نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشگاه آزاد اسلامی اسلامشهر
2 دانشیار گروه مدیریت ورزشی دانشگاه آزاد
3 استادیار گروه مدیریت ورزشی دانشگاه آزاد
چکیده
تحقیق پیش رو با هدف کلی تدوین مدل توسعه انجمن های ورزش های رزمی در ایران انجام گرفت. پژوهش حاضر توصیفی پیمایشی بود. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه کارشناسان ورزش های رزمی و ورزشکاران رشته های رزمی بود (500=N). ابزار اندازه گیری متغیرهای پژوهش شامل پرسشنامه محقق ساخته عوامل موثر بر توسعه انجمن های ورزش های رزمی در ایران بود. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات گردآوری شده از دو بخش آمار توصیفی و استنباطی استفاده گردید. در بخش آمار توصیفی با استفاده از جداول و نمودارهای آماری از شاخص های فراوانی، درصد فراوانی، میانگین، انحراف استاندارد، حداقل و حداکثر استفاده شد و در بخش آمار استنباطی از آزمون آماری تحلیل عاملی اکتشافی (جهت تعیین و تدوین عوامل موثر بر توسعه انجمن های ورزش های رزمی در ایران)، آزمون تی تک نمونه ای، آزمون رتبه-بندی فریدمن و در نهایت تحلیل معادلات ساختاری به کمک نرم افزارهای SPSS و AMOS نسخه 23 استفاده شد. نتایج تحقیق حکایت از آن دارد که 13 عامل موثر بر توسعه انجمن های ورزش رزمی در ایران شامل مدیریتی، عوامل ساختاری، عوامل اقتصادی و بازاریابی، نیروی انسانی، توسعه اماکن ورزشی، استعدادیابی و ورزش پایه، توسعه قهرمانی، تجهیزات و تکنولوژیکی، عوامل حقوقی، توسعه همگانی، توسعه سیاسی، تبلیغات و رسانه و دانش افزایی وجود دارد. همچنین، مدل توسعه انجمن های ورزش رزمی در کشور از برازش مناسبی برخوردار بود و می تواند مورد استفاده مدیران این انجمن ها قرار گیرد.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Structural pattern of martial arts associations development in Iran
نویسندگان [English]
- HamidReza Hesaraki 1
- Mehdi Kohandel 2
- Abbas Khodayari 2
- Seyed Nemat Khalifeh 3
1 Eslamshahr Azad Un8versity
2 Associate professor of sports management at Azad University
3 Assistant Professor of Sports Management, Azad University
چکیده [English]
The purpose of this study was to develop a model for the development of martial arts associations in Iran. The present study was a descriptive survey. The statistical population of this study included all martial arts experts and martial arts athletes (N = 500). The research tool was a researcher-made questionnaire on the factors affecting the development of martial arts associations in Iran. In order to analyze the collected data, two sections of descriptive and inferential statistics were used. In the descriptive statistics section, using statistical tables and charts, frequency indices, frequency, mean, standard deviation, minimum and maximum were used. In the inferential statistics, the statistical test of exploratory factor analysis (to determine and form factors influencing the development of the community Fighting Ranking Test, and finally, structural equation analysis using SPSS and AMOS software version 23 was used. The results of the research indicate that 13 factors affecting the development of martial arts associations in Iran include management, structural factors, economic factors and marketing, manpower, development of sporting venues, talent identification and basic sport, championship development, equipment and technology, legal agents , Public development, political development, advertising and media and education. Also, the development model for the development of martial arts associations in the country was well suited and could be used by managers of these associations.
کلیدواژهها [English]
- sports development
- martial arts
- martial arts association
الگوی ساختاری توسعه انجمن های ورزش های رزمی در ایران
حمیدرضا حصارکی[1]
مهدی کهندل[2]
عباس خدایاری[3]
سید نعمت خلیفه[4]
10.22034/SSYS.2022.876.1596
تاریخ دریافت مقاله: 29/4/1398
تاریخ پذیرش مقاله:13/7/1398
مقدمه
با افزایش چشمگیر نقش ورزش در توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی کشورهای پیشرفته، برنامه ریزی برایی توسعه ورزش به یکی از اولویت های راهبردی برنامه ریزان در کشورهای مختلف دنیا تبدیل شده است. یکی از ابعاد ورزش که می تواند انگیزه های مناسبی برای ورزش کردن در افراد جامعه به ویژه جوانان ایجاد کند، ورزش قهرمانی است. پیمودن مسیر صحیح حرکت در راستای توسعه ورزش قهرمانی می تواند منجر به ارائه راهکارهایی برای پیشرفت آن ورزش و همچنین شناسایی مشکلات و ضعف های پیش روی آن ورزش شود (دوستی و همکاران، 1397). امروزه، سازمان های ورزشی از جمله انجمن های ورزشی، همانند سازمان های غیرورزشی در معرض تغییر و تحولات محیطی و جهانی قرار دارند. به همین دلیل سازمان ها ناگزیرند بهطور دائم بر رویدادهای داخلی و خارجی نظارت کنند تا بتوانند در زمان مناسب و برحسب ضرورت خود را با تغییرات وفق دهند. در دنیای کنونی که با سرعتی سرسامآور در حال تغییر است، دیگر نمیتوان از تصمیمگیریهای یکباره و مبتنی بر قضاوتهای شهودی و تجربی استفاده کرد. امروزه سازمان هایی موفق خواهند بود که بتوانند از علم و مدیریت راهبردی استفاده کنند (عیدی پور و همکاران، 1395).
توسعه ورزش یک کمک همهجانبه به مردم برای شروع یک ورزش، ماندن در ورزش انتخابی خود و موقعیت در آن است. توسعه ورزش توسط کالینز[5] به عنوان یک فرصت تأثیرگذار، سیستمها و ساختارها و فرآیندهایی تعریف شدهاست که افراد جامعه را در تمام سطوح با گروههای خاص یا منطقهای قادر میسازد در ورزش، تفریح و سرگرمی شرکت کنند و عملکردشان را به هر سطحی که مد نظر آنها میباشد، پیشرفت دهند (سوتیریادو[6]، 2015). در عصر حاضر ورزش و بازیهای المپیک به عنوان رقابتی که بیش از نیمی از مردم جهان از طریق گیرندههای خود آن را تماشا میکنند، در همه کشورهای جهان ارزش بالایی دارد. کشورها در عرصه المپیک به دنبال قدرت نمایی و نشان دادن توانایی خود در بخش ورزش هستند. البته کشورهایی میتوانند در این عرصه در جایگاه بالاتری قرار بگیرند که در ورزش های پایه از جمله دوو میدانی سرمایهگذاری کنند (عسگری، 2012). فدراسیون های ورزشی، به عنوان بازوهای اجرایی تشکیلات ورزش کشورها، با اهداف تعمیم و گسترش ورزش همگانی و قهرمانی، متولی رشته های ورزشی مربوط به خود هستند که در این راستا، وظیفه سیاست گذاری و تعیین خط مشی آن رشته ورزشی را برعهده دارند. کسب عناوین مختلف در رویدادهای ورزشی بزرگ و بین المللی که در کانون توجه بسیاری از کشورها قرار دارد، می تواند شرایط اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی یک جامعه را تحت تأثیر قرار دهد. از این رو، بسیاری از کشورها در تلاش اند تا با برنامه ریزی اصولی، ورزشکارانی را آماده و روانه مسابقات کنند که موفقیت آن ها را در رویدادهای بزرگ تضمین نمایند (دبوشر و همکاران[7]، 2009).
برنامه ریزی، اساس توسعه هر سیستمی محسوب می شود و مقوله ورزش نیز از این موضوع مستثنی نیست. آنچه که در سیستم ورزش مشخص است، علاقه شدید به موفقیت و تمایل محققان و سیاستگذاران برای بررسی و تشریح موفقیتها، به خصوص در رویدادهایی مانند بازیهای المپیک و بازیهای آسیایی است. با توجه به این نکته، مطالعات فراوانی از پایان قرن بیستم در مورد سیاستهای کشورهای مختلف پیرامون ورزش به انجام رسیده است. با توجه به اینکه تشریح موفقیت ورزشی و یافتن دلایل موفقیت خود پیشنیاز و زمینهساز موفقیتهای آتی است، اهمیت نگاه به این مسئله کاملا ملموس است (سجادی و همکاران،1390). با این حال، رقابت در ورزش ها در حال افزایش است و بیشتر کشورها در تلاش اند که با پیش گرفتن یک برنامه راهبردی، ورزشکارانی در سطح جهانی پرورش دهند تا در رویدادهای بزرگ موفق باشند (سجادی، 1386: 22). یکی از خصوصیات مهم این نوع برنامهریزی، گستردگی منابع درگیر در آن است. پیادهسازی یک راهبرد مستلزم به کارگیری بخش عمدهای از منابع بالفعل و بالقوه سازمان می باشد و هر قدر راهبرد قویتر و موثرتری طراحی شده باشد، این گستردگی بیشتر و ملموستر است (سجادی، 1392: 8). فورتینا و همکاران[8] (2017) بیان داشته اند که هنر رزمی کرهای تکواندو یک ورزش محبوب است که با سرعت بالا، تنش شدید و مبارزه با تماس کامل شناخته می شود. با این همه، عوامل مختلفی بر توسعه رشته های ورزشی می توانند موثر باشند و محقق بر آن شد تا در این تحقیق به شناسایی عوامل موثر بر توسعه رشته ورزشی تکواندو در ایران بپردازد.
پژوهش های زیادی پیرامون رشته تکواندو صوت گفته است. برای مثال، تقی پور و طهرانی (1386) در یک بررسی به این نتیجه رسیدند که آمادگی روانی تکواندوکاران عضو تیم ملی زنان کشور برای حضور در اردوها و رقابتها، استفاده از مربی بدنساز برای ورزشکاران تیم ملی، حضور بیشتر در رقابتهای برون مرزی، استفاده از مربی خارجی و ارتقای سطح دانش علمی و فنی مربیان، از جمله مهمترین عوامل پیشرفت این رشته ورزشی محسوب می شود. رزاقی و حامی (1395) در تحقیقی دیگر با عنوان «تدوین برنامه راهبردی فدراسیون تکواندو جمهوری اسلامی ایران» به این نتیجه رسیدند که مهمترین مشکلات موجود در زمینه زیرساختها، نیروی انسانی تمام وقت، اعتبارات و هزینههای سنگین در بخش تیمهای ملی و مسابقات است. این بررسی نشان داد که عوامل پشتیبانی، عمدهترین مسئله در فدراسیون تکواندو می باشد، لیکن از نظر کلی پتانسیل قابل قبولی در فدراسیون تکواندو موجود است. همچنین به نظر می رسد در صورتی که بتوان با حمایت و پشتیبانی وزارت ورزش و جوانان و کمیته ملی المپیک بستههای حمایتی مناسبتری فراهم نمود و فدراسیون نیز با تلاشی مستمر نسبت به ارتقای وضعیت موجود اقدام نماید، میتواند به رشدی پایدار دست یافته و همچنان یکی از مدال آوران پر افتخار در کنار سایر فدراسیونهای ملی کشور باقی بماند. رو و همکاران[9] (2018) در مقالهای با عنوان «آموزش تکواندو و بهبود خلق و خوی کودکان و نوجوانان خانوادههای چند فرهنگی در کره جنوبی» نشان دادند که مشارکت منظم در ورزش تکواندو میتواند در بهبود متوازن در متغیرهای آمادگی پایه موثر باشد و تأثیر مثبتی بر خلق و توسعه اجتماعی بر جای بگذارد.
ماتر و پائولوسکی[10] ( 2014) پژوهشی را با عنوان «نقش مدلها در ورزش ها؛ آیا موفقیت در ورزش های حرفه ای میتواند افزایش تقاضا برای مشارکت ورزشی آماتور را داشته باشد؟» به انجام رساندند. در این پژوهش عوامل موثر بر تقاضا برای مشارکت ورزشی به طور گسترده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که موفقیتهای گذشته در هردو گروه مرد و زن از تیمهای ملی فوتبال آلمان، به میزان کمی باعث افزایش تقاضا برای فوتبال آماتور شده است. به هرحال، موفقیت کنونی تیمهای ملی به طور قابل ملاحظهای تقاضا برای فراوانی مشارکت ورزشی بازیکنان را افزایش میدهد. در دسترس بودن و ارتباط الگوهای نقشی همچنین همانندی به الگوهای نقشی، تعیین کننده اصلی اثر انگیزشی آنها هستند.
هر ساله منابع بسیاری صرف قهرمان پروری رزمی کاران ایران می شود که عدم توجه به عوامل محدود کننده عملکرد ورزشی باعث اتلاف منابع مالی و انسانی می گردد. در این بین، شناسایی و پرداختن به جنبهها و مکانیسمهایی که مسئول ایجاد چنین ناکامیهایی میباشند، از اهمیت ویژهای برخوردار است. یکی از برجسته ترین ویژگی کشورهای توسعه یافته، توجه به دانش مدیریت به عنوان یکی از ضروریات بلامنازع پیشرفت، توسعه و رشد اقتصادی و اجتماعی است. آنچه به عنوان اصلی ترین کارکرد مدیریت (در سطوح مختلف) هرکشور مورد بحث است، همانا برنامه ریزی و تلاش برای نیل به هدف های پیش بینی شده در آن می باشد. رخدادهای چند دهه گذشته همراه با نیازهای جدید حادث در این سال ها از آنچنان خصوصیتی برخوردارند که با تکیه صرف بر برنامه های متداول و غیر منعطف نمی توان با این رخدادها و نیازها مقابله و همگامی کرد. در ایران طی سال های گذشته تلاشهایی صورت گرفته تا با رویکرد علمی به ورزش، راه را برای موفقیت ورزشکاران ایرانی در میادین بینالمللی هموارتر سازند. ازجمله این تلاشها میتوان به تدوین «نظام جامع تربیتبدنی و ورزش» در سال 1382 و «نظام جامع ورزش قهرمانی» در سال 1388 اشاره کرد. با این حال بدون وجود برنامه های راهبردی متناسب با برنامه های توسعه ملی، برنامه های ملی نیز به سرانجامی نخواهند رسید. از طرفی علاقه و شرکت در هنرهای رزمی سنتی مانند کاراته، تکواندو، کونگ فو، ووشو، جودو، جوجیتسو و همچنین ورزش های رزمی جدیدتر ازجمله: کیک بوکسینگ، موی تای، ساواته و سامبو در سال های گذشته به میزان زیادی افزایش یافته است. همگام باتوسعه ورزش های همگانی در ایران، رشته های رزمی در ابعاد قهرمانی و حرفه ای چه آنهایی که شناخته شده بودند و چه آنهایی که ناشناخته و یا کمتر شناخته شده بودند نیز در سال های اخیر رشد و پیشرفت چشمگیری در کشور داشتند و اکنون بیشتر از هر زمانی این رشته های رزمی مورد اقبال عمومی قرار گرفته اند. بنابراین ضروری است عوامل موثر بر توسعه این رشته های ورزشی شناسایی و مدل توسعه مناسبی برای آن تعریف گردد. لذا در تحقیق پیش رو تلاش شده که این عوامل شناسایی و مدل توسعه انجمن های ورزش رزمی در کشور تدوین شود.
روش شناسی پژوهش
پژوهش حاضر از نظر داده کمی و کیفی، از نظر هدف کاربردی، از نظر روش توصیفی – همبستگی، از لحاظ راهبرد آمیخته متوالی اکتشافی (کیفی- کمی)، از لحاظ شیوه جمع آوری داده میدانی و به لحاظ مقطع زمانی حال نگر می باشد. جامعه آماری این تحقیق در بخش کیفی شامل تمام متخصصان ورزش های رزمی، مدیران فدراسیونهای مرتبط (فدراسیون رزمی و فدراسیون انجمنهای ورزشی) و ورزشکاران خبره ورزش های رزمی بود و در بخش کمی جامعه آماری را تمامی کارشناسان ورزش های رزمی و ورزشکاران حرفه ای رشته های رزمی تشکیا می دادند که با توجه به آمار فدراسیون انجمن های ورزشی تعداد آن ها حدود 500 نفر بود (100 کارشناس و 400 ورزشکار حرفه ای). نمونه آماری در بخش کیفی 18 نفر از متخصصان ورزش های رزمی، مدیران فدراسیونهای مرتبط (فدراسیون رزمی، فدراسیون انجمنهای ورزشی) و ورزشکاران خبره ورزش های رزمی بود. حجم نمونه به روش اشباع اطلاعاتی تعیین شد که بعد از 14 مصاحبه اطلاعات به اشباع رسید- اما برای اطمینان، مصاحبه ها تا مصاحبه 18ام ادامه پیدا کرد. روش نمونه گیری در این بخش گلوله برفی و هدفمند بود. در بخش کمی نیز بر اساس جدول مورگان حجم نمونه حداقل 217 نفر برآورد شد و نمونه گیری در این بخش به روش تصادفی طبقه ای صورت گرفت.
ابزار اندازه گیری متغیرهای پژوهش شامل دو پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک (جنسیت، سن، آخرین مدرک تحصیلی، سابقه شغلی و نوع مسئولیت در این تحقیق) و پرسشنامه محقق ساخته عوامل موثر بر توسعه انجمن های ورزش های رزمی در ایران بود که حاصل بخش کیفی تحقیق بود و در قالب طیف لیکرت تنظیم شد. روایی صوری پرسشنامه توسط متخصصان مربوطه در بخش کیفی تحقیق مورد تأیید قرار گرفت و روایی محتوایی آن نیز با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی به تأیید رسید. روایی سازه پرسشنامه نیز با روش تحلیل عاملی تاییدی مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. همچنین پایایی پرسشنامه در یک مطالعه مقدماتی بر روی 30 نفر از جامعه مورد مطالعه و با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ در تمامی مولفه ها بیش از 70/0 محاسبه گردید که نشان از پایایی مناسب پرسشنامه دارد. پس از تأیید روایی و پایایی پرسشنامه، اقدام به توزیع و جمع آوری پرسشنامه ها گردید و در نهایت پرسشنامه های جمع آوری شده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات گردآوری شده، از دو بخش آمار توصیفی و استنباطی استفاده گردید. در بخش آمار توصیفی با استفاده از جداول و نمودارهای آماری از شاخص های فراوانی، درصد فراوانی، میانگین، انحراف استاندارد و حداقل و حداکثر استفاده شد و در بخش آمار استنباطی از آزمون آماری تحلیل عاملی اکتشافی (جهت تعیین و تدوین عوامل موثر بر توسعه انجمن های ورزش های رزمی در ایران)، آزمون تی تک نمونه ای، آزمون رتبهبندی فریدمن و در نهایت تحلیل معادلات ساختاری به کمک نرم افزارهای SPSS و AMOS نسخه 23 استفاده شد.
یافته های پژوهش
از تحلیل عاملی اکتشافی برای تعیین و شناسایی عوامل موثر بر توسعه انجمن های ورزش های رزمی در ایران استفاده گردید. به همین دلیل پیش از انجام تحلیل عاملی، به منظور اطمینان از کافی بودن تعداد نمونه از معیار کایرز- مِییِر- اولکین[11] (KMO) و برای تعیین همبستگی بین متغیرها (گویهها) از آزمون بارتلت[12] بهره گیری شد.
جدول 1: نتایج آزمون بارتلت و KMO
|
|
مقدار |
مقدار کایرز – می یر و اوکلین (کفایت حجم نمونه) |
891/0 |
|
آزمون کرویت بارتلت |
مقدار کای اسکوآر (2χ) |
259/12105 |
درجه آزادی |
3015 |
|
سطح معناداری |
01/0 |
با توجه به یافتههای جدول 2 مقدار KMO به دست آمده 891/0 میباشد. این مقدار بیانگر این موضوع است که تعداد نمونههای تحقیق به منظور تحلیل عاملی کفایت میکند و انجام تحلیل عاملی برای دادههای مورد نظر امکانپذیر است و میتوان دادهها را به یک سری عاملهای پنهان تقلیل داد. همچنین نتایج آزمون بارتلت (01/0=Sig، 259/12105=2χ) نشان میدهند که بین گویهها همبستگی بالایی وجود دارد. ازاینرو، ادامه و استفاده از سایر مراحل تحلیل عاملی جایز است.
جدول 2: مقادیر ویژه و واریانس عاملهای تحقیق
اجزا |
مقادیر ویژه اولیه |
مجموع مجذورات بارهای عاملی استخراج شده |
||||
کل |
درصد واریانس |
درصد واریانس تجمعی |
کل |
درصد واریانس |
درصد واریانس تجمعی |
|
1. |
617/19 |
617/19 |
617/19 |
617/19 |
617/19 |
617/19 |
2. |
776/11 |
776/11 |
393/31 |
776/11 |
776/11 |
393/31 |
3. |
616/8 |
616/8 |
009/40 |
616/8 |
616/8 |
009/40 |
4. |
466/8 |
466/8 |
475/48 |
466/8 |
466/8 |
475/48 |
5. |
655/5 |
655/5 |
140/54 |
655/5 |
655/5 |
140/54 |
6. |
464/3 |
464/3 |
604/57 |
464/3 |
464/3 |
604/57 |
7. |
057/2 |
057/2 |
661/59 |
057/2 |
057/2 |
661/59 |
8. |
894/1 |
894/1 |
554/61 |
894/1 |
894/1 |
554/61 |
9. |
823/1 |
823/1 |
378/63 |
823/1 |
823/1 |
378/63 |
10. |
703/1 |
703/1 |
080/65 |
703/1 |
703/1 |
080/65 |
11. |
502/1 |
502/1 |
582/66 |
502/1 |
502/1 |
582/66 |
12. |
457/1 |
457/1 |
039/68 |
457/1 |
457/1 |
039/68 |
13. |
377/1 |
377/1 |
416/69 |
377//1 |
377/1 |
416/69 |
… |
… |
… |
… |
|
|
|
67 |
-4.778E-17 |
-4.778E-17 |
000/100 |
|
|
|
در جدول 3 مقادیر ارزش ویژه، درصد واریانس و درصد واریانس تجمعی تبیین شده از مجموعه دادهها توسط هر عامل گزارش شده است. بر اساس معیار کیزر، تنها عاملهایی از این جدول 3 انتخاب میشوند که مقدار ویژه آنها بالاتر از یک باشد و سایر عاملها با مقادیر کمتر از یک نیز از مجموع عاملها حذف میشوند و در نظر گرفته نخواهند شد. بنابراین با توجه به نتایج جدول 3 نشان میدهد که 67 گویه در تحقیق حاضر قابل تقلیل به 13 عامل هستند و میتوان از ترکیب این 67 گویه، ساختار جدیدی بر اساس عاملها با ترکیب جدید طراحی و بر اساس آن دادهها را تحلیل کرد. تمامی 13 عامل شناسایی شده با مقادیر ویژه بالاتر از یک توانستهاند در مجموع 416/69 درصد از واریانس 67 گویه مربوط به عوامل موثر بر توسعه انجمن های ورزش های رزمی در ایران را تبیین کنند.
بر مبنای یافته های حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی و استخراج 13 عامل در پرسشنامه مورد بررسی، سوالات متناظر با عامل های مستخرج بدین شرح می باشد:
- مدیریتی
- عوامل ساختاری
- عوامل اقتصادی و بازاریابی
- نیروی انسانی
- توسعه اماکن ورزشی
- استعدادیابی و ورزش پایه
- توسعه قهرمانی
- تجهیزات و فناوری
- عوامل حقوقی
- توسعه همگانی
- توسعه سیاسی
- تبلیغات و رسانه
- دانش افزایی
بر اساس عوامل 13 گانه شناسایی شده موثر بر توسعه انجمن های ورزش رزمی در ایران، مدل عوامل موثر بر توسعه انجمن های ورزش رزمی در ایران طراحی خواهد شد.
جدول 3: مسیرهای مدل عوامل موثر بر توسعه انجمن های ورزش رزمی در ایران
مسیرهای مدل عوامل موثر بر توسعه انجمن های ورزش رزمی در ایران |
ضرایب رگرسیونی استاندارد |
مقدار T |
P value |
مدیریتی ---˂ توسعه انجمن های ورزش رزمی در ایران |
708/0 |
1 |
001/0 |
تبلیغات و رسانه ---˂ توسعه انجمن های ورزش رزمی در ایران |
532/0 |
18/7 |
001/0 |
استعدادیابی و ورزش پایه ---˂ توسعه انجمن های ورزش رزمی در ایران |
618/0 |
982/8 |
001/0 |
توسعه همگانی ---˂ توسعه انجمن های ورزش رزمی در ایران |
604/0 |
735/8 |
001/0 |
توسعه سیاسی ---˂ توسعه انجمن های ورزش رزمی در ایران |
581/0 |
781/7 |
001/0 |
تجهیزات و فناوری ---˂ توسعه انجمن های ورزش رزمی در ایران |
562/0 |
518/7 |
001/0 |
نیروی انسانی ---˂ توسعه انجمن های ورزش رزمی در ایران |
693/0 |
361/9 |
001/0 |
دانش افزایی ---˂ توسعه انجمن های ورزش رزمی در ایران |
522/0 |
169/7 |
001/0 |
عوامل اقتصادی و بازاریابی ---˂ توسعه انجمن های ورزش رزمی در ایران |
663/0 |
108/9 |
001/0 |
عوامل حقوقی ---˂ توسعه انجمن های ورزش رزمی در ایران |
608/0 |
811/8 |
001/0 |
عوامل ساختاری ---˂ توسعه انجمن های ورزش رزمی در ایران |
746/0 |
273/10 |
001/0 |
توسعه قهرمانی ---˂ توسعه انجمن های ورزش رزمی در ایران |
737/0 |
082/10 |
001/0 |
توسعه اماکن ورزشی ---˂ توسعه انجمن های ورزش رزمی در ایران |
591/0 |
809/7 |
001/0 |
شکل 1: مدل عوامل موثر بر توسعه انجمن های ورزش رزمی در ایران
همانگونه که جدول 4 و شکل 1 نشان میدهد، نتایج حاکی از این است که همه عوامل موثر بر توسعه انجمن های ورزش رزمی در ایران شناسایی شده از مقدار T و بار عاملی قابل قبولی و مثبتی برخوردارند و عوامل موثر بر توسعه انجمن های ورزش رزمی در ایران محسوب میشوند. در ادامه (جدول 5) شاخصهای نیکویی برازش مدل ارائه شده است که براساس آنها میتوان گفت آیا مدل از برازش قابل قبولی برخوردار میباشد یا خیر. با توجه به نتایج، بالاترین بار عاملی مربوط به عوامل حقوقی، عوامل ساختاری و عوامل مدیریتی بود.
جدول 4: شاخصهای برازش مدل عوامل موثر بر توسعه انجمن های ورزش رزمی در ایران
شاخصهای برازش |
مقادیر شاخصها |
تفسیر |
کای اسکوآر (کای دو) |
12/587 |
- |
درجه آزادی |
211 |
- |
نسبت کای اسکوآر به درجه آزادی (χ2/df) |
78/2 |
مطلوب |
ریشه دوم میانگین خطای برآورد (RMSEA) |
091/0 |
مطلوب |
شاخص برازش تطبیقی (CFI) |
931/0 |
مطلوب |
شاخص برازش هنجار شده (NFI) |
922/0 |
مطلوب |
شاخص برازش افزایشی (IFI) |
916/0 |
مطلوب |
براساس نتایج جدول 5 ، شاخصهای برازش مدل از مقدار قابل قبول و مطلوب برخوردارند و مدل تحقیق تأیید می شود. مقدار ریشه میانگین مربعات خطای برآورد (RMSEA) با مقدار 091/0 و CFI با مقدار 931/0 هستند.
همچنین با توجه به نتایج، الگوی عوامل موثر بر توسعه انجمن های ورزش رزمی در ایران بر اساس شکل 2 به دست می آید. با توجه به این شکل، اولویت های مورد توجه برای توسعه انجمنهای ورزش رزمی در ایران مشخص است. عوامل ساختاری و استعدادیابی به همراه تبلیغات و رسانه اولویت های مورد توجه در این شکل می باشند.
شکل 2: مدل عوامل موثر بر توسعه انجمنهای ورزش رزمی در ایران
بحث و نتیجه گیری
این تحقیق با هدف تدوین الگوی ساختاری توسعه انجمن های ورزش های رزمی در ایران انجام شد. نتایج نشان داد که عوامل مدیریتی یکی از عوامل موثر در توسعه انجمن های ورزشی های رزمی می باشد. نتیجه به دست آمده با نتیجه تحقیقات طهرانی (1386)، رزاقی و حامی (1395)، پورعبدالحسین و همکاران (1397)، پورسلطانی زرندی و همکاران (1396)، سوتریادو و همکاران (2009)، ساتیرادو و شیلبوری (2009) و گیلبرتسون (2000) همسو بود. این محققان نیز در تحقیقات خود دریافتند که برای توسعه ورزش های مختلف از جمله ورزش های رزمی مانند تکواندو، مولفه های مختلف عوامل مدیریتی تاثیر بسزایی دارند. در بررسی و تحلیل مسائل مختلف و موضوعات گوناگون اجتماعی از اصل مدیریت نمیتوان غافل شد و آن را نادیده گرفت. غفلت و نادیده گرفتن این موضوع به معنی غافل شدن از ریشه مسائل و علتالعلل مشکلات است. با گذشت زمان و به ویژه در جوامع پیچیده امروزی، اهمیت اصل مدیریت آشکارتر شده و در تحلیل و کنکاش مسائل مختلف اجتماعی، بیش از پیش خود را به رخ میکشاند. از همین روست که با پیدایش و رشد علوم جدید- که از دوران پس از انقلاب صنعتی آغاز شد و رو به افزایش گذاشت- علومی که بیشتر توجه خود را روی مسائل انسانی و اجتماعی متمرکز کرده بودند- علومی مثل جامعهشناسی، روانشناسی و تعلیم و تربیت و اقتصاد و... - علم مدیریت نیز برای خود به عنوان یک شاخه مستقل علمی مطرح گردید و دانشمندان نامی و نظریههای مختلفی در اینباره پیدا شدند که بعضی از این نظریهها حتی درحد یک مکتب گستره جهانی، مورد توجه مخاطبان قرار گرفتند. بر این اساس پیشنهاد می شود که جهت توسعه انجمن های ورزش های رزمی از راهکارهای مدیریتی همچون برنامه ریزی کوتاه مدت و بلند مدت، برقراری سیستم های مختلف مدیریتی مانند سیستم مدیریت دانش و سیستم مدیریت اطلاعات، شناسایی نقاط قوت و ضعف انجمن ها و تدوین برنامه های مناسب و ... استفاده شود. همچنین بر اساس نتایج، عوامل تبلیغاتی و رسانه یکی دیگر از عوامل موثر در توسعه انجمن های ورزشی های رزمی می باشد. نتیجه به دست آمده با نتیجه تحقیقات پورعبدالحسین و همکاران (1397)، مروات و وسیم (2014) و ساتیرادو و شیلبوری (2009) همسو بود. عوامل رسانه و تبلیغات به عنوان یکی دیگر از عوامل موثر بر توسعه ورزش در تحقیقات نام برده نیز شناسایی شده بود. با شروع قرن بیست و یکم، سازمان های ورزشی با تشدید رقابتهای جهانی، شکاف شدید درآمدی، سهلانگاری در خصوص تأسیسات و زیربناها، رکود اقتصادی و فقدان مهارتهای کافی و نیروی انسانی لازم با مشکلات و مسائل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی فراوانی دستوپنجه نرم میکنند. همه اینها را میتوان چالش های پیش روی سازمان های ورزشی نامید. اما درعینحال میتوان از آنها بهعنوان فرصت نیز یاد نمود. رقابتهای جهانی در ورزش به معنی بازار بزرگتری برای ارائه کالا و خدمات ورزشی است. جامعه بشری اکنون بیش از هر زمان دیگری با کمبود منابع و نیازهای متنوع مواجه است و تلاش میکند تا با استفاده از منابع محدود موجود، پاسخگوی بخشی از نیازهای نامحدود خود باشد. اگر اقتصاد همانا بررسی چگونگی رفع نیازهای نامحدود با استفاده از منابع محدود باشد، مدیریت مجموعهای از مهارتها و داشتهها برای استفاده بهینه از منابع موجود خواهد بود و بازاریابی هم تشخیص نیاز و رفع آن از طریق تبادل منابع است. بازاریابی از این عقیده مشتق شده که مشتری بسیار مهم است و شرکت باید نیازها و خواستههای مشتری را ارضا کند. لذا بر اساس نتیجه به دست آمده پیشنهاد می شود با افزایش تبلیغات رشته های انجمنهای رزمی در رسانهها، دیدگاه مردم به رشته های انجمن های رزمی بهبود یابد و در نهایت زمینه توسعه انجمن های ورزش رسمی در کشور فراهم شود.
همچنین بر اساس نتایج تحقیق، استعدادیابی و توجه به ورزش پایه یکی دیگر از عوامل موثر در توسعه انجمن های ورزشی های رزمی می باشد. نتیجه به دست آمده با نتیجه تحقیقات پورعبدالحسین و همکاران (1397)، بروس و همکاران (2015)، سوتریادو و همکاران (2009) و ساتیرادو و شیلبوری (2009) همسو بود. در این تحقیقات نیز لزوم استعدادیابی به عنوان یکی از عوامل موثر بر توسعه ورزش شناسایی شده است. معنای عینی استعدادیابی، شناسایی استعداد ورزشی و انتخاب افرادی است که در مقایسه با سایرین، توانایی زیادی برای یک ورزش خاص دارند. استعدادیابی و پرورش استعداد یک بخش مهم در بیشتر برنامههای ورزشی است. از آنجا که استعدادها تا حدودی اختصاصی هستند، فردی ممکن است برای فعالیت خاصی مستعد و برای فعالیت دیگر کم استعداد باشد. استعدادیابی ورزشی به عنوان یکی از مهمترین موضوعاتی است که در ورزش بسیار مطرح گردیده است. اگر در گذشته سنتها، آرمانها، فشار والدین، تشخیص معلم و تجهیزات ورزشی در دسترس در هدایت افراد به سمت ورزشی خاص ایفای نقش میکرد، اکنون به نظر میرسد، علاوه بر موارد یاد شده، توجه به افزایش دانش در شناخت ابعاد مختلفی وجودی انسان ها همچون استعدادیابی ورزشی در کشف و هدایت ورزشکاران به سطوح قهرمانی از اهمیت بسزایی برخوردار میباشد. موفقیت ورزشکاران در سطوح مختلف و موفقیت مدیریت فدراسیونها بستگی به انتخاب به موقع و پرورش صحیح منابع انسانی دارد. شناخت بهتر و دقیق تر استعدادها و تعیین ملاکهای لازم برای این شناخت به منظور پرهیز از روند آزمایش و خطا در گزینش ورزشکاران که حاصلی جز هدر دادن منابع انسانی، وقت و انرژی را در بر ندارد، ضرورت پیدا می کند. امروزه استفاده از استعدادهای بالقوه و اجرای تمرین های مستمر، مناسب و منطبق بر اصول علمی، رمز موفقیت در میادین ورزشی می باشد. توجه ویژه به ورزش پایه و دستیابی به اطلاعات دقیق و جامع در مورد ورزشکاران و شناسایی به موقع استعدادهای ورزشی و پرورش آنها، امکان موفقیت در صحنه های ورزشی را افزایش می دهد. از طرفی تحولی که امروزه در ورزش نوین از نظر فیزیکی، فیزیولوژیکی و روانی رخ داده است، اهمیت اطلاعات عینی یه خصوص در مورد شناسایی استعدادهای ورزشی افراد را دو چندان نموده است. به همین دلیل از جمله وظایف مربیان، علاوه بر آگاهی از علوم ورزشی، داشتن توانایی های لازم در انتخاب ورزشکاران مستعد برای رشته مورد نظر است. فرایند شناسایی ورزشکاران مستعد برای شرکت در برنامه های سازمان یافته از مهمترین مسائل در ورزش های معاصر است. قهرمانان ورزشی ویژگی های منحصر به فردی دارند که به کمک آنها می توانند بر دیگران برتری یابند. استعدادیابی معمولا به دو روش سیستماتیک و غیر سیستماتیک انجام می شود. در روش سیستماتیک، نهادی خصوصی یا استانی (شهرستانی)، با روشهای سیستماتیک و سازماندهی شده به کشف افراد مستعد میپردازد. کشف افراد از طریق انجام آزمون و شیوههای رقابتی صورت میگیرد. زیربنای روش سیستماتیک، ورزش همگانی است. در این روش، ساختارهای ورزش برای فرد ورزشکاری که در مسیر طبیعی پیشرفت ورزشی، مستعد شناخته می شود، وضعیت پرورش را فراهم میآورند. روش فوق، یک روش سنتی برای کشف افراد مستعد در بسیاری از کشورهاست. در روش غیرسیستماتیک، از طریق مشاهده میدانی در مسابقات به عنوان یک فرد مستعد و دارای توانایی مورد نیاز ورزش در سطح بالا شناخته می شود. از این رو، ساختارها و تشکیلات ورزشی برای کمک به رشد افراد مستعد سهم چندانی ندارند. این روش در بسیاری از کشورهای در حال توسعه و عقب افتاده در جریان است. به هر حال، می توان با توجه بیشتر به ورزش پایه و مدیریت استعدادیابی علاوه بر صرفه جویی در هزینه های ورزشی، احتمال موفقیت ورزشکاران در آینده را دو چندان کرد. در این رابطه نیز مولفه های مختلفی دخیل اند که در اولویت اول این مولفه ها می توان به «توجه به استعدادیابی و مدیریت استعداد در ورزش های رزمی» اشاره داشت. در واقع ضروری به نظر می رسد که در بدنه انجمن ورزش های رزمی و هیئت های فعال آن در استان ها و شهرستان ها، بخشی به عنوان بخش استعدادیابی به صورت فعال در تمرینات و مسابقات مختلف ورزشکاران حضور یابد و با استفاده از ساز و کارهای علمی و به روز دنیا، اقدام به شناسایی، جذب و پرورش استعدادهای باالقوه مردم این مرز و بوم در رشته های رزمی نماید و آنان را برای رقابت های بین المللی و معتبر این رشته های ورزشی آماده سازد. در نهایت پیشنهاد می شود با مدیریت استعداد و فرایند استعدادیابی به صورت اصولی و علمی و توجه به عوامل موثر بر توسعه ورزش های رزمی در مدارس، بستر مناسبی برای توسعه ورزش های رزمی در کشور فراهم آید.
همچنین نتایج تحقیق بیانگر این بود که عوامل ساختاری در توسعه انجمن های ورزش رزمی در ایران نقش معنیداری دارد. نتیجه به دست آمده با نتیجه تحقیقات پورعبدالحسین و همکاران (1397)، پورسلطانی زرندی و همکاران (1396)، سوتریادو و همکاران (2009)، ساتیرادو و شیلبوری (2009) و گیلبرتسون (2000) همسو بود. در تحقیقات نام برده نیز از عوامل ساختاری به عنوان یکی از عوامل موثر بر توسعه ورزش ها یاد شده است. به طور کلی، یکی از موانع پیش روی توسعه سازمان های ورزشی در کشور را عوامل ساختاری تشکیل می دهند که باید با مرتفع ساختن آن ها، زمینه توسعه سازمان های ورزشی فراهم آید. به نظر می رسد که برنامه های تدوین شده برای بسیاری از فدراسیون های کشور با ساختار آن فدراسیون ها تطابق ندارد و هماهنگی لازم بین مدیران میانی و اجرایی نیز نامناسب است. به عنوان مثال، در برخی از برنامه های راهبردی تدوین شده برای فدراسیون ها، منابع تامین بودجه از محل خارج از اعتبارات دولت تعیین شده و این در حالی است که در آن فدراسیون اصلا واحدی به نام «مدیریت بازاریابی» وجود ندارد که این عمل را انجام دهد و یا اینکه بخشی از درآمدهای آنان از راه بلیط فروشی مسابقات باید تامین گردد- در حالی که تیم های تحت نظر فدراسیون خود از اماکن ورزشی دولتی و یا استیجاری استفاده می کنند که این موضوع علاوه بر آنکه نمی تواند برای فدراسیون کسب درآمد نماید، بلکه هزینه های هنگفتی را نیز بر دوش فدراسیون ها تحمیل می نماید. اما شاید مهم تر از موارد یاد شده بتوان ساختار ناکارآمد و ابهام در تقسیم وظایف جهت اجرای برنامه را یکی از دلایل اصلی عدم اجرای موفق برنامه های راهبردی فدراسیون ها دانست. زمانی که در تقسیم وظایف کارکنان یک سازمان ابهاماتی وجود داشته باشد، بدون شک کارکنان نمی توانند به نحوی شایسته به ایفای نقش بپردازند و در اجرای صحیح برنامه ها با مشکل رو به رو می شوند. با تمام این تفاسیر، پیشنهاد می شود برای رفع موارد یاد شده، با ایجاد استقلال در ساختار و تصمیمگیریهای مدیریتی انجمنهای رزمی، حذف فدراسیونها از مکاتبات انجمنهای رزمی با وزارت ورزش و جوانان، به رسمیت شناختن انجمنهای رزمی به عنوان بالاترین مرجع رشتههای رزمی، ارتقا و بهبود ساختاری انجمنهای رزمی، منفک شدن ساختار انجمنهای رزمی از دولت و ساختار دولتی، استقلال انجمنهای رزمی از فدراسیونها و ایجاد سازمان های غیردولتی و غیرانتفاعی برای گسترش انجمنهای رزمی، موانع ساختاری پیش روی توسعه انجمن ورزش های رزمی کشور رفع گردد و زمینه توسعه ورزش های رزمی در کشور فراهم آید.
همچنین با توجه به نتیجه مدل معادلات ساختاری، همه عوامل موثر بر توسعه انجمن های ورزش رزمی در ایران شناسایی شده در این تحقیق از مقدار T و بار عاملی قابل قبولی و مثبتی برخوردارند و عوامل موثر بر توسعه انجمن های ورزش رزمی در ایران محسوب میشوند. همچنین، شاخصهای مختلف برازش مدل از مقدار قابل قبول و مطلوب برخوردار بودند و مدل تحقیق تأیید شد. در یک جمع بندی کلی می توان بیان داشت که در عصر حاضر، ورزش به پدیدهای پیچیده و چند بعدی تبدیل شده است که توسعه آن مستلزم توجه به تمام آن ابعاد است. شناخت مسائل و مشکلات انجمن ورزش های رزمی کشور نیازمند نگاهی علمی و تجربی می باشد و در این مسیر، استفاده از تجارب جهانی راه میانبری است که میتواند هزینه دستیابی به توسعه را کاهش دهد. بدون شک، رشد و توسعه ورزش های رزمی در کشور، از یک سو و افت و تنزل آن از سوی دیگر، ریشه در عوامل متعددی دارد که تعیین سهم هریک از آنان مشکل خواهد بود. آنچه که مسلم است هیچ موفقیت یا شکستی را نمیتوان به یک علت خاص منتسب دانست. پس جای هیچ گونه تردیدی نیست که مطالعه علمی و شناسایی مشکلات موجود در این حوزه از یک سو و تلاش برای مرتفع ساختن این مشکلات توسط مسؤلان از سوی دیگر در ارتقای هرچه بیشتر آن موفقیتآمیز خواهد بود. حال آنکه، باید توجه داشت که جامعه تحقیق را متخصصان ورزش های رزمی، مدیران فدراسیونهای مرتبط (فدراسیون رزمی، فدراسیون انجمنهای ورزشی) و ورزشکاران خبره ورزش های رزمی تشکیل داده اند و به راستی نظر آنان می تواند راهگشای موفقیت انجمن ورزش های رزمی کشور و به ویژه اجرای بهینه راهبرد های تدوین شده آن انجمن و هیئت های تابعه باشد. بنابراین به نظر می رسد توجه به نظرات این متخصصان، می تواند یکی از بهترین داده های مورد نیاز جهت تصمیم گیری مدیران در زمینه اجرای راهبرد های انجمن ورزش های رزمی کشور باشد. از طرف دیگر، مدلسازی معادلات ساختاری نیز موید این موضوع است که عوامل شناسایی شده می توانند در توسعه انجمن ورزش های رزمی کشور موثر باشند و لذا با استفاده از نتایج این تحقیق می توان به ارتقای هرچه بیشتر ورزش های رزمی در کشور امیدوار بود. بنابراین پیشنهاد می شود مدیران انجمن های ورزش رزمی کشور جهت توسعه رشته های تحت نظر خود از این مدل به عنوان راهنمایی کاربردی و مفید استفاده نمایند.
منابع
- سجادی، سید نصراله. (1386). مدیریت سازمان های ورزشی. تهران: انتشارات سمت
- سجادی، سید نصراله؛ صفری، حمیدرضا؛ ساعتچیان، وحید و رسولی، سیدمهدی. (1392). «اولویتبندی عوامل موثر بر موفقیت کاروارن ورزشی ایران در بازیهای آسیایی 2010 گوانجو». پژوهشهای مدیریت ورزشی و علوم حرکتی. سال 3، شماره 5، دانشگاه همدان.
- سجادی، سید نصراله؛ محمودی، احمد؛ ساعتچیان، وحید و حاجیآخوندیزاده، مسعود. (1390). «بررسی اولویتها و راهکارهای پیشرفت ورزش قهرمانی جودوی کشور از دیدگاه صاحبنظران». دومین همایش ملی مدیریت ورزشی. دانشگاه صنعتی شاهرود.
- Asgari, Bahman. (2012). “Basic exercises for elementary students”. Development of physical education, No. 1, pp. 60-62. (Persian)
- De Bosscher, V, De Knop, P, Van Bottenburg, M, Shibli, S, Bingham, J. (2009). “Explaining international sporting success: An international comparison of elite sport systems and policies in six countries”. Sport Management Review, 12(3), 113-136.
- Doosti, M, Darvishi, A, Bagherian, B. (2017). “Economic barriers to coastal development. Case study: Central part of Mazandaran province”. Journal of Marine Science Education, No. 7, 17-30. (Persian)
- Eydipour, K, Ashrafkhazaei, A, Arian, E, Gholami, S. (2015). “Challenges and barriers to the development of soccer sports in the western provinces of the country”. Organizational Behavior Management Studies in Sport, 2015, Vol. 2, No. 5, 58-51. (Persian).
- Kim, H. B., Johnson, J. A., Lee, E. J., Ha, P. (2016). “An Investigation into the History of the Taekwondo Uniform since the Korean Peninsula’s Liberation from Japan”. The International Journal of the History of Sport, Volume 33Issue 9: Martial Arts and Traditional Sports in Asia: History, Culture and Politics, pp: 963-977.
- Mutter, F., & Pawlowski, T. (2014). “Role models in sports–Can success in professional sports increase the demand for amateur sport participation?” Sport Management Review, 17.3., 324-336.
- Sotiriadou, P. (2012). “Sport development planning: The Sunny Golf Club”. Sport Management Review, Journal homepage: www. Elsevier.com /locate/s m.