نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 کارشناسی ارشد مدیرت ورزشی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.
2 دانشیار مدیریت ورزشی،دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه علامه طباطبایی، ایران
چکیده
هدف از پژوهش حاضر، سنجش میزان مطلوبیت استفاده از تبلیغات سبز مبتنی بر ارزش های بومی در مدیریت اماکن ورزشی و همچنین تعیین شیوه های استفاده از این تبلیغات بود. این پژوهش از دسته تحقیقات کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده‌ها در زمره پژوهش های پیمایشی- توصیفی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه مدیران اماکن ورزشی سرپوشیده یزد بود (600 نفر). نمونه آماری براساس جدول مورگان، 234 مدیر بودند که به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزارجمع‌آوری داده‌ها، پرسشنامه محقق ساخته بود که پس از تایید روایی و پایایی مورد بهره برداری قرار گرفت. روایی سازه پرسشنامه با استفاده از معادلات ساختاری و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ تایید شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از نرم‌افزارهای Spss V26 و Smart PLS 3 استفاده گردید.
نتایج پژوهش نشان داد که کاهش آلودگی صوتی مبتنی بر ارزش های بومی، افزایش فضای سبز مبتنی برارزش های بومی، دفع زباله و نخاله ساختمان مبتنی بر ارزش های بومی و صرفه جویی انرژی مبتنی بر ارزش های بومی عوامل موثر بر شیوههای تبلیغات سبز اماکن ورزشی می باشند که از این 4 عامل بیشترین توجه مربوط به شاخص «دفع زباله و نخاله ساختمان» (با میانگین 06/3) و کم ترین توجه مربوط بهشاخص «افزایش فضای سبز»(با میانگین 18/2) میباشد که در رتبه چهارم قرار دارد.
میتوان گفت برای دستیابی به توسعه پایدار لازم است که استفاده از شیوههای به تصویر کشیدن مسئولیتپذیری افزایش فضای سبز مبتنی بر ارزش های اخلاقی، ملی و تاریخی و ارزش های زندگی مدرن در مدیریت اماکن ورزشی دیده شود.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Applying green Advertising Methods based on Local Values in the Management of Sports Facilities (case study: Yazd)
نویسندگان [English]
- fateme Daneshgar 1
- Gholam Ali Kargar 2
- Javad Shahlaee 2
1 MS of Sport Management, Faculty of Physical Education and Sport Sciences, University of Allameh Tabataba’i , Tehran. IRAN
2 Associate Professor of Sport Management, Allameh Tabataba’i University , Iran
چکیده [English]
The study is to assess the desirability of using green advertising based on indigenous values in the management of sports venues and to determine the methods of using this advertising. It was in the category of applied and survey-descriptive researches. The statistical population included the managers of indoor sports venues in Yazd (600 people). Based on Morgan table, 234 managers were selected by simple random sampling as the statistical samples. The data collection tool was a researcher-made questionnaire which was used after confirming its validity and reliability. The construct validity of the questionnaire was confirmed using structural equations and its reliability was confirmed using Cornbrash’s alpha. SPSS V26 and Smart PLS 3 soft wares were used for data analysis.
The results showed that the reduction of noise pollution based on indigenous values, increasing green space based on indigenous values, garbage disposal based on indigenous values and energy saving based on indigenous values are the factors affecting the green advertising methods. Of these 4 factors, the most attention is related to the index of “construction waste and rubbish” (with an average of 3/06) and the least attention is related to the index of “increase of green space” (with an average of 2/18), which is in the fourth place.
Therefore, the use of methods to portray the responsibility of increasing green space based on moral, national and historical values and values of modern life in the management of sports venues to achieve sustainable development can be seen.
کلیدواژه‌ها [English]
- "؛ Green Advertising"؛ Local Values"؛
- "؛ Sports Facilities"؛
- Sports Facilities Management"؛
- "؛ Environmental Responsibility"
کاربست شیوههای تبلیغات سبز مبتنی برارزش های بومی در مدیریت اماکن ورزشی (مطالعه موردی: یزد)
فاطمه دانشگر[1]
غلامعلی کارگر[2]
جواد شهلایی باقری[3]
10.22034/SSYS.2022.1839.2303
تاریخ دریافت مقاله: 25/2/1400
تاریخ پذیرش مقاله:22/6/1400
مقدمه
شرایط ناپایدار کنونی جامعه بشری، نتیجه رشد و توسعه ناپایداری است که طی چندین دهه گذشته، صرفا با هدف افزایش رفاه اقتصادی و بدون در نظر گرفتن اخلاقیات، ملاحظات زیست محیطی، حقوق اجتماعی و کیفیت زندگی، پیگیری شده است. آن چه مسلم است تکیه بر اصول و مبانی فکری و کاربردی گذشته، نه تنها موجب بهبود شرایط کنونی نخواهد شد، بلکه باعث افزایش ریسک‌های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی می گردد و هزینه هنگفتی را بر جامعه و کسب و کار تحمیل خواهد کرد. حرکت به سمت جامعه ای متعالی نیازمند این است که مصرف کنندگان، کسب و کارها و دولت‌ها نقش خود را در قبال مسئولیت‌های زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی ایفا نمایند (بلز و پیتی[4]، 2009). از دهه 1970، مفاهیم بازاریابی بسیاری ظهور کردند که با مباحث زیست محیطی و اجتماعی سرو کار داشتند، از جمله: بازاریابی سبز (زیست محیطی)، بازاریابی پایدار، بازاریابی اجتماعی و بازاریابی بوم شناختی (کومار[5]، 2015: 85). آمیخته بازاریابی سبز از عناصر کلیدی محصول سبز، قیمت سبز، توزیع سبز و ترویج، تبلیغ و ترفیع سبز تشکیل شده است (میرحسینی، 1394). بانرجی[6] تبلیغ سبز را به عنوان تبلیغی تعریف نموده که حداقل دارای یکی از این معیارها باشد: صراحتا یا ضمنا رابطه بین یک محصول و خدمت را با محیط زیست بیان کند؛ نوعی سبک زندگی سبز را ترویج دهد و مسئولیتپذیری زیست محیطی شرکت را بیان نماید(ککس[7]، 2008). تبلیغ سبز به معنای انتقال اطلاعات زیست محیطی واقعی به مصرف کنندگان است که با فعالیت‌های شرکت ارتباط دارند(رمضانیان، اسماعیلپور و تندکار، 1389). تبلیغ سبز، منجر به تشکیل ارزش هایی برای افراد نگران محیط زیست میشود (جواهیر و همکاران[8]، 88:2012). کائو و دئو[9] (2020 ) معتقدند که طراحی تبلیغات سبز با مرجع خود و استدلال قوی دارای بهترین اثر تبلیغاتی است. احساسات اخلاقی مثبت و احساسات اجتماعی، اثر تبلیغاتی بهتری دارند و تحت عمل از احساسات، اولویت مطالب برای طراحی تبلیغات نیز تغییر خواهد کرد. روشها و شیوههای بازاریابی وتبلیغات سبز میتواند تصور فرد از سلامت و سازگاری با محیط زیست را تقویت کند و کیفیت درک شده از محصولات و خدمات را بالا ببرد (سامی[10]، 2008). از طرفی تبلیغات برای ورزش، زمانی مطرح می شود که یک نهاد ورزشی، تصمیم به معرفی محصولات و خدمات خود می نماید. تبلیغات از طریق ورزش نیز بدین معناست که یک سازمان غیر ورزشی تصمیم به استفاده از ورزش برای فروش محصولات و خدمات خود می گیرند (قاسمی، کشکر و راسخ، 1397). مقررات جدید زیست محیطی، شرکت‌ها را به سوی کاهش آلودگی و افزایش مزیت رقابتی هدایت میکند. بازاریابی سبز باعث شده است که سازمان‌ها به بازارهای جدیدی دست یابند که مزایای متعددی در مورد عملکرد کسب وکار در پی خواهد داشت (چن[11]، 2010 ). در این بین عامل فرهنگی یک عامل مهم و کمتر مورد توجه قرار گرفته است. مشخصه‌های سنتی و فرهنگی میتواند در برقراری ارتباط بهتر و سریع تر، نقش مهمی‌‌داشته باشند، زیرا افرادی که در یک جامعه زندگی می‌‌کنند دارای فرهنگ و ارزش های بومی‌‌و خاص آن اجتماع نیز هستند. بنابراین بهتر است که ارسال پیام برای آنان به زبان و شیوه ای آشنا به سنت‌های خودشان، و نه در قالب‌های فرهنگی و سنتی بیگانه طراحی شود تا برای آن‌ها مملو‌س‌تر و گویاتر باشد (خدادادحسینی، روستا و خیلیلی شجاعی، 1394). مضامین مرتبط با چیستی فرهنگ ورزش نشان میدهد که فرهنگ ورزشی با ارزش ها و باورهای ورزشی که بر فرهنگ افراد تأثیر میگذارد، ارتباط دارند. در این قالب ویژگیهای جمعگرایی، روحیه انسجام در ورزش های گروهی، روحیه اخلاقمداری، جوانمردی و تواضع در ورزش پهلوانی و زورخانه‌ای، روحیه جنگجویی و مهارت در ورزش های رزمی، از جمله باورها و هنجارهایی میباشند که با ورزش ارتباط تنگاتنگی دارند و بر فرهنگ افراد تأثیر میگذارد. از جهتی دیگر، ارزش هایی چون: احترام به بزرگتر، توجه به سجایای اخلاقی و مذهبی، دستگیری از محرومان و ضعیفان، رعایت حجاب و ... از جمله ارزش های فرهنگی بومی‌‌هستند که بر رفتار ورزشی موثر میباشد (قشمیمیمند، پورکیانی و رحمتی، 1397). ﺟﻮاﻣﻊ و ﺗﺸﮑﻞﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ارزشﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ اﻣﺎﮐﻦ ورزﺷﯽ و ﺗﻔﺮﯾﺤﯽ دارﻧﺪ، ﯾﮏ ﺗﻌﻬﺪ اﺧﻼﻗﯽ ﺑﺮای ﺣﻔﻆ ﻣﯿﺮاث ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر آن ﺟﺎﻣﻌﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ (فلیگور و همکاران[12]، 2013). در ﻧﻈﺎم ﻛﻨﻮﻧﻲ ﺟﻬﺎن، ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻣﺎﻛﻦ ورزﺷﻲ و ارﺗﻘﺎی آن یکی از اهدافی است که در نهادهایی چون وزارت ورزش و جوانان و فدراسیون‌های تابعه و سایر دستگاههای اجرایی دارای اماکن ورزشی که با اقشار مختلف مردم و سطوح بین المللی ارتباط دارند، نقش تعیین کننده ای دارد (کارگر، 1383). اﻣﺎﮐﻦ ورزﺷﯽ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎی ﻣﺜﺒﺖ ﺧﻮد ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻄﺢ رﻓﺎه، اﺷﺘﻐﺎل، ارﺗﺒﺎﻃﺎت، ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ، ﺑﺮﺧﻮرداری از اﻣﮑﺎﻧﺎت و ﺧﺪﻣﺎت و ... دارای آﺛﺎر ﻧﺎﻣﻄﻠﻮﺑﯽ ﭼﻮن: ﻣﺸﮑﻼت و ﻣﺴﺎﺋﻞ زﯾﺴﺖﻣﺤﯿﻄﯽ، ﻣﻌﻀﻼت ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ، اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ... ﻣﯽﺑﺎﺷند (خدادادی، عبدوی و پاشایی، 1397). به جرات می توان گفت که بسیاری از بحران‌های زیست محیطی ریشه در مشکلات فرهنگی دارد و از این نظر، ضرورت اصلاح نگرش و رفتار زیستمحیطی در سطوح مختلف جامعه کاملاً محسوس است (عظیمی‌‌و فریدپور، 1393). آلودگیهای زیستمحیطی که درنتیجه تولیدات و مصارف انسانی پدید آمده، از جمله مسائلی هستند که بارها توسط سازمان‌های فعال در این زمینه به عنوان تهدیدی برای بشر شناخته شده‌اند. در این میان برخی از صنایع با یه کارگیری اقداماتی، گام‌های لازم را جهت کاهش اثرات نهایی که بر محیطزیست می‌توانند داشته باشند برداشته اند. از جمله این اقدامات، تبلیغات سبز یا محیطزیست دوستانه است (کیو[13]، 2011: 4). حفاظت از محیط زیست برای نسل فعلی و نسل‌های آینده بر عهده همه افراد، سازمان‌ها و نهادهاست. یک محیط کار سبز با کوشش مدیریت و کارکنان ایجاد میشود. از سوی دیگر، مکان ورزشی به عنوان یک نهاد اجتماعی با اجرای نظام مدیریت سبز و آگاهی رسانی به توسعه پایدار و حفاظت از محیط زیست کمک میکند. از جمله تحقیقات انجام شده درباره این موضوع، پژوهش نظری و شعبانی مقدم (1399) در زمینه تأثیر ادراک زیست محیطی بر توسعه پایدار در ورزش است که نشان داد به منظور افزایش درک اثرات زیستمحیطی- که بر رفتارهای مسئولانه زیستمحیطی اثرگذار است- باید درک مردم درباره محیطزیست افزایش یابد. با توجه به اهمیت نقش رسانه در دنیای امروز میتوان اقداماتی در این زمینه انجام داد (نظری و شعبانی مقدم، 1399). قنبری و دهقان (1397) در پژوهشی به بررسی تأثیر راهبرد بازاریابی سبز بر عملکرد سازمانی در فدراسیون‌های ورزشی پرداختند و به این نتیجه رسیدند که هر سه راهبرد بازاریابی سبز (نوآوری سبز، ارتقای سبز و تبلیغات سبز) تأثیر مثبتی بر عملکرد سازمان دارد( قنبری و دهقان، 1397). سارانی (1395) با پژوهشی درﺑﺎره روﻳﻜﺮد ﻣﺪﻳﺮان ورزﺷﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞزﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ در اﻣﺎﻛﻦ ورزﺷﻲ دریافت ﻛﻪ ﻣﺪﻳﺮان در راﺳﺘﺎی ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ و ﻛﺎﻫﺶ اﺛﺮات ﻣﺨﺮب آن، ﺷﺎﺧﺺﻫﺎ و اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ را در راستای آب و مدیریت مصرف، بهینه سازی مصرف انرژی، مدیریت پسماند، استانداردسازی تاسیسات، حفظ و مدیریت فضای سبز اﻣﺎﻛﻦ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺮ ﺧﻮد ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار داده اﻧﺪ ( سارانی، 1395). سلمانپور (1395) اظهار داشت که ابزارهای بازاریابی سبز شامل تبلیغات محیطی، برند سبز و برچسب سبز بر رفتار خرید واقعی مشتری تأثیر دارد (سلمانپور، 1395). قشمیمیمند و همکاران (1397) در تعریف فرهنگ ورزش و ارائه الگویی بومی از مولفههای مرتبط با آن اظهار داشتند الگوی فرهنگ ورزش در ایران شامل ارزش های عام اخلاقی، ارزش های ذاتی ورزش، ارزش های مادی و جسمی ورزش، ارزش های ملی و تاریخی، ارزش های مذهبی، ارزش های زندگی مدرن و ناهنجاریهای فرهنگی ورزش میباشند. کشکر و همکاران (1395) در پژوهشی فرهنگ ورزش و مولفه های آن را بدین صورت تعریف کردند: فرهنگ ورزش یعنی مجموعه باورها و مفروضات انسانی مورد انتظار جامعه در ورزش و رفتار بر اساس ارزش ها و هنجارهای مطلوب جامعه شامل رفتار محترمانه با رعایت اخالاق و تکریم فرهنگ سایر ملل و اقوام و ایجاد عادت به ورزش از طریق مدیریت منابع برای خلق شرایط و امکانات ورزش کردن و نمایش نمودهای ملموس زیبایی شناختی و هنرمندانه به عنوان مصنوعات ورزش در جامعه (کشکر، قاسمی و غلامرضا کارگر، 1395).
از جمله تحقیقات خارجی میتوان به تحقیق مازیریری[14] (2020) اشاره داشت که به بررسی تأثیر بسته بندی سبز و تبلیغات سبز بر مزیت رقابتی و تولید بنگاه‌های کوچک و متوسط پرداخت و به این نتیجه رسید که بدون شک، بسته بندی سبز و تبلیغات سبز تأثیر مثبتی بر مزیت رقابتی و عملکرد تجاری دارند (مازیریری، 2020). همچنین فوکن و همکاران[15](2020) در مورد اتخاذ شیوههای بازاریابی سبز در صنعت خدمات غذایی با درنظرگرفتن اجرای شیوههای بازاریابی سبز که میتواند در دستیابی به نتایج مثبت در پایداری محیط زیست مؤثر باشد، دریافتند که سیاست‌های داخلی رستوران‌ها، نگرش سبز صاحبان رستوران‌ها، تبلیغات مشتری مدار گرا و اندازه رستوران در شیوههای بازاریابی سبز رستوران‌ها نقش دارند. سرونراج و پلای[16] (2018) در پژوهشی به شناسایی مطلوب ترین رسانه برای ارائه پیام سبز به مصرف کنندگان و همچنین به بررسی عوامل تبلیغات سبز که باعث ایجاد رفتار خرید در بین مصرفکنندگان میشود پرداختند و بیان کردند انتخاب یک رسانه مناسب و دستیابی به آن یکی از بزرگترین چالش‌های یک بازاریاب محسوب میشود. تلویزیون به عنوان رسانه ای برتر توسط مصرف کنندگان در نظر گرفته میشود وعوامل تبلیغات سبز نظیر اثربخشی پیام، نگرش و ادراک نسبت به تبلیغات سبز بر رفتار خرید سبز مصرف کننده تأثیر دارند(سرونراج و پلای، 2018). سئوبینگ[17] (2013) مطالعه ای با عنوان «تعهد اخلاقی حفظ میراث از طریق اماکن ورزشی و تفریحی» با هدف بررسی دیدگاه فیلسوف معاصر پیتر سینگر (1993) در مورد تعهد اخلاقی در برجسته کردن پتانسیل‌های محافظت از میراث از طریق شیوههای مدیریت ورزش و تفریحی انجام دادند. نتایج یافته‌ها نشان داد حفظ میراث به عنوان یک فعالیت مدیریتی برای اطمینان از بقای سوابق اجتماعی، سیاسی و فرهنگی تعریف و قاب بندی میشود و جوامع و تشکل‌های اجتماعی ممکن است با توجه به ارزش هایی که اماکن تفریحی ورزشی دارند، یک تعهد اخلاقی برای حفظ میراث ماندگار آن جامعه داشته باشند. حفظ این میراث میتواند در قالب اطمینان از بقای اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، و سوابق آن تعریف و به عنوان یک فعالیت مدیریتی مد نظر قرار گیرد (سئوبینگ، 2013). با وجود آنکه از مطرح شدن مباحث مربوط به بازاریابی و تبلیغات سبز سالیان زیادی می گذرد، اما به دلایل گوناگونی این مسئله آنگونه که باید در جامعه ما مورد توجه جدی قرار نگرفته است- هرچند به نظر می رسد با آشکار شدن مسائل و مشکلات زیست محیطی که امروزه نسل بشر را به خود گرفتار کرده است لزوم توجه به این مقوله بیش از پیش ضرورت یابد. حفاظت ازمنابع طبیعی، جلوگیری از گرم شدن زمین، استفاده پایدار از منابع، کاهش آلودگیهای صوتی و زیستی، همه و همه از نگرانی هایی است که امروزه بشر از آن رنج می برند و بازاریابی هم به عنوان یک علمی همواره در تلاش برای شناسایی و ارضای نیاز‌ها و خواسته‌های بشر بوده. است. درواقع مسئولیت اجتماعی اماکن در برابر محیط زیست یعنی همان بازاریابی و تبلیغات سبز تبدیل به یکی از راهبرد‌های اماکن در بازار رقابتی امروز شده است. کشورمان ایران در سال‌های اخیر باتوجه به بحران مصرف منابع و انرژی نیازمند توسعه و ترویج محصولات و خدماتی ست که سازگاری بیشتری با محیط زیست دارند (خداداد حسینی و همکاران، 1394). از آنجایی که بازاریابی و تبلیغات سبز بر قلمرو و کارکرد اماکن ورزشی تاثیر دارد و بستری مناسب برای توسعه پایدار اماکن فراهم می کند، اماکنی که در پی توسعه پایدار هستند می توانند به وسیله تبلیغات سبز به ایفای تعهدات اجتماعی خود بپردازند و مسیر رسیدن به توسعه پایدار را هموارتر نمایند. از طرفی، با رشد سریع فناوری و صنعتی شدن زندگی، محیط زیست درخطر نابودی قرارگرفته است. به نظر می‌‌رسد که در تبلیغات و مدیریت باید تغییراتی صورت بپذیرد و روشهای نوین مدیریتی نظیر تبلیغات سبز میتواند در جهت کاهش مصارف انرژی، برق، آب، پسماند، آلودگی صوتی و بهبود فضای سبز اماکن ورزشی نقش بسزایی ایفا نماید. از آنجایی که اماکن ورزشی به عنوان یکی از نهادهای اجتماعی با اکثریت مردم در ارتباط هستند و نیز در پرکردن اوقات فراغت و نشاط و شادابی نقش به سزایی دارد، میتواند به عنوان کانال ارتباطی پیام‌های تبلیغاتی خود را به ویژه با تأکید بر مسئولیتپذیری زیست محیطی به شیوههای مختلف مبتنی بر ارزش های مردمی‌‌و بومی‌‌ارسال نماید. این پژوهش بدین سبب که میزان استفاده از شیوههای تبلیغات اعم از طریق بیلبورد، دیوارنویسی، شبکههای اجتماعی، دهان به دهان و محصولات فرهنگی در اماکن ورزشی شهر یزد با معیار مسئولیتپذیری زیستمحیطی تبلیغات سبز مبتنی بر ارزش های بومی‌‌پاسخ میدهد، حائز اهمیت است. با توجه به آموزه‌های فرهنگی و بومی در اعمال مدیریت تبلیغات سبز در اماکن ورزشی جهت تداوم مسئولیتپذیری زیست محیطی، مدیریت اماکن ورزشی شهر یزد میتواند در امورنظام یافته از قبیل برنامه ریزی، طراحی فضا و مدیریت پروژه‌های تبلیغات سبز گام‌های موثری بردارد. بنابراین پژوهش حاضر ضرورت دارد. با مطالعه ادبیات نظری و پیشینه موضوع مشخص شد که اغلب تحقیقات صورت گرفته، بازاریابی سبز و فرهنگ را جداگانه و البته به ندرت در حوزه ورزش بررسی کردند. از طرفی یا به تقسیم بندی مصرف کنندگان براساس میزان سبز بودن و یا به بررسی تأثیر یکی از ابزارهای بازاریابی سبز بر رفتار مصرف کنندگان پرداخته اند. از آنجایی که تبلیغات در ارتقای آگاهی مردم درباره محیطزیست میتواند موثر باشد و نیز این اثر بخشی مبتنی بر ارزش های بومی و فرهنگ تاثیر دوچندانی خواهد داشت، اماکن ورزشی موظف هستند با توجه به معیارهای تبلیغات سبز از جمله مسولیت‌پذیری زیست محیطی شامل کاهش آلودگی صوتی، صرفه جویی انرژی، افزایش فضای سبز و دفع زباله و نخاله ساختمان، تلاش نماید تا بر اساس ارزش های عام اخلاقی، ذاتی ورزش، جسمی و مادی ورزش، ملی و تاریخی و زندگی مدرن به شیوههای مختلف تبلیغاتی اعم از تبلیغات از طریق بیلبورد، دیوارنویسی، شبکههای اجتماعی، دهان به دهان و اینترنتی به مصرفکنندگان منتقل نمایند. با توجه به مطالعات انجام شده، این سوال برای پژوهشگر به وجود آمد که آیا در اماکن ورزشی تبلیغات سبز مبتنی بر ارزش های بومی وجود دارد؟ با بررسی به عمل آمده توسط پژوهشگر، تاکنون پژوهشی در این زمینه انجام نشده است. پس این پژوهش به دنبال پاسخگویی به سؤال زیر است:
- چه میزان از تبلیغات در جهت مسئولیتپذیری زیست محیطی بر اساس ارزش های بومی بوده است؟
- از چه شیوه هایی برای این نوع تبلیغات استفاده میشود؟
روش شناسی پژوهش
این پژوهش از نظر نوع پژوهش، کاربردی است که به روش پیمایشی- توصیفی انجام گرفت و انتظار می ر‌‌فت نتایج پژوهش منجر به بهبود مدیریت و تبلیغات سبز مبتنی بر ارزش های بومی‌‌در اماکن ورزشی شهرستان یزد شود. جامعه آماری این پژوهش شامل مدیران اماکن سرپوشیده وابسته به اداره ورزش و جوانان استان یزد شامل زورخانه ها، سالن‌های ورزشی، باشگاه ها، ورزشگاه و استخر‌های سرپوشیده شهرستان یزد به تعداد 600 نفر بود. در این پژوهش بر اساس جدول کرجسی و مورگان، تعداد 234 نفر با روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده‌ها از پرسشنامه محقق ساخته که در برگیرنده مجموعه ای از سوال‌ها با هدف سنجش متغیرهای پژوهش بود مطابق جدول 1 استفاده گردید. همچنین به منظور سنجش متغیرها در پرسشنامه حاضر از طیف پنج گزینه ای لیکرت (از خیلی زیاد تا خیلی کم) که یکی از رایج ترین مقیاس های اندازه گیری است، استفاده شد.
جدول 1: معیار، شاخص و تعداد گویهها
|
معیار |
شاخص |
تعداد گویه‌های مربوطه |
منابع |
|
|
تبلیغات سبز
ارزش های بومی |
کاهش آلودگی صوتی |
ارزش های عام اخلاقی |
6 |
قشمیمیمند، پورکیانی و رحمتی، (1397) |
|
ارزش های ذاتی ورزش |
||||
|
ارزش های جسمی‌‌و مادی ورزش |
||||
|
ارزش های ملی و تاریخی ورزش |
||||
|
ارزش های مذهبی |
||||
|
ارزش های زندگی مدرن |
||||
|
افزایش فضای سبز |
ارزش های عام اخلاقی |
6 |
||
|
ارزش های ذاتی ورزش |
||||
|
ارزش های جسمی‌‌و مادی ورزش |
||||
|
ارزش های ملی و تاریخی ورزش |
||||
|
ارزش های مذهبی |
||||
|
ارزش های زندگی مدرن |
||||
|
دفع زباله ساختمان |
ارزش های عام اخلاقی |
6 |
||
|
ارزش های ذاتی ورزش |
||||
|
ارزش های جسمی‌‌و مادی ورزش |
||||
|
ارزش های ملی و تاریخی ورزش |
||||
|
ارزش های مذهبی |
||||
|
ارزش های زندگی مدرن |
||||
|
صرفه جویی انرژی |
ارزش های عام اخلاقی |
6 |
||
|
ارزش های ذاتی ورزش |
||||
|
ارزش های جسمی‌‌و مادی ورزش |
||||
|
ارزش های ملی و تاریخی ورزش |
||||
|
ارزش های مذهبی |
||||
|
ارزش های زندگی مدرن |
||||
|
شیوههای تبلیغات سبز (تبلیغات اینترنتی، دیوارنویسی، دهان به دهان، بیلبورد، محصولات فرهنگی، شبکههای اجتماعی) |
- |
1 |
(لهستانی، 1395) |
|
این پرسشنامه شامل سه معیار تبلیغات سبز، ارزش های بومی و شیوه های تبلیغات سبز بود. معیار تبلیغات سبز طبق پژوهش خدادادی و همکاران (1397) شامل چهار شاخص (کاهش آلودگی صوتی، افزایش فضای سبز، دفع زباله ساختمان و صرفهجویی انرژی)، معیار ارزش های بومی طبق پژوهش قشمیمیمندو همکاران(1397) شامل شش شاخص (ارزش های عام اخلاقی، ذاتی، جسمی و مادی، ملی و تاریخی، مذهبی و زندگی مدرن) وهمچنین معیار شیوه های تبلیغات سبز مطابق با پژوهش لهستانی(1395) شامل تبلیغات اینترنتی، دیوار نویسی، دهان به دهان، بیلبورد، محصولات فرهنگی و شبکه های اجتماعی و 25 گویه است. در این تحقیق، علاوهبر دریافت نظر اساتید راهنما و مشاور، از نظر 8 نفر از متخصصان در حوزه پژوهش درباره روایی صوری و محتوایی پرسشنامه و روایی سازه بهره گرفته شد. برای مشخص نمودن اینکه آیا متغیر پژوهش به درستی توسط عوامل سنجیده میشود، از تحلیلعاملی مرتبه اول استفاده شد که پایایی آن مطابق جدول 2 تأیید گردید. روشهای آماری مورد استفاده در این پژوهش به علت ماهیت کمی آن، آمار توصیفی برای تحلیل اطلاعات جمعیت شناختی و آمار استنباطی برای آزمون سوال‌های پژوهش بود. از روشهای آماری و آزمونهای متفاوت با استفاده از نرمافزار SPSS25 و Smart PLS3 و از تحلیل عاملی تاییدی جهت بررسی روایی و پایایی پرسشنامه و از آزمونهای کلموگروف- اسمیرنوف جهت بررسی نرمال بودن توزیع، تی تک نمونه و آزمون فریدمن و تحلیل واریانس برای بررسی سوال‌های پژوهش استفاده شد.
جدول 2: مقادیر آلفای کرونباخ جهت پایایی متغیرهای پژوهش
|
متغیر |
تعداد سوال ها |
آلفای کارونباخ |
|
کاهش آلودگی صوتی مبتنی برارزش های بومی |
6 |
769/0 |
|
افزایش فضای سبز مبتنی برارزش های بومی |
6 |
754/0 |
|
دفع زباله و نخاله ساختمان مبتنی برارزش های بومی |
6 |
761/0 |
|
صرفه جویی انرژی مبتنی برارزش های بومی |
6 |
779/0 |
|
مقدار آلفای کرونباخ برای کل سوال‌ها پرسشنامه |
894/0 |
|
یافتههای پژوهش
نتایج بررسی توصیف ویژگی جمعیت شناختی از جمله سن، میزان تحصیلات و نوع مسئولیت آزمودنی ها در جدول 3 آمده است:
جدول 3: ویژگیهای جمعیتشناختی
|
متغییرهای جمعیت شناختی |
عوامل جمعیت شناختی |
فراوانی |
درصد فراوانی |
درصد تجمعی |
|
جنسیت |
مرد |
163 |
66/69 |
- |
|
زن |
71 |
34/30 |
- |
|
|
رشته تحصیلی |
تربیت بدنی |
143 |
11/61 |
- |
|
غیر تربیت بدنی |
91 |
89/38 |
- |
|
|
تحصیلات |
کاردانی |
139 |
40/59 |
40/59 |
|
کارشناسی |
46 |
66/19 |
06/79 |
|
|
کارشناسی ارشد |
38 |
24/16 |
30/95 |
|
|
دکتری |
11 |
70/4 |
100 |
|
|
سن |
کمتر از 30 سال |
37 |
81/15 |
81/15 |
|
30 تا 40 سال |
136 |
12/58 |
93/73 |
|
|
41 تا 50 سال |
48 |
51/20 |
44/94 |
|
|
50 سال به بالا |
13 |
56/5 |
100 |
|
|
سابقه شغلی |
1 تا 7 سال |
35 |
96/14 |
96/14 |
|
8 تا 14 سال |
48 |
51/20 |
47/35 |
|
|
15 تا 21 سال |
117 |
50 |
47/85 |
|
|
22 سال به بالا |
34 |
53/14 |
100 |
با استفاده آزمون کلموگروف-اسمیرنوف، نرمال بودن متغیرها تأیید شد. برای تایید هریک ازعوامل و همچنین گویه های مربوط از تحلیل عاملی تاییدی استفاده گردید.
شکل 1: نتایج بارهای عاملی استاندارد مدل اندازه گیری
شکل 2: نتایج آزمون تی استیودینت مدل اندازهگیری
نتیجه آزمون تحلیل بارهای عاملی در جدول 4 ارائه شده است. همان طور که می بینیم تمام بارهای عاملی از 5/0 بیشتر است. لذا مدل از پایایی مناسبی برخوردار است.
همان طور که از جدول 4 مشخص است، مقادیر میانگین واریانس استخراج شده(AVE) در تمامی‌‌موارد بزرگتر از مقدار 5/0 است که نشان دهنده روایی متغیرهای پژوهش است. همچنین مقادیر پایایی ترکیبی و آلفای کرونباخ در تمامی‌‌مولفهها بزرگتر از مقدار 7/0 است. بنابراین پایایی پرسشنامه پژوهش مورد تایید است.
جدول 4: جدول مشخصات بارعاملی، پایایی مرکب و میانگین واریانس متغییرهای اندازهگیری پژوهش
|
مولفه |
شماره سوال |
بار عاملی |
میانگین واریانس |
پایایی مرکب |
آلفای کرونباخ |
||
|
کاهش آلودگی صوتی مبتنی برارزش های بومی |
Q01 |
783/0 |
536/0 |
873/0 |
826/0 |
||
|
Q02 |
777/0 |
||||||
|
|
Q03 |
0657/0 |
|||||
|
|
Q04 |
660/0 |
|||||
|
Q05 |
788/0 |
||||||
|
Q06 |
715/0 |
||||||
|
افزایش فضای سبز مبتنی برارزش های بومی |
Q07 |
778/0 |
586/0 |
894/0 |
858/0 |
||
|
Q08 |
767/0 |
||||||
|
Q09 |
816/0 |
||||||
|
Q10 |
684/0 |
||||||
|
Q11 |
733/0 |
||||||
|
Q12 |
807/0 |
||||||
|
دفع زباله و نخاله ساختمان مبتنی برارزش های بومی |
Q13 |
780/0 |
590/0 |
896/0 |
861/0 |
||
|
Q14 |
802/0 |
||||||
|
Q15 |
719/0 |
||||||
|
Q16 |
835/0 |
||||||
|
Q17 |
754/0 |
||||||
|
Q18 |
711/0 |
||||||
|
صرفه جویی انرژی مبتنی برارزش های بومی |
Q19 |
826/0 |
596/0 |
898/0 |
864/0 |
||
|
Q20 |
781/0 |
||||||
|
Q21 |
778/0 |
||||||
|
Q22 |
731/0 |
||||||
|
Q23 |
714/0 |
||||||
|
Q24 |
797/0 |
||||||
در ادامه جهت بررسی روایی تشخیصی یا واگرای متغییرهای اندازه گیری، در نرم افزار از دو معیار آزمون بار عرضی و آزمون فورنل-لاکر استفاده شد که در ادامه به شرح هر یک پرداخته شده است.
الف) شاخص بار عرضی
همان طور که از جدول 5 مشخص است، تمام متغیرهای مشاهده پذیر، بار عاملی بیشتری روی متغیر مکنون مربوط به خود را دارند. لذا با توجه به شاخص بار عرضی میتوان گفت این متغییرهای اندازه گیری از روایی تشخیصی مناسبی برخوردار اند.
جدول 5: شاخص بار عرضی برای شاخص‌های پژوهش
|
افزایش فضای سبز مبتنی بر ارزش های بومی |
دفع زباله و نخاله ساختمان مبتنی بر ارزش های بومی |
صرفه جویی انرژی مبتنی بر ارزش های بومی |
کاهش آلودگی صوتی مبتنی برارزش های بومی |
|
|
Q01 |
331/0 |
191/0 |
213/0 |
783/0 |
|
Q02 |
454/0 |
180/0 |
289/0 |
777/0 |
|
Q03 |
196/0 |
302/0 |
245/0 |
657/0 |
|
Q04 |
265/0 |
338/0 |
058/0 |
660/0 |
|
Q05 |
424/0 |
388/0 |
252/0 |
788/0 |
|
Q06 |
357/0 |
272/0 |
288/0 |
715/0 |
|
Q07 |
778/0 |
203/0 |
280/0 |
415/0 |
|
Q08 |
767/0 |
280/0 |
156/0 |
317/0 |
|
Q09 |
816/0 |
227/0 |
343/0 |
352/0 |
|
Q10 |
684/0 |
357/0 |
289/0 |
355/0 |
|
Q11 |
733/0 |
181/0 |
327/0 |
354/0 |
|
Q12 |
807/0 |
229/0 |
220/0 |
364/0 |
|
Q13 |
450/0 |
780/0 |
354/0 |
364/0 |
|
Q14 |
442/0 |
802/0 |
234/0 |
380/0 |
|
Q15 |
235/0 |
719/0 |
100/0 |
215/0 |
|
Q16 |
094/0 |
835/0 |
400/0 |
288/0 |
|
Q17 |
115/0 |
754/0 |
391/0 |
268/0 |
|
Q18 |
024/0 |
711/0 |
300/0 |
184/0 |
|
Q19 |
385/0 |
232/0 |
826/0 |
280/0 |
|
Q20 |
441/0 |
324/0 |
781/0 |
319/0 |
|
Q21 |
283/0 |
251/0 |
778/0 |
188/0 |
|
Q22 |
190/0 |
290/0 |
731/0 |
202/0 |
|
Q23 |
072/0 |
319/0 |
714/0 |
176/0 |
|
Q24 |
206/0 |
397/0 |
797/0 |
246/0 |
ب) شاخص فورنل-لاکر
همان طور که در جدول 5 مشخص است، جذر میانگین واریانس استخراج شده هر متغیر پنهان از حداکثر همبستگی آن متغیر با متغیرهای پنهان دیگر بیشتر است که این خود بیان کننده روایی تشخیصی مناسب متغییراندازه گیری مورد بررسی میباشد.
جدول 6: نتایج شاخص فورنل- لاکر برای آزمون روایی تشخیصی متغییر اندازه گیری
|
ردیف |
متغیر |
1 |
2 |
3 |
4 |
|
1 |
افزایش فضای سبز |
766/0 |
|||
|
2 |
دفع زباله و نخاله ساختمان |
320/0 |
768/0 |
||
|
3 |
صرفه جویی انرژی |
354/0 |
392/0 |
772/0 |
|
|
4 |
کاهش آلودگی صوتی |
470/0 |
382/0 |
311/0 |
732/0 |
همان طور که از جدول 7 مشخص است، در متغییرهای مورد بررسی، مقادیر شاخص اشتراک با روایی متقاطع مثبت و بالا می باشد.
جدول7: شاخص اشتراک با روایی متقاطع
|
متغیر |
SSO |
SSE |
Q² (=1-SSE/SSO) |
|
افزایش فضای سبز |
1404 |
5/1064 |
242/0 |
|
دفع زباله و نخاله ساختمان |
1404 |
439/1059 |
245/0 |
|
صرفه جویی انرژی |
1404 |
679/1033 |
264/0 |
|
کاهش آلودگی صوتی |
1404 |
692/1070 |
237/0 |
همان طور که در جدول 8. مشاهده میشود، مقدار میانگین مقادیر اشتراکی( ) برابر 393/0 و میانگین مقادیر برابر 461/0 به دست آمد و با توجه به فرمول، مقدار معیار GOF معادل 427/0 محاسبه شد که بزرگتر از مقدار ملاک 3/0 بود و نشان از توان مناسب مدل در پیشبینی متغیر مکنون درونزای مدل دارد.
جدول 8: نتایج برازش کلی مدل با معیار GOF
|
|
|
|
|
427/0 |
393/0 |
461/0 |
برای بررسی مطلوبیت استفاده از به تصویر کشیدن مسئولیتپذیری زیست محیطی مبتنی بر ارزش های بومی و ارزش های عام اخلاقی، ارزش های ملی و تاریخی و ارزش های زندگی مدرن از آزمون تی استیودنت استفاده شد.
نتایج آزمون تی استیودنت برای بررسی مطلوبیت استفاده از به تصویر کشیدن مسئولیتپذیری زیست محیطی مبتنی بر ارزش های عام اخلاقی نشان می دهد که سطح معناداری آزمون برای تمامی‌‌شاخص‌ها بجز افزایش فضای سبز، کوچکتر از مقدار 05/0 است و فاصله اطمینان در دامنه اعداد مثبت قرار دارد. بنابراین، در مدیریت اماکن ورزشی، مطلوبیت استفاده از به تصویر کشیدن تمامی‌‌شاخص‌های صرفه جویی انرژی، دفع زباله و نخاله ساختمان، کاهش آلودگی صوتی بجز افزایش فضای سبز مبتنی برارزش های عام اخلاقی، بیش از حد متوسط است. همچنین سطح معناداری آزمون برای افزایش فضای سبز بزرگتر از مقدار 05/0 است و فاصله اطمینان در دامنه اعداد منفی و مثبت قرار دارد. در نتیجه، مسئولیتپذیری زیست محیطی مبتنی بر ارزش های عام اخلاقی در مدیریت اماکن ورزشی در سطح متوسط است.
طبق نتایج آزمون تی استیودنت برای بررسی مطلوبیت استفاده از به تصویر کشیدن مسئولیتپذیری زیست محیطی مبتنی ارزش های ذاتی، سطح معناداری آزمون برای تمامی‌‌شاخص‌ها کوچکتر از مقدار 05/0 است و فاصله اطمینان در دامنه اعداد مثبت قرار دارد. بنابراین، در مدیریت اماکن ورزشی، مطلوبیت استفاده از به تصویر کشیدن تمامی‌‌شاخص‌ها کاهش آلودگی صوتی، افزایش فضای سبز، دفع زباله و نخاله ساختمان و صرفهجویی انرژی مبتنی بر ارزش های ذاتی در حد متوسط است. درنتیجه مسئولیتپذیری زیستمحیطی مبتنی بر ارزش ذاتی ورزش در مدیریت اماکن ورزشی در سطح متوسط میباشد. همچنین سطح معناداری آزمون تی استیودنت برای سنجش مطلوبیت استفاده از به تصویر کشیدن مسئولیتپذیری زیست محیطی مبتنی ارزش های جسمی‌‌و مادی برای تمامی‌‌شاخص‌ها بجز صرفه جویی انرژی، کوچکتر از مقدار 05/0 است و فاصله اطمینان در دامنه اعداد مثبت قرار دارد. بنابراین، در مدیریت اماکن ورزشی، مطلوبیت استفاده از به تصویر کشیدن عوامل کاهش آلودگی صوتی و فضای سبز و صرفه جویی انرژی، در حد متوسط و شاخص دفع زباله و نخاله ساختمان مبتنی بر ارزش های جسمی‌‌و مادی با میانگین 94/3، در حد خوب است. همچنین سطح معناداری آزمون برای صرفه جویی انرژی بزرگتر از مقدار 05/0 است و فاصله اطمینان در دامنه اعداد منفی و مثبت قرار دارد. در نتیجه، مسئولیتپذیری زیست محیطی مبتنی بر ارزش جسمی‌‌و مادی ورزش در مدیریت اماکن ورزشی در سطح متوسط است. در ادامه برای بررسی مطلوبیت استفاده از به تصویر کشیدن مسئولیتپذیری زیست محیطی مبتنی بر ارزش های ملی و تاریخ ، مذهبی و زندگی مدرن در مدیریت اماکن ورزشی همان طور که از دادههای جدول 5. مشخص است، سطح معناداری آزمون تی استیودنت تک نمونهای برای تمامی‌‌شاخص‌ها کوچکتر از مقدار 05/0 است و فاصله اطمینان در دامنه اعداد مثبت قرار دارد. بنابراین، در مدیریت اماکن ورزشی، میزان استفاده از به تصویر کشیدن تمامی‌‌شاخص‌های کاهش آلودگی صوتی و فضای سبز و صرفه جویی انرژی مبتنی بر ارزش های ملی و تاریخی در حد متوسط و شاخص دفع زباله و نخاله ساختمان با میانگین 99/3 در در حد خوب است. در نتیجه، مسئولیتپذیری زیست محیطی مبتنی بر ارزش های ملی و تاریخی در مدیریت اماکن ورزشی در سطح متوسط است. همچنین در مدیریت اماکن ورزشی، مطلوبیت استفاده از به تصویر کشیدن تمامی‌‌شاخص‌های کاهش آلودگی صوتی و صرفه جویی انرژی و دفع زباله و نخاله ساختمان مبتنی بر ارزش های مذهبی در حد متوسط و شاخص افزایش فضای سبز مبتنی بر ارزش های مذهبی در در حد خوب است. درنتیجه، مسئولیتپذیری زیست محیطی مبتنی بر ارزش های مذهبی در مدیریت اماکن ورزشی بیش از حد متوسط است. طبق دادههای جدول زیر مشخص است مطلوبیت استفاده از به تصویر کشیدن شاخص‌های کاهش آلودگی صوتی و افزایش فضای سبز مبتنی بر ارزش های زندگی مدرن درحد متوسط و شاخص صرفه جویی انرژی با میانگین 92/3 و شاخص دفع زباله و نخاله با میانگین 65/3 در در حد خوب است. در نتیجه، مسئولیتپذیری زیست محیطی مبتنی بر ارزش های زندگی مدرن در مدیریت اماکن ورزشی بیش از حد متوسط است. میزان استفاده از به تصویر کشیدن تبلیغات سبز مبتنی بر ارزش های بومی در مدیریت اماکن ورزشی توسط 4 شاخص (کاهش آلودگی صوتی، افزایش فضای سبز، دفع زباله و نخاله ساختمان و صرفه جویی انرژی) اندازه گیری شده است.
جدول 9: نتایج آزمون تی استیودنت برای بررسی مطلوبیت استفاده از به تصویر کشیدن مسئولیتپذیری زیست محیطی مبتنی بر ارزش های بومی
|
نتایج آزمون تی استیودنت برای بررسی مطلوبیت استفاده از به تصویر کشیدن مسئولیتپذیری زیست محیطی مبتنی بر ارزش های عام اخلاقی |
||||||||
|
شاخص |
میانگین فرضی=3 میانگین |
انحراف معیار |
مقدار آماره T |
سطح معناداری |
اختلاف میانگینها |
فاصله اطمینان 95% |
نتیجه آزمون |
|
|
حد پایین |
حد بالا |
|||||||
|
کاهش آلودگی صوتی |
79/3 |
942/0 |
839/12 |
001/0 |
791/0 |
669/0 |
912/0 |
H |
|
افزایش فضای سبز |
3 |
905/0 |
072/0 |
943/0 |
004/0 |
112/0- |
121/0 |
L |
|
دفع زباله و نخاله ساختمان |
72/3 |
783/0 |
105/14 |
001/0 |
722/0 |
621/0 |
823/0 |
H |
|
صرفه جویی انرژی |
35/3 |
484/1 |
612/3 |
001/0 |
350/0 |
159/0 |
542/0 |
H |
|
نتایج آزمون تی استیودنت برای بررسی مطلوبیت استفاده از به تصویر کشیدن مسئولیتپذیری زیست محیطی مبتنی بر ارزش های ذاتی |
||||||||
|
کاهش آلودگی صوتی |
30/3 |
891/0 |
135/5 |
001/0 |
299/0 |
184/0 |
414/0 |
H |
|
افزایش فضای سبز |
44/3 |
119/1 |
961/5 |
001/0 |
436/0 |
292/0 |
580/0 |
H |
|
دفع زباله و نخاله ساختمان |
52/3 |
880/0 |
989/8 |
001/0 |
517/0 |
404/0 |
630/0 |
H |
|
صرفه جویی انرژی |
57/3 |
316/1 |
659/6 |
001/0 |
573/0 |
403/0 |
742/0 |
H |
|
نتایج آزمون تی استیودنت برای سنجش مطلوبیت استفاده از به تصویر کشیدن مسئولیتپذیری زیست محیطی مبتنی بر ارزش های جسمی‌‌و مادی |
||||||||
|
کاهش آلودگی صوتی |
38/3 |
231/1 |
726/4 |
001/0 |
380/0 |
222/0 |
539/0 |
H |
|
افزایش فضای سبز |
62/3 |
794/0 |
020/12 |
001/0 |
624/0 |
522/0 |
726/0 |
H |
|
دفع زباله و نخاله ساختمان |
94/3 |
936/0 |
429/15 |
001/0 |
944/0 |
824/0 |
065/1 |
H |
|
صرفه جویی انرژی |
05/3 |
454/1 |
495/0 |
621/0 |
047/0 |
140/0- |
234/0 |
L |
|
نتایج آزمون تی استیودنت برای سنجش مطلوبیت استفاده از به تصویر کشیدن مسئولیتپذیری زیست محیطی مبتنی بر ارزش های ملی و تاریخی |
||||||||
|
کاهش آلودگی صوتی |
08/4 |
801/0 |
651/20 |
001/0 |
081/1 |
978/0 |
184/1 |
H |
|
افزایش فضای سبز |
23/3 |
966/0 |
653/3 |
001/0 |
231/0 |
106/0 |
355/0 |
H |
|
دفع زباله و نخاله ساختمان |
99/3 |
985/0 |
400/15 |
001/0 |
991/0 |
865/0 |
118/1 |
H |
|
صرفه جویی انرژی |
29/3 |
324/1 |
358/3 |
001/0 |
291/0 |
120/0 |
461/0 |
H |
|
نتایج آزمون تی استیودنت برای سنجش مطلوبیت استفاده از به تصویر کشیدن مسئولیتپذیری زیست محیطی مبتنی برارزش های مذهبی
|
||||||||
|
کاهش آلودگی صوتی |
34/3 |
918/0 |
626/5 |
001/0 |
338/0 |
219/0 |
456/0 |
H |
|
افزایش فضای سبز |
84/3 |
060/1 |
087/12 |
001/0 |
838/0 |
701/0 |
974/0 |
H |
|
دفع زباله و نخاله ساختمان |
58/3 |
269/1 |
955/6 |
001/0 |
577/0 |
414/0 |
740/0 |
H |
|
صرفه جویی انرژی |
22/4 |
003/1 |
639/18 |
001/0 |
222/1 |
093/1 |
351/1 |
H |
|
نتایج آزمون تی استیودنت سنجش میزان استفاده از به تصویر کشیدن مسئولیتپذیری زیست محیطی مبتنی بر ارزش های زندگی مدرن |
||||||||
|
کاهش آلودگی صوتی |
29/3 |
993/0 |
410/4 |
001/0 |
286/0 |
158/0 |
414/0 |
H |
|
افزایش فضای سبز |
14/3 |
024/1 |
107/2 |
036/0 |
141/0 |
009/0 |
273/0 |
H |
|
دفع زباله و نخاله ساختمان |
65/3 |
075/1 |
243/9 |
001/0 |
650/0 |
511/0 |
788/0 |
H |
|
صرفه جویی انرژی |
92/3 |
218/1 |
543/11 |
001/0 |
919/0 |
762/0 |
076/1 |
H |
در ادامه برای بررسی میزان استفاده از به تصویر کشیدن 4 شاخص مبتنی بر ارزش های بومی‌‌در مدیریت اماکن ورزشی از آزمون تی استیودنت تک نمونهای استفاده شده است. همان طور که از دادههای جدول 10 مشخص است، سطح معناداری آزمون برای تمامی‌‌شاخص‌ها کوچکتر از مقدار 05/0 است و فاصله اطمینان در دامنه اعداد مثبت قرار دارد. بنابراین مطلوبیت استفاده به تصویر کشیدن تمامی‌‌شاخص‌ها مبتنی بر ارزش های بومی‌‌در مدیریت اماکن ورزشی بیش از حد متوسط است.
جدول 10: نتایج آزمون تی استیودنت برای بررسی میزان استفاده از به تصویر کشیدن شاخص‌های پژوهش مبتنی بر ارزش های بومی
|
شاخص |
میانگین |
انحراف معیار |
مقدار آماره T |
سطح معناداری |
اختلاف میانگینها |
فاصله اطمینان 95% |
نتیجه آزمون |
|
|
حد پایین |
حد بالا |
|||||||
|
کاهش آلودگی صوتی |
52/3 |
628/0 |
879/12 |
001/0 |
529/0 |
448/0 |
610/0 |
H |
|
افزایش فضای سبز |
37/3 |
680/0 |
515/8 |
001/0 |
378/0 |
291/0 |
466/0 |
H |
|
دفع زباله و نخاله ساختمان |
73/3 |
704/0 |
939/15 |
001/0 |
733/0 |
642/0 |
824/0 |
H |
|
صرفه جویی انرژی |
56/3 |
962/0 |
011/9 |
001/0 |
566/0 |
443/0 |
690/0 |
H |
موضوع دیگر مورد بررسی شیوههای تبلیغات سبز بود. برای بررسی فراوانی شیوههای به تصویر کشیدن تبلیغات سبز مبتنی بر ارزش های بومی‌‌در مدیریت اماکن ورزشی از آزمون کای دو استفاده شده است. همان طور که از دادههای جدول 11 مشخص است سطح معناداری آزمون کوچکتر از مقدار 05/0 میباشد. بنابراین فرض برابری فراوانی شیوههای به تصویر کشیدن تبلیغات سبز مبتنی بر ارزش های بومی‌‌در مدیریت اماکن ورزشی رد میشود. با توجه به مقادیر درصد فراوانی، میزان استفاده از شیوه «شبکههای اجتماعی»(48/32%) در رتبه اول، شیوه «دهان به دهان»(37/21%) در رتبه دوم، شیوه «تبلیغات اینترنتی» (09/17%) در رتبه سوم، شیوه «دیوارنویسی»(82/12%) در رتبه چهارم، شیوه «بیلبورد»(40/9%) در رتبه پنجم وشیوه «محصولات فرهنگی»(84/6%) در رتبه ششم قرار دارد.
جدول 11: نتایج آزمون کای دو برای بررسی فراوانی شیوههای به تصویر کشیدن تبلیغات سبز مبتنی بر ارزش های بومی
|
گویه |
فراوانی |
درصد |
مقدار آمارهꭓ2 |
سطح معناداری |
|
|
محصولات فرهنگی |
16 |
84/6 |
282/61 |
001/0 |
|
|
دیوارنویسی |
30 |
82/12 |
|||
|
دهان به دهان |
50 |
37/21 |
|||
|
تبلیغات اینترنتی |
40 |
09/17 |
|||
|
شبکههای اجتماعی |
76 |
48/32 |
|||
|
بیلبورد |
22 |
40/9 |
نمودار3: وضعیت شیوههای به تصویر کشیدن تبلیغات سبز مبتنی بر ارزش های بومی
در این بخش سطح معناداری دو متغییر مستقل (تبلیغات سبز مبتنی بر ارزش های بومی و شیوه های تبلیغات سبز در مدیریت اماکن ورزشی) با آزمون تحلیل واریانس سنجیده شد. با توجه به نتایج آزمون تحلیل واریانس مشخص است که سطح معناداری کوچکتر از 05/0 است. بنابراین در سطح اطمینان 95 درصد نتیجه میشود که میزان استفاده از تبلیغات سبز مبتنی بر ارزش های بومی در شیوه های مختلف به تصویر کشیدن آن تفاوت معناداری وجود دارد. با توجه به نتایج آزمون بونفرونی مشخص شد که میزان استفاده از به تصویر کشیدن تبلیغات سبز در شبکه های اجتماعی بیشترین میزان را دارد و با باقی شیوه ها تفاوت معناداری دارد. به همین ترتیب میزان استفاده از به تصویر کشیدن فضای سبز در دیوار نویسی، تبلیغات دهان به دهان تبلیغات اینترنتی و بیلبورد در رتبه دوم بوده و با هم تفاوت معناداری ندارند. همچنین کمترین میزان استفاده از به تصویر کشیدن تبلیغات سبز مربوط به محصولات فرهنگی می باشد.
جدول12: آماره های توصیفی میزان استفاده از تبلیغات سبز بر حسب شیوه های به تصویر کشیدن تبلیغات سبز
|
شیوه |
تعداد |
میانگین |
انحراف معیار |
|
محصولات فرهنگی |
16 |
03/3 |
800/0 |
|
دیوارنویسی |
30 |
40/3 |
596/0 |
|
دهان به دهان |
50 |
53/3 |
323/0 |
|
تبلیغات اینترنتی |
40 |
31/3 |
421/0 |
|
شبکههای اجتماعی |
76 |
85/3 |
658/0 |
|
بیلبورد |
22 |
58/3 |
206/0 |
جدول 13: نتایج آزمون تحلیل واریانس
|
منبع تغییرات |
مجموع مربعات |
درجه آزادی |
میانگین مربعات |
مقدار آماره F |
سطح معناداری |
|||||
|
بین گروهی |
296/14 |
5 |
859/2 |
982/9 |
000/0 |
|||||
|
درون گروهی |
308/65 |
228 |
286/0 |
|||||||
|
کل |
604/79 |
233 |
||||||||
بحث و نتیجه گیری
هدف از پژوهش حاضر، سنجش میزان مطلوبیت استفاده از تبلیغات سبز مبتنی بر ارزش های بومی در مدیریت اماکن ورزشی و همچنین تعیین شیوه های استفاده از این تبلیغات بود. بازاریابی و تبلیغات سبز به دلایل گوناگون آنگونه که باید در جامعه ورزشی مورد توجه جدی قرار نگرفته است. هرچند به نظر می رسد با آشکار شدن مسائل و مشکلات زیست محیطی که امروزه نسل بشر را به خود گرفتار کرده، لزوم توجه به این مقوله بیش از پیش ضرورت پیدا کرده است. شرایط ناپایدار کنونی جامعه بشری، نتیجه رشد و توسعه ناپایداری است. لذا حفاظت از محیط زیست برای نسل فعلی و نسل‌های آینده بر عهده همه افراد، سازمان‌ها و نهادهاست.
نتایج پژوهش حاضر نشان داد که میزان مطلوبیت استفاده از تبلیغات سبز در به تصویر کشیدن تمامی شاخص های مبتنی بر ارزش های بومی در مدیریت اماکن ورزشی متوسط است و بین شیوههای تبلیغات سبز اولویتهای متفاوتی وجود دارد. براساس نتایج آزمون کای دو برای بررسی فراوانی شیوههای به تصویر کشیدن تبلیغات سبز مبتنی بر ارزش های بومی با توجه به مقادیر درصد فراوانی، میزان استفاده از «شبکههای اجتماعی»(48/32 درصد) در رتبه اول، شیوه «دهان به دهان»(37/21 درصد) در رتبه دوم، شیوه «تبلیغات اینترنتی» (09/17 درصد) در رتبه سوم، شیوه «دیوارنویسی»(82/12 درصد) در رتبه چهارم، «بیلبورد»(40/9 درصد) در رتبه پنجم و «محصولات فرهنگی»(84/6 درصد) در رتبه ششم قرار دارد- که این نشاندهنده کاربرد مطلوب شبکه های اجتماعی و عدم توجه به تبلیغات از طریق محصولات فرهنگی میباشد. میزان مطلوبیت استفاده از به تصویر کشیدن تبلیغات سبز مبتنی بر هر یک از ارزش بومی درنظر گرفته شده در این پژوهش در مدیریت اماکن ورزشی توسط 4 شاخص کاهش آلودگی صوتی، افزایش فضای سبز، دفع زباله و نخاله ساختمان و صرفه جویی انرژی اندازه گیری شده است. استفاده از معیار تبلیغات سبز برگرفته از مقاله کاکس (2008) و استفاده از ارزش های بومی برگرفته از مقاله قشمی میمند، پورکیانی و رحیمی (1397) و استفاده از شاخص‌های مسئولیتپذیری زیست محیطی برگرفته از مقاله خدادادی، عبدوی و پاشایی (1397) با پژوهش حاضر همسو است.
نتایج فرضیه اول پژوهش حاکی از این بود که میزان مطلوبیت استفاده از ارزش های عام اخلاقی در به تصویر کشیدن شاخص کاهش آلودگی صوتی با میانگین 79/3، دفع زباله و نخاله ساختمان با میانگین 72/3 و صرفه جویی انرژی با میانگین 25/3 بیش از حد متوسط و شاخص افزایش فضای سبز با میانگین 3 در حد متوسط ولی در خصوص شاخص فضای سبز کمتر است. در نتیجه، مسئولیتپذیری زیست محیطی مبتنی بر ارزش های عام اخلاقی در مدیریت اماکن ورزشی در سطح متوسط است. بحث فرهنگ ورزش یک نگاه تاریخی دارد که قسمتی از آن ناشی از منشأ تاریخی برخی از ورزش ها مثل کشتی و ورزش های زورخانه ای است و بخشی دیگر به دلیل تعلق فرهنگی به ارزش های اخلاقی و دینی و مذهبی چون صداقت و درستکاری است (قشمیمیمند و همکاران، 1397: 124). نتایج پژوهش سارانی (1392) در راستای حفظ و مدیریت فضای سبز اماکن ورزشی بیانگر این موضوع بود که مدیران با استفاده از مهارتهای خود در زمینه روشهای نگهداری فضای سبز، استفاده از منابع انسانی ماهر و استفاده از درختان و گیاهان مناسب در توسعه و نگهداری فضای سبز اماکن ورزشی اقدامات مفیدی از قبیل ساخت استاندارد فضای سبز برای هر نفر، استفاده از درختان چنار و گیاهان فصلی متناسب با آبوهوای استان و آبیاری قطرهای فضای سبز انجام دادهاند. فضای سبز استاندارد خاص خودش را دارد. این مقدار فضا برای هر نفر 9 مترمربع تعریف شده است. مهر آرا و همکاران (1392) نیز در پژوهش خود دریافتند اعمال مدیریت مناسب، حفاظت از فضای سبز و محیط زیست و کاهش ضایعات زیستمحیطی را به دنبال دارد. همچنین بیان کردند کاشت گونههای گیاهی مقاوم نسبت به آلودگی هوا، استفاده از سموم و کودهای کشاورزی مرغوب و نحوه مدیریت در حفظ و نگهداری پوشش گیاهی در توسعه و نگهداری فضای سبز تأثیر بسزایی دارند. مسئولیتپذیری زیستمحیطی مبتنی بر ارزش ذاتی ورزش در مدیریت اماکن ورزشی در سطح متوسط میباشد و در مورد کاهش آلوودگی صوتی کمتر میباشد. رشته های ورزشی تیمی بر روحیات مشارکتی، همکاری گروهی و انسجام افراد و گروه ها تأثیر دارد. از طرف دیگر، بر رفتار فرد مثل افزایش امید به زندگی، شادی و نشاط، حفظ بدن و جلوگیری از آسیب های اجتماعی، جلوگیری از چاقی و مسئولیت پذیری فرد اثرگذار است- که این بخشی از نتایج فردی و ارزش های ذاتی ورزش است. نتایج پژوهش حاضر از نظر نیاز به توجه بیشتر به کاهش آلودگی صوتی با پژوهش خداداد و همکاران (1397) همسو میباشد. در بررسی آثار زیستمحیطی ورزشگاه تختی بر محیط شهری در پژوهش وی مشاهده شد که از نظر پاسخگویان ورزشگاه تختی تبریز بر محیط زیست منطقه اطراف خود تأثیر می گذارد. از نظر پاسخگویان ورزشگاه تختی تبریز تاحدودی موجب افزایش آلودگیهای صوتی در منطقه میشود، ولی در سایر موارد از جمله توسعه فضای سبز منطقه، سایهاندازی بر محیط اطراف ورزشگاه، ایجاد زباله و نخاله، آلودگی محیط زیست تأثیر بسیار کمی را از خود برجای میگذارد. نتایج پژوهش سلطان حسینی وهمکاران (1393) در زمینه بررسی موارد مطرح در زمینه اثرات زیستمحیطی اماکن ورزشی نشان میدهد مواردی از قبیل ایجاد آلودگیهای صوتی (افزایش سروصدا) در منطقه از اثرات منفی اماکن ورزشی شهر یزد است.
می توان گفت مسئولیتپذیری زیست محیطی مبتنی بر ارزش جسمی و مادی ورزش در مدیریت اماکن ورزشی در سطح متوسط، ولی در زمینه صرفهجویی انرژی کمتر است. این نتیجه با پژوهش سارانی (1397) همسوست. به عقیده وی، عامل مهم در مقابله با مصرف بیرویه حاملهای انرژی، فرهنگسازی در این زمینه است. بنابراین اصلاح الگوی مصرف نیازمند فرهنگسازی پایدار است و این مقوله نیازمند راهکاری است تا همه افراد جامعه الزام رفتارهای اصلاح مصرف را احساس کنند و بهتدریج بهینهسازی مصرف حاملهای انرژی نهادینهشده و به یک رفتار پایدار و درنهایت به یک فرهنگ در تمامی عرصه مصرف تبدیل شود. قشمیمیمند و همکاران (1397) نیز در مورد مضمون ارزش های جسمی و مادی در پژوهش خود بیان کردند در ورزش امروزی چون فعالیت های بدنی کم شده است، ورزش به صورت علم و دانش در آمده و در قالب تناسب اندام ظاهر شده و نقش اوقات فراغتی دارد و کارکردهای متفاوتی پیدا کرده است.
همچنین یافته دیگر پژوهش نشان داد میزان مطلوبیت استفاده از ارزش های ملی و تاریخی در به تصویر کشیدن تمامی‌‌شاخص‌های کاهش آلودگی صوتی با میانگین 08/4 و فضای سبز با میانگین 23/3 و صرفه جویی انرژی با میانگین 29/3 در حد متوسط و شاخص دفع زباله و نخاله ساختمان با میانگین 99/3 در حد خوب است. در نتیجه، مسئولیتپذیری زیست محیطی مبتنی بر ارزش های ملی و تاریخی در مدیریت اماکن ورزشی در سطح متوسط است.
در کشور ایران به عنوان یک کشوری فرهنگی با تاریخی غنی، مسئله مذهب و دین بر تمامی حوزه های زندگی اجتماعی به خصوص ورزش سایه انداخته است و هنگام صحبت در مورد فرهنگ ورزش، توجه به ارزش های مذهبی در میادین ورزشی و در بین ورزشکاران در اذهان متصور می شود. اهمیت نقش تعلیمات و ارزش های مذهبی بر فرهنگ ورزشی تا آن جاست که برخی از مکاتب جامعه شناسی، ورزش را به مثابه نهادی شبه مذهبی تلقی می کنند که ارزش های مشترک جامعه را تقویت می نماید. بهلحاظ تاریخی نیز، ورزش در گذشته فرهنگی ایران، با اخلاق و عرفان همراه بوده است؛ چنان که ورزشکاران اسوه خود را حضرت علی(ع)می دانستند و پهلوانان اغلب در زمره جوانمردان بودند. امروزه نیز بسیاری از ورزشکاران کشور ما در زمره اهل شریعت اند یا لاقل علایق دینی دارند(داوری اردکانی، 1391 و پارکر واتسون[18]، 2013). از نظر کارکردگرایان نیز ورزش در سطح کلان باعث ایجاد احساس وحدت و یکپارچگی در بین افراد جامعه، کسب مهارت های اجتماعی، دسترسی به فرصت های تحصیلی، حرفه ای و ...، شکل گیری هویت فردی و اجتماعی، کنترل اجتماعی، رهایی از تنش ها، تندرستی جسمانی، کاهش تضادها و تنش ها، ترویج وفاداری ملی، جامعه پذیری و همنوایی، اتحاد افراد در زمینه های اجتماعی و تقویت نقش های جنسی و سنی و نژادی می شود.
با توجه به نتایج آزمون تحلیل واریانس جهت بررسی سطح معناداری دو متغییر مستقل (تبلیغات سبز مبتنی بر ارزش های بومی و شیوه های تبلیغات سبز) در می یابیم که میزان استفاده از تبلیغات سبز در شیوه های مختلف به تصویر کشیدن آن تفاوت معناداری وجود دارد. میزان استفاده از به تصویر کشیدن تبلیغات سبز در شبکه های اجتماعی دارای بیشترین مقدار، میزان استفاده از به تصویر کشیدن تبلیغات سبز در دیوار نویسی، تبلیغات دهان به دهان تبلیغات اینترنتی و بیلبورد در رتبه دوم و میزان استفاده از به تصویر کشیدن تبلیغات سبز در محصولات فرهنگی در کمترین مقدار بوده است.
منابع
- خدادادحسینی، سید حمید؛ روستا، احمد و خلیلی شجاعی، وهاب. (1394). مدیریت تبلیغات از تئوری تا عمل. چاپ اول، تهران: نگاه دانش
- رمضانیان، محمد رحیم؛ اسماعیل پور، رضا و تندکار، هدیه. (1389). «تأثیر آمیخته بازاریابی سبز بر فرآیند تصمیمگیری خرید مصرفکنندگان)مطالعه موردی: مصرفکنندگان خانگی لامپ کم مصرف شهر رشت)». مدیریت بازرگانی. 2(2)، صص 79-98.
- سارانی، مهناز. (1395). «ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻴﻔﻲ روﻳﻜﺮد ﻣﺪﻳﺮان ورزﺷﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ ورزﺷﻲ در اﻣﺎﻛﻦ». کارشناس ارشد، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه صنعتی شاهرود.
- سلطان حسینی، محمد؛ مهدی، سلیمی؛ منصوره، سلیمی و لطفی، مجتبی. (1392) «اولویت بندی اثرات اجتماعی و اقتصادی اماکن ورزشی بر محیط شهری (مطالعه موردی: شهر یزد)».
- سلمانپور، محمد علی. (1395). «تاثیر ابزارهای بازاریابی سبز بر رفتار مصرف کننده در شرکت آجر زرنما اصفهان». مطالعات علوم زیستی و زیست فناوری. دوره2، شماره 3، صص 64- 70.
- عظیمی، فروزنده و فریدپور، داوود. (1392). ارتباطات بازاریابی و تبلیغات. چاپ دوم، تهران: انتشارات آرون
- فرج زاده، شهروز؛ کاشف، سید محمد و آقاپور، سید مهدی. (1394). «شناسایی و تحلیل عوامل تأثیر گذار بر فرهنگ پذیری ورزش از دیدگاه دانشجویان». تحصیلات تکمیلی دانشگاه ارومیه،پژوهش های معاصر در مدیریت ورزشی. 5(9)، صص 11- 22.
- قاسمی، حمید؛ کشکر، سارا و راسخ، نازنین. (1397). تبلیغات و ورزش. تهران: اندیشه آرا
- قشمی میمند، عباس؛ پورکیانی، محمد و رحمتی، محمد مهدی. (1397). «تحلیل تماتیک الگوی فرهنگ ورزش ایران». مدیریت و توسعه ورزش. 8(2)، صص 118- 128.
- خدادادی، محمد رسول؛ عبدوی، فاطمه و پاشایی، سجاد. (1397). «ﻣﺪلﺳﺎزی ﺳﺎﺧﺘﺎری در ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻣﺆﻟﻔﻪﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﮥ ﭘﺎﯾﺪار اﻣﺎﮐﻦ ورزﺷﯽ ﺑﺮ ﻣﺤﯿﻂ ﺷﻬﺮی». پژوهش‌های کاربردی در مدیریت ورزش. 3(7)، صص 113- 125.
- قنبری، مهدی و دهقان، سیدامین. (1397). «بررسی تأثیر راهبرد بازاریابی سبز بر عملکرد سازمانی در فدراسیون‌های ورزشی». مجله نخبگان علوم و مهندسی، 3(6)، صص 28-38.
- کارگر، غلامعلی. (1383). «ﺗﺤﻠﻴﻞ وﺿﻌﻴﺖ اﻣﺎﻛﻦ ورزﺷﻲ ﻛﺸﻮر و ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮ ﺑﻬﺮه وری از دﻳﺪﮔﺎه ﺧﺒﺮﮔﺎن و اراﺋﻪ ﻣﺪل ﺑﻬﺮه وری مدیریت و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰی در ﺗﺮﺑﻴﺖ بدنی». رﺳﺎﻟﻪ دﻛﺘﺮی، داﻧﺸﻜﺪه ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺑﺪﻧﻲ، داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان.
- کشاورز، لقمان. ( 1396ب). «شناسایی عوامل موثر بر رفتار مدیران در ارزیابی اماکن ورزشی». فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات مدیریت رفتار سازمانی در ورزش. 4(2)،صص 29-39.
- مهر آرا، مریم و لاهیجانیان، اکرم الملوک. (1392). «بررسی وضعیت پارک های شهری در جهت حفظ محیط زیست و ارائه راهکارهای مدیریتی مناسب (مطالعه موردی: پارکهای منطقه 7 شهر تهران». فصلنامه انسان و محیط زیست.12(2)،صص 55- 67.
- میرحسینی، طاهر. (1394). «بررسی تأثیر نگرش نسبت یه تبلیغات سبز برقصد خرید، نگرش نسبت به تبلیغات و برند». کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، گیلان.
- نظری، لیلا و شعبانی مقدم، کیوان. (1399). «تأثیر ادراک زیست محیطی بر توسعه پایدار در ورزش». مجله علمی‌‌علوم حرکتی و رفتاری. ، صص 61-67.
- Belz, F. M., & Peattie, K. (2009). “Sustainability marketing: A Global Perspective. Chi Chester”. Wiley.
- Cao, X. (2011). “Does It Pay to Be Green? An Integrated View of Environmental Marketing with Evidence from the Forest Products Industry in China”. A dissertation submitted in partial fulfillment of the acquirements for the degree of Doctor of philosophy.
- Cox, M. J. (2008). “Sustainable Communication: A Study of Green Advertising and Audience Reception within the growing arena of Corporate Social Responsibility. Case Study: British Petroleum”. Earth& Environment, 3, 32-51.
- Juwaheer, Th D., Pudaruth, Sh., Noyaux, M M , (2012). “Analyzing the impact of green marketing strategies on consumer purchasing patterns in Mauritius”. World Journal of Entrepreneurship, Management and Sustainable Development, Vol. 8, No. 1, pp. 36-59
- Kao, T. F., & Du, Y. Z. (2020). “A study on the influence of green advertising design and environmental emotion on advertising effect”. Journal of Cleaner Production, 242, 118294.
- Kumar, Phookan., N., Sarmah, B., & Sarika Devi, T. (2020). “Exploring Determinants of Green Marketing Practices in Food Service Industry to Attain Environmental Sustainability: A Conceptual Analysis”. Available at SSRN 3517420
- Kumar, V. (2015). “Evolution of marketing as a discipline: What has happened and what to look out for”. Journal of Marketing, 79(1), 1-9.
- Maziriri, E. T. (2020). “Green packaging and green advertising as precursors of competitive advantage and business performance among manufacturing small and medium enterprises in South Africa”.Cogent Business & Management, 7(1), 1719586.
- I., & James, H. F. (1996). A sociology of sport USA. Wadsworth.
- Parker, A. & Watson, N. J. (2013). “Sport and Religion: Culture, History and Ideology”. 86, 71-79.
- Parker, A., & Watson, N. J. (2014). “Sport and religion: culture, history and ideology”.Movement & Sport Sciences-Science & Motricité, (86), 71-79.
- Pfleegor, Adam G., Seifried, Chad S., Soebbing, Brian P. (2013). “The moral obligation to preserve heritage through sport and recreation facilities”. Sport Management Review, 378–387, Contents lists available at Sci Verse Science Direct.
- Rademaker, C. A., & Royne, M. B. (2018). “Thinking green: How marketing managers select media for consumer acceptance”. Journal of Business Strategy.
- Sammy, S. (2008). “Knowledgeable green transition. Management”. Surface Mount Technology.
- Saravanaraj, M. G, Pillai, S. (2018). “Exploring the factors of green advertising that entices purchase behavior among Bangaloreans”. International Journal of Business Excellence, Vol. 14, No 2.
- Soebbing, Brian, P. (2013). “The moral obligation to preserve heritage through sport and recreation facilities” .Sport Management Review, 378–387, Contents lists available at Sci Verse Science Direct.
- Yu-Shan, Chen. (2010). “The Drivers of Green Brand Equity: Green Brand Image, Green Satisfaction, and Green Trust”. Journal of Business Ethics, No. 93, pp.: 307-319.
)