Document Type : Original Article
Authors
1 Master Degree, Department of Physical Education and Sport Sciences, Shiraz Branch, Islamic Azad University, Shiraz, Iran
2 Ph.D., Assistant Professor, Department of Physical Education and Sport Sciences, Darion Branch, Islamic Azad University,Darion, Iran
3 Ph.D. in Physical Education, Secretary of Physical Education, Fars Province Education Department, Shiraz, Iran
4 Master Degree in Physical Education, Secretary of Physical Education, Tehran Province Education Department, Tehran, Iran
Abstract
The study is to identify and rank the obstacles to the development of beach soccer in Iran. This research is applied in terms of purpose and data collection was done in the field and in a mixed qualitative and quantitative manner. The statistical population in the quantitative part, including the officials of the beach soccer committee of the federation and the football delegations, the managers of the clubs and the prominent coaches of the national beach soccer teams were equal to 50 people and in the qualitative part, 12 experts. Due to the limited statistical population, the statistical sample was equal to the population. The research instrument was a researcher-made questionnaire including 29 obstacles to the development of beach soccer in the country. The validity of the researcher-made questionnaire was confirmed by 10 university professors and its reliability was confirmed using Cronbach's alpha test (α = 0/88). The Delphi method was used to identify obstacles to the development of beach soccer and the Friedman test was used to rank the obstacles in the inferential statistics section.
The findings showed that 29 obstacles were identified and prioritized in managerial and executive dimensions and areas, facilities and equipment, financial and economic, attitude and support of officials, and human and environmental, respectively. The officials of the federation should first of all remove the obstacles in the field of management and administration and then remove the obstacles of facilities and equipment in their agenda.
Keywords
شناسایی و رتبه بندی موانع پیشرفت فوتبال ساحلی ایران
حمیدرضا زارعی[1]
سمیه عمادی[2]
ظهراب گوهری[3]
غلامرضا جباری[4]
تاریخ دریافت مقاله: 21/11/1398
تاریخ پذیرش مقاله:7/4/1399
مقدمه
فراگیر شدن ورزش به خصوص ورزش قهرمانی و اهمیت جایگاه آن در مناسبات بین المللی، توجه فراوانی را از ناحیه دولت ها متوجه این پدیده ساخته است (الکساندرا[5]، 2009: 1-34). تنوع ورزش های مختلف در سراسر دنیا بر اساس قابلیت ها و داشته های هر سرزمین و توانمندی های مردم آن خطه پایه ریزی می شود (یزدانی و جهان دیده، 1391). از طرفی برای اینکه سازمان های ورزشی بتوانند در محیط پر رقابت امروزی به بقای خود ادامه دهند، باید از عواملی که موجب شکست و موفقیت آن ها می شود، درک روشنی داشته باشند تا بتوانند به نتایج مطلوبی دست یابند (لونگنکر و همکاران[6]، 2007). امروزه ورزش از ضروری ترین نیازها و اساسی ترین نهادهای جوامع بشری به شمار می آید. گسترش روز افزون ورزش به گونه ای است که میلیون ها نفر انسان در سراسر جهان در فعالیت های ورزشی مشغول به کارند (المیری و همکاران، 1388: 61-73).
اکنون ورزش های ساحلی به یک وسوسه کننده بزرگ نه تنها برای ورزشکاران، بلکه برای مردم تبدیل شده است. در حقیقت یکی از راه های گذراندن اوقات فراغت، انجام ورزش در کنار دریا می‌باشد (یلکا[7]، 2015: 170-165). امروزه در سطح جهانی، تمام موسسات بین‌المللی نظیر فدراسیون بین‌المللی ورزش‌ها (IFS[8]) کمیته‌های ملی المپیک (NOCS[9])، کمیته‌های مدیریتی بازی‌های المپیک (OCOGS[10]) و دستور کار زیست محیطی ملل متحد (UNEP[11]) در پیشرفت و ترقی دادن توسعه پایدار ورزش ساحلی مطابق با ابعاد مختلف ملی، منطقه ای و جهانی مشارکت دارند (رجایی و رجبی، 1385). یکی از ورزش های ساحلی، فوتبال ساحلی است که در ساحل یا زمین پوشیده از ماسه برگزار می شود (دوستی، 1395). فوتبال ساحلی یکی از انواع ورزش فوتبال است که در ساحل و یا بر زمینی پوشیده از شن انجام می شود. البته انجام بازی فوتبال در ساحل سابقه طولانی دارد، اما برگزاری مسابقات رسمی و تدوین قوانینی برای این رشته ورزشی به سال 1992و بنیان گذاری نهادی به نام «فوتبال ساحلی جهانی» در این سال باز می گردد. این ورزش به سرعت در برزیل و به ویژه ریو دوژانیرو محبوبیت یافت و حضور ستارگان فوتبال جهان همچون اریک کانتونا فرانسوی، خولیو سالیناس اسپانیائی و روماریو، زیکو و جونیور برزیلی سهم به سزایی در افزایش پوشش رسانه ای این ورزش داشتند؛ به طوری که مسابقات فوتبال ساحلی در170 کشور دنیا پخش تلویزیونی شد و این رشته نوپا یکی از سریع ترین رقم های رشد را در میان ورزش های حرفه ای پیدا کرد. این رشته ورزشی به راحتی می تواند در سواحل، بدون هزینه ای گزاف مورد توجه قرار گیرد و توسعه یابد. در ضمن در مقایسه با زمین های آسفالت و سالن های ورزشی برای بازیکنان خطرکمتری دارد (یزدانی و جهان دیده، 1391). ایران نیز در فوتبال ساحلی در این مدت اندک، پیشرفت قابل توجهی داشته است، اما جهت ترویج و پیشرفت هرچه بیشتر این رشته، موانع متعددی وجود دارد. شناسایی و رفع موانع توسعه این رشته ورزشی به پیشرفت روز افزون این رشته کمک خواهد کرد.
روگالسکی[12] و همکاران (2016) دریافتند که شناسایی موانع توسعه در سازمان ورزشی سبب می گردد تا به خوبی برنامه ریزی در جهت بهبود عملکرد سازمان به وجود آید (روگالسکی و همکاران، 2016). همچنین ورزش با مشکلاتی از قبیل سیر نزولی، قوانین و مقررات دولتی، مشـکلات مـالی و محیطـی رقابتی بویژه در بخش خدمات مواجه است. علاوه بر این، سازمان های ورزشی در کشورهای در حال توسعه به دلیل تحولات جهانی با کاهش شدید کمک های مالی دولت، نداشتن برنامه های منسجم، ضعف در ارتباطات، فقدان فرآیندی برای جذب مشارکت دیگران مواجه اند و این موضوع موجب محدودیت ها و موانعی در رشد و توسعه ورزش در این کشور ها شده است (کریمادیس، به نقل از خسروی زاده، 1391: 25-11). ویلسون[13] (2016) نیز در پژوهش دیگری حق پخش تلویزیونی، میزان استقبال و مشارکت مردم و دولت و درآمدزایی باشگاه در زمینه های مختلف از قبیل بلیت فروشی و حق پرورش بازیکن را مهمترین عوامل مهم توسعه باشگاه ها بیان کرد. سیمانسکی و زیمبالیست[14] (2016) در تحقیق خود دریافتند که محدودیت های اقتصادی مانع بزرگی در مسیر گسترش ورزش ساحلی است و باید این محدودیت رفع شود. پلتولا[15] و همکاران در پژوهشی عدم برنامه ریزی را مانعی مهم برای توسعه باشگاه ورزشی بیان کردند. آن ها بر این باورند که داشتن برنامه ریزی استراتژیک و اهداف بلند مدت در زمینه های مختلف برای سازمان های ورزشی ضروری است (پلتولا، 2010: 7-12). سوی ژیو یان[16]، عدم درگیری والیبال ساحلی در بـازار، وابسـتگی زیـاد بـه دولـت و تعـداد انـدک باشگاه های حرفه ای را از موانع توسعه بازاریابی در والیبال ساحلی می داند (سوی ژیو یان، 2009). فدراسیون فوتبال نیوزیلند، در بررسی وضعیت فوتبال در این کشور به عواملی همچون ساختار نامناسب باشگاه ها، کمبود منابع مالی و بودجه، ضعف بازاریابی، عدم حمایت رسانه ها، عدم استفاده از مربیان متخصص و عدم کفایت مسئولان مربوطه فوتبال را مهمترین موانع توسعه فوتبال در نیوزیلند معرفی کرد (فوتبال نیوزیلند، 2012: 453-469).
گوهری و همکاران (1398) به عوامل محیطی کم توجهی باشگاه ها به توسعه فوتبال پایه، استاندارد نبودن بیشتر ورزشگاه ها، ضعف در بازاریابی، جذب حامیان مالی و بهره مندی از حق پخش تلویزیونی، ضعف در اعمال مدیریت عملکرد بر ارکان فوتبال کشور، ضعف در اجرای یک سیستم یکپارچه و نظام مند استعدادیابی فوتبال کشور، سرمایه گذاری فزاینده کشورهای رقیب در فوتبال و افزایش رقبای جدی در آسیا، وجود دیدگاه نتیجه گرایی در مردم، رسانه ها و مسئولان به جای دیدگاه فرایندگرا، وابستگی شدید باشگاه ها به کمک های مالی وزارتخانه ها و سازمان های وابسته به آن ها و کم توجهی باشگاه ها به شایسته سالاری و صلاحیت های حرفه ای اشاره کردند. درویشی و همکاران (1398) به موانع نبود قوانین مناسب در حمایت از گردشگری ورزش های ساحلی، ضعف در ایجاد هماهنگی بین نهادهای مختلف ذیربط، روشن نبودن وظایف مسئولان بخش های مختلف تصمیم گیرنده و ضعف برنامه های راهبردی و اعمال سلیقه فردی برخی دست اندرکاران در زمینه توسعه گردشگری ورزش های ساحلی به عنوان مهمترین موانع اشاره نمودند. محسنی فر و همکاران (1397) به نبود حق پخش تلویزیونی، عدم ثبات مدیریت در باشگاه های فوتبال ساحلی، ترس از زیان دهی و عدم بازگشت سرمایه برای سرمایه گذار، عدم حمایت مالی از سوی خیرین به باشگاه های فوتبال ساحلی، نبود مدیران متخصص در راس باشگاه های فوتبال ساحلی، شرایط نامناسب استادیوم های فوتبال ساحلی و فرد محور بودن مسئولان باشگاه های فوتبال ساحلی کشور اشاره کردند. سلمانی (1396) به ترتیب به موانع ساختاری، موانع مدیریتی، موانع سیاسی، موانع اقتصادی و موانع فرهنگی را به عنوان مهمترین موانع در جذب حامی مالی معرفی کرد. دوستی و همکاران (1395) سرمایه گذاری اندک بخش خصوصی برای توسعه ورزش های ساحلی، پرهزینه بودن احداث اماکن ورزشی ورزش های ساحلی، فقدان نیروی انسانی متخصص جهت فرایند پیاده سازی و توسعه ورزش های ساحلی، کم بودن سرانه فضای ورزشی مورد نیاز برای توسعه فوتبال ساحلی و کم توجهی به سیستم حمل و نقل در نقاط ساحلی از جمله موانع توسعه ورزش های ساحلی بخش مرکزی استان مازندران دانستند. نظری و همکاران (1393) به ضعف ها و تهدیدهای نبود سیستم استعداد یابی، عدم توجه به والیبال ساحلی در ورزش آموزش و ورورش، عدم اختصاص بودجه مشخص به کمیته والیبال ساحلی، کمبود زمین های والیبال ساحلی در کشور، کمبود بودجه و منابع مالی، عدم توجه باشگاه های والیبال کشور به والیبال ساحلی، برگزاری اندک مسابقات جوانان و نوجوانان، کمبود داوران و مربیان والیبال ساحلی، کمبود برگزاری کلاس های آموزشی داوری و مربیگری، کمبود تجهیزات والیبال ساحلی در کشور، آگاهی اندک مردم در مورد والیبال ساحلی، حضور اندک نمایندگان ایران در مجامن بین المللی والیبال ساحلی و پخش تلویزیونی اندک مسابقات اشاره کرده اند. شعبانی و همکاران (1390)، کمبود بودجه و امکانات مالی، عدم توجه رسانه ها، کمبود تجهیزات و امکانات، استعداد یابی غیـر اصـولی ، ضـعف مدیریتی، کمبود برگزاری مسابقات، کمبود مربیان، نبود لیگ منظم و کمبود استعداد را از مهمترین چالش های ورزش دومیدانی در ایران می دانند. عیدی پور و همکاران (1394) به عدم برنامه ریزی بلند مدت، نابسامانی نظام باشگاه داری حرفه ای، ضعف مدیریتی، مدیریت ضعیف بازاریابی و کمبود بودجه به مهمترین چالش ها و موانع توسعه فوتبال در استان های غرب کشور اشاره کردند.
فوتبال ساحلی از جمله ورزش‌های نو پاست، اما این رشته ورزشی در کشورمان در همین مدت کوتاه از پیشرفت قابل ملاحظه ای برخوردار بوده است؛ به طوری که به مراتب نسبت به فوتبال در رویدادهای بین المللی مقام و افتخار کسب کرده، ولی به دلیل وجود موانعی در کشور، آن طور که باید توسعه و ترویج نیافته است در این زمینه در سطح ملی، تحقیقی صورت نگرفته است. بدون شک رقبای کشورمان بیکار نخواهند نشست و جهت پیشرفت در این رشته ورزشی سرمایه گذاری خواهند کرد. پیشرفت این رشته ورزشی در کشورمان با موانع متعددی رو به رو می باشد. شناسایی موانع و رتبه بندی موانع، کمک زیادی به رفع تدریجی موانع و در نهایت توسعه آن خواهد کرد. با توجه به این که تحقیقات بسیار اندکی در فوتبال ساحلی صورت گرفته و در زمینه شناسایی موانع پیشرفت این رشته ورزشی، تحقیقی صورت نگرفته است، نتایج این تحقیق، بینش و شناخت جدیدی به مسئولان خواهد داد. شناسایی و رتبه بندی موانع پیشرفت فوتبال ساحلی ایران، ضروری به نظر می رسد،زیرا ضمن آشکار ساختن موانع، به مسئولان فدراسیون فوتبال کشور و کمیته فوتبال ساحلی کمک خواهد کرد تا تصمیمات و اقدامات مناسبی در راستای رفع موانع و پیشرفت فوتبال ساحلی اتخاذ نمایند. بنابراین تحقیق حاضر ابتدا به دنبال پاسخ به این سوال است:
- موانع پیشرفت فوتبال ساحلی کشور کدام اند؟
- کدام یک از موانع در رتبه بندی از اهمیت بیشتری برخوردارند؟
روش شناسی پژوهش
روش تحقیق، توصیفی و به لحاظ هدف، کاربردی است که به شیوه آمیخته (کیفی و کمی) انجام شد. داده های تحقیق به صورت مطالعات اسنادی، اینترنتی، روش پرسش نامه و همچنین مصاحبه عمیق کیفی از نمونه تحقیق تا حد اشباع نظری در مورد شناسایی موانع پیشرفت فوتبال ساحلی انجام شد. جامعه آماری تحقیق در بخش کیفی، تعداد 12 نفر از خبرگان بر اساس تخصص و تجربه، دسترسی و تمایل به همکاری به صورت هدفمند انتخاب گردید. جامعه آماری در بخش کمی نیز متشکل از 31 نفر شامل مسئول کمیته فوتبال ساحلی و هیئت های فوتبال استان ها، 5 نفر از مسئولان و کارشناسان کمیته فوتبال ساحلی فدراسیون فوتبال کشور، 5 نفر از مسئولان کمیته های فنی، جوانان و استعدادیابی فدراسیون و آموزش و 9 نفر از مدیران و مربیان برجسته فوتبال ساحلی با سابقه کشور- در مجموع، برابر با 50 نفر- بودند که به دلیل محدود بودن جامعه آماری، نمونه آماری برابر با جامعه (تمام شمار) در نظر گرفته شد. ابزار تحقیق، پرسشنامه محققساخته بود که بر اساس ادبیات پیشینه تحقیق و نظرات خبرگان با استفاده از روش دلفی و کدگذاری باز و تحلیل داده ها به شرح زیر طراحی گردید. در مرحله اول، مصاحبه نیمه ساختار یافته با 12 نفر از جامعه آماری انجام گرفت و پس از اشباع نظری، مصاحبه ها متو قف شد. در این مرحله، موانع پیشرفت فوتبال ساحلی کشور شناسایی شد. در مرحله بعد، از طریق تکنیک دلفی (سه مرحله) به استخراج موانع پیشرفت فوتبال ساحلی کشور پرداخته شد. در مرحله اول و دوم بخش دلفی پرسشنامه حاصل از موانع شناسایی شده در مصاحبه با پاسخ بلی/ خیر برای استخراج موانع پیشرفت فوتبال ساحلی کشور و در مرحله سوم به صورت طیف پنج گزینه ای لیکرت برای رتبه بندی این عوامل در بین گروه دلفی (هر سه مرحله 12 نفر) توزیع شد. در طراحی سوالات پرسشنامه با 10 تن از استادان مدیریت ورزشی مشورت شد و پس از اعمال کلیه پیشنهادهای اصلاحی و تغییرات ضروری، از آن استفاده شد. همچنین پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ بررسی گردید (88/0=α ). برای تجزیه وتحلیل داده ها، پس از اجرا و ویرایش مصاحبه ها، نظرهای مختلف درگروه های مفهومی یکسان، کدگذاری و طبقه بندی و به صورت کیفی تحلیل شدند. برای توصیف متغیر های تحقیق مانند توزیع فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد از آمار توصیفی و در بخش آمار استنباطی از آزمون فریدمن برای رتبه بندی موانع و محدودیت های پیشرفت فوتبال ساحلی استفاده گردید. در تجزیه وتحلیل داده ها در قالب آمار توصیفی و استنباطی از نرم افزار SPSS بهره گیری شد.
یافته های پژوهش
یافته های توصیفی در بخش کمی تحقیق نشان داد که 100 درصد از نمونه آماری، مرد بودند. همچنین 78 درصد از نمونه آماری تحقیق، دارای سابقه کار بالاتر از ده سال و 22 درصد، دارای سابقه کمتر از ده سال در مدیریت فوتبال ساحلی بودند.
همچنین در بخش کیفی تحقیق (خبرگان)، 33/83 درصد مرد و 67/16 درصد زن بودند. 67/91 درصد دارای سابقه بیش از ده سال مدیریت در فوتبال ساحلی و 33/8 درصد از خبرگان، کمتر از ده سال سابقه مدیریت در فوتبال ساحلی داشتند. یافته های توصیفی تحقیق در زمینه سطح تحصیلات نمونه تحقیق در جدول 1 درج گردیده است:
جدول 1: میزان تحصیلات نمونه کمی و کیفی تحقیق
|
سطح تحصیلات نمونه تحقیق |
دکترا یا دانشجوی دکترا |
فوق لیسانس |
لیسانس |
|
نمونه کمی |
20/0 |
62/0 |
18/0 |
|
نمونه کیفی |
75/0 |
17/0 |
8/0 |
با بهره گیری از روش دلفی، نظرات خبرگان و با کدگذاری باز، ابتدا 29 مانع در پنج حیطه شناسایی و سپس رتبه بندی شد. حیطه های مورد بررسی و نتایج کای دو، درجه آزادی و سطح معنی داری و رتبه بندی آن ها در جدول 2 آمده است:
جدول 2: نتایج آزمون رتبه ای فریدمن برای بررسی معنی داری اختلاف میانگین ابعاد تحقیق
|
ابعاد |
کای دو=48/76 |
درجه آزادی=4 |
سطح معنی داری= 001/0 |
|
میانگین |
رتبه |
||
|
مدیریتی و اجرایی |
85/3 |
1 |
|
|
امکاناتی و تجهیزاتی |
76/3 |
2 |
|
|
مالی و اقتصادی |
50/3 |
3 |
|
|
نگرشی و حمایتی مسئولان |
45/3 |
4 |
|
|
انسانی و محیطی |
30/3 |
5 |
|
چنان که مشاهده می شود، موانع بُعد مدیریتی و اجرایی با میانگین 85/3 در رتبه اول قرار گرفته است. با توجه به سطح معنی داری (α=0/001) که از سطح معنی داری (α≤0.05) کوچکتر است، می توان نتیجه گرفت که در رتبه میانگین محورهای موانع و محدودیت های تحقیق تفاوت معنی داری وجود دارد.
نتایج رتبه بندی مولفه های ابعاد مختلف در جدول3 درج گردیده است. این جدول، رتبه میانگین موانع و محدودیت های پیشرفت فوتبال ساحلی در ابعاد مدیریتی و اجرایی، امکاناتی و تجهیزاتی، مالی و اقتصادی، نگرشی و حمایتی مسئولان و انسانی و محیطی را نشان می دهد.
جدول 3: نتایج آزمون رتبه ای فریدمن برای بررسی اولویت بندی موانع ابعاد پنجگانه
|
موانع حیطه مدیریتی و اجرایی |
کای دو= 65/78 |
درجه آزادی= 5 |
سطح معنی داری=001/0 |
|||||||||
|
|
میانگین |
رتبه |
||||||||||
|
کم توجهی مسئولان فدراسیون و هیئت ها به پیشرفت فوتبال ساحلی |
70/3 |
1 |
||||||||||
|
مدیریت و تیم داری غیر حرفه ای |
65/3 |
2 |
||||||||||
|
عدم وجود برنامه پیشرفت برای فوتبال ساحلی در فدراسیون و باشگاه ها |
50/3 |
3 |
||||||||||
|
عدم وجود تیم های ملی و مسابقات پایه فوتبال ساحلی |
45/3 |
4 |
||||||||||
|
عدم وجود نظام جامع استعدادیابی و عدم توجه به فوتبال ساحلی پایه |
40/3 |
5 |
||||||||||
|
نبود چارت سازمانی مستقل برای فوتبال ساحلی در فدراسیون و باشگاه ها |
30/3 |
6 |
||||||||||
|
موانع حیطه امکاناتی و تجهیزاتی |
کای دو=50/76 |
درجه آزادی=4 |
سطح معنی داری=001/0 |
|||||||||
|
|
میانگین |
رتبه |
||||||||||
|
کمبود زمین های فوتبال ساحلی استاندارد در مراکز استان ها و شهرستان ها |
60/3 |
1 |
||||||||||
|
کم توجهی مسئولان به احداث زمین های فوتبال ساحلی |
40/3 |
2 |
||||||||||
|
عدم وجود آکادمی ملی فوتبال ساحلی به منظور برنامه توسعه ای |
30/3 |
3 |
||||||||||
|
عدم وجود طرح پیشرفت اماکن و تجهیزات |
25/3 |
4 |
||||||||||
|
کمبود امکانات و تجهیزات استاندارد |
25/3 |
5 |
||||||||||
|
موانع حیطه مالی و اقتصادی |
کای دو=56/82 |
درجه آزادی=3 |
سطح معنی داری=001/0 |
|||||||||
|
|
میانگین |
رتبه |
||||||||||
|
حمایت ضعیف مالی سازمان های دولتی غیر دولتی از فوتبال ساحلی |
70/3 |
1 |
||||||||||
|
عدم استقبال بخش خصوصی از فوتبال ساحلی |
40/3 |
2 |
||||||||||
|
گران بودن لوازم و تجهیزات |
35/3 |
3 |
||||||||||
|
روی آوردن جوانان به دیگر ورزش ها به دلیل دستمزد پایین در فوتبال ساحلی |
20/3 |
4 |
||||||||||
|
موانع حیطه نگرشی و حمایتی مسئولیتی |
کای دو=68/86 |
درجه آزادی =8 |
سطح معنی داری=001/0 |
|||||||||
|
|
میانگین |
رتبه |
||||||||||
|
حمایت ضعیف مسئولان نسبت به پیشرفت فوتبال ساحلی |
55/3 |
1 |
||||||||||
|
پخش تلویزیونی اندک و کم توجهی رسانه ها نسبت به فوتبال ساحلی |
50/3 |
2 |
||||||||||
|
کم توجهی فدراسیون به افزایش دوره های آموزشی و مربیگری فوتبال ساحلی |
42/3 |
3 |
||||||||||
|
عدم برگزاری مسابقات باشگاهی در سطح قاره آسیا |
40/3 |
4 |
||||||||||
|
عدم برگزاری رویدادهای ملی در رده پایه |
40/3 |
5 |
||||||||||
|
عدم برگزاری مسابقات در شهرستان ها |
32/3 |
6 |
||||||||||
|
دیدگاه نتیجه گرایی به جای دیدگاه فرایند گرا در مسئولان و مردم |
28/3 |
7 |
||||||||||
|
کم توجهی آموزش و پرورش به فوتبال ساحلی |
24/3 |
8 |
||||||||||
|
عدم وجود مدارس فوتبال ساحلی در کشور |
22/3 |
9 |
||||||||||
|
موانع حیطه انسانی و محیطی |
کای دو=52/72 |
درجه آزادی =4 |
سطح معنی داری=001/0 |
|||||||||
|
|
میانگین |
رتبه |
||||||||||
|
کمبود مربیان با دانش و متخصص در رده های سنی پایه فوتبال ساحلی |
82/3 |
1 |
||||||||||
|
ضعف در معرفی و ترویج فوتبال ساحلی |
76/3 |
2 |
||||||||||
|
عدم وجود آکادمی ملی فوتبال ساحلی به منظور برنامه توسعه ای |
32/3 |
3 |
||||||||||
|
استقبال ضعیف خانواده ها از فوتبال ساحلی |
30/3 |
4 |
||||||||||
|
شرایط جوی نامناسب در بیشتر نقاط کشور |
25/3 |
5 |
||||||||||
نتایج مندرج در جدول 3 در زمینه بررسی رتبه میانگین موانع پیشرفت فوتبال ساحلی در بُعد مدیریتی و اجرایی نشان داد که مانع کم توجهی مسئولان فدراسیون و هیئت ها به توسعه فوتبال ساحلی با میانگین 78/3 در رتبه اول و مدیریت و تیم داری غیر حرفه ای با میانگین 66/3 در رتبه دوم قرار گرفته است. همچنین کمبود زمین های فوتبال ساحلی استاندارد در مراکز استان ها و شهرستان ها با میانگین 59/3 و کم توجهی مسئولان به احداث زمین های فوتبال ساحلی با میانگین 37/3 دو مانعی هستند که در رتبه اول و دوم موانع بُعد امکاناتی و تجهیزاتی قرار گرفته اند. در حیطه مالی و اقتصادی، حمایت ضعیف مالی سازمان های دولتی و غیر دولتی از فوتبال ساحلی با میانگین 72/3 و عدم استقبال بخش خصوصی از فوتبال ساحلی با میانگین 25/3 در رتبه های اول و دوم و موانع نگرشی و حمایتی مسئولان نشان داد که حمایت ضعیف مسئولان نسبت به توسعه فوتبال ساحلی با میانگین 55/4 و پخش تلویزیونی اندک و کم توجهی رسانه ها نسبت به فوتبال ساحلی با میانگین 30/4 در رتبه های اول و دوم موانع نگرشی و حمایتی مسئولان قرار گرفته اند. در نهایت موانع محیطی و انسانی نشان داد که کمبود مربیان با دانش و متخصص در رده های سنی پایه فوتبال ساحلی با میانگین 65/3 و ضعف در معرفی و ترویج فوتبال ساحلی با میانگین 40/3 در رتبه های اول و دوم موانع محیطی و انسانی توسعه فوتبال ساحلی کشور قرار گرفته اند.
بحث و نتیجه گیری
هدف از انجام این تحقیق شناسایی و رتبه یندی موانع پیشرفت فوتبال ساحلی کشور بود. ابتدا تعداد 29 مانع و محدودیت توسعه فوتبال ساحلی به ترتیب در ابعاد مدیریتی و اجرایی (6 مانع)، امکاناتی و تجهیزاتی (5 مانع)، مالی و اقتصادی (4مانع)، نگرشی و حمایتی مسئولان (9 مانع و انسانی و محیطی (5 مانع) شناسایی و رتبه بندی شد. نتایج رتبه بندی نشان داد که موانع بُعد مدیریتی و اجرایی در رتبه اول و موانع امکاناتی و تجهیزاتی در رتبه دوم قرار گرفته اند. روگالسکی و همکاران (2016) دریافتند که شناسایی موانع توسعه در سازمان ورزشی سبب می گردد تا به خوبی برنامه ریزی در جهت بهبود عملکرد سازمان به وجود آید. گوهری و همکاران (1398) در طراحی نقشه و جاری سازی سند راهبردی فدراسیون فوتبال به استاندارد نبودن بیشتر ورزشگاه ها و ضعف در اعمال مدیریت عملکرد ارکان فوتبال کشور اشاره کردند. سلمانی (1396) در پژوهشی پیرامون موانع جذب اسپانسر در لیگ برتر فوتبال ساحلی به ترتیب به موانع ساختاری و مدیریتی اشاره کرده است. یافته های روگالسکی و همکاران (2016)، گوهری و همکاران (1398) و سلمانی (1396) با یافته های تحقیق حاضر همخوانی دارد. فوتبال ساحلی رشته ورزشی نوپاست و مدت زمان زیادی از برگزاری مسابقات رسمی جهانی و قاره ای این رشته ورزشی نمی گذرد. به دلیل کمبود زمین و کم توجهی مسئولان فدراسیون به توسعه این رشته در تمام رده ها و سنین مختلف، مخاطبان و ورزشکاران زیادی را به خود جلب نکرده است. از این رو، لازم است که مسئولان در اسرع وقت در مدیریت و امور اجرایی کمیته فوتبال ساحلی تجدید نظر کنند و با تمرکز بیشتری به ترویج و توسعۀ این رشته ورزشی بپردازند و با ارائه طرحی جامع و سنجیده به رفع نیازمندی های اماکن و تجهیزات فوتبال ساحلی از طریق وزارت ورزش و جوانان، شهرداری ها و .... بپردازند.
بر اساس نتایج رتبه بندی موانع مدیریتی و اجرایی، موانع کم توجهی مسئولان فدراسیون و هیئت ها به توسعه فوتبال ساحلی، مدیریت و تیم داری غیر حرفه ای و عدم وجود برنامه توسعه برای فوتبال ساحلی در فدراسیون و باشگاه ها در رتبه های اول تا سوم و عدم وجود نظام جامع استعدادیابی و عدم توجه به فوتبال ساحلی پایه و نبود چارت سازمانی مستقل برای فوتبال ساحلی در فدراسیون و باشگاه ها در پایین ترین رتبه قرار گرفتند. گوهری و همکاران (1398) به کم توجهی باشگاه ها به توسعه فوتبال پایه و ضعف در اجرای یک سیستم یکپارچه و نظام مند استعدادیابی فوتبال کشور، محسنی فر و همکاران (1397) به موانع عدم ثبات مدیریت در باشگاه های فوتبال ساحلی، نبود مدیران متخصص در رأس باشگاه های فوتبال ساحلی و فرد محور بودن مسئولان باشگاه های فوتبال ساحلی کشور، دوستی و همکاران (1395) به فقدان نیروی انسانی متخصص جهت فرایند پیاده سازی و توسعه ورزش های ساحلی، شعبانی و همکاران (1390) به استعداد یابی غیـر اصـولی، ضـعف مدیریتی، کمبود برگزاری مسابقات و عیدی پور و همکاران (1394) به عدم برنامه ریزی بلند مدت، نابسامانی نظام باشگاه داری حرفه ای، ضعف مدیریتی در توسعه فوتبال در استان های غرب کشور اشاره کردند که با یافته های پژوهش حاضر هم خوانی دارد. در سایه تمرکز و توجه مسئولان و دولتمردان و مردم به فوتبال، برخی رشته های ورزشی کمتر مورد توجه قرار گرفته اند. از طرفی فدراسیون فوتبال نیز مسئولیت فنی و اجرایی رشته های فوتبال، فوتسال و فوتبال ساحلی را در سطح کشور بر عهده دارد. اهمیتی که در عصر حاضر رشته فوتبال در دنیا و همچنین در کشورمان پیدا کرده و فوتبالیست ها و مخاطبان بی شماری را به خود جلب کرده است، باعث شده که مسئولان به فوتبال ساحلی توجه کمتری نمایند. حال این که رقبا در زمینه توسعه این رشته ورزشی، سرمایه گذاری می کنند. چنانچه نسبت به ترویج، توسعه و پیشرفت فوتبال ساحلی تلاش نشود و در چارچوب برنامه ای سنجیده، توسعه فوتبال ساحلی به صورت حرفه ای دنبال نگردد و نیز استعدادیابی و نخبه پروری صورت نگیرد، بدون شک از رقبای آسیایی و جهانی باز خواهیم ماند. بنابراین مسئولان فدراسیون فوتبال باید در اسرع وقت برای رفع موانع و محدودیت های مدیریتی و اجرایی اقدام لازم را انجام دهند.
از دیگر یافته های تحقیق، شناسایی و رتبه بندی موانع در حیطه امکانات و تجهیزات است. نتایج نشان داد که کمبود زمین های فوتبال ساحلی استاندارد در مراکز استان ها و شهرستان ها در رتبه اول قرار گرفته است. در پژوهش های گوهری و همکاران (1398) به استاندارد نبودن بیشتر ورزشگاه ها، محسنی فر و همکاران (1397) به شرایط نامناسب استادیوم های فوتبال ساحلی و پرهزینه بودن احداث اماکن ورزشی ورزش های ساحلی، نظری و همکاران (1393) به کمبود زمین های والیبال ساحلی و شعبانی و همکاران (1390) به کمبود تجهیزات و امکانات اشاره کردند که با یافته های پژوهش حاضر هم خوانی دارد. در ایران فقط در دو نوار ساحلی شمالی و جنوبی، شرایط انجام فوتبال ساحلی به طور طبیعی تا حدودی مهیاست. در دیگر نقاط کشور، احداث، استاندارد سازی و افزایش زمین های فوتبال ساحلی جهت توسعه این رشته ورزشی ضروری است. افزایش زمین های استاندارد و تجهیز آن ها، کمک زیادی به ترویج و توسعه فوتبال ساحلی خواهد کرد.
نتایج نشان داد که حمایت ضعیف مالی سازمان های دولتی و غیر دولتی از فوتبال ساحلی و عدم استقبال بخش خصوصی از فوتبال ساحلی، از جمله موانع توسعه این رشته ورزشی به شمار می روند که در رتبه اول و دوم محدودیت و موانع در حیطه مالی و اقتصادی قرار دارند. سیمانسکی و زیمبالیست (2016) در تحقیق خود بیان کردند که محدودیت های اقتصادی مانع بزرگی در مسیر گسترش ورزش است و باید این محدودیت رفع شود. ویلسون (2016) عواملی مانند حق پخش تلویزیونی، میزان استقبال و مشارکت مردم و دولت و درآمدزایی باشگاه در زمینه های مختلف از قبیل بلیت فروشی و حق پرورش بازیکن را مهم ترین عوامل توسعه باشگاه های فوتبال دانسته است. فدراسیون فوتبال نیوزیلند (2007) به کمبود منابع مالی و ضعف بازاریابی، گوهری و همکاران (1398) به ضعف در بازاریابی، جذب حامیان مالی و بهره مندی از حق پخش تلویزیونی، محسنی فر و همکاران (1397) به نبود حق پخش تلویزیونی، ترس از زیان دهی و عدم بازگشت سرمایه برای سرمایه گذار و عدم حمایت مالی خیرین از باشگاه های فوتبال ساحلی، دوستی و همکاران (1395) به سرمایه گذاری اندک بخش خصوصی برای توسعه ورزش های ساحلی و شعبانی و همکاران (1390) به کمبود بودجه و امکانات مالی اشاره کرده اند که با یافته های این پژوهش همسو می باشد. ضعف درآمد زایی و بازاریابی در فدراسیون فوتبال وجود دارد. مسئولان فدراسیون فوتبال، اعم از کمیته بازاریابی و کمیته فوتبال ساحلی باید به تمهیداتی جهت درآمدزایی و رفع مشکلات مالی با به کار گیری بازاریابان مجرب و متخصص بیندیشند تا با تکیه بر اجرای راهکارهای مناسب و سنجیده در بازاریابی، فوتبال ساحلی کشور نیازمند اعتبارات دولتی نباشند و در این زمینه به توسعه پایدار دست یابد.
از دیگر یافته های تحقیق، شناسایی و رتبه بندی موانع و محدودیت های نگرشی و حمایتی مسئولان به فوتبال ساحلی است. تعداد 9 مانع از موانع شناسایی شده در این حیطه قرار گرفته اند. نتایج رتبه بندی نشان داد که موانع حمایت ضعیف مسئولان از توسعه فوتبال ساحلی، پخش تلویزیونی اندک و کم توجهی رسانه ها نسبت به فوتبال ساحلی و کم توجهی فدراسیون به افزایش دوره های آموزشی و مربیگری فوتبال ساحلی در رتبه های اول تا سوم قرار گرفته اند. فدراسیون فوتبال نیوزیلند (2007) به عدم حمایت رسانه ها، گوهری و همکاران (1398) به کم توجهی باشگاه ها به توسعه فوتبال پایه، درویشی و همکاران (1398) به موانع نبود قوانین مناسب در حمایت از گردشگری ورزش های ساحلی، نظری و همکاران (1393) به عدم توجه باشگاه های والیبال کشور به والیبال ساحلی، برگزاری اندک مسابقات جوانان و نوجوانان، کمبود برگزاری کلاس های آموزشی داوری و مربیگری و پخش تلویزیونی اندک مسابقات اشاره کرده اند که با یافته های پژوهش حاضر هم خوان است. چنانچه مسئولان فدراسیون فوتبال به توسعه و پیشرفت فوتبال ساحلی اهمیت بدهند، ورزشکاران و مخاطبان این رشته افزایش می یابد و بدون شک نگرش و حمایت مردم، مسئولان، دولتمردان، نهادهای نظارتی و تصمیم ساز و همچنین رسانه ها به فوتبال ساحلی تغییر خواهد کرد و حمایت های آن ها افزایش خواهد یافت.
آخرین یافته های پژوهش حاضر، موانع و محدودیت های محیطی و انسانی است. در این حیطه چهار مانع شناسایی شد که مانع کمبود مربیان با دانش و متخصص در رده های سنی پایه فوتبال ساحلی در بالاترین رتبه قرار گرفته است. واحد آموزش منابع انسانی در فدراسیون فوتبال باید نسبت به افزایش دوره های مربیگری و کارگاه های آموزشی مدیریت این رشته ورزشی در تمام استان ها به ویژه استان های قرار گرفته در ساحل دریای خزر و خلیج فارس اقدام لازم را انجام دهند، چرا که برای توسعه و ترویج فوتبال ساحلی باید مربی و مدیر مورد نیاز و آموزش دیده به وفور در دسترس باشد. بنابراین ضروری است که نیازهای مربیگری در فوتبال ساحلی به ویژه در رده های سنی پایه مرتفع گردد.
به طور کلی می توان گفت، چنانچه موانع حیطه ها و ابعاد یاد شده به ویژه موانع حیطه مدیریتی و اجرایی رفع گردد، فوتبال ساحلی در مسیر پیشرفت قرار خواهد گرفت و جایگاه بهتری در رویدادهای بین المللی کسب خواهد کرد و انگیزه مردم و علاقه مندان به فوتبال ساحلی افزایش خواهد یافت.
با توجه به نتایج تحقیق، پیشنهاد می گردد:
- اقدام لازم برای تشکیل کمیته مستقل فوتبال ساحلی در فدراسیون و هیئت های فوتبال استان ها و همچنین تمهیدات لازم برای توسعه فعالیت های فوتبال ساحلی صورت پذیرد.
- با توجه به این که زمین ها و تجهیزات اندکی- بیشتر غیراستاندارد- جهت پیشرفت فوتبال ساحلی وجود دارد، مسئولان فدراسیون با ارائه طرح توجیهی و جا نمایی احداث مجموعه های ورزشی فوتبال ساحلی به وزارت ورزش و جوانان و ادارات کل تابعه در استان ها اقدام لازم را انجام دهند.
- علی رغم این که فوتبال ساحلی کشورمان در حال حاضر موقعیت مناسبی در بین کشورهای های آسیایی و جهانی دارد، اما عملکرد فدراسیون در جذب مخاطب و برگزاری مسابقات در رده های سنی و سطوح مختلف، ضعیف بوده است. بنابراین پیشنهاد می گردد که نسبت به برگزاری جشنواره ها و مسابقات رده های سنی، تشکیل آکادمی ملی فوتبال ساحلی و ایجاد نظام جامع استعدادیابی و نخبه پروری اقدام لازم صورت پذیرد.
منابع
- المیری، مجتبی؛ نادریان جهرمی، مسعود؛ حسینی، محمدسلطان؛ نصر اصفهانی، علیرضا و رحیمی، محمد. (1388). «بررسی عوامل موثر برحضور تماشاگران فوتبال در ورزشگاه ها». مدیریت ورزشی. شماره 3، صص 61-73.
- خسروی زاده، اسفندیار؛ حمیدی، مهرزاد و سجادی، سیدنصرالله. (1391). «تدوین برنامه راهبردی کمیته ملی المپیک جمهوری اسلامی ایران». مدیریت و توسعه ورزش. شماره 1، صص: 11-25.
- درویشی، ابوالفضل؛ دوستی، مرتضی و باقریان، بهزاد. (1398). «موانع سیاسی توسعه گردشگری ورزش های ساحلی استان مازندران». علوم و فنون دریایی. دوره 18، شماره 1.
- دوستی، مرتضی؛ درویشی، ابوالفضل و باقریان، بهزاد. (1395). «موانع اقتصادی توسعه ورزش های ساحلی بخش مرکزی مازندران». آموزش علوم دریایی. شماره 7.
- رجایی، محمد علی و رجبی، آزیتا. (1385). «در آمدی بر توریسم ورزشی و تأثیر آن بر توسعه شهرها». نشریه تحقیقات جغرافیایی.
- ساعتچیان، وحید و الهی علیرضا. (1393). «تحلیل عاملی موانع بازاریابی جذب و توسعه هواداران باشگاه های لیگ حرفه ای فوتبال ایران». مطالعات مدیریت ورزشی. شماره 22.
- سلمانی، احسان. (1396). «تعیین موانع جذب اسپانسر در لیک برتر فوتبال ساحلی از دیدگاه مدیران و مربیان». همایش ملی دستاوردهای علوم ورزش و سلامت. دانشکاه پیام نور.
- شعبانی، عباس؛ غفوری، فرزاد و هنری، حبیب. (1390). «چالش های اساسی ورزش دو و میدانی کشور». مطالعه دلفی. دانشگاه علامه طباطبایی.
- عیدی پور، کامران؛ خزایی، علی اشرف؛ آرین، الهام و غلامی ترکسلویه، سجاد. (1392). «چالش ها و موانع توسعه و پیشرفت فوتبال در استان های غرب کشور». مطالعات مدیریت رفتار سازمانی در ورزش. شماره 5، صص 51-58.
- گوهری، ظهراب؛ حمیدی، مهرزاد و امیر حسینی، سید احسان. (1398). «طراحی نقشه استراتژیک و جاری سازی سند راهبردی توسعه فوتبال جمهوری اسلامی ایران با رویکرد BSC و ISM». پایان نامه دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یاسوج.
- محسنی فر، علی؛ دوستی، مرتضی و تابش، سعید. (1397). «تحلیل موانع تامین مالی باشگاه های فوتبال ساحلی ایران». علوم ورزش. شماره 39، صص 41- 64.
- نظری، وحید؛ رضوی، سید محمد جواد؛ حسینی، سید عماد و رئیسی، مجتبی. (1393). «شناسایی تنگناها و موانع پیش روی والیبال ساحلی ایران با استفاده از تحلیل سوات». پژوهشنامه مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی. شماره 20، صص23-44.
- یزدانی، شهرام و جهاندیده، عبدالغفور. (1391). «ورزش های آبی- ساحلی ایران گامی برای توسعه گردشگری در چابهار». اولین همآیش ملی توسعه سواحل مکُران و اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران.
- Alexandra L. (2009). “A strategic planning primer for higher Education”. collage of business administrating and economics, 4: 1-34.
- Belka, J., Hulka, K., safar, M., Weisser, R., & Chadimova, J. (2015). “Beach Handball and Beach Volleyball as Means Leading to Increasing Physical Activity of Recreational Sportspeople Pilot Study”. Journal of Sports Science, 3(4): 165-170.
- CUI, Xiu-yun1 & SU, Guoqing. (2009). Research on Current Situation and Developing Countermeasure Of Beach Volleyball Marketing.
- Longenecker, c, o. neubert, M., J., and Fink, L.,S. (2007). “Causes and consequences of managerial failure in rapidly changing organizations”. Business Horizons.
- NFF. (2012). New Zealand soccer strategic plan: –our game –your game-the world game.
- Peltola, Esa. (2010). “Talent Identification”. New studirs Journal, 3(17): 12-7.
- Rogalsky K., Doherty A. & Paradis K.F. (2016). “Understanding the sport event volunteer experience: An investigation of role ambiguity and its correlates”. Journal of Sport Management, 30(4): 453-469.
- Szymanski, S. & Zimbalist, A. (2016). “Sports, Economics of”. The New palgrave Dictionary of Economics, 1.
- Wilson, J. K. (2016). “Sports economics and the sports industry: perspectives in economic history”. Sports through the Lens of Economic History, 1.
)