها وجود دارد که تفاوتهای فرهنگی ناشی از زبانها، قومیتها و بسیاری از ویژگیهای دیگر میتوانند به عنوان منبعی بالقوه برای درگیری و اختلاف میان دستاندرکاران ورزشی در آن تیم ظاهر شود. حال اگر درک مناسبی از این تفاوتها وجود نداشته باشد، روابط و مناسبات بین اعضا بسیار پیچیده خواهد شد(همتی نژاد و همکاران،2014). همانگونه که در مبحث قبل اشاره شد، شکی نیست که میان ورزش و نیروهای گوناگون اجتماعی و فرهنگی تأثیرات متقابلی وجود دارد (کینگ[15]، 2001) و نقش و اهمیت هوش فرهنگی در میدان و جامعه ورزشی به ویژه تیمهای گروهی قابل توجه است؛ چراکه از یک سو برقراری تعاملات اجتماعی در روابط درون و بینگروهی ورزشکاران و سایر اعضای تیمها از پیششرطهای اصلی کار گروهی است، از سوی دیگر به ویژه ورزشکاران تیمهای ملی و بینالمللی در موقعیتهای مختلف و فضاهای فرهنگی متنوع فعالیت دارند و تبادلات اجتماعی بر عملکرد و کارایی ورزشکاران اثرگذار خواهد بود (قاسمی و همکاران، 1388 :18). هوش فرهنگی حساسیتهای فرهنگی ورزشکاران و کارکنان را افزایش میدهد و به جای قضاوت در مورد خوب یا بد بودن تفاوتهای فرهنگی مختلف، آنها را برای پذیرش این تفاوتها آماده میکند (حسین پناهی و یکتایار،2016). مدیر و یا ورزشکاری که از هوش فرهنگی بالایی برخوردار است با کمک تجربههای فرهنگی خویش، رفتاری را بروز میدهد که دقیقا مناسب با شرایط موجود باشد. به عبارت دیگر، هوش فرهنگی به افراد کمک میکند تا در زمینههایی همچون: برقراری ارتباطات، اجرای مذاکرات، مدیریت مشاغل بین المللی و نحوه رهبری با اهالی دیگر فرهنگها اثربخشتر عمل کنند. تا به امروز نیاز چندانی به مهارتهای میان فرهنگی و یا هوش فرهنگی احساس نشده است، اما اکنون هوش فرهنگی نه تنها مدیران و رهبران را در درک بهتر مردم جهان یاری میدهد، بلکه هدایتگر در زندگی و کسب و کار افراد در دنیایی است که دیگر مرزهای مشخص و تعیین شدهای ندارد (گیلبرستون[16]،2000). این در حالی است که در صنعت ورزش اغلب تأثیر درک و دانش فرهنگی جامعه ورزشی را بر اهرمهای انگیزاننده مشارکت های ورزشی دست کم میگیرند که عدم درک چنین امر مهمی میتواند چالشهایی نظیر عدم بهرهمندی مناسب از پتانسیلهای منابع انسانی ورزشی با پیشینه فرهنگی متفاوت در جهت دستیابی به موفقیتهای ورزشی را ایجاد کند (لوک،2019: 12). بنابراین اهمیت هوش فرهنگی در بین ورزشکاران، مربیان و مدیران و ... ورزشی در ایجاد تعامل متقابل با هدف افزایش کارایی تیمی را نمی توان نادیده گرفت.
پژوهشهای مختلفی پیرامون اثرگذاری هوش فرهنگی بر زمینه های مختلف ورزشی صورت پذیرفته است که در ادامه به آنها اشاره میشود. در حوزه ورزش تحقیقاتی مبنی بر اثرگذاری مثبت هوش فرهنگی در دستیابی به موفقیت یافت شد؛ از جمله شایسته برنا (1397)، کشاورز (1397) سلیمانی (1395)، مختاری دینانی و همکاران (1394)، یزدی (1394) و رحیمی و همکاران (1391) که رابطه مثبتی را بین هوش فرهنگی و اثر بخشی سبکهای رهبری مدیران فدراسیونهای ورزشی منتخب، مربیان، مدیران ورزشی یافتند. آنها بهویژه دریافتند که بین هوش فرهنگی، سبک رهبری و رفتار ارتباط معنیداری وجود دارد و هوش فرهنگی میتواند متغیر پیشگوی سبک رهبری باشد. همچنین یافتههای پژوهشی حاکی از ارتباط هوش فرهنگی با عملکرد و موفقیت ورزشی ورزشکاران (مقیمینیا، 1397) و سازگاری با تقاضاهای اجتماعی (تمپلر[17]، 2010) و انسجامهای گروهی (تاریوردی و همکاران، 1395) میباشد. هرچند هر کدام از پژوهشها توانستهاند به تبیین جنبههای مختلفی از هوش فرهنگی ورزشی بویژه در داخل کشور دست یابند، اما با این وجود همچنان کمبود ادبیات پیرامون موضوع هوش فرهنگی در این حوزه محرز است. لذا به منظور یکپارچهسازی تحقیقهای کاربردی صورت پذیرفته در زمینه یافتههای هوش فرهنگی در جامعه ورزشی ایران تلاش شده با استفاده از رویکرد فراتحلیل مشکل فقدان اجماع و عدم انسجام پژوهشهای تجربی که به صورت انفرادی و پراکنده انجام گرفته است، رفع و جمعبندی یکپارچه و منسجمی از این پژوهشها ارائه گردد. همچنین، به واسطه تعمیمپذیر بودن نتایج و سنجش اندازه اثر این سازه، میزان یا درجه حضور این پدیده در جامعه ورزشی مشخص و آسیبشناسی گردد تا بتوان باب جدیدی را طی پژوهشهای آتی در حوزه هوش فرهنگی و صنعت ورزشی ایران گشود.
بنابراین پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سؤالات است:
- بروندادهای هوش فرهنگی جامعه ورزشی ایران با تأکید بر تأثیرات آن کدام اند؟
- اندازه اثر هوش فرهنگی به تفکیک متغیرهای شناخته شده در مطالعه حاضر چگونه است؟
روششناسی پژوهش
روش مورد استفاده در این پژوهش، فراتحلیل کمّی است. فراتحلیل، مجموعه‌ای از روشهای آماری است که برای یکپارچه کردن نتایج حاصل از پژوهشهای کاربردی به کار میرود. هدف فراتحلیل، دستیابی به اندازه اثر است و اندازه اثر عبارت است از: نسبت آزمون معنیداری به حجم مطالعه که نشان دهنده میزان یا درجه حضور یک پدیده در جامعه است و هرچه بزرگتر باشد، درجه حضور پدیده هم بیشتر است (خیراندیش و لطیفی جلیسه،1396).
جامعه آماری پژوهش را تمامی پژوهشهای صورت گرفته در حوزه هوش فرهنگی در جامعه ورزشی ایران بین سالهای 1398 تا1390 تشکیل میدهد که شامل 32 تحقیق میشود.
ابزار مورد استفاده برای جمع آوری اطلاعات، منابع دست اول و چک لیست تحلیل محتوا به منظور بررسی ویژگیهای روش شناختی شامل عنوان پژوهش، سال اجرا، ابزار جمعآوری اطلاعات، حجم نمونه و سطح معنیداری است. ابزار تحلیل دادههای جمعآوری شده، نرم افزار[18]CMA جهت محاسبه اندازه اثر می باشد. به منظور دستیابی به منابع جهت استفاده در پژوهش حاضر، در مجلات معتبر و فصلنامه‌های علمی-پژوهشی، سایت های نورمگز، مگایران، [19]SIDو سیویلیکا جستجویی صورت پذیرفت و تمامی پایاننامههای کارشناسی ارشد و دکتری (مرتبط با موضوع) که در سامانه ایرانداک بارگذاری شده بود (پایان نامهها به صورت چکیده)، با کلید واژههایی همچون: هوش فرهنگی، ورزش، ورزشکاران، مربیان ورزشی، مدیران ورزشی، سازمان ورزشی و... ردیابی شدند و تنها پژوهشهایی که دارای ملاک درون گنجی بودند جهت استخراج اطلاعات استفاده شدند. معیارها و ملاکهای درون گنجی شامل موارد زیر میباشد:
- پژوهشهایی که موضوع بررسی آنها برونداد و تاثیر هوش فرهنگی بر جامعه ورزشی ایران باشند.
- پژوهشها به صورت همبستگی انجام شده و دارای ضریب همبستگی باشند. همچنین، دادههای کافی جهت محاسبه اندازه اثر را دارا باشند.
- پژوهشهایی که به صورت کامل چاپ شده و فایل یا پرینت آنها در دسترس باشد.
- پژوهشهایی که از نظر روششناسی، کمّی و دارای مفروضههای آماری، روش تحقیق، روش نمونهگیری، ابزار اندازهگیری و روش ارزیابی پایایی و روایی باشند.
پس از در نظر گرفتن ملاکهای نام برده شده، 15 مورد تحقیق به دلیل عدم برخورداری از معیارهای لازم از پژوهش کنار گذاشته شدند و 17 مورد (مقالات علمی و پایان نامه ارشناسی ارشد) برای ادامۀ روند پژوهش و تجزیه و تحلیل مورد استفاده قرار گرفتند. همچنین به منظور طبقهبندی متغیرها و کدگذاری تحقیق، سه متخصص در حوزههای هوش فرهنگی و ورزشی به طور مجزا پژوهشها را تحلیل کردند که توسط پژوهشگران بازنگری و تعیین گردید. در نهایت برای تحلیل اطلاعات از شاخصr که در آن اندازه اثرهای بین 1/0 تا 3/0 ضعیف، 3/0 تا 5/0 متوسط، بالاتر از 5/0 زیاد، تفسیر میشوند، استفاده شد (نیازی و همکاران، 1395).
مهمترین جنبه نوآوری پژوهش، استفاده از ابزار سنجش متفاوت با سایر پژوهشها ست و اولین تحقیقی محسوب میشود که به روش فراتحلیل به دنبال جمعبندی کلی و انسجامبخشی در زمینه تأثیرات (پسایندهای) هوش فرهنگی در جامعه ورزشی ایران به انجام رسیده است- در صورتی که سایر پژوهشها تنها به بررسی هوش فرهنگی در یک نهاد مجزای ورزشی و در یک جامعه آماری مشخص پرداختهاند.
یافته های پژوهش
هدف و تمرکز اصلی تحقیق حاضر بر بروندادهای هوش فرهنگی جامعه ورزشی ایران با تأکید بر تأثیرات آن در جامعه یاد شده است. جهت دستیابی به این هدف، تحقیقهای داخلی انجام شده در این حوزه مورد بررسی قرار گرفت. در جدول 1، پژوهشهای منتخب هوش فرهنگی در حوزه ورزش که در تحقیق حاضر تحلیل شدهاند، ارائه گردیده اند:
جدول 1: پژوهشهای مورد بررسی در تحقیق حاضر
|
کد |
عنوان پژوهش |
نویسنده/سال |
|
1 |
پیش بینی اثربخشی تیمی بر اساس هوش های فرهنگی، هیجانی، اجتماعی در دانشجویان شرکت کننده در سیزدهمین المپیاد ورزشی |
مقیمی نیا (1397) |
|
2 |
رابطه سبک های رهبری و هوش فرهنگی مربیان با انگیزش موفقیت طلبی بازیکنان لیگ دسته یک فوتسال کشور |
شایسته برنا (1397) |
|
3 |
بررسی ارتباط هوش فرهنگی و لذت درک شده از فعالیت بدنی در اوقات فراغت معلمان تربیت بدنی شهر تهران |
موسویراد و بهایی کسمایی (1397) |
|
4 |
ارتباط بین هوش فرهنگی اثربخشی رهبری مدیران ورزشی |
مختاری دینانی و همکاران (1394) |
|
5 |
رابطه بین ابعاد هوش فرهنگی با توانایی حل تعارض کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان فارس |
زردشتیان و همکاران (1394) |
|
6 |
سنجش میزان هوش فرهنگی مدیران فدراسیون های منتخب در کشور و بررسی رابطه آن با سبک رهبری تحول آفرین |
رحیمی و همکاران (1391) |
|
7 |
تحلیل رابطه هوش فرهنگی و انگیزه توفیق طلبی داوطلبان رویدادهای ورزشی |
فیضی و همکاران (1396) |
|
8 |
رابطه هوش فرهنگی و عملکرد فردی کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان آذربایجان شرقی |
بدری آذرین و هوشنگ (1396) |
|
9 |
نقش هوش فرهنگی در تسهیل انسجام گروهی بازیکنان لیگ برتر هندبال ایران |
تاریوردی و همکاران (1395) |
|
10 |
رابطه هوش فرهنگی با توانایی حل تعارض مدیران در ادارات ورزش و جوانان استان همدان |
سلیمانی (1395) |
|
11 |
سنجش هوش فرهنگی مدیران فدراسیون های منتخب در ایران و بررسی رابطه آن با سبک رهبری |
رحیمی (1390) |
|
12 |
تعیین رابطه هوش فرهنگی و عملکرد فردی کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان آذربایجان شرقی |
هوشنگ (1391) |
|
13 |
تعیین ابعاد هوش فرهنگی خبرنگاران ورزشی و ارتباط آن با مسئولیت اخلاقی در آنان |
ممجد (1395) |
|
14 |
بهره وری کارکنان وزارت ورزش و جوانان در پرتو هوش فرهنگی و کیفیت زندگی کاری |
سلطان محسنی (1395) |
|
15 |
رابطه بین هوش عاطفی و فرهنگی با سبک رهبری تحول آفرین در مدیران تربیت بدنی ادارات آموزش و پروش استان قم |
یزدی (1394) |
|
16 |
بررسی رابطه هوش فرهنگی و هوش سازمانی بر روی عملکرد شغلی دبیران تربیت بدنی شهرستان آمل |
ولایی (1397) |
|
17 |
ارائه مدل ارتباطی هوش فرهنگی و هوش سازمانی هیئت های تکواندو استان تهران |
کشاورز (1397) |
در جدول 2، روش شناسی پژوهشهای مورد استفاده آورده شده است:
جدول 2: روش شناسی پژوهشهای مورد بررسی در تحقیق حاضر
|
کد |
حجم جامعه |
حجم نمونه |
روش+ ابزار |
شیوه نمونهگیری |
روشهای آماری |
|
1 |
3037 |
604 |
پیمایش (کمی)+پرسشنامه |
تصادفی طبقه ای |
پیمایش (کمی)+ ضرایب همبستگی |
|
2 |
493 |
188 |
پیمایش (کمی)+پرسشنامه |
تصادفی ساده |
پیمایش (کمی)+ ضرایب همبستگی |
|
3 |
1700 |
250 |
پیمایش (کمی)+پرسشنامه |
تصادفی خوشه ای |
پیمایش (کمی)+ ضرایب همبستگی |
|
4 |
331 |
180 |
پیمایش (کمی)+پرسشنامه |
طبقه ای متناسب با حجم |
پیمایش (کمی)+ ضرایب همبستگی |
|
5 |
143 |
143 |
پیمایش (کمی)+پرسشنامه |
تمام شماری |
پیمایش (کمی)+ ضرایب همبستگی |
|
6 |
58 |
52 |
پیمایش (کمی)+پرسشنامه |
تمام شماری |
پیمایش (کمی)+ ضرایب همبستگی |
|
7 |
120 |
120 |
پیمایش (کمی)+پرسشنامه |
تمام شماری |
پیمایش (کمی)+ ضرایب همبستگی |
|
8 |
90 |
90 |
پیمایش (کمی)+پرسشنامه |
تمام شماری |
پیمایش (کمی)+ ضرایب همبستگی |
|
9 |
150 |
106 |
پیمایش (کمی)+پرسشنامه |
تصادفی |
پیمایش (کمی)+ ضرایب همبستگی |
|
10 |
103 |
103 |
پیمایش (کمی)+پرسشنامه |
تمام شماری |
پیمایش (کمی)+ ضرایب همبستگی |
|
11 |
52 |
52 |
پیمایش (کمی)+پرسشنامه |
تمام شماری |
پیمایش (کمی)+ ضرایب همبستگی |
|
12 |
90 |
90 |
پیمایش (کمی)+پرسشنامه |
تمام شماری |
پیمایش (کمی)+ ضرایب همبستگی |
|
13 |
700 |
192 |
پیمایش (کمی)+پرسشنامه |
هدفمند |
پیمایش (کمی)+ ضرایب همبستگی |
|
14 |
800 |
260 |
پیمایش (کمی)+پرسشنامه |
تصادفی ساده |
پیمایش (کمی)+ ضرایب همبستگی |
|
15 |
55 |
55 |
پیمایش (کمی)+پرسشنامه |
تمام شماری |
پیمایش (کمی)+ ضرایب همبستگی |
|
16 |
213 |
136 |
پیمایش (کمی)+پرسشنامه |
تصادفی |
پیمایش (کمی)+ ضرایب همبستگی |
|
17 |
217 |
217 |
پیمایش (کمی)+پرسشنامه |
تمام شماری |
پیمایش (کمی)+ ضرایب همبستگی |
در جدول 3، سایر ویژگیهای پژوهشهای منتخب (نوع پژوهش، سال اجرای پژوهش و جامعه آماری) مورد بررسی قرارگرفته است:
جدول 3: توصیف خصیصههای پژوهشهای منتخب
|
موارد |
جزییات |
فراوانی |
درصدفراوانی |
|
نوع پژوهش |
مقاله |
9 |
9/52 |
|
پایان‌نامه کارشناسی ارشد |
8 |
1/47 |
|
|
سال اجرای پژوهش |
1397 |
5 |
4/29 |
|
1396 |
2 |
8/11 |
|
|
1395 |
4 |
5/23 |
|
|
1394 |
3 |
6/17 |
|
|
1391 |
2 |
8/11 |
|
|
1390 |
1 |
9/5 |
|
|
جامعه آماری |
زنان |
0 |
0 |
|
مردان |
3 |
6/17 |
|
|
مشترک |
14 |
4/82 |
بر اساس یافتههای جدول 3 میزان اهمیت هوش فرهنگی در جامعه ورزشی در سالهای اخیر افزایش یافته و جایگاه نسبتاً خوبی را در پژوهشها به خود اختصاص داده است؛ به طوری که در میان مقالات مورد بررسی، اولین پژوهشهای هوش فرهنگی ورزشی مربوط به سال 1390 به میزان 9/5 درصد بوده، در حالی که در سال 1397، 4/29 درصد از پژوهشهای ایرانی به هوش فرهنگی ورزشی اختصاص یافته است.
در ادامه یافتههای استنباطی به همراه اندازه اثر و شدت اثرگذاری (جدول 4) بیان شده است.
جدول 4: اندازه اثر پسایندهای هوش فرهنگی در جامعه ورزش ایران
|
پیامد |
حد پایین |
حد بالا |
سطح معنی داری |
Z |
اندازه اثر |
شدت اثرگذاری |
||
|
اثربخشی |
اثربخشی تیمی |
278/0 |
418/0 |
000/0 |
959/8 |
350/0 |
متوسط |
|
|
اثربخشی رهبری |
246/0 |
498/0 |
000/0 |
307/5 |
379/0 |
|||
|
اثر کل |
294/0 |
416/0 |
000/0 |
405/10 |
357/0 |
|||
|
انگیزه موفقیت |
انگیزش موفقیت طلبی |
279/0 |
519/0 |
000/0 |
860/5 |
406/0 |
متوسط |
|
|
انگیزه توفیق طلبی |
129/0 |
456/0 |
001/0 |
360/3 |
301/0 |
|||
|
اثر کل |
265/0 |
460/0 |
000/0 |
678/6 |
366/0 |
|||
|
حل تعارض |
حل تعارض |
588/0 |
764/0 |
000/0 |
943/9 |
686/0 |
زیاد |
|
|
حل تعارض |
187/0 |
523/0 |
000/0 |
850/3 |
367/0 |
|||
|
اثر کل |
481/0 |
651/0 |
000/0 |
079/10 |
572/0 |
|||
|
سبک رهبری |
سبک رهبری |
050/0 |
544/0 |
021/0 |
314/2 |
319/0 |
متوسط |
|
|
سبک رهبری |
050/0 |
544/0 |
021/0 |
314/2 |
689/0 |
|||
|
سبک رهبری تحول آفرین |
175/0 |
617/0 |
001/0 |
237/3 |
450/0 |
|||
|
اثر کل |
208/0 |
487/0 |
000/0 |
551/4 |
355/0 |
|||
|
عملکرد فردی |
عملکرد فردی |
173/0 |
534/0 |
000/0 |
591/3 |
323/0 |
متوسط |
|
|
عملکرد فردی |
173/0 |
534/0 |
000/0 |
591/3 |
367/0 |
|||
|
اثر کل |
232/0 |
488/0 |
000/0 |
078/5 |
367/0 |
|||
|
لذت درک شده از فعالیت های بدنی |
057/0 |
297/0 |
004/0 |
860/2 |
180/0 |
پایین |
||
|
انسجام تیمی |
293/0 |
597/0 |
000/0 |
021/5 |
458/0 |
متوسط |
||
|
مسئولیت اخلاقی |
607/0 |
757/0 |
000/0 |
631/11 |
421/0 |
متوسط |
||
|
کیفیت زندگی کاری |
210/0 |
428/0 |
000/0 |
370/5 |
519/0 |
زیاد |
||
|
عملکرد شغلی |
384/0 |
632/0 |
000/0 |
631/6 |
408/0 |
متوسط |
||
|
هوش سازمانی |
337/0 |
550/0 |
000/0 |
091/7 |
419/0 |
متوسط |
||
|
اثر کل |
342/0 |
489/0 |
0.000 |
806/9 |
419/0 |
متوسط |
||
یافته های جدول 4 نشان می دهد که متغیر توانایی حل تعارض با اندازه اثر 572/0 و کیفیت زندگی کاری با اندازه اثر 519/0دارای بیشترین اثر هستند. متغیر لذت درک شده از فعالیت بدنی(180/0) دارای کمترین میزان اندازه اثر است و متغیرهای اثربخشی (357/0)، انگیزه موفقیت(366/0)، سبک رهبری(355/0)، عملکرد فردی(367/0)، انسجام تیمی(458/0)، مسئولیت اخلاقی(421/0)، عملکرد شغلی(408/0) و هوش سازمانی(419/0) اندازه اثر متوسطی دارند. همچنین، سطح معنی داری تمام متغیرها کمتر از 05/0 است که نشان می دهد بین اندازه اثرهای به دست آمده با هوش فرهنگی تفاوت معنی داری وجود دارد و هوش فرهنگی با همه متغیرها رابطه دارد.
در شکل 1 نمودار فورست پلات[20](جنگل) و فاصله اطمینان 95 درصد برای ضرایب همبستگی نشان داده شده است. پیش فرض فاصله اطمینان نمودار جنگل برای اندازههای اثر متفاوت بین 1+ تا 1- میباشد. با توجه به این که دامنه ضریب همبستگی نیز بین 1+ تا 1- است، لذا دامنه پیش فرض در این نمودار مطلوب است.
شکل 1: نمودار فورست پلات(جنگل)
یکی از مفروضات اصلی فراتحلیل، مفروضه خطای انتشار میباشد که ناشی از انتشار پژوهشهای چاپ شده و عدم انتشار پژوهشهای چاپ نشده و انواع خطاهاست. ازجمله مشکلاتی که موجب مخدوش شدن اعتبار نتایج فراتحلیل میشود، عدم دسترسی محقق به تمام مطالعاتی است که در فاصله زمانی خاص در موضوع مورد بررسی انجام شدهاند (نیازی و همکاران،219:1395) و یا اینکه پژوهش دارای حجم نمونه پایین باشد. معمول‌ترین و ساده‌ترین روش شناسایی تورش انتشار، استفاده از یک نمودار پراکندگی دوبعدی به نام نمودار فانل[21]یا قیفی است که در آن اثر مداخله برآورد شده از هر مطالعه در مقابل اندازه نمونه آن مطالعه رسم میشود. اگر تورش انتشار وجود نداشته باشد، انتظار این است که نمودار متقارن باشد و مقدار پراکندگی حول اندازه اثر مداخله با افزایش اندازه نمونه کاهش یابد (قربانی زاده و همکاران، 22:1393). نمودار قیفی در شکل 2 نشان داده شده است:
شکل 2: نمودار فانل(قیفی) تحقیقات هوش فرهنگی در حوزه جامعه ورزش ایران
چنان که در شکل 2 مشخص شده است، مطالعات دارای خطای استاندارد پایین، در بالای قیف و مطالعات دارای خطای استاندارد بالا، در پایین قیف جمع میشوند که بیانگر سوگیری انتشار بیشتری است. در پژوهشها، هرچه حجم نمونه کمتر باشد، باید ضریب همبستگی بالاتر باشد تا تحلیلهای آماری معنیدار شوند- مانند پژوهش یزدی، 1394؛ رحیمی و همکاران، 1391 و رحیمی، 1390 که بیانگر وجود سوگیری انتشار هستند. بنابراین، مطالعات پژوهش حاضر دارای خطای استاندارد متوسط و رو به پایینی هستند و اکثر یافتهها در قسمت بالای قیف و میانه آن جمع شدهاند که نشان‌دهنده میزان پایین سوگیری است- زیرا هر فراتحلیلی به دلایل روش دارای حداقلی از خطای تورش است که بیانگر عدم دسترسی به برخی از تحقیق‌ها و نتایج آنها و یا عدم انتشار بعضی از پژوهش‌هاست. در جدول 5، روش اصلاح و برازش دوال و توئیدی به منظور ارزیابی و تعدیل سوگیری انتشار ارائه شده است:
جدول 5: اصلاح و برازش دوال و توئیدی
|
|
اثر کل |
مقدار Q |
||
|
|
تخمین نقطهای |
حد پایین |
حد بالا |
تعداد مطالعات گم شده: 0 |
|
ارزش مشاهدات |
41856/0 |
34240/0 |
48926/0 |
53159/83 |
|
ارزش تعدیل شده |
41856/0 |
34240/0 |
48926/0 |
53159/83 |
با توجه به نتایج روش اصلاح و برازش دوال و توئیدی، هیچ تحقیق گم شدهای منظور نشده است. علاوه بر این براساس مدل اثر، برآورد نقطهای و فاصله اطمینان 95 درصد برای تحقیقات ترکیب یافته برابر با 34240/0 ، 48926/0 و 418/0 است. با استفاده از رویه اصلاح و برازش، برآورد نقطهای و فاصله اطمینان منتسب نیز برابر با 418/0 میباشد. از آنجا که رویه اصلاح و برازش، مطالعات گم شده را در نظر میگیرد و آنها را به تحلیل وارد میکند و سپس خلاصه اندازه اثر را محاسبه میکند و باتوجه به اینکه در این مثال، صفر تحقیق گمشده منظور شده، نتایج یکسان شده است. محاسبه N ایمن در جدول 6 گزارش شده است:
جدول 6: محاسبه N ایمن خطا (تعداد ناکامل بیخطر) کلاسیک
|
مقدار Z برای مطالعات مشاهده شده |
05341/22 |
|
مقدار P برای مطالعات مشاهده شده |
00000/0 |
|
آلفا |
05000/0 |
|
باقی مانده(دنباله) |
00000/2 |
|
Z برای آلفا |
95996/1 |
|
تعداد مطالعات مشاهده شده |
00000/17 |
|
تعداد مطالعات گمشده که مقدار P را به آلفا می رساند |
00000/2163 |
مطابق با یافتههای جدول فوق، تعداد مطالعاتی که باید به نمونه فراتحلیل افزوده شود تا اندازه اثر به آلفای 05/0 برسد، 2163 مطالعه است؛ به این معنی که باید 2163 مطالعه دیگر انجام شود تا در نتایج نهایی محاسبات و تحلیلها خطایی رخ دهد. این نتیجه حاکی از دقت و صحت بالای اطلاعات و نتایج به دست آمده از پژوهش است. این یافته با سوگیری تورش همخوانی دارد و حاکی از سوگیری انتشار پایین است. در ادامه همگنی دادهها در جدول 7 نشان داده شده است:
جدول 7: مقادیر بررسی همگنی دادهها
|
آماره Z |
سطح معنیداری |
سطح خطا |
نتیجه آزمون |
|
05341/22 |
000/0 |
05/0 |
رد H0 |
ناهمگونی، بیانگر تفاوت بین نتایج تحقیقات است. آزمون کوکرام (Q) به بررسی همگونی و ناهمگونی اندازه اثرهای به دست آمده میپردازد. در این آزمون فرضیه صفر بیانگر عدم معنیداری اندازه اثرهای به دست آمده است و فرض مقابل بر وجود تفاوت معنیدار میان اندازه اثرهای به دست آمده دلالت دارد. با توجه به یافتههای جدول 7، در سطح اطمینان 95 درصد و سطح معنیداری از خطا (5 درصد)، فرضیه صفر رد میشود و فرضیه مقابل تأیید میشود؛ یعنی میان اندازه اثرهای به دست آمده تفاوت معنیداری وجود دارد.
بحث و نتیجه گیری
هدف از پژوهش حاضر، ارائه فراتحلیلی بر بروندادهای هوش فرهنگی جامعه ورزشی ایران با تأکید بر پسایندهای آن بود. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که بین همه متغیرهای استخراج شده (توانایی حل تعارض، کیفیت زندگی کاری، اثربخشی، انگیزه موفقیت، سبک رهبری، عملکرد فردی، انسجام تیمی، مسئولیت اخلاقی، عملکرد شغلی، هوش سازمانی و لذت درک شده از فعالیت بدنی) با هوش فرهنگی رابطه معنیداری وجود دارد و اثر کلی پژوهش 419/0 است. در واقع هوشفرهنگی توانسته 419/0 درصد از تغییرات سایر متغیرها را پیشبینی کند. «توانایی حل تعارض» از جمله متغیرهای پسایندی با اندازه اثر زیاد 572/0 گزارش شد؛ به این معنا که حل تعارضات ایجاد شده در جامعه ورزشی همبستگی زیادی با میزان هوش فرهنگی اعضای جامعه مذکور دارد. در نتایج تحقیقات زردتشتیان و همکاران (1394) و سلیمانی (1395) نیز حل تعارض به عنوان پسایند هوش فرهنگی ورزشی معرفی شده است.
از دیگر پسایندهای هوش فرهنگی میتوان به «کیفیت زندگی کاری» با اندازه اثر 519/0 اشاره کرد؛ به این معنا که هر اندازه هوش فرهنگی افزایش یابد به همان میزان نیز سطح کیفیت زندگی کاری افزایش خواهد یافت و برعکس. یافتههای تحقیق سلطان محسنی (1395) با یافتههای مطالعه حاضر همراستاست. متغیر «لذت درک شده از فعالیت بدنی» با اندازه اثر 180/0 کمترین اندازه اثر را به خود اختصاص داده است. براساس یافتههای تحقیق، متغیر «سبک رهبری» یکی دیگر از متغیرهای پسایندی هوشفرهنگی با اندازه اثر 355/0 است که در سطح متوسط گزارش شده است؛ به این معنا که هر چه میزان هوشفرهنگی در فرد بیشتر باشد، این هوش میتواند در سبک رهبری وی در جامعه ورزشی اثربخشتر باشد و به بهبود کیفیت و افزایش بازده کاری او کمک کند. از دیگر یافتههای فراتحلیلی پژوهش حاضر در زمینه بروندادهای هوشفرهنگی میتوان به متغیرهای «اثربخشی» (تیمی و رهبری) (357/0)، «انگیزه موفقیت» (366/0)، «عملکرد فردی» (367/0)، «انسجام تیمی» (458/0)، «مسئولیت اخلاقی» (421/0)، «عملکرد شغلی» (408/0) و «هوش سازمانی» (419/0) اشاره کرد. یافتههای این مطالعه با یافتههای پژوهشهای مقیمی نیا (1397)، شایسته برنا (1397)، موسویراد و همکاران (1397)، ولایی (1397)، کشاورز (1397)، بدری و هوشنگ (1396)، فیضی و همکاران (1396)، تاریوردی و همکاران (1395)، رحیمی (1390)، ممجد (1395)، سلطان محسنی (1395)، یزدی (1394)، مختاریدینانی و همکاران (1394)، رحیمی و همکاران (1391) و هوشنگ (1391) در حوزه پسایندهای هوشفرهنگی در حوزه ورزش همراستاست و همخوانی دارد.
از آنجاییکه هوش فرهنگی به عنوان قابلیت فرد برای سازگاری مؤثر با قالبهای نوین فرهنگی و یادگیری الگوهای جدید در تعاملات فرهنگی و ارائه پاسخهای رفتاری صحیح به این الگوها تعریف میشود (ارلی و آنگ، 2003)، لذا ورزشکاران با هوش فرهنگی بالا در مواجهه با موقعیتهای جدید با توجه به اطلاعات موجود، یک چارچوب شناختی مشترک تدوین میکنند که بینشهای فردی را برای انتقال و تعاملات میان فرهنگی و حضور در گروههای کار چند فرهنگی فراهم مینماید (پیترسون[22]، 2004). برخی از جنبههای فرهنگ در ورزش را به راحتی میتوان دید؛ عوامل آشکاری مانند زبان، پوشش و سبک رفتاری از این جملهاند. اما بیشتر بخشهای چالش برانگیز فرهنگ، پنهان است. عقاید، ارزشها، انتظارات، نگرشها و مفروضات عناصری از فرهنگ هستند که دیده نمیشوند، اما بر رفتار افراد مؤثرند و گاهی موجب تعارضات و تناقضات رفتاری در ورزش میشوند. برای این منظور به سازگاری و تعدیل مؤثر فرهنگها نیاز است. بر این اساس هر چه هوش فرهنگی ورزشکاران بالاتر باشد میتوانند اختلالات و پیامدهای ناشی از تعارضات فرهنگی را به نحو مطلوب اداره کنند. به علاوه، طبق یافتههای تحقیق حاضر و تحقیقات پیشین می توان گفت هوش فرهنگی در جامعه ورزشی ایران زمینههای بسط و گسترش اثربخشی تیمی، انگیزه موفقیت طلبی و اثربخشی رهبری را ایجاد میکند تا از این طریق بتوان به بهبود عملکرد تیمهای ورزشی چه در سطح محلی و ملی و چه در سطح جهانی کمک کرد. همچنین هوشفرهنگی به دلیل اینکه از جمله عوامل در افزایش میزان ارتباطات میان فردی و میان فرهنگی به شمار میرود میتواند بر انسجام تیمی و عملکرد فردی و شغلی و همچنین بر سطح هوش سازمانی اثر بگذارد و این عوامل را در جهت توسعه و پیشرفت جامعه ورزشی هدایت کند. بنابراین لازم است جامعه ورزشی ایران، به اهمیت هوشفرهنگی واقف شود و برنامهریزی های لازم جهت تقویت هوشفرهنگی در جامعه ورزشی را تدارک ببیند. به فراخور اهمیت این عامل پیشنهاد میشود که پژوهشهای جامعتری در نهادها و باشگاههای ورزشی پیرامون هوش فرهنگی در جهت بهبود عملکرد عوامل مختلف ورزشی (مربیان، ورزشکاران، سرپرستان، داوران و...) انجام شود. همچنین پیشنهاد میشود وزارت ورزش و جوانان از طریق آگاهی رسانی به کلیه سازمانهای ورزشی متبوع در به کارگیری و بهرهمندی از مزایای این مهارت به‌عنوان یک راهبرد فرهنگی مهم مشوق باشد و در جذب و ارتقای منابع انسانی علاوه بر مهارت های فردی و ورزشی به مهارت هوشفرهنگی سرمایههای انسانی نیز توجه کند و آن را یکی از ملاک های انتخاب قرار دهد.
منابع
- بدری آذرین، یعقوب و هوشنگ، طاهر. (1396). «رابطه هوش فرهنگی و عملکرد فردی کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان آذربایجان شرقی». مدیریت ورزشی. دوره 9، شماره 1، صص55-70.
- تاریوردی، احمد؛ صادقی نژاد، علی و زند، علی رضا. (1395). «نقش هوش فرهنگی در تسهیل انسجام گروهی بازیکنان لیگ برتر هندبال ایران». مطالعات مدیریت ورزشی. شماره 38. صص127-142.
- خیراندیش، مهدی و لطیفی جلیسه، سلیمه. (1396). «مطالعه ای در زمینه فراتحلیل پژوهش های هوش فرهنگی در سازمان». مطالعات میان فرهنگی. سال 12، شماره 31، ص41-65.
- رحیمی، محمد. (1390). «سنجش هوش فرهنگی مدیران فدراسیون های منتخب در ایران و بررسی رابطه آن با سبک رهبری». پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه بیرجند، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی.
- رحیمی، محمد؛ کشتی دار، محمد و خوشبختی، جعفر. (1391). «سنجش میزان هوش فرهنگی مدیران فدراسیون های منتخب در کشور و بررسی رابطه آن با سبک رهبری تحول آفرین». مطالعات مدیریت ورزشی. شماره 14، صص191-208.
- زردشتیان، شیرین؛ غلامی ترکسلویه، سجاد؛ عیدی پور، کامران؛ کرد، نوشین و بخیت، معصومه. (1394). «رابطه بین ابعاد هوش فرهنگی با توانایی حل تعارض کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان فارس». مطالعات مدیریت رفتار سازمانی در ورزش. دوره 2، شماره 5، صص71-78.
- سلطان محسنی، هادی. (1395). «بهره وری کارکنان وزارت ورزش و جوانان در پرتو هوش فرهنگی و کیفیت زندگی کاری». پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور، مرکز بین المللی قشم.
- سلیمانی، مجید. (1395). «رابطه هوش فرهنگی با توانایی حل تعارض مدیران در ادارات ورزش و جوانان استان همدان». مطالعات مدیریت رفتار سازمانی در ورزش. دوره 3، شماره ، ص91-98.
- شایسته برنا، امیرحسین. (1397). «رابطه سبک های رهبری و هوش فرهنگی مربیان با انگیزش موفقیت طلبی بازیکنان لیگ دسته یک فوتسال کشور». پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهر قدس، دانشکده علوم انسانی.
- فیضی، سمیرا؛ منتظری، امیر؛ حمیدی، مهرزاد و اندام، رضا. (1396). «تحلیل رابطه هوش فرهنگی و انگیزه توفیق طلبی داوطلبان رویدادهای ورزشی». پژوهش های کاربردی در مدیریت ورزشی، سال 6. شماره 1. ص11-20.
- قاسمی، وحید؛ ذوالاکتاف، وحید و نورعلی وند، علی. (1388). جامعه شناسی ورزش: وندالیسم و اوباشگری در ورزش فوتبال. چاپ اول، تهران: انتشارات جامعه شناسان
- قربانی زاده، وجه الله؛ رودساز، حبیب و عباس پور، جعفر. (1393). «فراتحلیل موانع استقرار موانع دولت الکترونیک در ایران». فصلنامه مطالعات مدیریت فناوری اطلاعات. سال دوم، شماره 8.، صص1-32.
- کشاورز، لقمان. (1397). «ارائه مدل ارتباطی هوش فرهنگی و هوش سازمانی هیئت های تکواندو استان تهران». پژوهش نامه مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی. سال چهاردهم، شماره ، صص111-124.
- مختاری دینانی، مریم؛ کوزه چیان، هاشم و نظریان مادوانی، عباس. (1394). «ارتباط بین هوش فرهنگی اثربخشی رهبری مدیران ورزشی». مطالعات مدیریت ورزشی. شماره 30. صص185-202.
- مقیمی نیا، صالحه. (1397). «پیش بینی اثربخشی تیمی بر اساس هوش های فرهنگی، هیجانی، اجتماعی در دانشجویان شرکت کننده در سیزدهمین المپیاد ورزشی». پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه بیرجند، دانشکده علوم ورزشی.
- مجد، علی رضا. (1395). «تعیین ابعاد هوش فرهنگی خبرنگاران ورزشی و ارتباط آن با مسئولیت اخلاقی در آنان». پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علم و فرهنگ، دانشکده علوم انسانی.
- موسوی راد، سیده طاهره و بهایی کسمایی، زینب. (1397). «بررسی ارتباط هوش فرهنگی و لذت درک شده از فعالیت بدنی در اوقات فراغت معلمان تربیت بدنی شهر تهران». پژوهش های کاربردی در مدیریت ورزشی. سال هفتم، شماره اول، صص33-43.
- نیازی، محسن؛ حسینی زاده، سید سعید و سخایی، ایوب. (1395). فراتحلیل(نظریه تا کاربرد). تهران: انتشارات سخنوران
- ولایی، ماندانا. (1397). «بررسی رابطه هوش فرهنگی و هوش سازمانی بر روی عملکرد شغلی دبیران تربیت بدنی شهرستان آمل». پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شمال، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی.
- هوشنگ، طاهر. (1391). «تعیین رابطه هوش فرهنگی و عملکرد فردی کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان آذربایجان شرقی». پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
- یزدی، علی. (1394). «رابطه بین هوش عاطفی و فرهنگی با سبک رهبری تحول آفرین در مدیران تربیت بدنی ادارات آموزش و پروش استان قم». پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور، مرکز تهران جنوب، دانشکده علوم انسانی.
- Amiri, A. N., Moghimi, S. M., & Kazemi, M. (2010). “Studying the relationship between cultural intelligence and employees’ performance”. European journal of scientific Research, 42(3), 418-427.
- Ang, S., Van Dvne, L., & Ng, K.Y. (2004). “The measurement of cultural intelligence”. Paper presented at the 2004 academy of management meetings symposium on cultural intelligence in the 21th century, New Orleans, LA.
- Boštjančič, E., Johnson, R. B., & Belak, U. (2018). “Cross-cultural adaptation of research tools: A study on the Cultural Intelligence Scale adaptation in Slovenian”. Europe's journal of psychology, 14(2), 386.
- Early, C., Ang, S. (2003). Cultural intelligence: Individual interaction. Stanford. C A.
- Gilberston, D. W. (2000). “Transformation Leadership in Australasian sport organization”. New Zealand Innovation and Competitiveness. Project. Victoria University of Wellingtin: 65-81.
- Gozzoli, C., Gazzaroli, D. (2018). “The Cultural Intelligence Scale (CQS): A Contribution to the Italian Validation”. Frontiers in psychology, 9.
- Hadizade, A., Abolhasani, H. (2008). “The Relationship between Cultural Intelligence and Group Effectiveness”. Center for Modernization and Administrative Transformation, Tehran: Faculty of Management and Accounting, Shahid Beheshti University.
- Hemmatinezhad, M., Hoseini, S., Jalili, M. & Panahi, M. (2014). “The Relation of cultural Intelligence whit the Decision-making Style of Spore”. Coachesm Journal URL, BEPLS Vol 3. Spl Issue Iv2014. Page 24-29.
- Hossein Panahi, F., Yektayar, M. (2016). “Presenting A Regression Model for the Relation Between Cultural Intelligence and Entrepreneurship in Sports Association Boards”. International journal of Life science & pharma research, ISSN 2250-0480. Special Issue. P.NO. 84-92.
- King, A. (2001). “Abstract and engaged critique in sociology: on football hooliganism”. The British journalof sociology, 52(4), 707-712.
- Lok, Sh. (2019). “How does a facilitator’s perspective of cultural intelligence influence Chinese sport and recreation participation?” A thesis submitted to Auckland University of Technology in partial fulfilment of the requirements for the degree of a Master of Business (MBus).
- Ng, K.Y., Van Dyne, L. & Ang, S. (2012). “Cultural intelligence: a review, reflections, and recommendations for future research”. In Ryan, A.M., Leong, F.T. L. and Oswald, F.L. (eds), Conducting Multinational Research: Applying Organizational Psychology in the Workplace. Washington. DC: American Psychological Association, pp. 29–58.
- Peterson, B. (2004). “Cultural intelligence: A guide to working with people from other cultures”. Yurmouth, ME. Intercultural Press.
- Phanphairoj, K., Piromsombat, Ch. (2019). “The Influence of Cultural Training on Cultural Intelligence: a Systematic Review and Meta-analysis of Diverse Samples”. Multicultural Education, Volume 5, Issue 1.
- Rockstuhl, T. Seiler, S., Ang, S., Van Dyne, L. & Annen, H. (2011). “Beyond general intelligence (IQ) and emotional intelligence (EQ): The role of cultural intelligence (CQ) on cross-border leadership effectiveness in a globalized world”. Journal of Social Issues, No. 67(4), pp: 825–840
- Sternberg, R. J., Grigorenko, E. L. (2006). “Cultural intelligence and successful intelligence”. Group and Organization Management, 31(1): 27-39.
- Templer, K.J. (2010). “Personal Attributes of Expatriate Managers, Subordinate Ethnocentrism, and Expatriate Success: A Host-Country Perspective”. The International Journal of Human Resource Management, 21(10):1754-1768.
- Tufekci, O. K., Dinc, M. (2014). “A research on determining the effects of five factor personality traits of Turkish football referees on cultural intelligence”. International Journal of Academic Research in Business Social Sciences, 4(5), 410.
)