Document Type : Original Article
Authors
1 Ph.D. in Sport Management, Isfahan (Khorasgan) Branch,Islamic Azad University, Isfahan, Iran
2 Ph.D., Associate Professor, Sport ManagementDepartment, Faculty of Physical Education and Sport Sciences, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran
3 Ph.D., Assistant Professor, GeographyDepartment, Faculty of Literature and Humanities, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran
Abstract
The study is to analyze the location of the existing sports venues in Kerman and provide scientific and practical models for finding the best lands for the construction of sporting grounds based on the criteria of outdoor sports facilities, population density, proximity to the main centers of the city and the optimal access, the appropriate distance from industrial centers are polluting and insecure. In order to perform spatial analysis operations, the GIS was used based on which spatial and descriptive data collection, database formation and spatial position of available sports venues were determined based on each criterion. In order to prioritize the area of the area based on the criteria, after creating a database for each criterion, a map was prepared. Finally, by summarizing the maps, the lands of the range of 5 spectrums with a very favorable, appropriate, moderate, inappropriate and very desirable degree Inappropriate for building various sports venues. Based on the results of the research, 70% of the sports venues in the Kerman area are in a suitable and perfectly suitable location and 30% have moderate and inappropriate status. It is suggested that sport managers, based on the results of this research, in addition to being aware of the status of sports venues in the range, can be more confident than building a variety of places.
Keywords
مدلسازی و تحلیل فضایی اماکن ورزشی شهر کرمان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)
مهتاب پیرایش شیرازی‌نژاد[1]
اسماعیل شریفیان[2]
مصطفی خبازی[3]
تاریخ دریافت مقاله: 15/1/1397
تاریخ پذیرش مقاله:15/2/1397
ا
مقدمه
یکی از مهمترین پیامدهای رشد شتابان شهرنشینی، از هم پاشیدگی نظام توزیع مراکز خدماتی در درون شهرهاست که زمینه‌ساز نابرابری‌های گسترده دسترسی شهروندان به خدمات شده است (همتی‌نژاد و همکاران، 2006: 571-581). با توجه به رشد شهرها و شهرگرایی طی سال های گذشته، تفکر برنامه‌ریـزی بـرای توزیـع بهینه امکانات و خدمات شهری اهمیت بیشتری پیدا کرده اسـت؛ به طوری که در صورت عدم توجه به مکـان‌یـابی صـحیح و مناسب کاربری‌های خدمات عمومی، هرج و مرج، ترافیک و آلودگی زیست محیطی و نظایر آن در شهر پدیـد خواهـد آمد (احمدی، 1387: 56).
در حـال حاضـر، یکـی از مهـمتـرین مشـکلات موجـود در شـهرهای کشـور، اسـتقرار نامناسب فضاهای ورزشی در میان سایر کاربری‌های شهری است؛ به طوری که بسـیاری از افـراد جامعـه بـه علـت عـدم دسترسی به آنها نمی‌توانند از مکان‌های ورزشی به صورت مطلوب استفاده کنند و حل آنها به برنامه‌ریزی و ساماندهی فضاهای ورزشی نیـاز دارد (سلیمی و همکاران، 1395: 342-329).
عدم توجه کافی به استانداردهای مکانیابی، طراحی و ساخت، پهنه‌بندی، کاربری زمین و تعیین معیارهای مناسب توپولوژی[4] در هنگام ساخت اماکن و تاسیسات ورزشی باعث اتلاف زمان و بودجه می‌شود. همچنین، تاثیرات مستقیمی بر عملکرد آینده این تاسیسات به ویژه تاثیر منفی بر کیفیت برنامه‌های ورزشی به جای خواهد گذاشت.
در این راستا توجه مسئولان شهرداری‌ها، مشاوران شهرسازی و مدیران سازمان های تربیت بدنی به ساخت و مناسب سازی فضاهای ورزشی براساس مدل‌های توسعه شهری، دارای اهمیت ویژه‌ای است. توزیع مکانی کاربری‌های مختلف شـهر باید به نحوی برنامه‌ریزی شده باشد که باعث ایجاد حداقل هزینه بـرای اسـتفاده کننـدگان شود. یکی از عمده‌ترین عناصر ارتقا دهنده کیفیت محیط شهری، توسعه شاخص‌های دسترسی است و دسترسی مطلوب، یک عامل ضروری برای توفیق پایداری محیط شهری تلقی می‌شود.
ساخت فضاهای جدیـد، بـه مطالعـات علمـی و دقیق تعیین مکان نیـاز دارد کـه بـی‌تـوجهی بـه ایـن مسـئله موجب ناکارآمدی فضاهای سـاخته شـده می‌شود.
مکانیابی، فرآیندی است کـه بـه ارزیابی محیط فیزیکـی تـأمین کننـدة شـرایط و پشـتیبانی از فعالیت‌های انسانی می‌پردازد. مکانیابی بهینه سعی دارد بـا قـانونمنـد کـردن شـاخص‌هـا و عوامـل تأثیرگـذار در تصمیم‌گیری و یافتن راهکارهای منطقی، به تصـمیم‌گیـران و برنامه‌ریزان در انتخاب مکـان‌هـای مناسـب بـرای انجـام فعالیت‌ها یاری رسـاند. ایـن عملیـات بـدون در نظرگـرفتن روابـط مکـانی و ژئـومتری فضـایی نتـایج نامناسـبی بـه دنبـال خواهد داشت (سلیمی وهمکاران، 1391: 180-157).
محمودی و فنائی(2010) در مقاله‌ای با عنوان «بازبینی فضاهای شهری به منظور افزایش قابلیت دسترسی برای معلولین در جهت دستیابی به هدف شهری برای همه» که در شهر تهران صورت گرفت به این نتیجه رسیدند که مناسب‌سازی فضاهای شهری برای استفاده همه افراد و اقلیت‌ها بسیار مهم است و موجب استفاده راحت و مستقل افراد از این فضاها می‌شود و عدم توجه به آن مشکلاتی را در استفاده افراد ایجاد می‌کند. تمامی اماکن عمومی و اجتماعی بویژه اماکن ورزشی و اوقات فراغت باید برای تمامی افراد به ویژه معلولان مناسب‌سازی شده و قابل دسترسی باشند، در حالی که اماکن و فضاهای ورزشی شهر تهران به نسبت زیادی برای استفاده افراد معلول مناسب نیستند و از دسترسی خوبی به ویژه برای افراد معلول برخوردار نمی باشند.
ایلانلو (1395) به مکانیابی محل دفن بهداشتی زباله با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و روش تحلیل سلسله مراتبی پراخت و نتایج آن چهار مکان را برای دفن بهداشتی زباله تعیین نمود. همچنین چانگ و همکاران[5] (2012) با استفاده از روش فازی به مکانیابی دفن مناسب و بهداشتی زباله در بخش جنوبی شهر تگزاس با در نظرگیری لایه‌های جاده، آب های زیرزمینی، روستاها، شهرها و چاه‌ها پرداختند و مکان‌های مناسب را پیشنهاد و اولویت‌بندی کردند.
مکانیابی بهینه سعی دارد تا با قانونمند کردن شاخص‌ها و عوامل تاثیرگذار در تصمیم‌گیری و ارائه راه کارهای منطقی، تصمیم‌گیران و برنامه‌ریزان را در انتخاب مکان های مناسب برای انجام فعالیت‌ها یاری رساند. روش هـای مکـان‌یـابی توسـعة شـهری بـا توجـه بـه موقعیت مکانی یا جغرافیایی و وسعت و اندازة توسعه و نوع کــاربری‌هــای پیشــنهادی از همــدیگرمتمایزنــد. چنانچـه مکانیابی کاربری به حساب آید، باید مکان بهینه آن همراه با شرایط و وضعیت کـاربری‌هـای همجـوار واحیانـاً برخـی پیشنهادهای تغییر کاربری‌ها در جهت هماهنگی وهمخوانی با کاربری مکانیابی شده شناسایی گـردد.
با توجه به موارد یاد شده و لزوم توجه به آن در مکانیابی اماکن و فضاهای ورزشی، تحقیقات متعددی به بررسی وضعیت مکانی اماکن و فضاهای ورزشی در سطح یک شهر یا منطقه پرداخته‌اند که در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهد شد.
تاجی فایندری و همکاران (1390) در تحقیقی به بررسی اماکن ورزشی شهر رشت با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) پرداختند. نتایج تحقیق نشان میدهد که از 148 مکان ورزشی 26 مورد یک، دو یا سه حریم (رودخانه، لوله های گاز و خطوط انتقال نیرو) را رعایت نکرده و 122 مکان هر سه حریم را رعایت کرده اند. از نظر شعاع کاربری، تعداد کمی از اماکن استانداردهای مورد نظر را رعایت نموده اند و از جنبه تراکم جمعیتی، توزیع اماکن ورزشی بزرگ نسبت به اماکن کوچک و متوسط نامناسب بوده اند.
نتایج به دسـت آمـده از تحقیـق نشـان میدهد از نرم‌افزار[6]GIS برای شناسایی پیست اسکی استفاده شده و امکان‌سنجی استقرار این پیست‌ها در کوه‌های راکـی ثابت شده است (سیلبرمن و رس[7]، 2010: 36-49). همچنین نتایج تحقیق انجام شده نشان میدهد از نرم‌افزارGIS برای انتخاب مسیرهای دوچرخه سـواری اسـتفاده شـده و مکـان‌یـابی سـاده‌تـرین مسـیر از دانشـگاه کوئیزلنـد جنوبی به منطقة تجاری در توومبـال[8] بـا توجـه بـه قـوانین و مقررات انرژی را در پی داشته است (هانتلی و همکاران[9] : 43-50).
در مجموع مـی‌تـوان گفت کــه ارزیــابی هــرپدیــده‌ای مســتلزم وجــود معیارهایی است تا بتوان به کمک آن پدیده مورد مطالعـه را در وضع موجـود بررسـی کـرد و آن را بـا شـرایط مطلـوب مقایسه نمود. در این بین، توجه به کاربری ورزشـی بـه دلیـل اهمیت خاص آن از ایـن قاعـده مسـتثنی نیسـت و بـه منظـور ارزیابی این کاربری لازم است معیارهایی تدوین شود و بـر مبنای آن ارزیابی صورت گیرد (جلالی فراهانی، 1393: 32).
شهر کرمان به دلایلی چـون: مهـاجرت‌هـای روسـتایی و شهری و افزایش رشد طبیعی شهر، شاهد رشد بـیش از حـد جمعیـت و در نتیجـه رشـد بـدون برنامـه‌ریـزی فیزیکـی در بعضی مناطق اسـت. لـذا مکـان‌هـای مناسـب از نظـر توزیـع فضـای بهینـه ومکـان‌گزینـی عادلانـه بـرای کـاربری‌هـای خـدمات عمـومی بخصوصـ کـاربری ورزشـی ودسترسـی سریع، به موقع و راحت به آنها در نظـر گرفتـه نشـده اسـت. در ایـن تحقیق علاوه برمکـان‌یـابی بهینـة امـاکن ورزشـی، اقـدام بـه مدلسازی و تحلیل فضایی نقشه‌های اماکن ورزشی موجـود شده است.
روش شناسی پژوهش
این پژوهش، با توجه به ماهیت و اهداف تحقیق، از نوع تحقیقات کاربردی و روش تحقیق از نوع توصیفی است. در ایـن تحقیـق سعی شده تا تمامی معیارها بر اساس ویژگی های خود در دستیابی به مکان‌های مناسب احداث اماکن ورزشی در محدوده شهر کرمان مطالعه و بررسی شوند. اطلاعات با استفاده از دو روش اطلاعات مکانی و اطلاعات غیرمکانی و توصیفی گردآوری شده است. اطلاعات مکانی با حضور محقق در مکان های مورد مطالعه با استفاده از دستگاه GPS ثبت گردید.
اطلاعات غیر مکانی با مراجعه به «مرکز اطلاعات و آمار شهرداری» از میان مدارک موجود در این مرکز گردآوری شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده های جمع‌آوری شده از طریق دستگاه GPS و نقشه‌های کاربری اراضی شهر کرمان از ابزارGIS 10 استفاده شده است.برای این امر با جمع‌آوری اطلاعات مکانی از نقشه‌ها و تجزیه و تحلیل آنها بـا اسـتفاده از مـدلFAHPجهت بررسی کاربری‌های مناســب ورزشــی اقــدام شــد.
در این روش ابتدا مقایسات زوجی انجام می‌شود و جدول‌های مقایسه‌ای بر اساس درخت سلسله مراتب از پایین به بالا تهیه می‌شوند. هنگام مقایسه دو به دو، معادل اهمیت دو به دو به طریق رتبه‌ای مشخص می‌گردد. سپس مقدار عددی متناظر با آن در جدول مقایسه آورده می‌شود و به استخراج اولویت‌ها از جدول مقایسه زوجی با استفاده از نرمال‌سازی و میانگین موزون اقدام می‌گردد. به منظور درک بهتر روش تحقیق، مدل مفهومی مراحل اجرای پژوهش در نمودار زیر آورده شده است.
یافته‌های پژوهش
پس از جمـع‌آوری داده‌ها، ابتدا از روش ساعتی بـرای بررسـی ناسـازگاری در قضاوت‌ها و محاسـبة ضـریبی بـه نـام ضـریب سازگاری استفاده شده است که از تقسیم شاخص ناسازگاری به شاخص تصــادفی بــودن حاصــل مــی‌شــود. در جدول به دست آمده مقدار عـددی وزن‌هـا بین 1 الی 9 و وزن هرمعیار یا زیرمعیار نسبت بـه خـودش 1 خواهد بود. بـرای وزندهی به معیارها نیز همین مراحل تکرار خواهد شد و در نهایت جدول 1 حاصل مقایسه زوجی 9 معیار به دست آمده است.
جدول 1: مقایسه دو‌به‌دویی معیارها
.
در مرحلـة بعـد بـا داده‌هـای مکانی تلفیق و در نهایـت نتـایج بـه صـورت نقشـه‌هـای موضــوعی خــاص نمــایش داده شــد. مــدل پیشنهادی کارشناسان و متخصصان در این زمینه، اسـتفاده از روش سلسله مراتبی فازی بود. در پایـان بـا تلفیـق آن بـا سیستم اطلاعات جغرافیایی، مـدل روی سـطح شـهر کرمان پیاده و مکان‌هایی برای استقرار اماکن ورزشی پیشـنهاد شده است.
نقشه 1: موقعیت مکانی اماکن ورزشی شهر کرمان
به منظور مدلسازی FAHP اماکن ورزشی شهر کرمان از 9 لایه اطلاعاتی شامل تراکم جمعیت، خیابان های اصلی، مراکز اداری، درمانی و آموزشی، مراکز صنعتی، خطوط انتقال برق فشار قوی، جایگاه‌های سوخت و پست‌های برق بـا توجـه بـه نظر اساتید دانشگاهی و پژوهشگران استفاده شد. سپس، این معیارها با استفاده از روشAHP وزندهی و با استفاده از عملگرهای همپوشانی GAMMA و PRODUCT اقدام به ارزیابی مکان‌های مناسب و بهینه گردید.
نقشه 2: تلفیق لایه های فازی وزن‌دار با استفاده از عملگر PRODUCT
هر یک از معیارها دارای حریم و ضوابطی است که رعایت آنها ضرورت دارد. به منظور تعیین این حریم‌ها و ضوابط از کتـاب‌هـای موجـود در مـورد کاربری اراضی، پایان‌نامه‌های انجام شده قبلی و دیدگاه‌های اساتید استفاده شده است.
نقشه 3: تلفیق لایه های فازی وزن‌دار با استفاده از عملگر GAMMA
بعد از تهیة لایه‌ها براساس ضوابطGIS، این لایـه‌هـا به RASTER تبـدیل شـدند- نـوعی نقشـة رقـومی بـا نمـایش پیکسلی که اطلاعات هر پیکسـل بـه صـورت کـدهایی، در ســطرها و ســتون هــای بانــک اطلاعــاتی نقشــه نشــان داده می‌شود. برای به دست آوردن وزن نهـایی، هـر لایـه با استفاده از روش RECLASSIFY به لایه وزن‌دارتبــدیل شــد. در نهایت، همپوشانی لایـه‌هـای وزن‌دار با استفاده از weighted overlay نرم‌افزار Arc GIS انجام گرفت. حاصل این کار، نقشة نهایی مکان‌هـای مطلوب جهت کاربری‌های مورد نظربود. نقشة حاصل از همپوشانی لایه‌ها، مکان‌هـای مناسـب جهت کاربری ورزشی را مشخص ساخت.
بحث و نتیجه‌گیری
هدف از تحقیق، ارائه مدلی بـرای مکـان یـابی بهینـة امـاکن ورزشــی در شــهر کرمان بــوده اســت. نتایج پژوهش در مورد مدلسازی بهینه اماکن ورزشی شهر کرمان با بررسی مکانی و تحلیل نقشه‌ها در راستای ایجاد محـیط شـهری بـا امکانات مناسب ورزشی، بدون صرف وقت زیـاد و هزینة گزاف است. به ویژه آن که این اهداف در نهادهایی چـون وزارت ورزش و جوانــان، فدراســیون هــای ورزشــی و ســایر دستگاه‌هـای اجرایـی دارای امـاکن ورزشـی نقشـی بسـیار تعیین کننده ایفا می‌کند. یکی از الزامات اولیة تأسیس اماکن ورزشی با بهره‌وری زیاد، انتخاب مکان بهینـه بـرای ساخت آنهاست.
وضـع موجود فضاهای ورزشـی، نحـوة توزیـع فضـاهای ورزشـی و مدل بهینـة فضــاهای ورزشــی شــهر کرمان قطعا از مهمترین وظایف مدیران ورزشی این شهر است. در ایـن پـژوهش، بـا اســتفاده از توانمندی‌های GIS به بررسی این وضوع پرداخته‌ایم. نتایج این تحقیق نشان میدهد درمکان‌یابی بهینه به منظور تسهیلات خاص، سیستم اطلاعـات جغرافیایی و مدل FAHP پتانسیل زیادی به منظور کاهش هزینـه و زمـان و بالا بـردن دقـت در تصـمیم‌گیـری‌هـای فضـایی داراسـت و چارچوب مناسبی را برای حل مسائل فضایی در شهرسـازی فراهم می‌آورد.
داده‌ها و بررسی‌ها نشان میدهد با توجـه بـه وضـعیت اجتمـاعی و کالبـدی شـهر کرمان، روشFAHP مناسـب‌تـرین راه بـرای برنامه‌ریزی و مکانیابی است تا توسعه‌ای متـوازن، همگـون و هماهنگ در سطح شهر کرمان به وجود آید و این اخـتلاف فضـایی و کالبـدی از بـین بـرود. همچنین، عـلاوه بـر صـرفه‌جـویی در وقت و زمان شهروندان، در آموزش و تربیت آنها با هدف تحقق چشم‌انداز و اهداف کلان ادارات کل ورزش و جوانان کمک مؤثری باشد. بررسی‌ها و داده‌های آماری نشان میدهد احداث و ایجـاد مراکـزورزشـی طـی سـنوات گذشـته بـر اسـاس شاخص‌ها و معیارهای علمـی نبـوده و احـداث ایـن مراکـز مطابق دیدگاه ها و سلایق شخصی صورت گرفته است.
نتایج به دست آمـده، بیـانگر آن اسـت کـه الگـوی توزیع فضاهای ورزشـی متناسـب بـا توسعه شـهر نیسـت و توزیــع فضــای ورزشــی از الگــوی منطقــی پیــروی نمــی‌کنــد و عمومــاً دسترســی بــه امــاکن ورزشــی بــا محدودیت‌های فضایی و زمـانی بسـیاری رو به روست. در نتیجه، برخی فضاهای ورزشی منطقه با تراکم بسـیار بـالای اسـتفاده کننـدگان مواجه‌اند و برخـی دیگـر، بـه علـت برنامه‌ریزی غلط و نامناسب، در بیشتراوقات مورد اسـتفادة مناسب قرار نمی‌گیرند.
همچنین، دسترسی به برخی فضاهای ورزشی برای مناطق حاشیة شـهرهزینـه‌هـای مـالی و زمـانی اضافی دربردارد. لذا جهت صرفه‌جویی در وقـت و هزینـه، برنامـه‌ریـزی صـحیح و همـه‌جانبـه در مکـان یـابی فضاهای ورزشی شهری ضروری به نظر می‌رسد.
نتایج نهـایی بـه دسـت آمده از تحقیق نشان میدهد که 70 درصد اماکن ورزشی موجـود در محـدوده شهر کرمان از لحـاظ مکـانی دارای وضـعیت مناسـب و کاملا مناسب و 30 درصد دارای وضعیت متوسط ونامناسـب هستند که با مشاهدة میدانی امـاکن و مقایسة نتایج به دست آمده با شرایط منطقه مشخص شـد که نتایج حاصل کاملاً با شرایط واقعی تطابق دارد و این مسئله را می‌تـوان گـواهی بـر عـدم استفاده مدیران از روش های نوین و رایانه‌ای در مکان‌یـابی و ساخت اماکن ورزشی دانست.
پیشنهاد می شود که مدیران ورزشی با تکیه بر نتایج این پژوهش علاوه بر اطلاع از وضعیت اماکن ورزشی در محدوده، با ضریب اطمینان بیشتری نسبت به ساخت انواع اماکن اقدام نمایند.
منابع
- احمدی، محمد رضا. (1387). «شناسایی شاخص‌های مهم در مکانیابی اماکن ورزشی». همایش ملی مدیریت. آکادمی ملی المپیک. تهران. ص 56.
- ایلانلـو، مـریم. (1395). «کـاربرد عوامـل ژئومورفیـک در مکانیابی دفن زباله‌هـای شـهری». فصـل‌نامه جغرافیـایی سرزمین. شماره سیزدهم.ص 49.
- تاجی فایندری، احمد؛ همتی‌نژاد، مهرعلی و ریحانی، محمد. (1390). «بررسی اماکن ورزشی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی اماکن ورزشی شهر رشت)». ششمین همایش ملی دانشجویان تربیت بدنی و علوم ورزشی ایران.
- جلالی فراهانی، مجید. (1393). مدیریت اماکن، تأسیسات و تجهیزات ورزشی. چاپ هشتم، تهران: دانشگاه تهران
- سلیمی، مهدی؛ سلطان حسینی، محمد و شعبانی بهار، غلامرضا. (1391). «مکان گزینی اماکن ورزشی با استفاده از مدل‌های پیوسته و گسسته فضایی مبتنی بر ترکیب دو مدل TOPSIS و AHP». نشریه مطالعات مدیریت ورزشی. شماره 13.
- سلیمی، مهدی؛ سلطان حسینی، محمد و خلیلی، ابراهیم. (1395).«تلفیق روش‌های تصمیم‌گیری در محیط GIS به منظور مکان‌گزینی اماکن ورزشی». مدیریت ورزشی. دوره 8 شماره 3. ص 342-329.
- Chang, N.B.; Parvathinathan, G.; Breeden, J.B. (2012). “Combining GIS with fuzzy multicriteria decision-making for landfill siting in a fast-growing urban region”. Journal of Environmental Management, 87 (1), pp. 139-153.
- Hataminejad, H.; Ahmed Yahaya, A.; Farhadi, E.; Hoseini, F. (2006). “An Investigation of the Life Quality Indices for Improving the Mental Health of the Citizens of Kaleybar in Iran”. International Journal of Scientific Research in Science, Engineering and Technology 2, no. 1, pp. 571-581.
- Huntley, M.; Liue, X.; Dougall, K.; Gibbings, P. (2011). “Mapping cycling pathways and Route selection using GIS and GPS Faculty of Engineering and Surveying”. The University of Southern Queensland Toowoomba, Australia. 7, pp. 43-50.
- Kaya, T.; Kahraman, C. (2011). “An Integrated Fuzzy AHP–ELECTRE Methodology for Environmental Impact Assessment”. Expert Systems with Applications. 38(7), pp. 8553–62.
- Mahmudi, A.; Fanaei, K. (2010). “Revision of urban spaces to make it accessible for disabled people in order to achieve the aim of city for all”. Real corp. Cities for everyone. Live able, Healthy, Prosperous.http://www. Corp. at.
- Qaderi, Omran. (2003). “Urban sustainable development and localization of sportspaces”. 1st conference on sport, environment and sustainable development, National committee of Olympic, 26. (persian).
- Silbeman, J.; Rees, P. (2010). “Reinventing mountain settlements: A GIS model for identifying possible ski towns in the U.S. Rocky Mountains”. Department of Geography, University of Delaware, 222 South Chapel Street, Newark, DE 19716, USA. 30, pp.36-49.
)