نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت ورزشی، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شاهرود، شاهرود، ایران

2 استادیار، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شاهرود، شاهرود، ایران (نویسنده مسئول) E-mail: Morsal1361@gmail.com

3 ، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شاهرود، شاهرود، ایران

4 استادیار، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شاهرود، شاهرود، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر، تحلیل انصاف و عدالت ادراک‌شده از تخصیص منابع به گردشگری رویداد ورزشی است. روش تحقیق تحلیلی از نوع علی مقایسه‌ای است. جامعة آماری پژوهش شامل روسا، کارشناسان و مدیران اجرایی فدراسیون‌های ورزشی کشور به تعداد 306 نفر بود. نمونه به صورت کل‌شمار در نظر گرفته شد. تعداد 252 نفر به پرسشنامه‌ها پاسخ دادند و نرخ بازگشت 35/82 درصد بود. جهت جمع‌آوری داده‌ها از «پرسش‌نامه‌ انصاف ادراک‌شده تخصیص منابع» استفاده شد. این پرسش‌نامه شامل سه بخش منابع پولی و مالی، رویدادها و اردوهای ورزشی، محصولات و پخش تلویزیونی است که بخش دوم مورد استفاده قرار گرفت. از آمار توصیفی، آزمون کلموگروف- اسمیرنف، تحلیل عاملی تأییدی، آلفای کرونباخ، تحلیل کواریانس(ANCOVA) و آزمون فریدمن استفاده گردید. جهت تحلیل داده‌ها از نرم افزار  SPSS 22و LISREL 8.8  بهره گیری شد. 19/51 درصد پاسخ‌دهندگان مرد و 80/48 درصد آنان زن بودند. نیاز به دلیل موفقیت بین‌المللی بیشتر، برابری بر اساس مدال‌آوری المپیکی و نیاز به دلیل کمبود منابع از مهمترین اصول توزیع می باشد و انصاف بر این است که اردوها و رویدادهای ورزشی بر اساس این اصول تخصیص یابند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analyzing the Perceived Fairness and Justice of Resource Allocation to Sport Event Tourism

نویسندگان [English]

  • Hesam Moradi 1
  • Baqer Morsal 2
  • Seyyed Mostafa Tayebi Sani 3
  • Ali Fahimi Nejad 4

1 Ph.D. Student in Sport Management, Department of Physical Education and Sport Sciences, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Shahrood Branch, Shahrood, Iran

2 Ph.D., Assistant Professor, Department of Physical Education and Sport Sciences, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Shahrood Branch, Shahrood, Iran

4 Ph.D., Assistant Professor, Department of Physical Education and Sport Sciences, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Shahrood Branch, Shahrood, Iran

چکیده [English]

The study is to analyze the perceived fairness and justice of resource allocation to sport event tourism. The analytical research method is comparative causal. The population consisted of 306 experts, chiefs and experts of sport federations of the country. The sample was considered as total. Finally, 252 respondents answered the questionnaires. The rate of return was 82/35%. Data collection was done using Perceived Resource Fairness Questionnaire. The questionnaire consisted of three sections: monetary and financial resources, sport events and camps, products, and television broadcasting. The second part was used here. Descriptive statistics, Kolmogorov-Smirnov test, confirmatory factor analysis, Cronbach's alpha, ANCOVA and Friedman test were used. Data analysis was done by SPSS 22, LISREL 8/8 software. 51.19% of the respondents were male and 48/80% were female.
The results showed that the need for greater international success, equality based on Olympic medalism, and the need for scarce resources are among the most important principles of distribution, and fairness is to be allocated to these camps and sporting events.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key Words: Perceived Fairness
  • Resource Allocation
  • Event and Sport Tourism

تحلیل انصاف و عدالت ادراک‌شده از تخصیص منابع به گردشگری رویداد  ورزشی 

حسام مرادی[1]

 باقر مرسل[2]

 سید مصطفی طیبی‌ثانی[3]

 علی فهیمی‌نژاد[4]

 

تاریخ دریافت مقاله: 23/9/1398

                                                                                 تاریخ پذیرش مقاله:25/10/1398

 

 

مقدمه

متخصصان علوم اجتماعی از مدت‌ها پیش به اهمیت عدالت سازمانی به عنوان پایه‌ای اساسی و ضروری برای اثربخشی فرآیند سازمان پی‌برده‌اند. چنین توجهی به عدالت در سازمان‌ها امر غیرمنتظره‌ای نیست، چون ادعا شده که عدالت اولین عامل سلامتی مؤسسات اجتماعی محسوب می‌شود. «عدالت سازمانی»، اصطلاحی است که برای توصیف نقش عدالت که به طور مستقیم با موقعیت‌های شغلی ارتباط دارد، به کار می‌رود (عزیزی، 1393). عدالت سازمانی، بیان احساسی است که کارکنان در برابر رفتارهایی که با آنان به عمل می‌آید، بروز می‌دهند(یادگار و صیف، 1397).

تحقیقات نشان داده‌اند که فرآیند عدالت، نقش مهمی را در سازمان ایفا می‌کند و نحوه برخورد با افراد در سازمان‌ها ممکن است باورها، احساسات، نگرش‌ها و رفتار کارکنان را تحت‌تاثیر قرار دهد. رفتار عادلانه از‌ سوی سازمان با کارکنان، عمدتاً منجر به تعهد بالاتر آنها نسبت به سازمان و رفتار شهروندی فرانقش آنها می‌شود. از سوی دیگر، افرادی که احساس بی‌عدالتی کنند، به احتمال زیاد سازمان خود را رها می‌کنند یا سطوح پایینی از تعهد سازمانی را از خود نشان می‌دهند و حتی ممکن است شروع به رفتارهای ناهنجار مثل انتقام‌جویی نمایند. بنابر‌این درک اینکه چگونه افراد در مورد عدالت در سازمانشان قضاوت کنند و چطور  آنها به عدالت یا بی‌عدالتی درک شده پاسخ دهند، از مباحث اساسی به خصوص برای درک رفتار سازمانی می‌باشد(حسین زاده و ناصری، 1387). عدالت سازمانی دلالت براین دارد که سازمان، با کارکنان خود به صورت عادلانه و درست رفتار می‌کند(لمبرت[5] و همکاران، 2019).

عدالت سازمانی شامل سه حیطه می‌باشد:

عدالت توزیعی[6]: به عادلانه ‌بودن پیام‌های شغلی قضاوت از جمله سطح درآمد، برنامه شغلی و مسئولیت‌های شغلی اشاره دارد؛

عدالت رویه‌ای[7]: به عادلانه‌بودن روش‌های مورد‌ استفاده برای تعیین پیامدهای شغلی اشاره دارد؛

عدالت تعاملی[8]: به برخورد عادلانه‌ای اطلاق می‌شود که با یک فرد شـاغل در قالب روش‌های رسـمی تصـویب شده به عمل می‌آید(شکرکن و نعامی، 1383).

در مواجهه با موضوع تخصیص منابع، عدالت اولین ملاحظه اخلاقی است، چراکه این اصل به موضوع انصاف در توزیع خدمات بین مردم می‌پردازد(کنی و همکاران[9]، 2005). اصل فایده‌رسانی نیز که به معنای تعلق بیشترین سود به بیشترین افراد با کمترین هزینه است، با اصل عدالت در توزیع منابع هماهنگ است؛ بدین معنا که منابع اختصاص یافته باید بیشترین کارایی و قابلیت را در ارائه خدمات داشته باشد(زالی[10]، 2009). عدالت و توزیع منصفانه منابع در بحث تخصیص منابع، از سابقه‌ای طولانی برخوردار است. برای مثال، افلاطون و ارسطو آن را «به هرکس به اندازه مشخص» تعبیر می‌کنند. جان راولز، عدالت در سطح کلان را تامین حداکثر آزادی برای افراد و توزیع منابع به گونه‌ای می‌داند که محروم‌ترین افراد هم بتوانند بیشترین سود را ببرند(کوشکی و همکاران، 1393).

گرین ول و آرمسترانگ[11](2002) چارچوب استفاده از تئوری تغییر اجتماعی برای بررسی تخصیص منابع در سازمان‌های ورزشی را ارائه کردند. آنها تاکید دارند که مدیران در تخصیص منابع در ورزش، به دو دلیل با تصمیمات سخت و پیچیده‌ای روبرو هستند: اول اینکه، برنامه‌های ورزشی باید نیازهای افراد متعددی شامل ورزشکاران، اعضا، سازمان‌های دولتی، حامیان مالی و تماشاگران را مدنظر قرار دهد؛ دوم اینکه، تخصیص منابع در سازمان‌های ورزشی چندمنظوره و گروهی بسیار پیچیده‌تر از برنامه‌های انفرادی است(گرین ول و آرمسترانگ، 2002). مدیران سازمان‌ها به منظور تخصیص منابع سازمانی با اهداف و مسائل پیچیده‌ای روبرو هستند؛ به طوری که برنامه‌ریزی برای استفاده بهینه از منابع و امکانات کمیاب امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر است(اکبری و حسینی، 1393).

منابع در ورزش شامل منابع اقتصادی(ملاحظات مالی)، فیزیکی(منابع انسانی، تجهیزات)، غیرقابل لمس(زمان)    می باشد. تقسیم‌بندی و تعریف پاداش‌ها، کمی دشوارتر است و می‌تواند ذهنی باشد؛ کسب درآمد، تشویق تماشاگران، عواقب قانونی و پاداش درونی، همه ممکن است نوعی پاداش درنظر گرفته شود(دیتمور[12]، 2009). محدودیت منابع در ورزش موجب می‌شود که نتوان به نیازهای نسبتاً نامحدود جامعه پاسخ داد. از این رو، سیاستگذارن ورزشی کشور ناچارند از بخشی از خواسته‌ها بگذرند و به عبارت دیگر، بین آرمان‌ها مصالحه برقرار سازند(یدالهی فارسی، 1389).

ماهونی[13] و همکاران(2010)، در بررسی عدالت سازمانی در سازمان های ورزشی اعلام کردند که از دیدگاه دانشجویان ورزشکار و غیرورزشکار تخصیص بر اساس برابری در رفتار و نیاز منصفانه‌تر است. پاتریک و همکاران(2008)، نیاز به دلیل کمبود منابع را منصفانه‌ترین روش توزیع در ورزش دانشگاهی می‌دانند. نتایج پژوهش دیتمور و همکاران(2009) نشان داد که اغلب شرکت‌کنندگان موفقیت رقابت‌گونه را منصفانه‌ترین اصل توزیع منابع در ورزش‌های المپیکی آمریکا می‌دانستند. آنها معتقد بودند که توزیع منابع بر اساس مدال‌آوری مفیدتر است. حدود نیمی از پاسخ‌دهندگان به پژوهش اسمیت[14] و همکاران(2016) بیان کردند که سازمان آنها از یک فرآیند رسمی برای تخصیص منابع استفاده می‌کند و هفتاد درصد نیز گزارش دادند که روند تخصیص منابع آنها منصفانه است.

فدراسیون‌های ورزشی، به عنوان بازوهای اجرایی تشکیلات ورزش کشور، با اهداف تعمیم و گسترش ورزش همگانی و قهرمانی، متولی رشته‌های ورزشی مربوط به خود هستند و در این راستا وظیفه سیاست‌گذاری و تعیین خط مشی آن رشته ورزشی را بر عهده دارند. فدراسیون‌های ورزشی، به عنوان بالاترین مرجع ذی‌صلاح در هر رشته ورزشی برای دستیابی به اهداف بسیار مهمی نظیر ترغیب نسل جوان و اقشار مختلف جامعه به حفظ تندرستی و سلامتی و ایجاد زمینه مناسب برای مشارکت آنان در فعالیت‌های منظم، اصولی و ‌قانونمند ورزشی، ایجاد و گسترش سبک‌های مختلف در رشته ورزشی ذیربط، ایجاد زمینه‌های لازم برای حضور قهرمانان، پیشکسوتان، داوران، مربیان و سایر دست‌اندرکاران ورزش در عرصه‌های بین‌المللی در داخل و‌ خارج از کشور و ... تشکیل شده‌اند.

 کمیته ملی المپیک و وزارت ورزش و جوانان، منابعی برای برگزاری اردوها و رویدادهای ورزشی در اختیار فدراسیون‌ها قرار می‌دهند. طبیعتاً ممکن است نحوه تخصیص این اعتبارات و کمک‌های نقدی و غیرنقدی از نظر برخی فدراسیون‌ها بر اساس عدالت توزیع شده باشد و از نظر برخی دیگر مورد بی‌عدالتی قرار گرفته باشد. به طور حتم در چنین سازمانی با چنین اهداف مهمی، موضوع تخصیص عادلانه و منصفانه منابع حائز اهمیت است و درک مدیران و روسای فدراسیون‌ها از انصاف یا عدم انصاف در تخصیص منابع به آنها می‌تواند در انگیزه و عملکرد آنها تاثیرگذار باشد. لذا هدف پژوهش حاضر تحلیل انصاف و عدالت ادراک شده از تخصیص منابع به گردشگری ورزشی رویداد است.

روش‌شناسی پژوهش

با توجه به موضوع که بررسی تحلیل انصاف و عدالت ادراک‌شده از تخصیص منابع به گردشگری رویداد  ورزشی است، تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی و از حیث روش توصیفی و زمینه­یاب می باشد که اطلاعات آن به شیوه میدانی جمع آوری گردیده است. جامعة آماری پژوهش شامل رؤسا، کارشناسان و مدیران اجرایی فدراسیون‌های ورزشی کشور هستند که بر اساس اطلاعات مندرج در سایت وزارت ورزش و جوانان تعداد فدراسیون‌های ورزشی 51 عدد است. برای هر فدراسیون 6 نفر شامل رییس، نایب رییس، دبیر، خزانه‌دار و 2 نفر کارشناس در نظر گرفته شده است. در مجموع تعداد جامعه آماری 306 نفر بود. با شیوه نمونه گیری تصادفی ساده و بر اساس اطلاعات جدول تعیین حجم نمونه مورگان، 170 نفر به عنوان نمونه انتخاب و پرسش‌نامه‌ بین آنها توزیع و جمع­آوری شد.  پژوهش گر در این تحقیق از «پرسش‌نامه‌ انصاف ادراک‌شده از تخصیص منابع» استفاده کرد. این پرسش‌نامه بر اساس تحقیق هامس و چلادورای[15](1994)، ماهونی[16]، هامس و ریمر[17](2002)، ماهونی، ریمیر، بردینگ[18] و هامس(2006)، پاتریک[19]، ماهونی و پتروسکو[20](2007) طراحی شده  و شامل سه بخش است: بخش اول به منابع پولی و مالی، بخش دوم به خدمات، محصولات و سرویس‌هایی مانند اردوها و رویدادهای ورزشی و بخش سوم به پخش تلویزیونی اختصاص داده شده است. با توجه به  اینکه قبلاً در پژوهش های مختلف مورد استفاده قرار گرفته و از نتایج مطلوبی برخوردار بوده، لذا از سوی اساتید محترم راهنما و مشاور مورد تائید قرار گرفت (روایی صوری).  همچنین  از آنجایی که آلفای کرونباخ معمولاً شاخص مناسبی برای سنجش قابلیت اعتماد ابزار اندازه‌گیری و هماهنگی درونی میان عناصر آن است، قابلیت اعتماد پرسشنامه مورداستفاده در این تحقیق به کمک آلفای کرونباخ ارزیابی و ضریب آلفای کرونباخ برای انصاف ادراک‌شده از تخصیص منابع 89/0 به دست آمد و پایایی آن تایید شد.  آمار توصیفی، آزمون کلموگروف- اسمیرنف جهت بررسی توزیع داده‌ها، تحلیل عامل اکتشافی و تاییدی و تحلیل کواریانس(ANCOVA) برای بررسی فرضیات و آزمون فریدمن جهت اولویت‌بندی اصول توزیع منابع در ورزش قهرمانی کشور استفاده گردید. کلیه تحلیل‌های آماری در نرم افزار  SPSS 22و LISREL 8.8  صورت گرفت.

یافته‌های پژوهش

همان طور که در جدول 1 مشاهده می‌شود، 19/51 درصد پاسخ‌دهندگان مرد و 80/48 درصد آنان زن بودند. بیشترین سابقه خدمت 5 تا 10 سال و کمترین سابقه خدمت نیز زیر یک سال بود.

جدول1 : توصیف ویژگی‌های جمعیت شناختی پاسخ‌دهندگان

درصد (%)

فراوانی

ویژگی های جمعیت شناختی

 

80/48

19/51

 

123

129

جنسیت

 زن                                                                                             

 مرد                                                      

 

31/10

77/2

19/51

71/35

 

26

7

129

90

سابقه خدمت

زیر یک سال

1 تا 5 سال

5 تا 10 سال

بیش از 10 سال

 

تحلیل عاملی اکتشافی پرسشنامه تحلیل انصاف و عدالت ادراک‌شده از تخصیص منابع

جدول 2: تحلیل عامل اکتشافی پرسشنامه تحلیل انصاف و عدالت ادراک‌شده از تخصیص منابع

متغیراصلی

متغیرهای مکنون

متغیر مشاهده پذیر

بار عاملی

حد قابل قبول

ضریب معنی داری

نتیجه

انصاف و عدالت ادراک‌شده از تخصیص منابع

برابری در رفتار

1

7/0

بالاتر از 5/0

000/0

تایید عامل

8

76/0

بالاتر از 5/0

000/0

تایید عامل

15

68/0

بالاتر از 5/0

000/0

تایید عامل

برابری در نتایج

2

55/0

بالاتر از 5/0

000/0

تایید عامل

9

74/0

بالاتر از 5/0

000/0

تایید عامل

16

51/0

بالاتر از 5/0

000/0

تایید عامل

برابری بر اساس مدال‌آوری المپیکی

3

75/0

بالاتر از 5/0

000/0

تایید عامل

10

75/0

بالاتر از 5/0

000/0

تایید عامل

17

66/0

بالاتر از 5/0

000/0

تایید عامل

برابری بر اساس تعداد ورزشکار

4

66/0

بالاتر از 5/0

000/0

تایید عامل

11

66/0

بالاتر از 5/0

000/0

تایید عامل

18

57/0

بالاتر از 5/0

000/0

تایید عامل

نیاز به دلیل کمبود منابع

5

79/0

بالاتر از 5/0

000/0

تایید عامل

12

79/0

بالاتر از 5/0

000/0

تایید عامل

19

72/0

بالاتر از 5/0

000/0

تایید عامل

نیاز به دلیل هزینه‌های اجرایی بالا

6

77/0

بالاتر از 5/0

000/0

تایید عامل

13

74/0

بالاتر از 5/0

000/0

تایید عامل

20

79/0

بالاتر از 5/0

000/0

تایید عامل

نیاز به دلیل موفقیت بین المللی بیشتر

7

72/0

بالاتر از 5/0

000/0

تایید عامل

14

7/0

بالاتر از 5/0

000/0

تایید عامل

21

73/0

بالاتر از 5/0

000/0

تایید عامل

 

همان‌طور که انتظار می‌رود، اندازه کفایت نمونه[21] (KMO) معادل 814/0 و مقدار آماره بارتلت[22] و سطح معنی­داری آزمون کرویت نمونه بارتلت در تحلیل عاملی اکتشافی به ترتیب برابر 758/1875  و 0001/0 است که نشان می‌دهد اندازه نمونه برای انجام تحلیل عاملی متغیر‌ تحلیل انصاف و عدالت ادراک‌شده از تخصیص منابع مناسب است. گفتنی است که این 7  مولفه حدود 87 درصد واریانس مربوط به تحلیل انصاف و عدالت ادراک‌شده از تخصیص منابع را تبیین می‌کنند.

تحلیل عاملی تأییدی متغیر‌ تحلیل انصاف و عدالت ادراک‌شده از تخصیص منابع

تحلیل عاملی تاییدی سؤالات پرسشنامه تحلیل انصاف و عدالت ادراک‌شده از تخصیص منابع نشان می‌دهد که بارهای عاملی به دست آمده بیشتر از 3/0 است و 7 مولفه مربوط به این متغیر قابل دسته‌بندی در یک عامل مجزا هستند. لذا داده‌های این متغیر مکنون، از میانگین سؤالات محاسبه می‌شوند. شکل زیر نتایج تحلیل عاملی تأییدی را برای متغیر‌ پرسشنامه تحلیل انصاف و عدالت ادراک‌شده از تخصیص منابع در حالت تخمین استاندارد نشان می‌دهد.

 

نمودار 1 : تحلیل عاملی تاییدی پرسشنامه تحلیل انصاف و عدالت ادراک‌شده از تخصیص منابع

نتایج حاصل از تحلیل عاملی تأییدی سؤالات پرسشنامه پرسشنامه تحلیل انصاف و عدالت ادراک‌شده از تخصیص منابع نشان می‌دهد که شاخص برازش معادل 51/1و  مقدار از 3 کمتر است. پس مدل نظری با داده­ها برازش دارند و با این داده­ها تأیید می­شوند و نشان می­دهد پایایی لازم را داشته است. RMSEA   معادل 074/0 (جذر برآورد واریانس خطای تقریب یا همان آزمون انحراف هر درجه آزادی) است که استیگر (1990) به عنوان اندازه تفاوت برای هر درجه آزادی ارائه کرده است. مقدار 08/0 <RMSEA<03/0 برازندگی خوب مدل را نشان می­دهد. از طرفی، P-valu (سطح معنی داری) 0001/0 می­باشد که کمتر از 05/0 است. نتایج حاصل از تحلیل عاملی تأییدی سؤالات پرسشنامه تحلیل انصاف و عدالت ادراک‌شده از تخصیص منابع نشان می‌دهد که بارهای عاملی به دست آمده بیشتر از 3/0 است و 3 مولفه مربوط به متغیر پرسشنامه تحلیل انصاف و عدالت ادراک‌شده از تخصیص منابع قابل دسته‌بندی در یک عامل مجزا هستند. لذا داده­های این متغیر مکنون، از میانگین سؤالات محاسبه می­شوند. بنابراین با اطمینان 95 درصد  تحلیل عاملی تاییدی پرسشنامه تحلیل انصاف و عدالت ادراک‌شده از تخصیص منابع پذیرفته می­شود.

همان طور که مشاهده می‌شود بر طبق جدول 5، همه شاخص های برازش مقصد مدل ساختاری توسعه یافته،  در محدوده قابل قبول قرار دارند و بنابراین برازش مدل ساختاری تحقیق تایید می‌شود. برای انجام تحلیل عاملی تاییدی در معادلات ساختاری به این جهت که مشخص شود  «آیا روابط تعریف شده در مدل مفهومی تحقیق، از حیث ساختاری نیز مورد تایید است یا خیر؟»،  شاخص تحلیل عاملی تاییدی در نرم افزار اموس، شاخص C.R   یا نسبت بحرانی است که اگر  از 96/1 بزرگتر یا از 96/1- کوچکتر باشد، قابل قبول و در داخل این بازه ( از 96/1 – تا 96/1+) غیر قابل قبول است. اعداد بزرگتر از 96/1 نشان دهنده تایید اثر به صورت است. 

عدالت ادراک‌شده از توزیع ورزشی رویداد و اردوهای ورزشی در فدراسیون‌های ورزشی دارای بودجه زیاد و بودجه کم

جدول 3 : تحلیل کواریانس انصاف و عدالت ادراک‌شده از توزیع ورزشی رویداد و اردوهای ورزشی در فدراسیون‌های ورزشی دارای بودجه زیاد و بودجه کم

منبع

MS

MSE

F

P

2ȵ

1-ß

بین گروهی

برابری در رفتار

36/1

63/5

26/0

660/0

063/0

00270/0

برابری در نتایج

41/1

26/2

65/1

521/0

000/0

085/0

برابری بر اساس مدال‌آوری المپیکی

36/1

56/3

23/0

0326/0

075/0

235/0

برابری بر اساس تعداد ورزشکار

21/7

23/1

26/1

006/0*

129/0

203/0

نیاز به دلیل کمبود منابع

48/9

56/3

36/6

812/0

069/0

251/0

نیاز به دلیل هزینه‌های اجرایی بالا

56/6

15/5

42/2

203/0

0059/0

325/0

نیاز به دلیل موفقیت بین المللی بیشتر

13/23

16/3

10/17

000/0*

363/0

989/0

*p<0/05

از تخمین مقایسه میانگین‌ها برای تحلیل اثرات بین متغیرها برای فدراسیون‌های ورزشی دارای بودجه زیاد با فدراسیون‌های ورزشی دارای بودجه کم و هر یک از اصول هفتگانه توزیع منابع، استفاده شد. برای اصل برابری بر اساس تعداد ورزشکار، میانگین انصاف ادراک‌شده در فدراسیون با بودجه زیاد(78/2) به طور قابل ملاحظه‌ای بیشتر از میانگین فدراسیون با بودجه کم(08/1) بود. برای اصل نیاز به دلیل موفقیت بین‌المللی بیشتر میانگین انصاف ادراک‌شده در فدراسیون با بودجه کم(00/6) به طور قابل ملاحظه‌ای بیشتر از میانگین فدراسیون با بودجه زیاد(10/4) بود. مجذور اتا برای اصل برابری بر اساس تعداد ورزشکار 129/0 و برای اصل نیاز به دلیل موفقیت بین‌المللی بیشتر 363/0بود که نشان می‌دهد متغیر بودجه اثر قابل توجهی بر دو متغیر وابسته دارد. لذا بین انصاف و عدالت ادراک‌شده از توزیع رویداد و اردوهای ورزشی در فدراسیون‌های ورزشی دارای بودجه زیاد با فدراسیون‌های ورزشی دارای بودجه کم، در اصل برابری بر اساس تعداد ورزشکار و اصل نیاز به دلیل موفقیت   بین المللی بیشتر، تفاوت معناداری وجود دارد.

جدول 4: تحلیل کواریانس توزیع رویداد و اردوهای ورزشی در فدراسیون‌های ورزشی دارای مدال المیپک و بدون مدال المیپکی

منبع

MS

MSE

F

P

2ȵ

1-ß

بین گروهی

برابری در رفتار

63/4

36/8

36/0

365/0

036/0

756/0

برابری در نتایج

41/1

26/2

65/3

951/0

012/0

0050/0

برابری بر اساس مدال‌آوری المپیکی

23/3

36/6

10/22

159/0

050/0

333/0

برابری بر اساس تعداد ورزشکار

21/2

36/3

26/2

560/0

048/0

123/0

نیاز به دلیل کمبود منابع

56/4

13/10

56/3

569/0

096/0

478/0

نیاز به دلیل هزینه‌های اجرایی بالا

23/2

15/2

42/2

236/0

076/0

143/0

نیاز به دلیل موفقیت بین المللی بیشتر

36/12

16/6

23/2

0123/0

123/0

0236/0

 

با توجه به سطح معناداری حاصل از تحلیل کواریانس، بین انصاف ادراک‌شده از توزیع رویداد و اردوهای ورزشی در فدراسیون‌های ورزشی دارای مدال المیپک با فدراسیون‌های ورزشی بدون مدال المیپکی، با توجه به اصول هفت‌گانه توزیع منابع، تفاوت معناداری وجود ندارد.

اولویت عوامل عدالت ادراک‌شده از توزیع ورزشی رویداد و اردوهای ورزشی در فدراسیون‌های ورزشی

اما برای تعیین اولویت و درجه اهمیت عوامل تحلیل انصاف و عدالت ادراک‌شده از تخصیص منابع از تحلیل عامل تاییدی استفاده شد که نتایج به شرح زیر است:

 

نمودار 2 : تحلیل ابعاد پرسشنامه تحلیل انصاف و عدالت ادراک‌شده از تخصیص منابع بر اساس شاخص t

جدول 5: اولویت عوامل عدالت ادراک‌شده از توزیع ورزشی رویداد و اردوهای ورزشی در فدراسیون‌های ورزشی

فرضیه

آماره t

ضریب مسیر

اولویت

نیاز به دلیل موفقیت بین المللی بیشتر

46/5

97/0

1

نیاز به دلیل هزینه‌های اجرایی بالا

41/5

94/0

2

برابری در رفتار

12/5

9/0

3

برابری بر اساس تعداد ورزشکار

08/5

89/0

4

نیاز به دلیل کمبود منابع

93/4

88/0

5

برابری بر اساس مدال‌آوری المپیکی

81/4

83/0

6

برابری در نتایج

73/4

79/0

7

همان طور که در جدول بالا مشاهده می‌شود در مورد اهمیت اصول توزیع رویداد و اردوهای ورزشی در فدراسیون‌های ورزشی کشور، نیاز به دلیل موفقیت بین‌المللی بیشتر در رتبه اول، نیاز به دلیل هزینه‌های اجرایی بالا در رتبه دوم و برابری در رفتار در رتبه سوم قرار دارد.

بحث و نتیجه گیری

بین انصاف و عدالت ادراک‌شده از توزیع رویداد و اردوهای ورزشی در فدراسیون‌های ورزشی دارای بودجه زیاد با فدراسیون‌های ورزشی دارای بودجه کم، در اصل برابری بر اساس تعداد ورزشکار و اصل نیاز به دلیل موفقیت بین المللی بیشتر، تفاوت معناداری وجود دارد. فدراسیون‌هایی که بودجه بیشتری دارند، معتقدند که باید بر اساس تعداد ورزشکار هر فدراسیون به آن منابع مالی و پول اختصاص داده شود. در واقع، فدارسیون‌هایی که تعداد ورزشکار آنها بیشتر است، باید پول بیشتری دریافت کنند. احتمالاً فدارسیون‌هایی که بودجه بالایی دارند، نگرانی بابت تخصیص منابع نداشته و انصاف را در این دانسته‌اند که آن فدراسیون‌هایی که تعداد بیشتری ورزشکار را تحت پوشش قرار داده‌اند، خدمات غیرنقدی و اعتباری بیشتری همانند اردوهای ورزشی، بلیط، هتل و... را باید دریافت کنند. در مقابل فدراسیون‌هایی که بودجه پایینی دارند، معتقدند اگر قرار است فدراسیونی در عرصه بین‌المللی و در صحنه‌های جهانی نظیر المپیک، موفق عمل کند و مقام کسب نماید باید خدمات و محصولات اعتباری و غیرنقدی بشتری در اختیار داشته باشد و انصاف آن است که خدمات بیشتری به این فدراسیون‌ها اختصاص داده شود و سپس انتظار موفقیت جهانی از آنها داشت.

آریف و خلیق (2000) نیز در تحقیق خود بیان کردند که دانشجویان بین‌المللی تخصیص منابع بر اساس نیاز را منصفانه می‌دانند، در حالی که دانشجویان مالایی، تخصیص منابع بر اساس شایستگی و برابری را عادلانه و منصفانه می پندارند. نتایج پژوهش دیتمور و همکاران(2009) نشان داد که اغلب شرکت‌کنندگان موفقیت رقابت‌گونه را منصافانه‌ترین اصل توزیع منابع می‌دانند که با نتایج پژوهش حاضر همخوان است. ماهونی و همکاران(2006)، تخصیص بر اساس برابری در رفتار  و نیاز در سازمان‌های ورزشی را منصفانه‌تر می پندارند که با یافته های تحقیق حاضر که تخصیص به دلیل نیاز به موفقیت و نیاز به دلیل کمبود منابع را منصفانه می داند، همخوانی دارد. نتایج تحقیق پاتریک و همکاران(2008) نیز نشان دادند که توزیع بر اساس نیاز به دلیل کمبود منابع، منصفانه‌ترین روش توزیع در ورزش‌های دانشگاهی بود که تا حدودی با نتایج تحقیق حاضر مشابهت دارد.

به طور کلی آنچه از نتایج پژوهش برمی‌آید، این است که از دیدگاه فدراسیون‌های ورزشی، نیاز به دلیل موفقیت بین‌المللی بیشتر، برابری بر اساس مدال‌آوری المپیکی و نیاز به دلیل کمبود منابع از مهمترین اصول توزیع می باشد و انصاف بر این است که رویداد و اردوهای ورزشی بر اساس این اصول تخصیص یابند؛ یعنی اگر از فدراسیون‌های ورزشی کشور انتظار می رود که در صحنه‌های مهم بین‌المللی و جهانی نظیر المپیک، پارالمپیک، جام‌های جهانی و...موفق به فتح سکو و کسب مقام گردند، باید رویدادها و اردوهای ورزشی منصفانه‌ای برای آن رشته‌ها در نظر گرفت. همچنین فدراسیون‌هایی که در گذشته با کمبود منابع مواجه بوده‌‎اند، باید انصاف در قبال آنها رعایت شود و سعی گردد توزیع و تخصیص منابع به سمت منصافانه شدن پیش رود. فدراسیون‌هایی که مدال المپیک دارند وصاحب عنوان در رقابت‌های المپیک هستند باید به آنها در توزیع منابع توجه گردد تا همچنان به موفقیت خود در صحنه المپیک ادامه دهند.

  • منابع

    • اکبری، نعمت‌اله و حسینی، سیده محبوبه. (1394). «ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﺎرﮔﻴﺮی اﻟﮕﻮی رﻳﺰی آرﻣﺎﻧﻲ در ﺗﺨﺼﻴﺺ ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺑﻮدﺟﻪ ﻋﻤﺮاﻧﻲ در ﺷﻬﺮداری اﺻﻔﻬﺎن». فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد و مدیریت شهری. سال 3، شماره 11، صص 23-44.
    • پورکیانی، محمد؛ حمیدی، مهرزاد؛ گودرزی، محمود و خبیری، محمد. (1396). «تحلیل اثرگذاری ورزش حرفه ای و قهرمانی بر توسعه ورزش». مطالعات مدیریت ورزشی (پژوهش در علوم ورزشی.دوره 9، شماره 42. صص55-72.  
    • حسین زاده، علی و ناصری، محسن. (1387). «عدالت سازمانی و انواع آن». نشریه تدبیر. شماره 190، صص 18-23.
    • سعیدی، احمد.(1393). «عوامل موثر بر میزان تخصیص منابع مالی درون دانشگاه‌های دولتی ایران با استفاده از داده‌های تابلویی». فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی. شماره 71، صص19-39.
    • شکرکن، حسین و نعامی، عبدالزهرا. (1383). «بررسی رابطه ساده و چندگانه عدالت سازمانی با خشنودی شغلی در کارکنان یک شرکت صنعتی در اهواز». مجله علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهیدچمران اهواز. دوره 3،  سال 11، شماره 1و2، صص57-70.
    • عزیزی، رحمان. (1393). «رابطه بین آگاهی از وظایف مدیریت با انگیزه­کاری و خود­کارآمدی رؤسای هیئت­های ورزشی شهرستان قوچان». پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه ازاد بجنورد.
    • علی دوست قهفرخی، ابراهیم؛ سجادی، سیدنصراله؛ محمودی، احمد و ساعتچیان، وحید. (1393). «بررسی اولویت‌ها و راهکارهای پیشرفت ورزش قهرمانی جودوی کشور». مدیریت ورزشی. دوره 6، شماره 2، صص 231-246.
    • کوشکی، احسان شمسی؛ علی پور سخا، مینو و مصطفوی، حکیمه. (1393). «تخصیص منابع مالی نظام مراقبت سلامت: دیدگاه اخلاقی». فصلنامه اخلاق پزشکی. سال 8، شماره 29، صص67-95.
    • ﮔﺮﯾﻦ، ﻣﺎﯾﮏ و ﻫﻮﻟﯿﻬﺎن، ﺑﺎری. (1387). ﺳﯿﺎﺳﺖ ﮔﺬاری واوﻟﻮﯾﺖ ﺑﻨﺪی در ﺗﻮﺳﻌﻪ ورزش ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﯽ. رﺿﺎ ﻗﺮاﺧﺎﻧﻠﻮ و اﺣﺴﺎن ﻗﺮاﺧﺎﻧﻠﻮ .ﺗﻬﺮان: اﻧﺘﺸﺎرات ﮐﻤﯿﺘﻪ ﻣﻠﯽ اﻟﻤﭙﯿﮏ ﺟﻤﻬﻮری اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان
    • یادگار، میترا و صیف، محمد حسین. (1397). «پیش بینی فرسودگی شغلی بر اساس عدالت و تعهد سازمانی با تأکید بر نقش واسطه ای تعارض و ابهام نقش در بین کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی شیراز».دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی.  دوره  ،19 شماره  2، صص 22-34.      
    • یدالهی فارسی، جهانگیر. (1389). «طراحی مدل برنامه‌ریزی آرمانی برای تخصیص منابع در تربیت‌بدنی». نشریه حرکت، شماره 13، صص 89-105.
      • Arif, Hassan. & Khaliq, Ahmad.(2000). Perception  of justice and fainess in allocation of organizational resources: examining of cultural”. IIUM Journal of Economics and Management, vol. 8, issue 1, 1-20
      • Dittmore, Stephen ., Mahony, Daniel. &  Damon P.S. Andrew. (2009). “Examining Fairness Perceptions of Financial Resource Allocations in U.S. Olympic Sport”. Journal of Sport Management, 23(4), 429-456.
      • Kenny, N. & Giacomini, M. (2005). “Wanted: a new ethics field for health policy analysis”. Health Care Analysis, 13 (4).247-260.
      • Lambert, Eric G., Keena, Linda D., Leone, Matthew., May, David. & Stacy H. Haynes.(2019). The effects of distributive and procedural justice on job satisfaction and organizational commitment of correctional staff”. The Social Science Journal, In press, corrected proof.
      • Mahony,F. A.;Mary, A.; Damon, P.S.; And ,c. ;Stephen, W. & Dittmore, D . (2010). “Organizational justice in Sport”. Management Review, No.13,PP.91_105.
      • Mahony, Daniel F.; Reimer, Harold A.; Breeding, James L. & Hums, Mary A. (2006). “Organizational Justice in Sport Organizations: Perceptions of College Athletes and Other College Students”. Journal of Sport Management, 20(2), 159-188
      • Patrick, Ian S.C.; Mahony, Daniel F. & Petrosko, Joseph M. (2008). “Distributive Justice in Intercollegiate Athletics: An Examination of Equality, Revenue Production, and Need”. Journal of Sport Management, 22(2), 165-183. Retrieved from https://digitalcommons.kent.edu/flapubs/21
      • Smith, Neale, Craig, Mitton, Stirling, Bryan, Alan, Davidson, Bonnie, Urquhart, Jennifer, L. Gibson, Stuart, Peacock,  & Cam, Donaldson. (2016). “Decision maker perceptions of resource allocation processes in Canadian health care organizations: a national survey”. BMC Health Services Research,13:247
      • Zali, D. (2009). “Role of medical ethics in the health system”. Medical Ethics.1(3).11-3