Document Type : Original Article
Authors
1 Ph.D., Assistant Professor, Physical Education and Sport Sciences Department, Aliabad Katoul Branch, Islamic Azad University, Aliabad Katoul, Iran
2 Ph.D., Assistant Professor, Physical Education and Sport Sciences Department, Golestan University, Gorgan, Iran
3 Golestan Administration, MSY, Gorgan, Iran
4 Ph.D. Student in Sport Management, Allameh TabatabaiUniversity, Tehran, Iran
Abstract
The study is to identify factors influencing success and wane of talented sports in Golestan province during last decade. Statistical population consisted of all managers and experts of sport and youth office of Golestan province (including 180 individuals selected according to the Morgan table and filled both success and failure questionnaires) as well as officials of boards, trainers and athletes of to-be-investigated sports (48 for the success and 28 for wane part, all completed related questionnaires). So, statistical sample included 166 individuals for success and 146 individuals for wane part. Two questionnaires were used to identify factors influencing success and decline. These questionnaires included eight components of coaching and human resources development, motivation and support of human resources, athlete's talent identification and education, sports competitions and camps, management, hardware, budget and finance, and coordination and communication. Validity of these questionnaires was confirmed by experts and their reliability was evaluated by the Cronbach's alpha formula and their coefficient was higher than 0/80. The results showed that budget and finance, and coordination and communications were the most important factors affecting success of talented sports. Moreover, development of coaches and human resources, and athlete's talent identification and education were the most important factors influencing wane of talented sports. Beside the essential technical and task-oriented areas, factors such as budget and finance, human resources, and talent identification could be introduced as most important factors influencing success and wane of sports.
Keywords
بررسی عوامل موثر بر موفقیت و افول رشتههای ورزشی مستعد استان گلستان در یک دهه اخیر
سعید قربانی[1]
بهمن طیبی[2]
غلامحسن رحماننیا[3]
کیانوش دیلمی[4]
تاریخ دریافت مقاله: 2/11/1396
تاریخ پذیرش مقاله:2 /4/1397
مقدمه
امروزه فراگیرشدن ورزش به عنوان یک ابزار مهم برای توسعه سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی کشورها مطرح است و تبدیل به جزء جداییناپذیری از زندگی بسیاری از افراد و جوامع در سراسر جهان گردیده است (آقایی و توکلی انگوت، 1392). یکی از ابعاد ورزش که میتواند انگیزههای زیادی برای ورزشکردن در افراد جامعه بهویژه جوانان ایجاد کند، ورزش قهرمانی است. کسب مدال در رویدادهای ورزشی بزرگ ملی و بین المللی که در کانون توجه بسیاری از مردم قرار دارد میتواند شرایط اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی یک منطقه جغرافیایی یا یک کشور را تحت تأثیر قراردهد. به همین دلیل، مدیران ورزشی در سازمان های ورزشی کشورهای مختلف سعی دارند تا با برنامهریزی دقیق و استراتژیک ورزشکاران استانی و ملی را با آمادهسازی بهینه به مسابقات ملی و بینالمللی اعزام کنند تا موفقیت آنها را در رویدادهای بزرگ تضمین نمایند (دی بوسچر[5]، 2008). موفقیت ورزشی به صورت مطلق و نسبی قابل تعریف است. موفقیت مطلق ورزشی به تعداد مدال هایی اطلاق میشود که یک کشور در مسابقات المپیک یا جهانی کسب میکند، درحالی که موفقیت نسبی به نسبت تعداد مدال های کسب شده با توجه به جمعیت و ثروت یک کشور اطلاق میشود (دیبوسچر، 2007).
موفقیتهای بینالمللی و بهویژه موفقیت در بازی های جهانی و المپیک، هویت و شخصیت ویژهای به آن کشور میدهد و میتواند زمینههای توسعه را در کشورها به وجود آورد. ازاینرو، تصمیمگیران در کشورهای مختلف سرمایهگذاری مالی زیادی در ورزش قهرمانی انجام میدهند که به نوبه خود بهگسترش نهادهای مرتبط با ورزش قهرمانی منجر میشود (علی دوستقهفرخی، سجادی، محمودی، و ساعتچیان، 1393). یکی از زمینههای مطالعاتی و تحقیقاتی مهم برای مدیران و تصمیمسازان در سازمان های ورزشی میتواند ارزیابی عملکرد آن سازمان ها در کسب موفقیت و یا افول احتمالی رشتههای ورزشی و قهرمانان ورزشی در رویدادهای مهم ملی و بینالمللی باشد. شناسایی این عوامل میتواند به برنامهریزی راهبردی مدیران ورزشی برای سال های آتی کمک شایانی کند. در واقع، ارزیابی عملکرد در محیطهای درونی و بیرونی در سازمان های ورزشی یکی از مولفههای بسیار مهم مدیریتی محسوب میشود که میتواند بهطور بالقوه نقاط ضعف و قوت آن سازمان را مشخص نماید و متعاقباً میتواند به تصمیمگیری مدیران مبنی بر ادامه استراتژی از پیشتعیینشده، تعدیل و یا تغییر آن منجرشود (میرفخرالدینی، پیمانفر، خطیبی عقدا، و علیمحمدی، 1392).
دیبوسچر، دینوپ، وانبوتنبورگ، شیبلی و بینقام[6](2006) رویکرد "عوامل سیاست ورزش منجر به موفقیتهای بینالمللی ورزشی ([7]SPLISS)" را مطرح کردند که عواملی را که میتوانند بر موفقیت ورزشی تاثیرگذار باشند، معرفی میکند. بر طبق این رویکرد، برخی از عوامل موثر بر موفقیت ورزشی تحتکنترل سیاستمداران و برخی از آنها نیز تحتکنترل مدیران ورزشی میباشند. بر طبق رویکرد SPLISS، نه عامل بر موفقیت ورزشی تاثیر میگذارند که شامل حمایت مالی، رویکرد یکپارچه به توسعه، مشارکت، استعدادیابی، حمایت از ورزشکاران، امکانات تمرینی، توسعه و حمایت از مربیان، رقابت های ملی و بینالمللی و تحقیقات علمی میباشند. پس از طرح این رویکرد، تحقیقات زیادی به بررسی نقش این عوامل در موفقیت و یا عدم موفقیت رشتههای ورزشی در کشورهای مختلف دنیا پرداختند.
دی بوسچر و همکاران (2009) سیاست ها و برنامههای آموزش و پرورش ورزشکاران نخبه در شش کشور را مورد بررسی قرار دادند. در این تحقیق عوامل سازماندهی ساختار ورزش، منابع مالی، فراهمکردن شرایط برای ورزشکردن همه افراد، شناسایی و پرورش استعدادها، حمایت از ورزشکاران در قبل و بعد از دوران ورزشی، فراهمکردن شرایط تمرینی مناسب، توسعه و ارتقای دانش مربیان، برگزاری رقابتهای تدارکاتی و انجام تحقیقات علمی مناسب مورد بررسی قرارگرفت. نتایج نشانداد که منابع مالی، حمایت از ورزشکاران، شرایط تمرینی و توسعة دانش مربیان از عوامل اصلی در توسعة ورزشکاران نخبه است. ساتیرادو و شیلبوری[8] (2009) نیز 35 سازمان مرتبط با ورزش را در استرالیا در ارتباط با چگونگی پرورش ورزشکاران نخبه مورد بررسی قراردادند. نتایج این تحقیق نشان از اهمیت عوامل اقتصادی، فرهنگی در سطح کلان و استفاده از روش های علمی در تربیت ورزشکاران نخبه دارد. شیپی[9] (2012) نیز به بررسی عوامل سیاسی و اجتماعی که بر موفقیت ورزش قهرمانی در کشورهای کوچک (مانند قبرس) تاثیر میگذارد، پرداخت و دریافت که سرمایهگذاری اندک برای توسعه زیرساختهای ورزشی، توسعه مربیان، توسعه علمی ورزش و بهبود فرصت های رقابتی از بزرگترین موانع برای توسعه ورزشکاران نخبه در کشورهای کوچک میباشند. سرهاتی و پولان- واتون[10](2013) نیز به بررسی عوامل موثر بر موفقیت بینالمللی ورزشی در مناطق مختلف اروپا پرداختند. نتایج این تحقیق نشان داد که علاوه بر عوامل فنی، عوامل نیروی انسانی، همکاری و هماهنگی و ارتباطات عوامل مهم در موفقیت بینالمللی ورزشی محسوب میشوند. راموس[11] (2017) نیز به بررسی عوامل موثر بر عدم موفقیت ورزشکاران کشور فیلیپین در مسابقات قهرمانی جنوب شرق آسیا پرداخت. 83 ورزشکار شرکت کننده در این تحقیق تمامی عوامل مطرح شده در مدل SPLISS را به عنوان عوامل مهم در عدم موفقیت این ورزشکاران در این مسابقات بیان کردند. همچنین نتایج این تحقیق نشان داد که همبستگی معنیداری بین این عوامل و عدم موفقیت ورزشکاران در مسابقات وجود دارد. راموس (2017) نتیجهگیری کرد که زمانی که عوامل مدل SPLISS در سطح مطلوبی نیستند، نمیتوان انتظاری برای موفقیت بینالمللی ورزشی داشت.
در ایران نیز تحقیقات مختلفی به بررسی عوامل موثر بر موفقیت ورزشی پرداختهاند. اکبری آرمند (1374) مهمترین علل رکود و عدم پیشرفت در رشتة تنیس را کمبود بودجه، امکانات و تأسیسات رشته تنیس و همچنین کافینبودن منابعانسانی متخصص بیان کرد. در زمینه ورزش قهرمانی در ایران، سجادی (1379) برگزاری اردوهای ناکافی و به روش سنتی، عدم امنیت شغلی مربیان، عدم بهرهگیری از مشاوران علمی و کادر پزشکی در کنار تیم، اشکال در برنامهریزی، سازماندهی و تدارک فدراسیون فوتبال و وجود مشکلات فنی را بهعنوان مهمترین عوامل ناکامی تیمهای فوتبال جوانان ایران در مسابقات قهرمانی جوانان آسیایی طی 20 سال (1998-1978) شناساییکرد. قاسمی (1384) به بررسی راههای پیشرفت ورزش قهرمانی در رشته ژیمناستیک پرداخت. نتایج این تحقیق نشان داد که ارتقای سطح دانش علمی و فنی مربیان، کنترل و نظارت بر فعالیت مربیان، استعدادیابی نوآموزان به روش علمی و تخصصی، افزایش تاسیسات و سالنهای تخصصی ژیمناستیک و تجهیز کامل سالنها به امکانات تخصصی و کمک آموزشی، مهمترین عوامل در پیشرفت بعد قهرمانی ورزش ژیمناستیک در ایران میباشد. علی دوستقهفرخی و همکاران (1393) به بررسی اولویتها و راهکارهای توسعه ورزش قهرمانی رشته جودو پرداختند و دریافتند که کنترل و نظارت بر فعالیتهای مربیان، برنامهریزی مدون تقویم ورزشی فدراسیون و برگزاری اردوهای بلندمدت از مهمترین عوامل پیشرفت ورزش قهرمانی جودو از دیدگاه صاحبنظران بودند. مشتاقیان، اعتباریان، نمازیزاده و افخمی (2012) عوامل مربوط به منابع انسانی که بر ناکامی ورزش ایران در مسابقات المپیک 2008 پکن تاثیر داشتند را مورد بررسی قراردادند. نتایج این تحقیق نشانداد که 5/30 درصد از پاسخدهندگان (شامل مدیران، کارشناسان و ورزشکاران) عدم به کارگیری مربیان و کادر فنی شایسته را به عنوان اصلیترین دلیل ناکامی در المپیک پکن معرفیکردند. همچنین، 5/24 درصد مدیریت ناکارآمد، 14 درصد غیرورزشی بودن مدیران، 8 درصد ناکارآمدی فدراسیون ها بخصوص کشتی، 4 درصد چندشغله بودن بسیاری از مدیران، 2 درصد غیرورزشی بودن مدیران، و نهایتا 1 درصد هم عدم تعامل مدیران با متخصصان را به عنوان عوامل مرثر بر ناکامی در المپیک پکن انتخاب کردند. سیف پناهی شعبانی و حاجی حسنی (2017) نیز به عواملی مانند استعدادیابی، تیم های پایه، منابع مالی، مربیان، امکانات و تجهیزات، رقابتهای ورزشی و ثبات مدیریتی برای موفقیت و ارتقای تیم های ملی ایران اشاره کردند.
سازمان های ورزشی در استان گلستان و در راس آنها اداره کل ورزش و جوانان به عنوان متولی ورزش قهرمانی، از بدو تاسیس تاکنون در راستای اهداف کلان ورزش قهرمانی کشور گام های موثری برداشتهاند. حاصل این برنامهریزیها و اقدامات، ظهور نسلی از قهرمانان ورزشی در رشتههای ورزشی انفرادی و تیمی از جمله کبدی، والیبالساحلی، بسکتبال، قایقرانی، سپکتاکرا، بوکس، کشتی، تنیسرویمیز، دوومیدانی، شطرنج، والیبال، بدمینتون، فوتبال و کاراته بود. طبق اعلان وزارت ورزش و جوانان، این رشتهها به عنوان رشتههای ورزشی مستعد در استان گلستان شناخته شدهاند. در طی سال های اخیر ﺷﺎﻫﺪ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖﻫﺎ و همچنین ﻧﺎﻛﺎمیﻫﺎی قهرمانان ورزشی استان گلستان در رشتههای مذکور در عرصه ملی و بینالمللی بودهایم که ﺣﺴﺎﺳﻴﺖهای زیادی را در ﺑﻴﻦ ﻣﺴﺌﻮﻻن ورزش استان اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﺳﺖ. ﺑﻪ ﻧﻈﺮ میرﺳﺪ ﻛﻪ اﻧﺘﻈﺎرات ﻣﺮدم و ﻣﺴﺌﻮﻻن ورزشی و ﻏﻴﺮورزشی ﻓﺰوﻧﻲ ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﺧﻮاﺳﺘﺎر موفقیتﻫﺎی ﺑﻴﺸﺘﺮ قهرمانان ورزشی استان در ﻣﻴﺎدﻳﻦ ملی و ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠلی (آسیایی، جهانی و المپیک) هستند. از طرف دیگر، ﻫﺮ زﻣﺎن ﻧﺘﻴجه ﻣﻄﻠﻮب ﺣﺎﺻﻞ شده است، این موفقیت به صورت مقطعی بوده و تداومی در موفقیتها مشاهده نشده است. همچنین در زمان شکست در رقابتها، ﻣﺮبی و ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ ﺗﻌﻮﻳﺾﺷﺪه و ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼت ﺑﻪﻃﻮراﺳﺎﺳﻲ و رﻳﺸﻪای ﺑﺮﺧﻮرد ﻧشده است. این چالش در طی سال های اخیر همواره برای مدیران ارشد ورزش استان مطرح بوده که آیا با وجود اﻧﺘﻈﺎرات زیاد از ورزش قهرمانی در استان گلستان، راهکارهایی جهت ﻓﺮاﻫﻢﻛﺮدن زمینه ﻣﻨﺎﺳﺐ برای مشاهده موفقیتهای مداوم و جلوگیری از ناکامیها در ورزش ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﻲ ارائه شدهاﺳﺖ؟
با توجه به نکات ذکرشده و با درنظرگرفتن ظرفیتهای بالقوه ورزش قهرمانی در استان گلستان، ضروری به نظر میرسد که تحقیقاتی جهت شناسایی عوامل موثر بر موفقیت و شکست ورزشهای مستعد استان گلستان در طی سال های اخیر انجام گیرد و درنهایت راهکارهای مناسبی جهت بهبود شرایط آن دسته از رشتههای ورزشی که در سال های گذشته موفقیتهایی را کسب کردهاند و همچنین رشتههایی که دچار افول شدهاند، ارائه شود. بنابراین، پژوهش حاضر درصدد است تا به بررسی عوامل موثر بر موفقیت و افول رشتههای ورزشی مستعد استان گلستان در یک دهه اخیر (بین سال های 1384 الی 1394) بپردازد. در تحقیق حاضر موفقیت و افول رشتههای ورزشی مستعد با توجه به پیشرفت یا پسرفت در عواملی از قبیل کسب مدال، حضور در لیگهای کشوری، حضور بازیکن در تیم های ملی، وضعیت ورزش بانوان، مدارس پایه، و مربیان شاخص تعریف میشود.
روش شناسی پژوهش
روش تحقیق حاضر از نوع توصیفی- پیمایشی بود که به روش میدانی انجامگرفت. براساس اطلاعات به دست آمده از کارشناسان آمار اداره کل ورزش و جوانان استان گلستان، رشتههای ورزشی مستعد استان گلستان که بهوسیله وزارت ورزش و جوانان معرفی شدهاند شامل رشتههای دوومیدانی، والیبال، بسکتبال، فوتبال، فوتسال، فوتوالی، سپکتاکرا، بدمینتون، کاراته، تنیسرویمیز، شطرنج، قایقرانی، کبدی، هاکی، هندبال، ووشو و کشتی میباشند. موفقیت یا افول رشتههای ورزشی نامبرده در یک دهه اخیر با استفاده از یک پرسشنامه بررسی شد که شامل هشت مولفه کسب مدال، حضور در لیگ های کشوری، حضور بازیکنان استان در تیم ملی، وضعیت ورزش بانوان، مدارس پایه، مربیان تخصصی و شاخص، حضور بازیکنان در باشگاههای حرفهای و عمومیت رشته ورزشی در استان بود. مسئولان هیئتهای ورزشی نامبرده شامل 11 نفر به صورت حضوری به این سوالات پاسخ دادند. نتایج این بررسی در جدول 1 خلاصه شده است. با توجه به نتایج به دست آمده رشتههای ورزشی کبدی، تنیسرویمیز، والیبال، قایقرانی و دوومیدانی بهعنوان رشتههای ورزشی مستعد که دارای موفقیت بودهاند و رشتههای فوتبال و بدمینتون به عنوان رشتههای ورزشی مستعد که دچار افول شدهاند، انتخاب شدند.
جدول 1: ارزیابی موفقیت یا افول رشتههای ورزشی مستعد استان گلستان
رشته ورزشی |
مدال |
حضور در لیگ های کشوری |
حضور بازیکن در تیم ملی |
وضعیت ورزش بانوان |
مدارس پایه |
مربیان شاخص |
حضور بازیکن در باشگاه های حرفه ای |
عمومیت رشته ورزشی |
دوومیدانی |
بیشتر |
بیشتر |
بیشتر |
- |
بیشتر |
کمتر |
بیشتر |
کمتر |
والیبال |
کمتر |
بیشتر |
کمتر |
بهتر |
بیشتر |
- |
بیشتر |
بیشتر |
بسکتبال |
کمتر |
- |
کمتر |
بهتر |
بیشتر |
بیشتر |
- |
بیشتر |
فوتبال |
کمتر |
کمتر |
بیشتر |
بهتر |
بیشتر |
کمتر |
کمتر |
کمتر |
سپک تاکرا |
بیشتر |
بیشتر |
بیشتر |
- |
- |
- |
بیشتر |
- |
بدمینتون |
کمتر |
- |
کمتر |
کمتر |
بیشتر |
بیشتر |
کمتر |
کمتر |
کاراته |
بیشتر |
بیشتر |
- |
- |
کمتر |
کمتر |
بیشتر |
- |
تنیس روی میز |
بیشتر |
بیشتر |
بیشتر |
بهتر |
بیشتر |
- |
بیشتر |
- |
کبدی |
بیشتر |
بیشتر |
بیشتر |
بهتر |
بیشتر |
بیشتر |
بیشتر |
بیشتر |
کشتی |
کمتر |
بیشتر |
کمتر |
- |
- |
- |
- |
- |
قایقرانی |
بیشتر |
بیشتر |
بیشتر |
- |
بیشتر |
بیشتر |
بیشتر |
بیشتر |
پس از شناسایی رشتههای موفق و افول کرده، بر اساس مدل SPLISS و برگرفته از پرسشنامه علی دوست قهفرخی و همکاران (1393) و براساس نظر متخصصان رشته، پرسشنامههای عوامل موثر بر موفقیت و افول طراحی شد. برای هر دو پرسشنامه، قسمت اول شامل اطلاعات جمعیت شناختی بود که شامل جنسیت، سن، سمت، سابقه مدیریتی، و مدرک تحصیلی بود. بخش دوم شامل سوالات اختصاصی برای سنجش موفقیت و یا افول بود. سوالات مربوط به پرسشنامههای موفقیت و افول به طور یکسان شامل 44 سوال بود که 8 مولفه توسعه مربیان و نیروی انسانی (7 گویه)، انگیزش و حمایت از منابع انسانی (7 گویه)، استعدادیابی و آموزش و پرورش ورزشکاران (6 گویه)، مسابقات و اردوهای ورزشی (6 گویه)، راهکارهای مدیریتی (7 گویه)، تجهیزات سختافزاری (3 گویه)، بودجه و امور مالی (2 گویه)، و هماهنگی و ارتباطات (6 گویه) را مورد ارزیابی قرار میداد. سوالات مربوط به پرسشنامه موفقیت به صورت جملات مثبت و سوالات مربوط به پرسشنامه افول به صورت جملات منفی بیان شدهاند. سوال مطرحشده برای هرگزینه این عبارت بود: عامل زیر تا چه حد در موفقیت/افول رشتههای ورزشی مستعد در یک دهه اخیر موثر بوده است. پرسشنامه حاضر از مقیاس 5 ارزشی لیکرت با دامنه خیلی کم (1) تا خیلی زیاد (5) برای ارزیابی پاسخ های آزمودنی ها استفاده میکند. برای روسا و کارکنان هئیت ها، مدیران، مربیان و ورزشکاران رشتههای ورزشی منتخب توضیح داده شد که این پرسشنامه برای موفقیت/افول رشته ورزشی شما طراحی شده است.
جامعه آماری تحقیق شامل کلیه مدیران و کارکنان ادارات ورزش و جوانان استان گلستان (شامل 180 نفر)، روسا و کارکنان هیئت ها، مدیران، مربیان و ورزشکاران رشتههای ورزشی مستعد استان گلستان بود. نمونه آماری تحقیق شامل مدیران و کارکنان ادارات ورزش و جوانان استان، روسا و کارکنان هئیت ها، مدیران، مربیان و ورزشکاران حرفهای رشتههای ورزشی مربوط میشوند که در زیر به تفکیک شرح داده شده است. برای سنجش عوامل موفقیت، تعداد 118 نفر از مدیران و کارکنان ادارات ورزش و جوانان استان گلستان (این تعداد بر اساس جدول مورگان از بین 180 عضو این ادارات به طور تصادفی انتخاب شدند) و تعداد 48 نفر از روسا و کارکنان هئیت ها، مدیران، مربیان و ورزشکاران رشتههای ورزشی کبدی، تنیس روی میز، والیبال، قایقرانی و دوومیدانی بودند که پرسشنامه موفقیت را کامل کردند. بنابراین، آزمودنی های بخش موفقیت شامل در مجموع 166 نفر بودند. در بخش افول، تعداد 118 نفر از مدیران و کارکنان ادارت ورزش و جوانان استان گلستان (این افراد هر دو پرسشنامه موفقیت و افول را کامل کردند) و تعداد 28 نفر از روسا و کارکنان هئیت ها، مدیران، مربیان و ورزشکاران رشتههای ورزشی فوتبال و بدمینتون بودند که پرسشنامه افول را کامل کردند. بنابراین، در مجموع 146 نفر پرسشنامه افول را کامل کردند.
تجزیه و تحلیل آماری
برای تجزیه و تحلیل دادهها از شاخص های آمار توصیفی مانند فراوانی، میانگین و انحراف معیار استفاده گردید. از روش آماری آزمون رتبهای فریدمن به منظور رتبهبندی عوامل موثر بر موفقیت و افول بهره گیری شد. در پژوهش حاضر برای انجام تجزیه و تحلیل آماری از نرم افزار SPSS نسخه 22 استفاده شد.
یافتههای پژوهش
یافتههای توصیفی مربوط به نمونههای آماری نشان داد که بیشتر آزمودنی ها مردان بودند (57 درصد مردان در مقابل 43 درصد زنان برای گروه موفقیت و 56 درصد مردان در برابر 44 درصد زنان برای گروه افول). میانگین سن آزمودنی ها در این تحقیق برای گروه موفقیت 46 و 40 سال به ترتیب برای مردان و زنان و برای گروه افول 43 سال و 41 سال به ترتیب برای مردان و زنان بود. میزان تحصیلات افراد مشارکتکننده بیشتر کارشناسی و بالاتر بود. آمار مربوط به سمت آزمودنی های تحقیق در جدول 2 آمده است.
جدول 2: آمار مربوط به سمت آزمودنی ها
سمت |
تعداد |
درصد فراوانی |
||
|
موفقیت |
افول |
موفقیت |
افول |
معاون اداره |
3 |
3 |
1% |
2% |
رئیس اداره |
5 |
5 |
3% |
3% |
کارشناس |
110 |
110 |
67% |
75% |
مربی |
11 |
5 |
6% |
4% |
ورزشکار |
23 |
15 |
14% |
10% |
مسئول هیئت |
14 |
8 |
9% |
6% |
نتایج آزمون رتبهای فریدمن در جدول 3 و همچنین نمودارهای 1 و 2 آمده است.
جدول 3: نتایج آزمون رتبه بندی مولفهها و گویههایموردتحقیق
گویه |
رتبه (موفقیت) |
رتبه (افول) |
مولفه اول: توسعه مربیان و نیروی انسانی |
10/3 |
98/4 |
1. سطح بالا/پایین دانش علمی و فنی مربیان |
35/4 |
66/3 |
2. وجود/فقدان مربی صاحبنام |
57/4 |
03/4 |
3. کنترل و نظارت مناسب/نامناسب بر فعالیتهای مربیان |
35/4 |
32/3 |
4. وجود/فقدان کارشناس تغذیه برای ورزشکاران |
64/2 |
31/4 |
5. وجود/فقدان مربی بدنساز برای ورزشکاران |
14/4 |
51/4 |
6. وجود/فقدان روانشناس برای ورزشکاران |
47/3 |
59/4 |
7. وجود/فقدان افراد متخصص و تحصیلکرده رشته تربیت بدنی وعلوم ورزشی |
48/4 |
58/3 |
مولفه دوم: انگیزش و حمایت از منابع انسانی |
57/3 |
44/4 |
1. حمایت مالی مناسب/نامناسب از مربیان |
18/4 |
36/3 |
2. حمایت معنوی مناسب/نامناسب از مربیان نظیرتقدیرنامه و پاداش غیرنقدی |
38/4 |
43/3 |
3. حمایت مالی مناسب/نامناسب از ورزشکاران نظیرحقوق ماهیانه و پاداش نقدی |
31/4 |
24/4 |
4. حمایت معنوی مناسب/نامناسب از ورزشکاران نظیراعزام به اردوهای تفریحی و ... |
65/3 |
66/3 |
5. تامین/عدم تأمین آینده شغلی ورزشکاران |
86/3 |
20/4 |
6. فراهم بودن/نبودن شرایط ادامه تحصیل ورزشکاران در ردههای کارشناسی به بالا |
19/4 |
73/3 |
7. تامین/عدم تأمین آینده ورزشکاران تیم ملی ازلحاظ مسکن |
42/3 |
11/5 |
مولفه سوم: استعدادیابی و آموزش و پرورش ورزشکاران |
26/4 |
86/4 |
1. سطح بالا/پایین استعدادیابی نوآموزان به روش علمی وتخصصی |
49/3 |
85/3 |
2. سطح بندی/عدم سطح بندی ورزشکاران به لحاظ میزان آمادگی جسمانی و مهارتی |
35/3 |
85/2 |
3. افزایش/کاهش ساعات وتعداد جلسات تمرین ورزشکاران |
31/4 |
12/3 |
4. توسعه/عدم توسعه رشته های ورزشی مستعد استان در مدارس ابتدایی |
42/3 |
43/4 |
5. تاسیس/عدم تأسیس مدارس و پایگاههای ورزش قهرمانی |
73/3 |
59/3 |
6. برگزاری/عدم برگزاری همایش های علمی با محوریت رشته های ورزشی مستعد استان |
69/2 |
16/3 |
مولفه چهارم: مسابقات و اردوهای ورزشی |
80/4 |
70/4 |
1. افزایش/کاهش برگزاری اردوهای بلند مدت |
22/3 |
29/3 |
2. برگزاری/عدم برگزاری مستمرمسابقات درون استانی |
27/3 |
93/2 |
3. برگزاری/عدم برگزاری مستمر مسابقات برون استانی |
57/3 |
66/3 |
4. افزایش/کاهش برگزاری اردوهای تدارکاتی مشترک با استان های صاحبنام |
73/3 |
04/4 |
5. برگزاری/عدم برگزاری منظم لیگ استانی |
43/3 |
38/3 |
6. افزایش/کاهش برگزاری مسابقات قهرمانی در شهرستان ها |
78/3 |
69/3 |
مولفه پنجم: راهکارهای مدیریتی |
36/4 |
58/4 |
1. بهره گیری/عدم بهرهگیری ازسیستم آموزشی یکپارچه برای مربیان سراسر استان |
63/3 |
95/2 |
2. وجود/عدم وجود برنامهریزی مناسب در امور ورزشی |
84/3 |
32/4 |
3. وجود/فقدان مدیران اهل فن، مجرب و کاردان به عنوان روسای هئیت های ورزشی |
59/4 |
30/5 |
4. وجود/فقدان یک برنامه ثابت و مدون در تقویم سالیانه هئیت های ورزشی |
21/4 |
88/3 |
5. وجود/فقدان تحقیقات علمی در زمینه رشته های ورزشی |
10/3 |
60/3 |
6. ثبات/عدم ثبات مدیریت در هئیت های ورزشی |
30/4 |
93/3 |
7. ایجاد/عدم ایجاد نظام نظارت و کنترل در هیئت های ورزشی شهرستان |
33/4 |
03/4 |
مولفه ششم: تجهیزات سخت افزاری |
17/5 |
23/4 |
1. تجهیز/عدم تجهیز کامل سالنها به امکانات تخصصی و کمک آموزشی |
08/2 |
18/2 |
2. وجود/فقدان تأسیسات و سالنهای تخصصی |
28/2 |
06/2 |
3. توسعه/عدم توسعه وسایل کمک آموزشی |
64/1 |
75/1 |
مولفه هفتم: بودجه و امور مالی |
37/5 |
40/4 |
1. تخصیص بودجه مناسب/نامناسب به هئیت های ورزشی |
52/1 |
49/1 |
2. جذب/عدم جذب اسپانسرهای ورزشی(حامیان مالی) |
48/1 |
51/1 |
مولفه هشتم: هماهنگی و ارتباطات |
36/5 |
82/3 |
1. همسو بودن/نبودن اهداف مربیان، ورزشکاران و مسئولین هئیت های ورزشی |
77/3 |
77/3 |
2. وجود/فقدان تبلیغات گسترده در رسانههای عمومی نسبت به رشته های ورزشی |
62/2 |
39/3 |
3. گسترش/عدم گسترش ارتباطات با فدراسیون های ورزشی |
99/3 |
13/3 |
4. وجود/عدم پشتیبانی و حمایت همه جانبه از طرف اداره کل ورزش و جوانان استان |
98/3 |
25/3 |
5. تعمل/عدم تعامل با استان های دیگر |
26/3 |
22/3 |
6. کسب/عدم کسب کرسیهای مهم فدراسیون های ورزشی |
38/3 |
23/4 |
نتایج تحقیق نشان داد که مولفه بودجه و امور مالی با رتبه 37/5 بیشترین تاثیر را بر موفقیت رشتههای ورزشی مستعد استان گلستان در یک دهه اخیر داشته است. پس از این، مولفه هماهنگی و ارتباطات با رتبه 36/5 بیشترین تاثیر را بر موفقیت رشتههای ورزشی مستعد استان گلستان در یک دهه اخیر داشته است. مولفههای تجهیزات سختافزاری، مسابقات و اردوهای ورزشی، راهکارهای مدیریتی، استعدادیابی و آموزش و پرورش ورزشکاران، انگیزش و حمایت از منابع انسانی و توسعه مربیان و نیروی انسانی نیز به ترتیب با رتبه 17/5 ، 80/4 ، 36/4 ، 26/4 ، 57/3 و 10/3 بیشترین تاثیر را بر موفقیت رشته های ورزشی مستعد استان گلستان در یک دهه اخیر داشتهاند.
در بین گویههای مورد تحقیق نیز وجود مربی صاحبنام (برای مولفه اول)، حمایت معنوی مناسب از مربیان نظیر تقدیرنامه و پاداش غیرنقدی (برای مولفه دوم)، افزایش ساعات و تعداد جلسات تمرین ورزشکاران (برای مولفه سوم)، افزایش برگزاری مسابقات قهرمانی در شهرستانها (برای مولفه چهارم)، وجود مدیران اهل فن، مجرب و کاردان به عنوان روسای هئیت های ورزشی (برای مولفه پنجم)، وجود تأسیسات و سالن های تخصصی (برای مولفه ششم)، تخصیص بودجه مناسب به هئیت های ورزشی (برای مولفه هفتم) و گسترش ارتباطات با فدراسیون های ورزشی (برای مولفه هشتم) بیشترین تاثیر را بر موفقیت رشتههای ورزشی مستعد استان گلستان در یک دهه اخیر داشته است.
نمودار1: وزن رتبهای مولفههای هشتگانه پرسشنامه موفقیت
به علاوه، نتایج نشان داد که مولفه توسعه مربیان و نیروی انسانی با رتبه 98/4 بیشترین تاثیر را بر افول رشتههای ورزشی مستعد استان گلستان در یک دهه اخیر داشته است. پس از این عامل، استعدادیابی و آموزش و پرورش ورزشکاران با رتبه 86/4 بیشترین تاثیر را بر افول رشتههای ورزشی مستعد استان گلستان در یک دهه اخیر داشته است. مولفههای مسابقات و اردوهای ورزشی، راهکارهای مدیریتی، انگیزش و حمایت از منابع انسانی، بودجه و امور مالی، تجهیزات سخت افزاری و هماهنگی و ارتباطات نیز به ترتیب با رتبه 70/4 ، 58/4 ، 44/4 ، 40/4 ، 23/4 و 82/3 بیشترین تاثیر را بر افول رشتههای ورزشی مستعد استان در یک دهه اخیر داشته است.
در بین گویههای مورد تحقیق نیز فقدان روانشناس برای ورزشکاران (برای مولفه اول)، عدم تأمین آینده ورزشکاران تیم ملی از لحاظ مسکن (برای مولفه دوم)، عدم توسعه رشتههای ورزشی مستعد استان در مدارس ابتدایی (برای مولفه سوم)، کاهش برگزاری اردوهای تدارکاتی مشترک با استانهای صاحبنام (برای مولفه چهارم)، فقدان مدیران اهل فن، مجرب و کاردان به عنوان روسای هئیت های ورزشی (برای مولفه پنجم)، عدم تجهیز کامل سالن ها به امکانات تخصصی و کمک آموزشی (برای مولفه ششم)، عدم جذب اسپانسرهای ورزشی (برای مولفه هفتم)، و عدم کسب کرسیهای مهم فدراسیون های ورزشی (برای مولفه هشتم) بیشترین تاثیر را بر افول رشتههای ورزشی مستعد استان گلستان در یک دهه اخیر داشته است.
نمودار2: وزن رتبهای مولفههای هشتگانه پرسشنامه افول
بحث و نتیجهگیری
بر اساس نتایج پژوهش، مولفه بودجه و امور مالی با رتبه 37/5 بیشترین تاثیر را بر موفقیت رشتههای ورزشی مستعد استان گلستان در یک دهه اخیر داشته است. این نتیجه تعجب برانگیز نبود؛ به دلیل اینکه یکی از مهمترین عوامل موفقیت در ورزش منابع مالی میباشد. دیبوسچر و همکاران (2009)، سیف پناهی شعبانی و حاجی حسنی (2017) و راموس (2017) در این مورد دریافتند که منابع مالی برای توسعه و موفقیت رشتههای ورزشی ضروری است. همچنین، ساتیرادو و شیلبوری (2009) گزارش دادند که یکی از راه های جذب افراد با استعداد برای شرکت و فعالیت در رشتههای ورزشی این است که آنها درآمد مالی داشته باشند. دلیل اهمیت این مولفه از نظر صاحب نظران میتواند این باشد که وجود منابع مالی کافی برای پیشبرد اهداف ادارات کل ورزش و جوانان و همچنین تأمین مالی ورزشکاران فعال در استان گلستان بسیار مهم و تأثیرگذار میباشد- ورزشکاران رشتههای مختلف ورزشی در این استان شرایط اقتصادی مناسبی ندارند و اهمیت عوامل اقتصادی مانند کمک های مالی و پاداش های نقدی میتواند انگیزة زیادی در بین آنان ایجاد کند.
پس از این، مولفه هماهنگی و ارتباطات با رتبه 36/5 بیشترین تاثیر را بر موفقیت رشتههای ورزشی مستعد استان گلستان در یک دهه اخیر داشته است. غفوری (1388) و سرهاتی و پولان- واتون (2013) مولفه هماهنگی و ارتباطات و گسترش رسانهها و توسعة پخش تلویزیونی رشتههای ورزشی غیرفوتبالی را در توسعة ورزش قهرمانی آن رشتهها، با اهمیت ذکر کردهاند. بنابراین، توجه به ارتباط و تعامل مناسب مربیان و مدیران استان با ورزشکاران میتواند در موفقیت آنان مؤثر باشد. علاوه بر این، یک دلیل بالقوه برای انتخاب این عامل به عنوان یک مولفه مهم در موفقیت رشتههای ورزشی مستعد میتواند وجود روابط و تعامل قوی در استان گلستان با فدراسیون ها و همچنین کسب کرسیهای مدیریتی مهم در فدراسیون های مربوطه باشد. وجود این ارتباطات میتواند در معرفی بازیکنان به تیم های ملی، اخذ بودجه بیشتر، دعوت از تیم های برتر برای برگزاری اردو در سطح استان تاثیر مهم و بسزایی داشته باشد.
مولفههای تجهیزات سخت افزاری و مسابقات و اردوهای ورزشی نیز به ترتیب با رتبه 17/5 و 80/4 بیشترین تاثیر را بر موفقیت رشتههای ورزشی مستعد استان گلستان در یک دهه اخیر داشتهاند. در این راستا، برخی از مطالعات نشان دادند که استاندارد سازی ورزشگاهها و امکانات ورزشی عامل مهمی در توسعه و موفقیت رشتههای ورزشی است (دی بوسچر، 2009). ایجاد امکانات مناسب و امکان دسترسی آسان به امکانات ورزشی در دهه گذشته در سطح استان گلستان احتمالاً توانسته است به موفقیت رشتههای ورزشی مستعد در سطح استان کمک شایانی کند؛ به طوری که این عامل به عنوان یکی از عوامل بسیار مهم از نظر آزمودنی ها برای موفقیت رشتههای ورزشی مستعد استان در یک دهه قبل بوده است.
در مورد مولفه مسابقات و اردوهای ورزشی که به عنوان چهارمین مولفه مهم از دیدگاه صاحبنظران شناخته شده، نیز تحقیقات مختلفی صورت گرفته است. دی بوسچر (2009)، سیف پناهی شعبانی و حاجی حسنی (2017) و راموس (2017) افزایش شرکت ورزشکاران در رقابت های بینالمللی را از عوامل مهم پیشرفت و موفقیت در ورزش بیان کردند. سجادی (1379) برگزاری اردوهای ناکافی و نامنظم را از جمله عوامل موثر بر ناکامی تیم ملی فوتبال جوانان نام برد. یکی از عوامل موفقیت ورزشکاران در رویدادهای بزرگ، تدارک اردوها و مسابقات دوستانة متعدد است. در سال های گذشته در استان گلستان شاهد این امر بودهایم که اردوهای مشترک و همچنین مسابقات منظم درون استانی در رشتههایی از جمله کبدی، والیبال و غیره برگذار شدهاند که میتواند در انتخاب مولفه مسابقات و اردوهای ورزشی به عنوان یکی از موثرترین مولفهها از دیدگاه صاحبنظران نقش بسزایی داشته باشد. بنابراین، از دلایل احتمالی اهمیت آن از دیدگاه صاحبنظران، درگیرکردن ورزشکاران در اردوها و برگزاری مسابقات در تمام طول سال است، زیرا در کشورهای توسعه یافته، بعد از اتمام مسابقات بزرگی مانند المپیک، ورزشکار به حال خود رها نمیشود و فدراسیون های ورزشی برای مسابقات پیش روی خود، برنامههای مدونی دارد. مولفههای راهکارهای مدیریتی، استعدادیابی و آموزش و پرورش ورزشکاران، انگیزش و حمایت از منابع انسانی و توسعه مربیان و نیروی انسانی نیز با رتبههای 36/4 ، 26/4 ، 57/3 و 10/3 در ردههای بعدی اهمیت از دیدگاه صاحبنظران قرار داشتند.
به علاوه، نتایج نشان داد که مولفه توسعه مربیان و نیروی انسانی با رتبه 98/4 بیشترین تاثیر را بر افول رشتههای ورزشی مستعد استان گلستان در یک دهه اخیر داشته است. قاسمی (1384)، دی بوسچر (2009)، سیف پناهی شعبانی و حاجی حسنی (2017) و راموس (2017) افزایش و ارتقای سطح دانش مربیان را از عوامل توسعة و موفقیت ورزش قهرمانی برشمردهاند. همچنین، مظفری (1388) ایجاد نظام مربیگری نوین را از راهکارهای افزایش پیشرفت نظام توسعة ورزش قهرمانی در کشور میداند. بنابراین رسیدگی به وضعیت معیشتی و مشکلات مربیان از جمله عواملی است که میتواند موجب بهبود فرایند پرورش ورزشکاران نخبه شود. بهرهگیری از مربیان و کارشناسان غیرماهر در تیم های ورزشی ممکن است دلیل این امر باشد که چرا صاحبنظران این مولفه را به عنوان مهمترین مولفه در افول رشتههای ورزشی مستعد انتخاب کردهاند.
پس از این مولفه، استعدادیابی و آموزش و پرورش ورزشکاران با رتبه 86/4 مولفه بعدی از دیدگاه صاحبنظران بود که بیشترین تاثیر را بر افول رشتههای ورزشی مستعد استان در یک دهه اخیر داشته است. قاسمی (1384) استعدادیابی نوآموزان به روش های علمی را از مهمترین عوامل مؤثر در توسعة ورزشی قهرمانی ژیمناستیک بیان کرد. همچنین، ساتیرادو و شیلبوری (2009)، سیف پناهی شعبانی و حاجی حسنی (2017) و راموس (2017) کشف افراد علاقه مند و با استعداد را از مهمترین عوامل مؤثر در توسعه و موفقیت ورزش قهرمانی بیان کردند. غفوری (1388) نیز در شناسایی عوامل اثرگذار بر توسعة ورزش قهرمانی به این نتیجه رسید که استعدادیابی یکی از شاخص های مهم در توسعة ورزش قهرمانی است. بنابراین غفلت از این عامل میتواند نتیجه معکوسی را داشته باشد و به ناکامی در یک رشته ورزشی منجر شود. شاید از جمله دلایل اهمیت این متغیر از نظر صاحبنظران این باشد که در سال های اخیر در این استان فعالیت های مفیدی در زمینه استعدادیابی در رشتههای افول کرده انجام نگرفته است. بنابراین، توجه و اهمیت به آموزش پایه و اصولی ورزش به عنوان دومین مولفه مهم از دیدگاه صاحبنظران بود.
مولفه های مسابقات و اردوهای ورزشی و راهکارهای مدیریتی نیز به ترتیب با رتبه 70/4 و 58/4 بیشترین تاثیر را بر افول رشتههای ورزشی مستعد استان در یک دهه اخیر داشتهاند. دی بوسچر (2009)، شیپی (2012) و سیف پناهی شعبانی و حاجی حسنی (2017) افزایش شرکت ورزشکاران در رقابت های بینالمللی را از عوامل مهم پیشرفت و موفقیت در ورزش قهرمانی عنوان کرد. عدم برگزاری اردوها و مسابقات تدارکاتی در درون استان و در سطح کشوری میتواند از دلایلی باشد که صاحبنظران این عامل را به عنوان یک عامل مهم در افول رشتههای ورزشی مستعد استان در نظر گرفتهاند. انگیزش و حمایت از منابع انسانی، بودجه و امور مالی، تجهیزات سخت افزاری و هماهنگی و ارتباطات نیز با رتبههای 44/4 ، 40/4 ، 23/4 و 82/3 در ردههای بعدی اهمیت از دیدگاه صاحبنظران قرار داشتند.
به طور خلاصه، با توجه به متغیرهای مختلفی که از دیدگاه صاحبنظران در موفقیت و یا افول رشتههای ورزشی مستعد استان گلستان در یک دهه اخیر تاثیرگذار بودهاند، میتوان گفت که عوامل مالی و برقراری ارتباطات با فدراسیون های ورزشی میتوانند بر موفقیت و عوامل نیروی انسانی و استعدادیابی در افول رشتههای ورزشی مستعد در سطح استان ها تاثیر بسزایی داشته باشند. این نتیجه میتواند ملاحظات کاربردی بسیار مهمی برای آینده ورزش استان بههمراه داشته باشد. پیشنهاد میگردد مدیران ارشد ورزشی استان، منابع مالی بیشتری را برای ورزش استان جذب کنند تا بدین وسیله بتوان برنامههای عملیاتی جهت موفقیت رشتههای ورزشی مستعد استان در آینده را اجرا کرد. همچنین، مدیران ورزشی در استان میتوانند با برقراری ارتباط بهتر با فدراسیون های ورزشی مربوطه و تعامل حداکثری با آنها مسیر جذب منابع مالی، معرفی بازیکنان به تیم های ملی و برگزاری اردوهای بهتر را میسر کنند.
در نهایت پیشنهاد میگردد مدیران ورزشی استان با بکارگیری نیروی انسانی مجرب و استعدادیابی علمی و اصولی، پتانسیلهای موجود در ورزش استان را به بالفعل تبدیل کنند و آینده خوبی را برای ورزش استان رقم بزنند.
منابع
- آقایی، نجف و توکلی انگوت، سخاوت. (1392). "شناسایی عوامل موثر بر موفقیت دوچرخه سواران حرفه ای آذربایجان شرقی در مسابقات بین المللی و جاده ای ایران". پژوهشنامه مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی. 9(18)، 55-68.
- اکبری آرمند، علی. (1374). "توصیفوضعیتورزشتنیسرویمیزمردانکشور". پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم، تهران.
- سجادی، سید نصرالله. (1379). "بررسیعللناکامیتیمهایملیفوتبالجواناندرمسابقات آسیایی 1998-1978". طرح پژوهشی، پژوهشکدة تربیت بدنی و علوم ورزشی، تهران.
- غفوری، فرزاد. (1388). "شناساییشاخص هاوعواملاثرگذاربرتوسعةورزشقهرمانیباتأکیدبر عوامل ساختاری". چکیده مقالات هفتمین همایش بین المللی تربیت بدنی و علوم ورزشی، تهران.
- علی دوست قهفرخی، ابراهیم؛ سجادی، سید نصرالله؛ محمودی، احمد و ساعتچیان، وحید. (1393). "بررسی اولویت ها و راهکارهای پیشرفت ورزش قهرمانی جودوی کشور". مدیریت ورزشی. دوره 6 شماره 2، صص 231–246.
- قاسمی، محمدهادی. (1384). "مقایسةدیدگاهورزشکاران،مربیانوصاحبنظراندرمورد راهکارهایپیشرفتورزشژیمناستیککشور". پایان نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم.
- غفوری، فرزاد. (1388). "شناساییشاخص هاوعواملاثرگذاربرتوسعةورزشقهرمانیباتأکیدبر عوامل ساختاری". CD چکیده مقالات هفتمین همایش بین المللی تربیت بدنی و علوم ورزشی، تهران.
- مشتاقیان، سهیل؛ اعتباریان، اکبر؛ نمازی زاده، مهدی و افخمی، مهرداد. (1392). "بررسی تجارب مدیران، کارشناسان، و ورزشکاران در مورد دلایل ناکامی ایران در مسابقات المپیک 2008 پکن در حیطه منابع انسانی و مالی". مدیریت ورزشی. 5(3). 71-97.
- مظفری، سید امیراحمد و الهی، علیرضا. (1388). "راهبردهایتوسعةنظامورزشقهرمانیجمهوری اسلامیایران". CD چکیده مقالات هفتمین همایش بین المللی تربیت بدنی و علوم ورزشی، تهران.
- میرفخرالدینی، سید حیدر؛ پیمان فر، محمد حسن؛ خطیبی عقدا، عبدالنبی و علیمحمدی، حسین. (1392). "ارزیابی عملکرد سازمان های ورزشی با استفاده از مدل منسجم BSC-TOPSIS (مطالعه موردی اداره کل تربتی بدنی استان یزد)". مدیریت ورزشی. 16. 77-96.
Cserháti, G., Polák-Weldon, R. (2013). "Success factors of international sporting events in different regions of Europe". APSTRACT: Applied Studies in Agribusiness and Commerce, 1, 25-30.
De Bosscher, V. (2007). Sports Policy Factors Leading to International Sporting success. Published Doctoral thesis, Vrije Universiteit Brussel, Brussel, VUBPRESS.
De Bosscher, V., De Knop, P., & van Bottenburg, M. (2008). "Sports, culture and society: Why the Netherlands is successful in elite sports and Belgium is not? A comparison of elite sport policies". Kinesiologia Slovenica, 14(2): 21-40.
De Bosscher, V., De Knop,P., van Bottenburg, M., Shibli, S., Bingham, J (2009). "Explaining international sporting success: An International comparison of elite sport systems and policies in six Countries". Sport Management Review, 12: 113-136.
Ramos, R. (2017). "Critical factors influencing international sporting success of the Philippines: the athletes’ perspective". Asia Pacific Journal of Sport and Social Science, 6(2), 143-159.
Seifpanahi Shabani, J., Haji Hasani, M. (2017). "The Effective Factors in Promoting of Iranian Sport National Teams". Annals of Applied Sport Science, 5(4), 77-84.
Shippi, P. (2012). "Social and political factors affecting sporting success in small countries: The case of Cyprus". Biomedical Human Kinetics,4: 38-44.
Sotiriadou, K. & Shilbury, D. (2009). "Australian Elite Athlete Development: An organizational perspective". Sport Management Review, 12: 137-148.