نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیارگروه تربیت بدنی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ایلام،ایلام،ایران
2 استاد یار گروه تربیت بدنی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ایلام،ایلام،ایران
چکیده
درحوزه ورزش بنا به تحولات سریع فنآوری، دانش محور شدن امور و رقابت شدید، انتخاب و انتصاب مدیران شایسته براساس معیارهای خاص یکی از مهمترین وحساسترین مسائل در فرآیند کار فدراسیونهای ورزشی میباشد. هدف اصلی این مطالعه شناسایی پیشرانهای انتخاب روسای فدراسیونهای ورزشی درایران است. این پژوهش، گاربردی، کیفی و دارای رویکرد استقرایی بود. به منظورتجزیه وتحلیل دادههای حاصل ازمصاحبههای نیمهساختاریافته، ازروش تحلیل مضمون استفاده شد. جامعه آماری مورد مطالعه، افراد مطلع فدراسیونهای ورزشی واعضاء هیات علمی دانشگاهها بودند که با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند با رویکرد گلوله برفی، انتخاب شدند و دادههای حاصل از مصاحبههای نیمه ساختاریافته پس از مصاحبه بیست وسوم به اشباع رسید. نتیجة تحلیل دادههای کیفی، شناسایی123 کدمفهومی، 65 مضمون پایه و7 مضمون سازمان دهنده شامل«پارامترهای اجتماعی- ارتباطی»، «الزامات تخصص ورزشی »، مهارتهای ارتباطی »، «رفتار سیاسی»و «تواناییهای مدیریتی»، «مدیریت سرمایه فکری» و «پارامترهای شخصیتی» بود که در قالب یک مدل ارائه شدند. درپایان علاوه بر طراحی و ارائه مدل شبکه مضامین پژوهش، مشخص گردید که تواناییهای مدیریتی با 408 بارتکرار بیشترین نقش و رفتار سیاسی با61 بار تکرار، کمترین نقش را در انتخاب روسای فدراسیونهای ورزشی داشته است
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Identifying the drivers of the selection of the presidents of sports federations with a thematic analysis approach
نویسندگان [English]
- Arsalan Choulaki 1
- ramazan karimi 2
1 Department of Physical Education, Islamic Azad University, Ilam Branch, Ilam, Iran
2 Assistant Professor Department of Physical Education, Islamic Azad University, Ilam Branch, Ilam, Iran
چکیده [English]
In the field of sports, due to rapid technological developments, knowledge-based affairs and intense competition, the selection and appointment of qualified managers based on specific criteria is one of the most important and sensitive issues in the work process of sports federations.The main purpose of this study is to identify the drivers of the election of heads of sports federations in Iran. This research is applied, qualitative and has an inductive approach. In order to analyze the data obtained from semi-structured interviews, the thematic analysis method was used. The statistical population of the study was knowledgeable individuals of sports federations and faculty members of universities who were selected using purposive sampling method with snowball approach. The data from the semi-structured interviews were saturated after the 23rd interview. The result of qualitative data analysis was the identification of 123 concept codes, 65 basic themes and 7 organizational themes including "socio-communication parameters", "sports specialization requirements", "communication skills", "political behavior" and "managerial abilities", "intellectual capital management". And "personality parameters" were presented in the form of a model. Finally, based on the results, some suggestions were made in this area. Finally, in addition to designing and presenting the network model of research topics, it was found that managerial abilities with 408 repetitions had the most role and political behavior with 61 repetitions had the least role in selecting the presidents of sports federations.
کلیدواژهها [English]
- Sports federations
- drivers
- selection pattern
- theme analysis
شناسایی پیشرانهای انتخاب روسای فدراسیونهای ورزشی با رویکرد تحلیل مضمون
ارسلان چولکی[1]
رمضان کریمی[2]
تاریخ دریافت مقاله: 11/10/1400
تاریخ پذیرش مقاله:21/1/1401
مقدمه
امروزه نیروی انسانی به عنوان مهمترین منبع سازمانی بهشمار میرود و دامنه تاثیرات آن ابعاد وسیعتری از سازمان را در بر میگیرد. بههمین دلیل انتخاب مدیران شایسته و قراردادن آنها درجایگاههای مناسب با توانایی، تجارب و قابلیت آنها، یکی ازمهمترین مسائل و تصمیمهای مدیریتی محسوب میشود (امینیپور، نقشبندی وحامی، 1397: 169). موفقیت یا شکست سازمان، بستگی به چگونگی جذب و بهکارگیری صحیح منابع انسانی آن دارد. به همین دلیل توجه به نیروی انسانی در سازمانها بخش عظیمی از زمان و سرمایه سازمانهای پیشرو را در سالهای اخیر به خود اختصاص داده است (شاهمرادی، محمود بابویی، خون سیاوشان و مدنی، 1396: 3). هزینههای گزاف آموزشی، کمکاری، پایین بودن کیفیت کار و بالاخره پایین بودن سطح کارایی هر مؤسسه تا حدی ناشی از انتخاب ناصحیح مدیران ناکارآمد است (کاظمیپور، مهدیپور و ازمشا، 1394: 52). تصمیم به انتخاب یک فرد و اطمینان از اینکه فرد منتخب به لحاظ صفات و شرایط مورد نظر از دیگران برتر است، هر چند با قاطعیت همراه نیست، ولی معمولاً افرادی که ازطریق یک گزینش صحیح به کاردعوت میشوند با اهداف و راهبردهای سازمان سازگارتر میباشند (محمدی، نجفبیگی؛ موسیخانی و عالم تبریزی، 1395: 32). لذا گزینش و بهکارگیری افراد شایسته در هر سازمان با توجه به محیط پویا و متغیر کنونی و نیزتحولات سریع فناوری، دانشمحور شدن امور و رقابت شدید دردنیای امروزی، یکی از مهمترین و اساسیترین چالشهایی است که هر سازمان با آن روبهروست (ترد و کالپیس[3]،2014: 757). اتخاذ تصمیم در جذب و بهکارگماری نیروی انسانی لایق، برای یک سازمان جنبه حیاتی و راهبردی دارد. علاوه بر آن انتخاب معیارهای صحیح واستفاده از روشهای معتبر علمی در گزینش نیروی انسانی، سهم بسزایی در موفقیت سازمانها دارد (کائرز، بویس، جکرز، گیتر، کومان و پپرمن[4]، 2007: 175). سازمانها دولتی و غیردولتی باید به منظور افزایش کارایی، بهرهوری، حفظ و توسعه عملکرد مطلوب خود در جهت کسب مزیت رقابتی و مسائل مورد تأکید علم مدیریت، در استقرار نظام شایستهسالاری اقدامات جدی و مؤثری انجام دهند (کونجیسفلد، کیم، چا، پردو و چایچی، 2012: 638).
امروزه، شایسته سالاری و استفاده از نیروهای کارآمد، یکی از اصول اساسی موفقیت سازمانها درحرکت به سمت پویایی وتحول است و یکی از معضلات جدی کشورهای در حال توسعه، نحوه گزینش مدیران و معیارهای حاکم بر این گزینش میباشد (الوانی، اردلان و مجمدی فاتح، 1395: 2). فرآیند انتخاب مناسب منابع انسانی، اولین قدم برای هدایت یک سازمان به سمت موفقیت است. با اینحال، تصمیم نهایی معمولا تحت تأثیر درجه زیادی از قضاوتهای شخصی قرار میگیرد (کاسیماواردانی و آگنتیارا[5]، 2015: 640). بررسیها نشان میدهد بخش اعظمی از ناکارآمدی سازمانها و عدم تحقق اهداف سازمانی در گرو انتخاب ناشایست مدیران و عدم وجود ذهنی دانشمحور است. لذا الگویی که بتواند افراد توانا در امر مدیریت را شناسایی و انتخاب کند، سازمان را برای نیل به اهدافش یاری میرساند (سیدی نجات، محرابی و رزاقی، 1395: 376). نتایج پژوهشهای مختلف نشان داده است که هرگاه در رأس سازمانها مدیرانی شایسته و منتخب براساس ضوابط و شاخصهای علمی قرار گرفته باشند، موفقیت آن سازمان در رسیدن به اهدافش تضمین خواهد شد (ویسه، عباسپور و عباسپور، 1397: 72). از آنجاییکه پیشرفت در زمینههای مختلف باید در نهایت با مدیریت علمی هدایت و رهبری شود (سجادی،1390: 45)، انتخاب مدیران شایسته و براساس شاخصههای مناسب علمی لازمه این امراست (میرانی، نقشبندی و حسیننژاد، 1397: 114). فدراسیونهای ملی ورزش، مسئول اداره همه جنبه یک ورزش درکشورهای مربوطه هستند. فدراسیونهای ملی در توسعه و ترویج ورزش خود باید به پیچیدگیهای چند سطحی ناشی ازنیازهای ذینفعان داخلی و خواستههای تجاری، دولتی و اجتماعی پاسخ دهند (جوادیپور، 1394: 14). در فدراسیونهای ورزشی ایران با ظرفیت بالای نیروی انسانی و حجم بسیار زیاد خدمات، وجود یک نظام اثربخش جهت استقرار نظام شایستهسالاری و بهبود مستمر در این سازمان عظیم جهت شناسایی شاخصهای انتخاب و انتصاب مدیران، ضرورتی اجتنابناپذیر است (نژاد سجادی و سلیمانی دامنه، 1393: 180). درحالی که پاسخهای پیچیدگی سازمانی به طور گسترده مورد بررسی قرار گرفته است، اما تعداد کمی از این کارها موقعیت منحصر به فرد فدراسیونهای ورزشی را در نظرگرفتهاند (پدراس، تایلور و فراولی، [6]2020: 484). با وجود مدلها و رویکردهای زیاد درحیطه انتخاب مدیران ارشد سازمانها، هنوز رویکرد واحدی که قابل کاربرد برای همه فدراسیونهای ورزشی ایران باشد، وجود ندارد و نیاز به بازطراحی مدل برمبنای موقعیتهای کنونی و شرایط خاص سازمانی فدراسیونهای ورزشی بیش از پیش احساس میشود. لذا درشرایط کنونی چالش اصلی فراروی سازمانهای ورزشی بهخصوص فدراسیونهای ورزشی، فقدان مدل اثربخش و بومی انتخاب مدیران فدراسیون است. همچنین باید اذعان داشت که ادبیات موضوع پیرامون گزینش درست مدیران فدراسیونهای ورزشی بسیار محدود میباشد (جوادی پور، 1394: 16؛ کاظمی پور و همکاران، 1394: 54)، رضوی و محمدی (1400) درپژوهشی پیرامون شاخصهای شایستگی مدیران ورزشی به این نتیجه رسیدند که شایستگی بازاریابی، شایستگی دیپلماسی، شایستگی مدیریتی و توسعه مداری، شایستگی عملکردی و شایستگی ادراکی و هوش سازمانی به عنوان شایستگیهای کلیدی مدیران صنعت ورزش تلقی میگردند. سلطانی، کاشف و تاجالدین عثمان (1399) در پژوهشی مهمترین صلاحیتهای حرفهای مدیران سازمانهای ورزشی را شامل مواردی چون: رویه تجارت، ارتباطات، نظارت و ارزیابی، مهارتهای مدیریت و مدیریت ریسک، تجربه ورزشی، روشهای برنامهنویسی، فرهنگ سازمانی و اخلاق حرفهای، مدیریت عملکرد و یادگیری و مسئولیتپذیری و نتیجهگرایی در نظر گرفتهاند. میرانی و همکاران (1397) در پژوهشی به شناسایی و اولویتبندی شاخصهای انتخاب رؤسای فدراسیونهای ورزشی پرداختند. نتایج حاصل ازتجزیه وتحلیل دادهها، شناسایی 6 عامل ارتباطات، اجتماعی، شغلی، معرفی، پیشینه فرد و هماهنگی بود که برای انتخاب شاخصهای رؤسای فدراسیونهای ورزشی اعتبار لازم را دارند. سلیمی، علوی و سلیمانی (1397) معیارهای گزینش مدیران عالی سازمانهای ورزشی را ارائه کردند که با استفاده از آزمون تحلیل عاملی اکتشافی، الگوی مورد نظر در قالب2 مولفه ذاتی و اکتسابی، مورد تایید واقع شد. همچنین نتایج نشان داد توجه به معیارهای ارائهشده هنگام گزینش مدیران عالی ورزشی میتواند شانس موفقیت سازمان را بالاتر ببرد. قاسمی، هنری، رضایی صوفی و مومنیفر (1396) درپژوهشی به بررسی اعتبار ابزار تعیین شایستگی محوری جهت انتصاب رؤسای فدراسیونهای ورزشی کشور پرداختند. براساس این پژوهش،4 اولویت اصلی فراشایستگی، شناختی، اجتماعی و وظیفهای بالاترین شایستگی را درانتصاب روسای فدراسیون های ورزشی به خود اختصاص داده بودند. فریدفتحی، معرفت و طلایی (1394) اقدام به شناسایی و اولویتبندی شاخصهای انتخاب مدیران سازمانهای ورزشی به روش تحلیل سلسله مراتبی نمودند. نتایج مطالعه آنها نشان داد که تحصیلات متناسب با مدیریت ورزشی، بیشترین اولویت وپس ازآن، قدرت ارتباطات سیاسی در اولویت دوم قرار دارد. در پژوهش اسدی، سجادی، گودرزی و آرام (1394) شیوههای برنامهریزی و مدیریت رویداد، مدیریت اماکن و تجهیزات ورزشی و مدیریت تحقیق و بازاریابی رویداد به عنوان مهمترین شایستگیهای مدیران رویدادهای ورزشی معرفی شدهاند. در پژوهش نژادسجادی و سلیمانی دامنه (1393) امور پشتیبانی و برنامهریزی، توسعه زیرساختهای ورزش، امور فنی و ورزشی و توسعه منابع کالبدی و تجهیزاتی تشکیلدهنده معیارهای کلی ارزیابی عملکرد فدراسیونهای ورزشی بودند. مهارتها و تواناییهای فنی برای مدیران ورزشی به وسیله نادریان و حسینی (1390) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این بررسی نشان داد که مدیران ورزشی برای اثربخشی در انجام وظایف و موفقیت به ترتیب اولویت به مهارتها و تواناییهایی همچون نظارت مؤثر بر اجرای تقویم ورزشی، مدیریت تأسیسات، توانائی در سازماندهی تیمهای ورزشی، مدیریت مسابقات ورزشی، مدیریت اردوها و مسافرتهای ورزشی و برنامهریزی تمرینهای ورزشی نیاز دارند.
نتایج پژوهش داگلاس باستاس[7] و همکاران (2021) در زمینه اعتبارسنجی شایستگیهای مدیران سازمانهای ورزشی کشور شیلی در راستای پایداری، منجر به شناسایی این شایستگیها در قالب مقررات استفاده از ورزش وامکانات(22شاخص)، مدیریت هزینه و بودجهبندی (12شاخص) و مهارتهای ارتباطی (5شاخص) گردید. نتایج پژوهش ادیب پور، حسینی و هنری (2021) در زمینه تدوین و ارائه مدل بومی انتخاب مربیان تیم های ملی بسکتبال نشان داد که ویژگیهای شناختی و شخصیتی، ویژگیهای هوش ذاتی و انسانی، خصایص اجتماعی، مهارتهای مدیریتی، دانش علمی وتجربی، تجربه مربیگری، ویژگیهای فردی و مهارتهای ورزش بسکتبال در صدر ویژگیها و شایستگیهای لازم برای انتخاب مربیان قرار دارند. ترد وکالیپس(2014) در پژوهش خویش قائل به تطابق بین انتصاب مدیران و معماری سازمانی، آموزش مدیران ارشد با توجه به تحولات بیرون سازمانی و نیزارائه فرصت خلاقیت و نواوری به مدیران در انتخاب مدیران ارشد سازمانهای ورزشی بودند. در پژوهش کونجسفیلد و همکاران (2012) مشخص گردید که هدف، تعمیر و نگهداری ازتأسیسات، منابع حقوقی بشر، رهبری فردی، مواد غذایی و آشامیدنی، حکومت باشگاه، ورزش، تفریح و سرگرمی، حسابداری، بازاریابی و مدیریت راهبردی مهمترین ابعاد و مولفههای انتصاب مدیران سازمانهای ورزشی هستند. بررسی مستندات و پیشینهها نشان میدهد که مبحث انتخاب مدیران سازمانهای ورزشی تاکنون به طور منسجم مورد مطالعه قرار نگرفته و یا تحقیقات پراکندهای در قالب روشهای تحقیق کمی در این زمینه صورت گرفته است. لذا با علم به اینکه موفقیتهای برنامههای راهبردی وزارت ورزش و جوانان در فدراسیونهای ورزشی نمایان میشود، در این پژوهش سعی شده است که با انجام کار میدانی دقیق و مصاحبه با مدیران ارشد، میانی وکارشناسان زبده فدراسیونهای ورزشی ونیز خبرگان دانشگاهی مدل بومی و جامع انتخاب مدیران سازمانهای ورزشی ایران به کمک روش تحقیق کیفی از نوع تحلیل تماتیک، تفهیم و ارائه شود- که تا به حال در ایران صورت نگرفته است. در واقع در هیچ یک از مطالعات تجربی صورت گرفته، به این نوع نگاه روششناسانه به مقوله انتخاب مدیران سازمانهای ورزشی اشاره نشده است. ازاین رو، انجام این تحقیق میتواند براساس شناخت از وضعیت موجود، مدلی برای انتخاب مدیران سازمانهای ورزشی ارائه نماید. این مدل میتواند نقش مهمی برای مدیران دولتی بهویژه مدیران ورزشی کشور در جهت برنامهریزی راهبردی بهخصوص در حوزه مدیریت منابع انسانی ایفا نماید و مبنایی برای انجام تحقیقات آتی در این عرصه قلمداد گردد. از طرف دیگر، سیاستگذاری صحیح در راستای تبلور ظرفیتهای عظیم جامعه علمی و اجرایی ورزش درعرصههای ملی و بینالمللی بهخصوص درفضای رکود و تحریمهای اقتصادی و محدودیتهای کسب وکار داخلی و ارتباطات بینالمللی بیش از پیش اهمیت پیدا کرده است. لذا نو بون صنعت ورزش در کشور ایجاب میکند که مقوله شایستهسالاری و شایستهگزینی مدیران ورزشی بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد. حصول به این مهم در گرو انجام پژوهشهایی کابردی است که بتواند پیشنهادات سازنده، واقعی و قابل اجرا را به سیاستگذاران دولتی و غیر دولتی ارائه نماید تا به کمک و پشتوانه این تحققات، آنان بتوانند گامهایی اساسی را در جهت توسعه صنعت ورزش کشور بردارند. لذا این پژوهش به دنبال شناسایی پیشرانهای[8] انتخاب روسای فدراسیونهای کشور میباشد.
روششناسی پژوهش
پژوهش حاضر بر اساس هدف، کاربردی و به لحاظ فلسفه پژوهش، از نوع تفسیری است. همچنین از نظر روش، کیفی و دارای رویکرد استقرایی میباشد. بهمنظور تجزیهوتحلیل دادههای حاصل از مصاحبههای نیمهساختاریافته و تحلیل متون مورداستفاده، از روش تحلیل مضمون 6 مرحله ای براون و کلارک[9] (2006) شامل مراحل آشنایی با دادهها، تولید کدهای اولیه، جستجوی تمها، بازبینی تمها، تعریف و نامگذاری تمها و نگارش و تحلیل نهایی استفاده شد. اینکه تحلیل تماتیک بیشتر یک روش است تا اینکه روششناسی باشد، از دیدگاه یادگیری و آموزش یک مزیت به حساب میآید و این بدان معناست که برخلاف بسیاری از رو شهای کیفی، به دیدگاه معرفتشناختی یا نظری خاصی وابسته نیست(کلارک و براوون، 2013). این ویژگی باعث میشود که این تحلیل یک روش بسیار انعطافپذیر وآزادی عمل محقق بسیار بیشتر باشد و مهم تر از همه اینکه لزومی به مراجعه یا ارجاع به مبانی نظری ندارد و میتواند در پی کشف الگوی خود باشد (قاسمی و هاشمی، 1399). در این روش، پژوهشگر به دنبال یافتن الگوهای تکراری معنادار است. تکرار یعنی حداقل در۲ مورد از متن بتوان موضوعی را دریافت کرد. این روش، بر اساس رویهای مشخص و در ۳ سطح، مضامین پایه (کدها و نکات کلیدی در متن)، مضامین سازماندهنده (مضامین بهدستآمده از ترکیب و تلخیص مضامین پایه) و مضامین فراگیر (مضامین عالی دربرگیرنده اصول حاکم بر متن بهعنوان یک کل) را نظاممند و نقشهای از کل مضامین ارائه میکند که در آن، مضامین با توجه به رابطه اعم و اخص با یکدیگر، جایگذاری شدهاند (آترید استرلینگ[10]، 2001). جامعه آماری مورد مطالعه، افراد مطلع فدراسیونهای ورزشی و اعضای هیئت علمی دانشگاهها بودند که با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند با رویکرد گلوله برفی انتخاب شدند. ابزاراصلی گردآوری دادههای پژوهش مصاحبههای عمیق نیمهساختاریافته با خبرگان مشاهده و نیز تمهایی حاصل از بررسیهای اسنادی بود؛ به گونه ای که دادههای حاصل از مصاحبههای نیمهساختاریافته پس از مصاحبه بیست وسوم به اشباع رسید. برای بررسی روایی و پایایی مرحله کدگذاری تحلیل محتوای کیفی از روش سازماندهی لینکلن و گوبا[11](1985) که شامل چهار معیار اعتبارپذیری، انتقا پذیری، قابلیت اطمینان و تاییدپذیری است، استفاده گردید. برای بهبود اعتبار یافتهها راهبردهایی چون درگیری طولانی مدت، مشاهده دیرپا و مصرانه، مثلثسازی (کدگذار، اسناد و افراد) بازبینی مجدد مضامین و رجوع مکرر به متن مصاحبهها صورت گرفت. برای حصول اطمینان بیشتر از پایایی نتایج، به طور مضاعف از تکنیک بررسی توافق درون موضوعی دو کدگذار استفاده گردید که نتایج بدست آمده در جدول 1 نشان داده شده است. به این منظور، از یک استاد دانشگاه که بر موضوع پژوهش اشراف داشت، درخواست شد بهعنوان همکار پژوهش (کدگذار) در این پژوهش مشارکت کند. سپس محقق به همراه همکار پژوهش، سه مصاحبه را کدگذاری و درصد توافق درون موضوعی را که بهعنوان شاخص پایایی پژوهش به کار میرود، با استفاده از فرمول زیر محاسبه کرد:
100 × تعداد کل کدها / 2 × تعداد توافقات بهدستآمده = درصد توافق درونگروهی
جدول 1: محاسبه پایایی بین دو کدگذار
|
ردیف |
کد مصاحبه |
تعداد کدها |
تعداد توافقات |
پایایی دو کدگذار |
|
1 |
I1 |
21 |
9 |
86/0 |
|
2 |
I14 |
18 |
8 |
89/0 |
|
3 |
I18 |
24 |
11 |
92/0 |
|
کل |
63 |
28 |
89/0 |
|
منبع: یافتههای پژوهش
همانطور که درجدول 1 مشاهده میشود، پایایی بین دو کدگذار برای مصاحبههای انجامگرفته در پژوهش، برابر 89/0 است و میتوان ادعا کرد که میزان پایایی تحلیل مصاحبه مناسب است. اندازه معمول ضریب پایایی موردپذیرش برای اکثر تحقیقات بین 80 تا 100 درصد است و تحقیقاتی که ضریب پایایی آنها کمتر از 70 درصد باشد، برای تفسیر دستاوردهای خود و تکرار تحقیق با مشکل مواجه خواهند شد (رایف، 1381؛ واعظی، چگینی و اصلی پور، 1397). تجریه و تحلیل دادههای حاصل از مصاحبههای میدانی به کمک انجام کدگذاریهای سهگانه باز، محوری و انتخابی با استفاده از نرمافزار مکسکیودای[12] نسخه 10 صورت گرفت. درجدول2، ویژگیهای جمعیتشناختی مشارکتکنندگان پژوهش بیان شده است:
جدول 2: ویژگیهای جمعیتشناختی مشارکتکنندگان پژوهش
|
ردیف |
کد شناسایی |
تحصیلات |
سابقه کار علمی |
جنسیت |
سابقه فعالیت اجرایی |
ردیف |
کد شناسایی |
تحصیلات |
سابقه کار علمی |
جنسیت |
سابقه فعالیت اجرایی |
|
1 |
K1 |
دکتری مدیریت ورزشی |
17 سال |
مرد |
12سال |
13 |
K13 |
دکتری مدیریت دولتی |
15سال |
زن |
14سال |
|
2 |
K2 |
دکتری مدیریت منابع انسانی |
15 سال |
مرد |
14سال |
14 |
K14 |
دکتری تربیت بدنی |
14سال |
زن |
11سال |
|
3 |
K3 |
دکتری مدیریت دولتی |
19 سال |
مرد |
16سال |
15 |
K15 |
دکتری مدیریت |
20 سال |
مرد |
15سال |
|
4 |
K4 |
دکتری مدیریت ورزشی |
18 سال |
مرد |
14سال |
16 |
K16 |
دکتری تربیت بدنی |
14سال |
زن |
12سال |
|
5 |
K5 |
دکتری مدیریت دولتی |
14 سال |
زن |
12سال |
17 |
K17 |
دکتری مدیریت ورزشی |
13سال |
زن |
10سال |
|
6 |
K6 |
دکتری مدیریت منابع انسانی |
16 سال |
مرد |
14سال |
18 |
K18 |
دکتری مدیریت |
21سال |
مرد |
15سال |
|
7 |
K7 |
دکتری مدیریت |
12سال |
زن |
10سال |
19 |
K19 |
دکتری تربیت بدنی |
15سال |
مرد |
12سال |
|
8 |
K8 |
دکتری مدیریت |
19 سال |
مرد |
14سال |
20 |
K20 |
دکتری مدیریت ورزشی |
15سال |
مرد |
11سال |
|
9 |
K9 |
دکتری مدیریت منابع انسانی |
21سال |
مرد |
15سال |
21 |
K21 |
دکتری مدیریت |
12سال |
مرد |
14سال |
|
10 |
K10 |
دکتری مدیریت ورزشی |
15 سال |
مرد |
12سال |
22 |
K22 |
دکتری تربیت بدنی |
14سال |
مرد |
16سال |
|
11 |
K11 |
دکتری تربیت بدنی |
14 سال |
زن |
12سال |
23 |
K23 |
دکتری مدیریت منابع انسانی |
15سال |
مرد |
17 سال |
|
12 |
K12 |
دکتری مدیریت دولتی |
22سال |
مرد |
16سال |
|
|
|
|
|
|
یافتههای پژوهش
تحلیل مصاحبهها
گام اول: آشنایی با دادهها: درپژوهش حاضر، با جلب رضایت مشارکتکنندگان متن مصاحبهها ضبط و به متن تبدیل گردید و چندین بار متن مصاحبهها موردبازبینی قرارگرفت. در واقع آشنایی بادادهها ازطریق مطالعه ونگارش عبارتهای بهدست آمده ازمصاحبهها حاصل میشود (براون و کلارک، 2013)
گام دوم: تولید کدهای اولیه: پس ازآشنایی با دادهها و مرور چندباره آنها، فرایند کدگذاری اولیه آغاز شد. به این صورت که بعد از مطالعه هر جمله کد اولیه از دل آنها استخراج گردید. این کد در اصل همان ویژگی جالب توجه دادهها میباشد. در این مرحله 174 کد اولیه که دارای قدرت مفهومی بیشتری بودند، استخراج شد.
گام سوم: جستجوی تمها: در این مرحله از ترکیب کدهای مفهومی به تعداد 123 کد بر اساس شباهتها و ادغام آنها، تمهای فرعی ( مضامین پایهای)، 65 مضمون پایه حاصل گردید.
گام چهارم: بازبینی تمها: در این مرحله، بررسی، اصلاح و توسعه داده تمهای فرعی صورت گرفت و از ترکیب کدهای فرعی یا مضامین پایهای، مضامین سازماندهنده حاصل گردید که در این مطالعه بالغ بر 7 مضمون بود.
گام پنجم: تعریف و نامگذاری تمها: در این مرحله نامگذاری تمهای اصلی برمبنای محتویات تم و صلاحدید پژوهشگرانجام شد. بر اساس ماهیت تمهای اصلی حاصل شده، نامگذاری مضامین سازماندهنده (اصلی) به صورت پارامترهای اجتماعی- ارتباطی، الزامات تخصص ورزشی، مهارتهای ارتباطی، رفتار سیاسی و تواناییهای مدیریتی، مدیریت سرمایه فکری و پارامترهای شخصیتی انجام شد.
گام ششم: نگارش و تحلیل نهایی: در این مرحله از ترکیب و شناسایی تمهای اصلی، فرعی و پایهای حاصل شده، شبکه مضامین استخراج گردید. مراحل گام به گام و نتایج احصای مضامین سازماندهنده و فراگیر از مضامین پایهای در جدول 3 آمده است:
جدول3: نتایج احصای مضامین سازماندهنده از مضامین پایه
|
مضمونهای پایهای |
فراوانی |
مضمونهای سازماندهنده |
مضمون فراگیر |
|
داشتن تخصص در رشته ورزشی مرتبط با فدراسیون |
12 |
الزامات تخصص ورزشی |
انتخاب روسای فدراسیونهای ورزشی
انتخاب روسای فدراسیونهای ورزشی |
|
داشتن شناخت کامل از رشته ورزشی مربوطه |
10 |
||
|
داشتن درک و فهم عمیق نسبت به محیط فدراسیون ورزشی |
18 |
||
|
توانایی تشخیص چالشها و فرصتها |
9 |
||
|
داشتن درک کافی از محیط فدراسیون ورزشی |
14 |
||
|
آشنایی با فلسفه ورزش و تربیتبدنی |
18 |
||
|
برفراری ارتباطات اثربخش با رسانه ملی |
12 |
پارامترهای اجتماعی – ارتباطی
|
|
|
اذعان به نقش موثر رسانههای اجتماعی در وضعیت فدراسیون |
18 |
||
|
فردی شناختهشده و برجسته در ورزش کشور |
14 |
||
|
ورزشکاری محبوب در حد ملی یا بینالمللی |
15 |
||
|
دارای مقبولیت اجتماعی (روابط عمومی و اجتماعی بالا) |
18 |
||
|
برخورداری از مشروعیت کاری در ورزش |
16 |
||
|
دارا بودن سابفه اجرایی در ورزش |
16 |
تواناییهای مدیریتی |
|
|
دارا بودن سابقه مدیریت ورزشی در رشته مرتبط |
18 |
||
|
طی نمودن ردههای پایینتر مدیریتی |
22 |
||
|
دارا بودن سابقه عضویت در هیئت رئیسه فدراسیون مربوطه |
28 |
||
|
داشتن سوابق فنی در رشته ورزشی مربوطه |
30 |
||
|
توانمندی در بهکارگیری منابع انسانی کارآمد در فدراسیون ورزشی |
31 |
||
|
توانایی در استقرار شایستهسالاری بهجای رابطهمداری در فدراسیون ورزشی |
35 |
||
|
برخورداری از روابط عمومی بالا با کارکنان |
22 |
||
|
آشنایی با روانشناسی و رفتارشناسی نیروی انسان. |
11 |
||
|
آشنایی با مباحث مالی و بودجه |
12 |
||
|
آشنایی با مدیریت منابع سازمان و بازاریابی |
14 |
||
|
آشنایی با منابع مالی و راههای جذب آن |
15 |
||
|
توانایی استفاده از قانون معافیت مالیاتی |
16 |
||
|
توانایی جذب حامی مالی برای فدراسیون |
27 |
||
|
داشتن دانش کافی مذاکره، تصمیمگیری و حل مسئله |
24 |
||
|
داشتن هنر چانهزنی |
25 |
||
|
توانایی در حل کردن مشکلات |
23 |
||
|
دارا بودن تحصیلات عالیه دانشگاهی |
21 |
||
|
آگاهی کافی از فرایندهای موردنیاز فدراسیون مربوطه |
22 |
||
|
دارا بودن قدرت برنامهریزی برای فدراسیون |
23 |
||
|
آشنایی با روشها و سیستمهای ارزیابی و کنترل |
24 |
||
|
توانایی تدوین نقشه راه برحسب نیازها و درخواستهای هیئتهای ورزشی |
14 |
||
|
اعتقاد و پایبندی به اجرای برنامه راهبردی |
18 |
||
|
توانمندی در تعیین ضرورتها و الزامات مسیر توسعه فدراسیون ورزشی |
12 |
||
|
دارای ایجاد فرصتهای شغلی مناسب برای ملی پوشان و مربیان ورزشی |
18 |
||
|
داشتن تخصص کافی مدیریت |
16 |
||
|
توانمندی در بسیج منابع |
15 |
||
|
توانایی مدیریت سازمان در شرایط بحران. |
15 |
||
|
آشنایی کامل با رهبری و مدیریت ورزشی آن رشته ورزشی |
16 |
||
|
برخوردار بودن از مهارت ادراکی |
18 |
||
|
داشتن توانایی رهبری |
17 |
||
|
تقویت کار تیمی |
18 |
||
|
اعتقاد به سرمایههای ناملموس |
18 |
مدیریت سرمایه قکری
|
|
|
استفاده از سرمایه فکری برای حرکت بهسوی نوآوری ورزشی |
16 |
||
|
اعتقاد به مستندسازی تجربه پیشکسوتان و مدالآوران |
14 |
||
|
عشق به انسانیت وزندگی |
18 |
پارامترهای شخصیتی |
|
|
توانایی ژرفاندیشی |
12 |
||
|
نتیجهگرا و پیگیر |
18 |
||
|
برخوردار از خلاقیت |
16 |
||
|
داشتن روحیه نقدپذیری |
15 |
||
|
دارا بودن حس پاسخگویی |
15 |
||
|
گرایش عملی به خرد جمعی |
16 |
||
|
برخوردار.از انگیزه بالا |
18 |
||
|
داشتن استقلال رأی و شخصیت مستقل |
17 |
||
|
داشتن آگاهی و درک مسائل و مشکلات کنونی جامعه |
18 |
||
|
توانایی شناسایی جریانات سیاسی و اقتصادی کشور |
15 |
رفتار سیاسی |
|
|
همسویی با دولت در کنار هوش سیاسی |
14 |
||
|
برخورداری از ارتباطات سیاسی قوی جهت جذب حداکثری بودجه |
18 |
||
|
تسلط به زبان انگلیسی |
12 |
مهارت های ارتباطی |
|
|
شناخت کافی فناوریهای روز دنیا (IT) |
18 |
||
|
آشنایی با نحوه ارتباطات با نهادهای آسیایی و جهانی مرتبط با فدراسیون |
16 |
||
|
توانایی شناسایی مکانیزم های ارتباط با نهادها و سازمانهای داخلی |
15 |
منبع: یافتههای تحقیق
سپس پژوهشگر با بهکارگیری سازههای شعوری واصطلاحات فنیِ مستخرج ازپیشینه نظری و تخصصی تحلیل و با توجه به زبانی که مصاحبهشوندگان بهکاربردند، مضامین فراگیر را برگزید و بهطور نظاممند به مقولههای مرتبط پیوند داد. هنگامی که کفایت نظری حاصل شد، هسته مرکزی انتخاب روسای فدراسیونهای ورزشی، شکل گرفت که در برگیرنده مضامین «پارامترهای اجتماعی- ارتباطی»، «الزامات تخصص ورزشی»، مهارتهای ارتباطی»، «رفتار سیاسی» و «تواناییهای مدیریتی»، «مدیریت سرمایه فکری» و «پارامترهای شخصیتی» بود.
بحث و نتیجهگیری
امروزه یکی از مسائل مهم پیش روی سازمانها انتخاب مدیران شایسته با توجه به معیارها و مؤلفههای لازم میباشد. موضوع انتصاب روسای فدراسیونهای ورزشی بر مبنای معیارهای معتبر و استاندارد که بتواند به خوبی شاخصههای انتصاب روسای فدراسیونهای ورزشی را شناسایی نماید جهت پیشبرد اهداف فدراسیونها درسطوح داخلی و بینالمللی کاملا ضرورت دارد. تحقیق حاضر با هدف شناسایی پیشرانهای انتخاب روسای فدراسیونهای ورزشی صورت گرفت. در این پژوهش با اتکا به روش تحلیل محتوای کیفی( تحلیل مضمون) الگوی پیشرانهای انتخاب روسای فدراسیونهای ورزشی شناسایی گردید. فرایند تحلیل اطلاعات و آنالیز مصاحبههای صورت گرفته با خبرگان موضوعی نشان داد که الگوی پیشرانهای انتخاب روسای فدراسیونهای ورزشی دارای 7 مضمون اصلی (سازمان دهنده) شامل «پارامترهای اجتماعی- ارتباطی»، «الزامات تخصص ورزشی»، مهارتهای ارتباطی»، «رفتار سیاسی» و «تواناییهای مدیریتی»، «مدیریت سرمایه فکری» و «پارامترهای شخصیتی» بود. در مجموع، دراین مطالعه با بهرهگیری از رویکرد تحلیل مضمون مصاحبههای صورت گرفته،123 کد مفهومی، 65 مضمون پایه و 7 مضمون سازمان دهنده شناسایی و استخراج گردید.
عوامل و پیشرانهای مرتبط با الزامات تخصصی ورزشی
این مضمون شامل مضامین فرعیِ داشتن تخصص در رشته ورزشی مرتبط با فدراسیون، داشتن شناخت کامل از رشته ورزشی مربوطه، داشتن توانایی تشخیص چالشها و فرصتها، درک و فهم عمیق نسبت به محیط فدراسیون ورزشی، داشتن درک کافی از محیط فدراسیون ورزشی و آشنایی با فلسفه ورزش و تربیتبدنی بوده است. برای مثال، روایتهای زیر در مصاحبه با خبرگان، بیانگر این مقوله میباشد:
«به نظر من رئیس یک فدراسیون ورزشی در ایران باید دارای تخصصی ورزشی باشه و به فرصتها و تهدیدهای اطراف کاملا واقف باشه و خودش قبلا ورزشکار بوده باشه».
فرد دیگری به لزوم شناخت عمیق مدیران و روسای فدراسیونهای ورزشی به فلسفه متعالی ورزش اشاره کرده است:
«واقعیت آن است که اداره امور فدراسیون ورزشی فقط از عهده فرد تحصیلکرده آشنا به ورزش و فلسفه آن امکان پذیره».
نتایج بهدست آمده از این عامل و پیشران، با نتایج تحقیقات فرید فتحی و همکاران(1394) که معتقد به تحصیلات متناسب با مدیریت ورزشی و قدرت ارتباطات سیاسی در نزد مدیران و روسای فدراسیونهای ورزشی و میرانی و همکاران(1397) با اعتقاد به 6 عامل ارتباطات، اجتماعی، شغلی، معرفی، پیشینه فرد و هماهنگی و نیز مصاحبههای اول، دوم، چهارم، ششم و دهم همخوانی دارد. رئیس یک فدراسیون ورزشی باید دارای شناخت و تخصص لازم از ورزش مورد نظر باشد تا بخوبی شرایط آن رشته را درک نماید. همچنین آگاهی رئیس فدراسیون ورزشی با بودجهریزی، منابع تأمین مالی، تخصیص بودجه، ارزیابی کارایی هزینهها و .... برای توسعه این سازمانها و همچنین ورزش کشور حیاتی است. این بدان معناست که یکی از مهمترین شاخصها که باید در انتخاب کاندیداهای موردنظر فدراسیونهای ورزشی مختلف مد نظر باشد، تخصص لازم و متناسب با آن رشته ورزشی است. به بیانی دیگر، رئیس فدراسیون انتخابی خود در آن رشته ورزشی دارای سابقه لازم و کافی باشد تا منجر به استفاده از نیروهای کارآمد و تخصصی در فدراسیونهای ورزشی و استقرار شایستهسالاری بهجای رابطهمندی یه عنوان یکی از عارضههای موجود در سازمانهای ورزشی شود.
عوامل و پیشرانهای مرتبط با پارامترهای اجتماعی- ارتباطی
این مضمون شامل مضامین فرعیِ برقراری ارتباطات اثربخش با رسانه ملی، اذعان به نقش موثر رسانههای اجتماعی، فردی شناختهشده و برجسته در ورزش کشور در وضعیت فدراسیون، ورزشکاری محبوب در حد ملی و یا بینالمللی، دارای مقبولیت اجتماعی، برخورداری از مشروعیت کاری در ورزش بوده است. درخلال مصاحبههای صورتگرفته، مقوله اجتماعی- ارتباطی نیز احصا گردید. روایت زیر از یکی از مصاحبهشوندگان مطالعه، گویای این مهم است:
«یک رئیس فدراسیون خوب باید دارای تعامل مطلوب با اصحاب رسانه و خصوصا رسانه ملی باشه و از خوش نامی خاصی برخوردار باشه و بسیار خوبه اگه قبلا ورزشکار بوده باشه».
بهرهگیری از عامل اجتماعی- ارتباطی میتواند مدیران را در جهت انجام امور سودمند برای سازمان یاری نماید. با توجه به اینکه فدراسیونهای ورزشی دارای تعامل و ارتباطات زیادی در همه زمینهها (ارتباط با رسانهها و ارتباطات داخلی و بینالمللی) هستند، داشتن مهارت در امور اجتماعی و ارتباطی در مذاکرات میتواند موفقیت رئیس این سازمانها را تضمین کند. روسای فدراسیونهای ورزشی با ورزشکاران، رسانهها وطیف وسیعی ازجامعه درارتباط هستند. بنابراین داشتن محبوبیت و مقبولیت اجتماعی میتواند دستیابی به اهداف فدراسیونهای ورزشی را برای این مدیران راحتتر کند. همچنین این مدیران برای تعامل با دیگر کشورهای جهان باید از مهارتهای ارتباطی گفتهشده برخوردار باشند. نتایج بهدست آمده در این بخش با نتایج تحقیقات سلطانی و همکاران (1399) که قائل به رویه تجارت، ارتباطات، نظارت و ارزیابی، مهارتهای مدیریت و مدیریت ریسک، تجربه ورزشی، روشهای برنامهنویسی، فرهنگ سازمانی و اخلاق حرفهای، مدیریت عملکرد و یادگیری و مسئولیتپذیری و نتیجهگرایی به عنوان معیارهای انتخاب روسای فدراسیونهای ورزشی؛ قاسمی و همکاران (1396) که معتقد به تاثیرگذاری بالای مولفههای فراشایستگی، شناختی، اجتماعی و وظیفهای در انتصاب روسای فدراسیونهای ورزشی؛ داگلاس داستاس و همکاران (2021) که دارای باور قوی نسبت به عواملی چون مقررات استفاده از ورزش وامکانات، مدیریت هزینه و بودجهبندی ومهارتهای ارتباطی؛ ادیبپور و همکاران (2021) که قائل به ویژگیهای شناختی و شخصیتی، ویژگیهای هوش ذاتی و انسانی، خصایص اجتماعی، مهارتهای مدیریتی، دانش علمی وتجربی، تجربه مربیگری، ویژگیهای فردی و مهارتهای ورزش بسکتبال عستند و میرانی و همکاران (1397) با اعتقاد به 6 عامل، ارتباطات، اجتماعی، شغلی، معرفی، پیشینه فرد وهماهنگی و نیز مصاحبههای هفتم، یازدهم، چهاردهم، پانزدهم و هفدهم همخوانی دارد.
عوامل و پیشرانهای مرتبط با تواناییهای مدیریتی
این مضمون اصلی خود دربرگیرنده مضامین فرعی داشتن تخصص کافی مدیریت، توانمندی در بسیج کردن افراد سازمان، توانایی مدیریت سازمان در شرایط بحران، آشنایی کامل با رهبری و مدیریت ورزشی آن رشته ورزشی، برخوردار بودن از مهارت ادراکی، توانایی رهبری، تقویت کار تیمی، داشتن تحصیلات عالیه، آگاهی از فرایندهای مورد نیاز فدراسیون، قدرت برنامهریزی، آشنایی با شیوههای ارزیابی و کنترل، توانایی تدوین نقشه راه، پایبندی به برنامههای راهبردی، توانمندی درتعیین ضرورتها و الزامات، دارای برنامهریزی برای ایجاد فرصتهای شغلی مناسب برای ملی پوشان و مربیان ورزشی، دانش کافی مذاکره، تصمیمگیری و حلمسئله، هنرچانهزنی، جذب حامی مالی، توانایی استفاده ازقانون معافیت مالیاتی، آشنایی با با منابع مالی و راههای جذب آن، آشنایی با با مدیریت منابع سازمان و بازاریابی، آشنایی با مباحث مالی و بودجه، داشتن سوابق فنی در رشته ورزشی؛ تجربهکاری کافی، طی کردن ردههای پایینتر مدیریتی، سابقه مدیریت در رشته ورزشی مرتبط، سابقه اجرایی در ورزش است. فراهم بودن تواناییهای مدیریتی در نزد روسای فدراسیونهای ورزشی، یکی ازمقولههای مورد تاکید بیشتر مصاحبهشوندگان این پزوهش بوده است. روایت یکی از مصاحبهشوندگان پژوهش، موید همین مطلب است:
«یک مدیر ورزشی ایده ال باید قبل از هر چیز از تواناییهای بالای مدیریتی در ابعاد مختلف برنامهریزی، سازماندهی، نظارت، کنترل و رهبری برخوردار باشه و بتونه مخصوصا حامی مالی جذب کنه، با مسائل بازاریابی ورزشی آشنایی کامل داشته باشه و خودش قبلا مدیریت را در سطوح پاین تجربه کرده باشه». برای برنامهریزیهای مهم و مختلف فدراسیونهای ورزشی، روسای این فدراسیونها باید دارای مهارتهای مدیریتی کافی باشند، زیرا که مهارتهای مدیریتی (فنی،انسانی و ادراکی) یکی از عوامل موثر در این سازمانها میباشد. تواناییها و ویژگیهای مدیریتی همچون: نظم و انضباط، یگانگی هدف، اختیار و مسئولیت، تقسیمکار، انصاف، ثبات نیروی انسانی، ابتکار عمل و ... میتواند ضامن موفقیت این مدیران در فدراسیونهای ورزشی باشد. تسلط بر مهارت برنامهریزی، یکی دیگرازعواملی میباشد که باید درانتخاب روسای فدراسیون های ورزشی مورد توجه باشد، زیرا که این مهارت میتواند انسجام، یکپارچگی، کاهش تنشها و بهبود کیفیت جامع در فدراسیونهای ورزشی را به دنبال داشته باشد. نتایج بهدست آمده در این بخش با نتایج تحقیقات رضوی و محمدی (1400) مبنی برضرورت وجود شایستگی بازاریابی، دیپلماسی، مدیریتی و توسعهمداری، عملکردی، ادراکی و هوش سازمانی در نزد روسای فدراسیونهای ورزشی؛ سلطانی و همکاران (1399) مبنی بر اهمیت شایستگی در زمینه رویه تجارت، ارتباطات، نظارت و ارزیابی، مهارتهای مدیریت و مدیریت ریسک، تجربه ورزشی، روشهای برنامهنویسی، فرهنگ سازمانی و اخلاق حرفهای، مدیریت عملکرد و یادگیری و مسئولیتپذیری و نتیجهگرایی به عنوان معیارهای انتخاب روسای فدراسیونهای ورزشی؛ اسدی و همکاران (1394) مبنی بر لزوم آشنایی روسای فدراسیونهای ورزشی با شیوههای برنامهریزی، و مدیریت رویداد، مدیریت اماکن و تجهیزات ورزشی و مدیریت تحقیق و بازاریابی رویداد؛ نژادسجادی و سلیمانی دامنه (1393) در زمینه لزوم دارا بودن مهارتهای امور پشتیبانی و برنامهریزی، توسعه زیرساختهای ورزش، امور فنی و ورزشی و توسعه منابع کالبدی و تجهیزاتی در انتخاب روسای فدراسیونهای ورزشی؛ نادریان و حسینی (1390) ناظر بر لزوم برخورداری مدیران سازمانهای ورزشی از مهارتها و تواناییهایی همچون نظارت مؤثر براجرای تقویم ورزشی، مدیریت تأسیسات، توانائی در سازماندهی تیمهای ورزشی، مدیریت مسابقات ورزشی، مدیریت اردوها و مسافرتهای ورزشی، برنامهریزی تمرینهای ورزشی؛ ادیب پور و همکاران (2021) قائل به ویژگیهای شناختی و شخصیتی، ویژگیهای هوش ذاتی و انسانی، خصایص اجتماعی، مهارتهای مدیریتی، دانش علمی وتجربی، تجربه مربیگری، ویژگیهای فردی و مهارتهای ورزش بسکتبال و کونجسفیلد و همکاران (2012) مبنی بر نیاز به وجود پارامترهایی مهارت و دانش کافی در زمینه تعمیر و نگهداری از تأسیسات، منابع حقوقی بشر، رهبری فردی، مواد غذایی و آشامیدنی، حکومت باشگاه، ورزش، تفریح و سرگرمی، حسابداری، بازاریابی و مدیریت راهبردی و نیز مصاحبه های اول، سوم، پنجم، نهم، یازدهم و بیست و دوم همسو بوده است.
عوامل و پیشرانهای مرتبط با تواناییهاو پارامترهای شخصیتی
این مضمون شامل مضامین فرعیِ عشق به انسانیت وزندگی، ژرفاندیشی، نتیجهگرا و پیگیر، دارای خلاقیت، نقدپذیر، حس پاسخگویی، گرایش به خرد جمعی، برخورداری از انگیزه بالا، داشتن استقلال رای، داشتن آگاهی و درک مسائل و مشکلات کنونی جامعه بوده است. روایت زیر در مصاحبه با یکی از مصاحبهشوندگان ناظر به همین مقوله است:
«باورم اینه که مدیران ورزشی باید استقلال رای داشته باشن و حس پاسخگویی در اونها وجود داشته باشه».
مصاحبهشونده دیگر در این رمینه میگوید:
«مدیر ورزشی ایرانی باید قبل هر چیزی نقدپذیر باشه و خود رای نباشه. سعی کنه از نظرات پیشکسوتان و ورزشکاران استفاده کنه و واقعا پیگر و خلاق باشه. لازمه این کار هم اینه که خودش انگیزه درونی داشته باشه».
ویژگیهای شخصیتی مثبت در روسای فدراسیونهای ورزشی میتواند سبب ایجاد ارتباط مناسب و شفاف روسای فدراسیون با کارکنان سازمان گردد و انگیزه لازم را جهت همکاری بیشتر آنها در حل مسائل و مشکلات سازمان را به وجود آورد. نتایج بهدست آمده در این بخش با نتایج تحقیق ترد وکالیپس(2014) مبنی بر تطابق بین انتصاب مدیران و معماری سازمانی، آموزش مدیران ارشد با توجه به تحولات بیرون سازمانی و نیز ارائه فرصت خلاقیت و نوآوری به مدیران در انتخاب مدیران ارشد سازمانهای ورزشی و نیز مصاحبه های سوم، هفتم، هشتم، دهم، سیزدهم، هفدهم و بیست و سوم همخوانی داشته است.
عوامل و پیشرانهای مرتبط با مدیریت سرمایه فکری
این دسته ازپیشرانها خود شامل مضمونهای فرعی اعتقاد به سرمایههای ناملموس استفاده ازسرمایه فکری برای حرکت بهسوی نوآوری وعملی ورزش موردنظر، اعتقاد به مستندسازی تجربه پیشکسوتان ومدالآوران بوده است. درتعدادی ازمصاحبههای انجام شده با خبرگان، به لزوم بذل توجه به مدیریت سرمایههای فکری و انسانی درانتخاب روسای فدراسیونهای ورزشی اشاره شده بود. روایت یکی از مصاحبهشوندگان از این مقوله به قرار زیر است:
»روسای فدراسیونهای ورزشی نباید تجربه مدالآوران و قهرمانان را دست کم بکیرن. اونا باید تجربه این دسته از افراد را مستندسازی کنن و به این سرمایههای فکری تکیه کنن و نوآوری را درکارشون اعمال کنن». استفاده از تفکر خلاق بدون شناخت و مدیریت سرمایههای فکری امکانپذیر نیست. یکی از شاخصهای مهم انتخاب و گزینش روسای فدراسیونهای ورزشی، تأکید برشاخص مهارت مدیریت سرمایههای فکری درفدراسیونهای ورزشی است، چرا که استفاده ازدانش مدیریت ورزشی و تجارب پیشکسوتان در در فدراسیونهای ورزشی میتواند عملکرد این فدراسیونها را بسیار بهبود بخشد. این مقوله صرفا از طریق کدهای مصاحبههای سیزدهم، پانزدهم، شانزدهم و بیست و یکم بهدست آمده و هیچ گونه ادبیات تجربی همسو و یا غیر مسوی متناظر با آن در مطالعات صورت گرفته، وجود نداشته است.
عوامل و پیشرانهای مرتبط با رفتار سیاسی
این مضمون شامل آشنایی با جریانات سیاسی و اقتصادی کشور ، همراهی و همسویی با دولت وداشتن هوش سیاسی و داشتن ارتباطات سیاسی قوی در جذب بودجه بوده است. یکی از مصاحبهشوندگان در این زمینه میگوید:
«رئیس فدراسیون ورزشی بدون لابی سیاسی و همسویی با جریانات سیاسی حاکم نمیتونه کاری از پیش ببره. در واقع یه مدیر خلاق ورزشی باید هوش و منش سیاسی قوی داشته باشه تا بتونه در عرصههای داخلی و خارجی موفق بشه».
روسای فدراسیونها باید با بهرهگیری از توانایی سیاسی خود و کسب قدرت از طریق تعاملات صحیح شرایط لازم را برای تقویت موقعیت فدراسیون خود و مناسبات سیاسی و بینالمللی فراهم نمایند و با بهرهگیری از فرصتها درصدد آیندهنگری برای اثربخشی سازمان خود باشند. هوشمندی سیاسی وهمراهی و هماهنگی رئیس فدراسیون باسیاستهای دولت و سایر دستگاههای اجرایی میتواند دستاوردهای مالی و غیرمالی مناسبی را برای فدراسیون بههمراه داشته باشد. توانایی مدیران در رفتار سیاسی از عناصر طبیعی تصمیمات راهبردی مدیران است و روسای فدراسیونها نیز از این قانون مستثنی نیستند و رفتار سیاسی این مدیران در فدراسیونهای ورزشی همیشه وضعیت فدراسیونها را تحت تأثیر قرار داده است. نتایج بهدست آمده در این بخش با نتایج تحقیقات رضوی و محمدی (1400) مبنی برضرورت وجود شایستگی بازاریابی، دیپلماسی، مدیریتی و توسعهمداری، عملکردی، ادراکی وهوش سازمانی در نزد روسای فدراسیونهای ورزشی و نیز قاسمی و همکاران (1396) معتقد به تاثیرگذاری بالای مولفههای فراشایستگی، شناختی، اجتماعی و وظیفهای درانتصاب روسای فدراسیونهای ورزشی و نیز مصاحبه هشتم، یازدهم و هفدهم همخوانی دارد.
عوامل و پیشرانهای مرتبط با مهارتهای ارتباطی
این مضمون اصلی خود شامل مضامین فرعی چون: تسلط به زبان انگلیسی، آشنایی با فناوری اطلاعات و ارتباطات، آشنایی با نحوه ارتباطات با نهادهای آسیایی و جهانی، آشنایی با نحوه ارتباط با نهادها و سازمانهای داخلی بوده است. روایت یکی از مصاحبهشوندگان گویای این واقیعت است:
«با توجه به درگیر بودن رئیس فدراسیونها با ارتباطات برون سازمانی ملی و بینالمللی، به نظرم یک مدیر ورزشی باید در درجه اول به زبان انگلیسی مسلط باشه و بتونه از دنیای فناوری اطلاعات به خوبی استفاده کنه. هنر برقراری ارتباطات را به خوبی فرابگیره تا از این طریق بتونه موفقیت خودش را تضمین کنه:
. مهارت ارتباطی مدیران مفهومی کامل و جامع از ارتباطات اعم از صریح و تلویحی است. داشتن ویژگیهای مهارت ارتباطی مناسب با نهادهای داخلی و رسانهها و همچنین با نهادهای آسیایی و جهانی به ویژه آشنایی با نحوه اتباطات با نهادهای بینالمللی وتسلط به زبان انگلیسی میتواند این مدیران را در حل مشکلات حقوقی و دستیابی به کرسیهای فدراسیونهای آسیایی و جهانی یاری نماید. نتایج بهدست آمده در این بخش با نتایج تحقیقات ادیبپور و همکاران (2021) قائل به ویژگیهای شناختی و شخصیتی، ویژگیهای هوش ذاتی و انسانی، خصایص اجتماعی، مهارتهای مدیریتی، دانش علمی و تجربی، تجربه مربیگری، ویژگیهای فردی و مهارتهای ورزش بسکتبال و میرانی و همکاران (1397) با اعتقاد به 6 عامل ارتباطات، اجتماعی، شغلی، معرفی، پیشینه فرد وهماهنگی و نیز مصاحبههای اول، دوم، پنجم، هفتم، نهم و سیزدهم همخوانی دارد.
به طورکلی نتایج حاصل از این پزوهش بیانگر این واقعیت بود که انتخاب روسای فدراسیونهای ورزشی خود یک مقوله چند وجهی است که در ابعاد محتلف قابل بررسی و تحلیل میباشد. در این مطالعه با عنایت به نظرات خبرگان ورزشی و اساتید دانشگاهها و موسسات آموزش عالی، 7 دسته از پیشرانها جهت گزینش درست روسای فدراسیونهای ورزشی به کمک روش تحلیل تماتیک معرفی گردید.
پیشنهادها
پیشنهاد میشود برای اینکه اطلاعات درست و جامعی درمورد شاخصهای انتخاب رؤسای فدراسیونهای ورزشی دراختیار همه عوامل ذینفع قرارگیرد، گردهماییهای تخصصی با شرکت همه عوامل در این زمینه برگزار شوند.
برای انتخاب رؤسای فدراسیون ورزشی باید افرادی مدنظر قرار گیرند که مهارت منابع انسانی، مهارت ارتباطی و ویژگیهای شخصیتی مناسب را داشته باشند. در واقع فدراسیونهای ورزشی هم سازمانهایی هستند با مأموریتهای متفاوت که رؤسا و مدیران این سازمانها باید برای ایجاد هماهنگی و همافزایی از این سه شاخص استفاده کنند. نادیده گرفتن این شاخصها دارای پیامدهای منفی بسیاری است؛ از جمله آنها میتوان به اتلاف منابع انسانی فدراسیونهای ورزشی اشاره کرد. جدی گرفتن شاخصهای مذکور سایر شاخصهای لازم برای انتخاب رؤسای فدراسیونها را تحت تأثیر قرار میدهد.
باتوجه به یافتههای پژوهش، به سیاستگذاران کلان کشور پیشنهاد میشود که برای انتخاب روسای فدراسیونهای ورزشی که وظیفه خطیری بر عهده دارند، عوامل مدل ارائهشده در این پژوهش را به صورت ماده و تبصره جایگزین آییننامههای بسیار کلی و سنتی و انتخابات رابطهمند این روسا کنند. پیادهسازی و استقرار این مدل در انتخاب روسای فدراسیونهای ورزشی میتواند سبب تغییرات بسیار مثبت، سازنده و پویا در ورزش کشور گردد.
منابع
- اسدی، نوید؛ سجادی، سید نصرالله؛ گودرزی، محمود و مرادی، آرام. (1394). «تبیین شایستگیهای مدیران رویدادهای ورزشی». فصلنامه مدیریت ورزشی. دوره7، شماره 2، صص 152-174.
- الوانی، سید مهدی؛ اردلان، امید و محمدی فاتح، اصغر. (1395). «طراحى و تدوین الگوی مناسب شایستگیهای مدیران و فرماندهان در سازمان ارتش ج.ا.ا با بهرهگیری از دیدگاه امام خامنهای (مدظلهالعالی)». پژوهشهای مدیریت منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین(ع). سال 8، شماره1(پیاپی 23)، صص 1-30.
- امینیپور، سعید؛ نقشبندی، سید صلاح الدین و حامی، محمد. (1397). «طراحی مدل شاخصهای انتخاب اعضای هیئت رئیسه فدراسیونهای ورزشی». فصلنامه مدیریت و توسعه ورزش. سال 8، شماره 3 (پیاپی 19)، صص 168-180.
- جوادیپور، محمد. (1394). «چالشهای مدیریت ورزش قهرمانی در ایران». فصلنامه مطالعات مدیریت ورزشی. دوره7، شماره30 (پیاپی، 30)، صص 13-34.
- شاهمردادی، مهسا؛ محمود بابویی، امید؛ خون سیاوشان، مسلم ومدنی، حمیدرضا. (1396). «بررسی راهبردهای تحول سازمانی برای توانمندسازی منابع انسانی». ششمین کنفرانس بینالمللی پژوهشهای نوین در روانشناسی، علوم تربیتی وعلوم اجتماعی. دانشگاه شیراز.
- رایف، دانیل؛ لیسی، استفن؛ فریدریک جی، فیگو. (1381). «تحلیل پیامهای رسانهای: کاربرد تحلیل محتوای کمی درتحقیق». مهدخت بروجردی علوی. چاپ اول، تهران: انتشارات سروش
- رضوی، سیدمحمدحسین و محمدی، فروغ. (1400). «دیدهبانی شاخصهای مؤثر برآینده شایستگی مدیران ورزشی با مدیریت کلاس جهانی درصنعت ورزش ایران». فصلنامه مدیریت منابع انسانی در ورزش. سال8، شماره2، صص 273-293.
- سجادی، سید نصراله. (1390). مدیریت سازمانهای ورزشی. تهران: انتشارات سمت
- سلطانی، اکرم؛ کاشف، سید محمد و تاجالدین عثمان، احمد. (1399). «طراحی مدل صلاحیتهای حرفهای مدیران سازمانهای ورزشی دولتی». فصلنامه پژوهشهای معاصر در مدیریت ورزشی. سال10، شماره20، صص 65-78.
- سلیمی، مهدی؛ علوی، سید فرشید و سلیمانی ، محبوبه. (1397). «ارائه معیارهای گزینش مدیران عالی سازمانهای ورزشی». فصلنامه مدیریت منابع انسانی در ورزش. سال 6، شماره 1، صص 49-35.
- سیدی نجات، سیده سحر؛ مهرابی، قاسم و رزاقی، محمد ابراهیم. (1395). «ارزیابی و اولویتبندی مهارتهای مدیران ورزش و جوانان استان مازندران». فصلنامه مدیریت ورزشی. سال 8، شماره 3، صص 375-387.
- فرید فتحی، اکبر؛ معرفت، داریوش و طلایی، رضا. (1394). «شناسایی و اولویتبندی شاخصهای انتخاب مدیران سازمانهای ورزشی به روش تحلیل سلسله مراتب(AHP) ». فصلنامه مطالعات مدیریت رفتار سازمانی در ورزش. دوره 2، شماره2، صص 49-55.
- قاسمی، سیدحمید؛ هنری، حبیب؛ رضایی صوفی، مرتضی ومومنیفر، فهیمه. (1396). «اعتباریابی ابزارتعیین شایستگیهای محوری جهت انتصاب رؤسای فدراسیونهای ورزشی کشور». پژوهشهای کاربردی در مدیریت ورزشی. دوره5، شماره 4 (پیاپی، 20)، صص 51-60.
- قاسمی، یارمحمد و هاشمی، علی. (1399). «انجام پژوهش به روش تحلیل تماتیک: راهنمای عملی و گام به گام برای یادگیری و آموزش». فصلنامه فرهنگ ایلام. دوره 20، شماره 64، صص 7-33.
- کاظمیپور، احمد؛ مهدیپور، عبدالرحمن و ازمشا، طاهره. (1394). «طراحی وتدوین شاخصهای انتخاب سرمربی تیم ملی فوتبال ایران». مطالعات مدیریت ورزشی. دوره7، شماره 32 (پیاپی 32)، صص51-72.
- محمدی، نبیاله؛ نجفبیگی، رضا؛ موسیخانی، مرتضی و عالم تبریزی، اکبر. (1395). «آسیبشناسی انتخاب وپایداری اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی با رویکرد راهبردی». فصلنامه پژوهشهای مدیریت راهبردی. سال 22، شماره24، صص 31-55.
- میرانی، کاوه؛ نقشبندی، سیدصلاح الدین وحسیننژاد، علی اکبر. (1397). «شناسایی و اولویتبندی شاخصهای انتخاب روسای فدراسیونهای وزشی ایران با ارائه مدل». فصلنامه مطالعات مدیریت ورزشی. دوره10، شماره 48،صص 113-130.
- نادریان، مسعود و حسینی، محمد سلطان. (1390). «مهارتها و تواناییهای فنی برای مدیران ورزشی (شاخصها و ملاکها از دیدگاه مدیران) ». فصلنامه پژوهشهای مدیریت ورزشی و علوم حرکتی. دوره1، شماره2 (پیاپی، 2)، صص 11-18.
- نژاد سجادی، سید احمد و سلیمانی دامنه، جهانگیر. (1393). «شناسایی و اولویتبندی شاخصهای ارزیابی عملکرد فدراسیونهای ورزشی ایران با استفاده از مدل AHP». فصلنامه مطالعات مدیریت ورزشی. دوره6، شماره23 (پیاپی، 23)، صص 179-192.
- واعظی، رضا؛ چگینی، میثم و اصلیپور، حسین. (1397). «چالشهای سیاستگذاری در حوزه گردشگری سلامت ایران مبتنی بررویکرد تحلیل مضمون». فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری. سال 13، شماره 41، صص 1-40.
- ویسه، صید مهدی؛ عباسپور، جعفر و عباسپور، حیدر. (1397). «فراتحلیل ارتباط میان کیفیت زندگی کاری و رضایت شغلی کارکنان در سازمانهای ایران». فصلنامه مدیریت توسعه و تحول. ویژهنامه، صص 71-82.
- Adibpour, N., Hosseini, M., & Honari, H. (2021). “Developing a Model for Choosing Coaches of Basketball National Teams”. Journal of New Studies in Sport Management, 2(3), 202-212.
- Attride-Striling, J. (2001). “Thematic network. An analytic tool for qualitative research’’. Journal of Qualitative Research, 1(3), 285-405.
- Braun, V., & Clark, V. (2006). "Using thematic analysis in psychology". Qualitative Reseach in Psychology, 3(2), 77-101.
- Caers, R,. Bois, C.D,. Jegers, M,. Gieter, S.D. Cooman, R.D. & Pepermans,R.G. (2007). “A micro-economic perspective on manager selection in nonpro.t organizations’’. European Journal of Operational Research, 192(1), 173-197.
- Clark, V., & Braun, V. (2013). “Teaching thematic analysis: Overcoming challenges and developing strategies for effective learning”. The Psychologist, 26(2), 120-123.
- Duclos-Bastías, D., Giakoni-Ramírez, F., Parra-Camacho, D., Rendic-Vera,W., Rementería-Vera,N., & Gajardo-Araya, G. (2021). “Better Managers for More Sustainability Sports Organizations: Validation of Sports Managers Competency Scale (COSM) in Chile”. Sustainability, 13, 724. https://doi.org/10.3390/
- Koenigsfeld, J. P., Kim, S., Cha, J., Perdue, J., & Cichy, R. F. (2012). “Developing a competency model forprivate club managers’’. International journal of hospitality management, 31(3), 633-641.
- Kusumawardani, R., & Agintiara, M. (2015). “Application of Fuzzy AHP-TOPSIS Method for Decision Making in Human Resource Manager Selection Process”. Procedia Computer Science, 72, 638 – 646.
- Lincoln, Y.S. & Guba, E.G. (1985). Naturalistic Inquiry. Newbury Park, CA: Sage Publications
- Pedras, L., Taylor, T., & Frawley, S. (2020). “Responses to multi-level institutional complexity in a national sport federation’’. Sport Management Review, 23(3), 482-497
- Trad, A., & Kalpić, D. (2014). “The Selection and Training Framework (STF) for Managers in Business Innovation Transformation Projects Business Enterprise Architecture Integration’’. Procardia Technology, 16, 755-767.
)